Cudi'de yeni Halepçe'lerin yaratılma- senmeyecek kazanımlar elde eden 2

sına yönelik politikalar üretile durdu geç-
ÇÖZÜM'den
Merhaba;
Bir aylık bir aradan sonra geliúen sü-
rece yönelik politikalar üretme noktasın-
da geçmiú süreçteki eksikliklerimizi aú-
maya çalıútık. Pratik sürece hizmet edi-
ci, bu zemin üzerinde yükselen yayın an-
layıúımızı daha nitelikli hale getirmenin
çalıúmalarını yaptık.
Eskiúehir Cezaevi'nde baúlayıp Aydın
Cezaevinde devam eden açlık grevi, iki
devrimcinin katledilmesiyle boyutlana-
rak, sürecin baúlıca gündem maddesi ol-
du. Zindancılık politikasının her yönüyle
yasallaútırılması olarak bir yılı aúkın bir
süredir siyasi iktidarca uygulanmaya ça-
lıúılan  A÷ustos Genelgesi, bulunan bir
tünel bahane edilerek Eskiúehir Ceza-
evi'nde siyasi tutuklulara dayatıldı. Buna
sessiz kalınamazdı. Hak ve özgürlükler,
insanlık onuru korunmalı, siyasi kiúili÷in
yadsınmasına fırsat verilmemeliydi. Ve
can bedeli, diúe diú bir direniú sürüldü
namluya cezaevlerinde.
Eylül uygulamaları geleneksel solun ta-
ti÷imiz günlerde. Kapalı kapılar ardında
üretilen politikalar, sessiz-sedasız uygu-
lanmaya baúlandı. Fosfor bombaları, vu-
rulup cesetleri yakılan insanlar, boúaltı-
lan köyler... günlerce gazete manúetle-
rinden inmedi.
Sovyetler Birli÷i ve yansıması olarak
da Do÷u Avrupa ülkelerindeki olumsuz
geliúmeler Polonya'da yaúananlarla do-
ru÷a ulaútı. Polonya'da Dayanıúma'nın
büyük oranda iktidara geçmesi kapitalist
restorasyon sürecini de beraberinde ge-
tirdi. Revizyonist tespitlerden kaynakla-
nan sosyalist insan yetiútirilememesi,
sorunun ana eksenini oluúturuyor Polon-
ya'da. Konuya iliúkin siyasal bakıú açı-
mızla geliúmeler ve sonuçları konusun-
da perspektifimizi ortaya koyarken, "Yeni
ønsan" yazımızla da bugünden yarına
sosyalist kafa yapısının oluúturulmasın-
daki bizi bekleyen görev ve sorumlulukla-
ra de÷inerek bir bütünsellik oluúturduk.
Aradan 9 yıl geçmesine ra÷men bu-
gün hala 2 Eylül'ün yarattı÷ı olumsuz et-
kilenmeler aúılabilmiú de÷il. Siyasal mü-
cadelenin önünün kesilmesinde küçüm-
kındı÷ı olumsuz tavırla da bütünleúince
yaratılmak istenen depolitizasyon ortamı
derinli÷ini korumaya halen devam et-
mektedir. Süreci ileriye götürücü anlayı-
úın geliúebilmesi için bu dönemin günü-
müz prati÷ine hizmet edici sonuçlarını çı-
kartıp, sorunu aúıcı politikalar üretmek
bir zorunluluktu. Dergimizin orta sayfala-
rını buna ayırdık.
Oportünizm-revizyon izm çarpıtma ve
tahrifat u÷raúısının yanında, objektif ola-
rak mücadele sürecini zaafa u÷ratıp geri-
ye çekmeye çabalıyor. Bunu yazıp-çiz-
mekten de geri durmuyor. Gelenek,
Adımlar ve Emek Dünyası dergilerinde
bu içerikte çıkan yazılara verilen yanıtlar
ve sendikal mücadeleye, sendikalardaki
çalıúmalara iliúkin yazılar da dergi sayfa-
larımız arasında yer aldı.
Toplumun çeúitli sınıf ve
katmanlanrıy-la ilgili geliúmeler, olaylara
iliúkin ha-ber-yorumlar ve okuyucu
mektupları da her sayımızda oldu÷u gibi,
Eylül sayımızda da yer alıyor.
Ekim sayımızda buluúmak dile÷iyle;
Hoúçakalın

øÇøNDEKøLER
"l A÷ustos Genelgesi ve Cezaevleri Direniúleri-Kamuoyu Tepkileri, Haber, Röportaj- .............................................................................-4
Buruk Bir Cenaze Töreni ve Reformizm .........................................................................................................................................................5
Kitap-Dergi Toplatmaya Radikal Çözüm YAK GøTSøN .................................................................................................................................6
Dersimler, Halepçeler, Cudiler Kürt Halkı Gerçe÷ini Yok Edemeyecektir ....................................., ...................................................... 7-20
Polonya'da Kapitalist Restorasyon Süreci................................................................................................................................................... 2-24
Devrimci Mücadeleden Do÷an Kültür ve "Yeni ønsan"............................................................................................................................. 5-29
Evrensel Barıúın Düúmanı Emperyalizmdir......................................................................................................................................................30
l Mayıs'ın Anlamı ve Devrimci Tavır ......................................................................................................................................................... 3-36
Hiroúima Lanetle Anılacak ................................................................................................................................................................................37
Türküler Susmaz Halaylar Sürer .................'............................................................................................................................................... 38-39
2 Eylül'ün Etkileri Sol'da Yok Edilmeden Mücadele Geliúemez ............................................................................................................ 40-46
Gecekondu Yıkımları ...................................47-49
Av. Nebi Barlas'a Cevap .............................................................................................................................................................................. 50-5
Gelenek "Kendi Misyonunu" Ne Zaman Yerine Getirecek ....................................................................................................................... 5-54
Haber/Yorum - E÷it-Der, Memurlar- .......................... ........................................................................................................................... 55-57
Emek Dünyasının Özürü Kabahatinden Büyük ......................................................................................................................................... 58-60
øúçi/Sendika................................................................................................................................................................................................... 58-69
Haber/Mektup ............................................................................................................................................................................................. 70-80
Sahibi: Metin Yavuz Eskiúehir Bürosu: Esnaf Sarayı Kat: l B-59
Yz.øú.Md.: Erdo÷an Yaúar Kopan øst. Kartal Bürosu: Çırçır Cad. Gevrek Sk. No: 25
Basım: Milli Gazete Veb. Tesisleri Kat:4 KARTAL
Film: Delta Grafik øzmir Bürosu: Fevzipaúa Bulvarı 367. Sk.
Yönelim ve Yazıúına Adresi: Binbirdirek Malı. Köseo÷lu øúhanı No: 605-606 Kat: 6 Basmane
Terzihane Sok. Kalea÷ası øúhanı No:  Kat: l Kars Bürosu: Küçükkâzım Bey Cad. Kars
Te:56 24 4 SULTANAHMET/øST. Mücadele Gazetesi Tel: 2783
Yurt içi Abone: 6 Aylık 0 000. l Yıllık 20 000 TL. Kocaeli Bürosu: Hafız ùerid Sk. Demirsoy øúhanı
Yurt dıúı Abone: 60 DM. Kat:4
Malatya Bürosu: Cezmi Kartay Cad. Yıldız øúhanı
BÜROLARIMIZ: No: 69 Kat: 4
Samsun Bürosu: 9 Mayıs Mh. Talimhane Cd.
Adana Bürosu: Cemal Gürsel Cad. A.Hikmet Bozluolcay øúhanı No: 5/6
øúhanı No:4/5 Amsterdam Bürosu: Boekhandelslagerzicht
Ankara Bürosu: Marmara Sk. Kirmir Ap. No: Albertcuypstraat No: 0 Hollanda
2/7 SIHHøYE Basel Bürosu: Pfeffınger Str. 59 4053 Basel øsviçre
Bursa Bürosu: Tahtakale Çelebiler Cad. Akarsu Franfurt Bürosu: Postlagerkarte Nr: 03388 B 6000
øpekçi øú Sarayı Kat: 2/89 Franfurt 90 Almanya
Elazı÷ Bürosu: . Harput Cad. Korkmaz îúhanı Paris Bürosu: 84 Rue du Fauborg Saint Denis
7600 FRANSA Tel: 424 670 89
 l AöUSTOS GENELGESø VE CEZAEVLERø DøRENøùø

SøYASø øKTøDAR
CEZAEVLERøNDEKø
VAHùET POLøTøKASININ
HESABINI VERMELøDøR
se insanca ve insan kiúili÷inden
gelen onuruna saygı gösterilerek
øúkenceyi, ahlaksızlı÷ı, rüúveti onaylayan, insanca
davranılır denmektedir. 1 A÷ustos
yaúama koúullarını ortadan kaldıran; içeri÷i ve Genelgesi baútan sona bu madde-
nin ihlali ve çi÷nenmesi demektir.
hedefleriyle zincancılık politikasının yasallaúmasının
øçeri÷i ve hedefleriyle zindancılık
ifadesi olan  A÷ustos Genelgesi'ne karúı çıkmak politikasının yasallaúmasının ifadesi
olan 1 A÷ustos Genelgesi'ne karúı
zorunlu bir görevdir. ønsan olmanın gere÷idir. çıkmak zorunlu bir görevdir. ønsan
olmanın gere÷idir.
1 A÷ustos Genelgesi bir yılı aúkın ke çapında sürdürülen kampanya Gerek siyasi tutsaklar, gerekse
bir süre önce, 12 Eylül faúizminin sırasında Eskiúehir C. Savcısının; Bi- demokrat kamuoyu gündeme geldi-
zindancılık politikasının ze ma÷dur olmuú insanlardan ÷i günden beri bu genelgeye karúı
yasallaútırılmasında önemli bir adım binlerce baúvuru geliyor. Suçlula- tavır aldı. '88 yılının Ekim-Kasım ay-
olarak gündeme geldi. 12 Eylül'ün rı rahat ettirmeyin, yoksa bizde larında zindanlarda açlık grevleriyle
baúta Metris, Diyarbakır ve Mamak açlık grevine baúlarız úeklindeki yükseltilen direniú, devrimciler tara-
Askeri cezaevlerinde uygulamaya sözleri genelgenin altında yatarı fından meydanlara taúındı. 12 Eylül
çalıútı÷ı "Esir kampları Tali- mantı÷ı da açı÷ı vurmaktadır. sonrası süreçte ilk kez bu denli yay-
matnamelerinin bir özentisi olan øúkenceyi, ahlaksızlı÷ı, rüúveti gın ve güçlü bir kamuoyu sa÷landı.
bu genelgede egemen mantık siyasi onaylayan, insanca yaúama koúulla- Bu mücadele süreci 1 A÷ustos Ge-
tutukluları ezmek, kiúiliksizleútir-mek, rını ortadan kaldıran bu yasaklar nelgesinin kaldırılmasını sa÷lamasa
kısacası köleleútirmekti. øki se- manzumesi aynı zamanda iktidarın da pratikte iúleyemez hale getirdi.
çenek sunulmaktadır tutuklu ve hü- iki yüzlülü÷ünün de kanıtıdır. Ulusla- Kısa bir süre sonra cezaevlerinde
kümlünün önüne, ya boyun e÷ip rarası sözleúmelerden her fırsatta farklı zamanlarda uygulanmaya çalı-
zindancılık politikasının sahiplerinin söz edip övünme payı çıkaran ikti- úılan genelgeye karúı direniúler tek
dediklerini yapmak, ya da on yıllarca darın cezaevleri politikası da, birçok tek cezaevleri bazında hiç bitmedi.
cezaevlerinde kalıp çürümek-öl- alanda oldu÷u gibi bu sözleúmele- Bursa, Sa÷malcılar, G. Antep ceza-
mek... rin tümden yadsınmasına, ihlal edil- evlerinde yüzlerce tutsa÷ın acıma-
ønsanlık onurunu, kiúi hak ve öz- mesine dayanır. sızca dövülmesi, kaburgalarının, diú-
gürlüklerini hiçe sayan bu politika Örne÷in "Kiúisel ve Siyasal Hak- lerinin kırılması, beyin sarsıntıları ge-
ile "12 Eylül öncesi"nin "intikamı" lar Uluslararası Sözleúmesi" Bölüm çirme pahasına genelgeye karúı ta-
alınmak istenmektedir. Geçti÷imiz 111. madde 10-1 'de özgürlü÷ün- vır gündemden eksik olmadı. Dire-
yıl 1 A÷ustos Genelgesine karúı ül- den yoksun bırakılmıú olan herke- niúler, baskıdan geçici vazgeçilme-

ÇÖZÜM l
 l AöUSTOS GENELGESø
Aydın cezaevinde katledilen iki devrimcinin cenazesinde faúizme olan kin hep bir
a÷ızdan haykırıldı.
siyle sonuçlandı. Bu kısır döngü
içinde ilerledi süreç. Ta ki Eskiúehir
cezaevinde bulunan tünelin ardın-
dan yaúanan yo÷un baskılara karúı
direniúin baúlamasına kadar... Tü-
nel bahanesinin ardına sı÷ınan ce-
zaevi idaresi Adalet Bakanlı÷ı'nın ta-
limatıyla yo÷un bir saldırı baúlattı.
Eskiúehir'deki tutsakların direniúler
sonucu elde edilen tüm hakları
gasp edildi, eúyaları ya÷malandı.
Tam anlamıyla terör estirildi. Bu sal-
dırı üzerine Eskiúehir'deki tutsaklar-
ca baúlatılan direniú tüm kamuoyun-
da yankısını buldu. Gerek di÷er ce-
zaevlerindeki tutsakların, gerek dıúa-
rıdaki tutsak yakınlarının, demok-
rat-devrimci-yurtsever güçlerin ve
duyarlı kamuoyunun destek eylem-
leriyle direniúler yaygınlaútı.
Tünel bahane edilerek Eskiúehir
Cezaevinde tekrar uygulanmaya ça-
lıúılan genelgeye karúı baúlayan aç-
lık grevi 20'li günlere kadar kamuo-
yundan pek destek almadan sürdü.
Açlık grevinin 30'lu günlere yaklaú-
masıyla ülkenin di÷er cezaevlerin-
den de Eskiúehir'deki SAG'ne des-
tek AG'ler baúladı. Ülke kamuoyu-
nun da bu dönemde destek eylem-
leri yükselmeye baúladı.
Tutuklu yakınlarının Ankara'da
øHD'de baúlattı÷ı Aö ve Kızılay'da
yol kesme eyleminin ardından TA-
ÇÖZÜM 2
ölüm yolculu÷u, siyasi tutsakların
onurlu direniúini kıramayan gerici
ANAP iktidarının yeni bir oyunuydu.
35 gündür insanlık dıúı koúullarda
SAG'yi sürdüren siyasileri havasız,
sa÷lıksız sevk arabalarına bindirir
ken"nereye götürülüyoruz" soruları
ise cevapsız bırakılıyordu. Elleri ke-
lepçeli, üst üste bindirilmiú "ring"
adı verilen çelik zırhlı, dört yanı ka-
palı sadece üst kısımları açık, üst
bölümünde4-5 parmak kalınlı÷ında
bir havalandırma bölümü bulunan
araçlara bindirildiler. "Sevk" infaza
dönüútürülmüútü.
Tutuklulara uygulanması gere-
ken asgari davranıú standartlarını
içeren uluslararası sözleúmenin
45-2.maddesinde "Tutukluların
havalandırma ya da ıúı÷ı yetersiz
araçlarda ya da gereksiz sertli÷e
baúvurularak taúınması yasaktır"
YAD'lı aileler, biri Eskiúehir di÷eri øs-
denmesi de fazla bir úeyi ifade
tanbul olmak üzere iki eylem yaptı.
etmiyordu...
Eskiúehir C.Savcısı ile görüúen TA-
Evet, bir kez daha çi÷nemiúlerdi
YAD'lı Ailelerin tüm talepleri savcı
o "gururla" söz ettikleri uluslararası
tarafından sert bir dille geri çevrildi.
sözleúmeleri. Sözleúmenin bu mad-
Evlatları cezaevinde açlıkla koyun
desinde sadece ıúı÷ın ve havalandır-
koyuna yaúarken analar, aileler ses-
manın yetersizli÷inden söz edilmesi
siz kalamazdı. Seslerini kamuoyuna
úaúırtmasın bizleri. Tutuklulara su
duyurmak için her türlü çaba sonu-
verilmeyece÷i ya da tuvalete götü-
na kadar zorlanacaktı. TAYAD'lı Ai-
rülmeyece÷i gibi insanlık dıúı sadist
lelerde Sa÷malcılar Cezaevi'nin
tavırlar akıllarına bile gelmemiú ol-
önünde baúlattıkları üç günlük Aö
malı... Ama bizim ülkemizde bunlar
sırasında bir de pankart açıyorlardı:
da gerçekleúti. Amaç belliydi, siyasi
"Eskiúehir Cezaevindeki Tutsaklar
tutsakları katletmek istiyorlardı. 59
Ölüme Terkedilemez".
siyasi tutuklu Nazilli cezaevinde bı-
Her zaman oldu÷u gibi yine po-
rakılırken di÷erleri "ölüm arabaları"
lis sahnedeydi. Joplar, tekmeler,
içinde Aydın'a do÷ru devam ettiler.
yaúlı anaları yerde sürüklemeler yet-
Aydın cezaevine gelindi÷inde siyasi
miyor dört kiúide gözaltına alınıyor-
tutuklu ve hükümlüler jandarmanın
du. Sa÷malcılar Cezaevi önünde
dipçikleri ve gardiyanların sopaları
baúlayan Aö. TAYAD'da sürerken
arasında hücrelere alındılar. Bu sal-
gözaltına alınan insanlar serbest bı-
dırılar sırasında birçok insan yarala-
rakıldı. Aö, bırakılanlar ve yeni katı-
nırken PKK davasından yargılanan
lanlarla birlikte kitlesellik kazandı. 2
Mehmet Yalçınkaya ve Hüseyin
A÷ustos günü yaklaúık iki yüz kiúi-
Hüsnü Ero÷lu katlediliyorlardı.
nin Adalet Bakanlı÷ı'na toplu telgraf
Oyun kurullarına göre oynanıyordu.
çekme eylemiyle Aö bitirildi.
Yetkili a÷ızlardan yapılan "resmi"
AG'nin bitirildi÷i gün Eskiúehir
açıklamalara göre ise bu iki yurtse-
Cezaevinin sabaha karúı boúaltılaca-
ver tutsa÷ın herhangi bir saldırı so-
÷ı ve tüm tutsakların sevk edilece÷i
nucu de÷il, "aúırı su kaybı sonucu"
ö÷reniliyordu. SAö 35.gününe ge-
öldükleri belirtiliyordu!..
lindi÷inde Eskiúehir'den Aydın ve
Ölüm haberinin duyulmasıyla bir-
Nazilli cezaevlerine 5 saati bulan
likte bir grup TAYAD'lı aile Aydına
bir ölüm yolculu÷u baúladı. Bu
gitti.Otopsi raporunun inandırıcı bir

yanı yoktu. Di÷er siyasi tutukluların
durumundan endiúe duyan TA-
YAD'lı aileler Aydın Devlet Hastane-
sine giderek onlar hakkında bilgi al-
maya çalıútılar. øúlenen suçu gizle-
me psikolojisiyle aileler hastane çev-
resinden uzaklaútırılmaya çalıúıldı.
Fakat ailelerin tavrı, bu keyfi tutumu
protesto ederek hastane önünde
oturmak úeklinde oldu. Bu da gö-
zaltı için yeterli bir nedendi!..
SAö ellili günlere yaklaútı÷ı sıra
da TAYAD yöneticileri bir kez daha
Aydın'a gidip cezaevinde ve hasta-
nede AG'yi sürdürmekte olan tutuk-
lularla görüúmeye çalıútılar. Bu
amaçla øl Jandarma Alay Komuta-
nfyla görüúüldü. Alay Komutanının
bu konuda yetkisinin olmadı÷ını
söylemesinin ardından Valinin yolu
kesilerek ondan da aynı talepte bu-
lunuldu. Vali de sorumlulu÷u üstlen-
miyor topu C.Savcısı ile Jandarma
Alay Komutanına atıyordu.
Bu arada avukatların baskısı ve
çabasıyla ikinci kez otopsi yapıldı.
Avukatlar otopsi sırasında, úehit dü-
úen devrimcilerin üzerindeki iúken-
ce izlerini açıkça görmüúlerdi. Ama
buna karúı otopsi raporuna bir kez
daha su kaybından ölüm diye yazılı-
yordu. Ne kadar saklayabilirlerdi
gerçe÷i? Nitekim cezaevindeki tu-
tuklularla görüúen SHP milletvekille-
ri, olayın canlı tanıklarından dinledi-
ler yaúananları. Zorla saç kesme, çı-
rılçıplak soyarak arama gibi yaptı-
rımlara uymayan tutsaklar yo÷un iú-
kencelere maruz kalmıúlar, bir ayı
aúkın süredir aç olan bedenlerde in-
sanlık dıúı koúullarda geçen úevkin
etkisiyle a÷ır tahribatlar olmuútu. So-
nuçta iki devrimci tutsak úehit düú-
müú, di÷erleri yaralanmıútı. Mehmet
Yalçınkaya'nın cenazesi Urfa'nın
Halfeti ilçesinin Fındıközü köyüne
götürülürken, Hüseyin Hüsnü Ero÷-
lu'nun cenazesi østanbul'a getirildi.
Devrimci Sol Güçler geniú bir katı-
lımla Hüseyin'in cenazesindeydi.
En önde taúıdıkları pankartlarıyla
"ønsanlık Onuru øúkenceyi Yenecek"
diye haykırıyorlardı. "Evlat Acısına
Son" pankartı "Mehmetler, Hüseyin-
ler Ölmez" sloganlarıyla bütünleúi-
VE CEZAEVLERø DøRENøùø
yordu. 'Eskiúehir'deki Katliamların
Hesabı Görülecek" sloganlarıyla
u÷urlanıyordu úehitlerimiz.
Siyasi ikitidarın Aydın'da gerçek-
leútirdi÷i katliama tepkiler sürüyor,
demokrasi güçleri tepkilerini tavıra
dönüútürüyorlardı. 7 A÷ustos günü
Topkapı'da bir gösteri gerçekleútirili-
yor, cezaevlerinde yeni ölümlere
izin verilmeyece÷i,  A÷ustos Genel-
gesinin kaldırılması talebi dile getirili-
yordu. Caddeyi alev alev yakan
ateú, yüreklerdeki kıvılcımla tutuútu-
rulmuútu adeta. Devrimci tutsakların
mücadelesine destek veren demok-
rasi güçleriyle omuz omuza olma-
nın kıvancı yaúanıyordu sanki.
Aynı gün Adalet Bakanı'nın Bakır-
köy Adliyesine gelece÷i ö÷renilince
oraya giden TAYAD'lı aileler taleple-
rini dile getiren bir pankartla Baka-
nın yolunu kestiler. Tutukluların ölü-
münden kendisinin sorumlu oldu÷u
belirtiliyordu Bakana. Uzun süredir
tüm görüúme taleplerini geri çevi-
ren Bakanla fiili durum yaratılarak
görüúülmüútü. 9 A÷ustos'ta ise bu
kez Sultanahmet Meydanfnda ke-
fenler giyilmiúti. "Cezaevlerinde Yeni
Ölümlere øzin Vermeyece÷iz" pan-
kartını açıyordu TAYAD'lı analar.
Üzerinde "Katil Sungurlu" yazan
Adalet Bakanı Oltan Sungurlu'nun
bir maketi yakılıp olay yerine bir ta-
but bırakılıyordu. Bu olay sırasında
gözaltına alınan iki ana ise bir gün
sonra çıkarıldıkları mahkemede ser-
best bırakılıyorlardı.
Açlık grevi süresince demokrasi
güçlerinin tepkileride sürüyordu. 0
A÷ustos günü Mahmutpaúa"da kitle-
sel bir gösteri yapılıyor. Pankartlar
açılıyor, sloganlar haykırılıyordu.
Ero÷lu ve Yalçınkaya'nın katilleri bir
kez daha lanetleniyordu.
Aynı gün østanbul Adliyesine u÷-
rayan Adalet Bakanının önünü ke-
sen analar ise Bakanı bir kez daha
protesto ediyorlardı.
2 A÷ustos günü de østanbu Ha-
seki'de demokrasi güçleri de kitle-
sel katılımlı bir gösteriyle cezaevin-
deki ölümleri protesto ediyorlardı.
Tüm bunlara karúı üzerinde du-
rulması gereken bir nokta var ki o
da, son dönemde geliúen mücade-
leyi geçen Ekim-Kasım aylarındaki
geliúen mücadeleyle aynı düzlemde
ele almanın yanlıúlı÷ıdır. Bugün ikti-
dar taviz vermeye yanaúmaz bir tu-
tum sergiler gibi görünmek çabasın-
da. Yaúanan deneyler,  A÷ustos
Genelgesinin kaldırılması hedefine
ulaúmadan bitecek direniúlerin yeni
saldırılar beklemekle eú anlamlı ol-
du÷unu gösterdi. Kamuoyunun bu
ÇÖZÜM 3
 l AöUSTOS GENELGESø
denli harekete geçirildi÷i bir ortam-
da iktidar da geri adım atmak zo-
runda kalacaktır. Nitekim Adalet Ba-
kanı Oltan Sungurlu taviz vermeme
tavrını bir yana bırakıp genelgede
Avrupa standartlarıyla çeliúen yön-
ler oldu÷unu kabullenmek zorunda
kaldı. ùimdi tepkileri nötralize et-
mek için genelgeyi yeniden düzen-
leyeceklerini ama prosedürün za-
man alaca÷ını söylüyor Sungurlu.
Kendi dıúındaki herkesi suçlu ilan
ederken, gerçek suçluları aklama-
ya, ölümlerdeki sorumlulu÷unu göz-
den ırak tutmaya çabalıyor.
Cezaevlerindeki devrimci tutsakları
anarúist, terörist diye niteleyen Ba-
kan, úöyle bir etrafına baksa "tedavi
kabul etmeyen ölür" deyip sorunları
çözmeye çalıúmayan Baúbakan
Özal'ın gerçek suçlu oldu÷unu gö-
rür. Bulundu÷u .makamın ciddiyetini
kavramaktan uzak, sorumsuzca bir
tavırla "ölen ölür" demek katliama
yeúil ıúık yakmanın ta kendisidir.
øúlenen suçun ortaklarından biri
de duyarsızlı÷ıyla siyasi tutsakları
ölüme iten, resmi bir terör belgesi
olan  A÷ustos genelgesinin hazırlan-
masında büyük bir pay sahibi olan ve
bununla da övünen Adalet Bakanlı÷ı
Müsteúarı Arif Yüksel'dir.
Yine "cezaevleri beú yıldızlı otel-
ler gibi... onlar ölmez, bilinç kaybı-
na u÷radıklarında müdahale edece-
÷iz" diyen Eskiúehir C.Savcısı U÷ur
Hakkı øbrahimo÷lu'dur suçlu.
"ùevke uygundur" raporunu ve-
ren ve hekimlik yeminlerini ayaklar
altına alan Dr.Lütfü Üstün, Dr.Bülent
Balo÷lu onursuz doktorlardır suçlu.
Otopsi raporlarını yalan bilgilerle
dolduran Mengele benzeri doktor-
lardır suçlu.
"Soyunsaydınız bunlar olmazdı"
diyerek iúkencecili÷ini ve katilli÷ini
itiraf eden Aydın C.Savcısı Nurol
Uçurum'dur suçlu.
Ve en büyük suçlulardan biri, gö-
revde bulundu÷u sürede siyasi tut-
sakların ölümünden ve sakat kalma-
sından, insanlık dıúı koúullarda gün
gün sa÷lıklarını yitirmesinden so-
rumlu olan Adalet Bakanı O.Sungur-
lu'dur asıl suçlu.
ÇÖZÜM 4
KARùI-DEVRøMCø
PDA'CILARIN
PROVOKASYONLARINA KARùI
UYANIK OLALIM
Eskiúehir cezaevindeki
açlık grevinin 35.günü, direniúi kır-
mak için Aydın cezaevine sürgün
gönderilen siyasi tutsaklar-
danMehmet YALÇINKAYA ve Hü-
seyin Hüsnü EROöLU'nun Aydın
cezaevi giriúinde gardiyanlar ve Jan-
darma tarafından dövülerek öldürül-
meleri bütün duyarlı kesimleri, 
AöUSTOS GENELGESø'ne karúı
tekrardan tavır alıúa yöneltti.
Aydın'dan østanbul'a getirilen Hü-
seyin Hüsnü EROöLU'nun cenaze
töreni yo÷un kitlesel katılımı ve pro-
testo gösterisi niteli÷iyle bu tavır alı-
úa en iyi örnektir.
Ancak cenazenin bu onurlu ha-
vasını bozmaya çalıúan geçmiúin
ve bugünün ihbarcı Aydınlıkçı anla-
yıúının devamı olarak yeniden sol
içinde yer edinmeye çalıúan ve bu-
nu yaparken de yine eski yöntemle-
rini elden bırakmayan "SOSYALøST
PARTø'li provokatörlerin bu çabaları-
nın ilk denemesi, cenazede sergile-
dikleri tahrik ve saldırı giriúimi oldu.
Onlara bu ortamı sa÷layan yine
oportünizm ve ilkesiz birliklerden
hâlâ medet umanlardı.
Bugün karúı devrimci-Aydınlık an-
layıúının yeni oyunlarla sol içine sı-
zıp eski iúlevlerini yerine getirmeleri,
ilkesiz ve uzlaúmacı e÷ilimler yüzün-
den önümüzdeki süreçte hesabı ve-
rilemeyecek sonuçlara neden ola÷ı
ortadadır.
Ancak bunu göremeyen kimi an-
layıúların ilkesiz ve uzlaúmacı tutum-
ları, karúı devrimci Aydınlık anlayıúı-
na provakasyon vb.e÷ilimlerine ko-
lay zemin sa÷lamıútır ve sa÷layacak-
tır.
Cenazedeki olay, bundan sonra-
ki süreçte de yaúanacak gerçeklik-
ler önümüzde dururken bütün anla-
yıúların (ki karúı-devrimci Aydınlık'ın
gerçek yüzünü bilmeyen yok) ilkeli
davranmaları, ve bundan sonra geli-
úebilecek her türden provokatif
vb.olaylara müsaade etmemeleri ge-
kiyor.
ùu bir kere daha vurgulanmalı.
Sol saflarda yeniden ihbarcı, provo-
katör misyonu oynamak için çaba
sarfeden "SOSYALøST PARTø" mas-
keli karúı-devrimciler ancak geçmi-
úin (halka karúı suç iúlemenin) hesa-
bını -tabii verebilerlerse- verdikleri
taktirde halk saflarında yer alabilir-
ler. Bunun ötesinde hiçbir görünüm
onları karúı-devrimci kimliklerinden
sıyıramayacaktır.
Devrimcileri faúistlerle aynı kefeye
koyan, çarúaf çarúaf devrimci
isimleri ve örgüt úemaları yayınlayıp,
devrimci insanları ve örgütleri "iúte
yakalayın" diye oligarúiye hedef gös-
teren, 2 Eylül sonrası sıkıyönetim
savunmalarında "anarúiye karúı poli-
se, sıkıyönetime, hükümete nasıl
yardım ettikleri, resmi makamlarla
bu konudaki iúbirliklerini açıklayan,
yüzlerce devrimci ihsanın kanında
parmakları olan bu tescilli ihbarcılar
úebekesinin suçları hâlâ oldu÷u yer-
de duruyor. Yalnız, devrimci sorum-
luluk ve halkın sa÷duyusu bunları
unutmuyor, unutamaz. Herúeye ol-
muú bitmiú gözüyle bakanlar yalnız
devrime karúı sorumluluk ve saygıla-
rını zaafa u÷ratmakla kalmazlar aynı
zamanda kendilerini de aldatırlar.
2 Eylül öncesi PDA'cıların ger-
çek niteli÷ini yaúayarak göremeyen
genç arkadaúlarımız küçük bir örne-
÷ini yaúadıkları cenazedeki olaya
daha derinden bakıp bundan sonra
daha uyanık olmak zorundadırlar.
Bu noktada geçmiú süreci yaúayan
arkadaúlarımız PDA'cıların karúı-dev-
rimci niteli÷ini kitlelere kavratmanın
sorumlulu÷unu taúımalıdırlar.

 AöUSTOS
GENELGESøNE KARùI
KAMUOYU TEPKøLERø
AG'ın 30'lu günlere dayanması ve
bayramda açık görüú yaptı-rılmaması
üzerine 29.7.989 günü TAYAD'lı bir
grup aile Eskiúehir C.Savcılı÷ına
içerden bilgi almak için baúvuruda
bulundu. Görüú çabalarının sonuçsuz
kaldı÷ını gören aileler Eskiúehir'in en
iúlek caddesi olan 2 Eylül caddesinde
kendilerini zincirleyip, sloganlar atarak
baskıları protesto ettiler. Yolu trafi÷e
kapatan ve ilmik ilmik zincire giren
anneleri, baútan sona kadar yalnız
bırakmayan DEV--GENÇ'liler
sloganlarıyla destek verirken, çevreye
toplanmıú halkın meraklı bakıúları
arasında "Yavrularımızı Öl-
dürtmeyece÷iz", "Zindanlardaki Faúist
Baskılara Son", "ønsanlık Onuru øúken-
ceyi Yenecek", "Kahrolsun Faúizm, Ya-
úasın Mücadelemiz" sloganları ortalı÷ı
inletiyordu. Gösterinin sonuna do÷ru
gelen polis birbirlerine kentelenmiú ey-
lemcilere saldırıp üç göstericiyi gözaltı-
na aldı.
A÷ustos Genelgesine karúı yükse-
len mücadeleye øzmitli devrimci sol
güçler ve genel olarak tüm ilerici, de-
mokrat güçlerde destek verdiler. 
A÷ustos Genelgesi'ni protesto etmek
için 6 kiúiyle baúlayan destek Aö, 30
kiúiye kadar yükseldi. De÷iúik kesim-
lerden gelen destek ve ziyaretçilerle
eylem giderek önemli bir iúlev kazan-
dı. Aö bitirilirken katledilen iki Kürt
yurtsever saygıyla anıldı. AG'nin yanın-
da, bir grup sendikacıda ANAP øzmit
øl Örgütü binasına siyah çelenk bıraktı-
lar.
Eskiúehir'de açlık grevlerinin gün-
deme gelmesiyle birlikte Samsun'da
VE CEZAEVLERø DøRENøùø
bulunan devrimci-demokratlar da
bu olaylar karúısında kayıtsız kalınamı-
yaca÷ının bilinciyle ønsan Hakları Der-
ne÷i'nde süresiz açlık grevi yaparak
destek verdi. Samsun büromuzdan
iki muhabir arkadaúda bu açlık grevi-
ne katıldılar. 2 Eylül'den bu yana ge-
çen dokuz yıllık süreçte üzerine adeta
ölü topra÷ı örtülmüú bulunan toplum-
sal muhalefetin beklenen düzeyde ol-
masa da yavaú yavaú kıpırdanmaya
baúlaması ve cezaevlerindeki uygula-
maların protesto edilmesi, özellikle po-
lisi oldukça rahatsız etmiúti. Henüz ye-
ni yeni geliúen böyle bir tepkiyi daha
baútan bo÷mayı hedefleyen polis bu
olaylarla birlikte baskılarını yo÷unlaútır-
dı. AG'nin ikinci günü øHD'ye gelen
polislerce kimlik kontrolü bahanesiyle
dernek defterlerine el konurken iki sa-
at sonra da dernek úubesi kapatılıyor-
du. AG'nin devam etti÷i sonraki gün-
lerde ise Valilik önüne silah çelenk bı-
rakılarak Aydın'da yaúanan ölüm olayı
protesto edildi. Yapılan gösteriler poli-
si iyice çı÷rından çıkarmaya yetmiúti
bile. Kentte birçok kiúi gözaltına alındı
ve daha sonra 4 kiúi tutuklandı.
Elazı÷'da da bir grup tutuklu ve
hükümlü yakını aile Avukat Sinan
Öztürk'ün bürosunda yapmıú oldukla-
rı basın toplantısında Eskiúer'de baúla-
yıp Aydın'da sürmekte olan Süresiz
Açlık Grevlerini sonuna kadar destek-
ledikleri, çocuklarına yapılan iúkence
ve yaptırımları kınadıklarını açıklayıp; 
A÷ustos Genelgesi adı altında sürdü-
rülmeye çalıúılan faúist baskıların bir
an önce çekilip, tutukluların insanca
yaúamak için öne sürdükleri úartların
kabul edilmesini duyurdular. Ailelerin
basın toplantısı sonrasında SHP'de
yapmak istedikleri AG'ye yönetim ku-
rulu olumsuz cevap verince, aileler de
iki duyarlı, demokrat avukat ile birlikte
postahaneden adalet Bakanlı÷ı'na,
baskıları ve ölümleri kjnayan telgraflar
çektiler.
øzmirli devrimci güçler ve Ay-
dın, Denizli Devrimci Gençlik Ay-
dın'a nakledilen Eskiúehir'li tutsakları
destekleyebilmek için mevcut güçleri-
ni biraraya getirdiler. Destek süreci dı-
úımızdaki kesimleri daha net ortaya
koydu. Gerek Denizli'de yaúanan tar-
tıúmalar, gerek øzmir ve Aydın øHD'nin
olumsuzlukları, gerekse Aydın'da aile-
lerin baúına çöreklenen bir grup insa-
nın art niyetli ve oportünist tutumları,
tüm yaldızlı sözcüklerin arkasında ger-
çek yüzlerini gösterdiler, maskeler
düútü... Tutsakları desteklemek için
Aö yapanları øzmir øHD yönetimi kapı
dıúarı etme kararı alabildi ve bu utanç
kararını hiç de yüzleri kızarmadan sa-
vunabildiler. Tüm eksikliklerine ra÷-
men Aö; olumlu sonuçlarda yarattı.
Kitle, büyük sözler eden ama hiçbir
úey yapmayan oportünizmin gerçek
yüzünü net olarak daha iyi gördü. Pra-
tikte mücadeleyi yükseltmeye çalıúan
güçlere adeta nasıl bir tecrit tavrı uygu-
landı÷ını yaúadı. Siyasi rezilliklere ta-
nık olarak deneyim kazandı. Sınırlı da
olsa çevre geniúlemesi sa÷landı. Net
güç de÷erlendirilmesi yapılabildi.
Eskiúehir'de AG'li günleri geride
bırakırken, olayın kamuoyuna daha
kapsamlı yansıtılması ve tepkilerin ör-
gütlü bir úekilde dile getirilebilmesi
amacıyla demokratik kitle örgütleri ve
siyasi dergilerin içinde yer alaca÷ı bir
platformun oluúturulabilmesi için der-
gimiz ve TAYAD tarafından, tüm siya-
si dergilere, sendikalar, øHD, Halkevle-
ri, TMMOB, ATO baúta olmak üzere
demokratik kitle örgütlerine ça÷rıda
bulunuldu. Demokratik kitle örgütleri
ve sendikalar tarafından sergilenen ve
anlaúılamayan(l) tavra ra÷men plat-
form oluúturuldu.
Yaúanan süreci yakalayan ve en kı-
sa zamanda tepkinin dile getirilmesi
gerekti÷inin bilinciyle, di÷er devrimci,
demokrat, yurtsever çevrelerle daha
ÇÖZÜM 5
 l AöUSTOS GENELGESø
geniú katılımlı eylemlilik önerisi getiril-
di. Sonuçta; duyarlılık, Ankara'nın en
kalabalık cadedelerinden Sakarya
Caddesi'nde gösteriye dönüútü. 4
A÷ustos günü Sakarya Caddesinde
toplanan göstericiler tepkilerini kefen
yakarak ve "ønsanlık Onuru øúkenceyi
Yenecek", "Zindanlar Boúalsın Tutsak-
lara Özgürlük", "Kahrolsun Faúizm,
Yaúasın Mücadelemiz" sloganlarıyla
dile getirirken aynı zamanda, bu ça÷-
rıyla "bizde bir úeyler yapmayı düúünü-
yoruz" ya da "acil durumları gözönü-
ne almak" mantı÷ıyla, böylesine ciddi
bir katliamı basın açıklamaları vb. ile
geçiútirmeye çalıúanlara yapılması ge-
rekenler hakkında yol gösteriyordu.
øki yurtseverin katledilmesine seyirci
kalmayan Devrimci Gençlik, 6 A÷us-
tos günü Numune Hastanesi önünde
yolu ateúle trafi÷e kapatarak bir pro-
testo gösterisi gerçekleútirdi. Gösteri
sırasında "Zindanlardaki Ölümlerin He-
sabını Soraca÷ız" "Tutsaklara Özgür-
lük" yazılı bir pankart yola boydan bo-
ya asılırken "Tutsaklara Özgürlük",
"Kahrolsun Faúizm", "Direniú ùehitleri
Ölümsüzdür" sloganlarını atan DEV-
GENÇ'liler eylemlerini bitirerek da÷ıldı-
lar. Eylem sırasında hiç kimseyi yaka-
lamayan polisler hınçlarını çevrede ve
duraklarda bulunan ö÷rencilerden al-
dılar.
Eskiúehir cezaevinden Aydın ceza-
evine götürülürken saldırı sonucu úe-
hit düúen iki yurtseverden Mehmet
YALÇINKAYA; do÷du÷u köyde silah-
ların gölgesinde mezara götürüldü.
AG'nin 35. gününde saldırı sonucu úe-
hit düúen devrimci-yurtsever Mehmet
YALÇøNKAYA'nın cenazesi Urfa'nın
Halfeti kazası Fındıközü köyüne getiri-
lirken gerek yollar, gerekse köyü sarıl-
mıútı. Ailesi, jandarma tarafından cena-
zeyi bir an önce kaldırmaları yönünde
baskı altında tutuldu. O, kıraç toprakla-
rın verimli meyvesiydi, bunu biliyordu
Fındıközü ve Türkiye halkları... Kürt
yurtseverlerinin yanında yer almıútı.
980 yılından bu yana tutsaktı, direni-
yordu, savaúıyordu. Yalçınkaya ailesi
de devrim úehitlerine yabancı de÷ildi.
Daha önce iki úehit vermiúlerdi. Yalçın-
kaya'nın mezarı baúında yapılan saygı
duruúu ve arkasında TAYAD, DEM-
ÇÖZÜM 6
KAD'lı kadınlar ve Yeni ÇÖZÜM adı-
na kısa birer mesaj okundu ve ailesiy-
le görüúüldü.
Cezaevlerindeki SAö sürdü÷ü dö-
nemde gazetecilerden, sendikacılara,
memurlara, aydınlara kadar geniú bir
kesim de÷iúik protesto biçimleriyle ey-
lemlere destek verdiler. Demokrasi
Mücadelesinde Avukatlar da bu sü-
reçte 2 Eylül hukukunun yerleúik
baskıcı yüzünün açı÷a çıkarılması ve
kamuoyuna kavratılması yönünde bir
grup devrimci-demokrat avukatla bir-
likte üç günlük açlık grevi gerçekleútir-
diler. 7.8.989 günü østanbul Barosu
önünde baúlıyan destek Aö
9.8.989 günü  A÷ustos Genelgesi
úehitlerinden Hüseyin Hüsnü EROG-
LU'nun Ümraniye'deki mezarı baúın-
da yapılan saygı duruúu ile bitirildi.
" A÷ustos Genelgesi" olarak ka-
muoyunda ifadesini bulan, Adalet Ba-
kanlı÷ı'nın zindancılık mantı÷ını sergile-
yen yasaklar manzumesi genelge, bu
yaz baúında yeniden gündeme girdi.
Eskiúehir Cezaevinde baúlıyan Nazilli
ve Aydın cezaevlerinde süren SAö sü-
recinde ülkenin birçok cezaevinde de
siyasi tutsakların SAö eylemleri yük-
seldi. Sa÷malcılar Cezaevinde 3
A÷ustos'ta baúlıyan ve yaklaúık 300 si-
yasi tutuklunun katıldı÷ı SAö Ay-
dın'da gerçekleúen katliamı protesto
ve eyleme destek niteli÷iyle birlikte ge-
nelgeye karúı bir eylemlili÷i de içeriyor-
du. 8 gün süren SAö sırasında adli
mahkumlar da iki günlük yemek boy-
kotuyla direniúçilere destek verdiler.
Adli tutuklu ve hükümlülerin Sa÷malcı-
lardaki tavrının yanında Metris ceza-
evindeki adli hükümlüler de yaptıkları
açlık greviyle destek verdiler. Bu arada
özellikle Sa÷malcılar Cezaevindeki
açlık grevine iliúkin Cumhuriyet Gaze-
tesi'nin tutumuna da de÷inmekte ya-
rar var. Dıúarıda geliúen marjinal pro-
testoları foto÷raflı ve birinci sayfadan
yansıtırken, Sa÷malcılar Cezaevinde
300 siyasi tutsa÷ın açlık grevini uzun
bir süre yazmamakta diretme tavrıyla
yayıncılık anlayıúını bir kez daha orta-
ya koydu.
Diyarbakır  Nolu ve 2 Nolu E Ti-
pi Cezaevlerinde 500'ün üzerinde si-
yasi tutuklu ve hükümlünün SAG'i 8
gün sürdü. Gaziantep Özel Tip Ce-
zaevi'nde 237 siyasinin açlık grevi 5
gün sürdü. Malatya E Tipi Cezaevi'n-
de 9 siyasi açlık grevi 6. gün, Kah-
ramanmaraú E Tipi Cezaevi'nde ise
24 gün sürdü. Elazı÷ E Tipi Ceza-
evi'nde 9 siyasinin AG'si 9 gün, Ça-
nakkale Cezaevi'nde 44 siyasi'nin
AG'si 2 gün, Amasya Özel Tip'te si-
yasilerin AG'si  gün, Bursa Özel
Tip Cezaevi'nde 80 siyasinin AG'si
8 gün sürerken 9 adli hükümlü de |
eyleme katıldı. Bartın E Tipi'nde 33
siyasi hükülünün AG'si 7 gün sürdü.
Ceyhan Özel Tip Cezaevi'nde 200
siyasinin AG'si 5 gün, Adana E Tipi
Cezaevi'nde  siyasi tutuklu ve hü-
kümlünün AG'si 3 gün, Siirt Kapalı
Cezaevi'nde 4 siyasinin, Ergani Ka-
palı Cezaevi'nde 20 siyasinin Hekim-
han Kapalı Cezaevi'nde de siyasilerin
eylemleri 2 gün sürdü.
Bu cezaevlerinin dıúında Buca, øz-
mit vb.nin yanında Urla Cezaevinde
de øzmir Büro temsilcimiz Müjdat Ya-
nat'ın da içinde bulundu÷u yaklaúık
2000 siyasi tutuklu ve hükümlü SAö
eylemlili÷i içinde yer aldılar.
Ülke genelinde gündeme gelen
SAö döneminde Ankara ve Mu÷la
Cezaevlerinde baúlayan SAö Anka-
ra Kapalı Cezaevi'nde 45 siyasinin
23 gün eylemleri isteklerinin kabul
edilmesi sonucu bitirilirken, Mu÷la Ka-
palı Cezaevi'nde 5 siyasi hükümlü-
nün SAG eylemleri 2. gününü dol-
durdu ve devam etmektedir.(AG. Bitti)
Siyasi iktidarın devrimci tutsakların
siyasi kimliklerine, onurlarına ve insan-
ca yaúama istemlerine yönelik saldırı-
ları 2 Eylül'den günümüze kadar sü-
regelmektedir. Saldırılara her dönem
can bedeli direnen, úehitler veren ve
siyasi kimli÷ini koruyan devrimci tut-
saklar son saldırı cenderesinden de
iki úehit vermek pahasına kazanımla
çıktılar. Kuúkusuz oligarúinin zindanla-
rında elde edilen kazanımlar kalıcı de-
÷ildir. Geçmiúte yaúanan örneklerden
de sabittir belli bir dönem sonra saldı-
rılar artacak ve yeni " A÷ustos Genel-
geleri" dayatılacaktır. Fakat her defa-,
sında kaybeden oligarúi kazanan ise
devrimci onur olacaktır.

BURSA'DA
SARSILAN STATÜLER
VE DEVRøMCø TAVIR
skiúehir cezaevinde baúlayan
olaylarla yeniden dayatılan 
A÷usto genelgesine karsı veri
len mücadele Bursa'da yankısını buldu.
Bursa'da da herkes bir úeyler yapıl-
ması gereklili÷ini savunuyordu. Di÷er
yandan Y.Çözüm okurlarınca baúlatılan
A.G. temelinde yükselen eylemlilik hattı-
na karúı duyarsız kalınıyor, demokratik
kuruluúlar A.G.ne yer vermemek için
amansız bir yarıúa giriyorlardı. Ayrıca
boú da durmuyordu(!) çeúitli anlayıúlar
dan dostlarımız ve tek tek kiúilerden tu-
tun da PDA kalpazanlarına kadar geniú
yelpazeli bir de platform (!) oluúturuyor-
lardı. Yine tanıdık bir hastalık vardı karúı-
mızda: Mücadelenin politik yanını kavra-
yamayan, tek tek bireyleri aútı÷ını göre-
meyen, mücadelenin örgütlü bütünlü÷ü-
nün gerektirdi÷i özveriden, disiplinden
ve bunun sorumlulu÷undan uzak statü-
koçu kafa yapısıydı bu. Bu denli sa÷lık-
sız bir ortamda hiçbir kararın alınamaya-
ca÷ı da açıktı.
VE CEZAEVLERø DøRENøùø
natçılar Derne÷i) çevresinin de deste÷i-
ni arkasına alarak kararlan yeniden tar-
tıúmaya açmaya çalıúıyordu. Alınması
gereken tavır açıktı: Platformlarda alı-
nan kararların, çizilen sınırların ba÷layı-
cılı÷ı vardır. Bu ba÷layıcılı÷ın dıúına ta-
úılması devrimci tavır de÷il, provokas-
yonları, her türlü laçkalı÷a ve baúıbozuk-
lu÷a zemin hazırlanmasıdır. Devrimci
sol güçlerin bu tür ilkesiz tavırların altın-
da imzası olamayaca÷ı içindir ki plat-
formdan çekilindi.
ùimdi daha da netleúiyordu oportü-
nizm ve reformizmin yüzleri: Kitleyi baúı
sonu belli olmayan tartıúmalarla oyala-
mak, her türlü olaya ilkesiz ve faydacı
yaklaúmak, süslü, tumturaklı sözlerin al-
tından pasifizmi tezgahlamak. øúte ikisi-
nin de ortak paydası.
Ama bizzat yaúamın kendisi statüko-
culu÷u mahkum ediyor, pasifizme yüse-
len pratikle yanıtını veriyordu. Devrimci-
ler kitlenin taleplerini, sürecin özellikleri-
ni yakalıyor, halkla bütünleúmenin gü-
zel bir örne÷i olan A.G.ni 2. gününde
soka÷a taúıyorlardı. A.G.cilerden 3 kiúi
üzerinde "Zindanlarda øúkenceye Son"
yazılı siyah çelenkle Bursa Adliyesi önü-
ne dayandıklarında polis vahúice saldırı-
yor, karúısında direniúçilerin kararlılı÷ını
buluyordu. "ønsanlık Onuru øúkenceyi
Yenecek" "Aydın Cezaevindeki Katli-
ama Son" sloganları úubeye götürülür-
Süreci kendili÷indencili÷e, günlük
lerken arabalar içinde de sürüyordu.
geliúmelere bırakmıútı bütün dostları-
Artık polisin tertip ve senaryoları aúa-
mız. Mücadelenin geliúimine hizmet
masındaydık. Ama oportünizm ve refor-
edecek, ilkeli bir birlikteli÷in oluúturul-
mizm de "üstüne düúeni" yapmalı, varo-
ması yönünde platforma müdahale
lan saldırılara karsı nasıl sessiz kalınma-
eden devrimci sol güçler Sosyalist Parti-
sı gerekti÷ini göstermeli, bir basın açık-
lilere ve tek tek bireylere tavır alarak bu
lamasının altına imza atmamak için bile
güçlerin dıúlanmasını sa÷ladılar. Varo-
binbir dereden su getirmeliydi. SHP il
lan program platforma önerildi÷inde
örgütü de konuyla ilgili basın açıklama-
statükocu kafalar yapılamayacak veya
sı yaparken eylemlerin yasadıúılı÷ından
yapıldı÷ında is olsun diye yapıldı÷ı sırıtı-
vb.den bahsederek iúi ihbarcılı÷a vardı-
verecek eylemler önererek programı
rıyor, kimden yana oldu÷unu da gösteri-
reddediyor, iú yapmamanın zeminini ya-
yordu. øHD úubesinin de benzer bir tavır
ratmaya çalıúıyorlardı. Sonuçta üstünde
alması düúündürücüydü.
ortaklık kılınabilen eylemler telgraf çek-
me, basın toplantısı, imza kampanyası
BURSA POLøSøNøN SALDIRGANLIöI
oluyordu. Telgraf çekme sırasında ey-
VE DEVRøMCÎ TAVIR '
lem disiplini dostlarımızca alt üst edili-
Polis çelengin kondu÷u gün ufak
yor, basın toplantısına sıra geldi÷inde
çaplı da bir operasyon düzenliyor, hiç-
ise oportünizmin garip atraksiyonlarıyla
bir gerekçe göstermeksizin 4 kiúiyi da-
karúılaúıyorduk. ùu sıralar yeniden to-
ha gözaltına alıyordu. Bursa iúkenceha-
parlanma çalıúmaları içinde olan bir gru-
nesi iúliyor, karúısında açlık grevi direni-
bun temsilcisi Adımlar, øsçi Gündemi
úini ve ifade vermeme tavrının ilk adım-
gazeteleri ve HASAD(Halk Amatör Sa-
ÇÖZÜM 7
 l AöUSTOS GENELGESø
larını görüyordu. Makatlara jop sokulu-
yor, vücutlarda sigara söndürülüyor,
elektrik, falaka, askı, tahteravalli denen
iúkencelere maruz kalıyordu insanlar,
Direniú ürünlerini veriyor, polis gözaltı-
nın 5. gününde iúkence izleriyle mahke-
meye çıkarmak zorunda kalıyordu dire-
niúçileri. Gizli örgüt üyeli÷i vb. suçlama-
lar bir yana Türkiye Komünist øúçi Hare-
keti adına asılan bir pankarta "sahip" bu-
lunmaya çalıúılıyor, dava dosyasına ek-
leniyordu.
Nöbetçi mahkemede tutuklanan di-
reniúçiler cezaevine gönderilirken bir
kez daha anlaúılıyordu gerçekler: Ege-
men sınıflar, devrimci sol güçlerin kitle-
ler içinde kök salıp geliúmesini engelle-
mek için ellerinden gelen çabayı harcı-
yorlar, harcıyacaklar. En ufak bir zemini
yakaladıklarında bu zemini devrimci sol
güçlere karúı saldırı manivelası olarak
kullanan egemen güçlere karúı uyanık
olarak gerekiyor. Onların saldırganlı÷ı-
nın nedeni, halkla bütünleúmiú siyasi
perspektifimizin hayatın her alanında
yasal ve yasal olmayan yollarla yeniden
gündeme gelmesi ve karúılarına dikil-
mesidir. Direniú ruhu, özveri, coúku, ka-
rarlılık mücadele bayra÷ımızın rengi ol-
dukça bütün saldırılar boúa çıkarılacak,
oligarúinin suratına patlayan bir tokat
olacaktır.
øLKESøZ YAùAYANLARA, KÜÇÜK
HESAPLAR PEùøNDE
KOùANLARA SESLENøYORUZ
Amacınız e÷er mücadeleyi yükselt-
mekse tuttu÷unuz yanlıú yolu terkedin.
Peúinizdekl insanları boú hayallerle avut-
tu÷unuz yetmiyormuú gibi oligarúinin
politikalarını uygulayabilmesi için elve-
riúli bir zemin hazırlıyorsunuz. Bunun
hesabını veremezsiniz. E÷er hiçbir úey
yapmayacaksanız bunu açıkça söyleyin
ve o ilkesiz yaúamınıza baúkalarını da
ortak edip, zamanlarını çalmayın.
Devrimci sol güçler prati÷in içinde
do÷rulu÷u yüzlerce kez kanıtlanmıú de-
neyimlerine, ideolojik, siyasi hatlarına
güveniyorlar. Hiç olmazsa gölge edip
yapılacak úeyleri engellemeyin.
Yeni ÇÖZÜM BURSA BÜROSU
ÇÖZÜM 8
AYDIN DøRENøùø VE
G.ANTEP ÖZEL TøP
CEZAEVøNDE
AÇLIK GREVø
emmuz-A÷ustos ayları, iktidarın
Eskiúehir (Eskisehir-Aydın) ceza-
evinde odaklaútırdı÷ı yeni bir
saldırısına ve bu saldırının
cezaevleri genelinde yanıtlandı÷ı
direniúlere sahne oldu.
Ekim-Kasım '88 direniúleriyle  A÷us-
tos Genelgesini fiili olarak uygulayamaz
durumda kalan iktidar, bu süreçten sonra-
ki politikasını, cezaevleri geneline yönelik
bir saldırı biçiminde de÷il, uygun (!) yer ve
zamanda tek tek cezaevlerine saldırmak
úeklinde biçimlendirmiúti. Cezaevlerindeki
devrimci tutsakları teslim alma politikasın-
dan gerçekte hiçbir dönem vazgeçmeyen
oligarúi, vermek zorunda kaldı÷ı hakları
gaspetmek, tutsakları siyasi kimliklerinden
taviz vermeye zorlamak için fırsat kolluyor,
ve kendince uygun gördü÷ü fırsatlarda da
bunu hayata geçirmeye çalıúıyordu. Nazil-
li'de, Eskiúehir'de ve Sa÷malcılar'da yaúa-
nanlar bu politikanın birer yansımalarıydı-
lar. Hele bir de iúin içinde tünel gibi bir ba-
hane varsa, saldırı kelimenin gerçek anla-
mında bir "intikam" ruhuyla yönlendiriliyor-
du. Elbette bu politika "teslim alma" baúlı÷ı
altında; hakların gasbında; tutsakları açlık
grevlerine zorlayarak fiziki anlamda yıp-
ratmayı; insanca yaúam koúullarının tutsak-
lara sa÷ladı÷ı sosyal kültürel olanaklardan
uzaklaútırmaya de÷in pek çok amacı da
içeren bir politikaydı. Ve saldırı bir-iki ceza-
eviyle sınırlı gibi görünse de gerçekte tüm
devrimci tutsaklara yönelikti.
Oligarúinin politikasını bu úekilde çö-
zümleyen devrimci tutsaklar, çözümleme-
lerine uygun olarak, Eskiúehir'deki baskı
ve gaspları, oradaki devrimci, yurtsever tut-
saklarca baúlatılan Açlık Grevini daha ba-
úında bu bakıú açısıyla ele alıp izlemeye
baúladılar. Oligarúinin bu politikası karsısın-
da, herhangi bir cezaevinde geliúen-geliúe-
cek baskı ve kısıtlamalar karúısında, soru-
nu lokal görme yanılgısına düúmeden,
özel bir duyarlılık içinde olmak ve de bu
çerçevede cezaevleri arası destek ve daya-
nıúmayı örgütlemek, her zamankinden da-
ha büyük bir önem taúıyordu çünkü.
Eskiúehir'deki tutsak arkadaúlarımızın
(ve ailelerimizin) eylemi 20'li günlere ulaútı-
÷ında, di÷er geliúmelerle birlikte ele alındı-
÷ında, bu günlerin dayanıúmamızı pratik
olarak ifade etmemiz gereken, ve deste÷i-
mizin pratik olarak etkili olabilece÷i günler
oldu÷undan hareketle, üç günlük bir des-
tek açlık grevini gündemimize aldık ve ha-
yata geçirdik.
24-26-27 Temmuz'da yaptı÷ımız bu 3
günlük açlık grevi, ilgili yerlere yolladı÷ımız
dilekçe, basın açıklaması ve benzeri duyu-
rularımızda da belirtti÷imiz üzere, "úimdi-
lik" kaydıylaydı, ve eylemin uzaması, çö-
zümsüzlü÷ün sürmesi halinde daha etkili
bir destek perspektifiyle hareket ediyor-
duk. (Bu kesitte deste÷i DS, PKK, Acilciler,
DK, ÇS, Dev-Sav, TøKB davalarından tut-
saklar -ve örgütsüz arkadaúlardan bir kıs-
mı- 3 gün, bunun dıúındakilerse 2 gün
olarak hayata geçirdiler.)
Eskiúehir'deki eylem 30'lu günlerde sü-
rerken, bir yanda çözüm beklentileri vardı,
di÷er yanda da, her AG'nin, hele 30'larda-
ki bir AG'nin hep içinde taúıdı÷ı olasılık-
lar... (Eskiúehir'deki direniúçilerin büyük bir
bölürhünün, son iki yıl içinde, bu sonuncu-
suyîa birlikte 7. süresiz AG'ni yaúıyor olma-
ları bu "olasılıkları" artıran bir faktördü.)
2 A÷ustos akúamı iki tutsa÷ın, sevk adı
altında çıkarıldıkları "ölüm yolculu÷u"nda
katledildiklerini ö÷rendik.
Bu geliúme üzerine, 3 A÷ustos sabahı,
yukarıda adı geçen siyasi hareketlerle bir-
likte oluúturdu÷umuz platformda, yeniden
Aö kararı alarak di÷er siyasi hareketlere
de önerdik.
4 A÷ustos sabahında, cezaevindeki
tüm siyasi hareketler ve örgütsüz arkadaú-
lar, "Mehmet'ler Ölmez!", "ønsanlık Onuru
øúkenceyi Yenecek!" sloganlarıyla, açlık

grevindeydi.
øki tutsak arkadaúımızın katledilmelerini
protesto anlamında asgari 7 günlük bir
protesto eylemi ve protestomuzun sonun-
da hâlâ Aydın'daki eylem sürüyorsa, o nok-
tadan itibaren de ara vermeksizin SÜRE-
SøZ DESTEK biçimindeydi kararımız.
Cezaevlerinde yaygınlaúan eylemler,
destek güçleriyle birlikte güçlü bir muhale-
fet oda÷ı durumundaydılar ve oligarúi,
tam da bu yüzden devletin "taviz vermez"
görünümünü kurtarmaya çalıúıyor, ölümle-
re karúın "pervasızlı÷ını" sürdürüyordu.
Ama bir noktaya kadar. O noktada iktidar,
manevralar yapmak, kısmi biçimsel anlam-
da da olsa geri adım atmak zorunda kalı-
yordu. Ekim-Kasım '88 direniúleri, geniú
bir toplumsal muhalefetin açı÷a çıkmasını
sa÷lamıú,  A÷ustos genelgesinin hemen
tüm cezaevlerinde fiili olarak uygulatılma-
masını getirmiú, ama buna karúın, iktidar,
resmi- yasal düzeyde tartıúma konusu yap-
mamıútı  A÷ustos genelgesini. Tem-
muz-A÷ustos direniúlerinin yaptırım gücü
bu anlamda bir ileri adımı ifade ediyor, ge-
linen noktada iktidar "de÷iúik" açıklamala-
rıyla ortamı "yumuúatmaya" çalıúıyordu.
Ne var ki, bu yeterli de÷ildi, somut an-
lamda çözüm henüz sa÷lanamadı÷ı için
de, Aydın'daki direniú -di÷er cezaevlerin-
de ve esas olarak Aydın'a ba÷lı AG'ler-
sürüyordu.
Gözümüz-kula÷ımız, basın, radyo ve
TV'de... Cezaevleri açısından, Devrimci Ha-
reketimiz açısından, toplumsal muhalefe-
tin geneli açısından, mevcut siyasi ortam
acısından, geliúmeleri, olası yönelimleri yo-
rumluyor, güçlerin politika ve taktiklerini
gözlemliyoruz titizlikle. Yazımızın amacı,
direniúleri bütün yönleriyle ele alıp de÷er-
lendirmek de÷il, esas olarak Temmuz-A-
÷ustos direniúlerinin Gaziantep Özel Tip
cezaevi cephesini yansıtmak oldu÷undan,
bunlara uzunca girmiyoruz. Ama yine de
birkaç noktayı vurgulamakta yarar var.
Eskiúehir'deki saldırının hemen tüm ce-
zaevlerinde genel bir duyarlılık ve tavırla
karúılanması sürecin önemli olumlulukla-
rından biriydi. Elbette, izleyebildi÷imiz ka-
darıyla bir-iki cezaevinin dıúta kalması, ya
da geç katılma-erken bırakma gibi eksiklik-
ler de vardı. Ama belirleyici ö÷e baúta vur-
guladı÷ımızda... Tutsak ailelerinin direniúleri
ise, kitleselli÷i ve uzun sürelili÷iyle gele-
ce÷e de önemli birikimler devredecek bir
geliúmeydi kanımızca... 88'de oldu÷u gibi
VE CEZAEVLERø DøRENøùø
bu kez de deste÷in, duyarlılı÷ın yaygın ifa-
de biçimlerinden biri de, yine» basın aracılı-
÷ıyla verilen ilanlar oldu. Ama burada bir
noktayı belirtmek gerek. 88!de belli bir ge-
liúme demek oJan ilanlar, bu kez bir kısmı
açısından bir geliúmeyi de÷il, "kendini aúa-
mamayı" ifade ediyordu. Özellikle, "duyarlı
olmak", "tavır almak" noktasında ça÷rı ya-
pan, ama ilanı verenlerin pratik bir tavır alı-
úın dıúında oldu÷u ilanlar, verenler açısın-
dan bir eksikli÷i de yansıtıyordu, ilanları el-
bette bir duyarlılı÷ın ifadesi olarak kabul
ediyoruz. Ancak bu kesimlerin muhalefetle-
rini, do÷rudan tavır alıú biçiminde dile geti-
recek yollan arayıp-bulmaları gerekti÷i de
acık... Belli süreçleri aúma, örne÷in depoli-
tizasyonu kırma do÷rultusunda belli biçim-
ler, bir müddet ileri götürücü bir iúlev göre-
bilirler. Ama aynı biçimler bir müddet son-
ra toplumsal muhalefetin, devrimci müca-
delenin geliúimini sa÷layan de÷il, önünü tı-
kayan, yerinde saymasına neden olan bi-
çimler haline gelir. Keza, bu direniúler bo-
yunca dıúarıda hayata geçirilen çeúitli ey-
lem biçimlerini -yasadıúı gösteriler, dev-
rimci úiddet eylemleri vb. - de, yine bu ba-
kıú açısı ıúı÷ında, sürecin olumluluklukların-
dan biri olarak kaydetmek gerekir... Top-
lumsal muhalefet açısından de÷inilmesi
gereken bir nokta da, özel olarak iúçi sınıfı-
nın bu direniúler boyunca genel duyarlılı-
÷ın oldukça gerisinde kalmasıdır. (Kuúku-
suz bunun nedenleri özel anlamda üzerin-
de durulacak bir noktadır.) Bütün olarak
baktı÷ımızda ise, eksiklikleriyle, yetersizlik-
leriyle de olsa, ortaya çıkan güçlü bir dire-
niú, güçlü bir siyasi teúhir ve devrimci mü-
cadele açısından, daha güzel bir gelece÷i
kurma mücadelesi açısından toplumsal
muhalefetin bugününe denk düúen bir me-
saj olmuútur.
Evet, yeniden eyleme dönersek, eylem
40'lı günlere yaklaúırken, bu ortamda/ikti-
dar bir yandan muhalefetin tırmanmasına
engel olmaya dönük açıklamalar yapıyor,
öte yandan da somutta sorunu çözmeye
yanaúmama tutumunu sürdürüyordu. Kuú-
kusuz, iktidar, bu tavrını sürdürme "cesare-
tini" biraz da, oligarúinin derinleúen bunalı-
mına paralel olarak gittikçe istikrarsızla-
úan, kaygan bir zemine dönüúen siyasal
konjoktürden alıyordu.
Bu durum, cezaevlerindeki devrimci tut-
sakların önüne yeni bir de÷erlendirme ge-
re÷ini çıkarıyor. Ve Devrimci Sol tutsakları
olarak úöyle biçimlendiriyoruz bu aúama-
daki perspektifimizi: Aydın'daki yoldaúları-
mız, dostlarımız, büyük bir kararlılık ve öz-
veriyle sürdürüyorlar eylemi... Ama e÷er,
bir noktada siyasi iktidara somut geri adım
attırmakta güçleri yetersiz kalırsa, Aydın'-
daki direniú bayra÷ı, gerekti÷inde ölümleri
de göze alan bir programla, di÷er cezaev-
lerince devralınmak. Oligarúinin, devrimci
tutsaklar karúısında bir "zafer" elde etmesi-
ne izin vermemek gerekti÷ini düúünüyo-
ruz. Ve bu hem cezaevleri acısından, hem
toplumsal muhalefet açısından üstlenilmesi
gereken bir görev olarak görünüyor bize.
(Direniú, bilindi÷i gibi bu noktaya gel-
medi, ama bu nokta bundan sonrası açı-
sından da de÷erlendirilmesi gereken bir
yan kanımızca. De÷erlendirilmesi ve bu de-
÷erlendirmeden çıkan sonuçlar do÷rultu-
sunda da pratik adımlar atılması gereken
bir nokta. Çünkü artık süreci belirleyen, tek
tek cezaevlerindeki eylemler de÷il, cezaev-
leri genelinde verilmesi-örgütlenmesi gere-
ken bir mücadele...)
9 A÷ustos. 6. gün... Sabah idare tem-
silcilerimizi ça÷ırıp, Aydın'da eylemin bitiril-
di÷ini bildiriyor... Elbette yeterli de÷il bu bil-
gi bizim için. Birincisi, haberi kendi kay-
naklarımızdan do÷rulamamız gerekiyor
(bunun için TAYAD, øHD úubeleriyle tele-
fon konuúmaları yapılıyor). økincisi, nasıl
bitti÷ini-bitirildi÷ini ö÷renmek durumunda-
yız. Tutumumuzu da esas olarak buna gö-
re belirleyece÷iz.
Ve sonuçta Aydın'da eylemin baúarıyla
sonuçlandırıldı÷ını ö÷reniyoruz. Bu bilgi,
»buradaki eylemimizin de amacına ulaútı÷ı-
nı gösteriyor. Ve bir kez daha, devrimci tut-
saklarla oligarúi arasındaki çarpıúmada, ol-
mamız gereken yerde olmanın, devrimci
dayanıúmanın, baúarının coúkusunun ya-
úayarak son veriyoruz eyleme.
Elbette, egemen sınıflar, cezaevlerinde-
ki devrimci tutsaklara yönelik politikaların-
dan: baskı, kısıtlama, iúkence vb.uygula-
malarından vazgeçmiú -ya da vazgeçe-
cek- de÷iller. Yarın bir baúka genelgeyle,
bir baúka tüzükle yineleyebilirler saldırıları-
nı. Ama her seferinde devrimci tutsaklar-
dan, ailelerimizden aynı yanıtı alacaklardır:
tavizsiz DøRENøù.
27. A÷ustos 989
GAZøANTEP ÖZEL TøP CEZAEVø
DEVRøMCø SOL DAVASI TUTSAKLARI
ADINA øBRAHøM HAFTA
ÇÖZÜM 9
 l AöUSTOS GENELGESø
CEZAEVLERø DøRENøùøNDE
øùÇø SINIFININ TAVRI
Cezaevlerinde " A÷ustos Ge-
nelgesi" olarak ifadesini bu-
lan Adalet Bakanlı÷ı genel-
gesinin yaklaúık bir yıl sonragünde-
me gelmesiyle Türkiye'nin bir çok
cezaevinde süresiz açlık grevleri
gündeme geldi. ønsanca yaúam ko
úullarının sa÷lanması ve siyasi kimli-
÷in korunması için Eskiúehir cezae-
vinde siyasi tutuklu ve hükümlülerin
yürüttükleri SAG sürerken Aydın ve
Nazilli cezaevlerine gerçekleútirilen
sevk sırasında iki siyasi hükümlü
u÷radıkları saldırı sonucu yaúamları-
nı yitirdiler. Siyasi iktidarın
cezaevlerinde si-yasi tutuklu ve
hükümlülere karsi izle-di÷i politikayı
de÷erlendirir misiniz?
Eskiúehir cezaevinde baúlayan
SAG'ın 35. gününde Aydın ve Nazil-
li'ye gerçekleútirilen sevk sırasında
siyasi tutuklu ve hükümlülerin saldı-
rıya u÷ramasını ve Hüseyin H. Ero÷-
lu ve Mehmet Yalçınkaya'nın öldü-
rülmesiyle sonuçlanan olayları nasıl
de÷erlenidiriyorsunuz.
Söz iúçi sınıfının temsilcileri ola-
rak siyasi tutuklu ve hükümlülerin si-
yasi kimlik ve insanca yaúam kavga-
sını nasıl de÷erlendiriyorsunuz? øúçi
sınıfı son olyalar karúı gerekli du-
yarlılı÷ı gösterebildi mi? Göstereme-
diyse bunun nedenleri neler olabi-
lir? Son eylemlilik sürecinde sınıf
olarak neler yaptınız ya da nasıl
yapmanız gerekirdi özet olarak de-
÷erlendirebilir misiniz?
Teúekkürler...
29.8.1989
YENø ÇÖZÜM DERGøSø
ÇÖZÜM 10
ÇøMSE-øù SENDøKASI øSTANBUL
ùUBE SEKRETERø N.KEMAL
ERTEN
Y.Ç,...
N.K.ERTEN- Son seçimlerde almıú
oldu÷u %2'lik oy potansiyeli ile oldukça
sarsılan Özal Hükümeti ve yandaúları,
ayakta kalabilmek için çırpınmaktadır.
Kendisine karúı yükselen demokratik
muhalefeti bastırabilmek için, haklı
davalarında gereksiz yere cezalandırılan
demok-rat-ilerici insanlara yaptı÷ı
baskılar da bunlardan biridir.
Cezaevlerindeki baskı ve terör de,
sindirme politikasından baúka bir úey
olamaz.
Y.Ç,...
N.K.ERTEN- Eskiúehir'de baúlayan açlık
grevinin 35.gününde, Aydın ve Nazilli'ye
sevk yapılırken hayatını kaybeden iki
mahkumun sorumlusu; cezaevi yetkilileri
ve siyasi iktidardır. Bence bu olay bir
sevk de÷il, resmen toplu cinayet
giriúimidir.
Y.Ç,...
N.K.ERTEN- Bir ülkede insanların siyasi
mücadele vermesi kadar do÷al bir úey
olamaz. Ayrıca bir de, insanca yaúam ve
onurunu korumak için mücadele ediliyor-
sa bu da en do÷al haklarıdır.
øúçi sınıfı son geliúmelerde gerekli du-
yarlılı÷ı gösteremedi. Bunun baúlıca
nedeni örgütlülük ve bilinç açısından
henüz geri oluúu, ekonomik sıkıntıların
yarattı÷ı çaresizlik içinde bocalamasıdır.
Kısacası son eylemlilik sürecinde, sınıf
olarak hiçbir úey yapılamadı÷ını
söyleyebilirim.
Artan hayat pahalılı÷ı ve yüksek enflas-
yon karsısında ayakta kalabilmek ve
örgütlü güç haline gelebilmek için, iúçi
sınıfı ekonomik ve siyasi mücadelesini
birlikte sürdürmelidir.
Y.C.-Teúekkür ederiz Sayın Erten.
N.K.ERTEN- Ben de teúekkür ederim.
TEZKOOP-øù øSTANBUL 3.NO'LU
ùUBE øDARÎ SEKRETERø NAFøYE
KABAN
Y.Ç,...
N.KABAN- Bir ülkede adalet mekaniz-
masının iúleyiúi ve cezaevlerinin
durumu, bence o ülkede nasıl bir
demokrasi oldu÷unun ve insan haklarına
verilen de÷erin de ölçüsüdür.
Bugünkü siyasi iktidar, gerçekte halk
deste÷ine dayanmıyor. Oy yüzdesi
%5'le-rin altına inmiú durumda. Ama
büyük sermaye çevrelerinin ve
uluslararası tekellerin çıkarı için,
koltuklarını terketmek de istemiyorlar.
øktidarın uygulamalarıyla, halkın taleple-
ri arasındaki uçurum, sürekli baskı ve
terör politikalarıyla dengelenmeye
çalıúılıyor. øúçi ücretlerini düúük tutan,
grevleri kırmaya çalıúan, her kesime
baskı ve terör uygulayan anlayıú, do÷al
olarak iktidarın cezaevleri politikasına da
yansıyor. Yetkililerin, "asmayıp ta
besleyecek miyiz?", "onlar terör
suçlusu"..gibi açıklamalarından da anla-
úılaca÷ı üzere; cezaevlerindeki siyasi
mahkumlar "her türlü kötülü÷e layık
düúmanlar" gibi görülüyorlar.
Uygulamalar da bu düúüncelerin sonucu
bence...
Mevcut siyasi iktidar 2 Eylül'ün devamı
niteli÷indedir ve sivil bir kimlikle 2 Eylül
programını sürdürmek istemektedir. Si-
yasi tutuklulara yaklaúımı 2 Eylül'cüler
den farklı de÷ildir. 2 Eylül'ün "sesi
solu÷u çıkmayan tek-tip insan yaratma"
amacı mevcut iktidarca da
benimsenmektedir. Bu yöndeki çabalar
en yo÷un biçimde, 2 Eylül sonrasında
direniú oda÷ı haline gelen cezaevlerinde
gündeme gelmiú; yı÷ınla direniú, ölüm
oruçları yaúanmıútır. ønsan-lar siyasi
kimliklerini ve onurlarını koruma, insanca
yaúam talepleri için her türlü bedeli göze
alarak direnmiúler ve direnmektedir-ler.
Siyasi iktidar ise, düúman gördü÷ü bu

insanların direniúini kabullenememete,
sürekli yıpratma yanında, fırsatını buldu-
÷unda toplu imha hesapları bile yapabil-
mektedir.
Y.Ç,...
N.KABAN- Bir cinayet iúlendi÷inde bu-
nun biçimi, yöntemi fazla önemli de÷ildir.
Ortada açıkça, iki siyasi mahkumun öldü-
rülmesiyle sonuçlanan ve sorumlusunun
da siyasi iktidar oldu÷u bir cinayet var. 35
gündür açlık grevinde olan ve yata÷a düú-
müú durumdaki insanları; kapalı-havasız
arabalarla saatlerce sürecek yolculu÷a çı-
karmanın, pervasızca davranmanın baúka
bir açıklaması olamaz.
Mahkumlar, sonucu baútan belli olan
"toplu katliam" yolculu÷una bile bile çıkar-
tılmıú; doktorlardan zorla rapor alınmıú ve
üstüne üstlük gidilen yerde çeúitli biçimler-
de iúkence dayak uygulanmıútır.
Y.Ç,...
N.KABAN- Ben iúçi sınıfının mücadele-
siyle siyasi tutusakların mücadelesi arasın-
da öz olarak bir fark görmüyorum. Çünkü
toplumun her kesimi egemen sınıfların ve
siyasi iktidarların aynı yöndeki politikalarıy
la yüz yüze bulunuyor...
Baskı ve terör, insan onuruna yönelik
saldırılar, hayat pahallı÷ı ve yoksulluk, keyfi
uygulamalar... her kesimi do÷rudan etki-
liyor. Yani ezilen, sömürülen, baskı altında
tutulan emekçi kesimlerin karúılarındaki he-
def ortak...
Son cezaevleri direniúleri ve iki mahku
mun ölümü, kamuoyunu geniú ölçüde ha-
rekete geçirdi, ancak kamuoyunu oluútu-
ran bu duyarlı kesimler arasında sendikala-
rın, iúçi sınıfı örgütlerinin yeterince yerini
alamadı÷ını üzülerek söylemek zorunda-
yım.
øúçi sınıfı, konumu gere÷i en önde yeri-
ni alması gerekirken, bir sürü demokratik
kitle örgütünün bile (TAYAD, øHD, gibi) ge
liúinde kaldı. Gazete ilanı ve demeçlerin
ötesine geçilemedi.
Asıl yapılması gereken, iúçi sınıfının üre-
timden gelen gücünü kullanması ve sınıf
olarak a÷ırlı÷ını koymasıdır. Bu eksikli÷in
nedenleri, bu yazıda açıklanamayacak ka-
dar geniú boyutlu oldu÷u için girmiyorum
sorunlar sınıf mücadelesinin düzeyi ve ge-
nel sorunlarından kopuk de÷il. Sınıfsal te-
melde örgütlülü÷ü geliútirip sarı sendikacı-
lı÷ın etkinli÷ini kırabildi÷imiz ölçüde geliú-
me sa÷layaca÷ımıza inanıyorum.
øETT ÇALIùANLARI DERNEöø
YÖNETøM KURULU SEKRETERø
RECEP ATASOY
Y.Ç,...
R.ATASOY- Mevcut siyasi iktidar, bilin-
di÷i gibi 2 Eylül'ün devamı niteli÷indedir.
2 EylüTün programını daha uzun vadeli
kılma anlayıúı içinde hareket etmektedir.
Bir de buna son dönemlerde %5'lere
inen oy tabanı eklenince, baskı ve terör uy-
gulamalarının gerekçeleri daha çok art-
maktadır.
Bu programla hareket eden siyasi ikti-
dar, insan hakları ve hukuk anlayıúları gere-
÷i, cezaevlerindeki siyasi tutsaklara "düú-
man" gözüyle bakmaktadır. Dolayısıyla
"düúmana" yapılacak her türlü uygulama
normaldir, meúrudur onlar için... Cezaevle-
rindeki uygulamaları da bu çerçeveye otur-
tuyorum.
Y.Ç,...
R.ATASOY- Eskiúehir cezaevinde baúla-
yan açlık grevinin yarattı÷ı kamuoyu ve teú-
hiri etkisizleútirmek gerekiyordu. Ayrıca
"devlet güçlüdür, pazarlık yapmaz" düúün-
cesini yerleútirmek için direniúi kırmak iste-
diler. Tünel olayını bahane edip, 35 gün-
dür açlık grevinde olan insanları Aydın ve
Nazilli'ye sevk ettiler. Bunun adı açıkça, so-
nucunun önceden bile bile cinayet iúle-
mektir, toplu cinayet giriúimine göz yum-
maktır.
Y.Ç,...
R.ATASOY- Cezaevlerinde bulunan si-
yasi tutuklular, her ne kadar "terörist", "suç-
lu" gibi gösterilmeye çalıúılsa da, gerçekte
suçlu de÷illerdir. Asıl suçlular onları oraya
düúüren, insanlık dıúı koúullarda ve onur-
suzca yaúamaya zorlayan siyasi iktidarlar-
dır. Bu insanların, -tutuklu bulunsalar bile-
insanca yaúamak, onurlarını korumak en
do÷al haklarıdır. Bunu saygıyla karúılıyor
ve takdir ediyorum.
østanbul Sa÷malcılar cezaevinde, Diyar-
bakır'da geçmiú yıllarda, siyasi tutuklular
ölüm orucu øçinde ve çeúitli direniúler de
yaúamlarını yitirdiler, onlarcası sakat, yaralı
kaldı. Ama kararlıca inançlarını ve onurları-
nı korumasını bildiler. Saygıyla karúıladı÷ı-
mız bu örnek davranıúlar gibi, bugünkü di-
reniúlerde aktif biçimde desteklenmeli, so-
rumluluk duyulmalıdır.
VE øSÇø SINIFI
Son geliúmelerde maalesef iúçi sınıfı
gerekli duyarlılı÷ı gösteremedi. Gazete
ilanları ve sınırlı açlık grevleri dıúında pek
bir úey yapılamadı. En duyarlı ve dinamik
tavır içinde olması gereken iúçi sınıfı örgüt-
leri, sürecin gerisinde kaldı.
Bunun nedeni, iúçi sınıfının henüz ken-
di gerçek örgütlülü÷üne ve önderli÷ine ka-
vuúamamıú oluúudur.
BELDE-øù SENDøKASI
GENEL MALø SEKRETERø
MUSA AYKANAT
Y.Ç,...
M.AYKANAT= Cezaevleri gerçe÷ini ve
bugün ulaúılan noktayı 2 Eylül'den kopa-
rarak düúünmemek gerekir. Çünkü 2 Ey-
lül'de hedeflenen úey; tekellerin çıkarlarını
artırmak için her türden muhalefeti, özellik-
le de örgütlü devrimci muhalefeti hem fi-
ziksel, hem de ideolojik olarak yok etmek-
ti.
Rziksel yok ediú programı kısa bir za-
man diliminde gerçekleútirilmeye çalıúılır-
ken, ideolojik yok ediú hedefi daha karma-
úık ve uzun bir zamana yayıldı. øúte bugün
ANAP eliyle devam ettirilen baskıların asıl
kayna÷ı budur,
 A÷ustos Genelgesi (ve daha önceki
uygulamalar-piúmanlık yasası gibi) ve bu-
nun üzerine oturtulan baskılar-iúkenceler
bu sürecin farklı aúamalardaki yansımaları-
dır.
Örgütsel olarak darbe vurulan tüm de-
mokrat-ilerici-devrimci düúünceler, cezaev-
lerinde yo÷un bir baskıyla, tecrit politikasıy-
la, ideolojik ve fiziksel saldırıyla düúüncele-
rini inkara, teslimiyete zorlandılar.
Yer yer yaratılan yılgınlıklar, "kazanı-
lan(!)" her piúmanlık, kamuoyunda iúlenen
depolitizasyon ve örgüt korkusuyla yo÷ru-
larak asıl olarak devrimci düúüncelerin
halk tabanında yer bulması engellenmeye
çalıúıldı. Yani "tehlike" potansiyel olarak
yok edilmeye çalıúıldı.
Bu anlamda cezaevlerindeki baskıların
ikili bir karakteri vardır:
- Siyasi tutsakları mümkün oldu÷un-
ca düúüncelerinden uzaklaútırmak, en
azından yıldırmak ve dıúarrya en az zararlı
birer birey olarak çıkmalarını sa÷lamak;
ÇÖZÜM 
 l AöUSTOS GENELGESø
2- Bu konuda atılan her baúarılı adımı
kamuoyunda yo÷un bir propaganda ve
ideolojik saldırıyla yaymak, bu yolla dev-
rimci düúüncelerin halk içinde yeniden yer
edinmesini engellemek, en azından bu-
nu yavaúlatmak,
Ancak úunu rahatlıkla söyleyebilirim:
Bu amaçla atılan her adım, cezaevlerin-
deki kararlı direniúler nedeniyle isteni-
len boyutta atılamamıútır.
Cezaevlerindeki siyasi tutsaklar bu
programı görüp, direniúlerini ölüm oruç-
ları düzeyinde hayata geçirerek boz-
muúlardır.
Bugün iúçiler cezaevlerindeki sorun-
lara sahip çıkıyorlarsa, mücadelelerin
yeni eylem biçimleriyle zenginlikler katı-
yorlarsa, bunda cezaevlerindeki sürekli
ve kararlı mücadrelelerin verdi÷i direniú
mesajlarının önemli bir etkisi vardır.
Y.Ç,...
M.AYKANAT- Bu sorunuzun yanıtını
bir önceki sorunuza verdi÷im yanıtta
aramak gerekir. Eskiúehir'deki saldırıla-
rın ve úevklerde iki siyasi tutsa÷ın öldü-
rülmesinin nedeni asıl olarak budur,
ama buna dönemin özelliklerini, Özal ik-
tidarının ekonomik-siyasal ve sosyal aç-
mazlarını da eklemeliyiz.
Bence bugün cezaevlerinde baskı-di-
reniú, kazanılan haklar, hak gaspları kı-
sır döngüsünü sürekli tutmalarında, ül-
kemizdeki genel sorunların çözümünde
halkın henüz yeterli bir örgütlü mücade-
le seviyesine ulaúamamıú olmasının da
payı vardır.
Cezaevlerinde yeni baskıların ve hak
gasplarının yaúanmaması, insanlık onu-
ru ve siyasi kimliklerini koruma mücade-
lesi, sadece siyasi tutuklu ve hükümlüle-
re bırakılırsa, bu kısır döngünün aúılma-
sı neredeyse olanaksızdır. Cezaevlerin-
deki sorunlar ülkenin genel sorunlarının
bir parçası olarak ele alındı÷ı, mücadele
her alanda örgütlü olarak sürdürüldü÷ü
ve kurumlaútmldı÷ı oranda cezaevle-
rindeki sorunlar sorun olmaktan çıkar.
Y.Ç...
M.AYKANAT- Siyasi tutuklu ve hü-
kümlülerin siyasi kimlik ve insanca ya-
úam kavgasını sadece sözcük anlamı
olarak almıyorum, daha önemli bir iúle-
vi var bu mücadelenin.
Hangi koúullarda olunursa olunsun,
ÇÖZÜM 2
e÷er kararlı ve tutarlı bir mücadele hattı
izlenirse ancak o zaman onurlu bir ya-
úam olabilece÷inin mesajı olarak algıla-
mak gerek.
Buna Metris'teki siyasi tutsakların
mücadelesini örnek verebilir. Buradaki
siyasi tutsaklar verdikleri kararlı müca-
delelerle sadece kendi onurlarını ve si-
yasi kimliklerini korumadılar, aynı za-
manda tüm cezaevlerindeki siyasi tut-
saklara ve Türkiye kamuoyuna "kazan-
mak direnmekten geçer" mesajını verdi-
ler... Bu gün çeúitli cezaevlerindeki di-
reniúlerde ilk direniúlerin tohumları
vardır.
øúçi sınıfının bu konuya gerekli duyar-
lılı÷ı gösterip göstermedi÷ine gelince:
Buna verilecek yanıt ne yazık ki "evet"
de÷ildir. Bunun bir çok etkeni var ta-
bii.
øúçi sınıfımız 2 Eylül'ün yarattı÷ı kor-
kuyu daha yeni yeni atmakta. Onun de-
magojik saldırılarının özünün daha yeni
yeni kavramakta ve giderek netleúiyor.
Bunun yanında örgütsüz, örgütsüz oldu-
÷u için de tepkileri olması gerekenin
çok altında kalıyor.
øúçi sınıfımızın geliúmeler karúısında
sınıfsal tavrını koyabilmesi için sınıf ol-
ma bilincine ve buna uygun örgütlülü-
÷e sahip olması gerekir. Oysa iúçi sınıfı-
mız hâlâ 980'den bu yana zorla hap-
sedildi÷i Türk-øú kampından; yasal ya-
saklar çemberinden kurtulabilmiú de÷il-
dir. Anlayıú olarak da kurtulamamıútır.
Daha yeni yeni bunlardan kurtulma kav-
gası veriyor. Bu da genellikle kendili÷in-
denci tarzda oluyor.
Cezaevlerindeki olaylara gösterdi÷i
duyarlılık da bu çerçevededir. Daha çok
tabandan bir tepki olmuútur. Sendikala-
rın tepkileri ise úubelerarası tartıúmalar
ve ilanlar düzeyinde kalmıútır. Ben bun-
ları da bir geliúme olarak görmek istiyo-
rum. Daha iki yıl öncesine kadar bunları
yapmak bile kimsenin aklından geçmi-
yordu. Egemen olan korkuydu...
Burada kendi özelimizde de konuya
yaklaúmak istiyorum.
Biz Belde-øú olarak henüz örgütlen-
me aúamasındayız. Bu nedenle de her
konuda oldu÷u gibi bu konuda da tepki-
mizi sayısal ço÷unlukla de÷il, iúin niteli-
÷iyle ele almak gerekir. Do÷rusu da bu-
dur.
øki günlük destek açlık grevi, açlık
grevlerindeki destekçileri ziyaret, Adalet
Bakanlı÷ı'na toplu telgraf çekme, imza
toplama, Hüseyin H.Ero÷lu'nun cenaze
törenine katılma, cezaevlerindeki baskı-
ların nedenleri ve boyutları-direniúlerin
de÷erlendirilmesi konulu sohbet toplan-
tıları gibi etkinlikler gösterdik (Bunları
basına da açıkladık ama her zaman ol-
du÷u gibi yer vermediler) Çeúitli protes-
to biçimleri içinde yerimizi aldık.
Biz baúından beri cezaevlerindeki so-
runları, iúçi sınıfının ve emekçi halkın so-
runlarından, demokrasi mücadelesin-
den ayrı olarak görmedik. Bu konuya
özel bir duyarlılık gösterdik. Ama bunun
yeterli oldu÷u iddiasında de÷ilim. Daha
net ve belirleyici úeyler yapmak gerekir
ve biz, henüz bu durumda de÷iliz. Bu
durumda olanların ise böyle bir anlayıú-
ları olmadı÷ından sesleri çıkmadı-çıkmı-
yor.
Sonuç olarak, iúçi sınıfımızın tepkisi
imza-ilan-açlık grevi gibi pasif ve kendi-
li÷indenci düzeyde kalmıútır. Oysa top-
lu ve örgütlü bir tepki gösterebilmeliydi,
daha da önemlisi kendi sorunlarıyla bü-
tünleútirerek üretimden gelen gücünü
kullanmalıydı. Kullanmadı-kullandırılma-
dı veya kullanamadı, ne dersek diyelim,
ama de÷iúmeyen gerçek úudur: øúçi sını-
fımız henüz bunları yapabilecek düzey-
de örgütlü ve bilinçli de÷ildir. øçinde yer
aldı÷ı sendikalar ise genel olarak uzlaú-
macı-devletçi sarı sendikalardır. Yani
kendi geliúimini engelleyen yapılar için-
de yer alıyor. Duyarlı ve sınıf perspektifli
yaklaúır gibi görünenler ise özünde sta-
tükocu, reformist-pasifisttirler. øúçi sınıfı-
nın bayramına bile sahip çıkmayanlar-
dan, cezaevleri sorunlarına sahip çıkma-
larını beklemek gerçekçi olmaz.
øúte tüm bu etkeler ve konu dıúı oldu-
÷u için açmadı÷ım daha bir yı÷ın etken
nedeniyle iúçi sınıfımız ve sendikalar
olaylarda seyirci veya pasif kalmıútır. Yi-
ne de inanıyorum ki iúçi sınıfı bütün bu
olumsuzlukları aúacaktır. Kendili÷inden-
cilikten örgütlülü÷e do÷ru hızlı adımlarla
ilerliyor. Biz ise bu sürecin iradi olarak
hızlandırılması mücadelesini veriyoruz.
Y.Ç.- Teúekkür ederiz Sayın Ayka-
nat.
M.AYKANAT- Ben de teúekkür ediyo-
rum.

AÇLIK GREVLERø VE
HUKUKÇU SORUMLULUöU
iyasi iktidarın ülke genelin-
de, baskı ve zor politikasıyla
sürdürdü÷ü uygulamalar,
bu politikanın bir parçası olarak
cezaevlerinde de yansımasını
bulmuútur.
Cezaevlerinde sürdürülen siyasi
tutuklu ve hükümlülerin haklı ve
meúru taleplerine dayalı açlık grevle-
rinin yayıldı÷ı, tüm yasa ve hukuk
kurallarının ayaklar altına alınarak in-
san yaúamını hiçe sayar úekilde ger-
çekleútirilen sevk uygulaması ve iú-
kence politikası ile iki insanın katle-
dildi÷i, ellili günlere varan açlık grev-
lerinde insanların adım adım ölüme
yaklaútı÷ı bir süreçte "demokratım"
"aydınım" diyen bir insanın, üstelik
"hukukçu" ise hareketsiz kalması
beklenemezdi.
Hukukun ayaklar altına alındı÷ı
bir ülkede, hukuka sahip çıkacak
olan elbette ki öncelikle hukukçular
olmalıydı. Devrimci-demokrat kiúil÷i-
miz ve hukukçu kimli÷imizle aydın
misyonu yüklenen bizler, bu misyo-
nun gere÷i, yerine getirmemiz gere-
ken sorumlulukların bilinciyle hare-
ket etmeliydik. Çünkü, "aydın olmak
salt yazmak çizmek de÷ildir. Bizzat
halka pratikte önderlik etmek de ay-
dının görevidir."
"Yüklendi÷i sorumlulu÷a gözle-
rin kapayanlar ya da bu sorumlulu-
÷un gereklerini yerine getirme cesa-
retinde yoksun olanlar, etiketleri ve
kariyerleri ne olursa olsun, içinde
yaúadıkları toplum için hiçbir de÷er
ifade etmezler". "Ça÷daú, ideal ay-
dın, düúünce ve eylem adamıdır."
Aydın olma misyonunu yüklenmiú
HUKUKÇU SORUMLULUöU
hukukçu, siyasi iktidarın hukukdıúı
uygulamalarını tespit etmekle yetin-
mez, bu hukuk dıúılı÷a karúı pratik-
te tavrını da alır.
Baskının sömürünün, aúa÷ılan-
manın bir yazgı olmaması, tutarlılık
ve özveriyle, bu baskı ve zora karúı
direnenlerin yanında yer alınmasına
ba÷lıdır.
Siyasi iktidarın cezaevlerinde ha-
yata geçirmeye çalıútı÷ı baskı ve
zor politikası her zaman siyasi tutuk-
lu ve hükümlülerin onurlarını ve si-
yasi kimliklerini koruma mücadelesi
ile karúılaúmıútır. Siyasi iktidar özel-
likle 2 EylüP.den sonra siyasi tut-
saklara karúı yöneltti÷i sindirme ve
yok etme politikasıyla hak gaspları-
nı yo÷unlaútırmıú, insanca yaúam
hakkını hiçe sayan bir tutum içine
girmiútir. Buna karúılık siyasi tutsak-
lar AG'lerle siyasi kimlik ve onuru
koruma mücadelesinin yanında ay-
nı zamanda, tutuklu ve hükümlüle-
rin, siyasi iktidarın hukuk dıúı politi-
kasına karúı direnme hakkını kullan-
mıúlardır.
25 tarihli Magna Carta' dan
bu yana hemen tüm özgürlük billdi-
rilerinde ve anayasalarda yer alan
direnme hakkı hukuki bir haktır.
96 Anayasasının baúlangıç kıs-
mında da hukuki bir hak olarak tanı-
nan direnme hakkının bu niteli÷i
8.2.988 tarih ve 988/2E 988/K
sayılı Anayasa Mahkemesi kararın-
da da tespit edilmiútir."
Ve, meúru ve hukuki bir hak
olan direnme hakkını kullananların
yanında yer almak; adaleti temsil et-
ti÷ini söyleyen Adalet Bakanı Oltan
SUNGURLU'nun sözetti÷i gibi "kıú-
kırtıcılık" de÷il; insan olmanın yanın-
da hukukçu olmanın bir gere÷i ve
zorunlulu÷udur. ønsanlık ve hukuk,
baskı ve zor politikalarına boyun
e÷erek de÷il, baskı ve zora karúı di-
renerek ilerlemiú, geliúmiútir.
Bu anlayıúımız do÷rultusunda;
devrimci-demokrat kiúili÷imiz ve hu-
kukçu kimli÷imizle "meslek örgütleri-
mizin gereken giriúimleri yapması
gerekti÷i ve bu anlamda yapabile-
ceklerimizin meslek örgütümüzü ha-
rekete geçirme çabası olabilece÷i"
mazeretine dayanarak sorumluluk-
tan kaçmak yerine, avukatlar olarak
neler yapabilece÷imizi düúünen biz-
ler, meslektaúlarımızla olan görüú-
melerimizde daha baútan tavrımızı
en net biçimde ortaya koyduk. Ba-
roların harekete geçirilmesi için giri-
úimlerde bulunmak yeterli de÷ildi.
Gelinen aúamada bu giriúimlerimiz
sonucu barolardan gelebilecek tep-
kiler iki yönden sınırlı olacaktır. Birin-
cisi baroların a÷ır iúleyen hantal ya-
pısı, yönetimlerin duyarsızlı÷ı nede-
niyle, bürokratik yollardan yapılan
baúvurularla elde edilebilecek so-
nuçlar yetersiz kalacaktı. økincisi ba-
roların henüz sahip olması gereken
niteli÷e ulaúmamıú olması, yükse-
len demokrasi mücadelesinde olma-
sı gereken yerden uzakta bulunma-
sı ve meslek örgütü olarak yapılabi-
lecek úeylerin daha sınırlı olması ne-
deniyle, avukatların hukukun çi÷-
nenmesi karúısında hukukçu kimli÷i
ile daha geniú bir hareket alanı ola-
ÇÖZÜM 3
 HUKUKÇU SORUMLULUöU
ca÷ında kamuoyu oluúturulmasında
etkinli÷i daha güçlü olacaktı.
Ayrıca "baroların harekete geçiril-
mesi"nden anlaúılan sadece baroya
bir takım taleplerle gitmek de÷ildir.
Tabanın gerisinde kalan baro yöne-
timinin duyarsızlı÷ı karúısında avu-
katların kendi inisiyatiflerini kullana-
rak bir takım giriúimlerde bulunma-
sı, siyasi iktidara karúı tavır alması
da baroları harekete geçirir. Nitekim
yaúadı÷ımız süreç bunun en açık
kanıtıdır. Aksi halde; baronun hare-
kete geçmesinin sa÷lanması yerine,
baronun harektsizli÷inin yanında
yer alarak gerileme gösterilece÷i
açıktır.
"Bu hükümetin oy kaybetme kor-
kusu yoktur ve bu nedenle de baro-
ların baskı unsuru olabilmesi müm-
kün de÷ildir." gibi teslimiyetçi bir
mantıkla sorumluluktan kaçılamaz.
Baro yönetimlerinde egemen olan
bu anlayıúı yıkmak, baroları demok-
rasi mücadelesinde etkin bir konu-
ma kavuúturmak da biz hukukçula-
rın görevidir.
Somut olaya bakıúımız da son
derece netti: Bir tarafta ça÷dıúı ve
hukuk-dıúı uygulamalarıyla cezaev-
lerindeki siyasi tutuklu ve hükümlü-
ler üzerinde gayrımeúru bir terör po-
litikası yürüten siyasi iktidar, di÷er
tarafta onurunu ve siyasi kimli÷ini
koruma mücadelesinde, haklı ve
meúru taleplerinin kabul edilmesi
için direnenler vardı. Bizim görevi-
miz bu iki taraf arasında uzlaúma
sa÷lamak, bir tür tampon görevi
görmek de÷il, siyasi tutuklu ve hü-
kümlülerin taleplerinin kabul edile-
rek, cezaevlerindeki insanlık dıúı po-
litikaya derhal son verilmesini iste-
mekti.
Burjuva hümanizmi ile can bedeli
bir mücadele veren bu insanların
ölümlerini önlemek adına uzlaútır-
ma politikasına gitmek; baskı ve zo-
ra karúı direnenlerin karúısında yer
almak, tarafsızlık adı altında hukuk
dıúılıktan yana olmak sonucunu do-
÷urur objektif olarak. "Bu yi÷it insan-
ların ölmesini istemedikleri için" uz-
laútırma politikalarına gittiklerini ileri
sürenler de unutmamalıdırlar ki; "bu
ÇÖZÜM 14
yi÷it insanları" yi÷it yapan da, onur-
lu yapan da verdikleri mücadeledir.
Onları mücadelesinden soyutlaya-
rak ele alanlar "onlar için "mücade-
le vermek" bir yana "onlara karúı"
mücadele vermek konumuna düúer-
ler. Çözüm, her ne olursa olsun aç-
lık grevinin sona erdirilmesini sa÷la-
mak de÷il, onların mücadelesine
destek vererek, siyasi iktidarın gay-
rı-meúru ve hukukdıúı politikasını
teúhir ederek, kamuoyu yaratma gö-
revini yerine getirmek, bu mücadele-
nin zaferle sonuçlanması için çaba
göstermektir. Kazanılan zafer sade-
ce açlık grevine giden siyasi tutuklu
ve hükümlülerin de÷il, hukuk-dıúılı-
÷a, baskıya ve zora karúı verilen
mücadelenin zaferi olacaktır çünkü.
Öne sürdü÷ümüz tüm önerilerde
oldu÷u gibi, destekledi÷imiz tüm
önerilerde de perspektifimiz bu ol-
du, baúından sonuna dek. Neler Ya-
pılabilirdi? Sorunun adili÷i ve öne-
mi nedeniyle "úu" ya da "bu" seçe-
nek yerine elimizden gelen tüm ça-
bayı göstermek, avukatlar olarak
bulunabilece÷imiz "bütün giriúimler-
de bulunmak" ayrıca hukukçu ve
aydın kimli÷imizle, hukukun ayaklar
altına alındı÷ını, iktidarın cezaevleri-
ne yönelik hukuk ve insanlık-dıúı po-
litikasını kamuoyunda teúhir etmek,
baskıya-zora, hukukdıúılı÷a karúı ve-
rilen mücadelenin içinde yeralmaktı
görevimiz.
Bu görev ve sorumlulu÷un bilin-
ciyle hareket ederek, ilerici devrim-
ci-demokrat avukatlarla iliúkilerimizi
geliútirdik. Duyarlı avukatlara østan-
bul, Aydın ve Ankara'da yapılan top-
lantılarda, baúta AG.olmak üzere
her türlü aktif protesto ve destek
tavrına hazır oldu÷umuzu belirttik.
Fakat, ne yazık ki, tüm toplantılarda
da avukatların ço÷unlu÷u meslek
anlayıúlarını ön plana çıkararak, bı-
rakalım devrimci-demokrat aydın
sorumlulu÷unu, ça÷daú bir hukuk-
çu tavrını göstermekten dahi geri
kaldılar. Ancak, Aydın'a gitme, suç
duyurusunda bulunma ve telgraf
çekmenin ötesinde tavır geliútirile-
medi. En acısı, Adalet Bakanlı÷ına
gidilece÷i do÷rultusunda ilan verile-
rek, avukatların Ankara'ya ça÷ırılma-
sının sonucunda yaúanan fiyasko
oldu. Basının bile alay konusu olan
Ankara'daki "yürüyüú", toplantısında
ANAP'ın temsilcili÷ine soyunmuúca-
sına "kraldan kralcı" bir tutumla, yü-
rüyüúü sabote edenleri ve bu sabo-
taja göz yumanların tutumlarını ya-
úadık, maalesef utanmadan "avukat-
lık mesle÷iyle ba÷daúmayaca÷ı" ge-
rekçesiyle "Evet bu yürüyüúü engel-
lemeye çalıúıyorum" diyenleri ve bu-
na ses çıkarmayanları gördük. Ve
bunlar yine utanmadan, ölenleri,
ölüme yatanları umursamazcasına,
hukukçu olmaktan uzak bir tutum-
la, birúeyler yapılmasını isteyen biz-
lere "gençsiniz, heyecanlısınız vs" di-
yerek, sorumsuzlu÷u duyarsızlı÷ı sa-
vundular.
Toplantıda geçenleri uzun uzun
anlatmak istemiyoruz. Bunlar yaúan-
dı. Yaúananlar yeri geldi÷inde uzun-
ca da yazılacak, konuúulacak. Ama
úu bir gerçek ki tüm olumsuzlukla-
ra, tüm engellemelere, korkulara ve
kaygılara karúın, insanım, hukukçu-
yum diyen avukatlar çıktı. "Önce
mesle÷im gelir sonra insanım" di-
yen bir mantıkla insan olmanın bilin-
ciyle hukukçu kimli÷ini birleútirenler
çıktı. Demokrasi Mücadelesinde
Avukatların da içinde bulundu÷u bu
duyarlı ve sorumlu avukatlar, yıllar-
dır süren statükoları kırarak, baro ta-
rihinde yeni bir sayfa açtılar. Büyük
bir úey olmasa da, "önce mesle-
÷im" diyenler için, büyük olan, 3
günlük AG yaptı devrimci demokrat
avukatlar.
Evet, önemli olan statüleri kır-
maktır. Yalnız insanlık dıúı, hukukdı-
úı uygulamalara karúı de÷il, anti-de-
mokratik yasalara, 82 Anayasasına
ve di÷er insanlık onurunu ayaklar al-
tına alan tüm uygulamalara karúı
kendine ilerici demokrat-devrimci,
hukukçuyum diyen hukukçular birle-
úerek bu ülkenin insanı olmanın du-
yarlılı÷ı ve sorumlulu÷uyla hareket
etmelidir diyoruz. Biz Demokrasi
Mücadelesinde Avukatlar, bu duyar-
lılık ve sorumlulu÷un bilinciyle hare-
ket edece÷iz. Demokrasi
Mücadelesinde Avukatlar

BURUK BøR CENAZE
VE REFORMøZM
Ege'de reformizm oldukça il-
ginçtir... ødeolojik söylemlerde
"büyük" farklar taúıyan toplulukları
pratikte yanyana görebilirsiniz
rahatlıkla... "THKP-C gelene÷inden"
geldi÷ini gö÷sünü gururla
yumraklayarak söyleyenler bir an
sonra çok farklı "gelenekten" gelen
topluluklarla pratikte "ideolojik bir-
lik" sa÷layıverirler...
Akhisar'da bir A÷ustos akúamı
yüzlerce insan bir devrimciye "son"
görevlerini yerine getirmek için top-
lanmıú... Manisa polisi de tekmil
kuvvetiyle orada...
Faúizm ønkılâp DAL'ı katletmiú.
Öyle iúkencehanelerde, da÷larda
kurúuna dizerek, dara÷acıyla katlet-
medi inkilâp'ı... Faúizm yaratıcıdır...
Yöntem bulması hiçte zor de÷ildir...
Tedavi olanakları varken izin verme-
yerek, ölece÷inden kesinlikle emin
oldu÷u anda "git yurtdıúında öl" izni
vererek de katledilir insanlar... Aylar-
ca pasaport izni vermeyerek, ønkı-
lâp'ın vücudunu kanserin sarmasını,
hücre hücre yiyip bitirmesini büyük
bir zevkle seyrederek katletti fa-
úizm... Ve aylarsonra kahkahalarla
gülerek pasaport kamuflajlı defin
belgesini verdi, koca bir T.C damga-
sıda bastı... Ve çıkıúının üzerinden
bir ay geçmeden Fransa hastahane-
lerinde ønkılâp Dal úehit düútü...
Fransa'dan gelen cenaze refor-
mizme göre fazla "gürültü patırtı çı-
karılmadan" kaldırılıverilmeliydi... Öyle
slogan atmak, faúizmi lanetlemek,
protesto etmek gibi "taúkınlıklar"
zarar vermez miydi hiç? Sessiz,
suskun yürünmeli, "tehlikeli" úeyler
yapılmamalı, hele hele "DEV--
GENÇ" gibi "belalı" çelenkler taúın-
mamalıydı! SP çelenginin ise itiraz
görmemesine sinirlenen birtakım
"sol sapmalar" da almasa hiçbir "tehli-
ke" ve "taúkınlık" olmayacaktı zaten...
Akhisar'da toplanan bin civarın-
da bir kitlenin gözleri önünde tarih,
"THKP-C geleni÷inden" geldi÷ini
söyleyenlerin DEV-GENÇ çelengine
itiraz ettiklerine, gözönünde kaldır-
mak istediklerine hayretle tanık ol-
du... "Devrim ùehitleri Ölümsüzdür"
sloganları ise siyasi polis kadar on-
ları da korkuttu... Aman, gözaltı-iú-
kence falan olurdu! Bu bir provo-
kasyondu... Hemen kitle apar-topar
da÷ıtılmalı ve polise gerek bırakıl-
mamalıydı...
øzmir'li devrimci sol güçler, YENø
ÇÖZÜM, DEVRøMCø GENÇLøK,
DEMKAD ortak çelengiyle ønkılâp
DAL'ın cenazesine katıldılar. Cena-
zeyi faúizmin lanetlendi÷i, haklı öfke-
mizin haykırıldı÷ı, ønkılâp'ın katillerin-
den hesap sorulaca÷ının vurgulan-
dı÷ı bir devrimci kitle gösterisine dö-
nüútürmek gerekiyordu. Cenaze tö-
renleri, suskun, yaslı, gözyaúları dö-
külen sessiz bir defnetme olmaktan
çıkarılmalı, bir protesto, bir lanetlen-
me göstergesi olmalıydı... Di÷er tür-
lü ønkılâp DAL'a da saygısızlık yapıl-
mıú olurdu...
Ancak bu konuda yapılan tüm gi-
riúimler, her renkten reformizmin ce-
nazeyi "gürültüsüz-patırtısız" kaldır-
ma kararlılı÷ında eridi. Ailesi bu ça-
baları "arkadaúları sessiz olmasını
istiyor" diyerek reddetti...
ølginçtir, cenazenin evden cami-
ye kadar taúınarak yüründü÷ü sıra-
da "bir tatsızlık çıkmaması" için ne-
redeyse polisten daha fazla çaba
harcayan, önlemler alan "THKP-C
gelenekleri" ile øzmir øHD idi... yürü-
yüú sırasında SP'lilere, SP çelengi-
ne ses çıkarmayan, en ufak bir ra-
hatsızlık duymayanlar, DEV-GENÇ
imzasının gururla taúınmasından
çok rahatsız oldular... Dün ønkilâp'ı,
BURUK BøR CENAZE
ønkılâp gibi yüzlerce devrimciyi ih-
bar eden karúı-devrimci PDA artıkla-
rı cenazede rahatlıkla yer alır ve
destek görürken, faúizme karúı mü-
cadele eden devrimciler tepkiyle
karúılanıyordu...
Devrimci sol güçler, cenaze ko-
nuúmalarının ardından "Devrim ùe-
hitleri Ölümsüzdür", "Faúist Cinayet-
lerin Hesabını Soraca÷ız " sloganla-
rını haykırmaya baúlayınca, konuú-
malarında THKP-C savunmasından
bölümler okuyanlar hemen telaúlan-
dılar ve kitleyi apar topar da÷ıtma
u÷raúına girdiler...
Manisa Polisi, gözaltı yapmak is-
tiyordu.. Herhalde PDA'lı hainlere
saldıracak de÷ildi.. O, DEV-GENÇ
çelengini taúıyanları istiyordu ve oto-
büsten indirmek istedi. Verilmeyin-
ce tüm otobüsü 47 kiúiyi gözaltına
aldı.
Devrimciler Manisa iúkencehane-
lerine yine açlık grevleriyle, DEV-
GENÇ marúlarıyla, türküleriyle dev-
rimci direniú ve coúkuyu taúıdılar iki
gün boyunca..
Cenazede devrimcilerden rahat-
sızlık duyanlar, gözaltına alınanlara
sahip çıkmaya bile çalıúmadılar. Yi-
ne güçleri oranında Akhisar'a gi-
den, dilekçe veren, gözaltındakileri
unutmadıklarını gösterenler devrim-
ciler oldu.
Devrimci sol güçler, cenazede
gerek nicelik olarak zayıflık, gerek-
se siyasi insiyatif ve tavır koymada
yetersizlik nedeniyle gerekli tavrı
her boyutta alamadılar. SP hainleri-
ne karúı devrimci tavrı almakda za-
afa düútüler.. Siyasi tecrübesizlik,
pekçok etkinliklerine oldu÷u gibi bu
olaya da yansıdı.. Geliúmeleri tüm
boyutlarıyla de÷erlendirmek, hata
ve eksikliklerini net olarak tespit et-
mek, her devrimci prati÷in oluúum
dinami÷idir. Bu unutulmamalı ve re-
formizmin gerçek yüzü bilince çıka-
rılarak, kazınarak devrimci sorumlu-
lukla sınıf mücadelesi geliútirilmeli-
dir.. øzmir'de Ege'de bunu yapabile-
cek baúka hiçbir gücün olmadı÷ı ar-
tık herkesin kafasına kazınmalıdır.
YENø ÇÖZÜM øZMøR BÜROSU
ÇÖZÜM 5
 YAK GøTSøN
KøTAP-DERGø
TOPLATMAYA
RADøKAL ÇÖZÜM:
YAK GøTSøN!
Yıldızları bir türlü barıúmayan
gaz ve alevin Beyo÷lu Mis Sokak'ta
aralarından su sızmamıú. Bir anda
unutuvermiúler binlerce yıllık
husumeti. Celallenmiú, parlamıú,
gökyüzüne uzanmanın yarıúına
koyulmuúlar. Gazaba gelmiú,
parlayıvermiúler "kitap sergilerinin"
üzerine bir bir. Kendilerini bir çırpı-
da ateúin ortasında bulan "kitapçık-
lar" daha ne olduklarını bile anlaya-
madan úaúkın, çaresiz yanar durur-
larken pekte içli-dıúlı olmadıkları; ne-
dense(!) düúünen insan karúısında
dehúete kapılmaktan kendilerin ala-
mayan "tosun"cukları "Komünistlere
ÇÖZÜM 6
Ölüm" nidaları arasında benzin dö-
küp, kibrit çakmakta görüvermiúler.
Sarkık bıyıklı komandolar o gün
"Devlet Güvenli÷i" aúkına ateúi, ki-
taplarla bir güzel har-
layıvermiúler. Sonrada
elleri kolları salla-na
dura uzaklaúıver-miúler
kazasız belasız...
Sonradan rivayet
olundu ki, yıllardır kö-
úebaúında bekleyen
polis otosununda Be-
yo÷lu Mis Sokak
alev alevken yerinde
yeller esmekteymiú. Tesadüf o ki,
50-60m. uzaktaki ekip arabası da
olayın pek farkına varamamıú, hava
sıcaklı÷ının aniden arttı÷ını farkedip
etrafına bakınmaya baúladı÷ında da
"sarkık bıyıklı postallılar atı alıp Üs-
küdar'a ulaúmıúlar...
ùunun úurasında 4 ay öncesinin
 Mayıs'ında elde silah insanların
üzerine kurúun ya÷dıranların her na-
sılsa o gün basiretleri ba÷lanmıúta
yerlerinden kımıldayamaz olmuúlar.
Toplatma badiresini her nasılsa at-
latmayı baúarabilmiú kitap dergi ve
de her türlü matbuatı kurtarmaya el-
leri varmamıú. Orhan Kemal'in "Mur-
taza"sı bile úaúmıú bu iúe. O gün el-
birli÷iyle bir güzel yakılıvermiú tek-
mil dergi kitap.
4'leri, 42'leri, 3-32'leri bi-
le utandıran gerekçelere yıllarını
adamıú mahkeme heyetleri, düúüne-
ne ve konuúana düúman siyasal ikti-
darlar, vatansever olmayı demir par-
maklıklar ardındaki yıllarla eúde÷er
görenler, polis nezarethaneleri, der-
giyi-kitabı okumadan toplatma ka-
rarlarına imza atanlar ve yetmedi÷i
noktada çakılıveren kibritler...
Bütün bunlar, insanlı÷ın karanlık-
lara bo÷ulmasını, halklarımızın ya-
rınlara dönük düúünce ve umutla-^
rının köreltilmesin! amaçlamakta-
dır.
Ancak siyasi iktidar ve onun zih-
niyetiyle hareket eden düúünce düú-
manları (kitap yakanlar), bugün ki-
tapları tutuúturan alevlerin (insanlı-
÷ın yüzyıllar öncesi yaktı÷ı ve bugü-
ne taúıdı÷ı) Promete alevlerine dö-
nüúüp, insanlı÷ı kurtardı÷ını ve bir
gün ülkemizde de aynı gerçe÷in ya-
úanaca÷ını bilmelidirler.
 CUDø

DERSøMLER, HALEPÇELER,

CUDøLER

KÜRT HALKI GERÇEöøNø

YOK EDEMEYECEKTøR
øbrahim CENGøZ
Yarın ki Halepçelerin ardında a÷ıt yakma, lanet
dik? Maalesef üzülerek söyliyeyim
ya÷dırma durumana düúülme istenmiyorsa bugün kj kimyasal silah kullanarak..." (Di-
Kürt halkının gerçekli÷inin yaúatılmasından yana yarbakır Lice ilçesi Komando tabu-
olunmalı, bu açık ve net olarak dile getirilmelidir. runda askerlik yapmıú bir grup erin
Gelinen süreç insanlı÷ın, demokratlı÷ın adını yeni basına gönderdikleri mektup.)
Ya da bu?...
Halepçelere karúı çıkmak olarak koymuútur. Evet, oligarúinin kurmayları do÷-
Demokratlık bu tavrın altında yatmaktadır. ru tespit ediyorlar! Bugün "Do÷uda"
olanların adı gerçekten de savaú-
tır... Ama Arjantin halkının faúist cun-
tanın kendilerine açtı÷ı savaúa takti*
Gzt.26.7.989) ÷ı ad gibi bir "PøS SAVAù"tır...
Do÷uda savaú vardır. Karúı- Savaú bu mu? Bir halk var "Do÷udaM...Yüzyıllar-
mızdakiler düúmandır. Onla-•^ ra "30 Temmuz '88 günü Diyarba- dır ezilmiú, horlanmıú, aúa÷ılan-
yardımcı olanlar da düúman kır'ın Hani ilçesine ba÷lı Serdi Köyü- mıú,... Bir Halk var... sorgusuz-sual-
muamelesi görecektir." (G.Kur-may nün yakınında teröristlerle girdi÷i- siz iúkencehanelere alınan, köyleri
Baúkanı Org.Torumtay) Savaú mı? miz silahlı çatıúma sırasında 9 terö- boúaltılan, yanlıúlıkla vurulup çöp-
Kimler arasında? Neden? risti ölü ele geçirdik. Ama nasıl ele lüklere atılan, okulları askeri kıúla
"...Milli Karakolu'na götürüp yap- geçirdik? Hangi silahlarla ele geçir- haline getirilen, kendileri için toplu
madıkları iúkence kalmadı. Varil bi-
donunun içine koyup etrafına ateú
yakmak, taksi tekerle÷inin içine ko-
yup elektrikle döndürmek, copları
insanların kıçına sokmak, erkeklerin
penisinin deli÷ine kibrit çöpü koyup
yakmak... 2 gün nezaretin içinde
kaldık, 7 günü yemeksiz susuz ge-
çirdik tuvalete bırakmadılar, 7 gün-
den sonra bir lokma ekmek verdiler
gün boyunca. Özel tim ve istihbarat
adamlarının insanların kellesini ke-
sip kafası karúılı÷ında para aldıkları-
na úahitlik ediyoruz." (Cumhuriyet

ÇÖZÜM 7
 CUDÎ
Bıırjııvazinin genel karakteristi÷i dünyanın hiçbir yerinde de÷iúmiyor. O, Halelepçe'de Cudi de de politikasını aynı zemin
üzerine oturtuyor
mezarlar kazılan, seyahat iznine ta-
bi tutulan, dü÷ünlerinde bile sopa-
dan geçirilen... Ve onca haksızlı÷a
zulme her karúı çıkıúının adı "eúki-
ya" olmuú... "øzale-i úekavetler, "Der-
sim Kanunları" onun için çıkarıl-
mıú... Özel ordular, özel birlikler, onun
için kurulmuú, seyyar iúkencehaneler
mekanı olmuú... Zilan, Dersim, Halep-
çe ve daha nicelerini tanımıú.
Liste uzun ve kabarık. Katliamla-
rın hesabını kitabını tutmaksa epey-
ce zor. Çünkü bu halk özgürlük
inancını hiçbir zaman yitirmemiú,
dara÷açlarının gölgesinde, bombar-
dıman uçaklarının gürültüsünde,
fosfor bombalarının ürpertici ıslı÷ın-
da baúkaldırı ruhu yokolmamıú.
Kürt halkında bugün, o ruh ve
inanç olanca canlılı÷ını koruyor, du-
manlı da÷lardan isyan ateúleri hiç
eksik olmuyor...
Bugün Kürt halkının yaúadı÷ı yer-
ÇÖZÜM 8
ler yasaların, huku÷un hakim oldu-
÷u de÷il, vahúet ve faúizm yasaları-
nın saltanat sürdü÷ü yerler haline
getirilmek isteniyor.
Burjuvazi ise katliamcı, baskıcı,
ulusal kimli÷i ayaklar altına alıcı ka-
rakterini elden hiç bırakmıyor. O,
Maî Lay'de, Sabra ùatilla'da, Halep-
çe'de ve Cudi'de gerçek yüzünü
gizleyemiyor. Yeni Halepçelerin
planlarını yapaduruyor. Irkçı dema-
gojileri dilinden düúürmüyor. Çünkü
burjuvazi genel karakteristi÷ini dün-
yanın dört bir yanında uygulaya du-
ruyor...
Yaúanan süreçte Cudi'nin ön pla-
na çıkarak güncelleúmesi, burjuvazi-
nin Kürt halkının geliúen muhalefeti-
ne karúın yo÷un terör uygulayarak,
kitle ba÷larının ve geliúiminin önü-
ne geçilmesinin psikolojik, düúün-
sel ve pratik zemininininn hazırlan-
masının hesaplarıdır. Bugünlerde
Cudi operasyonu ile kapalı kapılar
ardından tezgahlanmak istenen
oyunların, geçti÷imiz süreçte günde-
me getirilen, hala sürdürülmesine
karúın baúarı kazanılarnayan "yön-
temler" ile de yakından iliúkilidir.
Ölüm mangalarının olanca vahúeti-
ne ra÷men, oligarúi ülke genelindeki
baúarısızlı÷ını ve çıkmazını terörle
aúmaya, çırpınıúlarını durdurmaya
çalıúıyor. Kitleselleúmenin önüne ne
pahasına olursa olsun geçmek isti-
yor. øúte bu yüzden de terör sadece
PKK militanlarıyla sınırlı kalmıyor,
Kürt yoksul köyîülülerine kadar ini-
yor.
Tüm bunların ortaya çıkardı÷ı pa-
naroma ise bir tarafta baskı, zulüm
ve iúkence had safhaya çıkartılma-
sı, di÷er taraftan idari düzenleme
ve yasaların oluúturulması, bir baú-
ka taraftan da askeri dönüúümlerin
gerçekleútirilmesi úeklinde çizilme-

Yapılanlar, yıllar önce ABD'nin Vietnam'da deneyip de baúaramadı÷ı politikaların
sürdürülmesinin ötesinde bir anlam taúınıyor.
ye çalıúılıyor. Bu panaromanın baú-
konu÷u olan zulüm ve iúkencenin
Kürt köylüleri üzerinde öylesine bir
cendere oluúturarak korkunç düzey-
lere vardı ki, artık, günlük basında
yansıması bile engellenemiyor, iú-
kencesiz, katliamsız gün geçmez
hale geldi. Tüm okullar kıúlaya, kıú-
lalar ise iúkence merkezlerine dö-
nüútürülüyor. Köyün tümünü gözaltı-
na alma olana÷ı kalmadı÷ında, köy-
deki muhtar-a÷a evleri o da olmadı
köy meydanları bu görevi fazlasıyla
yerine getiriyor. Zaiyat mı var? Bele-
diye dozerleri ne güne duruyor. Ala-
lacele kazılan çukurlar toplu isimsiz,
adressiz mezarlıklara dönüútürülü-
yor. Faúizm bu konuda mutlak eúit-
likçi davranıyor! Kadın-erkek, ço-
cuk-yaúlı farketmiyor onun için. Köy
meydanlarında çırılçıplak soyundur-
malar, kocalarının babalarının kar-
deúlerinin önünde çırılçıplak kadınla-
ra yapılan en hayasızca saldırılar ka-
rakol ve kıúlalarda toplu tecavüzlere
kadar götürülebiliyor... En küçük bir
ihbarın aylarca sü-recek bir gözaltı
ve iúkence demek oldu÷u herkesçe
biliniyor. Devletin tüm kuruluúları
sistemli iúkence katli-amların
yardımcısı. Savcılar, valiler,
kaymakamlar, úikayet için gelen in-
sanları kovuyor, tehdit ediyor, olma-
dı yeniden gözaltına aldırıyor.
Di÷er taraftan yapılanlar yıllar ön-
ce Vietnam'da ABD birliklerinin de-
neyipte bir sonuç alamadı÷ı uygula-
maların yeniden biçimlendiriliúinin
ötesinde bir anlam taúımıyor. Her
úey ulusal bilincin kitlelerde geliúip
kökleúmesinin önüne geçilmesi...
Mezralar zorla birleútirilip "stratejik
köy"ler oluúturuluyor, direnen köylü-
ler ise iúkencelerden geçiriliyor, kat-
lediliyor. øller arası seyahat akrabala-
rı, tanıdıkları ziyaret için köylere gi-
riú çıkıú yasak ve izne tabi. Direnen
topraklarını terk etmek istemeyen
köylerin meraları ormanları, otlakları
tarlaları yakılıyor görüldükleri yerde
gözaltına alınıyor, haftada bir "ihbar
var" diyerek evleri basılıyor, aranı-
yor, toplu dayaklardan geçiriliyor,
dıúkı yemeye zorlanıyorlar. Aranılan
kiúilerin operasyonlarına "sülaleleri"
de katılmaya zorlanarak da÷lara sa-
ÇÖZÜM 9
CUDø
vaúmaya çıkmak zorlaútırılmaya çalı-
úılıyor. Örgütlenen koruculuk ve
muhbir a÷ıyla gerici faúist unsurlara
tam bir sulta verilmek isteniyor.
Oluúturulan fiúleme sistemi yüzbin-
lerce insanı devlet yanlısı düúmanı
olarak tasnif ediyor. Gerici faúist aúi-
retler silahlandırılarak ulusal güçlere
karúı kullanılıyor...
Düzenli birliklerin yetersizli÷i gö-
rüldükçe yeni düzenlemelere gidili-
yor. "Özel Kolordular", "Özel Tim"-
ler, "Anti Gerilla" birlikleri, Ölüm
Mangaları, uzman seyyar iúkence
ekipleri, özel sınır birlikleri, siyasi po-
lis vb.lerine ilave olarak yeni iç sa-
vaú birlikleri yetiútiriliyor. Bunlarında
yetersiz kaldı÷ı noktada terhis olan-
lardan uzmanlaúmıú askerlere el atı-
larak onlardan özel paralı birlikler
kuruluyor. Ancak tüm bu yöntemler
oligarúinin çıkmazını aúmasına yar-
dımcı olamadı÷ı gibi, baúarısızlı÷ı-
nın da birer göstergeleri oluyor.
Oligarúi di÷er yandan kendi ara-
sında varolan çatıúmaları ve siyasal
krizini Kürt, Bulgaristan, Kıbrıs soru-
nunu güncelleútirerek kamuoyunda
canlı tutmaya çalıúıyor. Varolan kri-
ze böylelikle "milli bütünlük" sa÷la-
mak adı altında geçici çözümler ge-
tirmiú olacaktı. Son geliúmelerde bu-
nü ispatlıyor. DYP ve SHP, ANAP'ın
"milli bütünlük" politikasına angaje
olmuú durumdadırlar. Faúizmin poli-
tikasına teslim olan SHP ülkemizde
Sosyal demokratlı÷ın ne anlama
geldi÷ini en açık úekliyle ortaya ko-
yuyor. Demirel ise ANAP'ı olaylar
karúısında daha tavizsiz bir politika
izleme do÷rultusunda sürekli olarak
uyarmaktadır. Demirel'e demokrat-
lık payesini do÷ru görenlerimiz, 2
 CUDø
Eylül sonrası denize düúenin yılana
sarılması espirisinde oldu÷u gibi
úimdi kime sarıldıklarını acaba anla-
yabiliyorlar mı? Milli bütünlü÷ü,em-
peryalizmin ayakları altına seren oli-
garúi milliyetçili÷i demagojik plat-
formda ön plana çıkarırken, esas
olarak emperyalizmin pazarı duru-
mundaki ülkeyi ve kendi saltanatını
kaybetmeme çabasındadır.
Mücadelenin silahlı temelde yük-
selmesi baúta devrimci kesimleri ol-
mak üzere, giderek demokrat, ilerici
hatta halkın bir kesimini de etkiledi-
÷i açıktır. Bu olay konuyu sol içinde
de güncelleútirmiútir.
Özal'ın bu olaya destek olanların-
da düúman görülecek ve ezilece÷i
úeklindeki demeçleri Kemalist dö-
nemden gelen bir gelene÷in deva-
mıdır. Burjuvazi ciddi boyutta geli-
úen her Kürt hareketi karúısında ül-
ke genelinde solada saldırmıútır.
Son dönemde en sıradan gece-
lere, panellere izin verilmemesinin
yanı sıra çıkan sosyalist dergilerin
hemen hemen hepsi toplatılmıútır.
Baúlangıçta aydınlarımızı pek ra-
hatsız etmeyen PKK hareketi, geli-
úim içinde oligarúinin destek veren-
lere de yönelmesiyle aydınları da
saflaúmaya itmektedir. Demokrat
kimli÷e sahip çıkmada bu saflaúma
içerisinde belli olacaktır.
Emperyalizm açısından ise du-
rum bugün netleútirilirmiú de÷il.
Onun politikası her zaman aynı, si-
lahlı radikal hareketleri ezme, kendi-
siyle uzlaúmıú ve kendisinin tanıya-
ca÷ı belirli bir ulusal-kültürel özerkli-
÷i içeren politikalardır. Çünkü onun
için önemli olan sömürünün deva-
mıdır. PKK'nın ise bugün öne çıkan
ÇÖZÜM 20
Milli hiitünlüzii empeivalizmin ayakları allına serenler simdi de milliyetçili÷i
demagoji malzenıesi olarak kullannıaya çalıúıyorlar.
programında bir uzlaúma görülme-
mekle birlikte, sömürü mekanizma-
sının dıúına çıkabilecek sosyalizme
yönelebilecek net bir programdan
ziyade ulusal kimlik mücadelesi ve
programı hemen hemen herúey gi-
bi gösterilmektedir. Sınıf bakıú açısı
bulandırılmaktadır.
Faúizm ulusalcı güçlerin mücade-
lesini bo÷mak, kayna÷ını kurutmak,
kitle ba÷larını koparmak istiyor. Bu-
nun yolunuda • ulusal mücadeleyle
halk arasında cin úeddi oluúturmak-
ta gördü÷ünden kurt halkı üzerinde
korku bulutlarını eksik etmemek
için her yolu, her yöntemi deniyor...
ùimdiye kadar denenen yöntemle-
rin hemen tümünün baúarısızlık nok-
tasında ortaklaúması' artık bir yol
kavúa÷ına gelindi÷inin de ifadesi
oluyor. Ya ulusal harekete göster-
melikte olsa bazı tavizler verilecek
ya da geleneksel yöntemler katlana-
rak ivmesi yükseltecektir. Ancak ge-
linen süreçte geleneksel yöntemle-
rin tıkanıklı÷ı aúamadı÷ı da açıktır,
bu artı olarak toplu katliamların gün-
deme gelmesi kaçınılmaz olacaktır.
Birinci yol kendi içinde belirli riskleri
taúır. Her úeyden önce geliúen
hareketin inisiyatifinin elde tutulabi-
lece÷inden emin olunması gerekir.
ABD de bu yöntemi bugün için ter-
cih ediyor gibi görünmesine karúın
tehlikelerden arındırılmayı ve riskin
yok edilmesini istiyor. ùu an öylesi
bir geliúme uzak göründü÷ünden
de kısa vadede tek çözüm kalıyor.
O da ikinci yolun tercih edilmesi!...
Son günlerin tüm telaúlı açıkla-
maları, toplantıları da bu yolun seçil-
di÷ini gösteriyor. Tüm bu geliúmeler
oldukça açık ve net bir úekilde
planların ne oldu÷unu ortaya
koyuyor: Yeni Halepçe-lerin
yaratılması... Yarın ki Halepçelerin
ardından a÷ıt yakma, lanet ya÷dırma
durumuna düúülmek istenmiyorsa
bugün Kürt halkının gerçekli÷inin
yaúatılma-sından yana olunmalı,
bu açık ve net olarak dile
getirilmelidir. Gelinen süreç
insanlı÷ın demokratlı÷ın adını yeni
Haîepçelere karúı çıkmak olarak
koymuútur. Demokratlık bu tavrın
altında yatmaktadır.

POLONYA'DA
KAPøTALøST RESTORASYON
Haydar ÖZGÜR
Son yıllarda yaygınlaúan sosya-
lizmin sorunları üzerine tartıú-
maların Polonya'da Dayanıú-
ma'nın iktidara gelmesiyle yeni bir
boyut kazanaca÷ı hiç úüphesizdir.
Tartıúmaların odak noktasının da
sosyalizm úartlarında kapitalist res-
torasyon olaca÷ı açıktır.
Sosyalist toplumda kapitalist res-
torasyon sorunu devrimci çevrele-
de uzun süre tartıúma konusu ol-
muútur. Bu konuda kabaca iki gö-
rüú bulundu÷unu söyleyebiliriz. Biri,
sosyalist mülkiyetin gerçekleúmesiy-
le biraber sosyalizmde geriye dönü-
úün, kapitalist restorasyonun artık
objektif olarak mümkün olmadı÷ı;
di÷eri ise, komünist parti içinde or-
taya çıkacak ve partiyi, giderek dev-
leti ele geçirecek revizyonizmin,
sübjektif olarak, sosyalizmin "dev-
let kapitalizmi" haline dönüúümü an-
lamına geldi÷idir. Bu teorilerin ger-
çe÷i açıklayamadı÷ı, gerçe÷in úu ve-
ya bu yanına de÷indi÷i halde, bu-
gün sosyalizmdeki geliúmeler karúı-
sında iflas etti÷i tartıúma götürmez.
Sosyalist toplumda kapitalist res-
torasyon sorunu masa baúında uy-
durulmuú demagojik ve ajitasyon
yüklü teorilerle açıklanamaz. Bunun
için sorunun kendisinin diyalektik
yöntemle incelenmesi gerekir. Bu
bir yazıya konu olaca÷ından úimdi-
lik geçiyoruz.
Polonya'da Dayanıúma'nın iktida-
ra büyük oranda geçmesinin siya-
sal anlamı üzerinde duralım.
Polonya ve di÷er Do÷u Avrupa
ülkeleri sosyalist devrimini büyük öl-
çüde Kızıl Ordu dest÷iyle gerçekleú-
tirdiler. Büyük bir hızla sosyalizmin
kuruluúunu kısa bir sürede yapma-
ya çalıútılar, sanayiyi kamulaútırdı-
lar, kollektif mülkiyeti kırlarda büyük
oranda yerleútirdiler. Sosyalist üre-
tim iliúkilerinin özü mülkiyet iliúkileri
olmasına ra÷men, bu iliúkiler da÷ı-
lım iliúkilerini ve en önemlisi de sos-
yalist insan iliúkilerini de kapsar.
E÷er sosyalist toplumun insanları,
sosyalist mülkiyete sahip çıkacak
bir bilince ve giderek fair yaúam tar-
zına ulaúamamıúlarsa, sosyalist top-
lumun daha ileriye hamle yapması
ve sosyalist kuruluúun tamamlanma-
sı düúünülemez. Oysa Polonya ve
di÷er Do÷u Avrupa ülkelerinde, top-
lum, mevcut üretim iliúkilerini yani
sosyalist kamusal mülkiyeti ve kol-
lektif mülkiyeti bile özümseyecek
durumdan yoksundu. Bu durumun
baúlıca nedeni, baúa da belirtti÷i-
miz gibi, sosyalist devrimin büyük
ölçüde Kızıl Ordu deste÷i ile gerçek-
leúmesi, kitlelerin bu devrime aktif
katılımının zayıf oluúuydu. Bu nokta-
da komünist partilerin baúlıca göre-
POLONYA
SÜRECø
vi, bir yandan sosyalist kuruluúu
gerçekleútirirken di÷er yandan bu-
na oranla kitlelerin bilinç düzeyinin
yükseltilmesi ve kitlelerin yo÷un bir
katılımını sa÷lamak için azami çaba-
yı harcamaktı. Komünist partiler
bunda yetersiz kalınca, çeliúki ken-
dini 950'lerin ortalarında büyük kit-
lesel ayaklanmalarla gösterdi. Bu
ayaklanmalar gerici ayaklanmalar ol-
masına karúın, iúte böylesi objektif
temelleri vardı. Ekonominin sosya-
listleútirilmesinin hızına göre, kitlele-
rin sosyalistleútirilmesi hızı çok ya-
vaútı. Üstelik komünist partileri Sta-
lin'in ölümünden sonra bu tarihsel
görevlerini neredeyse tümden bir
yana iterek, kitlelerin tüketim özlem-
lerinin peúinden gitmeye baúladılar.
Stalin'in ölümünden sonra Sov-
yetlerde ortaya çıkan ekonomist e÷i-
lim, Do÷u Avrupa'daki sosyalist ül-
kelere de sıçradı. Sonuç elbette
çok farklı olacaktı. Çünkü sosyaliz-
min Sovyetlerde gerek altyapı ge-
rekse üstyapıda yerleúmiú bir duru-
mu vardı. Oysa Do÷u Avrupa'nın
sosyalist ülkeleri henüz çok yeniydi.
Kitleler sosyalist e÷itimden geçme-
miúti, büyük ölçüde burjuva ideoloji-
sinin hatta feodal din ideolojisinin
tesiri altındaydı. Polonya'da durum
çok daha kötüydü. Polonya'da kili-
senin halk kitleleri üzerindeki etkisi
ÇÖZÜM 21
 POLONYA
gerçekten güçlüydü. Bunlara Polon-
ya'daki tarihsel Rus düúmanlı÷ını
da katarsak, komünistlerin iúinin
zorlu÷u daha iyi açı÷a çıkar. Bu
úartlarda Polonya'da komünist parti-
nin tarihsel bir özveriyle sosyalist
ideolojinin ve iliúkilerin geliútirilmesi-
ne çalıúması gerekiyordu. Anca Sta-
lin'in ölümünden sonra Kruúçev'in
estirdi÷i reform rüzgarları kitlelerin
gerici özlemlerini cesaretlendirdi.
Ortaya çıkan gerici ayaklanmalar
bastırılmasına ra÷men Polonyalı ko-
münistler kitlelerin kendili÷indenci
özlemlerine taviz verdiler. øú baúına
geçen Gomulka bu taviz politikası-
nın temsilcisiydi. Sonuçta, bugün
Dayanıúma'nın iúbaúına geçmesine
varan tavizler politikası Gomulka ta-
rafından baúlatıldı.
Gomulka baúlıca üç alanda "re-
form" yaptı. Bürokrasi yumuúatıldı;
iúletme müdürlerine daha çok inisi-
yatif tanındı; kooperatifler büyük
oranda da÷ıtıldı. Böylece, sosyalist
üretim iliúkilerinin temel ö÷esi olan
mülkiyet iliúkileri büyük bir darbe yi-
yordu. Gomulka dönemi, Jack Ku-
ron'un deyiúiyle bir "istikrar döne-
mi"ydi. Bu istikrar, kitlelerin kendili-
÷indenci gerici özlemlerine taviz ve-
rilmesiyle, kollektif mülkiyetin kırlar-
dan sökülüp atılmasıyla sa÷lanmıútı.
E÷er sosyalist toplumun insanları, sosyalist
mülkiyete sahip çıkacak bir bilince ve giderek bir yaúam
tarzına ulaúamamıúlarsa, sosyalist toplumun daha
ileriye hamle yapması ve sosyalist kuruluúun
tamamlanması düúünülemez.
E÷er geriye do÷ru atılan bir
adım ileriye do÷ru atılacak adıma øv-
me kazandıracaksa, elbette geriye
do÷ru atılan taktik adım do÷rudur.
Aksi halde, Polonya'da oldu÷u gibi
geriye do÷ru atılan adımların durdu-
÷u yer Dayanıúma iktidarı olur. Nite-
kim Gomulka'nın geriye do÷ru
adım atmasıyla sorunlar bitmemiú-
tir, tersine daha da a÷ırlaúmıútır. Go-
mulka'nın "istikrar dönemi" 970'e
kadar sürdü. O zaman "istikrahın fa-
ÇÖZÜM 22
Polonya Komünist Partisi kendi yarattı÷ı canavara "Dayanıúma"ya teslim oldu.
turası ortaya çıktı. Ekonomik bunalı-
mın derinleúmesiyle Polonyalı iúçi-
ler bilerek veya bilmeyerek anlık
ekonomik çıkarlarının dürtüsüyle
sosyalizme karúı bayrak açıyordu.
Polonya Birleúik øúçi Partisi ise, "iúçi-
lerin partisi" olma sıfatıyla olsa ge-
rek, onların anlık ekonomik çıkarları
önünde boyun e÷iyordu ve zaten
baúka çaresi de yoktu. Çünkü ge-
çen yıllar boyunca Polonya komü-
nist partisi de, mevcut iúleyiúin bir
parçası haline gelmiú, bürokratlaú-
mıútı. Polonyalı parti üyeleri de eko-
nomik bunalımdan kurtulmanın yo-
lunu, kendilerini kurtarmakta arıyor-
lardı.
Aralık 979'de iúçi grevlerinin art-
masıyla beraber Gomulka dönemi-
nin de sonu geldi.
Gierek döneminin baúlaması
ekonomizme saplanan komünist
partinin kapitalist restorasyonun
önünü biraz daha düzlemesi anla-
mına geliyordu. Bu dönemde, kırlık
bölgelerde zaten ortadan kaldırılan
kollektif mülkiyetin yerine geçen kü-
çük köylü özel mülkiyeti giderek da-
ha da artmaya baúladı. Ancak ko-
münist parti 'kollektif mülkiyet yanlı-
sı' oldu÷undan küçük köylü özel
mülkiyetini aktif olarak desteklemi-
yordu, sadece önünün açıyordu. Gi-
erek esas reformları sanayi alanın-
da ve ekonominin uluslararası kapi-
talizme ba÷lanmasında yaptı.
Refaha tapan komünist parti böy-
lece kitlelerin ve tabi kendisinin çı-
karlarını savunuyordu. Bunun için
de yapılması gereken tüketim sana-
yinin canlandırılmasıydı. Sosyalist
bir tarzda kitlelerin kendili÷indene!
ekonomik istemlerinin karúılanma-
ması durumunda sorunun kapitaliz-
me yol açacak bir tarzda çözümü
yoluna gidildi. Tüketim sanayi için
IMF'den kredi ve Batı'dan teknoloji
alındı. Bu iúleyiú için de köylünün ta-
rım ürünlerinin dıúarıya satılması ge-
rekiyordu. Tarımsal ihraç karúılı÷ın-
da, tüketim sanayi için ithalat! iúte
Gierek döneminin sanayi politikası
buydu. Tüketim sanayi için seçilen
yolun bedeli a÷ır oldu. Sorun
netice olarak çözüme
kavuúturulmadı÷ı göbi, bunalım
daha da a÷ırlaútı. Batıya yönelen
Polonya ekonomisi kapitalizmden
daha çok etkilenmeye baúladı.
Petrol fiatlarının artması Polonya
ekonomisini de bunalıma sok-

tu. Sanayide planlama büyük darbe-
ler yedi. Dıú borçlar giderek arttı.
979'a gelindi÷inde dıú borçlar
20.5 milyar dolar olmuútu. Ekono-
mik bunalım had safhadaydı. Bu-
nun sosyal ve siyasal alana yansı-
maması düúünülemezdi. Rüúvet, ka-
raborsa, adam kayırma her türlü
yozluk artmaya baúladı. Tarımda ve
sanayideki üretimin düúüúüne para-
lel olarak, "hizmet sektörü"ndeki
özel giriúimcilik artmıútı.
Sonuçta siyasal olarak Polonya
Komünist Partisi kitlelerden büyük
oranda soyutlandı ve onları yönete-
memeye baúladı. Halk kitleleri em-
peryalizmin de deste÷iyle kendi ör-
gütlerini kurdular. Dayanıúma sendi-
kası bu úartlar altında, büyük grev
dalgasının ardında kuruldu ve mil-
yonlarca iúçiyi çatısı altında topladı.
Aynı úekilde kırsal alanda da köylü-
lür kır Dayanıúma'yı kurdulyar Sos-
yalizm Polonya'da yalnızca ekono-
mik olarak de÷il, siyasal olarak da
bunalımdaydı, ve bir dönüm nokta-
sı yaúanıyordu. Ya gelinen yoldan
vazgeçilecekti, ya da gelinen yerde
ortaya çıkan ve kitleleri peúinden sü-
rükleyen kapitalist restorasyon tem-
silcilerine boyun e÷ilecekti.
Polonya Komünist Partisi hemen
boyun e÷medi. Belirli oranda diren-
di. Jaruzelski'nin önce baúbakanlı-
÷a, sonra parti sekreterli÷ine geç-
mesi, Polonya'daki iktidarın diren-
mesinin baúlangıcıydı. Bu direniú
Aralık 98'de "savaú hali"nin ilan
edilmesiyle sürdü. Dayanıúma güç-
leri geçici bir yenilgiye u÷ratıldı. Em-
peryalist güçler fırtına kopardılar ve
Polonya'yı tehdit etmeye baúladılar.
Komünist parti kendi yarattı÷ı ca-
navara teslim olmak istemiyordu
ama iú iúten geçmiúti. Ne yazık ki,
Dayanıúma'yı kesin yenilgiye u÷rata-
cak ML düúünceden, enerjiden,
halk deste÷inden, siyasal ve ekono-
mik olarak varolan geriye gidiúi dur-
duracak güçten yoksundu. Partinin
özeleútirisi gerçekten trajikti: ølkeler-
den sapılmıútı; objektif kurallar gö-
zönüne alınmamıútı; planlı ekonomi
de÷erlendirilememiúti. Ancak dedi÷i-
miz gibi, iú iúten geçmiúti ve köprü-
nün altından çok sular akmıútı. Ko-
münist parti ve halk kitleleri karúı
karúıya gelmiúlerdi. Böylece komü-
nist parti Dayanıúma önünde geçici
bir galibiyet almasına ra÷men kısa
sürede teslim bayra÷ını çekmekte
gecikmedi.
"Dayanıúma", Gierek döneminin
bitmesi anlamına geliyordu. Hatta
kapitalist restorasyon sürecinin baú-
latılması için sosyalist güçlerle bir
hesaplaúma içine girilmesinin adıy-
dı. Gierek, Polonya ekonomisini
dünya kapitalist iliúkiler â÷ına ba÷la-
yarak, içeride sosyalist, ekonomiye
büyük darbeler indirerek hem kendi
sonunu hazırlıyor, ve hem de Daya-
nıúma'nın ortaya çıkıúının koúullarını
hazırlıyordu. Dayanıúma böylece
içerdeki koúulların, hem de dıú ko-
úulların bir ürünü olarak, sosyaliz-
me bir saldırı, uluslararası bir saldırı
örgütü olarak ortaya çıkmıútı. Bu
saldırının kitlesel gücünü ise ne ya-
zık ki, iúçi sınıfı teúkil ediyordu. Ken-
dili÷indenci ve ekonomik çıkarları-
nın peúinde olan iúçi sınıfı, ekono-
mist, revizyonist önderli÷in iflas etti-
÷i koúullarda burjuva önderli÷in ve
burjuva ideolojisinin etki alanına gir-
di. Bu bir bakıma Polonya koúulla-
rında kaçınılmazdı; bu kaçınılmazlı-
÷ı yaratan komünist partisinin kendi-
siydi. Burjuva önderli÷indeki Daya-
Dayanıúma böylece içerdeki koúulların, hem de dıú
koúulların bir ürünü olarak, sosyalizme bir saldırı
örgütü olarak ortaya çıkmıútır.
nıúma iúçilerin ekonomik talepleri-
nin istismarını yaptı. Lech Walesa
Oriana Fallaci ile yaptı÷ı bir Röpor-
tajda úunları söylüyordu: "Aç bir tav-
úan sınır mınır ve ideolojileri izle-
mez. Aç tavúan nerede yiyecek bu-
lacaksa oraya gider."(Polonya gün-
lü÷ü, sf.88, Metis Y.) Ve Polonya'-
nın "aç tavúanları" iúçiler, uzun vade-
de kendilerini açlıktan öldürecek bir
ideolojinin, bir hareketin peúinden
sürüklendiler. "Aç tavúanları" sosya-
lizm eúittir refah toplumu diye yıîlar-
POLONYA
ca uyutmaktan baúka birúey yapıl-
mamıútı. Ve úimdi onlar refahı "sos-
yalizmde bulamayınca, kapitalist
topraklarda yiyecek aramaktan çe-
kinmediler. Komünist ideolojiden
yoksun parti, iúçilere ne refah sa÷la-
yabildi ne de yeni insanı yaratabildi.
Bu koúullarda emperyalizm için Po-
lonya Walesa eliyle ele geçirilmesi
güç olmayan bir yerdi artık.
Polonya iúçi sınıfının peúinden
gitti÷i Dayanıúma'nın ekonomik ve
siyasi programının ne denli bilincin-
de oldu÷u tartıúılabilir. Ancak Daya-
nıúma'nın l. Ulusal Kongresi'nde ka-
bul edilen programın özünde kapi-
talist restorasyon programmı oldu-
÷u tartıúma götürmez. Dayanıúma
hareketi ve programı, Polonya ko-
münist partisinin yıllarca uyguladı÷ı
politikaların mantıki sonucundan
baúka birúey de÷ildir. Elbetteki bu
mantiki sonuç, kaçınılmaz bir so-
nuç de÷ildir. Bu sonucun ortaya çı-
kıp çıkmaması, komünist partisinin
iç dinami÷ine, devrimci güçlere, hal-
kın sosyalizm davasına ba÷lılı÷ına,
uluslararası koúullara vb. ba÷lıdır.
Ancak, bu durum Polonya'nın 30
yıllık geliúimi içinde mantiki bir so-
nuç durumuna gelmiútir.*
Dayanıúma'nın programı, ekono-
mik açıdan öz olarak úu iki ana nok-
tayı øhtiva ediyor: Birincisi, "ekono-
mik idare aygıtını siyasi iktidardan
ayırmak gerekif". økincisi, "piyasa
mekanizmasının iúlemesini olanak-
sız kılan bürokratik engellerin temiz-
lenmesi gerekir."
Bilindi÷i gibi, kapitalizmin iúleyiúi-
nin önemli bir özelli÷i, üretimdeki
toplumsal anarúidir. "Halbuku sos-
yalizmde itici güç, "bilinçli planlı ör-
gütlenmedir". Dayanıúma'nın ekono-
mik programının sosyalizmin ekono-
mik programının sosyalizmin ekono-
ÇÖZÜM 23
 POLONYA

baúlattı÷ı kollektif mülkiyetin tasfiye-

si, sanayide de baúlamıú bulunu-
yor.
Siyasal planda ise Polonya yöne-
timi ço÷ulculu÷u getirerek kapitalist
restorasyonun mimarı Dayanıú-
ma'ya iktidarın bütün kapılarını aç-
mıú ve emperyalistlerden büyük öv-
güler almıútır. Ve úimdi sonuç ola-
rak Dayanıúma, kendisinin önüne
serilen iktidarı komünistleri dıúarda
bırakacak úekilde kurmaya baúla-
mıútır. Komünistler ise de÷il iktidarı
vermemek sadece birkaç bakanlık
almak için çırpınıyor.
Sonuç olarak, bugün Polon-
ya'da 30 yıldır hazırlanan bir zemin
üzerinde kapitalist restorasyon süre-
ci hem ekonomik ve hem de siya-
sal alanda baúlamıú bulunmaktadır.
Revizyonist politika kapitalist inúa süreci mimarı Walesa'yla Polonya kurmaklarını Kapitalist restorasyon sürecinin tam
bir araya gelirdi. anlamıyla kapitalizmin restorasyo-
rejimi tam anlamıyla güvence altına nuyla sonuçlanması, sürecin bun-
mik temellerini ortadan kaldıran bir dan sonra kanlı mı, kansız mı süre-
alıyor. Böylece kapitalist restorasyo-
muhteva taúıdı÷ı açıktır. ce÷i, devrimci ve karúı-devrimci
nun iki temel alanda, üstyapı ve alt-
Dayanıúma'nın ekonomik progra- güçlerin moral ve maddi güç duru-
yapıda birden gerçekleútirilmesini
mına uygun olarak siyasi programı muna, uluslararası koúullara, vb.
talep eden bir programla karúı karúı-
da úu teme! noktaları ihtiva ediyor. ba÷lıdır. Mutlaka kanlı olaca÷ı úek-
ya kalan Polonya sosyalizmi, sonun-
Birincisi, ço÷ulculuk, "Sendikamız linde bir düúünce nesnel durumu
da ne yazık ki, bu kapitalist resto-
toplumun farklı sosyo-politik ve eko- açıklamıyor.
rasyonu hareketine teslim olmuútur.
nomik programlar önermeye çalıúan Polonya sosyalizmi deneyinden
Üstelik bu taleplerin gereklerini da-
sivil giriúimlere yardımcı olacak ve bu marksist-leninistlerin çıkarması gere-
ha Dayanıúma iktiddara geçmeden
giriúimleri koruyacaktır." Ve ken pek çok ders vardır.

Sonuç olarak, bugün Polanya'da 30 yıldır hazırlanan

bir zemin üzerinde kapitalist restorasyon süreci hem
ekonomik hem de siyasal alanda baúlamıú
bulunmaktadır.
ikincisi, "ceza yasasında, özellikle
de bu yasanın yurttaúlık haklarını
bastırmaya elveriúli bölümlerinde
bütünüyle bir reform yapılmadıkça
ço÷ulculuk ilkesi her zaman için
tehdit altında olacaktır."(Bkz. Polon-
ya Günlü÷ü)
Sosyalist toplumda, farklı sos-
yo-ekonomik ve politik giriúimleri
savunan bir ço÷ulcu rejimin herhal-
de sosyalizmle bir alakası yoktur.
Üstelik ceza yasasında "bütünüyle"
bir reform talep edilmesi, ço÷ulcu
(*) Bir noktayı önemle vurgulayalım.
Sosyalist ülkelerde komünist partilerin
sa÷a sapması, ekonomizm bata÷ına
saplanması bu partilerin "son tahlilde
burjuvazinin partileri haline gelmeleri"
sonucunu do÷urmaz. En azından bugü-
ne kadarki süreç böyle bir úeyi do÷rula-
yerine getirmeye bile baúlamıútır.
madı. Kapitalist ülkelerdeki komünist
Polonya yönetiminin son aylarda uy-
partiler içinde ortaya çıkan ve partiyi ele
gulamaya soktu÷u ekonomik ve si-
geçiren revizyonizm, kapitalist iliúkiler
yasi kararlar; Dayanıúma'nın iktidara
a÷ı içerisinde elbette son tahlilde burju-
gelmesine tam anlamıyla zemin ha-
vazinin bir aleti durumuna gelir, yani
zırlamıútır. Ekonomik alanda planla-
sosyal-demokratlaúır. Ancak sosyalist
ma neredeyse tamamen rafa kaldı-
ülkelde, komünist partiler içinde ortaya
rılmıú ve devlet iúletmelerinde úu il-
çıkan revizyonizm en uç boyutta, Polon-
keler geçerli kılınmıútır: Özyönetim,
ya'da oldu÷u gibi, kapitalist restoraso-
özkaynak, ba÷ımsızlık ve baúarısız-
nun zeminini hazırlar ve bu ortamda ka-
lık halinde iúletmenin kapatılması.
pitalizm boy verir, kapitalist restorasyo-
Ve böylece 30 yıl önce Gomulka'-
nun güçleri ortaya çıkar.
nın "üretimin arttırılması" gayesiyle

ÇÖZÜM 24
 YENø øNSAN

12 Eylül'ün pasifikasyon ve
depolitizasyon politikalarının en
DEVRiMCi MÜCADELEDEN
derin yansımalarından biri kültürel
alandaki yozlaúmada ifadesini
buldu, ve bu yozlaúma, de÷iúik
biçimlerde ve düzeylerde de olsa,
toplumun hemen her kesiminde et-
DOöAN KÜLTÜR VE
kisini gösterdi.
Bugün e÷er, devrimciler açısın-
dan tartıúmasız mahkum edilmesi
gereken de÷erler ve alıúkanlıklar,
devrimci saflarda etkide bulunuyor,
"YENø øNSAN"
tartıúılıyorsa, "kültür" sorununu sınıf
mücadelesinin somut prati÷ine hiz-
met edecek tarzda de÷iúik açılar-
dan tekrar tekrar ele almak; 12 Ey-
lül'ün politikaları ve devrimci politika
açısından incelemek; ve sonuçta Handan GÖKSU
mücadelemizdeki olumsuz etkileri,
yanlıú bakıúları açı÷a çıkartarak
için yı÷ınların kavgalarıyla, kavgada ne eúsiz örnekler miras bırakılmıútır
yok etmek gere÷i açıktır.
ö÷renip kavgada yaratmalarıyla, çiz- (Elbette ülkemizin tarihinin daha ön-
Elbette soyut bir kültürden söze-
gilerini daha net olarak çizmeye cesinde de pekçok devrimci de÷er
diyor de÷iliz. Çünkü sınıflı her top-
baúlar, geliúip pekiúir. yaratılmıútır. Ve bunlar ela bu kültü-
lumda kültür de sınıfsal bir özellik
rün bir parçasıdıı lar. Ne var ki, bu
taúır; tarih boyunca toplumu oluútu-
KAVGANIN YARATTIöI KÜLTÜR, süreçteki de÷erler tekil örnekler ola-
ran çeúitli sınıf ve tabakaların gerek-
DEMOKRATøK VE SOSYALøST rak kalmıúlar, sürecin ve hareketle-
sinmeleri, çıkarları, mücadeleleriyle
KÜLTÜRÜN EN DøNAMøK rin nitelikleri gere÷i, bütünlüklü bir
biçimlenmiútir. Yani kısacası, "genel
PARÇASIDIR. devrimci mücadele kültürü yarata-
olarak" kültür diye tanımlanan olgu,
øúçi sınıfının, sınıf olarak iktidarı mamıúlardır).
gerçekte, farklı sınıfların, farklı ke-
almak ve dolaysıyla kendi kültürünü "Devrim"i savunan, onun gereklili-
simlerin kendilerine özgü -birbirle-
egemen kılmak için yürüttü÷ü mü- ÷ini, iyili÷ini, güzelli÷ini, kaçınılmazlı-
riyle etkileúim içindeki- kültürlerin-
cadele, sınıfı ve emekçi halkı bu mü- ÷ını vurgulayan; ve bu kaçınılmazlı-
den oluúuyor.
cadele içinde e÷itip ona yeni de÷er- ÷ı gerçekli÷e dönüútüren eylemlili-
Bir toplumdaki egemen kültür,
ler katar. Yani devrimci mücadele, ÷in bir yanı olabilen ürünler, de÷er-
esas olarak mevcut düzenin niteli-
egemen sınıflara karúı savaúın prati- ler, kurallar, yaúam tarzları devrimci
÷iyle belirlenir.
÷inde, demokratik sosyalist kültü- mücadelenin kültürünü oluútururlar.
Kapitalist iliúkiler altında bu ege-
rün bir parçası olarak, kendi kültürü- Soruna böyle bakıldı÷ında, yani
men kültür, burjuva kültürüdür. Ne
nüde yaratır. kültür kavramıyla dile getirilen çeúitli
var ki, bizim gibi ülkelerdeki burju-
Devrimci mücadelenin kültürü, yanlar gözönüne alındı÷ında, dev-
va kültür de, kapitalizmin yükselme
bütünün en dinamik ve devindirici rimci bir hareketin kültürel alandaki
aúamasındaki burjuvazinin ilerici ni-
parçasıdır/Çünkü, bu kültürün kay- mücadelesi esas olarak iki yönü içe-
telikler taúıyan kültürü de÷il, emper-
na÷ı, sınıfa sınıf bilincini götürme id- recektir.
yalizmle iliúkiler içinde biçimlenen
diasındaki öncü devrimcilerde, hal- Birincisi, genel planda burjuva
yozlaúmıú, kozmopolit ve feodal kül-
kın en bilinçli kesimlerindedir. Dev- kültürüne karúı ideolojik mücadele;
tür ö÷elerini de kullanıp-içeren bir
rimci güçler, sınıf savaúının bir tarafı økincisi, devrimci kültürün geliútiri-
kültürdür.
olarak, devrime kararlı, iktidar pers- lip, yaygınlaútırılması.
Ve elbette bu iliúkiler altında, bir
pektifiyle ve kitlesel özellik taúıyan Birincisine burada uzun boylu
de sömürülen emekçi yı÷ınların ya-
bir mücadeleyle arenada yeralabil- girmeyece÷iz. Ama ikincisiyle diya-
úam koúulları burjuva kültüre karúıt
dikleri oranda, gerçek nitelikleriyle lektik ba÷ını kurabilmek anlamında
"demokratik ve sosyalist" bir kültürü
geliútirebilirler bu kültürü. kısaca açmak gerekiyor yine de.
de ortaya çıkarmıútır.
Son 20 yıllık tarihimizde, devrim- Halkların kurtuluú yolunda ilerle-
Ulusun kültüründe objektif bir
ci mücadelemizin kültürü olarak ta- mesi, oligarúilerin ekonomik -siya-
e÷ilim olarak varolan "demokratik
nımlayabilece÷imiz bir de÷erler sis- si baskısına karúı mücadelelerinin
ve sosyalist" kültür ö÷eleri, toplum-
temi ana hatlarıyla yaratılmıú, bu gü- bir parçası olarak yeni-sömürgeci
sal mücadeleler prati÷inde, devrim

ÇÖZÜM 25
 YENø øNSAN
kültür modellerine karúı durmayı da
gerekli kılar. Emperyalizm, yenø-sö-
mürge ülke halklarına karúı aynı za-
manda bir kültür soykırımı uygula-
maktadır. Bu anlamda, devrim için
yola çıkan bir hareket, politik plan-
da oldu÷u gibi, kültürel alanda da
bir ölüm-kalım savaúı yürütmelidir.
Burjuva kültürü, pragmatik-kolâycı
yaklaúımlara düúmeden cepheden
saldırılarla ideolojik olarak mahkum
Devrimci mücadelenin kendine özgü kültürünün,
yarının "yeni insan"larının oluúaca÷ı bir maddi ortamı
vardır. Bu maddi ortam, devrimci-örgütlü iliúkiler a÷ı
ve devrimci mücadele prati÷inin yarttı÷ı, bize
sundu÷u ortamdır.
dilmelidir. Burjuva kültürünün kimi
ö÷elerinin emekçi halk içinde çok
yaygın bir etki alanına sahip olması
liberal davranmayı de÷il, tersine,
eleútiriyi düzenin eleútirisi ve teúhi-
riyle bütünleútirerek daha radikal ol-
masını gerektirir.
Mevcut sistem içinde olabilenin
sınırlarını zorlayarak kültürün her sa-
hasında alternatif de÷erler, ürünler,
örnekler yaratabilmek de bu müca-
delenin de÷er boyutunu oluúturur.
BURJUVAZøNøN KÜLTÜREL
DEöERLERøNø YALNIZ øDEOLOJøK
OLARAK MAHKUM ETMEK
YETMEZ...
Bu di÷er boyut, ço÷u kez yapıldı-
÷ı gibi, yalnızca müzikte, resimde,
edebiyatta vs. devrimci içeri÷e sa-
hip ürünler verme gibi dar bir alana
sıkıútırılamaz. Böylesi bir ele alıú ek-
sik ve yüzeyseldir. Soruna öncelikle
bu ürünleri, de÷erleri, normaları ya-
ratacak insan unsuru açısından bak-
mak gerekir.
Egemen kültürün ideolojik ola-
rak mahkum edilmesi kuúkusuz mü-
cadelenin önemli bir yanıdır. Ama
tek baúına yeterli bir yan de÷ildir.
Bu reddediúi kendi prati÷imizle de
somutlamalıyız.
Çünkü bir devrimcinin yaúam bi-
çimi, devrimci kültürün -dolayısıyla
ÇOZÜM 26
da burjuva kültürüne karúı mücade-
lenin- önemli bir unsurudur: Buna
göre biçimlenen, ve bunu, bu bütü-
nü biçimlendiren bir parça...
Sınıflı bir toplumda, sınıfsız bir
toplum idealiyle yola çıkan bir dev-
rimcideki bir kültür de -en azından
belli bir noktaya kadar- iki yönlü-
dür: Ona kurulu mekanizma tarafın-
dan verilen kültür ve gelece÷in do÷-
rultusuna paralel oluúturulmaya çalı-
úılan kültür, ikincisi, birincisini alte-
debildi÷i oranda birey açısında dev-
rimcileúme (proleterleúme), genel
açısından da devrimci kültürü yarat-
ma yolunda ilerlenebilir ancak. Bi-
rey ve genel açısından birlikte ifade
edersek "yeni insan'ın yaratılmasıdır
bu.
Elbette belli bir kültürün, açarak
söylersek, belli de÷erlerin, alıúkanlık-
ların, ahlaki-siyasi normların, ürünle-
rin devrimci bir do÷rultuda oluúabil-
mesi için devrime-devrimcili÷e soyu-
nan insandaki iç dinamik ön koúul-
lardan biridir. Ama tek baúına yeterli
bir koúul de÷ildir bu. Bu iç dina-
mizmin boy ataca÷ı, içinde somut
sonuçlar yaratabilece÷i bir de "mad-
di ortam" gerekir. Bu maddi ortam,
proletaryanın kültürünün toplumsal
yaúamın bütününde egemen olma-
sı çerçevesinde düúünüldü÷ündü,
sosyalizmdir. Ama ne var ki, "'yeni
insan' sosyalizmin iúidir, bunun
maddi koúullan yok" yaklaúımı için-
de olamayız yine de. Çünkü bu yak-
laúım, egemen kültürden olumsuz
anlamda devrimci saflara taúınan
de÷erlerin -en hafif deyimle- ka-
nıksanması sonucunu do÷urmakta-
dır. Bugünkü koúullarda, devrimci
mücadelenin kendine özgü kültürü-
nün, yarının "yeni insanlarının olu-
úaca÷ı bir maddi ortam vardır. Bu
maddi ortam, devrimci-örgütlü iliúki-
ler a÷ı ve devrimci mücadele prati÷i-
nin yarattı÷ı, bize sundu÷u ortam-
dır.
DEVRøMCø MÜCADELENøN
KÜLTÜRÜ, BøZE DAYATILMAK
øSTENENLERE KARùI
ALTERNATøFøMøZDøR.
Yukarıda bir devrimcinin yaúa-
mındaki iki yönlü bir kültürel etkiye
iúaret ettik. Evet, bu etkiler neleri
içeriyor?
Aldıklarımızda, kurulu mekaniz-
ma tarafından bize verilmek, dayatıl-
mak istenende neler var?
Bireycilik, apolitiklik, devletin güç-
lülü÷ünden korku, yıkılırlı÷ına inanç-
sızlık, robot gibi düúünmeyen-üret-
meyen bir beyin, arabesk, 'futbolcu-
luk', hayalcilik, kendine ve halkına
yabancılaúma, kadercilik, gizemci-
lik, akıldıúılık... ayrıntılandırılarak da-
ha da uzatılabilir bu liste kuúkusuz.
Ama gerekmiyor. Çünkü, bütün
bunların çok acık bir amacı ve úaú-
maz bir geliúimi var:
Önce, bireyi kendisine -düze-
ne- karúı koyacak bir konumdan
uzaklaútırma, bu yönde taúıdı÷ı po-
tansiyeli daha zararsız olana kanali-
ze etme; ardından onu bütünüyle
hesap dıúı bırakabilece÷i bir biçim-
de düzenin yoz bir unsuru, düzenle
bütünleúmiú bir diúli haline getirme;
ve ardından da düzene destek ve-
ren bir konum... øúte, saydıklarımız
ve sayabileceklerimiz böyle bir poli-
tikanın araçları yalnızca.
Ya yaratmak istedi÷imizde, belli
ölçülerde yarattı÷ımızda neler var?
Özet bir deyiúle yaratmak istedi-
÷imiz bunların karúıtlarından oluúu-
yor elbette. Ama 2 Eylül'ün fatura-
sına, yarattı÷ı tahribata baktı÷ımız-
da salt bu karúıtlı÷ı ifade etmek yet-
miyor. 2 Eylül, yalnızca siyasi yapı-
lanmaların da÷ıtılması, onlarca insa-
nın idamı, binlercesinin cezaevleri-
ne doldurulması, yüzbinlercesinin iú-
kenceden geçirilmesi vs. demek de-
÷il. Baúka bir boyutta bir de÷er
erozyonu sözkonusu. Örne÷in, bir
dergiye kalkıp kendi çevresi için "i-
nanç bunalımı" saptaması yaptırta-

çak ölçüde hem de... Sözünü etti÷i-
miz süreç bitmiú de÷il üstelik; 2
Eylül'ün devamı ANAP iktidarında
da, halkı ve devrimcileri sindirme-
ye-depolitize etmeye yönelik bu kül-
türel saldın olanca úiddetiyle, em-
peryalizmin uzmanlarından, di÷er
yeni-sömürgelerden koparılmıú yeni
deneylerle sürdürülüyor.
O halde;
Burjuvazinin yozlaúmıú kültürü-
ne, yaúam biçimine karúıtlık içinde
oluúturdu÷umuz bu de÷erler, daha
net bir biçimde tanımlanmalı, içerdi-
÷i yanlar ayrıntılandırılmalı, bilince çı-
karılmalı, ve elbette bu çaba, de÷er-
lerimizin devrimci saflarda yaygınlık
kazandırılmasına bütünleúmelidir.
DEVRøMCø MÜCADELENøN
KÜLTÜRÜ NELERø øÇERøYOR
VE NELERø øÇERMELøDøR?
70'lerin baúında iktidar perspekti-
fiyle gerçek anlamda devrim müca-
delesini baúlatan M-L'ler, bu "de÷er-
ler, kurallar, ürünler, normlar" diye
sayılanların en baúına; halka ve
devrime sarsılmaz bir ba÷lılık, ve
devrim için sınırsız bir cesaret ve
özveriyi koyarak, biçimlendirmiúler-
dir bu kültürü. Ve bu nitelik, 89'ların
Türkiye'sine gelinceye kadar ki sü-
reçte anti-faúist mücadelelerde,
ölüm oruçlarında... kökleúip, yürütü-
len mücadelenin ayrılmaz bir parça-
sı olmuútur.
Bu özveride, bu kendini verme-
de, hangi biçimde olursa olsun, bi-
reysel çıkar yoktur. Bu özveride
"kendisi için gerekli olandan arta ka-
lanı verme" gibi bir biçimsellik yok-
tur... Artık gelene÷imizin bir parçası
olan bu niteli÷i hem hayatın her ala-
nına, hem de saflarımızın bütününe
yaymak, bugünkü görevlerimiz için-
de olmalıdır. Sürecin önümüze getir-
di÷i özel görevlerde, özel anlarda
ortaya konan cesaret, kahramanlık,
ve özveriyi günlük yaúamda da, mü-
cadelemizin her anında da göstere-
bilmeliyiz.
Cüretkarlık, devrimci mücadele-
nin yarattı÷ı bu kültürün ayrılmaz
bir parçasıdır. Ve sıkça sözediyoruz
bundan. Ama belirtmek gerekir ki,
sözü edilen cüretkarlık, bireysel bir
cesaret meselesi de÷ildir. "Her ko-
úul altında mücadeleyi sürdürebil-
mek" diye özetlenebilecek sınıfsal
bir de÷erin, devrimci kiúilikte özüm-
senmiú halidir bu. Yaklaúık 20 yıl
önce Mahir ÇAYAN'ın "Artık sosya-
list politikanın devrimci cesaretle
sürdürülebilece÷i bir ülke haline gel-
miútir Türkiye"diyerek saptadı÷ı ger-
Burjuvazinin yozlaúmıú kültürüne, yaúam biçimine
karúıtlık içinde oluúturdu÷umuz bu de÷erler, daha
net bir biçimde tanımlanmalı, içerdi÷i yanlar
ayrıntılandırılmalı, bilince çıkarılmalı, ve elbete bu
çaba, de÷erlerimizin devrimci saflarda yaygınlık
kazandırılmasıyla bütünleúmelidir.
çek, elbette bu gün daha elzem bir
gereklilik ve gerçekliktir. Devrimle»
karúı-devrim arasındaki çeliúkilerin
keskinleúmesi oranında da önemi
artacak bir gerçek. øúte bunun için
"cüret, cüret, daha fazla cüret!" bu-
günün temel úiarlarından biri olmak
zorunda. Temel úiarlarımızdan ve
yaúamımızın ayrılmaz yanlarından
biri...
"Ayrı ayrı bireysel çabalar, saf
idealler,soylu erekler u÷runa tüm
bir hayatı feda etme arzusu, bütün
bunlar tek baúına hayata geçirilirse
... hiçbirúey yaramaz."(Che). Sınıflar
savaúının bu özelli÷i, devrimci mü-
cadelenin kültürünü içerdi÷i bir baú-
ka yanı tanımlıyor aynı zamanda:
Kollektivizm.
Kollektivizm, siyasi müdadelenin
do÷rudan eylemler biçiminde yürü-
tülüúünde kollektif üretme ve uygu-
lamada; yaúamın di÷er alanlarınday-
sa "ben"i "biz" yapmada bulur ifade-
sini. Bu alanda önemli eksikliklerin
yaúanması,yaúanıyor olması bir so-
nuçtur; burjuva e÷itim sistemi kol-
lektif düúünmeyi de÷il, bireysel dü-
úünmeyi, paylaútırmayı de÷il "kendi-
ne ait olanı" ayrıútırmayı ö÷retir çün-
kü. Devrimci mücadele, mücadele-
mizin ihtiyaçları da tersine ö÷retiyor
bize. Ve tersini hayata geçirme gö-
reviyle karúı karúıya bırakıyor bizi.
YENø øNSAN
Aksi takdirde mücadelenin ihtiyaçla-
rına yanıt vermemiz mümkün de÷il-
dir.
Yalnızca verileni alan de÷il,
kendisi sonuçlar yaratan bir dü-
úünce yapısı da bu kültürün bir
parçasıdır. Sonra, sorgulayan, araú-
tıran, tarihsel geliúmeden yana bir
dinamizm demektir. Ne burjuva ö÷-
retileriyle úartlanmıú, ne de Mark-
sizm-Leninizmi dogmalaútırmıú kafa-
lar sınıf mücadelesinin gereksindi÷i
kafalar de÷ildir. Devrim e÷er "so-
mut durumların somut tahlillerimle
do÷ru bir çizgide ilerleyebilecekse,
bize gerekli olan, saflarımızda politi-
ka üretme anlamında da üretkenli÷i
sa÷layabilmektir.
Devrimci mücadelenin uzun bir
süreç boyunca oluúmuú kültürünün
içerdi÷i tüm de÷erleri burada tek
tek açmak, bu bir yana, tek tek say-
mak bile mümkün de÷il kuúkusuz.
Örne÷in;yıllar boyunca revizyonist
örgütlenme gelene÷inde mekanik
bir içerikle kullanılagelmiú olan "di-
siplin" kavramı ancak bu mücadele-
nin içinde yepyeni bir içeri÷e kavuú-
turulmuú, mekanik-bürokratik olma-
yan, "gönüllülük" ve "kendini bütü-
nüyle adama" gibi sa÷lam bir teme-
le oturtulmuútur...Örne÷in; "kadının
yeri"ne, kadın-erkek iliúkilerine ola-
gelenden bambaúka bir içerik ka-
zandırılmıútır bu kültürde. Cinsiyetle
de÷il, yoldaúlık iliúkilerince belirlenir
herúey.ønsanlann de÷erleri, nitelikle-
ri, cinsiyetleriyle de÷il, halka, devri-
me karúı sorumlulukları, özverileri,
bilinçleri ve cesaretleriyle ölçülür.
Ve bu konuda saflarımıza taúınmıú
köhne kalıplara karúı mücadeleleriy-
le... Bu köhnemiú bakıú açılan, dev-
rimci mücadelede yarattı÷ımız de-
÷erlerin taúımaması gereken bir yük-
ÇÖZÜM 27
 YENø øNSAN
tür artık. Ve bu yükü kaldırmak için,
iúkencehanelerdeki, zindanlardaki
direniúler, ve 2 Eylül karanlı÷ının
yırtılıúındaki köúe taúlan incelensin
yeter... Evet, dedi÷imiz gibi ayrı ayrı
açılabilecek de÷erlerimiz, onur du-
yaca÷ımız bir birikim oluúturuyor.
Hepsini açmak mümkün de÷il ama,
bu birikim içinde özel bir halkayı
oluúturan bir yana daha özel olarak
de÷inmek gerekiyor.
Bizim gibi ülkelerde, iktidarı al-
mayı hedefleyen bir sınıf mücadele-
si, oligarúilerin icazeti ve yasallı÷ıyla
kendini sınırlamamak durumunda-
dır. Mücadelenin bu gerçe÷i, dev-
rimci mücadelenin kültürüne "yeral-
tı" diye bir kavramı da sokmuútur.
"Yeraltı'nın kendisi baúlı baúına
bir de÷erler sistemidir, kültürümü-
zün içerdi÷i pekçok unsuru da etki-
leyen bir niteli÷e sahiptir. ønsanların
tüm özelliklerinin, olabildi÷ince ya-
lın ve derinlemesine ortaya çıktı÷ı
bir yaúam biçimidir;yalan ikiyüzlü-
lük, gevúeklik, bana necilik... kendi-
ne yer bulmaz yeraltında. Dostluk-
larsa, normalde tanık olunamaya-
cak bir hızla geliúir, serpilir, pekiúir-
ler. Ve artık özveri, kendini verme,
paylaúma ayrılmaz parçalarıdır bu
dostlu÷un. Yeraltı, insanın kendi ira-
desi üzerinde mutlak bir hakimiyeti-
dir de aynı zamanda.Böyle olmak
zorundadır. Yeraltının her koúulda
yaúaması bir yanıyla bunlara ba÷lı-
dır çünkü.
Elbette, kullandı÷ımız kavram
yanlıú anlamalara yol açmamalı.
"Yeraltı" derken kastımız, tecrit edil-
miú bir mekan , ayrık bir yaúam de-
÷ildir. Bizim "yeraltımız" kitlelerin
içinde, onlarla birlikte olmaktır."Ye-
raltı", bir anlamda egemenlere karúı
bir gizlenme gere÷ini, bir sı÷ınak ol-
ma durumunu dile getirir. Ve dev-
rimciler için en iyi sı÷ınak halkın içi-
dir. Onlarla kaynaúma, onlarla bü-
tünleúmedir. Yani özcesi, "yeraltı" bir
mekanı de÷il, bir yaúam biçimini di-
le getiriyor. Hayatın her alanında ör-
gütlenen, çalıúan bir devrimcinin ya-
úam biçimini... Devrimci mücadele
anlık bir süreç de÷il. Devrimcilik de
yaúamın belli bir kesitinde u÷ranıp
ÇÖZÜM 28
geçilecek bir u÷rak hiç de÷il. Öyley-
se, mücadelemizin yarattı÷ı kültürle,
devrimcili÷i kendimize bir yaúam bi-
çimi olarak seçmeliyiz.
DEVRøMCø DEöERLERøN
"SOL'DAN DEJENERE EDøLMESø
...VE DEVRøMCø AHLAK.
Devrimci mücadelenin yarattı÷ı
tüm de÷erler, bugün oligarúinin
ideologları, oligarúinin halkın bilinci-
ni karartmak için bir araç olarak kul-
landı÷ı hainler tarafından her fırsatta
karalanıyor, çarpıtılıyor. Ve kuúkusuz
bunda anlaúılmayacak birúey
yoktur. Ama aynı de÷erler kendileri-
ne "solcu" diyen kimilerince, devrim
için savaúmaktan artık iyice uzakla-
úıp reformizmin kulvarlarında kulaç
atmaya baúlayanlarca da "tu-kaka"e-
diliyorsa, bunların üzerine daha titiz-
likle e÷ilmemiz gerekti÷i açıktır.
Çarpıtılan,"tu-kaka" edilenlerin ba-
úında "örgüt adamı-dava adamı ol-
ma, kendini feda etme, cesaret" gi-
bi de÷erlerimiz geliyor. Çarpıtılmaya
çalıúanların özellikle bunlar olması
rastlantı de÷ildir.Her felsefi düúünce
belli bir yaúam biçimini beraberinde
getirir. Onların da belli de÷erleri
böylesine fütursuzca yadsımaları
bulundukları durumun do÷al bir so-
nucudur.
"Cesaret", "kendini feda etme" gi-
Devrim e÷er "somut durumların somut tahlilleri"yle
do÷ru bir çizgide ilerleyebilecekse, bize gerekli olan,
saflarımızda politika üretme anlamındada üretkenli÷i
sa÷layabilmektir.
bi de÷erleri çarpıtarak "maceracılık",
"don kiúotluk" olarak ilan ediyorlar,
ve Marksizm-Leninizmin ustaların-
dan alıntılarla kanıtlamaya çalıúıyor-
lar bu görüúlerini. Evet, böyle yap-
mak zorundadırlar, yoksa, úu son
sekiz yıl boyunca cezaevlerindeki
teslimiyetlerini açıklayamazlar örne-
÷in. Yurtdıúına kaçıúlarını, ülke için-
de bir köúeye sinip beklemelerini
açıklayamazlar.
"Örgüt adamı olma" bir fobi ola-
rak sunuluyor kitlelere; birey keúfe-
diliyor. Örgütlülü÷ün yaratıcılı÷ı öl-
dürdü÷ü söyleniyor. "Örgütle birlik-
te, bir "örgütün gerekli kıldı÷ı disip-
lin, demokratik merkeziyetçilik mah-
kum edilip(!), yerine liberalizm, ne
oldu÷u belirsiz "demokrasiler geçi-
riliyor. Ve bunlar da yine Marks'tan,
Lenin'den alıntılara dayandırılmaya
çalıúılıyor.
Bunların, bu devrimci de÷erleri
karalayıp "tu-kaka"ederken keúfettik-
leri "bireyin özgürlü÷ü, yaratıcılı÷ı",
onyılların, hatta yüzyılların kokuú-
muú de÷erleri, burjuvazinin úiarları
de÷il mi? Evet, tastamam böyledir.
Çünkü, karalanan bu de÷erler, dev-
rimci kalındı÷ı sürece yerine yenileri-
nin bulunup konulamayaca÷ı de÷er-
lerdir.
Soruna salt úu hiç dillerinden dü-
úürmedikleri "yaratıcılık" açısından
baksak bile söylenecek o kadar
çok úey olur ki; Che, birey,kollektivi-
te ve yaratıcılık sorununu úöyle ko-
yuyor: "..bu örgütleme çalıúması için
bütün devrimci çabalarda oldu÷u gi-
bi, özünde bireye ihtiyaç vardır.
Devrim, bazılarının ileri sürdü÷ü gibi
kollektif iradeyi, kollektif insiyatifi
standartlaútırmak e÷iliminde de÷il-
dir, tam tersine insanın bireysel ola-
naklarını özgürleútirmeye yöneliktir."
Devrim mücadelesi iúte bu yönelimi
baúından itibaren içinde taúır, dev-
rim onun doruk noktasıdır. Kapitaliz-
min elindeki tüm baskı ve iletiúim
aygıtlarını kullanarak toplumu ablu-
ka altına aldı÷ı bir sistemde, devrim
mücadelesinin yarattı÷ı anlayıú ve
iliúkiler a÷ının dıúında, bireyin yaratı-
cı gücünü kullanabilece÷i daha öz-
gür bir ortam düúünmek mümkün
de÷ildir. Sınıf mücadelesinin bir ya-
nını oluúturan devrimci ortamın al-
ternatifi, mevcut düzeni YÖK sulta-

sındaki üniversiteleri mi olabilecek-
tir?Yoksa her türlü ürünün yalnızca
bir meta olarak de÷erinin oldu÷u
sanat "piyasası" mı? Yoksa kokuú-
muú dernekler, çürümüú "Cafe"ler
mi? Yalnızca kendilerine yazıp çi-
zen "yazım platformları" mı? Ya da
bir kaçıúın ifadesinden baúka
birúey olmayan "bohem" ortamlar
mı?
Evethangisi, özveriyle, sorumlu-
lukla,yaratıcılıkla, bilinçle, cüretkar-
lıkla, ba÷lılıkla ve halkımızın nesnel
gerçeklikleriylebiçimlenmiú bu orta-
mın yerini tutabilir?
Egemen sınıfları, düzeni korku-
suzca karúısına alıp, emekçi halkın
yararına, iyi, güzel úeyler yaratmak
isteyen, halkın mücadelesinin için-
de olmalıdır."Halka inmek", "halka
gitmek"gibibir ifadeyi bilinçli olarak
kullanmadır bu noktada. Özellikle
tartıútı÷ımız sorunda bu söz, burju-
va politikacılarının, sanatçılarının, ve
kimi sözde aydınların dilinde yalnız-
cabir demagoji malzemesi halini al-
mıú,belirsizleútirilmiútir. Bu noktada
'do÷rusu,somut olan, "halkın müca-
delesinin içinde"olmaktır. Yaratıcılı-
÷ıntüm zenginli÷iyle gerçekleúebile-
ce÷i alan budur.
Bir kez daha vurgulanmalı ki,
devrimcilik gerçekte, yalnızca lafız-
larda sosyalizmi savunmak de÷il,
bunun için savaúmayı, her türlü öz-
veriyi göze alıp almamaya ba÷lıdır.
Ve ancak bunu göze alanlar bu ni-
telemeye hak kazanırlar. Onlar bu-
nugöze alamayarak, göze almadık-
larını pratikte hayata geçirenleri de
M-L adına mahkum etmeye çalıúır-
ken, lafızlara sı÷ınıp durumlarını, ni-
yetlerini (daha do÷rusu devrime ni-
yetsizliklerini) gizleme gayretindeler.
Olgulara ve olaylara, devrimin çıkar-
ları açısından, devrimci mücadele-
nin geliúimi açısından de÷il, müca-
dele kaçkını konumlarından baka-
rak açıklamalar getiriyorlar. Ve
böylelikle de onlar, proletaryanın
sınıf ahlakını ayaklar altına alıyor-
lar.
Kendilerine hangi sıfatlan layık
görüyor olurlarsa olsunlar, devrimci
mücadelenin yarattı÷ı de÷erler karúı-
sındaki tutumları, onları "devrimci
ahlak" açısından da sorgulamamızı
gerekli kılıyor. Çünkü "Bizim ahlakı-
mız, tamamıyla sınıf mücadelesinin
ve proletaryanın menfaatlerinin emri
altındadır"(Lenin). Bu ahlakın özü
de, kendimize, yoldaúlarımıza, hal-
ka karúı tam açıklık, uzlaúmayı red
ve kendini adamadır.
Açıktır ki, devrimci sol güçlerin
saflarında "birey mi-kollektivite
mi?","bireyin kurtuluúu mu-halkın
kurtuluúu mu?"gibi ikilemelere, sah-
te sorulara yer yok. Bir tek úey var
burada; devrim mücadelesinin bir
parçası olabilmek, herúeyimizle ken-
dimizi buna verebilmek ve iktidar
kavgasını zafere ulaútırmak.
"YENø øNSAN"LAR OLABøLMEK,
MÜCADELENøN GELøùTøRøLMESøNDE
ATLANMASI OLANAKSIZ
SOMUT BøR GÖREVDøR.
Devrimci mücadeleden do÷an
kültür, gerçekte iúçi sınıfının ve
emekçi halkın ele geçirdi÷i mevziler-
den biri olarak görülmelidir. Ele ge-
çirdi÷imiz her mevzi, mücadelenin
geliútirilmesinde, kitleselleútirilmesin-
de bizim için yeni bir basamak teú-
kil eder. O halde, bu kültürü her
devrimci kendi benli÷inde gide-
rek artan bir ölçüde içselleútirmeli-
dir.
Devrimcili÷i yaúam biçimi haline
Evet bugün biz bu mücadeleye önce içimizden
baúlıyoruz; kendimizi yeniden biçimlendirerek.
Üzerimizdeki zaafları, küçük-burjuva de÷erleri aúmanın
yolu sanıldı÷ı kadar zor, karmaúık de÷ildir. Bu yöndeki
çabanın temelinde inanç varsa zor de÷ildir.
getiremeyen "devrimciler"elbette kit-
leleri örgütlemekte de yetersiz kala-
caklardır. Ve elbette bunun tersi de
do÷rudur.FPL'li devrimcilere "örgü-
te katılıú nedenleri soruldu÷unda, si-
yasi nedenlerin yanısıra insan iliúki-
lerinin, eme÷e verilen önemin, ve
örgüt üyelerinin insancıllı÷ının da
kararlarında büyük rol oynadı÷ını"
söylemeleri bu noktada yeterli bir
açıklık sunuyor sanırız.
Öte yandan, bugün kitlelerdeki
YENø øNSAN
hoúnutsuzlu÷un, di÷er bir de÷iúle
sosyal bunalımın derinli÷inden söz
ediyoruz. Bunalımlar her zaman
devrimci patlamalara yol açmaz.
Sosyal bunalımın böylesi derinleúti-
÷i koúullarda, toplumsal çürüme ve
yozlaúma da yakın bir tehlikedir.
Çünkü sosyal bunalım, umutsuzlu-
÷u, her türlü sapkınlı÷ı, halkın çeúitli
kesimleri arasında suni ayrım ve
düúmanlıkları, yaúam tarzlarında
korkunç bir dejerenasyonu besle-
yen bir ortam yaratır. Ve bu olasılık,
sözünü etti÷imiz mücadelenin -ya-
ni, burjuva kültürüne karúı ideolojik
mücadele ve devrimci kültürün ge-
liútirilip yaygınlaútırılması- önemini,
yakıcılı÷ını arttıran bir baúka neden-
dir.
Evet bugün biz bu mücadeleye
önce içimizden baúlıyoruz; kendimi-
zi yeniden biçimlendirerek. Üzeri-
mizdeki zaafları, küçük-burjuva de-
÷erleri aúmanın yolu sanıldı÷ı kadar
zor, karmaúık de÷ildir. Bu yöndeki
çabanın temelinde inanç varsa zor
de÷ildir: "Onun (halkın) u÷runa can-
larımızı seve seve vermeye hazırız;
öyleyse halkın ihtiyaçlarıyla çatıúıp
da bizim terkedemeyece÷imiz bir fi-
kir, bir görüú, bir kanı ya da bir yön-
tem olabilir mi?"(Mao).
Bizim ele alıúımızda iradi bir yan
a÷ır basıyor. Yani "alt yapının belirle-
yicili÷i" gibi bir genellikte de÷il, o
"alt yapıyı de÷iútirmeye soyunmuú"
saflarda iradi bir biçimlendirme so-
runudur bu. Ve bu volontarizmi ya-
ratan da, bizim devrimci kültürümü-
ze temel olacak düúünce, inanç ve
pratiktir.
Devrimci sol güçler, her alanda
oldu÷u gibi, bu alanda da örnek ve
önder olma sorumlulu÷unun bilin-
ciyle davranmak durumundadırlar.
Ve davranacaklardır da.
ÇÖZÜM 29
 l EYLÜL

EVRENSEL BARIùIN
DÜùMANI
EMPERYALøZMDøR
Eylül 1939 da Alman faúizmi- da (bölgesel savaúlar) kulanılan si- lik taúımamaktadır.
nin ordularıyla Polonya'ya ve lahlar, ezilen halklara kan ve gözya- Bu tabloyu úöyle özetleyebiliriz;
di÷er ülkelere saldırdı÷ı ve úından baúka birúey vermemekte- halklarımızın açlık ve sefalet içinde
milyonlarca insanı dir. yaúaması, cezaevlerinde devrimci
bombalarıyla, kurúunlarıyla katletti÷i Ve emperyalizm bugün, savaúla- tutsaklara karúı uygulanan ve ölüm-
tarih olarak insanlık tarihine geceli 50 rı do÷uran kendisi de÷ilmiú gibi si- lere varan iúkencelerin devamlılı÷ı,
yıl oluyor. Ancak emperyalizmin yeni lahsızlanma konusunda zirveler ya- gecekonduları yerle bir edilen halk-
savaú oyunları, insanlı÷ı hala yeni pıyor barıú ça÷rılarında bulunuyor. ların açlık ve yoksulluk içinde yaúa-
savaúların içinde oyalamakta, yeni Ama silahlanma durmuyor, her ge- ması, gecekonduları yıkılmasın diye
pazar alanları yaratarak militarist çen gün geliúiyor. Çünkü emperya- direnen kadınlarımızın genç kızları- ,
ekonomisini bu pazarlarda kan ve list silah tekellerinin kârlarına kâr ka- mızın uyuúturucularla uyutulması,
barut olarak halklara sunmaya devam tabilmeleri için dünya halklarını bir- seksen yaúındaki anaların dövülmesi
etmektedir. birlerine kırdırması gerekiyor. ve tutuklanmaları, kadınlarımızın
Bugün dünyanın dört bir yanında Ülkemizde yaúanan "barıú"ta bu devlet eliyle yapılan lüx fuhuú evle-
devam eden bu haksız savaúlar- tablodan ba÷ımsız ve ayrı bîr özel- rinde kendilerini pazarlamaları, em-
peryalist yoz kültürün yarattı÷ı uyuú-
Gerçek barıúın sa÷lanması emperyalizm ve turucu ve alkol ba÷ımlılı÷ının gençlik
iúbirlikçilerine karúı savaúa savaúa olacaktır üzerinde yarattı÷ı erezyon...
"Dünya Barıú Günü" dolayısıyla
yukardaki tabloyu vurgulamak ve
emperyalizmin dünya halklarını kan
ve barut kokularıyla bo÷maya yönelik
savaúları ve ülkemizde yaúanan
gerçekleri teúhir ve protesto için Sir-
keci, Bahçekapı Hamidiye caddesin-
de, 150'ye yakın bir kitleyle yapılan
gösteride, kadın erkek ve çocukla-
rın oluúturdu÷u, kortejde savaú
aleyhtarı dövizler, ve DEMKAD'lı ka-
dınlar imzalı "Barıú øçin Savaúta Ka-
dın Erkek Omuz Omuza" yazılı pan-
kart ve kırmızı karanfiller ve sloganlar
vardı.
Yaklaúık 150-200 metre düzenli
kortej halinde sloganlarla yürüyen kit-
le, herhangi bir müdahale olmaksızın
gösterilerini tamamlayıp da÷ıldı.

ÇÖZÜM 30

MAHKEMELERDE 1
MAYISIN ANLAMI VE
DEVRøMCø TAVIR
Kuúkusuz her tartıúma somut bir
zemin üzerine oturmak zorundadır.
1 Mayıs öncesinde: 1 Mayıs'ın
1 Mayıs Alanında mı, herhangi bir
alanda mı, yoksa canımızın
istedi÷i bir yerde mi kutlanaca÷ı
tartıúması... 1 Mayıs kutlamaları
sırasında: 1 Mayıs alanına girmek
gerçekten zorlanmalı mı, zorluyor
gibi görünüp yasak mı savmalı,
yoksa saldırılara gö÷üs germek
yerine polise gül mü atmalı tar-
tıúması... Gözaltılarda: úube úartları-
nı kitlesel boyutta açlık grevleri ve
ifade vermeme tavrıyla aktif bir dire-
niúle mi gö÷üslemeli, saldırılara kar-
úı pasif direniúlerle mi yetinmeli,
yoksa tavırsız kalıp boyun mu e÷-
meli tartıúması... Tutuklamalar sonu-
cu açılan 1 Mayıs mahkemelerinde:
1 Mayıs'ın meúrulu÷unu, katıldı÷ını
gururla ortaya koyarak ifadelendirip
yargılayıcı mı olmalı, veya meúrulu÷u-
na sahip çıkar gibi görünüp katılma-
dım mı demeli, yoksa boyun büküp
baúımıza sarılan bu bela(!) dan paça-
mızı sıyırmanın yolunu mu aramalı tar-
tıúması... Kısaca bu tartıúmaların her
biri birbirinden ayrı gibi gözükse de
ayrıúmanın ne noktada somutlandı÷ı-
nı netleútirmeye yardımcı oldu.
Ayrıúmalar üç-dört, kimi zaman
da beú (ki daha da fazla ama asla
az de÷il) farklı görünümlerde karúı-
mıza çıkmıú olsa da gerçekte her
tartıúma tek noktada odaklaúıyor-
du: Biz devrimciler olarak, 1 Ma-
l MAYIS VE MAHKEMELER
1 MAYIS MAHKEMESø
DEVRøMCø SOL GÜÇLERøN BURJUVAZøYø
YARGILADIöI KÜRSÜLERE DÖNÜùTÜ
1 Mayıs 1989 günü alanlarda, sonrasında úubede, savcılıkta ve 1
Mayıs duruúmalarındaki tavırlarıyla devrimci sıl güçler sürece
damgasını vurdular. 1 Mayıs günü alanlarda yarıtalan kitlesel dire-
niú gelene÷i úubelere ve cezaevlerine taúınırken 1 Mayıs duruúmaların-
da da yargılanan de÷il yargılayan oldular.
Üç aylık tutukluluk döneminden sonra 21 Temmuz 1989 Cuma günü
østanbul 2 No'lu DGM'de baúlıyan 1 Mayıs duruúmasında 1 Mayıs'ın ta-
rihsel gerçeklili÷ini, muúrulu÷unu ve '89 1 Mayıs'ında sergilenen vahúet
ve terörün gerçek suçlularını haykırdılar.
11 A÷ustos'taki duruúmada en önde, mücadele arkadaúlarının arasın-
da kuca÷ında taúları ve yüzündeki öfkesiyle Mehmet de vardı... Dergi-
miz Genel Yalın Yönetmeni Nail Çavuú, duduúmada devrimci sol güçler
adına hazırlanan ortak dilekceyi okurken "Mehmet Kavgayı Ö÷retiyor"
afiúini de elinde tutuyordu.
1 Mayıs 89 olaylarından dolayı yaklaúık 3 aydır tutuklu bulunan 86 ki-
úilik ilk duruúmalar sonunda tahliye olurken taplam 128 kiúinin "yargılan-
dı÷ı" 1 Mayıs 89 davasının ikinci duruúması 19 Eylül 1989 tarihinde ya-
pılacak.
Aúa÷ıda 1 Mayıs "89 sürecini, sol anlayıúların bu sürecin meúrulu÷u-
nu kavrayamamaları, pragmatik yaklaúımlarını 1 Mayıs duruúmalarında
da sürdürmeleri ve devrimci sol güçlerin bu süreçteki tavırlarını ortaya
koyan de÷erlendirme yazısını yalınlıyoruz.
ilgili Türkiye solunun adeta turnuso-
yıs'ın meúrulu÷una gerçekten inanı-
lü haline geldi.
yor muyuz, yoksa kafamızda, düze-
nin çizdi÷i icazet sınırlarını statüleú-
tirmiú miyiz?
1 MAYISIN MEùRULUöU
Bu anahtar soru, 1 .Mayıs'ın yara-
SOL SAFLARDA
NE KADAR BøLøNCE ÇIKTI?
tılma sürecinden, mahkemelerde
Tarihsel süreçleri koúullandıran
gösterilen tavıra kadar, her farklılaú-
olgular, onun geliúim sürecinin özel-
mada geliúmelere damgasını vur-
likleriyle karakterize olur. Ülkemiz,
du. Ve bu anahtar soru, 1 Mayıs ile
ÇÖZÜM 31
 l MAYIS VE MAHKEMELER
l Mayıs Alanda oklu÷u gibi tutsaklık koúullarımla ve mahkeme kürsülerimle ele
kararlılıkla savunuldu.
12 Eylül'ün yarattı÷ı a÷ır baskı ve
yıldırma politikalarının etkilerinden
yavaú yavaú sıyrılıyor... Bu sıyrılıú, ki-
mi zaman tereddütü, kimi zaman
atılımı içerirken, kimi zaman da tü-
müyle atılımı engelleyen bir boyuta
eriúip aslına dönüyor. Her yenilgi
döneminin ardından dünya devrim-
ci prati÷inin ortaya çıkardı÷ı dersler,
ülkemizde de yaúandı. Yenilgi dö-
nemleri, kitlelerin eylemli÷inde ge-
nel olarak gözle görülür bir düúüúe
yol açarken, kendi sorunlarından gi-
derek uzaklaúma e÷ilimlerini de
güçlendirir. Devrimci halk muhalefeti
açısından soruna yaklaúıldı÷ında
ise tabloya hakim olan görüntü;
pratik ve teorik anlamda yaúanan
keúmekeú, da÷ınıklık, örgütlü müca-
deleden kaçıú ve de yılgınlı÷ı, pasi-
fizmi üreten felsefi idealist akımlar-
daki palazlanmadır.
12 Eylül sonrası süreç yenilgi dö-
nemlerinin tüm karakteristik özellik-
lerini tartıúmaya yer vermeyecek
denli gözler önüne serdi. Sivil top-
lumculuk, mültecilik, demokratizm,
uzlaúmacılık, pasifizm e÷ilimleri,
keskin görünümlü maskeler düúün-
ce, tüm çirkinli÷iyle mücadelenin
önünü tıkar hale geldi.
Bazıları herkesin diledi÷ini yapa-
bilece÷i, söyleyebilece÷i, yazıp çize-
ÇÖZÜM 32
bilece÷i bir "sosyalist(!) demokrasi"
anlayıúıyla çalkalanarak bireycili÷i
bayraklaútırdı. Bu da kendi iç tartıú-
malarından baúlarını kaldırıp yaúa-
mın hızlı bir devinimle ilerleyiúini
görmelerine engel oldu. Bazıları ül-
kede esen sahte demokrasi rüzgar-
larına kapılarak teslim olan mülteci-
lerin etrafında politika yapmaktan
gayrisini beceremedi. Bazıları bün-
yelerini kemiren sivil toplumcu e÷i-
limlerin güç birikimine prim verdik-
çe, örgütlü mücadele anlayıúından
gitgide ayrıldı÷ının farkına varama-
dı. Ve en sonu, olası mücadeleci
unsurlar da örgütsüzlü÷ün rehaveti
içinde birer birer köreldiler. aksamı
darmada÷ın, ucu kütleúmiú bir bı-
çak haline geldiler. Bazılarında kes-
kin görünümler ardında açıkça belli
olan kopkoyu bir pragmatizm ege-
men oldu. Bu pragmatizm ki, savu-
nucularını birçok yerde mücadele
saflarını parçalamaya, zoru görünce
de bireysel kurtuluú yolunu tercihe
itti.
Ne ki, saldırıların en azgın biçim-
de sürdürüldü÷ü, ülkenin adeta
açık bir hapishaneye dönüútürülme-
ye çalıúıldı÷ı bu dönemde de emek-
çi halk kitlelerinin mücadelesini ya-
rınlara taúıyacak olan ML'ler, ne pa-
hasına olursa olsun faaliyetlerine
ara vermediler. Darbe üstüne darbe-
ler devrimci mücadelenin kökünü
kazımaya, sonunu getirmeye yetme-
di.
ML'ler mücadele süreçleri boyun-
ca, yenilgi dönemlerinde çıkan her
tür olumsuz e÷ilimi kendilerinden
uzak tutmayı baúardılar. Bireycili÷e
taviz vermediler. Mültecili÷i emekçi
halkın mücadelesine ihanet sayıp
yadsımasını bildiler. Her dönem ör-
gütlülü÷ü korumayı baúarıp, kesinti-
siz mücadele gelene÷ini yarattılar.
Pragmatist e÷ilimleri olumsuzlayıp
saflı÷ı, arınmıúlı÷ı devrimci saflarda
filizlendirerek, emekçi halkın devrim-
ci davasına dört elle sarılmayı en
yüce erdem olarak kabul ettiler.
Do÷aldır ki, mücadelenin kızgınlı-
÷ı arttıkça devrime ba÷lı olanla ol-
mayan, birbirinden ayrıúma süreci-
ne girdi. Bu ayrıúma devam ediyor.
Ancak reddedilmez bir gerçek var-
dır ki, 1 Mayıs '89 böylesi bir süre-
cin üzerinde úekillenmesi yanında,
bu ayrıúmaya da önemli ölçüde yar-
dımcı oldu.
Pragmatizmin egemen oldu÷u
yerde olumlu geleneklere de÷er ve-
rilmez. Bu gelenekler can bedeli ya-
ratılmıú bile olsa de÷iúen bir úey
yoktur. Oportünizmin 1 Mayıs'ın kut-
lanaca÷ı alana iliúkin yaklaúımı da
tam anlamıyla pragmatizmi ifade
ediyordu. Onlara göre '77 katliamı
sonucu úehit düúen 34 emekçinin
kanıyla abideleúen 1 Mayıs alanı-
nın, 1 Mayıs kutlamalarında özel bir
anlamı ve önceli÷i sözkonusu de÷il-
di. Oportünizm için tek önem taúı-
yan nokta "1 Mayıs'ı biz de kutla-
dık" demekti. O halde bunu en az
risk taúıyan yerde yapacaktı ki, ken-
disine de zarar gelmesin. 1 Mayıs'ı
kutlarken bezirgan kafasıyla kâr-za-
rar hesapları yapanların yı÷ınlara, yı-
÷ınların mücadeleyi yükseltici gücü-
ne ve bu gücün demokratik hak ve
özgürlüklerin sınırlarını geniúletece-
÷ine inançları da yoktur.
ønançsızlık oportünüzmi nerelere
sürükledi?
1 Mayıs'ı 1 Mayıs alanında kutla-
ma gelene÷i, yılgınlı÷a, örgütsüzlü-
÷e, pasifizme denk düúen teorilerle
 l MAYIS VE MAHKEMELER

hızla terkedildi. Reformizmin attı÷ı da sürdürmesini bildiler. Beyo÷lu tümünün onurunu yücelttiler.
Abide-i Hürriyet Alanı düúüncesi, karakolunda konulan aktif direnme DGM savcılı÷ında da yine iki ayrı
birço÷u için can simidi oluverdi. tavrı ve açlık grevi Emniyet .ùube- tavır geliúti. Bunlardan biri, "oradan
Öte yandan " Mayıs proletaryanın nin hücreleri ile sorgu odalarında falanca yere giderken geçiyordum
bulundu÷u her yerde kutlanır" gibi da kesintiye u÷ramadı. Birçok  Ma- ve beni de  Mayıs'a katıldı÷ım sa-
keskin görünümlü demagojik söy- yıs gözaltısı devrimci, açlık grevini nısıyla polisler gözaltına aldılar" úek-
lemler türedi. Ve ardından  Mayıs polisin tüm kırma çabalarına ra÷- linde, kendi eyleminin meúrulu÷una
kutlamaları kendili÷indencili÷e bıra- men sonuna kadar sürdürdü. Meh- inanmadı÷ı için savunmanın uygun
kılabildi. met Akif Dalcı'yı katleden, onlarca zeminini de yakalayamayan olum-
øúçi sınıfının eylemini bölen ve emekçiyi yaralayan, iúkencecili÷i ile suz tavırdır. Di÷eri ise,  Mayıs'ın
de kendili÷indenli÷e tapınmanın ifa- tescillenmiú polise ifade vermeyi meúrulu÷unu savunarak katıldı÷ını
desi haline gelen öneriler aslında reddetti. Gözaltılarda bir devrimci- dile getiren,  Mayıs'a katılmanın
oportünizmin 2 Eylül sonrası içine nin konumu, kitlesel bir gösteri sıra- de÷il,  Mayıs'a saldırmanın suç
düútü÷ü durumun tipik bir gösterge- sındaki direniúe denk düúmez. Dev- olaca÷ını cesaretle ortaya koyan ta-
siydi. rimci, oligarúinin vahúeti karúısında vırdır.
Bu durumda yı÷ınların yaratıcı tek baúına diúe diú bir kavga verip, Nitekim bu ayrımlaúma úu ya da bu
gücünü yadsıyanların, eylemlilikleri- sınıflar mücadelesinin bu zorlu ala- úekilde ve ama asla gayri iradi
nin meúrulu÷una da inanmaları bek- nında baúarılı bir sınav vermek zo- olmayan tarzda  Mayıs mahkeme-
lenemezdi.  Mayıs'ın ardından ya- rundadır. Burada silah gücü, kol gü- lerinde de devam etti. Ne katılma-
úanan gözaltı süreçleri, DGM savcılı- cü de÷ildir etkili olan. Çırılçıplak bir dım diyenler aslında kendi meúrulu-
÷ı ve sorgu hakimli÷inde ortaya çı- kavgadır verilen... Mücadelesinin ÷unu ortaya koymaktan çekinenler
kan suçluluk psikolojisi baúka türlü anlayıúlarının getirdi÷i
izah edilemez. perspektiften ba÷ımsız
 Mayıs'ın meúrulu÷u Yı÷ınların yaratıcı gücünü yadsıyanların, hareket ediyorlardı, ne
nasıl yaratılacaktı? eylemliliklerinin meúrulu÷una da de devrimci sol güçler 
Birincisi;  Mayıs, ey- Mayıs'ı kararlılıkla savu-
inanmaları beklenemezdi.  Mayıs’ın ardandan
lemlili÷in cesareti, özveri- nurken anlayıúlarından
si ve kararlılı÷ı ile emekçi yaúanan gözaltı süreçleri, DGM savcılı÷ı ve geleneklerinden ba÷ım-
kitleler nezdinde bilince sorgu hakimli÷nde ortaya çıkan sızdılar...
çıkarılabilirdi. suçluluk psikolojisi baúka türlü izah edilemez.  Mayıs'ta tutsak dü-
økincisi ise, eylemlilik úen devrimci sol güçler
kararlı tutumlarla beslen- bulundukları cezaevinde
meli, gücü arttırılmalı ve bir an önce davalarının
böylelikle oligarúinin geri adımlar at- meúrulu÷una sarılarak, polisin yarat- açılmasını beklediler.
ması sa÷lanmaya çalıúılmalıydı. Ve mak istedi÷i suçluluk psikolojisini Mahkeme kürsüsünden tüm halkı-
 Mayıs hakkının yeniden kazanıl- yerle bir eden oligarúi karúısındaki mıza, hatta tüm dünya halklarına
ması için egemen güçlerin barikatla- zaferini de ilan etmiútir artık. Ne ki, seslenmek istiyorlardı.
rı karúısında ilerleyen emekçiler kendi meúrulu÷una inanmayanın, " Mayıs yargılanamaz" diyecek-
meúrulu÷u ancak kerte kerte kabul kafasında yürüttü÷ü davanın haklılı- ler, ülkemizdeki hukuk sisteminin
ettirebilecekti. ÷ını çözümleyememiú olanın dünya- oligarúinin nasıl sadık bir hizmetkarı
Demek ki bir yandan emekçi sı- sı da ufacıktır. Halkın devrimci dava- oldu÷unu göstereceklerdi.
nıflara mücadeleyi yükseltici mesaj- sına sarılmayanın, bu nedenle baúa- " Mayıs yasaklanamaz" diyecek-
ları canlı bir biçimde iletirken, di÷er rısızlı÷ı ve yenilgisi de kaçınılmaz ler, ülkemizdeki egemen sınıfların
yandan oligarúinin önümüze dikmiú olacaktır. øúte  Mayıs'ta yaúanan demokratik hak ve özgürlükleri kısıt-
oldu÷u setleri aúmak gereklidir. Bu farklı tavırların ardında yatan gerçek lama yolunda nasıl cinayetlere bile
perspektif, gözaltıların ardından or- de burada aranmalıdır. Kimileri .- baúvurmaktan çekinmedi÷ini teúhir
taya konulacak aktif direnme tavrı- ùube úartlarını bir an önce kurtul- edeceklerdi. "Demokrasi" yaygarala-
nın, savcılık ve sorgu hakimli÷i kar- ması gereken yer olarak algıladıkları rının eli kanlı, zorba bir yönetimi
úısında da meúrulu÷a sahiplenme için  Mayıs'ı savunmadılar. Dev- maskelemeyi amaçladı÷ını ortaya
tavrıyla devam ettirilmesi gereklili÷i- rimci sol güçler  Mayıs'ı her koúul- koyacaklardı.
ni göstermektedir. da savunmanın ilk halkası olarak úu- "Mehmet Dalcı'nın katillerini isti-
Devrimci sol güçler,  Mayıs'a bede øfade vermeme,  Mayıs'ı sa- yoruz" diyecekler, Mehmet Dalcı ve
aktif ve kitlesel katılımlarıyla göster- vunma yolunu seçerek siyasi polis onun nezdinde '77  Mayıs'ında
dikleri coúkuyu, gözaltı koúullarında karúısında  Mayıs direniúçilerinin katledilen 34 emekçinin hesabının
sorulması gerekti÷i mesajını tüm

ÇÖZÜM 33
 l MAYIS VE MAHKEMELER

dünyaya ilan edeceklerdi. Faúist katil- çabalara karúın devrimci tavırda bü- olumsuzdu.
lerin teúhiri,  Mayıs 89'da yerine geti- tünlük sa÷lanamadı. Yapılan tartıú- Buna ra÷men  Mayıs mahkeme-
rilmesi hayati önem taúıyan bir görev- malar bu gruplar üzerinde depoli- lerinde çeúitli anlayıúlardan tek tek
di. tizasyon ve yılgınlı÷ın açı÷a çık- yargılananların dıúında belirli bir kit-
"Asıl yargılanması gerekenler,  masında, katalizör rolü oynadı. leselli÷i temsil eden øúçilerin Sesi ve
Mayıs'ta emekçilere çevresi ile Özgürlük
vahúice saldıranlar- Dünyası dergilerinin
dır diyecekler,  taraftarlarına ortak
Mayıs'la ilgili açılan sesin çıkartılabilmesi
davaların katliamları için ortak paydaların
gizlemeye hizmet belirlenmesi
etti÷ini ortaya koya- yönünde ça÷rı
caklardır. yapıldı. Devrimci so
 Mayıs mahke- güçlerin hazırladı÷ı
meleri oligarúinin ortak dilekçe tasla÷ı
anti-demokratikli÷in i, tartıúmaya açıldı÷ı
iúçi sınıfının varlı- zaman ilk tepki,
÷ından rahatsız olu- Özgürlük Dünyası
úunu, emekçilerin taraftarlarından
birlik ve dayanıúma- geldi. Böyle bir
sından duydu÷u anlayıúla hazır-
korkuyu, katliamcı lanmıú bir dilekçeyi
çirkef yüzünü sergi- asla kabul edeme-
lemek için büyük yeceklerini söylü-
önem taúıyordu. yorlardı. Çünkü di-
 Mayıs 89'da '89 l Mayıs'ında Alanda baúlayan kavga yaúamın her alanında savunulmalıdır. lekçede açıktan açı÷a "
tutsak düúen dev- Meúruluk ancak böyle sa÷lanabilir. Mayıs'ın yara-
rimci sol güçler, bu tıcıları biziz" deniliyordu.
bilinçle  Mayıs mahkemelerini Hepsi bu kadar!
Oysa  Ma-yıs'ın meúru oldu÷unu
hazırlandılar.  Mayıs mahkemelimi söylemek onlara göre yeterliydi.
iúçilerin, emekçilerin, "KøTLELERE  MAYIS'IN
Katıldı÷ımızı belirten bir ifade
ö÷rencilerin,memurların haklı MEùRULUöUNU KAVRATMAYA
vererek burjuvaziye cesaret
davasını tüm dünyaya duyurmada ÇALIùIRKEN KENDø KAFAMIZDA
gösterisi mi yapılacaktı? Ayrıca
bir kürsü olarak kullanmak istiyorlar- BU MEùRULUöU YARATAMAMIùIZ"
burjuvazinin mahkemeleri bizim
dı. Mayıs tutsakları arasında dev- Yukardaki sözler  Mayıs mahke-
için kürsü olamazdı.  Mayıs "
rimci sol güçler ço÷unluktaydım Fa- melerinde ortaya koyulması gere-
sınıfın içinde" kutlanmıú, görev ta-
kat di÷er anlayıúlardan tutuklularla ken tavır tartıúılırken iyi niyetli bir
mamlanmıútı. ùimdi önemli olan dı-
mahkemelerde ortak bir ses çıkart- DY taraftan konuúmacı tarafından
úarı çıkıp tekrar "sınıfın içine" gir-
mak olumlu olaca÷ı için, birlik zemi- dile getirildi. Kendisi tavrımıza katılı-
mekti.
ninin yaratılmasına yordu. Ama arkadaúlarını ikna ede-
Arkadaúlara  Mayıs'ı
çalıúıldı. Di÷er savunmanın tarihsel
anlayıúlar sürecin Mücadelesinin meúrulu÷una sarılarak, polisin önemi, kitlelere cesaret
gerektirdi÷i do÷ru yaratmak istedi÷i suçluluk psikolojisini yerle bir kazandırmada, moral
tavırları tam anla- eden, oligarúi karúısındaki zaferini de ilan vermede iúlev yük-
mıyla hayata geçir- etmiútir artık. lenece÷i boúuna
memiú olsalar da, anlatılmaya çalıúıldı. En
hiç olmazsa mahke- sonu, "bu p... kararıdır,
melerde do÷ru bir biz buradan
perspektifle hareket etmelerinin mıyor ve bu sözlerle onların ruh ha- de÷iútiremeyiz" diyerek tartıúmayı
sa÷lanması için u÷raú verdiler. lini açı÷a vuruyordu. øçinde bulun- kestiler. Ama bu tavır(sızlık) la-rında
Bir çok siyaset ise  Mayıs'ın dukları durumu en açık haliyle ta- yalnız kalmamak için, geri e÷ilimleri
meúrulu÷unu bilince çıkaramamıútı. nımlayan bu sözler, nesnel bir ger- körüklemeyi de ihmal etmediler.
ùubedeki olumsuzluklar, ve savcılık- çe÷in ifadesi olması yanında,  Ma- Devrimci sol güçler tarafından
taki geri tutum; mahkemelerde ne yıs mahkemelerinde konulması iste- Özgürlük Dünyası taraftarları  Ma-
pahasına olursa olsun cezadan kur- nen do÷ru tavıra yanaúmamanın ba- yıs mahkemelerinde alaca÷ı tavrın
tulma iste÷iyle bütünleúti. Ve tüm hanesi olarak öne sürüldü÷ü için hukuki kaygıları politik görevlerin

ÇÖZÜM 34

önüne çıkarmak anlamına geldi÷i
ortaya koyuldu.
øúçilerin Sesi ve çevresi taraftarları
dıúarda alınmıú kararımız var vb.
diyerek dilekçe tasla÷ına hemen
yüz çevirmediler. Onlarla daha fazla
tartıúmak, hatta Özgürlük Dünyası
taraftarlarının kaçtı÷ı kitle tartıúması-
na katıldıkları için düúüncelerini da-
ha ayrıntılı ö÷renmek olana÷ı do÷-
du. Fakat açıkçası ileri sürülen ge-
rekçeler iç tutarlılı÷a sahip olmadı÷ı
için net bir görüúlerinin bulundu÷u-
nu sanmak ancak yanılgı olabilir.
Tutsaklıkta oldukça zenginlik taúı-
yan görüúlerini sıralarsak;
"Mahkemede  Mayıs'a katıldık
úeklinde ifade vermek do÷ru bir ta-
vırdır. Aslında biz de böyle yapacak-
tık. Ama úube ve savcılıkta koyulma-
sı, gereken do÷ru tavırda eksik ka-
lındı÷ı için bu durum mahkemeler-
Sınıflar mücadelesi el titremesini hiçbir dönem
affetemdi, affetmiyor da... 1 Mayıs mahkemelerinde
do÷ru devrimci tavırdan yan çizenler de bu nedenle
hafızalardan silinmeyeceklerdir.
deki tavrımızı da etkileyecektir. Mah-
keme bu eksiklikleri telafi edece÷i-
miz bir yer de÷ildir."
"Sorunu katıldım-katılmadım ikile-
mine sokmak yerine ortak dilekçe-
nin içeri÷ini tartıúalım. Amaç  Ma-
yıs'ın meúrulu÷unun savunulması ve
devlet terörünün teúhir edilmesidir."
"ùube, savcılık ve tutuklama ha-
kimli÷inde genel e÷ilim katılmadım
úeklinde ifade vermekti. Bu ifadeyi
úimdi mahkemede katıldım diyerek
de÷iútirmek, basit bir çıkıútan ibaret-
tir ve mücadele prati÷ine hizmet et-
mez."
"Mahkemelerde her dönemde ey-
lemimizi savunmanın meúrulu÷u
vardır. Fakat bu dönemde  Ma-
yıs'a katıldım úeklinde ifadevermek,
örgütlülü÷ün seviyesine denk düú-
müyor."
øúçilerin Sesi ve çevresi taraftarla-
rının mahkemedeki  Mayıs'a katil-
l MAYIS VE MAHKEMELER
dim dememek için bin dereden su
getiren söylemlerini uzatmak müm-
kün; fakat gerekmiyor.
Hukuki kaygılar ön planda tutul-
duktan sonra mahkemelerde de
apolitiklik kendini üretiyor. Öyle ki
ço÷u zaman meúrulu÷un savunul-
ması adına söylenen keskin lafızlar
"Ben aslında tesadüfen oradan geçi-
yordum ki, polis, beni göstericilerle
karıútırdı ve yakaladı." úeklinde bir
ifadeyle tamamlanınca, ister iste-
mez dengesizli÷in, tutarsızlı÷ın, ce-
saretsizli÷in daha net bir úekilde su
yüzüne çıkmasına neden oluyor. Ve
kaçınılmaz bir biçimde meúruluk
söylemleri de karikatürleúiyor.
Nitekim tartıúmalar sırasında dev-
rimci sol güçlerin iknaya yönelik ola-
rak dile getirdikleri tüm uyarılar bi-
rer birer do÷rulandı. Duruúmalarda
görülen iki tavır net olarak birbirin-
de ayrımlaútı. Aynılar aynı, ayrılar ay-
rı yerde kümelendiler. øçlerinde Öz-
gürlük Dünyası taraftarları ve øúçile-
rin Sesi çevresi taraftarlarının da bu-
lundu÷u bir grup ifadelerinde  Ma-
yıs'a katılmadıklarını ispatlamaya ça-
lıúırken uydurdukları senaryolarla
kendilerinden baúka kimseyi kandı-
ramadılar ama sınıflar mücadelesin-
deki inanç ve kararlılıklarının düzeyi-
ni de açı÷a vurmuú oldular. Devrim-
ci sol güçler ise sorumluluklarının
gere÷ini yalnız kalmalarına ra÷men
yerine getirdiler.
Birlik gerçekleúmemiúti ve biz ay-
rı düúmüútük. "Birlik" diyenlerin anla-
yıúları bu zeminde gerçekleúiyordu.
Geri e÷ilimler, bireysel kaygılar ve
devrimci sol güçlere karúı olma...
Devrimciler bu tür bir birli÷i kabul
edemezlerdi. Ve muhtemel ki, bu
çevrelerce yine sekter ilan edilece-
÷iz. Devrimci tavrın gerisine düúen-
lerin bu söylemini do÷al karúılamak
gerekiyor.
Ne Özgürlük Dünyası'nın kararı
ne de DY taraftarlarının iler tutar bir
yanı bulunmayan gerekçeleri  Ma-
yıs'ın mahkemelerde de kararlı bir
úekilde savunulmasının önünde en-
gel de÷ildi. Ve aslında sorun, uy-
gun an ve zeminin varolup olmadı-
÷ı noktasında çoktan açıklık kazan-
mıútı.
Getirilen gerekçeleri ele alırsak:
Birincisi, devrimciler yaúadıkları
toplumda öncü/önder vasfına sa-
hip olmalıdırlar. Bu nedenle, onlar
için toplumu hep ileri do÷ru taúı-
mak, yönlendirmek baúat görevdir.
 Mayıs'ta devletin terörünün teúhiri
ya da eylemin meúrulu÷unun savu-
nulması atlanılmaması gereken nok-
talar olmakla birlikte, bu savunular
bugün burjuva aydınları tarafından
bile úu ya da bu úekilde ifade edil-
mektedir. Hal böyleyken savunulma-
sı gereken do÷ru tavır, topluma ye-
ni ve daha ileri mesajlar verebilmek-
tir. Bu ileri mesaj da  Mayıs'ın biz-
zat yaratıcıları oldu÷umuzu cesaret-
le savunmaktan geçer. Kitlelere yö-
neltti÷imiz " Mayıs meúrudur" úek-
lindeki mesajlar ancak böylesi bir
savunuyla inandırıcılık kazanabilir.
Aksi halde kendi meúrulu÷una inan-
mayan ve inanmadı÷ı için de katıldı-
÷ını dile getiremeyen " Mayıs savu-
nucuları" çıkar ki, bu durumda da
geniú yı÷ınlara soru sorma hakkı
do÷ar: " Mayıs madem meúrudur,
o halde sen niye katılmadın ya da
katılmadım diyorsun?"
økincisi, úube ve savcılıkta konu-
lan tavrın eksik oldu÷u söyleniyor-
sa, do÷ru tavır bu eksiklikleri sürdür-
mek olamaz. Bu anlamıyla soruna
iradi yaklaúmak esastır. Aksi halde
tutarlılı÷ı úube ifadesine ya da savcı-
lıktaki tutumuna devam etmekte ara-
yan, mahkemelerde üzerine düúen
görevi yadsır. Kitlelere  Mayıs'ın
meúrulu÷unu savunurken canlı ör-
nek sunmanın basit bir çıkıútan baú-
ka anlam taúımayaca÷ını ve müca-
dele prati÷ine hizmet etmeyece÷ini
savunmak ise anlaúılır gibi de÷ildir.
Mahkemeler, devrimciler için bir mü-
ÇÖZÜM 35
 l MAYIS VE MAHKEMELER
cadele mevzii, düúüncelerini geniú
yı÷ınlara da iletebilecekleri bir kürsü
olmasaydı, tarihe karúı sorumlulukla-
rımız bulunmasaydı arkadaúlara
hak vermek mümkün olabilirdi.
Buna ra÷men arkadaúlardan iste-
nen,  Mayıs sonrasında kaleme al-
dıkları "kamuoyu açıklamasında
yazdıklarından daha ileri tavır gös-
termeleri de de÷ildi.
ùöyle diyorlardı açıklamalarında:
"Bizler iúçi sınıfının mücadele, birlik
dayanıúma günü olan  Mayıs'ta
Taksim Alanında gözaltına alınan
ve DGM tarafından tutuklanan iúçi
ve ö÷rencileriz(...) bu saldırganlık
karúısında en do÷al hakkımızı, sa-
vunma hakkımızı sonuna kadar
meúru bir çizgide kullandık"(øúçile-
rin Sesi, sayı:3 sf:5)
Arkadaúlar bu ibarelerle kamuo-
yuna seslenmiúler, fakat mahkeme
kürsüsünde aynı söylemleri tekrarla-
yacak cesareti kendilerinde bulama-
mıúlardı. Ama akıllarına getirmemek-
te ısrar ettikleri bir úey vardı. Tarihe
kalacak olan "kamuoyuna" yapılan
ve dergi köúelerine sıkıúmıú bu söy-
lem de÷il, siyasal dürüstlükle ilgisi
olmayan çeliúkili davranıúları ve de
mahkeme kürsüsünde yoldan ge-
çerken nasıl tesadüfen alındıklarını
ispatlama çabaları olacaktı.
Sınıflar mücadelesi el titremesini
hiçbir dönem affetmedi, affetmiyor
da...  Mayıs mahkemelerinde do÷-
ru devrimci tavırdan yan çizenler de
bu nedenle hafızalardan silinmeye-
ceklerdir.
1 MAYIS MAHKEMELERø VE
DEVRøMCø SOL GÜÇLERøN TAVRI
Devrimci sol güçler, henüz 
Mayıs mahkemeleri açılmadan,
alacakları tavrı net bir biçimde
dosta düúmana ilan etmiúlerdi.
"... Mayıs, DGM'lerde tüm gör-
kemiyle bir kez daha yaúanacak
Evet  Mayıs 89 henüz bitmedi. Ve
hesaplaúması da bir yandan oligar-
úiyle sürerken, di÷er yandan da
oportünizmle yapılıyor, yapıla-
cak."(Yeni Çözüm Özel Sayı Tem-
muz 89, sf:3)
Bu nedenle oportünizmin huku-
ÇÖZÜM 36
ki, siyasi kaygıları devrimci sol güç-
ler üzerinde ba÷layıcı olamazdı. øk-
na çabaları sonuç vermeyince, yal-
nız kalmak pahasına da olsa  Ma-
yıs'ın tarihsel önem taúıyacak savu-
nusu oligarúinin mahkeme kürsü-
sünden ülke halkları ve tüm dünya
kamuoyuna seslenilerek yapılacaktı.
Biliniyordu ki, 2 Eylül'ün yarattı-
÷ı depolitizasyon ve bilinç çarpıklı÷ı
kitleleri en meúru hak ve taleplerine
sahiplenmekten uzaklaútırmıútı. O
halde  Mayıs'a  Mayıs alanında
devletin resmi terörüne gö÷üs gere-
rek sahip çıkıldı÷ı gibi, ceza tehditle-
rine ra÷men  Mayıs'a katılmanın
bir hak oldu÷u mahkemelerdede
haykırılmalıydı. Bu ileri adım, yı÷ınla-
rın üzerinde yer etmiú olan depoliti-
zasyonun kırılma çabalarının ayrıl-
maz bir parçasını oluúturacaktı
Biliniyordu ki, kendi mücadelesi-
1 Mayıs’a 1 Mayıs alanında devletin resmi terörne
gögüs gererek sahip çıkıldı÷ı gibi, ceza tehditlerine
ra÷men 1 Mayıs’a katılmanın bir hak oldu÷u
mahkemelerde de haykırılmalıydı.
nin meúrulu÷una inanıp, bunu pra-
tikte kanıtlamayanın, yı÷ınları etkile-
me, yönlendirme úansı da yoktur.
Devrimcilerin mahkem tavrı, tam da
bu nedenle burjuva liberallerinin da-
hi(hatta Anayasa Mahkemesi karar-
larında da kabul edilen) kabul etti÷i,
soyut "t Mayıs meúrudur" nakaratla-
rıyla sınırlı olamazdı.  Mayıs meúru
ise, haklı ise suç olamazsa bunu
mahkemelerde de öncelikle savuna-
cak ve cesaretle gösterecek olanlar
devrimcilerdi. Devrimci sol güçler
bu noktada tehdit ve baskılarla sin-
dirilmiú kitlelerin ruh haline sahip
olamazlardı. Tam tersine ülke topra-
÷ına cesaretin kararlılı÷ın, inancın
tohumu  Mayıs'ta gerçekleútirilen
yaratıcı direniúe sahiplenerek ekile-
bilirdi.
Devrimci sol güçler öncü/önder
vasıflarını tutsaklıkta mahkeme kür-
sülerinde de korumalıydı. Bu, halka
karúı duyulan sorumlulu÷un gere÷i
ve yarına olan inancın göstergesiy-
di. Kitleleri bir yandan  Mayıs'ın
meúrulaútırması için mücadeleye
ça÷ırıp, di÷er yandan mahkemeler-
de bu mücadeleyi baltalayan bir ta-
vırl almak, devrimci tavır olamazdı.
øúte tüm bu düúüncelerden hare-
ketle;
Demokrasi mücadelesinde  Ma-
yıs mevzisini kazanmak için,
Geniú halk yı÷ınlarının üzerine
çöreklenmiú olan yılgınlık, pasifikas-
yonun etkilerinin kırılmasında iúlev
yüklenmek için,
Yeni yeni kazanılan direniú gele-
neklerinin zeminini oluúturan inanç
ve kararlılı÷ı, mahkeme kürsülerin-
de de ifadelendirerek devrimci gele-
neklerimizi pekiútirmek için,
Yakalanan tarihsel momenti iyi
de÷erlendirip toplumu ileri taúımak,
bu çaba do÷rultusunda önderlik gö-
revini yerine getirmek için
Oligarúinin  Mayıs direniúi ve
Mehmet Akif Dalcı'nın katli ile ilgili
yalan, çarpıtma ve demagojilerini
açı÷a çıkarmak için,  Mayıs mah-
kemeleri, direniúçilerin sesinin tüm
dünyaya iletilebilece÷i politik bir kür-
sü olarak kullanıldı.
Oligarúi devrimci sol güçlerin 
Mayıs direniúini savunan kararlı tavrı
karúısında úaúkınlı÷a düútü. Davanın
açılmasıyla nasıl bir politik gaf
iúledi÷inin farkına vardı÷ında ise iú
isten geçmiúti. Mahkeme silahı, oli-
garúinin üzerine do÷ruldu. O, kendi
silahı ile vuruldu.
 Mayıs'ı savunmak konusunda
tüm çabalara karúın mahkemelerde
de birlik sa÷lanmamıútı ama  Ma-
yıs'ın meúrulu÷u devrimci tavır gös-
terilerek savunulmuútu.
DEVRøMCø SOL GÜÇLERDEN 1
MAYIS TUTUKLULARI

Kapıları çalan benim/ Ka-pıları birer
birer/ Gözünüze görünemem/ Göze
görünmez ölüler/ Hiroúima'da öleli/
Oluyor bir on yıl kadar/ Yedi ya-
úında bir kızım/ Büyümez ölü ço-
cuklar..." Büyümedi ka÷ıt gibi kavru-
lan çocuklar. Büyümedi gözleri kör
olmuú, bedenleri yanmıú kız çocuk-
ları, o÷lan çocukları... Hiroúima katli-
amının kurbanlarından bir Japon kı-
zının duygularıydı Nazım Hikmet'in
dizelerinde dile gelen. O küçük be-
denleri kül olup havaya savrulan ço-
cuklar, yıllarca sakat yaúamaya
mahkum olan insanlar lanetler ya÷-
dırdılar o bombayı atanlara, o savaúı
çıkaranlara. Ancak lanet ya÷dıra-
bildiler, ellerinden baúka bir úey gel-
medi. Ve engel olamadılar 9 A÷us-
tos'ta Nagazaki'ye atılan ikinci
atom bombasına.. O Japon kızı ki
6 A÷ustos 945'te emperyalist
ABD'nin "Enola Gay" adlı "B-29"un
kapa÷ı açılıp 20 tonluk uranyum
bombası Hiroúima'nın üstünde pat-
lamadan önce úeker de yiyebiliyor-
du.
Emperyalist kampa
damgasını vurmaya çalı-
úan ABD'nin "B-29" savaú
uça÷ı, "Little Boy- Küçük
Çocuk" adını verdikleri
atom bombasını Hiroúima
kentine bırakmadan önce
kentte herúey normaldi. 6
A÷ustos günü sabah saat
8.5'de bırakılan bomba
ölüm saçtı, dehúet saçtı..
Kısa bir süre içinde 78 bin
insan öldü. 4 bin insan
kayıp, 38 bin insan ise
a÷ır yaralandı. Bununla
da kalmadı, ABD'nin marifeti!.. 9
A÷ustos'ta bu defa Nagazaki hedef
seçildi. 20 tonluk "Fat Man-Tombul
Adam" atom bombası düútü÷ünde
Nagazaki'nin üstüne, 27 bin
nüfuslu kentte bir anda 24 bin
insan yok oldu. Yüzbinlerce insan
uranyum bombasının izlerini taúıdı
üstünde ve hala taúıyorlar bedenle-
HøROùøMA
HøROùøMA
LANETLE
ANILACAK
rinde.
Evet iki paylaúım savaúına tanık
oldu dünya halkları 20.yüzyılın ilk
yarısında. Kapitalistlerin daha çok
kâr hırsı ile giriútikleri bu paylaúım
savaúlarından en korkuncu ve mil-
yonlarca insanın ölümüyle sonuçla-
nan ll.paylaúım savaúı oldu.  Eylül
939 yılının Eylül'ünde Nazi birlikle-
rinin Polonya'ya girmesiyle baúla-
yan savaú 9 A÷ustos'ta Nagaza-
ki'ye ABD'nin atom bombası atma-
sının ardından Japonya ön koúul-
suz teslim olmasıyla son buldu... 6
ve 9 A÷ustos 945'de Japonya'nın
Hiroúima ve Nagazaki kentlerine atı-
lan atom bombalarıyla savaú son
bulurken ilk kez kullanılan nükleer
silahlar insanlık tarihine kara birer le-
ke olarak geçti. Lanetler ya÷dırıldı
bu vahúetin sorumlularına, Öte yan-
dan bir gerçek de daha iyi görüldü:
Bu dünyada kapitalistler arasında
pazar kavgası, kâr kavgası sürdük-
ÇÖZÜM 37
 GRUP YORUM
çe nükleer silahların da önüne geçi-
lemezdi. Emperyalist saldırganlı÷ın
bir baúka yüzü olan nükleer tehdit
bugün hâlâ bir gerçek olarak göz-
ler önünde duruyor.
963 yılında Nükleer Silahların
Sınırlandırılması Antlaúması ve ulus-
lararası birçok sözleúme de nükleer
silahların geliúimini engelleyemedi.
Afrika'da ve birçok geri bıraktırılmıú
ülkede insanlık açlıktan ölüme mah-
kum olurken bir avuç emperyalist
ülke dünyayı tam bir barut fıçısına
dönüútürmekten geri durmadılar.
Egemenlerin do÷asında vardı sa-
vaú. Köleci toplumdan günümüz ka-
pitalist toplumuna süregelen hep
egemen güçlerin canavarca mülki-
yet ve kâr tutkuları emekçi sınıflara
ölüm, egemenlere ise zenginlikler
getirmiútir. Ve bugüne dek hiç bo-
zulmadı bu kural. Kore savaúı, Viet-
nam Savaúı, øsrail-Arap çatıúmaları,
Irak-øran Savaúı ve en son Halepçe
Katliamı... Her defasında daha kor-
kunç soykırımlara tanık oldu dünya-
nın mazlum halkları. Yüzbinlerce in-
san hep kimyasal silahların hedefi
oldu.
Emperyalizmin dünyayı iúgali sür-
dükçe burjuva hümanist barıú nara-
ları engelleyemezdi bu katliamları.
Dün Hiroúima, Nagazaki'de sergile-
nen vahúet ve katliam, bugün bir-
çok ülkede ve Halepçe'de, Cudi
da÷larının eteklerindeki Kürt halkı
üzerinde tekrarlanmaya çalıúılıyor.
Hiroúima ve Nagazaki kentlerine
atılan atom bombalarının 44.yıldö-
nümünde bugün, dünyanın ezilen
halkları o gün atılan bombaların da-
ha korkunçlarının tehditi altında bu-
lunuyor. Bu sömürü, talan düzeni,
bu emperyalistler arası kâr kavgası
sürdü÷ü sürece dünyada gerçek
barıú sa÷lanamayacaktır. Ve insanlı-
÷ın daha büyük yok oluúlara u÷ra-
masını istemiyorsak, yeni Hiroúima'-
lar, Nagazaki'ler, Halepçe'ler olma-
sın diyorsak daha sıkı sıkıya sarılma-
lıyız gerçek barıúın kavgasına. O ba-
rıúı fethetmek bizlerin elindedir.
Onu emperyalizmin kana buladı÷ı
pençesinden kurtarmak için önce
iyi bir savaúçı olmak gerekir.
ÇÖZÜM 38
TÜRKÜLER
HALAYLAR SÜRER
alk gecelerinde, direniúlerde,
konserlerde söyledikleri coúkulu
direniú ve sevda türküleriyle
yakından bildi÷imiz Grup Yorum
halen Mersin Kapalı E Tipi Ce-
zaevinde tutuklu ve 2 Eylül'de
mahkemeleri var.
Önce konser sonrası gözaltılar
ve davalar, sonra konser engelleme-
leri ve nihayet konser öncesi gözal-
tı-tutuklama ve konser yasaklarıyla
üzerindeki baskılarla sindirilmek,
yok edilmek istenen ama tüm bun-
lara ra÷men yeniden úekillenen ve
içerde dıúarda çalıúmalarını sürdü-
ren bir Grup Yorum var artık.
22 Nisan 89'da Açık Hava Tiyat-
rosunda binlerce insanın meúaleler-
le halaya durdu÷u ve  Mayıs önce-
si kararlı coúkusunu sahnedeki
Grup Yorumla birleútirdi÷i konser
ertesi gün basında geniúçe çıktı÷ın-
da egemen sınıfların içine, yaklaúan
 Mayısla ilgili korkular girmiúti!
Ama Grup Yorum da bu konseriyle
kıskaca alınmaya baúlayacaktı artık.
Nitekim 30 Nisan Eskiúehir konse-
rinde gözaltına alınıyorlar ve 3 gün
açlık grevinde kalıyorlardı. Egemen
sınıflar belki de  Mayıs'ta Grup Yo-
rum'un eme÷in bayramını türküleriy-
le kutlamak için østanbul'a dönmesi-
ni istememiúti. Gerçi söyledi÷i kürt-
çe úarkılar da gözaltına alınmaları
için yeterli bir nedendi ama açılan
Konya DGM'deki dava takipsizlikle
sonuçlanıyordu.
Daha sonra østanbul'da Kadıköy
Belediyesinin düzenledi÷i úenlikte
SUSMAZ
bir açık hava konseri veren Grup
Yorum kitlenin nabzını eline alıyor
ve alanı coúku seline çeviriyordu.
Belediye halka böyle güzel hizmet
vermenin gururunu yaúayaca÷ına
Grup Yorumu ça÷ırdı÷ına bin piú-
man oluyordu.(!) Nitekim bir dahaki
úenli÷e yasaklı grup oldu. Ardından
Gebze Belediyesinin festivaline de
katılan Grup Yorum yine coúkulu
bir konser veriyor ve oradan Adana
Mersin'deki iúçi gecelerine gidiyor-
du. Buralardan dönüúüne rastlayan
østanbul Kadıköy konserini Kadıköy
Emniyeti ve Kaymakamlı÷ının yer
sahibini zorlama ve tehdit tavırlarıyla
iptal ettirme çabası boúa çıkmıútı ve
Grup Yorum dönüúte konserini
verebilirdi ama ilk defa açıktan bir
baskıyla yüzyüze kaldılar: Adana'da-
ki coúkulu konserden sonra Mersin
Likat-øú Sendikasının düzenledi÷i
gecenfn baúlamasına -2 saat kala
insanlar polisçe engellenip da÷ıtıl-
maya çalıúılıyor, Grup Yorum müda-
hale ediyor ve protesto için "Gül ey
can" söylerken tekme-tokat gözaltı-
na alınıyorlar ve tutuklanıp cezaevi-
ne gönderiliyorlardı.
Hemen Grup Yorumla ilgili bir
kampanya baúlıyor ve OKM'de sa-
natçıların katıldı÷ı bir basın toplantısı
ile Yorum'un dıúarıda kalan ele-
manlarında Efkan ùeúen ve Ejder
Akdeniz "Yorumlar Tükenmez",
"Türkülerimiz Susmaz, Halaylar Sü-
rer", "Biz Grup Yorumuz ve konser-
lerimize devam ediyoruz" mesajıyla
yeni Grup Yorum'u oluúturma çaba-

Güzaltı ve tutuklamalar Grııp Yorum'u susturamadı Yorum'un muhteúem bir coú-
sına giriúiyorlardı. 4 Bine yakın im-
za toplandı ve Mersin Emniyetinin
tavrı protesto edildi. Çeúitli ilanlar
çıktı gazetelerde. Ve kurulan yeni
grup Beúiktaú Tarihi Çay Bahçesin-
de verdi÷i ilk konserde Emniyet ve
Kaymakamlı÷ın yasak tavrı ile karúı-
laútı. Hatta Antalya'daki konserlerini
de Emniyet ustaca engelliyordu: Yer
sahibi Belediye Baúkanını satın alarak
ve son anda yer verdirtmeyerek.
Mersindeki iúçiler, ilericiler, dev-
rimciler Grup Yorum'un serbest bı-
rakılması için u÷raúan TAYAD Ge-
nel Baúkanı Gülten ùeúen ve Grup
Yorum Avukatı Bedii Yarayıcı'nın
hep yanında oldular. Basın toplantı-
ları ve protestolar gerçekleúti ama
Grup Yoruma alınan tavır ibret-i
alem tavrıydı. Egemen sınıflar ve on-
ların Mersin'deki yasal temsilcileri
kendi yasalarını çi÷neyerek Grup
Yorum'un serbest kalmasını engelle-
diler. "Burunları büyümüú sürtülme-
si lazım, baúka müzik grubu mu
yok" diyerek daha mahkeme baúla-
madan olayı bir hukuk davası ol-
maktan çıkarıp politik davaya dö-
nüútürüyorlardı.
Mahkemeye østanbul'dan çeúitli
avukatlar, aileler, OKM oyuncuları
ve yeni Grup Yorum gidiyor ama
içeri alınmıyorlardı. Basın içeri alın-
mayıp yaka paça atılıyor ve yasak
konuyordu. Savunma dinlenmiyor-
du. Grup Yorum'un tutuklu eleman-
ları savunmalarını okumak istiyor
ama hakim okutmuyordu. Ve soru-
yorlardı hakime: Bizim suçumuz iú-
GRUP YORUM
kence karúısında "øn- ların bizim gibi ülkelerde a÷ır baskı
sanlık Onuru øúkenceyi koúullarına tabi kalaca÷ı kaçınılmaz
Yenecek" sloganını bir gerçek. Grup Yorum'un her gitti-
atmaksa evet suç iú- ÷i yerde verdi÷i konserler katıldı÷ı
ledik!" geceler direniú coúkusunun türküler-
Mahkemede poli- le doru÷a çıktı÷ı ve salondan çıkan
sin kapıda ve heyetin insanlar, zorlu yaúama güçle, moral-
içende yarattı÷ı ger- le güzel-iyi duygu ve düúüncelerle
ginlik Grup Yo- gönderdi÷i açık bir gerçek. Böyle
rum'un tutuklulu÷u- bir grup kitleselleúmemeli ve örnek
nun devamının belirti- alınmamalı. Onun için de neden ne
siydi ve nitekim de olursa olsun her yerde konseri ya-
öyle oldu. saklanmalı ve cezalandırılmalılar. øú-
Ertesi gün dıúarda-ki Grup te mantık bu. Ama "bir ulusun türkü-
lerini yapanlar, yasalarını yapanlar-
kuyla geçen konserini Mersin dan daha güçlüdür" demiútik. øúte
Emniyeti sıkıla sıkıla tırnaklarını Grup Yorum kendini yeniledi. Ve
yiyerek izlemek zorunda kalıyordu yarattı÷ı birikimle onu kaldı÷ı yer-
ve bir gün sonra oynanan den ileriye götürecekler mutlaka
oyun(øcraatın øçinden ønsan çıkar.
Manzaraları) Grup Yorum'un ùu anda Grup Yorum'un dıúarı-
prestijini bir kez daha yükseltiyordu. daki elemanları Ekim baúında hepi-
Tüm bunlar, geliúen olaylar yaúa- mizin elinde olacak bir kaset çalıú-
mın her alanında yükselen baskılar- ması için stüdyoya girdiler. Kaset
da Grup Yorum'un da aldı÷ı paydır, "Günola" adını taúıyor. Cezaevi
Ama neden sadece onlar? Niye ürünleri ve kendi besteleri var. Beri-
baúkaları de÷il? Bu sorunun cevabı van türünde süreci kucaklayan bir
karmaúık gibi gözükse de oldukça kaset deniyor.
basit aslında. Egemen sınıflar yüzü Bir halkın türküleri susturulamaz,
halka dönük ve onun için sanat üre- türkücüleri susturulamaz diyen
ten onun yanında olan, onun acıları- Grup Yorum'un "Türküler Susmaz,
na ve sorunlarına çözümler üreten Halaylar Sürer" deyiúi tüm gerçekle-
ve gelecek sevinci aúılayıp direniúle- ri ifade ediyor.
rine moral veren coúku katan sanat- øçerideki Grup Yorum'un serbest
çılar ve sanat istemiyor. Bu tavrını kalması için herkesi, tüm duyarlı ay-
halkın sanatçıları olarak ısrarla sür- dın sanatçı, ilerici ve devrimcileri
düren Grup Yorum'un veya sanatçı- Grup Yorumla dayanıúmaya ça÷ırı-
yoruz.
GECE:
ÇOCUKLAR ÖLDÜRÜLMESøN
6 A÷ustos'ta, Hiroúima'ya atom bombası atılıúının yıldönümü nedeniyle
DEMKAD'ın Ankara ùubesi tarafından bir gece düzenlendi.
Gecede DEMKAD'lı kadınların sergiledikleri "Çocuklar Öldürülmesin"
adlı oyun büyük be÷eni kazandı. Okunan úiirler ve söylenen marúlarla
emperyalist katliamlara duyulan nefret ve bunlara karúı mücadele karar-
lılı÷ı ortaya kondu.
TAYAD ve Yeni ÇÖZÜM kendi mesajlarını okuyarak nefreti ve kini birlikte
yo÷urdular. 44 sene önce Hiroúima'da, kısa zaman önce Irak'ta ve
úimdi ülkemizde burjuvazi de÷iúmeyen katliamcı yüzünü Cudi da÷larında
göstermeye devam ediyor.
ÇÖZÜM 39
 12 EYLÜL

12 EYLÜL'Ü AùAMAYAN SOL

VE DEVRøMCø GÖREVLERøMøZ

Aradan geçen 9 yıldan sonra, 12

Eylül faúizminin ne
kurumlaútı÷ı, toplum üze-rinde,
solda ve insanların beyninde
ölçüde 12 EYLÜL’Ü
yarattı÷ı tahribatların düzeyi, daha

SOL’DA YOK
iyi anlaúılıyor. Aradan 9 yıl geçti
ama hala 12 Eylül süreci aúılamadı.
Bu konuda öncelikle solun içinde
bulundu÷u durum ve ne yapmak is-
tedi÷i tartıúılmalıdır. Kitlelerin psiko-
lojik, moral, siyasi olarak içinde bu-
lundukları durumun önemi de yadsı-

MÜCADELE
namaz. 12 Eylül, kitlelerin devrimci
mücadeleye katılımının ve politikleú-
mesinin önünü kesmede çok úeyler
baúardı. Sol bu kıskacı nasıl yara-
caktır? Bu soruların yanıtları da 12
Eylül sürecinde solun takındı÷ı tavır-
da yatıyor.
Baskı ve terörle birlikte uygula-
nan depolitizasyon politikası, kitlele-
ri, düzenin yarattı÷ı boú hayallerle
dolu kanallara çekti. Solun bunun rine verdi÷i zararla orantılı olarak ci eylemlerle kıracak, kitlelerin tepki-
karúısındaki etkisizli÷i tartıúmasızdır. tapkilerini dıúa vuramamıúlardır. Kit- lerini açı÷a çıkaracak ve yer -yer
Sol da en az kitleler kadar bu politi- lelerin, satın alma güçlerinde önemli ekonomik temeldeki çıkıúlarını poli-
kaların etkisinde kaldı. Sorunun dü- düúüúlerin oldu÷u, tükettikleri temel tikleútirecek devrimci irade ve güçle
÷ümlendi÷i nokta burasıdır. Sol ken- tüketim maddelerine astronomik ilgilidir. Bu süreçte devrimci irade-
di içinde 12 Eylül'ü aúamadı÷ı nok- denebilecek oranda zamların nin rolü çok önemli bir yer tutuyor.
tada, kitlelere nasıl bunu yaptıracak- yapıldı÷ı durumlarda bile soka÷a Bütün koúulların var oldu÷u nokta-
tır diye sormak gerekiyor. dökülmediklerini yaúanan gerçekler da, devrimci iradenin müdahalesi-
Çarpık kapitalizm ve milli krizin gösteriyor. En zor durumda kaldık- nin yetersizli÷i, sürecin aúılmasını
sürekli istikrarsızlık, sosyal, politik larında ise ekonomik taleplerle pa- ve devrimci mücadelenin alternatif
Baskı ve terörle uygulanan depolitizasyon olarak kitlelerin çekim alanı olması-
politikası, kitleleri, düzenin yarattı÷ı boú hayallerde nı engelliyor. Bütün iú sürecin ge-
reklerini yerine getirmek ve devrim-
dolu kanallara çekti. Solun bunun karúısındaki
ci mücadeleyi çok yönlü diyalektik
etkisizli÷i tartıúmasızdır. Sol da en az kitlerler kadar bir bütünlük içerisinde örgütleyebil-
bu politikaların etkisinde kaldı. Sorunun dü÷ümlendi÷i mektir. Ancak bu baúarıldı÷ı ölçüdü
nokta burasıdır. Sol kendi içinde 12 Eylül’ü aúamadı÷ı kitleler üzerindeki 12 Eylül baskısı,
noktada, kitlelere nasıl bunu yaptıracaktır diye yılgınlık ve karamsarlı÷ı, politikadan
sormak gerekiyor. ve örgütlü mücadeleden kaçıúın
önü alınabilecek, toplumsal yozlaú-
huzursuzluk üretmesine bakarak, úif eylemlere giriúmeleri, sürece dev- ma ve çürümeye karúı her alanda
"12 Eylül faúizmi kalıcı de÷ildir" de- rimci güçler müdahale etmedikten alternatifler yaratılabilecektir. øúte or-
mek bu anlamda bir úey ifade etmi- sonra, düzenin egemenlerini fazla taya konuldu÷u gibi kitleleri politik-
yor. Ülkemizde kriz süreklidir ve var- zor duruma sokmamıútır. Hatta yer leútiremedi÷imiz, ekonomizmin ve
lı÷ı da kitleleri harektlendirmede ye- yer bu hareketlenmeleri kendi iç he- düzen partilerinin yörüngesi dıúına
terli bir neden de÷ildir. Ülkemizde saplaúmaları yönünde kullanmaya çıkaramadı÷ımız, bu süreçte 12 Ey-
kitleler, sürece devrimci güçler ör- kalkmıúlardır. lül'ün etkisinin kırıldı÷ını ve devrimci
gütlü olarak müdahale etmedi÷i Evet sorunun çözümü açıktır. Bu sürecin önünün açıldı÷ını söyleye-
müddetçe, bir iki istisna dıúında hiç- çözüm, do÷rudan kitleleri sarsacak meyiz. Devrimci sürecin önünün aç-
bir zaman, krizin yıkıcılı÷ı ve kendile- ve depolitizasyonun etkisin devrim- mak radikal kitle eylemleriyle birlik-

ÇÖZÜM 40

N ETKøLERø
EDøLMEDEN
GELøùEMEZ
te onu daha da geliútirecek, güçlen-
direcek tüm mücadeleleri bu eksen-
de birleútirecek olan devrimci úid-
det eylemleriyle sa÷lanabilir ancak.
Aksi durumda depolitizasyonu ye-
necek kısmi etkisi olan radikal kitle
eylemlili÷inin kısır bir döngüye gir-
mesi ve gerilemesi kaçınılmazdır.
Partileúme, kadrolaúma süreci
de böyle bir süreç yaúanarak ta-
mamlanabilir ve böyle bir süreçte
kitlelere güven veren bir örgüt em-
peryalizm ve oligarúiye karúı politik
bir alternatif olma iddiası taúıyabilir.
Hedefi açık ve kitlelerin anlayabile-
ce÷i úekilde olan devrimci úiddet
eylemleri, kitleleri sarsacak ve onla-
rın, düzenin úu ya da bu kurumuna
ba÷ladıkları umudu silip atmalarını
kolaylaútıracaktır. Biz de oligarúinin
karúısına anladı÷ı dilde konuúan
ciddi, etkili ve kalıcı bir güç çıkara-
madı÷ımız sürece, ne kadar do÷ru
ve haklı olursak olalım, kitlelere ne
vaad edersek edelim, bu kitlelerin
düzen partilerinden kopmalarını ge-
tirmeyecektir. Yaúanılan gerçekler
ortadadır. Düzen partileri emperya-
lizme ve oligarúiye kendilerini kanıt-
12 EYLÜL
tüm olumsuzluklarına ra÷men 2
Eylül'ün etkisini kırmada bir kaç yıl
içerisinde hiç de az úey yapılmamıú
tır. En azından, boyutlu olmasa da
yapılan devrimci úiddet eylemleri ve
radikal kitle hareketleri ortadadır. 2
Eylül'ü aúmak, alternatif politik bir
güç olmak için yapılanlar, gelecek
ve halk için umut vericidir. Ama so
run sürecin karakterini de÷iútirme,
devrimci güç ve örgütlerden yana
a÷ır bastırma olarak kavrandı÷ında,
daha çok úeylerin yapılması gerekti
÷i de kabul edilmesi gereken bir
gerçektir. Karúı-devrimin saldırıları
karúısında, sınıf mücadelesi, devrim
ci sol güçlerden ve tüm Türkiye so
lundan daha çok úey yapmalarını is
temektedir. Sınıf mücadelesini dev
rimci úiddet temelindeki bir politik
mücadele ile, 2 Eylül'ün etkilerini
önce etkisizleútirecek, sonra devrim
ci güçler lehine ortamı de÷iútirecek
Arif SOYLU úekilde yükseltmek zorunluluk ol
maktadır ki, 2 Eylül'ü aúmak der
ken, tastamam bunu anlatmak isti
yoruz. Böylesi bir prati÷in örgütlen
lamak için birbirleriyle yarıúırlarken,
mesi, önce solun kafasındaki 2 Ey
kitlelerin talepleriyle adeta alay edi-
lül'ü yenecek, sonra bu mücadele
yorlar. Kitlelerin taleplerine sahip çı-
giderek halkı saracak ve olumlu
kar gözükürken iktidarın yolunu te-
yönde etkileyerek kitlelerin geniú
kellerle yaptıkları toplantılarda arıyor-
boyutlarda mücadeleye katılmasını
lar. Ama ne var ki bugün halk kitle-
sa÷layacaktır. _______________
leri solun içinde bulundu÷u duruma
2 Eylül’ün etkisinin kırıldı÷ını ve devrimci
sürecin önünün açıldı÷ını söyleyemeyiz. Devrimci
sürecin önünü açmak radikal kitle eylemleriyle onu
daha da geliútirecek, güçlendirecek tüm mücadeleleri
bu eksende birleútirecek olan devrimci úiddet
eylemleriyle sa÷lanabilir ancak. Aksi durumda
depolitizasyonu yenecek kısmi etkisi olan radikal
kitle eylemlili÷inin kısır bir döngüye girmesi ve
gerilemesi kaçınılmazdır.
bakarak, kendisine güven verecek DEVRøMCø GÜÇLER GELøùTøKÇE
bir gücün henüz olmamasından ha- BURJUVA MUHALEFETøN
reketle, yine, bir düzen partisinden 2 EYLÜLCÜ YÜZÜ AÇIöA ÇIKIYOR
di÷er bir düzen partisine destek 2 Eylül bataklı÷ında do÷muú,
kaydırmaktan baúka birúey yapamı- 2 Eylül'ü her úeyiyle sürdürmeye
yor. Ama yine de sürece damgasını çalıúan ANAP kitleler nezdinde gü-
vuran bu geliúmelerin yanında, dev- cünü tamamen yitirdi. 2 Eylül'ün
rimci güçlerin, 2 Eylül'ün etkisini ve 24 Ocak'tan bu yana uygulanan
kırmak ve halk kitleleriyle daha ge- ekonomi politikanın faturasını gide-
niú ve kalıcı ba÷lar kurmak için yap- rek yoksullaúan kitleler ANAP'a çı-
tıklarını da görmek gerekiyor. Solun kardılar. øktidarın görünen yüzü ol-
ÇÖZÜM 4
 12 EYLÜL
Tanklarıyla, tüfekleriyle bir karabasan gibi çöktüler... Ama saltanatları fazla uzun sürmeyecek; çünkü tarih onlardan de÷il
bizden yana
masıyla da bu do÷al bir sonuçtu.
26 Mart seçimlerinde oy oranı
%20'lere gerileyen ANAP, hükümet
olmanın bütün güç ve olanaklarını,
kitleler nezdinde yeniden alternatif
olma yolunda kullanmaya kalksa
da sonuç de÷iúmiyor. Kamuoyu
yoklamaları, ANAP'ın bütün çırpınıúı-
na ve kitlelerin a÷zına bir parmak
bal çalma politikalarına ra÷men
%20'lerin altına düútü÷ünü gösteri-
yor. ANAP kitlelerin gözünde alter-
natif olma durumunu kaybetti÷i öl-
çüde, aslında oligarúi nezdinde de
kaybediyor. Emperyalizm ve oligar-
úi, kendi politikalarının uygulanma-
sında ve uúaklıkta kusur etmese
de, kitlelerin deste÷ini çekti÷i ve ka-
muoyu nezdinde ipli÷i iyice pazara
çıkmıú olan bir siyasal gücü inatla
desteklemeyecektir. 2 Eylül partisi
olarak ANAP misyonunu bitirmiútir.
Hatta yıl sonunda Evren de gide-
cektir, ama tüm bunlar 2 Eylül'ün
gitti÷i ya da bitti÷i biçiminde anlaúı-
lamaz. Bu sefer 2 Eylül koúulları
úu veya bu biçimde oligarúinin di-
÷er muhalefet partilerince sürdürüle-
cektir. Çünkü oligarúi 2 Eylül'ü ku-
rumlarıyla, ideolojisi, felsefesi ve
tüm yönleriyle sürdürmekten yana-
dır. 2 Eylül'ü kurumlarıyla, politika-
ÇÖZÜM 42
sıyla yaúatacak partiler bu süreçte
ANAP'ın yerine alternatif olacaktır.
ANAP'ın 2 Eylül partisi olarak
yıldızı söndükçe, 2 Eylül sürecinin
ürünleri olan DYP ve SHP'nin yıldızı
ister istemez parlıyor. Burada kitlele-
rin úaúkınlı÷ından geçmiúi çabuk
unuttu÷undan söz etmek gerekiyor.
12 Eylül koúulları úu veya
bu biçimde oligarúinin
di÷er muhalefet partilerince
sürdürülecektir.
Çünkü oligarúi 12 Eylül'ü
kurumlarıyla, ideolojisi,
felsefesi ve tüm
yönleriyle sürdürmekten
yanadır. 12 Eylül'ü
kurumlarıyla, politikasıyla
yaúatacak partiler bu
süreçte ANAP’ın yerine
alternatif olacaktır.
Bugün yıllarca kitlelere baskı, zu-
lüm ve yoksullu÷u yaúatmıú, 2 Ey-
lül öncesi oligarúinin destek ve gü-
venini kazanmıú, AP'nin misyonunu
sürdürmeye çalıúan DYP'ye destek
vermeleri, yadırganacak bir durum
olarak görülmemelidir. Hiçbir dev-
rimci alternatifin olmadı÷ı ya da he-
nüz kitlelere güven verecek güce
eriúmedi÷i noktada, ANAP'a úamarı
vuran kitlelerin DYP ve SHP'ye yö-
nelmelerinden baúka ne beklenebi-
lirdi ki? 2 Eylül düzen partilerinin
hepsini kapatmakla, siyaset yasakla-
rı koyarak politikacıları kötülemek
için her yola baúvurmasıyla düzen
partilerini karúısına almıútı. Yoksa
emperyalizm ve oligarúinin gelinen
süreçte devrimci mücadeleyi ve
halk muhalefetini durdurmak ve dü-
zenin istikrarını geçici de olsa sa÷la-
mak için, tek alternatifi olan 2 Ey-
lül'e karúı olmaları ne hadlerine! So-
nuçta onlar da "Terör", "anarúi", "bö-
lücülük" diye karalamaya çalıútıkları
devrimci mücadelenin ezilmesinde
birleúiyorlar, 2 Eylül'ü destekliyor-
lardı. Zaten ordunun devreye sokul-
ması, sınıf mücadelesinde devrimci
güçlere ve halka karúı kullanılmaya
baúlanması, CHP döneminde baúla-
tılmıú, AP döneminde geliútirilerek
devam ettirilmiútir. 2 Eylül, bu geli-
úim üzerinde, kendisine düzen parti-
lerinin yıprandı÷ı ve düzeni gere÷i
gibi koruyup kollayamadıklarının an-
laúılması oranında meúruluk zemini
buldu. Herkesin hemfikir oldu÷u bir
nokta var ki, o da, 24 Ocak Kararla-

rı ilan edildikten sonra, sınıf müca-
delesini bastırmadan bunu do÷ru-
dan ordudan baúka hiçbir gücün
uygulayamayaca÷ı gerçe÷idir. 24
Ocak kararları devrimci mücadele-
nin düzeni sarstı÷ı o günün koúulla-
rında ka÷ıt üzerinde kalmaya mah-
kum olmasa dahi, hiç de sonuç alı-
cı olmayacaktı. Sonuçta DYP'yi
kontrolleri altında tutan Demirel ve
eski AP kadrolarının, 2
Eylül'le çeliúkisi, 2 Ey-
lül'ün ekonomi politikası-
na ve devrimci güçleri
ve halkın tepkilerini, baskı
ve terörü artırarak
bastırmasında, yani icra-
atının temel politikasında
de÷ildir. 2 Eylül öncesi
düzen partileri, cuntayı,
siyasi arenayı kendilerine
kapatması noktasında
eleútiriyorlardı. Daha da
önemlisi cuntanın, AP'nin
gündeme getirdi÷i 24
ocak kararlarını
uygulaması bir yana,
yaptı÷ı anayasa ve ona
ba÷lı oluúturulan yasalar,
Demirel'in ve AP'nin
yıllardır isteyipte yapa-
madı÷ı úeylerdir. Siyaset
yasaklan delindi÷inde
sahte, demokrasi
havarisi geçinen Demi-
rel ve DYP'nin, süratle
eski konumuna rücu et-
mesi ve 2 Eylül'le uz-
laúması, gerçek yerini
gösteriyor. Kendinin öl-
medi÷ini egemen sınıflara
kanıtlayan Demirel, bu
süreçte cunta ve
cuntanın yasalarıyla da
arasındaki iliúkileri adım
adım yoluna koydu. Bugün gelinen
aúamada, sınıf mücadelesinin
yükselmesiyle, Türkiye
Kürdistanında sıkıyönetim önererek
kendi 2 Eylülcü yüzünü açı÷a
vurmaktadır. Sonuç olarak DYP ve
Demirel kendi kurmaylıklarında 2
Eylül'e karúı olmadıkları gibi aksine
hep bunu arzulamıúlardır. SHP ve
DSP'nin ise programları-na bakarak
bir sonuca varmak alda-
tıcı olacaktır.
øcraatta SHP'de gerek 2 Eylül
karúısında, gerekse de oligarúi karúı-
sında çok farklı tutum içinde olma-
yacaktır. Bırakalım SHP'yi SHP'den
çok daha keskin sloganlarla iktidar
olan CHP'nin söyledikleriyle yaptık-
ları birbirinin tersi olmuútur. Sıkıyö-
netime karúı olan CHP sıkıyönetim
ilan edendir. Kontgerillayı da÷ıtaca-
÷ız diyen de CHP'dir, iktidar olduk-
tan sonra, "araútırdık kontrgerilla di-
ye bir kurum yoktur" diyen de... ølk
IMF programlarını gündeme getiren
de onlardır. Ülkemizde sosyal de-
mokratların icraatlarının halka karúı
oldu÷u ve giderek tekellerle faúist
güçlerin programlarını uygulamaya
dönük oldu÷u yaúanarak görüldü.
Bugün SHP, CHP'nin çok daha sa-
÷ında ve çok daha fazla devlet poli-
12 EYLÜL
tikasına kendini uydurmuú bir parti-
dir. Çok yerde devrimci ve demok-
ratik güçlerin mücadelesi karúısında
ANAP'tan daha devletçi ve 2 Ey-
lül'le bütünleúen tavırlar alabilmekte-
dir. Tekelci burjuvaziye güven ver-
mek için baúvurmadı÷ı yol kalma-
mıútır.
Oligarúiye daha fazla güven ver-
mek için kendi içindeki demokratla-
rı tasfiye etmesi, açlık
grevlerine karúı, Kürt so-
rununa karúı ANAP'la
aynı düúünceleri paylaú-
ması, SHP'nin halkın de÷il
oligarúinin alternatifi
oldu÷unu ortaya koydu-
÷u gibi, 2 Eylülcü yüzü-
nü de açı÷a çıkarıyor.
Bölücülük, terörizm,
anarúizm yaygaralarıyla
sınıf mücadelesinin bas-
tırılmasını úiddetle des-
teklemesi de bunu gös-
teriyor.
12 EYLÜL
DEMORALøZASYONU
ÖNCE SOLDA YOK
EDøLMELøDøR
Aradan 9 yıl geçti.
Solun büyük kesimi 2
Eylül'ün etkisinden ken-
disini kurtaramadı. Ör-
gütlü bir güç olarak oli-
garúiye karúı mücadele
içerisinde yer alacak ko-
numa gelemedi. Çok il-
kel, geri, devrimci müca-
deleye hizmet etmeyen
tartıúmalar solda yer
alan bir çok grupu içten
içe çürüttü. Bugün öyle
hale gelindiki, pratikten
kopuk ve ülkemiz sınıf mücadelesi
somutunu pek ilgilendirmeyen tartıú-
malar ve mücadeleden uzak kal-
mak, bazılarında yoldaúlık iliúkilerini
bile ortadan kaldırdı. Bunu artık ken-
dileri de açık etmek zorunda kalıyor-
lar. Örgütsel iliúkiler iyice dejenere
hale geldi. Bütün bu örgütsel ve
ideolojik çürümenin panzehirinin
mücadele oldu÷u anlaúılamadı. Bu
süreçte örgüt olmak, varlı÷ını úu ya-
ÇÖZÜM 43
 12 EYLÜL
da bu úekilde koruyabilmek soldan
adeta tartıúma kulübüne dönüú-
mek olarak anlaúılmaya baúladı.
Bunlar pratikten ve sınıflar mücade-
lesinden öylesine kopmuú durum-
dadırlarki, yıllardır iúçi sınıfına git-
mek ve fabrikaları devrimci güçlerin
kaleleri yapmak hayaliyle yaúadılar.
Boúa kürek çektiklerini süreç açı÷a
çıkardı. ùimdi de hayal kırıklı÷ı içeri-
sinde yanlıúlıklarını iç hesaplaúmayla
çözmeye çalıúıyorlar. Ve yine pra-
tikten kopuk olmalarından dolayı
bir sonuca varmamanın sancısını
yaúıyorlar. Onlar için yolun sonuna
gelinmiútir. Öyleki attı mı mangalda
kül bırakmayan ve ço÷u 2 Eylül
malûlü siyasetler, devrimci mücade-
lede yer almadan, yazıp çizdikleriy-
le kitlelerin peúlerinden gelece÷i ya-
nılgısını sık sık yaúıyorlar. En son
mahalli seçimlere katılan, "9'u bir
yerde" siyasetler, iúçi sınıfının en
güçlü oldu÷u østanbul'da 2500 oy
bile toplayamamıúlardır. Bin kiúiyi
bir mitingte bir araya getirememiú-
lerdir.
2 Eylül sürecinde sınıf mücade-
lesini geri çekilme adına terk eden-
ler, uzun süre mücadelede yer al-
mak yerine mültecili÷i seçenler ne
bekliyorlardı demeyin! Onlar çok
úey bekliyorlardı! Ama kitleler prati-
÷e bakıyor. Kitleler pratikte, 2 Ey-
ÇÖZÜM 44
de etkisiyle-kapılarak devrimci de-
÷erlerin, örgütlü mücadelenin terke-
dilmesi, birey özgürlü÷ünün, örgüt-
süzlü÷ün öne çıkarılmasıydı. 2 Ey-
lül'ün solda istedi÷i de aslına bakılır-
sa daha fazlası de÷ildi.
2 Eylül solda kendi görüntüsü-
nü, vitrinini düzeltecek partilere de
ihtiyaç duydu. Süreç bunu dayatı-
yordu. Avrupa'ya göç etmiú refor-
mist akımın temsilcisi gruplar, 2
Eylül partileriyle gelecek bir demok-
rasi sevdasına kapıldılar. Onlar ge-
liúmeleri 2 Mart sonrası gibi görü-
yorlardı. Hesaplarını bunun üzerine
kuruyorlardı. Reformizm kolay baúa-
rılar, peúindeydi.Bütün mücadelesi-
ni yasallaúma ve oligarúinin sınırları-
nı çizdi÷i demokrasiye yöneltmiúti.
Oligarúi, bu ölçüde teslimiyet içinde
olan reformizmden daha fazlasını is-
tedi. Onları daha da sa÷ bir çizgiye,
Avrupa komünist partileri gibi düze-
lül süreci boyunca, mücadelede nin soldan koruyucusu partiler dere-
a÷ır darbeler alsalar da, güçleri ora- kesine getirmeye çalıútı. Bunda oli-
nında mücadeleyi sürdürenlere ve garúinin baúarısız oldu÷u söylene-
giderek güçlendikleri oranda yüksel- mez. Bugün "komünist" partisini ya-
tenlere bakıyorlar. sallaútırmak için oligarúiye teslim ol-
2 Eylül'ün solda yarattı÷ı defor- mayı bile göze alarak, icazet altında
masyonlar yıllarca devrimci müca- ülkeye dönen reformistler, giderek
delenin önünde engel teúkil eden oligarúinin baskısı karúısında, komü-
sonuçlar ortaya çıkardı. Örgütlü dev- nist ismini yasallaútırmaktan vazgeç-
rimci mücadele güçlendikçe, bunla- meye de baúlamıú görünüyorlar. Ye-
rın etkisi sınırlansa da, kitleler üze-
Bugün öyle hale gelindi ki, pratikten kopuk ve
ülkemiz sınıf mücadelesi somutunu pek ilgilendirmeyen
tartıúmalar ve mücadeleden uzak kalmak bazılarında
yoldaúlı k i liúkilerini bile ortadan kaldırdı. Bunu art ık
kendileri de açık etmek zorunda kalıyorlar. Örgütsel
ili úkil er iyici dejenere hale geldi. Büt ün bu örgütsel
ve ideolojik çürümenin panzehirinin mücadele
oldu÷u anlaúılmadı.
rinde sürdü÷ünü söylemek zorunda- ni yasal parti kurma çalıúmaları, "tes-
yız. En önemlisi 2 Eylül, solu, de- limiyet" biçiminde geliútirilen taktikle-
÷iúmeye, kendi düzenine zarar ver- rinde fiyasko ile sonuçlandı÷ını ka-
meyecek en sa÷ çizgiye hapsolma- nıtlıyor. O halleriyle bile oligarúiye
ya zorladı. 2 Eylül'le birlikte müca- yaranamamanın çaresizli÷ini yaúı-
deleyi tatil edip yeni bir demokrasi yorlar.
kurulana kadar Avrupa'ya göçüp si- Sol da bugün öyle bir ideolojik
yaseti Avrupa bulvarlarına taúımak saplantı varki, de÷iúmemek, devrim-
bunun önemli bir yanını oluúturuyor- ci de÷erleri kararlılıkla savunmak kü-
du. Ama konunun di÷er önemli bir çümseniyor ve "muhafazakarlık, "tu-
yanı Avrupa'daki liberal akımlardan tuculuk'la suçlanmayı göze almayı
gelen esintilere-yenilen darbelerin gerektiriyor. Yenildik, öylesine yan-
 12 EYLÜL

lıú yaptık denilerek egemen sınıfla-

rın baskısı karúısında sivil toplumcu-
luktan troçkizme kadar etkilenip, gö-
rüú de÷iútirenlerin, yıllarca prati÷e
hizmet etmeyecek biçimde "sosya-
list demokrasi"yi tüm tartıúmalarının
oda÷ına koyanların, bugün geldikleri
nokta, tükenmiúliklerini ortaya seri-
yor. Kuúkusuz, "en bilimsel", "en
devrimci", "en do÷ru" edebiyatını
sürdürmekten vazgeçmiyorlar.
2 Eylül'ün baskı, terör ve depoli-
tizasyonu sadece sivil toplumcula-
rın bir dönem palazlanmalarıyla, ör-
güt düúmanlı÷ı yaratmakla kalmadı.
Devrimci de÷erler aúa÷ılanıp burju-
va özgürlükleri yüceltilirken, koyu
bir silahlı mücadele düúmanlı÷ını
da ortaya çıkardı. Bizim gibi emper-
yalizme ba÷ımlı yeni-sömürge ülke-
12 Eylül kendisinden beklenen herseyi yerine getirdi: Baskı, zulüm, daha çok sömürü
lerde halkların kurtuluúu için temel
ve øùKENCELER.
ve zorunlu olan silahlı mücadele,
burjuvazinin a÷zr ile terör ve prova-
geliútirmeye çalıútılar. vunur oldular! Daha da kötüsü bu
kasyon yaratmak olarak karalandı.
2 Eylül'den sonra birlik çı÷ırt- tür karúı-devrimcilerle birlikler oluú-
Her úey yasallıkta aranırken, burju-
kanlı÷ı solu adeta kapladı. Geçmiú- tururlarken, karúı-devrimcileri mark-
va hümanizmi göklere çıkarıldı. Bu
te "birlik ya benim etrafımda olur, sist-leninistlere tercih edecek kadar
anlayıú sonucunda ülkemiz sınıf mü-
yada bizim etrafımızda birlik olma- olumsuz tavırlar sergilediler. ølkesiz-
cadelesi tarihinde devrimci güç ve
yanlara siyaset yaptırmayız" diyen- lik ve liberallikte nereye kadar sa-
örgütlerin kitleleri en çok harekete
ler,2 Eylül'den sonra, her türlü ilke- vunduklarını gösterdiler.
geçirdi÷i ve kitlelerle ba÷ kurdu÷u
siz birli÷in içinde yer almak için can Bazılarının kafasında 2 Eylül ba-
75-80 tarihsel kesiti, terör ve anarúi
atar oldular. Birlik adına ilkesizlik zı úeyleri de÷iútirdi. Faúist terör kar-
dönemi olarak görüldü, ve yadsındı.
meúrulaútırıldı. Nice büyük umutlar- úısında kitlelerin mücadelesiyle bü-
la kurulan birlikleri, cepheleri iskan- tünleúmiú, devrimci úiddet uygula-
yan, kitleleri örgütleyen ve geniú ke-
12 Eylül’den sonra birlik çı÷ırtkanlı÷ı solu adeta simleri etkileyen Marksist-Leninistle-
kapladı... Birlik adına ilkesizlik meútulaútırldı. Nice ri "goúist olarak karalamaya çalı-
büyük umutlarla kurulan birlikleri, cepheleri úan, provokasyon yarattıklarını söy-
iskanbilden úatolar gibi hiçbir úey yapmadan çöktü.
leyen bazıları; Marksist-Leninistlerin
Çünkü bur birlikler ilkeli ve prati÷i örgütlemeten uzak
varlı÷ını nesnellikle açıklamaya baú-
masabaúı birlikleridi. Pragmatizm ve daha güçlü görünme
ladılar. 2 Eylül öncesi yok olacakları
sevdası her úeyin önüne geçti. 12 Eylül’le birlikte
kehanetinde bulundukları, ve ken-
kendine güvenini kaybedenler birlik olsun da nasıl
dilerinin önderli÷i ele geçirecekleri
olursa olsun anlayıúıyla, 12 Eylül öncesi karúı-devrimci
düúüyle yanıp tutuúanlar, bugün so-
ihbarcı gruplarla birli÷i bile savunur oldular.
mut gerçekler karúısında Marksist-
Leninistlerin gücünü yadsıyamıyor-
2 Eylül'ün soldaki ideolojik tah- bilden úatolar gibi hiç bir úey yap- lar. Bir dergi çıkarıp çizmekle sınıf
ribatı azımsanacak gibi de÷ildir. 2 madan çöktü. Çünkü bu birlikler il- mücadelesini yönlendirebilece÷ini
Eylül öncisinin nice keskin "Mark- keli ve prati÷i örgütlemekten uzak sananlar, sosyal pratikte esamesi
sist-Leninisti" 2 Eylül'ün yenilgi yıl- masabaúı birliklerdi. Pragmatizm ve okunmayan bazıları Marksist-Leni-
ları içerisinde Marksizm-Leninizmin daha güçlü görünme sevdası her nistlere artık "goúist" diyemiyorlar
eskidi÷ini, ça÷ı açıklayamadı÷ını, úeyin önüne geçti. 2 Eylül'le birlik- ama özellikle Handal'dan (Salvador
bunalımı oldu÷unu, Avrupa komü- te kendine güvenini" kaybedenler, KP'sinin özeleútirisinden do÷rudan)
nizminden de etkilenerek keúfetti- birlik olsun da nasıl olursa olsun an- etkilenerek "devrimci-demokratlar"
ler! Bu kez Marksizm-Leninizmi layıúıyla, 2 Eylül öncesi karúı-dev- diyorlar. Ülkemizde yaygın küçük
bozmak için çeúitli sapkın akımlar rimci, ihbarcı gruplarla birli÷i bile sa- burjuva nüfusa ba÷lı olarak onların

ÇÖZÜM 45
 12 EYLÜL

úimdiki avuntusu devrimci demok-

rat dedikleri Marksist-Leninistlerin
onlara göre iúçi sınıfını örgütleyen-
dir! Bunlar bırakalım iúçi sınıfı içeri-
sinde örgütlenmeyi solda marjinal-
likleri bile tartıúma konusu olanlar-
dır ve Marksist-Leninistlere iliúkin
söylediklerinde ciddiye alınacak bir
úey yoktur.
øúçi sınıfını kendi tekelinde gö-
rüp, baúta Marksist-Leninistleri
olmak üzere kendi dıúındaki solu
küçük burjuva hareketi olmakla
suçlayanların kimileri ise, tarihin
cilvesine bakın ki aradan geçen 5
yıldan sonra, iúçi sınıfı içinde hiç
bir ciddi örgütlenme
yaratamadıklarını itiraf ediyorlar. 2
Eylül sonrasının yeni öncüleri, ne
yazık, artlarında örgütlü bir kitlenin 12 Eylül faúizminin Okmeydan'ında bir gece vakti Salih KUL ve Öztürk ACARø'yi
katletmesi benzer örneklerden sadece biriydi...
olmayıúına bakarak kimseyi
kurtuluúa görüremediklerini -tabi
mekten söz edenlerden son iúçi ey- úımıza uygun bir úekilde devrimci
bu arada iúçi sınıfını da- itiraf edip
lemlerindeki etkileri ne kadar dı aca- eylemler ve radikal kitle eylemleri
geçen yıllara yanıp yakınıyorlar.
ba? Hiç desek yeridir. øúte iúçi sınıfı örgütleyerek, sola bu süreci
Ülkede iúçi sınıfı dıúında neredey-
úakaúakçılı÷ının varabilece÷i trajik aútırmaya çalıúıyoruz.
se hemen hiç bir sınıf görmek iste-
sonuç... Devrimci mücadele yükseldikçe
meyenler, iúçi sınıfının dıúında di÷er
2 Eylül bazılarında daha de÷i- kitle eylemleri radikalleútikçe,
sınıfları da örgütlemeye çalıúan
úik dönüúümler ortaya çıkardı. Bazı- oligarúinin pervasızlı÷ı artıyor.
Marksist-Leninistleri "biz bir halk ha-
ları cunta mahkemelerinde, úimdiye Saldırısı kendi koydu÷u yasaları
reketiyiz" demelerine bakarak kü-
kadar örgüt olmadıklarını, dergi ola- bile bir kenara iterek
çümsemek istemelerinde anlaúılma-
rak kaldıklarını söyleyebildiler. Ör- yo÷unlaúıyor. Son üç dört aydır
yacak bir úey yoktur. Her úey bir ya-
güt inkarı onların bu çıkıúlarıyla, di- MøT'in ve siyasi polisin DEVRøMCø
na, bu 5 yıl boyunca iúçi sınıfı için-
÷er örgütsüzlü÷ü savunan sapkın SOL güçlere yönelik saldırıları iyice
de hiç bir úey yapamayan ve yıllar-
akımlara güç ve moral deste÷i ol- azgınlaúmıútır. Zam ve zulmün
politikasıyla kitleleri 2 Ey-lül süreci
Solda depolitizasyon, demoralizasyon ve 12 Eylül'ün içinde tutmak isteyen oli-garúinin,
çok yönlü etkileri yok edilmelidir derken, bu en küçük bir demokratik talebe ve
olumsuzlukların giderilmesini anlatmak kitle eylemine saldırgan bir tutum
istiyoruz. Bunları aúmak derken, kitleleri 12 Eylül takınması, devrimci sol güçlere, bu
sürecinin dıúına çıkarıp devrim yoluna kanalize etmek süreçte yeni görevler yüklüyor.
örgütlü mücadeleyle, sürece müdahale etmeyi Devrimci sol güçler faúizmin azgın
anlatmak istiyoruz. terörü karúısında kitlelerin
eylemlerine güç katacak, kitleleri
sarsarak depolitizasyonun et-
kisinden kurtaracak örgütlülü÷ü
ca hep iúçi sınıfı edebiyatı yapmak- du. mücadelede yaratmayı hedefleme-
la boú yere geçiren kibirli küçük øúte biz solda depolitizasyon, de- lidir.
burjuvaların böbürlenmesi olabilir, moralizasyon ve 2 Eylül'ün çok
proletaryanın bakıú açısı de÷il! Evet yönlü ektileri öncelikle yok edilmeli- 2 Eylül, ideolojik, politik, ve kül-
biz bir halk hareketiyiz. øúçileri oldu- dir derken, bu olumsuzlukların gide- türelolarak bir çok boyutta halk kit-
÷u kadar iúçi sınıfının ittifakları di÷er rilmesini anlatmak istiyoruz. Bunları lelerinde ve solda derin izler bırak-
emekçi sınıfları da, güçleri de örgüt- aúmak derken, kitleleri 2 Eylül sü- mıú ve hala yaúıyor. Öncelikle gö-
lüyoruz ve örgütleyece÷iz. Devrimi- recinin dıúına çıkarıp devrim yoluna rev; 2 Eylül'ün yarattı÷ı olumsuz-
mizin karakteri ve ittifaklar politika- kanalize etmek, örgütlü mücadeley- lukları solda yok edecek bir müca-
mız bunu gerektiriyor. Ülkemiz sınıf- le, sürece müdahale etmeyi anlat- dele hattı ortaya koyabilmektir.
sal gerçe÷i bunu dayatıyor. Sormak mak istiyoruz. Çıkıú yola mücadele- Her úey bunun için seferber
isteriz: Yıllardır iúçi sınıfını örgütle- den geçiyor. Ve biz; stratejik anlayı- edilmelidir.

ÇÖZÜM 46

BøR RESøM, BøR YIKIM
Halkımız var olan sorunlarının çözümünün örgütlü mücadele ve direniúte oldu÷unu kavramaya baúladıkça; gecekonduları baúına
yıkılan Kısmetler de böyle bakmayacak...
s emtte her zaman ki sabahlar-
dan biri gibi görünüyordu ilk
bakıúta. Emekçiler henüz ön-
ceki günün yorgunlu÷unu atama-
mıú vücutlarla iúlerine taúınıyorlar...
Gece vardiyası iúçileri kızarmıú göz-
ler ve yorgun suratlarla evlerine gidi-
yorlar...
Çocuklar yeni bir oyun gününe
baúlama hazırlıklarında... Kısmet'de
bunlardan biri. Arkadaúlarıyla oyun
tartıúmalarına dalmıúlarken korkunç
homurtular ve gürültülerle irkiliyor
birden... Korku doluyor gözlerine...
Çil yavrusu gibi da÷ılıyorlar hemen...
Karúıdan koca kepçeli makina-
lar, bir sürü de÷iúik üniformalı
adamlar geliyor. Komúularının evleri-
ni gösteriyorlar birbirlerine... Sert su-
ratlı birinin emriyle koca kepçe eve
do÷ru ilerlemeye baúlıyor.. Evin için-
dekilerin çıkmasını bile ihtar etme-
den kepçe duvarlara, pencerelere
ilk darbeyi indiriyor.. Kısmet dehúet
içinde úimdi, ne yapaca÷ını úaúır-
mıú, annesinin eteklerinin dibinde
seyrediyor ve a÷lamaya baúlıyor!..
Burası Gediz mahallesinde bir
A÷ustos günü... Sosyal Demokrat
maskeli halka karúı olmaktan baúka-
ca bir iúlevi olmayan SHP'nin bele-
diye seçimlerini 5-0 aldı÷ı øzmir'in
gettolarından biri. Halkçı partimiz,
seçimlerin üzerinden dört ay gibi kı-
sa bir süre geçmesine karúın øz-
mir'in tüm sorunlarını çözümleme
BøR RESøM BøR YIKIM
becerisi göstermiú ve kalan tek so-
runa el atmakta tabii tereddüt etme-
yecek..
Seçimlerde halka söz vermemiú-
ler miydi? "Gelece÷iz, gecekondu
semtlerine hizmet getirece÷iz" de-
memiúler miydi? Evet, úimdi de o
sözlerini hemen yerine getiriyor ve
"geliyorlardı". Gelirken tüm hizmet
araçlarını da yanlarında getirmiúler-
di. Dozerler, kamyonlar, zabıtalar,
polisler, coplar.. hiçbiri unutulma-
mıútı...
Gediz mahallesine hizmet götü-
rülür de di÷er semtler unutulur mu?
Hiç halkçı ve demokrat bir parti
böyle bir eúitsizlik yapar mı? Dozer-
ler, polisler, coplar, gözaltılar ve da-
ÇÖZÜM 47
 GECEKONDU YIKIMLARI
yaklarıyla hizmet ordusu Cennetçeú-
me ve eski øzmir'e de taúındı... Ger-
çi bu hizmetin de÷erini bilmeyen ca-
hil ve nankör gecekondu halkı hiz-
met ordusuna direniyor, evlerinden
çıkmıyor, taúlarla sopalarla saldırı-
GECEKONDU YIKIMCILARI KARùILARINDA
DøRENøù SøLAHINI BULUYOR
GEYAD çoúkulu açılıúı ve önüne koydu÷u perspektifle gecekondu halkının
örgütlü gücü oldu.
yordu ama demokrat ve
de halkçı partinin beledi-
yecileri kararlılıkla ilerle-
meye devam ediyorlar-
dı...
Tüm kamuoyunun dik-
katlerinin cezaevi direniú-
lerinde oldu÷u, nabzın
Aydın'da direnenlerle attı-
÷ı bu süreç içinde SHP,
hem açlık direniúlerine
sırtını dönüyor, hem de
fırsattan istifade gecekon-
du çıbanını ortadan kal-
dırmaya çalıúıyordu.
Halkımız evlerini koru-
mak için direniyor, müca-
dele ediyor, çoluk-ço-
cuk,' taúla-sopayla düú-
manlarına saldırıyordu..
Ancak örgütsüzdü, bun-
dan dolayı da güçsüzdü
ve baúarılı olamıyordu.
Üstelik devrimci-
demokrat güçler de yoktu
yanlarında...
Evet, øzmirli devrimci sol güçler,
kendi iç sorunlarını aúamadıkları, ör-
gütlenmelerinin eksik ve zaaflarını
giderme çabalarında yo÷unlaútıkları
bir süreçte gündeme gelen gece-
kondu yıkımlarına karúı direniúte
yer alamadılar.. Varolan güçlerini
Aydın direniúini deste÷e ayıran dev-
rimciler, çok farklı alanlarda farklı
mücadele biçimlerini hayata bütün-
sellik içinde geçirerek niteli÷e ulaúma-
dıklarını acı bir biçimde gördüler..
Reformizm mi? O her zamanki
gibi seyretmek ve direniúi gazeteler-
den okumakla meúguldü! Destek
için güçlerinin varlı÷ını yoklu÷unu
anlama olanakları da yoktu... Böyle
bir sorunları hiçbir zaman olmamıútı
ki! Tatil yerleri yeterince sıcak, Kıs-
met'lerin çı÷lıkları ulaúmayacak ka-
dar da uzaktı!..
øzmirli devrimci sol güçler, böyle
bir utancı bir daha yaúamamaya ka-
rarlıdır! Halkımız varolan sorunları-
nın çözümünün örgütlü mücadele
ve direniúte oldu÷unu kendi dene-
yimleriyle kavramaya baúlıyor. Bu
kavrayıú bilinç aúamasına ulaútıkça
nitelikli, sonuç alıcı, baúarılı direniú-
ler yaúanmaya baúlayacaktır. øúte o
zaman Kısmetler böyle bakmaya-
caktır...
Yeni Çözüm øzmir Bürosu
ecekondu" -di÷er ülkelerdeki
Gadlarıyla: Favda, Barri-anda,
Ranche...- dendi mi hemen
akla, bütün geri bıraktırılmıú
ülkelerin yoksul varoúları gelir.
Ülkemizdeki "Gecekondularda
aynı gerçekli÷in, aynı anlamın ve ay-
nı kavganın bir parçası olarak ya-
úamdaki yerini alırken kan, can ve
mal bedeli direniúleri de aynı kap-
sam içinde yaúatıyor bugün.
Bu durum, 945 sonrası süreçte
yaúanan olguyla çakıúmaktadır. Em-
peryalizmin "yardım" kredi ve yatı-
rımları, hafif ve orta sanayii alanların-
da hızlı bir "sanayileúme", tarımda
makineleúme... gibi çarpık geliúme
esaslarıyla bütün geri bıraktırılmıú
ÇÖZÜM 48
 GECEKONDU YIKIMLARI
tahsis Belgesi" vb.
sloganların, bugün
yaúanan gerçekli÷iyle
iç yüzü ortaya çıkmıú -
tır. Yani, seçim zama-
nı politikalarının bir
parçası, dahası, hal-
kın oyalanması ve
kandırılması için kulla-
nılan bir araç oldu÷u,
son günlerde yaúa -
nan Gecekondu katli-
amının eriútirildi÷i bo-
yuttan anlaúılmaktadır.
Geçti÷imiz günler -
de aralıksız sürdürülen
Gecekondu yıkım-
larında (hergün basında
çıkan haberlerde
oldu÷u gibi" izinsi ve
tapusuz oldukları
için" yıkılan), yüzlerce
çevik kuvveti, jandar-
mayı ve zabıtayı halkın
üzerine saldırtan
devlet, (üstelik halka en
yakın oldu÷unu iddia
Oligarúi Arımıtlu'daki yıkımlarını baskı ve sindirme eden SHP aracılı÷ıyla) bu
politikasının bir aracı haline getirdi. politikasıyla kitleler
karúısında her geçen gün
yeni sömürge ülkelerin emekçi halk- daha çok teúhir olmaktadır.
larının ve panoromadaki yerlerini Ve halk kondu sorununu kendisi
belirtiyordu. çözmek zorunda bırakıldı÷ından, Hi-
Bu nedenledir ki artan yoksulluk sarüstü, Armutlu, Sülüntepe, Ka÷ıt-
ve kırlardan kentlere göçün hızla hane ve Gaziosmanpaúa gibi gece-
yaygınlaútı÷ı ülkemizde, halkın ba- kondu bölgelerinde gerçekleútirilen
rınma talebi, yıllardır aynı biçimde; yıkımlarda kondusunu yıktırmamak
arsa mafyası, zabıta, polis ve jandar- için direniyor. Direnirken de yaratı-
ma zoruyla karúılanıyordu. Ancak lan direniú geleneklerini örnek alı-
bu durum beraberinde halkın meú- yor ve kendi sorununa sahip çıkma
ru savunma biçimlerini de yaratıyor bilincini geliútiriyor.
ve yaúatıyordu. Bu durum, oligarúinin her geçen
Artık seçim zamanı yapılan politi- gün korktu÷u ve buna karúı alterna-
kalarının bir ifadesi olarak, halkın tif örgütlenmeleri geliútirdi÷i bir süre-
barınma sorununu gündemine alan ci de ortaya çıkardı.
ve onca vaadlerle yanfızca ve yalnız- øúte bu nedenledir ki, bugün "ar-
ca kariyerlerini ve ceplerini doldur- sa mafyası" olarak bilinen geçmiúin
manın hesabını yapan ve bunu da eli kanlı sivil faúistleri, devletin hal-
ço÷u kez baúaran belediyeler, bu- kın yükselen muhalefetini bastırmakta
gün gelinen noktada bu yüzlerinin kullanaca÷ı aday maúa durumdadır.
açı÷a çıkmasının rahatsızlı÷ını yaúa- Ve devlet bu yöndeki ilk deneme-
maktadırlar. Bu nedenle de rahatsız- sini Kartal ùamandıra da gerçekleú-
lıklarının do÷rudan halk üzerinde es- tirmiútir. Kartal ùamandıra Kültür
tirdikleri yıkım rüzgârlarıyla göster- Araútırma Derne÷i üyesi Metin TO-
mektedirler. PAL, faúist mafyanın adamlarınca
Böylece "Gecekondu affı", 'Tapu
katledilmiútir.
Bu arada yine bir úey daha orta-
ya çıktı.
Gecekondu yıkımlarında halkın
meúru direniúini kırmak için zorla
uyuúturucu i÷ne yapılmaya baúlan-
dı.
Küçükköy, Gazi mahallesinde ya-
pılan yıkımlarda, kondusunu yıktır-
mamak için direnen Zahire GENÇ
(40) ve kızına zorla, hemúireler ve
bayan zabıtalarca zorla i÷ne yapılı-
yordu.
ø÷nelerden sonra oldukları yere
yı÷ılan Zahire GENÇ ve kızı, ancak
bu úekilde etkisiz hale getirilebiliyor-
du. Böylece yıkım için hiçbir zorluk
kalmıyordu.
Aynı yöntem, Armutlu'da yapılan
yıkımlarda da kullanılmıútı.
Ancak ne bu yöntemler, ne de di-
÷er baskıcı-saldırgan yöntemler, hal-
kın bu alandaki meúru olan diren-
me hakkını engellemeyecektir.
Çarpık geliúmenin bir yansıması
olarak biçimlenen çarpık kentleú-
me, yoksulluk oranının artmasıyla
daha da çok artacak ve daha çok
sorun haline gelecektir.
Ve sonuç olarakta, ülkemizdeki
bütün siyasi iktidarlar, bu iç dina-
miksizli÷in sancılarını "ZOR"a baúvu-
rarak aúma yoluna gidecektir.
Ancak her zor, beraberinde karúı
zoru da getirdi÷inden sorun daha
da çözülemez hale gelecektir.
Çünkü halkın barınma talebine si-
lahla vb.de÷iúik saldırı araçlarıyla ya-
nıt veren, karúılı÷ında halkın en
meúru hakkı olan 'direnme' silahını
bulacaklardır.
Tabi, bu alandaki demokratik
mevziileri de...
Son direniúlerden sonra bu ko-
nuda somut bir oluúumda gerçek-
leútirildi ve GEYAD (Gecekondu Ya-
úayanları Kültür Araútırma Derne÷i)
kuruldu.
SON SÖZ:
Varoúlarda Yoksullar
Varoúlarda Çocuklar
Varoúlarda Türküler
Varoúlarda Halaylar
Varoúlarda Barikatlar
Varoúlarda HALK KAZANACAK!
ÇÖZÜM 49
 DGM'LERDE ADALET ARAYAN
YÜZÜNDEKø DEMOKRAT
MASKESø øNEN BARLAS;
DGM SALONLARINDA
ADALET ARIYOR
DEVLET GÜVENLøK MAHKEMESø
SAYIN BAùKANLIöINA
Dosya No: 1989/250
Özü: Olayla ilgili beyanlarımın ar-
zından ibarettir...
øNSANLIK TARøHøNøN KAYDEDE-
BøLECEöø BÜYÜK BøR VEFASIZ-
LIK VE SAYGISIZLIK ÖRNEöø TEù-
KøL EDECEK BÖYLESøNE ALÇAK-
ÇA DAVRANIùI SERGøLEYENLE-
RøN ùAHIS OLARAK KøMLER OL-
DUöUNU BøLMøYORUM, ÇÜNKÜ
DURUùMALARIM NEDENøYLE
OLAY YERøNDE DEöøLDøM.
ANCAK, 12 EYLÜLÜN OLAöA-
NÜSTÜ ùARTLARINDA DAVALARA
GøRECEK AVUKAT BULUNA-'
MAZKEN, 10 YILDIR OLAöANÜSTÜ
ùARTLARIN TÜM OLUMSUZ-
LUKLARINA, SIKINTILARINA RAö-
MEN,
øNSANLARI, HERKESøN ARAMA-
YA BøLE KORKTUöU BøR DÖNEM-
DE, BøR GÜN DEöøL, 1 SAAT BøLE
YALNIZ BIRAKMAYARAK, GENCE-
CøK øNSANLARIN TUTSAKLIKTAN
KURTULMALARI, øDAM SEHPALA-
RINA YOLLANMAMALARI øÇøN øN-
SAN ÜSTÜ BøR ÇABA GÖSTE-
REN, HøÇBøR KARùILIK BEKLEME-
DEN YAùAMINI, HAYATINI VE
ÇÖZÜM 50
SAöLIöINI ORTAYA KOYAN,
TÜM DAVA DOSYALARININ FO-
TOKOPøLERø KENDøLERøNE VERøL-
Døöø HALDE, DOSYALARIN VERøL-
MEDøöøNDEN BAHøSLE, ZORBALI-
öA KARùI OLDUöUNU SÖYLE-
YENLER TARAFINDAN, YAùAMI
BOYUNCA ZORBALIöA VE HAK-
SIZLIöA KARùI ÇIKMIù BøR AVU-
KATA KARùI GøRøùøLEN EMEöE
VE SAVUNMA HAKKINA SAYGISIZ
BÖYLESøNE BøR DAVRANIùIN, VøC-
DANA, AHLAKA, øNSAF ÖLÇÜLERø-
NE AYKIRILIöINI øZAH ETMEYE
SÖZLÜKLERDEKø KELøMELERøN
YETERSøZ KALACAöINI BELøRT-
MEK øSTERøM.
EMNøYETTE ALINAN øFADEM-
DE DE AÇIKÇA BELøRTTøöøM GøBø
ùøKAYETÇø OLMAMIN VEYA OL-
MAMAMIN HøÇBøR ÖNEMø BULUN-
MAMAKTADIR.
ÖNEMLø OLAN BU DAVRANIù
NEDENøYLE øNSANLARIN ALINLA-
RINA YAZILAN KARA LEKENøN NA-
SIL TEMøZLENECEöø; HALKTAN
BAùKA HøÇ KøMSEYE HESAP VER-
MEYECEKLERøNø SÖYLEYENLE-
RøN BU HESABI HALKA NASIL VE-
RECEKLERøDøR. ÖNEMLø OLAN
SADECE BUDUR... Saygılarımla,
Av.NEBø BARLAS
Geçti÷imiz günlerde Nebi
BAR LAS' ın bürosunun "ba-
sılması" davası görüldü ve
daha önceki tüm saptarnalarımız ka-
muoyu önünde bir kez daha do÷ru-
landı.
Önceki sayılarımızda konuya iliú-
kin tarafların iddialarını ye Devrimci
Sol davası tutsaklarının cevaplarını
yayınlamıú, Nebi BARLAS'ı dürüstlü-
÷e ve samimi yaklaúıma ça÷ırmıú-
tık.
Ancak Nebi BARLAS, "baskın"
davasında verdi÷i dilekçe ve ifade-
ler gerçek yüzünü bîr kez daha orta-
ya koydu. Bir dönem hayatını, sa÷-
lı÷ını; tehlikeye atarak" devrimcilere
sahip çıktı÷ını söyleyebilen birinin
DGM salonlarında siyasi polisinal-
kıúları arasında devrimcileri nasıl
alenenihbar etti÷ini ibretle görüyo-
ruzAúa÷ıda Nebi BARLAS'ın mah-
keme ifadesi ve dilekçesini, ayrıca
daDevrimciSoldavası tutsaklarının
açık mektubunu yayınlıyoruz.
Nebi Barlas,
2 A÷ustos 1989 tarihinde
DGM Baúkanlı÷ına verdi÷in dilekçe
tam da sana yakıúan ve gerçek
yüzünü ortaya seren bir içeriktedir.
Kendisini burjuvaziye ispatlamak
için devrimcilere küfretmeyi görev
edinmiú birinin dili ile yazılan bu
dilekçede, kendini "tarihi bir
úahsiyet" yerine koyarak, sözkonu-
su olayı, "insanlık tarihinin kaydede-
bilece÷i büyük bir vefasızlık örne÷i"
olarak nitelemen, senin megaloman-
lı÷ının ve popülizminin vardı÷ı boyu-
tu gösteriyor.
Sen; küçük bir insansın. Etti÷in
lafların anlamını kavramaktan ve ol-
gunluktan uzaksın. Bize ait olan ve
her sayfasının bedelini ödedi÷imiz
dosyalan, arúivcilik hastalı÷ını tat-
min etmek için bize vermedin. Bu-
na gerekçe olarak da, hiç utanma-
dan burjuva yasalarını gösterdin.
Kaldı ki, o yasalar bile seni aklama-
ya yetmedi. Yüzendeki maskeyi in-
dirince ne yaptı÷ını bilmez bir úekil-
 ZAVALLI BøR AVUKAT
de ve çocukça, bizlere çamur atma- zora sokan çıkarcı birisin.
ya kalktın. Ve hâlâ yalanlarla kendi- Sen; bizim hazırladı÷ımız tevsii
ni kamuoyuna devrimci-demokrat tahkikat ve savunma dilekçe ve not-
avukat olarak yutturmaya çalıúıyor- larımızı kendi eme÷inmiú gibi göste-
sun. Bir devrimci için en büyük ha- recek kadar sahtekar birisin.
karet kabul etti÷imiz "eme÷e saygı- Sen; müvekkillerinin araútırılma-
sızlık" kavramını bizler için kullanma sında ısrarlı oldukları konulan araú-
cesaretini nereden alıyorsun? Bu tırmaya mahkeme kadar bile ciddi-
tür çamur atmalar bizleri kirletmeye- yetle(!) e÷ilmeyen bir avukatsın. Du-
ce÷i gibi, çamur atanlar da hesap ruúma tutanaklarındaki sana ait söz-
vermek zorundadırlar. lerin hemen tamamında "diyece÷im
Sen; seni faúist saldırılardan ko- bir úey yoktur" cümlesinin bulunuúu
rumak için kendini siper edenlere bu yüzdendir.
dil uzatacak kadar ahlaksız bir in- Sen; burjuva avukatlık yasasını
sansın. bize karúı kullanarak Çıkar elde et-
Sen; seni korumak için her feda- mek isteyen bencil, kendi mesle÷i-
karlı÷ı gö÷üsleyen müvekkillerine ne dahi saygısı olmayan, demokrat-
haber dahi verme gere÷i duyma- lıktan nasibini almamıú birisin. Dos-
dan, onların avukatlı÷ından vazge- yaların fotokopilerini bize verdi÷in
çecek kadar vefasız bir insansın. yalanını da bu nedenle, yüzün hiç
Sen; iúkenceci polislerle yüz yü- kızarmadan söylüyorsun.
ze gelmemek için iúkence davaları- Sen; müvekkillerine ait belge ve
na girmemeni binbir bahane ve ya- bilgileri, onların haber ve izni olma-
lanla örtmeye çalıútı÷ını ve bu yalan- dan baúkalarına, kitap çalıúmaları
larını ısrarla savundu÷unu ne çabuk için verecek kadar kendi meslek il-
unuttun da úimdi kendini "cesur de- kelerine saygısız ve bencil bir insan-
mokrat" olarak sunuyorsun? Mahke- sın.
me heyetleriyle girdi÷imiz hukuki ve Sen; DGM dilekçende kullandı-
siyasi polemiklerde bizden yana gö- ÷ın ifadelerle, yargılanan sanıklar
zükmemek için sustu÷un günler hakkında üstü kapalı biçimde muh-
unutuldu mu sanıyorsun? birlik yapacak kadar alçak ve mes-
Sen; bizlere en küçük bir soru lek onurundan yoksun birisin.
dahi sormadan hakkımızda dediko- Sen; hiçbir zaman bizim için sa÷-
du yayıp ve spekülasyonlar yapa- lı÷ını ve yaúamını ortaya koymadın,
cak kadar ikiyüzlü bir insansın. karúılıksız ve insan üstü bir çaban
Sen; tecrit koúullarında yaúayan ise hiç olmadı. Ama sa÷lı÷ınla ilgili
müvekkillerinin Yargıtay'daki duruú- bol bol duygu sömürüsü yaptın.
malarına girmek için ısrarla para is- Sen; yaúamını ve sa÷lı÷ını bizim
teyen ve bizlerin o koúullarda ara- için, karúılıksız ortaya koyudu÷unu
mızda toplayarak temin etti÷imiz pa- söylerken yalan söylüyorsun. Siyasi
rayı gönül rahatlı÷ıyla harcayan pa- kimlik ve onurunu koruma mücade-
ra canlısı birisin. lesi veren müvekkillerinin durumu
Sen; aileleri ödeme güçlü÷ü için- karúısında zerrece duyarlılık göster-
de olan arkadaúlarımızla görüúme- medi÷ini herkes biliyor oysa.
ye gelmeyen, hatta onların tahliyesi- "Karúılıksız" çabadan bahseden
ni dahi istemeyen ve daha çok pa- sen; "Mafya davalarına girenler yüz
ra aldı÷ın müvekkillerini "kurtarmak" milyonlar alıyor" diyerek, her defa-
için di÷erlerinin hukuki durumunu sında maddi konuları bize dayatıp
Mehmet KILIÇ Abdülaziz DEMøRAYAK A. Hikmet ASMA
Gaffar AKER A.ùener YILDIRIM Ö.Çetin ùENYURT
Mustafa DALKIRAN Harun KARTAL A.Tayfun ÖZKÖK
Kenan MOTOR Aydın AÇIKGÖZ Tarık KOÇOöLU
Aliúan YALÇIN Mehmet ÜNAL
ailelerimizden para sızdırdın. Senin
yerin, mafya davalarına giren "ileri-
ci" hocalarının yanıdır.
Sen; demokrat avukatlı÷ın alnına
kara leke sürdün.
Senin vicdandan, ahlaktan, insaf
ölçülerinden söz etmeye hakkın ol-
madı÷ını, müvekkillerinin ailelerine
sor söylesinler. Sor ki sahtekarlı÷ını,
ikiyüzlülü÷ünü, para canlısı, bencil,
çıkarcı... kiúili÷ini yüzüne haykırsın-
lar.
Sen kim oluyorsun da, bizi halka
hesap vermeye ça÷ırıyorsun? Bizim
veremeyece÷imiz hesabımızın olma-
dı÷ını herkese ilan ettik ve vereme-
yecek hesabımız da yoktur. Nite-
kim, bize ait olan bir úeyi bize ver-
mek istemeyenlerden -kim olursa
olsun- alaca÷ımızı da ilan ettik ve
aldık. Bunun do÷rulu÷unu da savu-
nuyoruz... Aynı durumda yine aynı
tavrı alaca÷ımızı, devrimcilere tavır
alanların cevapsız kalmayaca÷ını
da söylüyoruz.
Bizi halka hesap vermeye ça÷ıra-
ca÷ına önce demokrat ol ve "para-
nız yoksa altın bileziklerinizi satın"
diye sıkıútırdı÷ın ailelerimize hesap
ver!
Bizim cevap hakkımızın olmadı÷ı
platformlarda konuúup yandaú ara-
yaca÷ına, defalarca davet etti÷imiz
halde bir türlü gelmeyip bizlerle kar-
úılaúmamak için kaçtı÷ın dava du-
ruúmalarına gel de iddialarını yüzü-
müze karúı söyleme cesareti gös-
ter. Bekliyoruz.
Yüzündeki demokratlık maskesini
indirmemizi içine sindirmeyen, yıl-
larca kendini kauoyuna demokrat
diye yutturmana son vermemizi haz-
medemeyen ve bunun úaúkınlı÷ı
içinde alçalan, sa÷a-sola çamur
atan devrimcileri üstü kapalı biçimde
ihbar eden, konuútukça batan aslında
hasta ve acınacak bir zavallısın.
7.8.989
Vehbi ERSAN
Baki ALTIN
Mürsel GÖLELø
Hasan ELøUYGUN
ÇÖZÜM 5
 "YAùLILAR"A øTHAF OLUNUR

GELENEK "KENDø MøSYONUNU"

NE ZAMAN YERøNE GETøRECEK?

geleneksel solun teorisyenlerinin da-
EveEvet, tarihini sınıf uzlaúmacılı÷nın karakteri
ha önce "devrimci demokratlar" kar-
etti÷i geleneksel solun radikal olabilmesi eúyanın úısında "eziklik" duymamak, "yeter
aykırılı÷ıdır. Pratik, teoriden ayrılmaz. Geleneksel sol’un bu acizli÷imiz" psikolojisinden kur-
prati÷ini de Türkiye gerçekleri üzerine oturtmamıú, tulmak gerekti÷i do÷rultusundaki
ayaklarının Türkiye topra÷ı üzerine basmayan sa÷ ö÷ütlerini "kendileride mi hayata ge-
revizyonist ideoloji yönlendiriyor, úekillendiriyor. Bu çiremiyor, diye düúünebilir.
yanlıú dünya gürüúleri ülke gerçeklerinin acımasız Örne÷in geleneksel sol daha ön-
ce yaptı÷ı Türkiye'de gerçek anlam-
duvarına çarptıkça içine düúülen umutsuzluk ve da yaratıcı, üretken ve yenilikçi ol-
inançsızlıkla daha sa÷a daha uzlaúmacı bir çizgiye yöneliyor. mak isteyen her marksist, en baúta
radikal olmak, toplumun devrimci
eleneksel sol dergilerden "Siyasetin "Devrimci demokratlar alternatifimiz dönüúümünü hedeflemek zorunda-
Haziran '89 sayısında "Devrimci de÷il" diyerek taraftarlarına sükunet dır" tespitine "devrimci demokrat-
demokratlar alternatifimiz de÷il" telkin ediyor. Daha önce bittiler, ya- lar"ın geliúmesi ve güçlenmesi karúı-
baúlıklı bir yazı gözümüze çarptı. úam úansları yok dedikleri devrimci sında (bu olgu bunlara ülkemizin
Baúlık ilginçti. Çünkü geleneksel demokratlar için bugün küçük burju- bir gerçe÷ini de kabul ettirmiú olu-
solun "bilimsel sosyalist" vaziyi kastederek "devrimci demok- yor) olayı açıklayabilmek için "Türki-
teorisyenleri daha önce "devrimci rasinin sınıf temeli var" diyor. Arka- ye topra÷ının radikalli÷i sürekli ola-
demokratların kendilerine alternatif sından "Türkiye úehirde ya da kırlar- rak beslemesi de iúin tuzu biberi"
olamayaca÷ını açıkça(!) ve ke- da bir küçük burjuvalar ülkesi" diye- tahlilini de ekleyerek yine kitlesini
sin(!) olarak ortaya koymuúlar, hatta rek küçük burjuvaziyi "devrimci de- ezikli÷e ve komplekse itecek anla-
"tarih sahnesinden çekildiler" di- mokrasinin kendisine özgü hareket tımlarda bulunuyor. Çünkü kendileri-
yerek "devrimci demokratların iúleri- alant"dır mantı÷ıyla Türkiye'yi "dev- ninde dedi÷i gibi radikal olan "dev-
nin bitti÷ini dahi ilan etmiúlerdi. rimci demokratların ülkesi ilan et- rimci demokratlar" ve yine kendileri-
Marksist teoriyi, siyasi mücadele- me noktasına kadar varıyor. "Dev- nin "saygınlık ve itibar problemleri"
yi, iúçi sınıfını örgütlemeyi en iyi ge- rimci demokratların geliúimi gele- olarak ifade etti÷i reformizm, pasi-
leneksel sol bilmiyor muydu? Bu neksel solu öylesine ürkütmüútür ki, fizm ve uzlaúmacılık gelene÷i gele-
konuda yüzlerce sayfa teori yapıp iúçi sınıfının dıúındaki -kerameti neksel sola ait. Bu durumda Siya-
en do÷ru ve net perspektifi çizme- kendinden menkul geleneksel sol set'in yukardaki tahlillerini okuyan-
miúler miydi? Ve iki yıl önce artık do÷uútan iúçi sınıfının ideolojisine lar "radikalli÷i sürekli olarak besle-
yeter sıra bizde dercesine "20 kü- sahip ve iúçi sınıfını örgütlemeye yen bu Türkiye topra÷ı üzerinde bi-
sur yıl öncesinde bir tür üçüncü tek yetenekli kesimdir.- milyonlar- ze yer var mı? diye düúünebilirler.
dünya demokratlı÷ını filizlendiren at- ca emekçi halkı "devrimci demokrat- Evet, Siyaset biraz dikkatli yaz-
mosfer artık mevcut de÷il "mark- lar'a bırakıvermiútir. (Bu Troçkist malı. Nerede o "devrimci demokrat-
sist" tespitini yaparak "devrimci de- yaklaúımda, iyice güçsüzleúmesin- lar"ı "teorisiz", "programsız", "sı÷",
mokratlar"ın yaúam úansı kalmadı÷ı- den dolayı giriúti÷i birlik arayıúların- "7-8 yaúındaki gençler" olarak kü-
nı söylememiúler miydi? da Troçkistlerle olan samimiyetleri- çümseyen büyük "Marksist" yazar-
Peki úimdi neler olmuútu da siya- nin de payı olsa gerek.) lar? Yoksa sonunda onlarda mı
set panik ve korku içinde daha ön- Geleneksel solun "devrimci de- komplekse kapıldı. Diyor ki Siyaset
ce yazdıklarını tekzip eden görüúle- mokratlar"ın mücadelesinin geliúme- "küçük burjuva popüler söylemin
rin do÷rulu÷unu kanıtlamaya çalıúı- si karúısında içine düútü÷ü karam- bunalımın derinleúmesi ile birlikte
yor. Korkan, ama korktu÷unu gizle- sarlı÷ı anlıyoruz. Ama biraz üslubu- daha fazla sayıda alıcı buldu÷unu,
yen, so÷ukkanlı ve sakin pozlarda na dikkat etmeli. Yoksa taraftarları

ÇÖZÜM 52

bulaca÷ını söyleyebiliriz. "Ülkemiz
emperyalizme ba÷ımlı ve yeni sö-
mürge bir ülke oldu÷una göre bu-
nalım sürekli mevcut, giderekte de-
rinleúiyor. Peki bu durumda gele-
neksel solun popüler olmayan pro-
leter ideolojiyle donanmıú "bilimsel"
söylemi ne zaman alıcı bulacak? øs-
tikrarlı süreçlerde mi? Türkiye de is-
tikrar ancak 2 Eylül gibi dönemler-
de malum çevrelerce sa÷lanmaya
çalıúılıyor. Ama böyle dönemlerde
de geleneksel solun "bilimsel sosya-
list" kadroları seslerini duyuramaya-
cakları mekanlarda istihdam edili-
yorlar. Kimisi do÷al örgütçüsü ve
önderi oldu÷u proletaryayı ülkeyejs-
tikrar getirenlerle karúı karúıya bıra-
kıp solu÷u yurtdıúında alıyor, kimisi
de girdi÷i kovuktan baúını bile çıkar-
madan, kahraman olarak ortaya çı-
kabilece÷i rahat günleri bekliyor.
Yani sonuçta Türkiye gibi bunalı-
mın sürekli oldu÷u bir ülkede gele-
neksel sol, kendi marksist(l) söyle-
mini egemen kılma úansınada sa-
hip bulunmuyor.
Evet, geleneksel solun yazarları
galiba 73-80 sürecinde oldu÷u gibi
80 sonrası sürecede devrimci de-
mokratların damgasını vuraca÷ın-
dan korkmaya baúlamıúlar. Bu yüz-
den de "Devrimci demokratlar alter-
natifimiz de÷il" baúlıklı yazının her
cümlesine içinde bulundukları kor-
ku ve panik havası sinmiú. Treni ka-
çırma psikozuyla umutsuzluk ve ka-
ramsarlık içinde "devrimci demokrat-
lar"ın kitleselleúmesinin altını çize-
rek "yenileri geliyor" "kalabalık bir
ö÷renci toplulu÷unun üzerinde yük-
selmeye baúlıyor", "taúradaki yoksul
küçük burjuvalarda ses buluyor" di-
yor. "Devrimci demokratların 80 ön-
cesindeki gibi Siyaset'in ifadesiyle
her taúın altından çıkacak kadar kit-
leselleúme yönünde ilerlemesi gele-
neksel solun o kimseyi be÷enme-
yen teorisyenlerinin maskesini dü-
úürdü. ùimdi, kitlesini adeta telkin
ediyor. "Bunlar alternatifimiz de÷il,
bunlar alternatifimiz de÷il" diye tek-
rar edip duruyor. Kimbilir belki kırk
defa söylese inandırır.
ønandırmak için sadece bunu tek-
"YASLILAR"A øTHAF OLUNUR
rarlamakla kalmıyor tabi. Bazı zü-
÷ürt tesellisi türünden avutucu tez-
ler de ileri sürüyor. Örne÷in iúçi sınıfı
geleneksel solun alanıymıú. øúçi sı-
nıfını ve siyasi mücadeleyi örgütle-
mek, yönlendirmek geleneksel so-
lun misyonuymuú. Bunu úu cümle-
lerle ifade ediyor:
"...sosyalistler, gizlerini devrimci
demokrasinin kendine özgü alanına
de÷il, kendi misyonlarına dikmelidir-
Geleneksel ise geleneksel sol tarihi boyunca en çok iúçi
sınıfı edebiyatı yapıpta iúçi sınıfıyla en az ilgisi
olandır. Bu paradoksu gerçekleútirme baúarısına
sadece geleneksel sol sahip olmuútur.
ler. Bu misyonlar ise elbette iúçi sınıfı
ve elbette siyasi mücadeledir.
"Yani devrimci demokrasinin el
atmaya kalktı÷ında varlık nedenini
ortadan kaldıran alanlar." Bu satırları
okuyan da Siyaset'in iúçi sınıfını
örgütledi÷ini siyasi önderli÷i altında
yönlendirdi÷ini ve fabrikaları sınıf bi-
linçli proletaryanın kalesi haline ge-
tirdi÷ini zanneder. Gerçekte ise ge-
leneksel sol tarihi boyunca en çok
iúçi sınıfı edebiyatı yapıpta iúçi sını-
fıyla en az ilgisi olandır. Bu paradok-
su gerçekleútirme baúarısına sadece
geleneksel sol sahip olmuútur.
Geleneksel solun bu anlamdaki
en kayda de÷er prati÷i DøSK' tir.
Sonradan sosyal demokratların et
kinli÷ine geçen DøSK'in çatısı altın
da örgütledi÷i iúçilere ne derece sı
nıf bilinci götürdü÷ü ise 2 Eylül'-
den sonra daha açık bir úekilde or
taya çıkmıútır. En bilinçlileri olması
gereken önderleri faúizme ya kendi
ayaklarıyla gelip teslim olmuúlar ya
da iúçi sınıfını faúizmin kanlı pençe
leriyle baúbaúa bırakıp Avrupanın
güvenceli limanlarına demir atmıú
lardır.
5-6 Haziran kendili÷inden de
olsa iúçi sınıfının biçimi ve siyasi bo-
yutu açısından en büyük eylemlerin-
den biridir ve DøSK'i yoketmeye yö-
nelik bir çabayı engellemek için ya-
pılmıútır. Peki bu eylemde geleneksel
solun payına ne düúmüútür? Sınıf uz-
laúmacılı÷ı ve eylem kırıcılı÷ı. Bu tutu-
mu iúçi sınıfının di÷er önemli pratikle-
rinde de pek farklı olmamıútır.
Son olarak  Mayıs'ta uvriyerist
çı÷lıklarla reformist sendikaların pe-
úinden gitmek onlara, yine onların
deyimiyle "iúçi sınıfının onurunu kur-
tarmak",  Mayıs Alanı'na girmek
için çatıúıp úehit vermek "devrimci
demokratlara düúüyordu.
Bugün iúçi sınıfının önemli bir bö-
lümü Türk-øú çatısı altında, toplu
sözleúmeden bir kaç kuruú daha
fazla alma bilincini aúamamıú du-
rumdadır. Bir kısım reformist sendi-
kaların ya da Siyaseti'nin sol sosyal
demokrat dedi÷i kesimin peúinden
gitmektedir. Bir baúka kısım da dev-
rimci demokratların etkinli÷indedir.
Peki marksist teoriyle donanmıú, en
do÷ru perspektife sahip, iúçi sınıfı
ve siyasi mücadele misyonunu yeri-
ne getirmede önderli÷e soyunmuú
Siyaset'in iúçi sınıfı içindeki örgütlü-
lü÷ü nedir? Bir cümleyle "kayda de-
÷er hiçbir úey" demek pek yanlıú ol-
maz. øúçi sınıfı bir türlü Siyaset'i an-
lamıyor. Do÷al önderlerini tanımı-
yor. Üstelik 7-8 yasında olmadık-
ları gayet olgun, yaúlı büyük bir te-
orik bilgi birikimine sahip oldukları
halde...
Geçmiúte de 6 milyon nüfuslu
ve proletaryanın kenti olan østanbul
da ancak 5000 oy alacak kadar an-
layıú görmüúlerdi.
Evet, gelene÷in sayıları arttıkça
artıyor. øúçi sınıfı edebiyatı ve siyasi
mücadele üzerine yüzlerce sayfa yazıl-
ÇÖZÜM 53
 "YASLILAR"A øTHAF OLUNUR
di, yazılıyor. Ama gelenek sayılarıyla
ters orantılı bir úekilde güçsüzleúiyor.
Daha önce "belli olmayan sosya-
lizmin savunucuları ve "cahiller" ola-
rak de÷erlendirdikleri Troçkistlerle
birlik arayıúlarına yöneliyor. "Ahi tek-
kesi" dediklerini unutup iktidar pers-
pektifinden yoksun "yeni sol"un tem-
silcilerinden Troçkistlerle ve kim
evet derse onlarla, hatta sol sosyal
demokrat ilan ettikleri TBKP'ye bile
ça÷rılar çıkararak legal sol parti ça-
lıúmalarına katılıyor.
Bugünlerde iúçi sınıfı içinde hiç-
bir kayda de÷er örgütlülü÷e ve pra-
ti÷e sahip olamama úeklinde ifade
edilebilecek makus talihini yenebil-
mek için geleneksel sol radikal ol-
mak gerekti÷i tespiti üzerinde daha
fazla durmaya baúladı. Siyaset'teki
yazıda da yine eziklik kokan bir ifa-
deyle devrimci demokratların tekeli
haline getirmeye çalıútı÷ı "militanlık,
Mücadele geliútikçe geleneksel solun iúi bitiyor,
bitecek. Geleneksel solun korku ve pani÷i de bu
gerekçeyle yine yüzyüze gelmesinden kaynaklanıyor ama
korkunun ecele faydası yok.
canlılık ve yaygınlık"a biz de sahip
olmalıyız diyerek bu konunun tekrar
altını çiziyor.
Gerçekten, geleneksel sol niçin
radikal olamıyor? Niçin kendi de-
yimleriyle sahip çıkabilecekleri "kah-
ramanlar"! yok? Cesaretli, inançlı,
kararlı, devrim davası için gözünü
bile kırpmadan ölüme giden insan-
lar niye hep devrimci demokratlar-
dan çıkıyor da, geleneksel sol'dan
çıkmıyor? Neden geleneksel sol
kendi eylemine ve kendi iradesine
güvenemiyor? Niye "geleneksel sol
gerçek radikalizmi ve bu çerçevede
ideolojik doyuruculu÷u, (...), özellik-
le devrimici demokrat kesimdeki so-
rumsuz odakların eline teslim" et-
mekten kurtulamıyor? Sorumlu ol-
mak, eylenmine ve kendisine gü-
ÇÖZÜM 54
vensizlik, inançsızlık ve cesaretten
yoksunluk olarak anlaúıldı÷ına gö-
re, geleneksel solun hakkın var.
"Toplumun devrimci dönüúümü"
için "duyulmamıú, görülmemiú ölçü-
de önemli etkiler" yaratan mücade-
leyi tavizsiz, hiçbir özveriden kaçın-
madan hayata geçiren radikal dev-
rimci demokratlar elbette "sorum-
suzdurlar!
Evet, tarihini sınıf uzlaúmacılı÷ı-
nın karakterize etti÷i geleneksel so-
lun, radikal olabilmesi eúyanın tabi-
atına aykırıdır. Pratik teoriden ayrıl-
maz. Geleneksel sol'un prati÷inide
Türkiye gerçekleri üzerine oturma-
mıú, ayaklarını Türkiye topra÷ı üzeri-
ne basmayan, sa÷ revizyonist ideo-
loji yönlendiriyor, úekillendiriyor. Bu
yanlıú dünya görüúleri ülke gerçek-
lerinin acımasız duvarına çarptıkça
içine düúülen umutsuzluk ve inanç-
sızlıkla daha sa÷a, daha uzlaúmacı
bir çizgiye yöneliyor. Bu ideolojiye
ve moral de÷erlere sahip en önemli
gelene÷i uzlaúmacılık olan gelenek-
sel solun radikal olması mümkün
de÷ildir. Tıpkı radikallik çı÷ırtkanlı÷ı
yapan 7-8 yaúından büyük "ol-
gun" Siyaset teorisyenlerinin geç-
miúlerinde tek radikal hareketleri ol-
mayan birer bürokrat olmaları gibi.
Siyaset yazarı "Devrimci demok-
ratlar alternatifimiz de÷il" baúlıklı ya-
zının sonunda biraz fazlaca karam-
sar tablo çizdi÷ini anlamıú olacak ki
taraftarlarını avutmak için "Bugün
30 yaúın üzerinde olan 70'lerin dev-
rimci demokratları içerisinde yeni
bir yatay sürükleniúi yaúamak iste-
meyen, olgunlaúmıú devrimciler"-
den sözederek, "Bunların devrimci
sol güçlerin (veya gücün) çıkardı÷ı
gürültüye pabuç bırakma(yan)" ve
gleneksel sol'a yönelen insanlar ol-
du÷unu müjdeliyor.
Siyaset'in "olgunlaúan devrimci-
ler" diye tanımladıkları insanlar bize
pek yabancı gelmedi. Hani úu her-
úeyden "tatminsiz" olan, arayıú için-
de olmak adına hiçbir úey yapma-
yan kendisini korumayı devrimci
mücadelenin geliúmesinin önünde
gören, devrimci de÷erleri dejenere
olmuú, inançları erezyona u÷ramıú
demoralize insanlar. Siyaset'in teo-
risyenlerine göre 30 yaúını aúıpta
bu niteliklere kavuúan insanlar ol-
gunlaúıyor. Bizce de bunlar fazla ol-
gunlaútı÷ı için içleri çürümüú, nefes-
leri kesilmiú, soluksuz kalmıú bitmiú
insanlardır. Geleneksel sola bu içleri
geçmiú insanları e÷er kazanabilir-
seniz alıp hayrını görün demek ge-
rekir. Geleneksel sol adına üzülme-
mek elde de÷il. Türkiye olgun ve
yaúlı bir topluma sahip olsaydı ne
kadar güzel olurdu. Tam tersine
Türkiye toplumu genç. En önemli
devrimci potansiyeli taúıyan kesim-
lerden biri de iúçi, köylü, aydın kısa-
ca halkın genç kesimleri ve gençli÷i-
de hep devrimci demokratlar örgüt-
lüyor. Üstelik iúçi sınıfı da bir tuhaf!
Bir aya÷ı köyde bir aya÷ı úehirde
küçük burjuva Özellikleri ile proleter
özellikleri birlikte yaúıyor.
Evet, Siyaset'e katılıyoruz: "Olma-
sı gerekenler oluyor". Sınıf mücade-
lesi geliútikçe herkes gerçek yerini
bulmaya baúlıyor. ML'lerin mücade-
lesi gittikçe yükseliyor, kitleselleúi-
yor ve radikalleúiyor. Türkiye halkı
ve maalesef Türkiye iúçi sınıfı da "Si-
yaset'in bilimsel söylemine pek ku-
lak asmıyor. Pasifizm ve uzlaúmacılı-
÷ın Türkiye topra÷ındaki yeri marji-
nal olmaktan baúka birúey de÷ildir.
Mücadele geliútikçe geleneksel so-
lun iúi bitiyor, bitecek. Geleneksel
solun korku ve pani÷ide bu gerçek-
le yine yüzyüze gelmesinden kay-
naklanıyor ama korkunun ecele fay-
dası yok.
Dileyelim bizim geleneksel solcu-
larımızın sonu Nikaragua'da ki hat-
ta Küba'daki geleneksel solcular gi-
bi olmasın.
 ÖöRETMENLER

EöøT-DER
ÇALIùAN ÖöRETMENLERøN
OLMALIDIR
EöøT-DER'øN tabanı, tavanda söz hakkına sahip EöøT-SEN
olmalı, tüm üyelerele (fahri-asıl) yapılan seçimlerle E÷itim emekçileri, grevli, toplu
yeni fiili yönetimler oluúturulmalıdır. Resmi sözleúmeli sendikal hak için müca-
delelerini yükseltmelidir. Memur ma-
yönetimler de, fiili yöntimlerin belirledi÷i program aúlarına yapılan zamların gülünçlü-
ve direktifler do÷rultusunda hareket etmelidir. ÷ü, sendikalaúma zorunlulu÷unu
dayatmıútır. Hele EöøT-DER yöneti-
minin maaú zamlarına iliúkin tavırsız-
12 Eylül darbesiyle birlikte e÷i-tim úube yönetimlerin fiilen fahri üyele- Iı÷ı sendikal hak mücadelesini el-
emekçileri örgütsüz bırakılmıútır. re bıraksınlar. Fahri üyelerin yâni ça- zem kılmıútır. Anayasalda çalıúanla-
EöøT-DER'in kurulması, e÷itim lıúan ö÷retmenlerin seçecekleri yö- rın sendika kurma konusundaki be-
emekçilerini ancak dolaylı bir netim fiilen EöøT-DER'i temsil etsin. lirsizli÷i, ö÷retmenlerin sendikalaúa-
örgütlenme olana÷ına kavuúturmuú- Yasaların öngördü÷ü biçimde oluú- bilece÷i yorumunu da getiriyor. E÷i-
tur. Yasaların çalıúan ö÷retmenlere turulan asil üyeli÷in yönetimi ise tim emekçileri çeúitli yasal boúluklar-
örgütlenme hakkı tanımaması, salt resmi bir yönetim olarak görün- dan vs. yararlanarak sendika kurma-
EöøT-DER'in önemini artırmaktadır. sün. Bu pekala mümkün ve demok- lıdır. Bunun için mücadele etmelidir.
EöøT-DER'in bünyesinde "fahri" üyelik ratik bir çözüm yoludur. Kendileri Fakat EöøT-DER'in reformist yöneti-
adı altında toplanan yüzlerce ö÷- de bunun yolunu yordamını bilirler. cilerinin uzlaúmacı mantı÷ıyla de÷il,
retmenin sorunları ve beklentileri çö- Böylece EöøT-DER gerçek sahipleri- çünkü sonuç onlara kalırsa oligarúi-
zümsüz durumdadır. ni fiilen bulmuú olur. Çünkü dernek nin temsilcileriyle iyi geçinmeliyiz
Öncelikle, EöøT-DER çalıúan e÷i- ve sendika kurma hakkı do÷rultu- Anayasal-yasal çeliúkileri bulup yö-
tim emekçilerinin deme÷i olmalıdır. sundaki mücadele, sorunlarını bi- neticilere gösterip sendikal hakkımı-
Her ne kadar EöøT-DER'in "asil len, bizzat yaúayanlar tarafından ka- zı diyalogla almalıyız, vs. gibi "diya-
üye" yöneticileri aynı sözü söylese- rarlı ve bilinçli bir biçimde yürütüle- logcu" yaklaúımlarla çözülmelidir.
ler de pratikte, bunun gerçekleútiril- bilecektir. Keza, "E÷it-Sen Türk-øú içinde kurul-
mesi do÷rultusunda hiçbir çaba Evet EöøT-DER, çalıúan ö÷ret- malıdır" düúüncesi savunularak, ya-
içinde bulunmamaktadırlar. menlerin olmalıdır. Bu lafta kalma- bancısı olmadı÷ımız "Türk-øú'te Birlik"
EöøT-DER'in gücünü faal çalıúan malı, devrimci bir tarzda hayata ge- reformist mantık dayatılmaktadır.
e÷itim emekçilerinde alarak, dernek çirmeye çalıúmalıyız. Bunun için Hayır! Biz D.M,Ö'ler olarak, bu
ve sendika kurma hakkını kazanma EöøT-DER'in uzlaúmacı-reformist- reformist mantı÷a karúı çıkıyoruz. Di-
do÷rultusunda bir mücadele progra- statükocu yönetimine karúı çıkılmalı- yoruz ki, e÷itim emekçilerinin sendi-
mı oluúturması gerekirken, nedense dır baúta. Çünkü EöøT-DER kurul- kası, ba÷ımsız, devrimci bir sendika
çalıúan ö÷retmenlerin mücadelesini du÷undan bu yana, çalıúan ö÷ret- olmalıdır. Ancak, ba÷ımsız, devrim-
salt "asil üyeler" üstlenmiú bulunu- menlerin örgütlenmelerinin önünde- ci bir EöøT-SEN e÷itim emekçileri-
yor. Çalıúan ö÷retmenler adına, hü- ki engellerin kaldırılması için müca- nin ekomomik, demokratik sorunla-
kümetten ve siyasi partilerden ica- dele vereceklerini söyleyenler daha rını çözme do÷rultusunda mücade-
zet arayıúı içerisine girilmiútir. E÷i- kendi "çatıları altında" bu konuda le edebilir. Sarı Türk-øú'te yer almayı
tim emekçilerinin haklarını söke sö- bir çaba göstermemekteler. savunmak, uzlaúmacı-statükocu
ke mücadele içinde alabilmesinin Evet, EöøT-DER'in tabanı tavan- mantı÷ın devamından baúka birúey
koúullarının yaratılması gerekirken, da da söz hakkına sahip olmalı, de÷ildir. Bu mantı÷a EöøT-DER için-
uzlaúmacılık ve icazet politika hali- tüm üyelerle (fahri-asil) yapılan se- de karúı çıkılarak teúhir edilmelidir.
ne getirilmiútir. E÷er; EöøT-DER yö- çimlerle yeni fiili yönetimler oluúturul- Ba÷ımsız devrimci-sınıf sendikacılı÷ı
neticileri gerçekten çalıúan ö÷ret- malıdır. Resmi yönetimlerde, fiili yöne- savunulmalıdır. Bu do÷rultuda
menleri temsil ettiklerini söylüyor timlerin belirledi÷i program ve direktif- mücadele etmeliyiz,
iseler o zaman dernek merkez ve ler do÷rultusunda hareket etmelidir. Demokrasi Mücadelesinde
Ö÷retmenler

ÇÖZÜM 55
 MEMURLAR
MEMURLAR,
GREVLø, TOPLU SÖZLEùMELø
SENDøKAL HAK øÇøN
MÜCADELE ETMELøDøR
Bordro mahkumları olarak
adlandırılan iki milyon civarındaki
memur bu kez hemde göz göre
göre Özal Hükümeti tarafından
açıkça aldatıldı.Ye-rel seçim
yenilgisinden sonra iktidarın
baúlattı÷ı" gelir arttırıcı(!)ekono-mik
politikadan memurlarda beklenti
içerisine girmiúti,, Yapılan açıkla-
malarda memur maaúlarına yapıla-
cak zammın beklenenin üzerinde
olaca÷ı, hangi memurun ne kadar
olaca÷ı gazetelerde tablolar halinde
yayınlanır oldu; ama maaúlar da÷ıtıl-
maya baúlandı÷ı anda memurlar
kandırıldıklarını anladılar.
Baúbakan'ın en düúük maaú ola-
rak 30.000 TL. olarak açıkladı÷ı
net maaú; bekar, çocuksuz ve eúi
çalıúmayan memurlar için 230 bin li-
raya düútü, ilkokul mezunu bir me-
mur için verilen maaúı üniversite
mezunu memurların bile alamayaca-
÷ı ortaya çıktı. Küçük hesaplar pe-
úinde koúan fırsatçı iktidar ayak
oyunlarıyla belli bir kesimi aldatıp,
kandırırken bile bir kesimide koru-
yup kolladı. Üstelik neye göre belir-
lendi÷i bilinmez ça÷dıúı mantıkla,ça-
lıúan eú cezalandırılıp aradaki fark
buradan açıklanmaya çalıúıldı. Evli
ve eúi çalıúan memura sadece bu
yüzden 5 bin 250 lira di÷erine gö-
re daha az ödendi. Dolayısıyla da
maaú zammının yüzdeyüze yaklaútı-
÷ı bildirilmesine karúın oran ancak
yüzde 58-60 düzeyinde kalabildi.
ÇOZÜM 56
Zamlardan en çok asker, polis, ha-
kim, savcı ve doktorlar ile üst dü-
zeydeki memurlar yararlanırken; ya-
pılan maaú ayırımının sonucunda,
T. Özal ve milletvekillerine yüzde
yüzlük artıúlarla 4-4.5 milyon lira
ödenmesi hiç tartıúmasız oy birli÷i
ile kabul edildi øktidar burada neyin
hasabını yaptı÷ını açıkça belirtmeli
çünkü hergeçen gün kendine göre
olumlu de÷erlendirdi÷i herúey tersi-
ne dönmekte ve tüm kesimleri karúı-
sına almaktadır.
Yapılan zam oranlan geçmiúle
karúılaútırıldı÷ında bekleneninde
üzerinde görünmesine ra÷men "e-
misyondaki úiúmeyi emme hareka-
tı" adına yapılan zamlar geri alınma-
ya baúlandı, kaldı ki maaúlara yapı-
lan zam ne enflasyonu önleyici ne-
de memuru rahatlatmadan oldukça
uzak. Yine memur ikinci bir ek iúte
çalıúmaya zorlanmaktadır.
Memur ücretlerinin tespit edilme-
sinde pek çok ülkede en düúük üc-
ret temel alınmaktadır.Bu ücret te
enaz geçim haddinin (minumum vi-
tal) üzerinde tespit edilmektedir. En
az geçim haddi içerisinde sa÷lık,
kül-tür, e÷lence masrafları,
dinlenme, sigorta ve memurun
aileside gözönü-ne alınmaktadır.(l)
Ülkemizde ise memur ücretlerini
tesbitte asgari geçim haddini ve ge-
çinme indekslerini dikkate almayan
bir sistem getirilmiútir. 657 sayılı
D.M.K.'nun 55. mad. memura her
yıl bulundu÷u derece ve kadroya
karúılık bütçeden kabul edilen katsa-
yı oranında ücret sa÷lanmaktadır.
54. madde de memleketin ekono-
mik geliúmesi, genel geçim úartlan
ve devletin mali imkanları katsayı
tesbitinde dikkate alınmaktadır. Kı-
sacası memurların kendi ücretlerini
tesbitte hakları olmadı÷ı gibi katsayı
sistemide objektif esaslara, özellikle
asgari geçinme hadlerine ba÷lan-
mamıútır.(2)
Memur ücretini tesbit etmede en
önemli etmen milligelirden ve dev-
let bütçesinden ayrılacak paydır, Ül-
kemizde ise bütçeden memurlara
ayrılan pay giderek düú-
müú. 979-989 yılları arasında bu
oran daha da azalmıútır.Tüketici fi-
yatları artarken maaúlardaki artıú da-
ha düúük kalmıú, dolayısıyla da ar-
tan enflasyon oranına karúın memu-
run satın alma gücü gerileyecek
bakkal ve manava yapılan borç mik-
tarı ço÷almıútır.
Birçok ülkede memurların toplu
sözleúme, yönetime katılma ve grev
hakkıyla donatılmasıyla ekonomik
ve çalıúma koúullarının çözümüne
daha fazla katılma olanakları do÷-
muútur.
Ülkemizde memurların örgütle-
nip, yönetime katılması 96 Anaya-
sasıyla daha geniú bir statüye ka-
vuútu. 96 Anayasası memurların
sendika kurma hakkını tanı-
mıú,965 yılanda da Anayasaya uy-

gun olarak 624 sayılı Devlet Perso-
nel Sendikaları yasası çıkartılmıú
ama yine de kısıtlı kalmıútı. Grev ve
toplu sözleúmesi olmayan, protesto
ve gösteri yürüyüúü ve kamu ku-
rumlarında sendikal faaliyeti sınırlıy-
dı, bu yıldan sonra sendikalaúma fa-
faliyeti birden hızlanarak 600
civarın-da sendika kuruldu.
Her baskı döneminde oldu÷u gi-
bi 2 Mart açık faúizm döneminde
de memurlar üzerinde baskılar oluú-
turulmaya ve hakların kısıtlanmaya
gidilmesiyle var olan bu kısıtlı sendi-
kal hakta ellerinden alınınca iki-üç
yit sonra kitle hareketlerinin ivme ka-
zanmasıyla memur dernekleri kurul-
maya baúlandı. TÜM-DER, TÜM
PTT-DER, TÜS-DER, TÖB-DER
buhardan bazıları olup, üyelerinin
çeúitli ekonomik ve demokratik ta-
leplerine çözüm bulmaya çalıúmıú,
haklarına sahip çıkmıúlardır.
(TÜM-DER o dönem memura öden-
meyen MEYAK kesintilerini çeúitli
çaba ve mücadeleler sonucu almıú-
tır) ye Anti-faúist mücadele içerisin-
de ön saflarda yer almıúlardır. Grevli,
toplu sözleúmeli sendika için mü-
cadele etmiúlerdir.
2 Eylül ve sonrası dönemde ise
tüm emekçi halka ve genele yöne-
lik baskı politikalarından memurlar-
da nasibini aldı. Tüm D.K.Ö'ler ka-
patılırken özellikle memur üzerinde
baskı, iúten atılma,sürgün vb. úeklin-
de baskılar günümüze de÷in arta-
rak yo÷unlaútı. Bugüne kadar me-
murlar üzerinde grevli toplu sözleú-
meli sendikal hak hep "yasak"ol-
rnayla úartlandırıldı. Dernek kurmala-
rına yasal bir engel yoksada-2908
sayılı dernekler kanunun 39 mad.
T.C,Anayasası 28.mad.657 sayılı
D.M.K.'nun  ve 4/A maddesi.
Belli bir kurum veya kuruluúta ça-
lıúan kamu hizmeti görevlileri ile ay-
nı veya ayrı kurum veya kurulaúta
çalıúsalar bile belli bir mesle÷i men-
sup olan kamu hizmeti görevlileri,
ancak üyelerinin ortak sosyal, eko-
nomik, denlenme, kültürel ve mesle-
ki ihtiyaçlarını karúılamak amacıyla
ye sadece il ve ilçe merezlerinde
dernek kurabilirler demektedir. Ba÷-
lı olarak 2908 sayılı dernekler kanu-
nun 4-5 ve 6 maddeleri Özel ka-
nunlarla dernek kuramayacakları be-
lirtilen kamu hizmeti görevlileri der-
nek kuramaz demektedir. Ve böyle
özel bir kanunda özel ve idari hiz-
metlerde çalıúan memurların hiçbir
iú kolunda olmadı÷ı gibi bugün po-
lis ve subayların dahi dernekleri var-
dır,
982 Anayasası; memurların sen-
dikalaúma, toplu sözleúme ve grev
haklan ne kabul nede yasaklanmıú
olmasına karúın 657 sayılı D.M.K.
27.mad. memurun grev yapmasını
engellemiútir. Sendika kurma ve
toplu sözleúle hakkı yasaklanma-
mıú, kabulde edilmemiú. T.C.K.'nın
236.maddesi memurların grevini ya-
saklaması dıúında kabul veya rede-
den memurların sendikalaúma ve
toplu sözleúme haklarını düzenle-
yen iç hukukta hiç bir yasa yoktur.
Böylesi koúullarda nasıl tavır alı-
naca÷ını gösteren Anayasal düzen-
lemelerde mevcuttur. 96 Anaya-
sası 65.mad. 982 Anayasası 90.
maddede "usulüne göre yürürlü÷e
konulmuú milletler arası andlaúma-
lar kanun hükümündedir" der ve bu
durumda iç hukukta düzenleme ol-
madı÷ı koúulda temel haklar içeren
uluslararası sözleúmeler ülkemizde
"kanun" gücündedir ve böylece iç
hukuktaki boúluk giderilmiú olmak-
tadır.(3)
Türkiye'nin usulüne uygun kabul
etti÷i ve imza attı÷ı uluslararası söz-
leúmelere göre; memurlar insan
Haklan Avrupa sözleúmesine göre
sendika kurabilir ve ILO sözleúmele-
rine göre (hedef ve amaca iliúkin)
sendikaları aracılı÷ıyla toplu sözleú-
me yapabilirler.
Grev hakkı olmayan ülkelerde
de memurlar sendikaları aracılı÷ı ile
yönetime katılarak sorunların çözül-
mesi için çeúitli geliúmiú yöntemler
oluúturmuúlardır. Hatta iúçi ve me-
murlar iúkolu düzeyinde birlikte aynı
sendika- içerisinde yer alabilmek-
tedirler.
Ülkemizde 2 Eylül faúizmi ile
birlikte, memurların yaúadı÷ı örgüt-
süzlük artık aúılmalıdır. Örgütlülük
MEMURLAR
do÷rultusunda atılan adımlar en ge-
niú memur kitlesini kapsayacak bi-
çimlere dönüútürülmelidir Bunun
ilk adımı, birim derneklerinin kurul-
masından geçmektedir. Maliye,
Emekli sandı÷ı, Belediye vs. gibi bi-
rim düzeylerinde kurulacak dernek-
lerle, oluúturulacak geniú kitlesel ör-
gütlülük, Merkezi memur derne÷ine
do÷ru geliútirilmelidir. Memurların
yaúayaca÷ı bu örgütlülük süreci,
Grevli, toplu sözleúmeli, sendikal
mücadeleden koparılmadan da ele
alınmalıdır. Örgütlü mücadelenin
ikinci adımı birinciye ba÷lı olarak
grevli, toplu sözleúmeli sendikal
hak için olmalıdır. Bugün memurlar,
grevli toplu sözleúmeli sendikal hak
elde edemedi÷i sürece, maaúların
tespitinden, çalıúma ve yaúama ko-
úullarımızın düzenlenmesi, iyileútiril-
mesine kadar herúeyin kendi dıúın-
da "kendisine ra÷men" belirlenmesi-
ne seyirci kalacaktır. Kadercili÷e bo-
yun e÷mekten beúka bîr anlamı ol-
mayan bu davranıúlara Demokrasi
Mücadelesinde Memurlar izin ver-
memelidir. Artık, memurların ekono-
mik, sosyal durumu içinde yaúadı÷ı-
mız siyasi-sosyal-ekonomik ortam-
da ve kamu kuruluúlarında süren
kıúla disiplini koúullarında insanlık
onurunu ilgilendiren bir biçimde
oluúturulmalıdır.
Kısaca, memurlar artık içinde bu-
lundukları sessizlik ortamından çık-
malıdırlar. Memurların devrimci mü-
cadele tarihi bugüne ıúık tutacak
zenginlikle tarihsel deney-tecrübe
birikimiyle doludur. O halde örgütlü
mücadele tarihimizin ıúı÷ında bugü-
nün örgütlü mücadele dinamiklerini
yaratmak için daha fazla çaba gös-
terelim.
Demokrasi Mücadelesinde Memurlar
Dipnotlar
) Prof.Dr. Nur Tortop. Kamu Perso
nel Yönetimi
2) Aktaran Dr. Cahit Tutum. AøD/
980 Eylül
3) Doç. Dr. Mesut Gülmez. Uluslara
rası sözleúmeler ve memurların sendika
hakkı (Mülkiyeliler Birli÷i dergisi-988)
ÇÖZÜM 57
 YALANLA SøYASET YAPILMAZ

EMEK DÜNYASI'NIN "ÖZÜRÜ

KABAHATøNDEN BÜYÜK"

Her satırının hesabını vermekten çekinmeyen ye iddia ettikleri kiúi, 40 civarında

dergimiz ne "objektiflilik" kisvesi altında sarı temsilcinin katıldı÷ı toplantıda
Emek Dünyası'nı savunmadı÷ını
sendikacıların ekme÷ine ya÷ sürer, ne de yönetime söylerken o kadar kiúi içinde Emek
gelmek pahasına onlarla iúbirli÷i yapar. "Dün dündür, Dünyası sahibine "Öküz gibi" yakı-
bugün bugündür" diyerek günübirlik görüú úıksız tanımlamalar yaparken, sos-
de÷iútirmez. "Sataúma ve karalamayı" ise asla tavip yalist bir dergi ve sosyalist bir aday
etmez. Haber ve yorumları belgelere dayalıdır. oldu÷u için onları savunan yine A.-
Karaaslan olmuútur.
Buna ra÷men Emek Dünyası
"mal bulmuú ma÷ribi" gibi birisine
Gerçekler birinci a÷ızdan dile vip etmez. Haber ve yorumları bel- sahip çıkıyorsa (Kendilerine öküz
getirilince Emek Dünyası'nın gelere dayalıdır. yakıútırması yapmıú olmasına ra÷-
feryatları yükselmeye baúladı. Öte yandan sosyalist dergicilik men) yaptıklarının sorumlulu÷unu
Dergimize verdi÷i yanıtlara bir adına "sosyalist basın susturula- paylaúmak zorundadır.*) Do÷rusu
yenisini daha ekledi. maz"kampanyasına katılmayıp, "ba- biz de úaúırmadık de÷il... Neden bu
Yeni Çözüm Dergisi taraf bir der- sın susturulamaz" diyerek Cumhuri- denli olumsuz karekterlere sahip
gidir. Siyasi ve ideolojik bir hattı var- yet ve Milliyet'e yönelik baskıların(!) çıkma ihtiyacı duyduklarını en yetkili-
dır. Sınıf mücadelesinde tarafsız de- aktif protestoculu÷una soyunanları- lerine sözlü olarakta sorduk, ama
÷ildir. Çalıúma alanında uzlaúma-cı- da gördük. "Objektif haber-yorum dikkate almadılar. Bu günde aynı ki-
devletçi sarı sendikacılı÷a karúı adına Tez-Koop-øú'teki mücadelede úi Migros'ta eylem kırıcılı÷ı yapıyor.
demokratik, sınıf ve kitle sendikacılı- genel merkezden yana tavır alanlan- øúçiler sakal bırakıyor o sakal kesi-
÷ının yanında saf tutar. Bu taraflılı÷ı- da, ihbarcılara arka çıkanlarıda gör- yor. Genel Merkezle iúbirli÷i yapı-
nı her koúulda sürdürür. Bundan dük. yor. Hiçbir eyleme katılmıyor. Bura-
dolayı yayın politikasında bir bütün- Sınıf mücadelesi adına sergile- dan hareketle herhangi bir iúçi "E-
lük ve tutarlılık vardır. Her satırının nen bu tavırların, bugün belgeleriy- mek Dünyası eylem kırıcılı÷ı yapı-
hesabını vermekten çekinmeyen le ortaya çıkmayaca÷ını mı sanıyor- yor" diye mektup yazarsa sakın yan-
dergimiz ne "objektiflik" kisvesi altın- lardı. lıú anlamayın. Sizinle bir ilgisi yok!..
da sarı sendikacıların ekme÷ine øúte Emek Dünyası bu dergiler- Ama yalnızca bir siyasi kimli÷e ihti-
ya÷ sürer, ne de yönetime gelmek den biridir. Yoksa iddia etti÷i gibi yaç duyan, bunalımlı insanlara sa-
pahasına onlarla iúbirli÷i yapar. hiç kimse, hiç bir dönem Emek hip çıkmak zorunda da de÷ilsiniz.
"Dün dündür, bugün bugündür" di- Dünyası'nın sendikal politikasını sa- Bu gerçeklen Emek Dünyası "ka-
yerek günübirlik görüú de÷iútirmez. vunmamıútır. ralama ve sataúma" olarak de÷er-
"Sataúma ve karalamayı" ise asla Kendi politikalarını savunuyor di-
tas-

ÇÖZÜM 58

lendiriyor. Bu do÷ru de÷ildir. Karala-
ma ve sataúmaya dayalı dostça ol-
mayan bir tutum takındı÷ımızdan
de÷il, belki de bu Emek Dünyası-
nın arzu etti÷i bir úeydir ama böyle
bir niyetimiz yok. Bakın belgeleriyle
verelim.
"...Onların dar komitesini kabul
etmeyerek 20 kiúi ile geniú bir söz-
leúme komitesi kurduk. Yeni bir tas-
lak hazırladık... Migros'ta baúlattı÷ı-
nız... komite çalıúmaları.., baúarıyla
yürüyordu... sözleúme görüúmeleri-
ne bu komiteler giriyordu... Ama bu
komiteleri görüúmelere sokmadılar.
Ek maddeler yazıp (bizimkileri) çıka-
rıyorlar..."(Emek Dünyası sayısı
6-7 Nisan-Mayıs syf.0)
Saçma-sapan söylenenleri topar-
larsak; bir komite varmıú, o komite
bir taslak hazırlamıú ama Emek
Dünyası'nın sendikal anlayıúını savu-
nan birisi gelmiú bu dar komiteyi
fesh ederek, komitenin hazırlamıú
oldu÷u sözleúme tasla÷ını bir kena-
ra fırlatmıú ve 20(!) kiúilik bir komi-
te kurarak örnek(!) bir taslak hazırla-
mıú ve hazırladı÷ı o örnek sözleú-
YALANLA SøYASET YAPILMAZ
me tasla÷ının amacına da, "...iúvere-
nin hak ve menfaatlerini korumayı"
koymuú.
Aslında bu söylenenler do÷ru.
Sataúma yada karalama yok. Her-
hangi bir yanlıúlıkta yok. Kendilerini
ve amaçlarını iyi ve do÷ru tanımla-
mıúlar.
Yaptıklarına bakıldı÷ında amaca
uygun sözleúme arafesinde bir úu-
beyi; "Örgüt yönetiyor" gerekçesi ile
Genel Merkez'le birlikte ola÷anüstü
kongreye götürmek; "... øúvereninin
hak ve menfaatlerini korumak..." de-
÷ilde nedir?
Burada hiçbir yanlıú yok. Yalnız-
ca Emek Dünyasının kendilerine "ö-
küz" yakıútırması yapan ve bunalı-
ma düúüncede acilen siyasi bir kim-
lik arayıúı içinde bulunan birileri tara-
fından kullanılmıú o kadar.
TEMøZE ÇIKMA ÇABANIZ NAFøLE
Emek Dünyası "bu amaç madde-
si grevden sonra imzalanan sözleú-
mede, aynen alınmıútır" diyerek ken-
disini temize çıkarmak istiyor. "øúte
A.Karaaslan'da imzalamıú" diyerek,
hatta Sözleúmeler genelde kalıplaú-
mıú maddelerden oluúmuútur... Biz-
de bunların aúılmasından yanayız..."
vs.vs. diyerek haklı oldu÷unu gös-
termeye çalıúıyor.
Ancak bu açıklamalar Emek Dün-
yasını aklamaya yetmiyor, çünkü;
Migros iúçisi, Ö.Aydın iki ayrı sözleú-
me komitesinden ve her iki sözleú-
me komitesinin hazırlamıú oldu÷u
sözleúme tasla÷ından sözediyor ve
amaç maddelerini karúılaútırıyor.
Bu iki komitenin varlı÷ını yukarı-
ya aktardı÷ımız gibi Emek Dünya-
sı'da kabul ediyor ve kendi sendi-
kal anlayıúını savunan birilerinin ön-
derli÷inde kurulan 20 kiúilik geniú
sözleúme komitelerinin örnek bir
taslak hazırladı÷ını yazıyor.
Burada sorun; A.Karaaslan de-
÷il, iki ayrı komite anlayıúı üzerinde
yo÷unlaúıyor. Esas olarak bir komi-
tenin, olaya sınıf sendikacılı÷ı pers-
pektifi ile yaklaútı÷ı açık ve net bir
úekilde ortada iken; di÷er komite-
nin (Emek Dünyasının sendikal an-
layıúını savunan) ne mene komite
oldu÷unu anlatmak için, amaç mad-
ÇÖZÜM 59
 YALANLA SøYASET YAPILMAZ
desinden örnek verilmiútir.
Adı geçen komitede A.Karaaslan
yoktur bile. Ama kurdu÷u sözleúme
komitesinin hazırlamıú oldu÷u tas-
lak ortada. Emek Dünyası taraftarın-
da bu taslak verilmiú ama taslak
alınmadı÷ı gibi sözleúme komitesi-
de fesh edilmiútir. Kurduklarını iddia
ettikleri 120 kiúilik geniú komite ise
sadece bir yalan. Çünkü hazırlamıú
oldukları taslak örnek bir taslak de-
÷il. Aksine Emek Dünyasının dedi÷i
"genelde kalıplaúmıú maddelerden
oluúan" eskinin aynısıdır. Ve kendisi-
ne sunulan sözleúme tasla÷ını ise
"fazla iddialı" diye kabul etmemiútir.
Buradan úunu çıkarmamak gere-
kir. Hazırlanan her taslak maddesi
mutlaka kabul edilmelidir. Hayır bu
do÷ru de÷ildir. Çünkü maddelerin
istenmedi÷i úekilde kabul edilip edil-
memesi herúeyden önce bir güç so-
runudur. Bilinç ve örgütlülük düze-
yi, yeterli bir önderlik gibi koúulların
uygun olması gerekir, ama esas ola-
rak bir sendikal perspektifin sunul-
muú olması önemlidir. Bu nedenle
Emek Dünyasının "Sözleúmeler ge-
nelde kalıplaúmıú maddelerden
oluúmuútur..." úeklindeki tesbitine
katılmıyoruz. Grevden-sözleúmeye,
delege seçimlerinden kongreye ka-
dar her geliúimde sınıf sendikacılı÷ı
alternatif bir politika olarak ortaya
çıkmalıdır. Alternatif olunmadı÷ı tak-
dirde sınıf sendikacılı÷ı ile sarı sen-
dikacılık arasındaki ayrım fark edile-
mez. Emek Dünyası'da fark edeme-
di÷i için san-uzlaúmacı Genel Mer-
kezlerin yede÷ine düúmekten kurtu-
lamıyor.
EMEK DÜNYASI'NIN YAPTIöI
SAHTEKARLIK DEöøL MøDøR?
Yeni Çözüm Dergisine "sosyalist
ahlak ve siyasi düzeyi konusunda
ders vermekten geri kalmayan
Emek Dünyasfnın "küstah ve terbi-
yesiz" gibi yakıútırmalara ne deme-
li?
Yeni Çözüm Dergisini olayları
çarpıtmakla, gerçekleri saptırmakla
- suçlayan Emek Dünyası iddialarını
do÷rulayacak bir örnek gösterebilir
rni? Ama biz Emek Dünyası'nın si-
ÇÖZÜM 60
yasi faydacılık yaptı÷ına dair bir de-
÷il birçok örnek verebiliriz.
Daha önceki sayılarında "grevler-
11
le dayanıúma komiteleri Œ, kendi
çalıúmalarıymıú gibi göstermesin-
den tut, sendikalarda gericilerle iú-
birli÷i yapan insanlara destek ver-
mesi gibi birçok olaya tanık olduk.
Emek Dünyası 11.sayısında da
Tez-Koop-øú 3 no'lu úubenin öneri-
si üzerine úubeler düzeyinde ger-
çekleúen Seka grevi ziyaretini Tekel
iúçilerinin ziyareti olarak sunuyor.
Kasım 1988 sayı, 11.sayfadaki
foto÷rafı görenler úaúıracaklardır.
Baúlıkta Tekel iúçilerinin Seka
grevine yaptıkları anlamlı ziyaretten
bahsediliyor. Ama foto÷rafa bakan-
Emek Dünyasının
"Sözleúmeler genelde
kalıplaúmıú maddelerden
oluúmuútur..." úeklindeki
tespitine katılmıyoruz.
Grevden-sözleúmeye, delege
seçimlerinden kongreye
kadar her geliúimde sınıf
sendikacılı÷ı alternatif bir
politika olarak ortaya
çıkmalıdır.
lar "Aynur Karaaslan, Erdal Demirkı-
ran, ne zamandan beri Tekel çalıúı-
yorlar" demekten kendilerini alamı-
yorlar.
ùimdi Emek Dünyası bir yanıt da-
ha vererek bunu bir teknik arıza ola-
rak sunacaktır. Ancak siyasi faydacı-
lık adına Emek Dünyasında bu tür
davranıúların alıúkanlık haline geldi-
÷ini hatırlatmak zorundayız. Çünkü
aynı úeyleri Birileri grevlerle Dayanıú-
ma Toplantısı" içinde yapmıúlardı.
Tam sayfa kaplayan yazı, Seka
grevini ziyarete giden Tekel iúçileri-
nin øzmit sokklarında attıkları slogan-
larla ilgili, alta ise slogan atan Tekel
iúçilerinin(!) foto÷rafını vermiú ama
foto÷rafta bir tek tekel iúçisi yok.
Emek Dünyası "mırın-kırın" etmesin
diye sa÷dan sola foto÷rafta Z.Yıldı-
rım, Ö.Çoúkun, A.Özkaner, Z.Çiftçi,
A.Karaaslan, Y.Koç, H.ùahin, N.Ö-
zalp, H.Özsoy, ù.Erol (Migros), M.-
Bostancı (TÜBøTAK), N.Balaban,
Ü.Odabaúı, N.Afacan (MøGROS),
M.Gürdar (TÜMTøS), E.Demirkan
(Deri-øú)
Oturdu÷unuz yerden haber ya-
zıp nasıl olsa kimse anlamaz diye
bir baúka foto÷raf koymakla gerçek-
ler dile getirilemez. Gerçekler yaúan-
malıdır da aynı zamanda.
Yeni Çözüm "Sosyalist ahlak ve
siyasi düzey" dersi verirken bu yap-
tı÷ınızın "sosyalist ahlak"a girdi÷in-
de ısrarlıysanız e÷er 4.6.1989 tarihli
gazetelerden yer alan Migros iúçile-
rinin eylemini de alıp Pancar Motor
iúçileri yürüdü diye yazabilirsiniz.
Yeni Çözüm dergisi "sataúma ve
karalamayı" tasvip etmez, iktidar al-
ternatifi bir perspektifle hareket
eden dergimiz çalıúma alanında he-
def olarak kendine uzlaúmacı-sarı
sendikacılı÷a karúı olmayı seçmiútir.
Bu anlamda herkesle birlikte hare-
ket ederiz. Etmekten yanayız. Yeter
ki samimi olalım.
(*): Emek Dünyası yazarı diyor ki "a-
dı geçen tasarıyı biz de÷il 3 no'lu
úube ve sözleúme çalıúmalarına
katabildikleri iúçiler hazırlamıútır. Bir
sendika veya úubede tamamen bir
siyasi çizgiyi savunan kadrolar olsa
bile (ki bu olayda böyle olmadı÷ı
bilinmektedir) hazırlanan sözleúme
tasla÷ı o derginin veya siyasi e÷ilimin
amacı olarak sunulamaz."
Pes Do÷rusu! Böylesi bir yorum ya-
pabilmek ve buradan hareketle" Teorik
açıklamalara giriúmek, oldukça ileri bir
düzeyin" yansıması! Ö.Aydın'ın "açı÷ı-
nı" yakalamıú olmanın keyfi ile (!), "Tas-
la÷ı biz hazırlamadık" diye kendini savu-
nurken; Emek Dünyası yazarları komik du-
ruma düútüklerinin farkında de÷iller rni?
Bir dergi yada gazetenin sözleúme
tasla÷ı hazırlayıp T.øú görüúmelerinde
devreye girmesinin; tartıúma konusu ya-
pılamayacak kadar saçma oldu÷unu
söylemeye gerek var mı? Ö.Aydın'm ya-
zısını okuyan sıradan bir iúçiye sorsanız
size neyi anlatmak istedi÷ini rahatça
söyleyebilirdi. Ve sizde kendinizi savun-
mak için bu kadar sıkıntıya girmezdi-
niz...

øETT DELEGE SEÇøMLERø
ùUBE KONGRESø
VE ÇIKARILACAK DERSLER
Uzlaúmacı-devletçi sarı sendi-
kacılı÷a karúı mücadele, yal-
nızca bir yönetim sorumlu de÷ildir.
øETT, do÷rudan halka hizmet su-
nan bir kuruluú olması ve 7 milyon-
luk bir úehrin trafi÷ine damgasını
vurması nedeniyle, stratejik özellik
taúıyan bir iúyeridir.
Bu özelli÷in kazandırdı÷ı dina-
mik yapısıyla, geçmiúten bugüne
bir mücadele gelene÷ine de sahip
olmuútur. Örne÷in, 2 Eylül öncesi
DøSK Baúkanlı÷ını elinde tutan Ge-
nel-øú Sendikasının, miting ve yürü-
yüúlerdeki militan gücünü øETT iúçi-
leri oluúturuyordu. øETT, 2 Eylül
öncesi  Mayıslarda, 30 Nisan iú bı-
rakma eyleminde vb. örneklerde gö-
rüldü÷ü gibi, sınıf sendikacılı÷ının
önemli mevzilerinden iri durumun-
daydı. Her ne kadar 2 Eylül sonra-
sında ve ANAP döneminde, gericf-
faúist unsurları, devlet destekli kad-
rolaúma çabalarıyla belirli bir gerile-
me gözlenmiúsede; 2 Eylül sonra-
sının ilk etkili iúçi eyleminin sahipli÷ini
de, yine øETT iúçileri yapmıútır.
"Hız kesme" eylemiyle günlerce
kamuoyunun dikkatini çeken øETT
iúçileri, özellikle de úoförler; a÷ır ça-
lıúma koúullarını düzeltme ve yeterli
ücret talebini gündemde tuttular.
øúyerinin önemi yanında, Taúıtlar
ùubesinin de Belediye-øú Sendikası
içindeki önemi ve a÷ırlı÷ı küçümse-
nemez boyuttadır. Üye sayısı bakı-
mından sendikanın en büyük úube-
sidir ve genel merkeze 3 delege
göndermektedir.
Belediye-øú Sendikası ise
Türk-øú'in en büyük sendikalarından-
dır. Son genel kurulda 24 delegesiy-
le ùevket Yılmaz'ı desteklemiú ve
Türk-øú yönetiminde mali sekreterli-
÷i almıútır. Aynı genel kurul'da "sos-
yal-demokratların" adayı Cevdet Sel-
vi 7 oyla Türk-øú Baúkanlı÷ını kay-
betmiúti.
Kısacası ço÷unlu÷unu DøSK-Ge-
nel-øú üyelerinin oluúturdu÷u de-
mokrat sol e÷ilimli Belediye-øú taba-
nı; ne yazık ki ne kendi sendikaları-
nın kongresinde, ne de Türk-øú
kongresinde e÷ilimine uygun bir
a÷ırlık koyamamıútır.
Bunun bir nedeni, 2 Eylül'den
so.ıra sendikal faaliyetler serbest(!)
bırakıldı÷ında, sendikaları kapalı Ge-
nel-øú üyelerinin örgütsüz ve önder-
siz kalması; di÷er nedeni ise gücü-
nü 982 Anayasası ile 282-2822
sayılı anti-demokratik yasalardan
alan uzlaúmacı -san Türk-øú'in
ANAP'lı belediyelerle iúbirli÷i yap-
mıú olmasıdır.
Bu dönem geliúmelerin baúka
bir boyutu da, "sol muhalefet" adı-
na úube yönetimlerine gelen eski
Genel-øú iúyeri temsilcilerinden bir
kısmının; sınıf sendikacılı÷ı perspek-
tifinden uzak yaklaúım içinde,
"Türk-øú'i ele geçirme" hayali içinde
mevcut olumsuzlu÷u daha da pe-
kiútirmeleci, etkili bir güç olamayıúla-
rıdır. Bu tür unsurlar, sınıfsal temel-
øSÇø/SENDøKA
de örgütlenme ve mücadele pers-
pektifinden uzak oldukları için, bir
süre sonra san sendikacılı÷ın çarkla-
rı arasında kaybolup gittiler. Tür-øú'i
ele geçirelim derken, kendileri ele
geçirildiler. Bu kesimlerin mevcut
sol potansiyeli geriletme ve sarı sen-
dikacılı÷ın hareket alanının geniúlet-
mede oynadıkları rol küçümsene-
mez boyuttadır. Son seçimlerde bi-
le, bu kesimlerin mücadeleye ver-
dikleri zararın sonuçlarını vurgula-
mak gerekir.
Geçmiúte "sol muhalefet" adına
úube yönetimine gelenlerin, genel
merkezle bütünleúmesi ve taban-
dan tepki görmesi, 26 Mart yerel se-
çimleriyle belediye" yönetimlerinin
"sosyal demokratların eline geçme-
si, sendika üst yönetiminde ve
Türk-øú'te dengelerin de÷iúebilece÷i
konusunda iúaretler veriyordu.
Bu nedenle, Genel merkez Ve
Türk-iú'i de yakından ilgilendiren
øETT delege seçimlerine ve úube
kongresine; yalnızca bir seçim gö-
züyle de÷il; sınıf mücadelesini yük-
seltmede bir araç olarak bakılması
ve sınıf sendikacılı÷ına uygun örnek
sunulması gerekiyordu.
Çünkü sarı-uzlaúmacı sendikacı-
lık basit bir yönetim sorunu de÷ildi.
øúçilerin karúısına engel olarak çı-
kan bölge çalıúma müdürlü÷ü, po-
lis, rüúvet, para, içki, makam sun-
ma ve kiúisel çıkar... gibi unsurlarıy-
la düzenin kendisiydi. Organize bir
güçtü sistemdi.
ÇÖZÜM 6
 øSCø/SENDøKA
Delege seçimleri, sınıf sendikacılı-
÷ıyla sarı-uzlaúmacı sendikacılık ara-
sındaki ayrımı ortaya koymak, sınıf
mücadelesinde netleúmeyi sa÷la-
mak ve perspektif sunmada bir
araç olarak ele alan Devrimci øúçi
Hareketi; sarı-uzlaúmacı genel mer-
keze karúı olan herkesi mücadeleye
ça÷ırdı. Bu anlayıúla sorumluluk
içinde hareket etti ve birli÷i sa÷la-
maya çalıútı. Çıkardı÷ı bir dizi bül-
tenle amaçlarını, ilkesini ve progra-
mını tabanı yaydı ve tartıúma platfor-
munu geniúletti.
Yürütülen mücadeleyle øETT'de,
alternatif politikalar sunuldu, alternatif
yönetimin anlayıúı sergilendi. Dev-
rimci iúçilerin önderli÷inde özveriyle
yürütülen mücadele, iúçilern sempati
ve deste÷ini kazandı. Sarı-uzlaú-
macı genel merkezin ve zaten pasif
durumdaki úubenin a÷ırlı÷ı ikinci
planda kalmaya baúladı. Daha ön-
celeri en küçük bir eleútiride disiplin
kurulunu iúleten ve bunu tehdit ara-
cı olarak kullanan genel merkeze,
onun sarı sendikal anlayıúına karúı
açık ve net bir tavır alındı. Amaç saf-
laúmayı hızlandırmak ve mücadele-
yi yükseltmektir.
Devrimci øúçi Hareketi'nin müca-
delesi ve gücü, genel merkez yöne-
timini tedirgin etti. Tüm olanaklarını
seferber ederek, karúı önlemler ge-
liútirmeye baúladılar.
Güç dengesine baktı÷ımızda, bir
yanda, 25 milyar liralık bir kasa,
sarı sendikacıların güdümünde ha-
reket eden bölge çalıúma müdürlü-
÷ü, temsilci toplantılarına kadar gire-
rek korku salan, eylem yapmalarını
engellemeye çalıúan polis ve kiúisel
çıkar peúinde koúan bireyci, kariye-
rist unsurlarla birlikte düzenin kendi-
si yer alıyor. Bir yanda ise, sadece
iúçilerin kendi örgütlü gücüne ve
sendikal anlayıúına güvenen, ina-
nan bir Devrimci øúçi Hareketi . Bir
tarafta da "Türk-øú'i ele geçirmek" gi-
bi ham hayaller kuran ve yönetime
gelmek u÷runa, genel merkezle ara-
yı bozmama titizli÷i içinde davra-
nan "geleneksel sol"... Bu kesim
içinde tehlikeli olan sarı-uzlaúmacı
sendikal anlayıú de÷il, "örgüt", "aúırı
ÇÖZÜM 62
uç" dedikleri devrimci-demokrat iúçi-
lerden oluúan "alternatif yönetim'di.
Kendilerine hedef olarak uzlaúmacı
san sendikacılı÷ı de÷il, devrimci sol
güçleri seçmiúlerdi.
"Alternatif yönetimin tüm çabala-
rına ra÷men, birli÷e yanaúmayan ve
"kazanın da görelim" diyerek, genel
merkeze hizmette kusur etmeyen
geleneksel sol kesim, iúyerlerinde
çıkardı÷ı kazanma amacı olmayan
suni listelerle görevini yerine getirdi-
ler. Kafalarda bulanıklık yaratıp he-
def úaúırttılar, sol bölündü: Sonuçta
%35 oranında bir kitleye sahip sa÷
kesim %60 oranında bir delege po-
tansiyeline sahiplenmiú oldu.
Kısacası sınıf sendikacılı÷ına da-
yanmayan çıkarcı-dar bakıú açısı,
kariyerizm e÷ilimleri, bölgecilik,
hemúericilik gibi engellerin aúılama-
yıúı, genel merkezin oyunları... gibi
nedenlerle solun birli÷i sa÷lanama-
dı. "Alternatif yönetim" açısından
da, yeterli uyanıklık, bilinçli profes-
yonelce faaliyet göstermedeki eksik-
lik bu tablonun do÷masında rol oy-
nadı.
Delege seçimlerinde edindi÷i de-
ney ve tecrübelerle, devrimci iúçiler
ve delegeler kongreye daha yetkin-
leúmiú olarak girdiler. Bölük-börçük
olan sol delege tabanı, özverili ça-
balarla birleútirilerek seçime girildi.
Ancak tek liste halinde girilmesine
ra÷men, seçim -delege seçimleri-
nin sonucuna paralel olarak -
64-93 kaybedildi. øETT iúçilerini ve
úoförlerini artık sa÷ bir yönetm tem-
sil ediyordu.
Delege seçim sistemindeki çar-
pıklı÷ı ve ince hesaplan görebilme-
de "amatör" kalan Devrimci øúçi Ha-
reketi, sınıf mücadelesinin zengin
deneylerinden ders çıkartarak daha
da yetkinleúip güçlenmesini bilecek-
tir.
Sınıf sendikacılı÷ın mücadele an-
layıúı sadece yönetimleri alma üzeri-
ne kurulamaz. Tabanın örgütlü gü-
cüne dayanmayı esas alan Devrimci
øúçi Hareketi, øETT iúçilerinin mü-
cadele gelene÷ini sahiplenerek sür-
dürecek; iúçileri sa÷cı yönetimin ve
iúverenin eline terketmeyecektir.
PANCAR MOTOR'DA
OTURMA DøRENøùø
ÜIkemizde tekelci sermayenin kâr
oranındaki artıúı sürekli kılabilmek
mevcut ekonomik bunalımın
yükünü emekçi sınıflara
aktarabilme çabası hemen her üre-
tim birimine yansıyor, çeliúkiler gide-
rek derinleúiyor.
Bunun son günlerde bir örne÷i-
de PANCAR MOTOR Fabrikasında
yaúananlar oldu. øúveren üç iúçiyi iú-
ten çıkardt, "dökümhane" bölümü-
nü kapadı.
øúten atılan iúçilerden biri de 
Mayıs tutsa÷ı Hüseyin ASLAN'dı.
Hüseyin ASLAN, oturma eyleminin
ardından geliúen toplu vizite eylemi
günü, eylemin kırılması (di÷er iki iú-
çi tekrar iúe alınırken Hüseyin AS-
LAN için bir úey de÷iúmiyordu.) neti-
cesinde iúsiz kalıyor ve adeta ceza-
landırılıyordu.
øúçiler atılan kardeúlerini yanlız bı-
rakmadılar ve sahip çıktılar. 2
A÷ustos'da yaklaúık 600 iúçi fabrika-
nın önüne toplanıp oturma eylemi
yaptılar.
Eylem aktif bir duyarlılık ve sınıf
dayanıúması örne÷i olarak olumlu-
dur ve bu yanına sahip çıkmalı, ge-
lenekleútirilmelidir.
Ancak sorun daha köklü ye
uzun vadeli olarak ele alınmalıdır. øú-
çi sınıfı mücadele içinde sınıf içi ve
dıúı dayanıúmasını ilerleterek bilinç-
lenecek, bilinçlendi÷i oranda refor-
mist uzlaúmacı sendikal önderlikle-
rin sultasına son verecek ve bunun
verdi÷i güçle mücadelesinde bir
adım daha atacaktır.
Mevcut sendikal yapılanmaların
reformizmi, düzen içili÷i açıktır ve iú-
çi sınıfının uzun erimli mücadelesin-
de yer alabilecek nefesleri yoktur.
øúçi sınıfı, PANCAR MOTOR ör-
neklerini ço÷altacak, ço÷alttı÷ı oran-
da sınıf mücadelesinde daha aktif
ve önemli bir yere sahip olacaktır.
YAùASIN PANCAR MOTOR
DAYANIùMA EYLEMø
YAùASIN øùÇø SINIFININ
MÜCADELESø

TERSANE GERÇEKLERø VE
ADIMLAR'DAKø MEÇHUL
TERSANE GRUBUNA YANIT
Adımlar dergisinin 13. sayısında,
11 sayfada "Delege sicimlerinde iki
Taktik" baúlıi÷ı ile yazılan yazıyı
kaleme alan Tufan ùøùLø'nin
Tersaneleri hiç tanımadı÷ı
anlaúılıyordu. Hiç tanımamak tabiki
bir hata de÷ildir. Sadece eksikliktir.
Ama bir yer hakkında bilginiz yok-
sa, illede yazı yazmak zorunda de-
÷ilsiniz. Yazma zorunlulu÷u hissedi-
yorsanız, yazıyı yazaca÷ınız yeri,
olayların ve tavırların neden nasıl ol-
du÷unu ö÷renmek yazmak en do÷-
ru olanıdır.
ùimdi T.ùøùLø'nin yazarak çarpıt-
maya çalıútı÷ı olayları, biz yaúayan-
lar ve mücadele edenler, yazıdan
alıntı yaparak bir bir açaca÷ız. "Çok
parçalı muhalefet toparlanıp birleú-
medi. úaúkınlı÷ın ilk anlarında kız-
gınlıkla ilk akla gelen seçimleri Boy-
kot e÷ilimi hızla yayıldı. øúçileri bu
karara iten çaresizlikti."
"Çok parçalı muhalefet" deyimini
biraz açmak lazım. Çünkü bu muha-
lefet kelimesi o kadar çok yuvarlak
kullanılıyor ki kendine sınıf ve Kitle
sendikacılı÷ı etiketi takanlar, Faúist-
leri bile bu muhalefet kelimesi içine
alıyorlar. Sorun Nazım TUR'a muha-
lif oldu÷unu söylemekle bitmiyor.-
Bunu yazısında T.ùøùLø'de kabul
ediyor. Sorun Nazım TUR'un gitme-
si de÷il, artık getirilmesi gereken
sendikal anlayıú nedir?
Bu ana sorun Muhalefetin temeli-
ne koyulmadı÷ı sürece bir yere varı-
lamaz. Mesala Aydınlıkçılar olarak
bilinen grup 1983 yılında gerici N.-
TUR'la iúbirli÷i yapmıú, hem de yap-
tı÷ı iúbirli÷inin ilkeli oldu÷unu iddia
etmiútir. ùimdi ise muhalif oldu÷u-
nu söylüyor. Acaba T.ùøùLø'nin "mu-
halefet" kelimesi için hangisini te-
mel olaca÷ız. O günkü yönetime
karúı (1983) gerici kadrolarla iúbirli÷i
yapmıú Aydınlıkçı grubun muhalif-
li÷i nerede baúlayıp nerede bitmek-
tedir? Veya gerici kadrolarla iúbirli÷i
yapan bir anlayıú nasıl bir muhale-
fet olabiliyor.
Önceden düúman kardeúleri oy-
nayan grupların nasıl olduysa "ka-
der" bir araya getirdi. T. ùøùLø úimdi
sevinecek, "iyi ya, ne güzel birleú-
miúler iúte" diyecek. Ama birbirlerin-
den ayrıldıkları anda birbirleri için
onlar 3-4 kiúi, onları içimizde eritiriz
demeleri nasıl bir birlik oluyor? Bu
nasıl bir birlik ki ayrıldı÷ı anda he-
men tüccar kafalar çalıúmaya baúlı-
yor. Bu mu muhalefet? Ne yazık ki
bu anlayıúa katılmıyoruz. Tüccar ka-
fası ile oluúan birlik bir çıkar birli÷i
olabilir. Ama bu birli÷e iúçi sınıfının çı-
karları için oluúan birlik diyemiyoruz.
Sonuç itibarıyla bugünkü yöne-
timden çok farklı olmadıkları orta-
da. Oluútu÷undan beri bu "Birleúik
Muhalefet" birbirini ekarte etmeye
çalıúıyor. Onun için, ciddi olarak bu
insanların muhalefet olmadı÷ının bi-
lincindeyiz.
Tabanda birli÷in temelleri
1988'den beri atılmaya baúlanmıú-
tır. Yani kısaca tersanelerde:
1-øktidarda olan genciler
2-Muhalefet olmak için muhale-
fet olanlar
3-Sınıf ve Kitle Sendikacılı÷ını il-
ke edinmiú devrimcidemokrat güç-
ler vardır.
Biz muhalefet olarak, 3. grubu
ele aldı÷ımızda çok parçalı muhale-
fet deyimini de÷il, toparlanma süre-
cinde olan Tek Parça Muhalefet de-
yimini kullanıyoruz.
"Boykotun úaúkınlıkla ve kızgınlık-
la çıktı÷ı"na gelince, bu konu tama-
men bir fantazl T. ùøùLø'nin hayal
alemleri bir haylice güçlü. Boykot
kararının alınması Tersanelerdeki
özgü! durumdan dolayıdır. Yukarı-
da sayılan 2.muhalif grup, yıllardır
TERSANE øSÇøLERø
etkinlikleri sonucu kitlede güvensiz-
lik yaratmıú, kaypak insan olmanın
en uç örneklerini vermiúlerdir. Onlar-
ca yıldır muhalif olan bu anlaúıúların
baúarısızlı÷ı ortadadır.
Boykot ilk kez "muhalefet olmak
için muhalefet" olarak hareket eden-
lerde dahil, tabandaki tüm iúçilerin
en geniú birli÷ini sa÷lamıútır. E÷er
salt yönetime gelmek baúlıbaúına
bir amaç de÷ilse, ve amaç iúçilerin
birli÷i ise tersaneler tarihinde bunu
ilk kez "BOYKOT" SAöLAMIùTIR.
øúyerlerinin kendine has özelliklerini
görmezden gelemeyiz. Kitlenin bi-
linç düzeyi, müdahale yetene÷i ve
anti-demokratik yasaların varlı÷ını.
Ama bunlar T. ùøùLø için bir anlam
taúımıyor. Her yerde, her iúyerinde
delege seçimlerine aynı tavır kon-
malı gibi bir mantık mı var? Boykot
kararımızın kendi içinde, Tersaneler
özelinde büyük aktviteler taúıdı÷ını
T. ùøùLø'ye bilgi veren insanlar ey-
lemlere gelselerdi görürlerdi.
Genel Merkezin 3 kez basılması,
delege seçimlerinde úubelere siyah
çelenk bırakılması, noterden çekilen
ihtarnameler, geniú kitle ile postaha-
neden protesto telgraflarının çekil-
mesi ve tüm bunlarla yo÷rulan
Mart/Nisan eylemlerimiz.
Yani boykot kararı almamızın ne-
deni kızgınlık ya da çaresizlik de÷il-
dir. Boykotun baúarılı oldu÷unu
Adımlardaki yazısında T. ùøùLø de
kabul ediyor.
Boykot, aksine iúyerlerinin kendi-
ne özgü koúullarında iradi olarak
verilmiú do÷ru bir karardır. Bu ne-
denle boykotu savunuyoruz. Tersa-
nelerde "direnebilmek" tohumunu
atmakla mutluyuz. Sadece ve sade-
ce bu yüzden tersaneler tarihinde
olmadık birúey oldu. Ve 4 öncü iúçi
arkadaúımızın iúine son verildi. T.
ùøùLø yazısında istedi÷i kadar sonu-
cun de÷iúmedi÷ini iddia etsin bizce
çok úey de÷iúti. T. ùøùLø sonuç der-
ken aklı hep listelerde, yönetimler-
de. Liste kahramanlı÷ının klasik izle-
rini taúımakta. T. ùøùLø'ye göre so-
nucun de÷iúmesi yönetimin de÷iú-
mesi ile eú anlamlıdır. Biz bu anlayı-
úa katılmıyoruz. Sonucun de÷iúme-
ÇÖZÜM 63
 TERSANE øSÇøLERø
si bir sürecin yaúanması ile ortaya
çıkacaktır.
Daha söylenebilecek çok úey
var. Ama en çok da dikkatimizi yazı-
nın ikinci sütununda bulunan "bir
grup iúçi"nin söyledikleri çekiyor.
Me÷erse boykotu do÷ru görmeyen
bir grup iúçi varmıú. Biz T: ùøùLø'ye
sormak istiyoruz. Bu grup gerçek-
ten Tersanelerde mi? Çünkü biz o
dönemde ve bugüne de÷in boyko-
tun do÷ru olmadı÷ını sadece Genel
Merkezden ve taraftarlarından duy-
duk. Yoksa "muhalif" olan herhangi
bir grup bugüne kadar boykota yan-
lıú dememiútir. E÷er böyle bir grup
varsa her an tartıúmaya hazırız. He-
le bu grubun yaptı÷ı açıklama ise
baútan aúa÷ı çarpıtmadır. Böylesi
bir açıklama yukarıda sayılan ikinci
grubu ba÷lar. Ve en fazla kendi
özeleútirileri olabilir. øki yıldır söyle-
diklerimiz ve eleútirilerimiz ne hek-
metse bugün sanki bu grubun sa-
vundu÷u úeylermiú gibi anlatılıyor.
Tersanelerin sıcak prati÷inde ne
böyle bir grup oldu ne de bu gru-
bun çalıúması. E÷er var is'e dergi
sayfalarında çıkıp bizzat mücadele-
nin içine gelsinler.
"Zor ile karúılaúınca yönetime ta-
lip olmadılar" deyimi ise tam bir gaf-
lettir. Polisle çatıúan, sarı sendikacı-
larla kavga eden, genel merkezi
tam 3 kez basan, tersane eylemle-
rinde jopların hedefi olan devrim-ci-
demokrat iúçiler nasıl oluyor da zor
karúısında kolay yolu seçiyorlar.
Yani yönetime talip olmaktan vazge-
çiyorlar. "Kitlemiz az" deyip kaçan,
genel merkezi basma ortak kararı-
na "kapıda polis var çıkamıyoruz" di-
yerek katılmayanların boykot kararı-
nı alıp onu en geniú kitlelere mal
eden devrimci-demokrat güçler için
"zoru görüp talip olmadılar" demesi
en hafif deyimi ile bir çarpıtmadır.
Adımlar dergisindeki yazı bu anlam-
da gerçekleri yansıtmıyor. Yalan ha-
ber yazmak istemiyorsa haber kay-
naklarındaki tek yanlılı÷ı kaldırmalı-
dır. Adımlar dergisinin daha ciddi
ve daha do÷ru yayın yapması ge-
rekmiyor mu?
Yazılarımız devam edecektir.
ÇÖZÜM 64
øùTEN ÇIKARMALAR
TERSANELERDEKø MÜCADELEMøZø
ENGELLEYEMEYECEKTøR
ÜIke ekonomisinin içinde bu-
lundu÷u krizin emekçi halkımızın
sırtından çıkarılması sonucu mevcut
sömürü 980-989 arası iyice
azgınlaúmıú buda açlı÷ı ve
yoksullu÷u alabildi÷ince arttırmıútır.
Siyasi iktidarı temsil eden ANAP
iktidarının oy potansiyelinin %
2.75 'lere kadar düúmesi bir an-
lamda da olsa siyasi iktidarın gücü-
nün halk üzerinde zayıflaması sonu-
cu toplumun tüm kesimleri kendili-
÷inden de olsa hareketlenmiútir.
Özel olarakta 989 senesinin toplu
olarak K.ø.T'lerde 600.000 iúçiyi kap-
sayan Toplu sözleúme yılı olması
huzursuzlu÷un ifade edilmesini ko-
loylaútırmıútır.
Böyle bir ortamda Mart/Nisan iú-
çi eylemlili÷i tüm ülkeyi etkilemiú,
toplumun tüm kesiminin sempatisi-
ni ve deste÷ini kazınmıútır. Bu süre-
ce a÷ırlı÷ını koyan iúyerlerinden biri-
de kuskusuz ki Tersaneler olmuú-
tur.
Tersane iúçilerinin yaptıkları ey-
lemlerin daha tutarlı ve aktif olma-
sındaki neden, yalnızca iúverene
karúı de÷il, aynı zamanda Sendika-
ya karúı olmasından kaynaklanıyor-
du. Tabandaki dürüst demokrat
devrimci insanların fedakarca çalıú-
maları sonucu Tersanelerdeki mü-
cadele gittikçe geliúmekte ve sa÷lıklı
bir yapıya dönüúmekte idi.
2 Eylül 980'den beri kamu iú-
yerlerinde bilinçli olarak yerleútirilen
Türk-øslam sentezinin varlı÷ı, üreti-
min iyice laçkalaútırtlması, üretimde
organizasyonun olmaması sonucu,
K.ø.T.'ler siyasi iktidarca sa÷lam,
ses çıkmayacak yerler olarak görü-
lüyor hiç düúünülmüyordu bile.
989 senesi ile birlikte hem siyasi
iktidar hem iúbirlikçisi sarı sendika-
lar kamu kuruluúlarındaki hareket-
lenmeleri úaúkınlakla izliyorlardı.
Partizanlı÷ın her siyasi iktidar de÷i-
úikli÷i sonrası, yukarıdan aúa÷ı yö-
neticilerin de÷iúmesi olarak kendini
gösterdi÷i kamu kuruluúlarında
sa÷lam görülen "otoritenin"
sarsılması siyasi iktidarı daha da
azgınlıútırıyor-du.
Sadece yaúam koúulları protesto
eden Tersane iúçilerinin eylemlerine
artık polis joplarıda giriyordu. En
masum taleplerin üstüne bile baskı
ve terörle giden siyasi iktidar, kamu-
oyunun yo÷un deste÷i sonucu iúçi
eylemlerinde geri adım atıyordu. Si-
yasi iktidar ve onun yasaları ile varlı-
÷ını koruyan san Sendikalar uygun
bir zamanı hazırlamaya ve bekleme-
ye baúlıyordu. Türk-øú'le elele verip
yıllardır sözleúmelerde "uzat-bıktır"
takti÷i uygulayan siyasi iktidar, 
Mayısla beraber örgütlü hale dönüú-
meye baúlayan emekçi halkın mü-
cadelesinden korkmuú apar topar
geçmiú senelere oranla daha iyi üc-
ret verip toplu sözleúmeleri bitirmiú-
ti.
"Uzat-Bıktır" takti÷i ile bıktırılan
iúçiler, yeni imzalanan Toplu
Sözleúmeye tepki veremiyorlardı.
Bunu tespit eden egemenler, iúçi
sınıfının a÷zına bir parmak bal
sürüyor, huzursuzlu÷u görünürde
ortadan kaldırıyordu. Ve bu arada
Toplu Sözleúme farkları tek
saferde veriliyordu.
Bundaki amaçta iúçilerde "genel
rehavet" yaratmak. Çünkü bu reha-

vetle beraber öncü iúçilerin tasviye-
sine baúlanacaktı. Plan hemen uy-
gulandı. Tersanelerde iúveren-Sarı
Sendika elele vermiú 3. madde ile
Camialtı Tersanesinde 0, Haliç Ter-
sanesinde 5, østinye tersanesinde
6 iúçinin iúine son veriliyordu.* Özel-
likle Haliç Tersanesinde 5 kiúilik lis-
tenin arasına 4 öncü iúçi de sıkıútırıl-
mıútı. Bu uygulama Tersanelerde
büyük bir memnuniyetsizlik yarattı.
Ancak plan iyi yapılmıútı. øúçiler re-
havet içindeydi. Asılsız söylentilerle
korkuları yo÷unlaútırılmıú ve en
önemliside yıllık izin aylarında olun-
ması sonucu Tersanede çok az iúçi
bulunuyordu. Bu, memnuniyetsizli-
÷in ifade edilmesini zorlaútırıyordu.
Tüm olumsuz koúullara ra÷men Ha-
liç Tersanesinde, iúçilerin katılımı ile
yemek boykotu yapılmıú, iúten atıl-
maları kınayan 300 imzalı dilekçe
toplanmıútır.
Aklımıza hemen "muhalefet" ol-
du÷unu idda eden insanlar geliyor.
Peki bunlar birúey yapmıyormuy-
du? diye düúünülebilir. Hem kendi
iú kolumuzdaki iúçilerin ö÷renmesi,
hem de di÷er iúkolundaki iúçilere
örnek olaca÷ını bildi÷imizden
önemli bir fırsatın, nasıl bile bile
kendine "muhalefet" maskesi tak-
mıú insanlar tarafından harcandı÷ını
yazmayı bir görev biliyoruz.
28 Haziran 989 günü iúine son
verilen Haliç Tersanesinde 4 üncü
iúçi arkadaúımız ve devrimci-demok-
rat güçler l Temmuzda Camialtı Ter-
sanesine gemi indirme töreni oldu-
÷unu biliyor ve çalıúmalarını bu yö-
ne kaydırmaya baúlıyordu. 29 Hazi-
ran günü Aydınlıkçı olarak bilinen
gruptan ilk kez toplantı teklifi geli-
yordu. øúçi eylemlili÷inde toplantılar-
da sürekli kaçmıú, tabanda ciddi
olarak hiç bir çalıúmaya yanaúma-
mıú insanlar ilk kez toplantı teklifi
yapıyorlardı.... Amaç ne idi? øúçi kıyını
protesto etmek mi? Tabi ki hayır.
Amaç iúten çıkarılma silahının kendi-
lerinde dönme olasılı÷ına karúı güç
arama bincilli÷inden baúka bir úey
de÷il. "Maceracı, delikanlı, iú bilmi-
yorlar" diye suçlanan dürüst devrim-
ci-demokrat insanlar her nasılsa kit-
le ile iyi iliúki kurabiliyorlar. Bu iliúki-
den yararlanmalı. Böyle düúündük-
leri , bencillikleri toplantıda suratları-
na vurulmasına ra÷men kitle iliúkile-
rine olan ihtiyaçlarından dolayı ses
çıkarmıyorlardı. Aydınlıkçı bilinen biri
konuúuyordu "Gemileri indirmeye-
lim" diyordu. Keskin çıkıúı Tersane-
ler gerçe÷ini görenlerce reddedile-
cek nasılsa, biraz palavra fena ol-
maz diye düúünüyordu. Ve hemen
ardından gerçek yüzünü gösteriyor-
du. Bu seferde "3-4 kiúi ba÷ırıp ça-
÷ırma yapmasın, ba÷ırma ça÷ırma
olmasın, olayları kendi seyrine bıra-
kalım, orada ne istenirse onu yapa-
rız". Aydınlık kafası insanlar arasın-
daki morali-dayanıúmayı en üst sevi-
yeye çıkaran, kitlelere mesaj ileten
slogan atmaya "ba÷ırıp ça÷ırma" di-
yordu. Teslimiyetçilik bayra÷ını da-
ha úimdiden sallıyordu. Slogan at-
maktan korkan, olayları seyrine bıra-
kan bir kafanın nasıl gemi inmeye-
ce÷i sorusu yanıtsız kalıyordu.
Haliç Tersanesinde ince politika-
lar yapmakla bilinen bir baúka sol
maskeli ise inciler döktürüyordu. Di-
yordu ki "Arkadaúlar iúten siyasi-po-
litik atılmadı." Neden diye sorulunca
alınan yanıt cahilli÷inin ne boyutta
oldu÷unu gösteriyordu. "øúçiler
Mart-Nisan ayında kendili÷inden ek-
mek için yürüdüler. Düzen de de÷i-
úikli÷i talepleri yoktu. Bundan dola-
yı iúten atılmalar siyasi-politik de÷il-
dir." Bu kafaya göre bir tasfiyenin
politik olması için iúçiler örgütlene-
cek, örgütlü mücadeleyi ö÷renecek,
demokrasi mücadelesinde geliúe-
cek, bu esnada Sermaye tasfiye
yapmayacak, bekleyecek. Mücade-
le ne zaman "düzen de÷iúikli÷i" ta-
lep ederse o zaman Sermaye tasfi-
yeye baúlayacak. Bu zekaya par-
mak ısırmamak mümkün mü? Ne
mutlu Tersanelere böyle zeki insan-
ları da çıkardılar. Uzun lafa gerek
yok. Bu üstün insan en güzel yanıtı
2 senelik bir iúçi arkadaúımızdan alı-
yordu. "Ben iki senedir Haliç Tersa-
nesinde çalıúıyorum ama bunca ey-
lemlilik yaúanmasına ra÷men sizi ilk
defa görüyorum. Adınızı bile daha
önce hiç duymadım". Denilen o ka-
TERSANE øSÇøLERø
dar netti baúka söze gerek yok.
Baúka biri sözü alıyor "global,
konjektürel, nesnel, öznel" gibi ga-
rip kelimeler kullanıyordu. Herhalde
bilgili biri olmalı diye düúünürken ta-
mamen ötekilere benzemesede ko-
nuúma öze gelince, takke düúüyor
ve kel görünüyordu. "Kitle ne derse
onu yapalım. Onlar ne isterse onu
söyleyelim, slogan tespit etmeye-
lim, orada kendili÷inden çıkar".
Bu kafalarla anlaúma sa÷lam di-
ye bir zorunluluk olmuyor ve toplantı
da÷ılıyordu. Toplantının kızıúması
sonucu Aydınlık grubundan orada
görüúürüz gibi laflar duyuluyordu.
Dürüst devrimci-demokrat
güçler
pankart açmaya niyetli idiler. Ve
pankartlar hazırlandı, "øúçi Kıyımına
Son/Sendika iúveren iúbirli÷ine
son" Ve tören günü geldi ( tem
muz). Törende kimler olmayacak
ki. Açlı÷ın, .yoksullu÷un, zammın,
zulmün iúçi çıkarılmasının suçluları
ve iúbirlikçileri. Bakan, Gemi Sanayi
Müdürlü÷ü, Tersane Müdürlü÷ü,
Tersane , Müdürleri, øúçi Sendikası
(?) ve ........... protokol.
Tören baúlıyor. Aydınlıkçı insan-
lar belli belirsiz bir sesle çok geri
bir tavırla olayı sadece Genel Mer-
keze yani baúkana ba÷layıp "Yuh"
diye mırıldanıyorlardı. Konuúurken
karúı çıkanlar mırıl mırıl bir úeyler
söylüyorlardır. Bu arada devrimci -
demokrat iúçilerin "øúçi Kıyımına
Son" sloganı ile etraf çınlanmaya
baúlıyordu. Ardından "Sendika-øúve-
ren iúbirli÷ine son" sloganı atılırken
Aydınlıkçı grubun fiili müdahalesine
maruz kalınıyordu, Tüm iúçilerin
içinde Aydınlıkçı grubun müdehale-
sini fiili olarak engellenmesinin uy-
gun olmadı÷ını gören Devrimci-De-
mokrat iúçilerin etrafı polis tarafın-
dan çevriliyordu. Aydınlıkçı grup su-
ratını bir kere daha gösteriyordu.
Tören mahalinden dürüst insanlar
polisler tarafından uzaklaútırılıyordu.
Aydınlıkçılar úunu diyordu. "Burası
bizim Tersanemiz siz burada bir
úey yapamazsınız". Aydınlık bir kez
daha iúçi birli÷inden çıkarların ortak-
lı÷ından çok uzakta oldu÷unu gös-
teriyordu. Daha sonradan ö÷rendi÷i-
ÇÖZÜM 65
 BETA øùÇøLERø
mize göre Aydınlık grubu tarafın-
dan denilenler kelimesi kelimesine
úöyle. "Burada Bakan Var. Slogan
atmak ayıp olur".
Ne zamandan beri suçluların
suçlarını suratlarına haykırmak ayıp
oldu diye sorasımız geliyor ama ya-
nıtı da hemen aklımıza geliyor. AY-
DINLIK kafalar oluútu oîuúalı.
Aydınlık bir kere daha iúbirlik-çi-
uzlaúmacı yüzünü gösteriyordu.
Tüm bu geliúmeler Tersanelerin bi-
linmeyen yüzünü ortaya seriyor, AY-
DINLIK'ın ne oldu÷unu onu bilme-
yen iúçilerede gösteriyordu. Öncü
iúçilerin tasfiyesi iúçi sınıfının çıkarla-
rına düúman olan kiúiler ve anlayıú-
larla el-ele yapılıyordu.
ùunu duyurmak istiyoruz. Hem
øúveren, hem Sendika-hemde dolay-
lıda olsa kendine Muhalefet süsü
veren insanlara ra÷men iúten çıkarı-
lan arkadaúlarımızla el-ele Sendikal
Mücadelemizde daha kararlı ve
inançlıyız. Tüm olumsuzluklara ra÷-
men Tersanelerde Devrimci-Demok-
rat yapılanmanın geliúimi engellene-
meyecektir. Tersanelerimizde en kı-
sa zamanda öncülük problemimizi
çözece÷imize inancımız tamdır. Kol-
tuk için de÷il, iúçi sınıfının çıkarları
için atılan adımlar ve atılan direniú
tohumlarını geliútirece÷iz ve kök sa-
laca÷ız. Tüm Tersaneler çalıúmaları-
nı bu konuda daha fazla duyarlılı-
÷a, dayanıúmaya, kaynaúmaya ve
müdadelede tabanda birli÷in en ge-
niú biçimde sa÷lanmasında çalıúma-
ya ça÷ırıyoruz.
Devrimci-Demokrat
Tersane øúçileri
Dip not:
Türk-øú'in yaptı÷ı araútırma do÷rulan
yansıtmaktan çok uzaktır. øúçi kıyımında
bir mumaralı sorumlu olan Türk-øú ve
ba÷lısı sendikalar basında yansıtılan
araútırmaya göre Gemi øúkolunda 2 iúçi-
nin iúine son verildi÷ini açıklıyordu. Ger-
çekte bugüne kadar 3 iúçinin iúine 3.
meddeden son verilmiútir.
ÇÖZÜM 66
OPORTÜNøST SENDøKACILIK
BETA øùÇøLERøNøN
DøRENøùøNø ENGELLøYEMøYOR
Sendikalaúma çalıúması içinde
olan BETA iúçileri, gerek 8
arkadaúlarının iúten atılması,
gerekse iúyerini suni bölümlere ve
statülere ayrırarak sendika üyesi
olmayı zorlaútırmaya çalıúan iúvere-
nin tavrına karúı 3 Temmuz'dan
bu yana direniú içindeler.
øúverenin baskısını kabul etme-
yen iúçiler, ayrıldıkları bölümlerde
çalıúmayı reddettiler ve fabrika
önünde oturma eylemine baúladı-
lar.
4 A÷ustos'ta iúveren, iúçilerin tü-
münü 7/2.maddeye dayanarak iú-
ten attı÷ını ilan etti. Ancak iúçiler bu-
nu kabul etmediler ve bugün de di-
reniúlerini sürdürüyorlar.
Bunun üzerine polis devreye gir-
di ve iúçileri da÷ıtmaya çalıútı. Ama
BETA iúçileri buna da direnmesini
bildiler ve da÷ıtmadılar.
øúçiler bu baskıları protesto et-
mek amacıyla 2 günlük açlık grevi
de yaptılar. Onlar bu sömürü düze-
ninde hak almanın ancak kararlı di-
reniúlerle mümkün oldu÷unun bilin-
cindeler. Ve mücadelelerinde yılma-
yacaklarını ilan ediyorlar.
Bu arada iúçilerin üyesi olmak
için mücadele ettikleri DERø-øù Sen-
dikası ise mevcut direniúe seyirci
kalmakta inat ediyor. øúçiler DE-Rø-
øù'i haftalardır fabrika önünde
oturmalarına karúın bir gün bile yan-
larında görmediler.
Yapılması gerekeri ise, iúçilere
her aúamada destek olmak onları
iúveren karúısında yalnız bırakma-
maktı. Bu ise direniúin gücünü arttı-
rarak zorlayıcılı÷ını yükseltirdi ve
patronu daha zor bir duruma düúü-
rürdü.
Ama bunu yapmaktan aciz olan
sendika, elbetteki iúçilerden uzak
düúmüú ve iúçiler genel merkez bi-
nası önünde protesto gösterisi ya-
parak bunu net olarak ifade etmiú-
lerdir.
Sendikanın bu tutarsızlı÷ı, iúçile-
re úunu ö÷retmelidir: Bizim gibi ye-
ni-sömürge ülkelerde yasal sınırlar
içine hapsolan sendikal anlayıúlar
hiçbir zaman sınıf mücadelesinin is-
teklerine cevap veremez. Uzlaúma-
cı-reformist sendikalar hiçbir zaman
iúçi sınıfının gerçek mücadele ve sı-
nıf örgütleri olamamıúlar ve olamaz-
lar. øúçi sınıfı, gündemine, kendi sı-
nıf ve kitle örgütlerini yaratmayı, re-
formist önderlikleri aúmayı koymalı
ve bunu mücadelenin en yakıcı ve
en acil talebi haline getirmelidir.
Son olarak belirtilmesi gereken
nokta, Beta iúçilerinin direniúte yal-
nız olmadı÷ı, çeúitli DKÖ'lerin tüm
gücüyle onları destekledi÷i gerçe÷i-
dir. Öncelikle EMEKAD, TAYAD ve
DEMKAD iúçilerin haklı mücadelesi-
ne ve direniúe seyirci kalmadılar,
Baúından beri onların yanında dire-
niúin en aktif destek güçleri olarak
yer aldılar.
Mücadele dar kalıpları kıran, de-
÷iúik alanların güçlerini biraraya ge-
tiren böylesine örnek dayanıúma ey-
lemleriyle ilerleyecek, geliúecektir.
YAùASIN BETA øùÇøLERøNøN
ONURLU DøRENøùø!
 MICROS øSÇøLER!

MøGROSTA GREV HAZIRLIöI VE

SÜRDÜRÜLEN DøRENøùLER
Koúulları ve güç dengelerini iyi hesap eden, ileriyi Bu noktada önderlik olgusu
önem kazanıyor. Koúulları ve güç
görerek net hedefler saptayan, do÷ru politikalar
dengelerini iyi hesap eden, ileriyi
üretebilen ve iúçiyle bütünleúmiú bir önderlik
görerek net hedefler saptayan, do÷-
olmazsa; Koç Holding gibi bir kuruluúla baú ru politikalar üretebilen ve iúçiyle
edelmesi güçtür. bütünleúmiú bir önderlik olmazsa;
Koç Holding gibi bir kuruluúla baú
edilmesi güçtür. Üstelik 3 no'lu úu-
be iúçilerine karúı; kasasından eksi-
lecek paralardan çok sınıf kiniyle,
Migros'un, østanbul ve øzmir iú- günü içinde uygulanması zorunlulu- ideolojik motiflerle hareket eden; ya-
yerlerinde çalıúan, 200 iúçiyi ÷u bulunan bu kararın, daha fazla nına devleti, Türk-øú'i ve gerici-iúbir-
kapsayan toplu iú sözleúmesi gecikmeden bugünlerde uygulama- likçi unsurları da almayı ihmal etme-
ya konulması bekleniyor. yen bir iúveren sözkonusuyken, ön-
tasla÷ı, Ocak ayında iúverene
Tez-Koop-øú 3 no'lu úubeye ba÷lı derlik ve do÷ru mücadele çizgisinin
sunuldu. Bugüne kadar süren gö-
iúçilerin karúılarındaki gücün, Tür- önemi daha çok artıyor.
rüúmeler de, iúverenin katı tutumu
kiye'de söz sahibi iki büyük serma- Karúılarındaki gücün niteli÷ini bi-
yüzünden somut bir ilerleme sa÷la-
ye kuruluúundan biri olan Koç Hol- lerek hareket eden Migros iúçileri;
namadı. En son prosedür gere÷i ta-
ding oluúu; mücadelelerine daha sı- her úeyden önce kendi örgütlü güç-
rafsız arabulucu aúaması da atlatıldı
kı sarılmalarını, daha bilinçli ve uya- lerine güvenme perspektifiyle hare-
ve grev kararı alındı. En çok 60 iú-
nık davranmalarını gerektiriyor. ket ettiler. Sarı sendikacıların ve re-
 BøR MUHBøR

formistlerin aksine, tabanın söz ve

karar sahibi olması ilkesini somut
olarak hayata geçirdiler ve iúçiye
karúı açıklık politikası izlediler.
øúçilerin, kendi örgütlü güçlerine
BELEDøYE-øù'TE
ve úube önderli÷ine duydukları gü-
ven; yürütülen eylemlerde somutlaútı.
Üretimden gelen gücün kullanıla-
rak, iúverene karúı pazarlık gücü-
BøR MUHBøR:
nün arttırılması amacına yönelik ey-
lemler; bir baúka ifadeyle "tüm iúçi-
lerin sözleúme masasında yerini al-
ması ve kendi mücadelelerine ken- HIDIRBAL
dilerinin sahip çıkması" anlamı taúı-
yordu.
Migros iúçilerinin sürdürdü÷ü, vi-
ziteye çıkma, de÷iúik biçimlerde iú 25 Haziran'da yapılan úube
Türk-øú 5.kurultayı yaklaúırken,
yavaúlatma ve iú bırakma, sakal bı- kongresine sundu÷u çalıúma rapo-
sendikalara yönelik hesaplar, úube
rakma, bandaj takma gibi eylemle- ruyla Hıdır Bal, bir sendikayı sarı
kongrelerine hatta delege
rin, Nisan ayındaki kendili÷inden ve sendika diye tanımlamanın do÷ru
seçimlerine kadar yansıyor.
yaygın vizite eylemlerinden farklı, olmadı÷ını, hatta o sendikanın ba-
Yukarıya çıkma hesapları yüzün-
iradi, programlı ve disiplinli oluúu- úında iúveren ajanları olsa bile o
den sosyal demokrat geçinenler en
dur. Saptanan amaca uygun olarak sendikaya sarı sendika denildi÷inde
gericilerle flört ederken, sa÷cı ola-
örgütlenmiú ve iúçilerin birli÷i sa÷la- tüm iúçiler suçlu durumuna düúece-
rak bilinen tescilli sendikacılar ise
narak uygulanmıútır. Etkili ve baúarı- ÷inden sarı sendika tanımlamasının
demokratlıktan dem vurmaktan geri
lı oluúunun nedeni bu özelli÷idir. do÷ru olmadı÷ını yazmıútı.
durmuyorlar.
øúçilerin örgütlü gücü ve eylemle- Genel Merkezle birlikte kongreyi
Üye ve Türk-øú kurultayına gön-
rin yarattı÷ı etki yüzünden, Migros oldu bittiye getiren Hıdır Bal devrim-
derece÷i delege sayısı bakımından
iúvereni ne yapaca÷ını úaúırmıú; ci iúçileri "Bunlar örgüt üyesidir" di-
Belediye-øú sendikasındaki geliúme-
Koç Holdingin üst düzey bürokrat- ye ihbar ederken, sosyalist parti yö-
ler tüm dikkatleri üstünde toplamıú
larıyla çeúitli toplantılar yapılıp çıkıú netim kurulu üyesi Akif Yılmaz'ı üst
bulunuyor.
yolu aramaya baúlamıúlardır. kurul delegeli÷ine alarak Aydınlıkcı-
3 A÷ustos'ta en büyük úubeler-
Kendilerinin çıkmasına ön ayak larla ittifak yapıyordu.
den biri Taúıtlar úubesinde sa÷cıla-
oldu÷u mevcut yasaları bile hiçe sa- Daha sonra ùoförler Derne÷i
rın yönetime gelmesi Belediye-øú'te-
yan keyfi davranıúlar içine girerek, Baúkanına karúı bildin yayınlayarak
ki sarı-uzlaúmacı yönetimin giderek
yöneticilerin ve temsilcilerin iú aktini genel merkezin piyonlu÷una soyu-
kurumlaúaca÷ını gösteriyor.
fesh yoluna gitmiúlerdir. "Disiplin nan Hıdır Bal bu kez sendika çalı-
Bazı úube baúkanlarıda "ne yar-
Kurulu" silahını sürekli gündemde úanlarını Hasan Soysal'a "Bunlar
dan ne serden" misali tabana úirin
tutup, direniúi kırma da tehdit aracı Dev-Sol üyesidir" diye gammazlıyor-
gözükmeye çalıúırken genel mer-
olarak kullanmaya çalıútılar. Bunla- du.
kezle anlaúmanın yolunu arıyorlar.
rın da yetmedi÷i nokta da, Koç Hol- Akabinde genel merkez tarafın-
ùimdiden bunun zeminini hazırla-
ding'i zarara soktu÷u gerekçesiyle, dan sorguya çekilen sendika çalı-
mak için Genel merkeze yaranma-
yöneticiler hakkında 25 milyonluk úanları, Hiç kimsenin düúüncelerin-
ya ve onlara ya÷ çekmeye çalıúıyor-
tazminat davası açtılar. den dolayı yargılanamıyaca÷ını ve
lar.
Amaç, iúçilerin iúini kaybetme bu konuda kimseye hesap vermek
Bunların baúında Beyo÷lu yakası
korkusunu kullanarak, panik ve yıl- durumunda olmadıklarını belirterek
úubesi baúkanı Hıdır Bal geliyor. ùu-
gınlık yaratmak, örgütlü güçlerini za- gereken yanıtı veriyorlardı.
be kongresinde yaptı÷ı yeni bir ke-
yıflatarak sözleúmeyi istedi÷i koúul- Hıdır Bal ise yaptı÷ı "ihbarcılıkla
úifle uzlaúmacı-sarı sendikacılı÷ı ak-
larda imzalatabilmekti. devrimci-demokratiar içinde dolaúa-
lamaya çalıúan Hıdır Bal ihbarcı Ay-
Ancak Migros iúçileri deney-tec- mazken kapa÷ı sarı-uzlaúmacı ge-
dınlıkcılarla yaptı÷ı ittifak yetmiyor-
rübeleriyle, bilinç ve kararlılıklarıyla, nel merkez yöneticileriyle birlikte iç-
muú gibi bu kez devrimci-demokrat
örgütlü güçleriyle; iúverenin, sarı ki masalarına atarak bataklı÷a do÷-
iúçileri ihbar ederek genel merkeze
sendika genel merkezin destekçileri- ru emin adımlarla ilerliyor.
ne kadar sadık bir úube baúkanı ol-
nin tüm oyunlarını boúa çıkartacak Devrimci Demokrat
du÷unu gösteriyor.
güçtedir. Belediye øúçileri

ÇÖZÜM 68

BASIN-øù øSTANBUL ùUBE
KONGRESø UTANÇ VERøCø
BøR KONGRE OLDU
Basın-øú Sendikası, Türk-øú'e
ba÷lı, üye sayısı bakımından küçük
bir sendikadır. Ankara ve
østanbul'da olmak üzere yalnızca iki
úubesi vardır.
Bu yapısından dolayı dikkatleri
üstüne çeken sendikada yönetime
gelmek için birçok grup tarafından
ince hesaplar yapılır.
Genel Merkeze nazaran østanbul
úubesi geri ve sarı bir sendikal yapı-
ya sahiptir. ùube Baúkanının, DMO
grevinden sonra sözleúme hakkın-
da yaptı÷ı toplantıdan sivil polisler
sayesinde kurtuldu÷u hatırlanırsa
sanırız konu daha iyi hatırlanacaktır.
østanbul ùubesinin 2 Tem-
muz'da yapılan kongresi kongre-
den baúka her úeye benziyordu. øú-
yeri delege seçimlerinin hemen he-
men tümünü "muhalefet" almasına
ra÷men, seçimi eski úube baúkanı
bir oyla yeniden kazandı. Her ne ka-
dar delege seçimlerini "muhalefet"
kazandıysada, "muhalefetin kendisi
tutarsız oldu÷u için baúarılı olama-
dı. Kendilerine grup temsilcisi mis-
yonunu yükleyen bazı delegeler
özellikle ortalı÷ı karıútırdılar ve sen-
dikal anlayıú olarak mevcut yönetim-
den pek farklı düúünmedikleri orta-
ya çıktı.
Bunların baúında sosyalist parti
kuruculu÷u yapmıú olanlar geliyor.
Daha sonra Ça÷daú Yol ve Demok-
rat Arkadaú okuduklarını söyleyen
di÷erleride bu "sosyalistlerle bir
olup devrimci-demokrat iúçilerin ka-
zanmaması için elinden gelen her
türlü pisli÷i yaptılar.
Onlara göre kongre yalnızca se-
çim demekti. Her delege toplantısı-
nı "kim seçilecek" diye curcunaya
çevirdiler. Bu durum bir çok delege-
nin tepkisini çekti. Bir önseçim diye
BASIN øSÇøLERø
mini kendileri için tehlike olarak be-
lirtmiúler.
Biz demokrat-devrimci delegeler
hep sorumluluk bilinciyle hareket et-
tik. ølkeli olmaya özen gösterdik.
"Muhalefetin oylarını böleriz kaygı-
sıyla ayrı bir liste çıkarmadık ve belki
bu noktada yanlıú hareket ettik.
Liste çıkarmadık diye özeleútiri yapı-
yoruz.
øúte bu yüzden sarı sendikacılık
tutturdular, bir alevileri biraraya top-
aúılamadı. De÷im yerindeyse, bir
ladılar, devrimci-demokrat iúçileri
kongre ancak böyle kaybedilebili-
"örgüt üyesidir, aúırıdır" diye 2 Ey-
nir. Ve bunu baúardıkları için Ali Sü-
lül'ün miras bıraktı÷ı ihbarcılı÷ı kö-
rücü'yü, Musa Akdemir'i, Hüseyin
rüklediler. Tüm bunları sınıf sendika-
Hasdemir'i kutlamak gerekir.
cılı÷ı adına yaptılar ve delegelerin
Kongre dostu, düúmanı ortaya çı-
nefretini kazandılar. Sonuçta dele-
karması açısından yararlı oldu. Dev-
ge tabanında pek tutulmayan, pek
rimcilik adı altında ihbarcılık yapan-
sevilmeyen bir aday çıkarttılar.
ları ortaya döktü÷ü için yararlı oldu.
Amaç demokrat-devrimci iúçiler ka-
ùubeye sa÷lıklı bir yönetim gelecek-
zanmasında kim kazanırsa kazan-
tir ama önce bu sakat kafaların teú-
sın. Çünkü çıkarttıkları adayın kendi
hir edilmesi gerekiyor.
adayları olmadı÷ını onlarda kabul
ediyordu. Zaten kendi aralarında
yaptıkları toplantıda esas olarak Basın-øú østanbul ùubesinden
devrimci-demokrat iúçilerin yöneti-
Devrimci-Demokrat Delegeler
cu aúamasına gelindi.
87 iúçinin çalıútı÷ı Egesan’da genelde talep sıkıntısıyla karúılaúılmadı÷ı
EGESAN'DA
için bilançolar sürekli yüksek karlarla kapatılıryor. Buna ra÷men iúçilere çok
EGESAN’DA
düúük ücret veriliyor ve iúi çalıúma koúulları sa÷lanmıyor. Sözleúme görüú-
melerinde de bu yaklaúım sürüyor.
øúverenin uzlaúma tutumunu protesto etmek ve pazarlık gücünü arttır-
mak için düúünülen vizite eylemi; iúverenin olası bir greve karúı bir kısım
VøZøTE EYLEMø
makina tezgahlarını baúka yere taúımaya kalkması üzerine hemen uygula-
VøZøTE EYLEMø
maya konuldu.
29 A÷ustos Salı günü, Avcılar’dan fabrika merkezine kadar yürüyen iúçi-
ler burdan minübülerle Küçükçekmece SSK’ya gittiler. Daha öncede iúve-
rene uyarı anlamında servislere binmeyen iúçiler, vizite eyleminde de birlik
ve Avcılar’da
Avcılar'da kurulu
kurulu
çoúku içinde bulunan EGESAN
bulunan EGESAN
kararlılıklarını iúyeri, zımpara vb. Aúındırıcı
iúyeri,
gösterdiler. aúındırıcı taúlar
taúlar
sanayiinde
sanayiinde üretim
üretim yapan
yapan Türkiye’deki
Türkiye'deki iki fabrikadan
iki fabrikadan biri. Bu anlam-
biri. Bu anlam-
da,
da, sanayi
sanayi girdileri sa÷laması açısından
girdileri sa÷lanması açısandan önem
önem taúıyor.
taúıyor.
Çisme-øú
Çimse-øú østanbul ùubesi bünyesinde
østanbul ùubesi bünyesinde örgütlü bulunan Egesan’da,
örgütlü bulunan Egesan'da, iúve-
renle sürdürülen sözleúme görüúmelerinde uyuúmazlık
verenle sürdürülen sözleúme görüúmelerinde uyuúmazlık tutuldu
tutulduvevearabulu-
arabulu-
cu aúamasına gelindi.
87 iúçinin çalıútı÷ı Egesan'da, genelde talep sıkıntısıyla karúılaúılmadı÷ı
için bilançolar sürekli yüksek karlarla kapatılıyor. Buna ra÷men iúçilereçok
düúük ücret veriliyor ve iyi çalıúma koúulları sa÷lanmıyor. Sözleúme görüú-
melerinde de bu yaklaúım sürüyor.
øúverenin uzlaúmaz tutumunu protesto etmek ve pazarlık gücünü arttır-
mak için düúünülen vizite eylemi; iúverenin olası bir greve karúı bir kısım
makina tegahlarını baúka yere taúımaya kalkması üzerine hemen uygula-
maya konuldu.
29 A÷ustos Salı günü, Avcılar'dan fabrika merkezine kadar yürüyen iúçi-
ler buradan minübüslerle Küçükçekmece SSK'ya gittiler. Daha öncede iúve-
rene uyarı anlamında servislere binmeyen iúçiler, vizite eyleminde de birlik
ve çoúku içinde kararlılıklarını gösterdiler.
ÇÖZÜM 69
 GÜL-KAD
GÜLTEPE'DE COùKU
DORUKTAYDI
Yıllar sonra Güitepe'de kitlele-
re hitap eden örgütlü bir dostluk
ve dayanıúma gece-si düzenlendi.
12 Eylül faúizminin azgın
saldırılarından payını fazlasıyla alan,
Gültepe'nin geçmiúi anti-faúist
mücadelede bir direniú mevzisi
olarak tanınır.
Gültepe 70'li yıllarda resmi ve si-
vil faúistlerin yo÷un baskı ve terörü-
ne hedef olmuú, halk sindirilmeye
çalıúılmıútır. Halkın yanında, onların
sesi-nefesi olan devrimciler resmi
ve sivil faúistlere gereken cevabı
vermiúlerdir. Geliúen süreçte 12 Ey-
lül faúizmiyle, baskıya-yo÷un saldırı-
ya maruz kalan Gültepe halkı da bu
baskılardan olumsuz úekilde etkilen-
miú, emperyalizmin yoz kültürünün
dayatmaları karúısında gerilemiútir.
12 Eylül faúizminin yo÷un baskı-
sının bıraktı÷ı izlere ra÷men, demok-
rat, ilerici potansiyelin oldukça yo-
÷un oldu÷u Güitepe'de bu potansi-
yeli açı÷a çıkarmak gerekiyordu. Va-
rolan devrimci-demokratik birikim
demokratik bir kitle örgütlenmesi ih-
tiyacını dayatıyordu. Gültepe Kültür
Araútırma Derne÷i bu amaçla bir gi-
riúim oldu.
Biz GÜL-KAD (Gültepe Kültür
Araútırma Derne÷i) giriúimcileri ola-
rak ilk adım olması amacıyla GÜL-
TEPE HALKIYLA DOSTLUK VE DA-
YANIùMA GECESø düzenledik.
7.7.1989 günü yapmayı planladı-
÷ımız gecemiz emniyet müdürlü÷ü-
nün keyfi tutumuyla engellendi. Asıl
amaç, Gültepe halkının, mücadeleci
direniú mevzilerine çekilmesini en-
gellemek ve devrimci potansiyeli ha-
reketsiz kılmaktı. Yılmadı. Tekrar
baúvurduk. 4.8.1989 tarihine gece
ÇÖZÜM 70
için izin aldı÷ımızda kararlılı÷ımız
meyvesini vermiúti.
Hemen gecemizin propagandası-
na giriútik. Afiúler hazırlandı, pan-
kartlar asıldı. Gültepe halkı dayanıú-
ma gecesine davet edildi. Tüm ça-
lıúmalar büyük bir coúkuyla yürütül-
dü. Astı÷ımız afiú ve pankartların fa-
úistler tarafından sabotaja u÷radı÷ını
ö÷rendi÷imizde de yılmadık. Ye-
niden, yeniden astık. Faúistlerin boy
gösterileri de kararlılı÷ımızı kırama-
dı.
Tüm bu olumsuzluklara ra÷men
gecemiz yo÷un bir kitlenin katılımıy-
la coúkuyla geçti.
Demokrasi mücadelesinde úehit
düúenlerin -anısına saygı duruúuyla
baúlayıp demokratik kitle örgütlerin-
den gelen mesajların okunmasıyla
devam eden geceye A.Kadir Gülüú-
tüm, AKAD'lı dostlar ve halk oyunları
ekiplerinin oyunları coúku kattı.
"GÜLTEPE KÜLTÜR ARAùTIR-
MA VE YAYGINLAùTIRMA DERNE-
öø" giriúimcilerince hazırlanıp sahne-
lenen mizansen Gültepe'nin tarihini,
anti-faúist mücadeledeki geliúimini
ele alıp iúledi.
Son olarak GRUP YORUM, coú-
kuları doru÷a taúıdı.
GRUP YORUM'un kitleleri kucak-
layan ezgilerine vurulmak istenen
zincir bir kez de Güitepe'de kırıldı.
Ve YORUM'un türküleriyle türkü-
ler söylenip halaylara duruldu.
Gecemiz Gültepe halkıyla bütün-
leúmemizin ve demokrasi mücade-
lesindeki kararlılı÷ımızın bir göster-
gesi olarak son buldu.
GÜL-KAD Giriúimcileri
ANKARA TAYAD
GENELKURULUNU
YAPTI
TAYAD Ankara ùubesi
Altında÷ Kültür Merkezi'nde 9
Temmuz '89 Pazar günü
1.Ola÷an Genel Kurulunu
yaptı. Geniú bir izleyici
kitlesinin bulundu÷u kurulda,
devrim úehitleri anısına saygı
duruúunun ardından YK adına
yapılan konuúmada derne÷in 5
aylık süre içindeki çalıúmaları
dile getirildi.
Kongreye konuúmacı ola-
rak TAYAD Genel Merkezi'n-
den Fahri Baúkan Mustafa ER-
YÜKSEL, ATO ønsan Hakları
Komisyonu'ndan Dr. Turhan
TEMUÇøN ve büromuzdan
A.Berdan KERøMGøLLER katı-
lırken, ayrıca Ziraatçılar Der-
ne÷i Ankara ùube Baúkanı
Mustafa BEYKOYLÜ ile ÇGD
Genel Sekreteri Rahmi YILDI-
RIM da baúarı ve kutlama me-
sajı sundular.
Yapılan seçimde oybirli÷iy-
le sunulan liste seçildi. Yöne-
tim Kurulu Nuran ASKERø, Sa-
adet TOKSOY, Seher TOK-
SOY, Ali OKÇUN ve Menekúe
ARSLAN'dan oluútu.
Kongre sonrası alınan ka-
rarlar do÷rultusunda hemen
çalıúmalara baúlayan yeni YK
ilk iú olarak Bartın, Erzincan,
Eskiúehir ve Gaziantep ceza-
evlerini ziyaret ederek siyasi
tutsakların sorunları tespit
edildi.
Yeni Çözüm
Ankara Bürosu
 YEKAD/CøHKAD

DEMOKRASø KAVGASI ANKARA'DA BASIN AÇIKLAMASI

Emekçilerin kanları bahasına ka-

YENø BøR MEVZø KAZANDI: zanılmıú hakları olan sendikalaú-
ma hakkını engellemek için BE-
TA potronu olmadık oyunlar tezgahlı-

YEKAD yor. 55 iúçinin de bu nedenle ve perva-

Demokratik hak ve özgürlükler
mücadelesinde Ankara'da atılan ilk
kurumsal adım olan YE-KAD'ın açılıúı
devrim úehitleri için yapılan saygı
duruúunun ardından Yönetim Kurulu
Baúkanı Kemal OKÇUN söz olarak
YEKAD'ın ülkemize, ülkemizin sosyal,
ekonomik ve kültürel sorunlarına bakıú
açısını anlatan bir konuúma yaptı.
Emperyalist baskı ve sömürü çarkları
arasında ezilen emekçi halkımızın mev-
cut düzenden kaynaklanan sorunlarının
yanısıra emperyalist kültürün yarattı÷ı
erozyon ve dejenarasyona karúı da kök-
lü bir mücadelenin gereklili÷ini ve bu
noktada YEKAD'a düúen sorumlulukları
anlatarak, "YEKAD halkla bütünleúerek
demokrasi kavgasında kendisine düúen
sorumlulu÷u yerine getirecektir" dedi.
Daha sonra bir ozanımız türkülerini kitle-
nin geniú katılımıyla söyledi ve Amatör
Foto÷rafçılar Birli÷i'nin kurguladı÷ı dia
gösterisinin bitimiyle açık havaya çıkıl-
dı. DEMKAD ve TAYAD halk oyunları
ekiplerinin yaptı÷ı güzel gösteri, kısa bir
süre içinde tüm kitlenin katıldı÷ı coúku-
lu bir halaya dönüútü. Uzun süreden beri
omuz omuza halaya durmayı a÷ız do-
lusu türküler, marúlar söylemeye hasret
insanlar açılıútan bu özlemlerini gidere-
rek ayrıldılar.
Ankara gibi pasifikasyonun derin izler
bıraktı÷ı bir kentte geniú kitle mücadele-
sinin ilk adımlarının atılması açısından
ve halkla bütünleúen bir mücadele mev-
ziinin yaratılması, depolitizasyonun kırıl-
ması ve halkımızın mücadele saflarına
çekilmesinde YEKAD kararlı, inançlı ve
baskılardan yılmayan bir perspektifler
hareket ederek önemli bir iúlev yüklene-
cektir.
Yeni Çözüm Ankara Bürosu
sızca iúten atıldı÷ını gördük. 5-20 gün-
dür fabrika kapısı önünde oturan iúçile-
re baúta örgütlenmek istedikleri sendi-
ka olma üzede di÷er sendikaların da
seyirci kalması kabullenilmez bir olay-
dır. Çünkü Beta iúçilerine yönelik saldırı
özünde sendikal haklara yönelik bir sal-
dırıdır.
øú kolu barajını aúmak gibi deredi ol-
mayan ilgili sendikanın isçileri yüzüstü -
bir akmasının altında yatan gerçe÷i iyi
anlıyoruz. Gittikçe ilkesizleúen,  Ma-
yıs'ta iúçilere ihanet eden sendikalar
platformunda yer alan bu sendikadan
BETA iúçilerine sahip çıkmasını beklemi
yoruz. BETA iúçilerinin fabrika önünde
yalnız bırakılması tutumunu protesto
ediyoruz.
Patronlardan merhamet dilemiyo-
ruz. Beta iúçileri de merhamet dilemiye-
cek, kendi mücadeleleriyle haklarınaka-
vuúacaklardır. Biz bu konuda üstümüze
düúen sorumlulu÷u sarı sendikacılara
ra÷men yapaca÷ımızı da belirtiyoruz.
BETA øùÇøLERø AÇLIöI
TERKEDøLELEMEZ
Yaúasın øúçi Sınıfının Direniúi
EMKAD’LI EMEKÇøLER

Çiftlik Halkının Mücadelesi

mokrasi ve sosyalizm mücadelesinin yaygınlaúıp kitselleúmesiy-
le do÷ru orantılıdır. Bu kitleselleúme içinde yaratılacak örgütlü-

ÇøHKAD'la sürüyor
Çarpık kentleúme sonucu büyük úehirler etrafında kümelenen
irili ufaklı gecekondular, dev ÷öndelenlerin hemen yanı
baúında içinde bulundu÷u sorunların olanca a÷ırlı÷ı yanında,
her gün yeni sorunlarla iç içe, yapıla yıkıla ayakta durmaya
çalıúıyor. Susuzluktan bitlenen çocuklar, yolsuzluktan yaúanan
çamur savaúları, kanalizasyonsuz yapıların oluúturdu÷u pis
derelerden yayılan bulaúıcı hastalıklar, faúist arazi mafyalarının
polis destekli saldırıları yoksul gecekondu halkı için kader haline
getirilmeye çalıúılıyor.
Bu yaúamın yanısıra kırdan, kır kültüründen kopamamıú bu
insanların kent yaúamıyla girdikleri zorunlu iliúkiler ve bunun ge-
tirdi÷i arabesk yaúam ve düúünce tarzı yoksullu÷un had safha-
ya varmasıyla içine girilen ahlaki çöküntü ve toplumsal dejene-
rasyon bu bölgelerde yaúamın di÷er bir yönünü oluúturmakta-
dır.
Tüm bu genel sorunları aúmak, çözüm yolları üretmek, de-
lükler toplumsal muhalefetin geliútirilmesinde rnotor cjüç ola-
cak, sorunların "Nasıl çözümlenmesi" gerekti÷i konusunda politi-
kalar üretecektir. Önümüzdeki süreçte ise faúist mafya çeteleri-
nin halkımıza ve devrimcilere karúı saldırılarının önüne set çekici
politikaların oluúturularak hayata geçirilmesi demokratik kitle
örg÷ütlerinin önünde baúta bir görev olarak duruyor. Biçim ve
úekilleniú noktasında ise 2 eylül öncesi süreç azımsanmaya-
cak deneyim ve birikimlerle dolu...
øúte bu sorunların ve çarpıklıkların arasında yer alan Ba÷cılar,
Tabya, Barbaros, Göztepe, Yenimahalle, Yavuzselîm ve Fevzi-
çakmak mahalleleri süreçte yaúanan sorunlarına sahip çıkacak,
çözümü do÷rultusunda yol gösterecek ve yardımcı olacak ör-
gütlü bir yapıya kavuútular: ÇøHKAD.
300'ü aúkın bir kitlenin katılımıyla geçti÷imiz ay açılısını ya-
pan ÇøHKAD coúku, inanç ve kararlılı÷ın güzel örneklerini yaúat-
tı. Halk ozanı Abdülkadir Gülüútün ve Belde-øú Tiyatro Grubu'-
nun da katıldı÷ı açılıúta yapılan konuúmalar verilen mesajlar
önümüzdeki mücadele sürecinde niteliksel dönüúümlerinde
müjdecisi oluyordu.

ÇÖZÜM 7
 Kendilerine Ça÷daú Yolcu diyen bir grubun Esenler'deki provakatit tavırları üzerine burada bulunan
okurlarımızın oluya iliúkin yayınladıkları bildiriyi aúa÷ıda yayınlıyoruz.

OYNANMAK øSTENEN øöRENÇ OYUNLAR VE

ESENLER HALKEVø'NDEKø GELøùMELER ÜZERøNE

'Varlık nedenini oligarúiye karúı mücadeleyi örgütlemekte ve radikalleútirmekte bulmak yerine, devrim-
ci sol güçleri karalamakta arayan, açıktan kitlelere anti-devrimci solcu propaganda yaparak küçük hesap-
lar peúinde olan oportünist sol'da, oligarúinin saldırı kampanyasının geçmiúten bu yana gelen bir parçası
oldu" (Y.ÇÖZÜM sayı:26, syf.2)
Temmuz sayımızda böyle bir tespit yapmıútık ve ne derece gerçekçi bir tespit oldu÷unu çok kısa bir zaman
sonra yaúanarak kanıtlanıyordu.
Sınıflar mücadelesinde varlıkları dahi belli olmayan, sol içinde ise marjinallikten öteye geçemeyen, faúizme
karúı mücadelede çakı dahi çekemeyenler Esenler Halkevi'nde devrimci bir arkadaúımıza bıçak çekerek yaralama
cesaretini göstermekten çekinmediler.
Bu durum bazılarına göre "sol içi çatıúmaydı. Bizce kendilerine "Ça÷daú Yol"cu diyen bir grup sorumsuz,
lümpenin Esenler'deki devrimci sol güçlere planlı, programlı saldırarak kan dökmesi, bıçaklaması idi.
Bu olaylar neden oldu, bu noktaya nasıl gelindi?
Haziran ayında yapılan seçimlerde, Esenler'deki ÇÖZÜM okurlarının Halkevi yönetimini ortaklaúa almasıyla
birlikte kendilerine "devrimci halkevciler" diyen úer ittifakı tüm stratejisini yönetimi çalıútırmama üzerine oturtmuútu.
Kol faaliyetlerine, yapılacak gezilere katılmama, vb. vb. Ve sonuçta yönetimi baúarısız kılarak istifaya zorlamaktır.*
Yönetime ra÷men toplantılar düzenlediler, uyarıldılar, kulak asmadılar, hatta "akıl hocaları", "gerekirse dögüúurüz"
diyerek bir anlamda bugünkü olayların mantıksal baúlangıcını ortaya koyuyor, planın perdesini aralıyordu.
Son olarak Eskiúehir'den Aydın'a nakilde öldürülen iki devrimcinin ölümünü protesto etmek için üç günlük
protesto açlık grevine gidildi. Açlık grevi normal seyrinde devam ederken ikinci gün bazı dernek ve dergilerin oluú-
turdu÷u platformun yaptı÷ı açlık grevinin Esenler'e taúınmaması do÷rultusunda siyasi yo÷unluklar uyarıldılar. Bizi
sübjektif olmakla suçladılar. Ama ertesi günü yaúanan geliúmeler ne derece isabetli düúündü÷ümüzü gösterdi. Ve
Halkevi yönetiminin izni alınmadan, yönetime ra÷men Halkevi zorla iúgal edildi.
Amaçlan açlık grevi yapmak olsa idi, açlık grevine katılan 5 dernek vardı ve onlardan birinde yapılabilinirdi.
Ama Esenler Halkevi bilinçli seçilmiúti. Yönetime ra÷men açlık grevi yapma, yönetimi fiiliyatta geçersiz kılma.
Yöntem olarak da zoru seçme. Ayrıca úunu da belirtmekte yarar var: Esenler Halkevi açlık grevi ile ilgili 5 derne-
÷in yaptı÷ı toplantıda birlikte hareket etmeyece÷ini söylemiútir. Tüm bunlara ra÷men
AÇLIK GREVøNø NEDEN ESENLER'E TAùIMIùLARDIR?
ESENLER HALKEVø NEDEN HEDEF SEÇøLMøùTøR?
ESENLER HALKEVø ÜZERøNDE OYNANMAK øSTENEN OYUN NEDøR?
SENARøSTLERø KøMLERDøR? OYUNCULAR KøMLERDøR?
Hz. øsa'nın di÷er yana÷ını uzatamayaca÷ı, Hz. Eyüp'ün sabrının dahi taúaca÷ı bir dizi olaylarla karúılaútık.
Hep sorumlu davrandık. Sol içi çatıúmalarda tavrımızın gelene÷ini devam ettirdik. Ama karúımızdaki insanların gi-
derek siyasi nitelikten ve sorumluluktan uzaklaúması karúısında olaylarda sol içindeki polemiklerin, davranıúların
ötesine geçmiúti. 3-5 tane kendini bilmez lümpene bir siyasi yapının elbette papuç bırakması -hele ki bu yapının
oligarúi ile mücadelesinde onlarca úehit verdi÷ini, mücadelenin sıcak hattında yerini aldı÷ını düúünürsek- düúünü-
lemezdi.
Arkadaúlarımıza yapılmayan hakaretler kalmamıútır. "DEMKAD'ın burjuva oldu÷u, burjuvaların bulundu÷u-
nu", "karúı devrimcilere alacakları tavrı alacaklarını" (bu sözleri ikinci kez duymuú olmamız, baúyazımızın ne ka-
dar yerinde bir tespit oldu÷unu ve olayların geliúimini önceden görerek okurlarımızı bu konuda uyarımızın sa÷lıklı
oldu÷unu ortaya koyuyordu.) "Yönetimden bir arkadaúın polis oldu÷unu", kendilerini uyardı÷ımızda "biz ada-
mın kıçından kan alırız" diyebilecek kadar iúi azıttılar. Bu sözlerin siyasi insanlara ne kadar yakıúaca÷ının de÷er-
lendirilmesini devrimci kamuoyuna bırakıyoruz. Burada bir parantez açarak buna benzer sözleri baúkalarından da
duyduk. ùimdilik bunları gelece÷e erteleyerek bir kenara koyuyoruz. Ertesi günü bu sözlerin sahibi yakalanarak
sarfetti÷i sözlerin niteli÷ine uygun bir úekilde cevabı verildi. ølginçtir savunmasında "a÷zımdan kaçtı" türünden gay-
rı-ciddi bir cevap aldık.** Bir siyasi hareketin çok sıradan bir insanının gösterebilece÷i ciddiyetsiz tavırlar belirli öl-
çülerde hoú'karúılanabilir. Ama bu kiúi belli bir birimde iúin baúında olan veya görünen kiúi ise bunun hoúkarúılana-
cak hiçbir yanı yoktur. Biz isterdik ki bizden önce olaya kendileri müdahale edip böyle sorumsuz ve lümpen bir in-
sanı kontrol altına almalarıydı. Aksine olay daha da üstten körüklenerek bıçak kullandırtma noktasına varılmıútır.
Biz bugüne hiçbir arkadaúımıza karúı bıçak-silah kullanıp onun kanını akıtan kiúiye veya kuruma karúı tavır-
sız kalmadık. Bu konuda örnekleri boldur. Olayları bu noktaya sıçratanlar bunun bedelini ödemek zorundadırlar.
Olayları sol içi çatıúma eksenine çekip arkasına gizlenmekten kurtulamayacaklardır. Bu sol içi bir çatıúma de÷ildir.
Kendini bilmez lümpenlerin lümpenlikleriyle sol içinde kendilerine yer açmaya çalıúan insanlara karúı devrimci so-
rumlulukla alınacak tavırdır .
Salı günü yapılan açlık grevi de÷erlendirmesiyle ilgili toplantıda ise, Halkevi'nin yönetimine ra÷men platfor-

ÇÖZÜM 72
mun açlık grevinin bilinçli bir úekilde Esenler'e taúındı÷ı, provokasyon ortamı yaratılarak Halkevi'nin zorla iúgal
edildi÷i, bizim kendileri ile u÷raúmak diye bir niyetimiz olmadı÷ı vurgulanırken, oldu-bittilere, iúgallere provokas-
yonlara karúı sessiz kalmayaca÷ımızı vurguladık.
Gergin bir ortamda oportünistler salonu terk ederken bir arkadaúımıza laf atmaları sonucu ufak yollu sürtüú-
me oldu. O sırada Esenler'de iúgalin sorumlularından olan ve "karúı-devrimci", "DEMKAD burjuvadır" diyen kiúi-
den özeleútiri istenildi÷inde arkadaúları tarafından savunularak olayların daha da geliúmesinin ve yapılan tavırların
bilinçli oldu÷u ortaya çıkmıútır.
Ertesi gün Ça÷daú Yol çıkardı÷ı bildiride bizlerin Esenler'de devrimci kanı döktü÷ü, Zeytinburnu'ndan, Ümra-
niye'den, Küçükçekmece'den püskürtüldü÷ümüz ve hesap soracaklarını yazıyordu. Bizler kimin kanını dökmüútük,
nereden nasıl püskürtülmüútük? Ayrıca ortada bir hesap varsa bu bıça÷ın kimler tarafından kullanıldı÷ına aittir.
Saldırı üssü Zeytinburnu'nda oturan mafya kafalı "operasyon úefi" planlarını yaparak saat 22.OO'de adamlarını
saldırı için gönderiyordu. Emir alan adamları ise gelir gelmez laf atmaya baúladılar. Olay çıkartacakları her hallerin-
den belli oluyordu. Bizler so÷ukkanlı davranmaya çalıúıyorduk. Ve saldırarak bir arkadaúımızı sırtından yaralı-
yorlardı.
BU GÜNE KADAR BU ùEKøLDE KAÇ TANE FAùøST YUVASINA SALDIRI DÜZENLEDøNøZ?
ùU TABLONUN NERESø DEVRøMCøLERE YAKIùAN BøR TAVIR?
MAFYA KAFASIYLA SøYASET YAPILAMAYACAöINI GEÇMøù DENEYøMLER GÖSTERMEDø Mø?
ANLAùILAN KAFA YøNE AYNI KAFA ORTAMINI BULDUöU AN DEMEK Kø AYNI ùEYLER YAùANABøLøYOR.
Sonuç, çıkan kavgada karúılıklı tekme-yumruk sonucu yaralı insanlar. Mücadelesini oligarúiye karúı yükselte-
meyenler, mafya kafasıyla siyaset yapmaya kalkanlar kafalarını sert kayalara çarpınca "akıllanıyor" ve gerçekler açı-
÷a çıkıyordu. Olayın görünen kiúisi "akıllanıyor" ve úöyle diyor: "Ben kavgadan yana de÷ildim, ben vurmayacak-
tim, ama bunun siyasi bir karar oldu÷unu, önce gidip tükürüp sonra vurmam gerekti÷ini söylediler." Yine
aynı kiúi kendisini götüren arkadaúı "Seni Çözümcülere muhalefetin sırlarını sızdırıyor diye dövecektik. Bu-
nun için herkesten birer kiúi oluúturduk..." diye anlatırken, mafya tespitimizin yersiz olmadı÷ını görüyorduk.
Tüm bu geliúmeleri fırsat bilen merkez hiç durur mu? Halkevi'nde olaya iliúkin toplantı öneriyor. Amaç açık:
altyapıyı hazırlayarak Halkevi çalıúmalarında devrimci sol güçleri dıútalamak ve dikensiz bir halkevcilik oynamak.
Son birkaç aydır geliúen mücadelede aktif olarak yerini almaya çalıúan Esenler Halkevi yönetimi devrimci sol güç-
ferce paylaúılmıú, Zeytinburnu Halkevinde ise yönetimi sarsmakta ve yapılacak olan kongrede ciddi bir güç olarak
adaydır. Tabii bu durum genel merkezce istenmeyen durumdur. Varolan çatıúma bahane edilerek politika üretil-
mekte, küçük hesaplara girilmektedir. Baúlangıcından beritekkeci zihniyetle kurulmuú, demokrasinin, demokratikli-
÷in zerresi bulunmayan bu kurum, devrimci sol güçlerce zorlanmaktadır. Mücadelenin her alanında, her geçen
gün kitleselleúerek geliúen ve en ön safında yer alan bir gücü hiç kimsenin veya kurumun tecrit etmesi mümkün
de÷ildir. Böyle küçük hesaplarla üzerimize gelindi÷i taktirde bunların hayatın canlı prati÷inde yeúeremeyece÷ini siz-
ler de göreceksiniz. Bu politikanız mücadeleyi geliútirmez, aksine oligarúinin arayıp da bulamadı÷ı bir zemini yaratır.
Sizleri sorumlu davranmaya mücadeleyi geliútirecek politikalar üretmeye, büyük hesaplar yapmaya davet ediyoruz.
Son dönemde yo÷unlaúan saldırılar, provokasyon tezgahları, bıçaklama noktasına varan tertipler, tecrit etme
kararları, karúı-devrimcilere alaca÷ımız tavrı alırız türü tehditler devrimci sol güçlerin oligarúiyle olan hesaplaúması-
nın önünde engel olamayacak, kitleler içersinde kök salmasını engelleyemeyecek,s6l içi çatıúmaların içine çekeme-
yecek.
PLANLARINI BUNLAR ÜZERøNE KURMUù OLANLARA SESLENøYORUZ: BAùARAMAYACAKSINIZ. SøZDEN
ÖNCE DENEYENLER ÇIKTI SONUÇLARI ORTADA, NE KAZANDINIZ?
ÇAöRIMIZ HERKESE GELøN BU OLUMSUZLUKLARI YARATANLARIN ÜZERøNE BøRLøKTE GøDELøM. NA-
SIL OLSA BENLE ÇATIùMIYOR DEMEYøN. BU KAFA VAROLDUKÇA BøR GÜN SENøNLE DE ÇATIùACAK. O
GÜNKÜ OLUMSUZLUKLARI YAùAMAMANIN YOLU BUGÜN BU MAFYA KAFALI, SOL øÇø ÇATIùMADA SABIKALI
OLANLARA KARùI CøDDø TAVIR ALMAKTAN GEÇøYOR.
BANANECø TAVIR BUNLARA CESARET VERøR. SORUMLULUKTAN KURTULAMAZSINIZ.

KAHROLSUN PROVOKASYON
YAùASIN MÜCADELEMøZ!..

ESENLER ÇÖZÜM OKURLARI

(*) Bu tespitimiz hayal mahsulü de÷ildir. Henüz iki aylık yönetimi baúarısız diye istifaya ça÷ıran bir ortak metin elimizde-
dir.
(**) Bu kiúi aynı zamanda açlık grevi ilanını veren insandır ki, bunların ne derece ilkeli oldukları ortadadır.Arkadaúımızın is-
mini haberi olmadan kullanmıútır.

ÇÖZÜM 73
 ZEYTøNBURNU
Zeytinburnu Halkevinde 1988
baúlarında Genel Merkez ça-
lıúmalarını østanbul bölgesinde
yürütenlerle kurulan iliúkiler, be-
raberinde geniú katılımı sa÷layabile-
cek kimi yöntemlerle destekli, açık
kitle toplantılarını da getirmiútir.
Ancak Gene! Merkez, yasal pro-
sedürün tamamlanmasına iliúkin ge-
cikmeler nedeniyle, yürütülen top-
lantılarda ister istemez bir gevúeme
söz konusu olmuútur. Ayrıca bir top-
lantı haricinde yer vermekten kaçı-
nan SHP ilçe yönetimi ile izin veri-
len iki toplantı sonrası "polisin dikka-
tini çekiyor" olması gerekçesiyle top-
lantılara izin vermeyen Deri-øú kolun-
daki sendika yönetimi, demokrasi
mücadelesindeki yerleri konusunda
ilginç bir beraberli÷i yaúatarak, yar-
dımcı(!) olmuúlardır.
Toplanacak yerleri tükenen ve gi-
derek parklarda toplanmaya baúla-
yan fiili kurucular, Nisan 1988 de
genel merkez prosedürünün ta-
mamlanması nedeniyle, yetki alma
konusunda ikili bir durumu yaúamıú-
lardır. Ya süreci uzatıp artık giderek
katılımı azalmıú olan toplantıları can-
landırmaya çalıúacak-ki toplana-
cak do÷ru dürüst bir yer bile artık
söz konusu de÷ildi- ya da sürece
müdahale edip, gereken sayıda ku-
rucuyu toparlayarak kuruluú çalıú-
malarını tamamlayacaktı.
Zeytinburnu'nda ciddiye alınabile-
cek çeúitli siyasi e÷ilimlerle yapılan
görüúmeler sonrasında Halkevi ça-
lıúmalarına do÷rudan evet diyen in-
sanlar ile kurucular kurulu oluúturul-
muútur.
Bu arada belirtilmesi zorunlu bir
konu olarak denilibilir ki; 1 yıl sonra
yapılacak olan 1. ola÷an kongreyi
kazanmak için olmadık çirkinliklere
yönelen, özellikle baúta Ça÷daú Yol
olmak üzere bazı siyasi e÷ilimler,
çeúitli bahanelerle (arkadaúlarımızın
ço÷u memur, bu iúleri genellikle de-
mokrat kiúilere bırakmak gereklidir,
devrimciler buralara ancak daha
sonra katılabilirler vs. vs.) kuruluú
çalıúmalarına kurucu olarak katılma-
dılar.
Temmuz 1988'de baúvuru yapıla-
ÇÖZÜM 74
ZEYTøNBURNU HALKEVø
YAùANAN GERÇEKLER
rak tüzellik sa÷landı÷ında, 8 kiúilik
kurucular kurulunun toplanarak ge-
çici bir yönetim kurulu oluúturması
söz konusuydu.
Daha sonraları gerçekleúecek
darbenin(l) temelini oluúturan "bu
seçimin yasal olmadı÷ı" ve "kurucu-
lar kurulunun tümünün yönetim ku-
rulu oldu÷u" iddiaları nedeniyle be-
lirtmek gerekir ki; bu konudaki öne-
ri tüzü÷ün bizce yapılan yorumun-
dan çıkmıútır. Kaldı ki bu öneriyi ka-
bul ederek seçime giren 8 kiúilik ku-
rucular kurulunun tamamı bu konu-
daki meúrulu÷a ortaktırlar. Yapılan
seçimi bizim kazanmıú olmamız bu
durumu de÷iútirmez
Seçim sonucunun nasıl çıkaca÷ı
anlaúıldı÷ında seçimi ortasında ter-
kedip giden ve sonrasında darbe-
nin gerçekleúece÷i, kendisinin de
sekreter olaca÷ı güne kadar Halke-
vine do÷ru dürüst ayak basmayan
(Kaldı ki, sekreter olduktan sonra
da çalıúmalara katılmamıú, bir süre
sonra da "iúleri nedeniyle" istifa et-
miútir) bu arkadaúların , geçici yöne-
tim kurulunda bulunmamıú olmama-
larını bir kayıp olarak düúünmek bi-
le hatalı olacaktır.
Demokrasi Mücadelesinde Hal-
kevcilerin denetimindeki geçici yö-
netim kurulunu oluúturanların ço-
÷unlu÷u demokrat çizgideki insan-
lardı.
Açılıúın gerçekleútirildi÷i Eylül
ayından sonra, geniú katılımlı kitle
toplantılarıyla yürütülen kol çalıúma-
ları; tiyatro, müzik, folklor olarak
baúlatıldı. Kol çalıúmaları, çalıúmak
isteyen herkese açık olarak yürütüldü.
VE
Devrimci sol güçler; komisyon
ve kol baúkanlıkları ile yönetim ara-
sındaki olası aksaklıkların de÷erlen-
dirilece÷i bir üst kurul önerisini, biz-
zat yönetimde oldukları dönemde
kabul etmiúlerdir.
Yönetim içinde ilk ciddi ayrılık ko-
nusu, do÷rudan pratik mücadeleye
yönelik bir konuda, 1 A÷ustos ge-
nelgesine karúı verilen mücadele sı-
rasında ortaya çıktı. Siyasi kimlik ve
insanlık onuruna karúı yürütülen ge-
nel saldırı politikasının bir uzantısı
olan geliúmelere karúı devrimci
onur ve siyasi tavrın gere÷i olarak
yürütülen açlık grevlerinin tüm toplu-
mu sardı÷ı dönemde Z.Burnu Hake-
vi, genel merkez düzeyindeki ısrarlı
giriúimlerin sonucu olarak düzenle-
nen 3 günlük destek Aö ile sürece
müdahale etme kararı almıútır.
Ardı ardına gerçekleútirilen ey-
lemler, düzen güçlerinin harekete
geçmesini ve Halkevini genel bir ab-
lukaya almasına neden oldu. Gide-
rek ölümlere dayanan açlık grevcisi
tutsak devrimcilere karúı olan so-
rumluluk nedeniyle, eylemlili÷i artı-
ran devrimci sol güçler, mücadele-
nin yükselmesiyle kitle örgütlenme-
lerinin belli kayıplara u÷rayaca÷ı,
bunun da mücadeleyi kazanma ni-
yeti taúıyan devrimci-demokratların
vermeleri gereken bedel olarak anlaúıl-
ması gerekti÷inin bilincindeydiler.
ølk ciddi görüú ayrılıklarını oluútu-
ran bu süreç, aslında devrimci, de-
mokrat kitle mücadelesinin gerekle-
rinin sınandı÷ı iyi bir sınav niteli÷i
de taúıyordu. Gereken özveri ve ka-
rarlılı÷ı gösteremeyenler için yapılan-

ların tümü "tehlikeli" ve "yanlıú"tı. Bu
yönüyle süreci omuzlayıp götürmek
isteyenler ile ona çelme takarak en-
gel olmak isteyenler asasındaki fark-
lılıklar, giderek netlik kazanmaya ve
grup tavrına yönelik giriúimlere ne-
den olmaya baúlamıútı.
Gelir getirici faaliyetlerden, sergi-
lenme durumuna gelen tiyatroya,
folklara, panel ve kitle toplantılarına
de÷in giderek artan etkinliklerimiz
sürerken daha önce sözü edilen
"darbe" gerçekleútirildi.
8 kiúilik kurucular kurulunun tü-
münün yönetim kurulu olması ge-
rekti÷i konusunda Genel Merkez
destekli bilgilendirmeye dayalı ola-
rak, yeni yönetim kurlu seçimi gün-
deme geldi÷inde özellikle belirtilme-
si gereken eski ve yeni I.Bölge so-
rumlularının ortaklaúa çevirdikleri
dolaplardır.
Bir yandan yönetim kurulunda
herhangi bir de÷iúikli÷e karúı oldu-
÷unu belirtir yazılı belge verirken, di-
÷er yandan da el altında yönetimi ve
baúkanı devirmenin hesaplan ya-
pılıyordu.
Baúında sonuna kadar geçici yö-
netim içerisinde bir de÷iúikli÷e karúı
çıkan devrimci sol güçler, darbeyi
meúru görmediklerini ve her yurtse-
verin de bu olaya müdühale etmesi-
ni önerdiler. Bu darbe ile yönetim-
deki inisiyatifin basiretsiz ellere ge-
çece÷ine inananlar olarak çalıúmala-
rın süreç içerisinde sıfırlatılaca÷ı ve
acz içinde kalınaca÷ı belirtilmesine
ra÷men, kısa süre içinde giderek ar-
tan etkinlikten çekinenler, bu konu-
daki geliúmeyi ayakta alkıúladılar.
Ancak geliúmeler radikal bir mü-
cadele çizgisi izleyenlerin ne denli
haklı olduklarını ortaya çıkarırken,
neredeyse bir kır kahvesine dönen
Halkevinin varlı÷ı dahi tartıúılır duru-
ma düúmüútür. Öyle ki bir süre son-
ra aylık üye toplantıları bile katılımın
komik düzeyde kalması nedeniyle
yapılamaz duruma gelmiútir.
Bu dönemde devrimci sol güçler
MEHMET'ini úehit vermenin yaraları-
nı sarmak zorundaydı.
MEHMET'e ve onun kavgasına
yaraúır bir cenaze törenini Zeytin-
burnu halkının hafızasına kazıyan-
lar, "kayıplarında kazanabilmeyi", "ö-
lümlerde do÷abilmeyi" de baúara-
caklarını bir kez daha kanıtlıyorlardı.
Cenaze sonrası MEHMET ve 
Mayıs anısına yapılan geniú kitlesel
katılmalı gecenin hemen sonrasın-
da operasyona u÷rayan tertip komi-
tesi, 5 gün süren iúkencelerde bir
kez daha sınav vermenin onurunu
taúımıúlardır.
Kongre tarihi belli olmadan aylar
öncesinden demokrasi mücadele-
sinde Halkevciler, kongreye yönelik
tavrını netleútirmiúti: Yönetimde ço-
÷unluk listesi.
Yönetimi zaafa u÷ratabilecek, is-
tikrarsızlı÷a ve küçük hesaplarla sür-
tüúmelerin üretildi÷i dejenarasyona
karúı, yönetimde istikrar, güç ve
devrimci ilkeler etrafındaki üretken-
lik esas alınmıútır.
øúte tam bu noktada, devrimci
sol güçlerin ço÷unluk listesini sa-
vundukları anlaúıldı÷ında, faúizmin
en a÷ır koúullarında dahi ittifak kura-
mayanlar, mücadeleyi savunan ve
gereklerini her koúulda yerine geti-
ren güçlere karúı birlikte(!) oldular.
Faúizme karúı kararlı bir mücade-
leyi hayata geçiremeyenlerin, Halke-
vi basıp (Esenler) devrimci yarala-
malarının görüldü÷ü ülkemizde, bu
birlikteli÷in oportünist ve sahtekâr
yüzü giderek artan bir oranda çirkin-
likler yı÷ını oluúturuyordu.
Bir yandan demokratik merkezi-
yetçili÷i savunarak(I) "azınlık ço÷un-
lu÷a uyar" diyen sahtekârlar, öte
yandan aylar önce, "e÷er devrimci
sol güçler kazanırsa biz çekiliriz" di-
yebilecek kadar iki yüzlü olabiliyor-
lardı.
Demokrasi mücadelesinde Hal-
kevciler yönetime talip olduklarını
açıkladıkları günlerde, yönetime gel-
mek için gereken üye çalıúmalarını
yapacaklarını acık olarak belirtmiú-
lerdir. Hatta bu konuda; "üye yazı-
mında Z.Burnu'nda oturanlar kabul
edilmeli" önerisine karúı çıktıkların-
da amaçlarını ifade etmiúlerdir.
Ancak baúlangıçta buna karúı gö-
rünenler çok kısa sürede benzer
yöntemlere tabi olabilmeyi baúar-
ZEYTøNBURNU
mıúlardır! Öyle ki kogrede oy kulla-
nan Emek Dünyası okuru 30 kiúi-
den %70'inin Z.Burnu dıúından ol-
masını bile içlerine kolaylıkla sindire-
bilmiúlerdir.
Devrimci sol güçlerin "úeriatçı" ol-
dukları ve "alevili÷e karúı" cephe al-
dıkları yalanını bile yaymaktan utan-
mayanlar için her yol mübahlı! Hat-
ta yöntemlerine burjuva politikaların-
da kullanılan, seçim sırasında alter-
natif listeyi yok etme ve kendi liste-
lerini kullanmaya zorlama oyununu
bile eklemiúlerdir.
Sol içerisinde kadın kullanarak
örgütlenmeye çalıúan(!) Ça÷daú
Yol düúüncesi için önemli olan kalı-
cı, istikrarlı çalıúma de÷il, yalan ve
yaygara yoluyla kendi siyasi acizlik-
lerine ortak bulabilecekleri zemin
sorunudur.
Kongre sırasında görüúlerini açık-
layan oportünist liste adayı Ça÷daú
Yol okuru "seçimi kaybetsek bile ka-
zananları kutlayaca÷ız" diyerek sür-
dürdü÷ü konuúmasını, seçim so-
nuçları yaçıklandı÷ında yok sayıyor
"seçimi kazanan liste Z.Burnu halkı-
nı temsil etmiyor, bu yüzden de ye-
ni yönetimi tanımıyoruz" diyerek ger-
çek niyetini açı÷a vuruyordu. Bir
yandan devrimcileri "tekkecilik"le
suçlayacaksın, di÷er yandan da
kendi statükocu çizgini hayata geçi-
remeyece÷ini anladı÷ında da yöneti-
mi tanımayacaksın.Bu oportünist
anlayıú seçimler sonrasında "Halke-
vi çalıúmalarından çekilmeyece÷iz"
diyordu. Ancak geliúmeler devrimci
sol güçlerin mücadele anlayıúına
ayak uydurmanın zorlu÷unu bir kez
daha gözler önüne serecek.
Masabaúında yapılan hesaplar
çok e÷ilimli birleúik listenin kazana-
ca÷ını gösteriyordu sahiplerine, an-
cak kongre öncesi günleri iyi de÷er-
lendiren ve kendi üye çalıúmaları
konusunda disiplinli çalıúan devrim-
ci sol güçler, oportünist blo÷a hiç
unutamayacakları, hazmedilmesi
zor bir yenilgi tattırmalardır.
 oy farkla alınan kongre gerçe÷ini
hiçbir itiraz de÷iútiremeyecektir.
Zeytinburnu Halkevi Yeni
Çözüm Okurları
ÇÖZÜM 75
 HABER MEKTUP
MANøSA'DA FAùøST
SALDIRILAR VE
DEVRøMCø MÜCADELE
Manisa Polisi bir alemdir.
Gençleri çok sever! Özellikle genç
kızların babası gibidir. Sokakta,
kızlı-erkekli ö÷renci grubuna denk
geldi÷inde hemen sorar; siz evli
misiniz, niúanlı mısınız, birlikte mi
kalıyorsunuz? Kimlik kartı sorar.
Sonra istikameti gösterir. Ortalıkta
dolaúmayın, do÷ru kaldı÷ınız
yere.(!) Bu tablo dünün tablosudur.
Ve hakim sınıfların "ülkenin gelece-
÷i" olan gençlere bakıú açısının ken-
di devletinin polis güçleri nezdinde
ifadesidri. Aynf sevgi" harçların geç
yatırılmıú olması bahane edilerek
62 ö÷rencinin sınavlarının geçersiz
sayılması, yurt dolaplarındaki miza-
hi ve aylık yasal dergiler çıktı diye 7
ö÷rencinin gözaltına alınması sıra-
sında da esirgenmemiútir.(!) Ö÷ren-
ciler, Adalet Bakanlı÷ının cezaevle-
riyle ilgili yürürlü÷e koydu÷u hapis-
hanelerde zulmü yasal hale getiren,
 A÷ustos Genelgesine karúı protes-
to gösterisinde,  Mayısı kutlamaya
hazırlandıkları 28 Nisanda,  Mayıs
günü østanbul'da halkın en do÷al
hakkı olan gösterileri engellemek
için Faúizmin zora, iúkenceye, sila-
ha baúvurarak gerçekleútirdi÷i katli-
amı 2 Mayısta Valilik önünde slo-
gan ve gösterilerle protestolarında
karúılarında yine aynı "babacan" tavrı
buldular. Tuttukları yolun iyi bir yol
olmadı÷ı, baskı, dayak, gözaltı, ve
iúkenceyle kendilerine anlatıldı.
Anlaúılan 9 Eylül Üniversitesine ba÷lı
ødari øktisadi Bilimler Fakültesiyle
Spor Akademisindeki toplam 300
ö÷renci Manisa'ya çok geliyordu.-
Sayıları zaman zaman 200'e ulaúan
devrimci-demokrat ö÷renci gençli-
÷in yaptırımlara, baskıya, zulme, fa-
ÇÖZÜM 76
úizme karúı çıkıúı, düzen sahiplen
ve onların güvenlik güçleri için ka-
bul edilir gibi de÷ildi.(...)
Nitekim 4 Haziran'da keyfili÷in
daniskası yaúandı. Faúist yurt müdü-
rü- sanki kendilerinin de÷il de bizim
yasalarımızmıú gibi- "ben kanun, ya-
sa, masa tanımam." dercesine bir
kararla 28 Nisanda gözaltında bu-
lundukları sırada yurda gelmedikle-
ri(!) gerekçesiyle 7 ö÷renciyi mahke-
meleri devam etti÷i halde  ay sü-
reyle yurttan uzaklaútırdı.
Tüm bunlar sistemli, programlı,
denetimli bir saldırının ürünüydü ve
Devrimci Gençlik hakim sınıfların fa-
úist saldırısına devrimci direniú prati-
÷iyle karúılık verdi. Keyfi uzaklaútır-
mayı polis-idare iúbirli÷ini ve saldırı-
yı protesto için 7 kiúi 5 Haziranda
süresiz açlık grevine yattı.
Demokrasinin hakim sınıflar için
geçerli oldu÷u ve bizzat oligarúi ta-
rafından devlet aygıtı kullanılarak,
halk kitlelerine zam, zulüm, iúkence-
nin yani faúizmin reva görüldü÷ü-
nün basit bir örne÷iydi yaúanan.(...)
Yurt müdürünün faúist niteli÷inden
dolayı, devrimci kitleye kendi baúı-
na yöneltti÷i veya sadece Manisa
polisiyle yurt müdürü iúbirli÷iyle ger-
çekleútirilen polisiye bir saldırı boyu-
tundaki bir de÷erlendirme, çok sı÷
ve politik gerçeklerden uzak bir de-
÷erlendirme olurdu. Olaya politik
gerçeklerden uzak yaklaúılması,
gösterece÷imiz devrimci tavrın da
sı÷ ve politik içerikten yoksun olma-
sını getirecekti.(!)
Ama öyle olmadı. • Manisa Dev-
rimci Gençlik, saldırıyı politik düzey-
de algıladı ve tavrını da politik dü-
zeyde belirledi. Eylem oligarúiye,
devlete, faúizme karúı bir tavır alıú-
tı.(...) Bunun programı yapıldı ve uy-
gulamaya konuldu.
Aslında Manisa Devrimci Gençli-
÷in kendi öz gücüyle eriúti÷i bu dev-
rimci pratik, Türkiye'deki devrimci
sol güçler tarafından uygun yöntem-
lerle psikolojik ve maddi açıdan
destek görmeløydi.Ancak politik ye-
terlili÷e ulaúılamaması ve örgütsel
iliúkiler a÷ı eksikli÷i böyle bir deste-
÷i olanaksız kıldı. Buna ra÷men Ma-
nisa ö÷renci gençlikten 5 kiúilik dev-
rimci bir grup, Konya Devrimci
Gençlikten  arkadaú, Aydın Dev-
rimci Gençlikten , Denizli Devrimci
Gençlikten 4, øzmir Devrimci Genç-
likten -kendi insiyatifleriyle- arka-
daúlar ve Manisa halkından üç des-
tekçi eylemdeki aktif yerlerini ala-
rak, önemli moral ve güç kayna÷ı
oldular. Ayrıca bu eylemin Ege böl-
gesindeki devrimci sol güçler açısın-
dan özel bir önemi vardır. Özellikle
øzmir'de yaúanan olumsuzlukların
yarattı÷ı moral bozuklu÷u ve gerile-
me, böyle bir eylemde bölge çapın-
da üst boyutta kitlesel destek ve
devlet güçlerine karúı gerçekleútiri-
len üst boyutta aktif tavırla bertaraf
edilebilir, moral ve güç tazelemesi-
ne ulaúılabilirdi.
Fakat øzmir'deki Devrimci Sol
Güçler eylemin politik boyutunu ya-
kalayamadı. Halbuki eylem örgütle-
yici merkez haline getirilerek de-
mokratik kitle mücadelesinin eylem-
lilik düzeyinde pratik mücadele birli-
÷i Manisa Emekliler parkında yaúa-
nabilirdi. Orada çatıúma prati÷ine
varana kadar, pratik deneyimler ve
politik kazanımlar yakalanabilinirdi.
Ne varki dar faydıcı bakıú açısı øz-
mir'deki devrimci sol güçleri 24-25
Haziran tarihlerindeki Grup Yorum
konserlerindeki kitleselli÷in sa÷lan-
masına yo÷unlaútırmıútı. Ellerinden
gelse eylemdeki kitleyi bile konsere
götüreceklerdi! Eylemlerin zaman-
sızlı÷ı üzerine konuúmalar, kitle des-
te÷i vermeme, di÷er úehirlerden ge-
lenleri eylemden çok konsere yön-
lendirme gibi tavırlar sonuç itibariyle
önemli eksikliklerdi.
Do÷al olarak Ege bölgesindeki

devrimci sol güçler eyleme yeterin-
ce sahip çıkamadılar. Ama Manisa
halkı, Manisa'daki ilerici, devrimci
ve demokrat kesim hatta küçük ço-
cuklar eylemcilere sahip çıktı. Eyle-
min pratik geliúimini verdi÷imizde
kitleye ve halka yönelik sonuçlar da-
ha net yakalanabilir.
Eylem yedi kiúiyle baúladı÷ında
devletin polisi kaygısız alaycı bir ta-
vır içindeydi. Aynı polis dördüncü
günde eylemle ilgili oluúturulan ba-
sın köúesini ve dövizleri kaldırttı. De-
vam eden günlerde eylem kitlesel-
leúmeye durdu. Ve yedinci gün 27
kiúiye ulaútı÷ında eylem içi düzenle-
me ile daha nitelikli bir aúamaya ge-
çildi. Üç kiúi kesintisiz bir úekilde so-
nuna kadar sürdürecek, de÷erleri
dönüúümlü katılımla yerlerini alacak-
tı. (Eylemcilerin buradaki iradecili÷i
süreklili÷in sa÷lanması ve psikolojik
üstünlü÷ün korunması açısından
önemlidir). Kollara kırmızı pazu
bantlar, yakalara herkesin eylemin
kaçıncı gününde oldu÷unu göste-
ren kartlar asıldı. Sekizinci gün il-
ginç, sevindirici, coúku verici bir
olay yaúandı. O gün evlenecek
olan çift ve di÷er dü÷ün davetlileri
kendi dü÷ünlerinden önce eylemci-
leri topluca ziyaret etti. Spor Akade-
misi folklor ekibiyle birlikte halaylar
çekildi, güvercinler uçuruldu. Dü-
÷ün úenli÷i eylem úenli÷ine dönüú-
tü. Ve Emekliler Parkı coúku seliyle
doldu, taútı. Eylemcilerden bir tem-
silciyle birlikte dü÷ün salonuna gidi-
lerek iadeyi ziyaret yapıldı. Dü÷ün
salonunda eylem ile ilgili konuúma ve
saygı duruúu yapıldı. Basın devreye
girdi ve propaganda olana÷ı do÷du.
Bu geliúmelerden rahatsız olan
tek güç ise oligarúinin Manisa'daki
temsilcileriydi. O günden sonra øçiú-
leri Bakanı ve bazı bakanlar Mani-
sa'ya gelerek "böyle bir olay istemi-
yoruz" dediler. Buna Manisa halkın-
dan üç kiúinin eylemcilere aktif katılı-
mı ise oligarúiye güzel bir yanıt ol-
du. Böylece eylem içi kitlesellik
30'a yükselirken, 50 kiúilik eylem dı-
úı aktif destek, dilekçe düzeyinde
ikiyüz kiúilik ö÷renci ve çevre çalı-
úanlarının, esnafın, halkın duygusal
ve maddi deste÷i (500.000 TL civa-
rında) devrimci mücadeleye inanç
ve güven veren coúkulu bir ortamı
çoktan yaratmıútı. Aynı günün akúa-
mı Denizli de 30 kiúilik bir grubun
eylemcileri ziyarete gelip gitmesiyle
kitlesellik doru÷a ulaútı. Dövizler,
pankartlar asıldı. Önce kayıtsız görü-
nen sonra eylem yerini, eylemcilere
gidiú-geliúleri denetime alan (bu ara-
da. Manisa sokaklarını ya yeniden
ö÷renen, sinir krizleri geçiren) Mani-
sa polisi, øçiúleri Bakanlı÷ı'nın emrini
uygulamaya sokarak asker ve po-
listen oluúan baskı gücüyle 20-30
sıralarında halkı parkın dıúına çıkma-
ya zorladı. Eylemcilerle saldırı güçle-
ri arasındaki diyalogun ardından
halk eylemcileri alkıúlayarak parkı
terketti. Ama eylem alanından uzak-
laúmayarak parkı çevreledi.
Ortaya çıkan tablo úuydu: En ke-
narda halk, ortada devrimciler, dev-
rimcilerle halk arasında güvenlik
güçleri. Böylece halk güçlerinin ey-
lemcilere ulaúacak insan ve maddi
deste÷i engellenmiú oldu. (Bu nok-
tada kaçırılan bir fırsat vardı: Eylem
en üst boyuta ulaúmıúken, saldırıya
karúı gereken tavır koyulup faúiz-
min gerçek yüzü halka gösterilme-
liydi.) Bu arada øzmir'de konserden
dönmekte olan Denizli grubu göz
altına alında. Ertesi gün yani 2.
gün sabahtan baúlayarak dıú des-
tek güçleri görüldükleri yerde da-
yakla gözaltına alınmaya baúlandı.
Ziyarete gelen Grup Yorum'un ey-
lem yerine ulaúması polisçe engel-
lendi. Faúizmin amacı eylemi iyice
daraltıp son darbeyi vurmaktı.Ey-
lemciler olayın farkına vararak ey-
lemden nitelik sıçramasına gitme
kararı aldılar. Eylem akúam saatle-
rinde sloganlı gösteriye dönüútürül-
dü. Günlerce süren açlı÷a ra÷men
örnek bir direniú sergilendi ve bu di-
reniú o an bile halkla bütünleúebil-
di. Halk polisin karúısına dikilerek
"onlar komünist size ne oluyor?" so-
rusuna "onlar komünist ise bizde
komünistiz" úeklinde cevap vererek
direniúçilerine sahip çıktı. Hakim sı-
nıflar ve onların iktidarı askere, poli-
se, silaha dayanan úiddet gösterisiy-
HABER/MEKTUP
le "biz güçlüyüz, sizi istedi÷imiz za-
man ezeriz" derken halk karúısında
ne denli güçsüz olduklarını sergili-
yorlardı aslında...
Nasıl bir acizli÷in içinde kıvran-
dıklarını ve ne denli güçsüz oldukla-
rını o günlerde Devrimci Sol örgütü
tarafından çevrede da÷ıtılan 984
Ölüm Orucu yıldönümüyle ilgili el
ilanlarını toplayıp, "suç delili" yarat-
mak için úeker kutularının ve batta-
niyelerin altına "çaktırmadan"yerleú-
tirmeye çalıúırken de kanıtladılar.
Çırpındıkça bata÷a daha çok
saplanan oligarúi eylemcileri gözaltı-
na almakla zafere ulaúaca÷ını zan-
netti ama yanıldı. Destek güçlerinin
ve eylemcilerin gözalttna alınmasıyla
parkta biten direniú iúkencehane-
lere taúınmıú oldu. "Yasa dıúı örgüt"
suçlamasıyla yo÷un iúkenceler úek-
linde devam eden faúist saldırı,
AG'nin 5. günlerinde de direniúçile-
rin kararlılı÷ı karúısında etkisiz kaldı.
Bu arada Devrimci Gençlik'ten ve
DEMKAD'lılardan oluúan 32 kiúilik
bir grup destekçi 28 Haziran günü
Emniyet binası önünde protesto
gösterisinde bulunarak iúkencedeki
direniúçilere destek sunup sahip çık-
tılar. Direniúçilerin serbest bırakılma-
sını isteyen çeúitli faaliyetler sürdür-
düler. Oligarúi eylemlerden kurtul-
manın yolu olarak eylemcileri ser-
best bırakmayı kabullendi.
Onbeú günlük direniú savunulan-
ların pratikte sınanması ve olumlu-o-
lumsuz yanların de÷erlendirilerek
maddi ve psikolojik üstünlü÷ün
daima ayakta tutulmasına hizmet
edecek deney, tecrübe birikimine
dönüútürülmesi için verimli bir de-
ney alanı olarak Manisa Devrimci
Gençli÷in mücadele geçmiúine yazı-
lırken, devrimci sol güçler mücade-
lenin her úart altında sürece÷ini bir
kez daha haykırdı.
Zafer Direnenlerindir!
Yaúasın Devrimcî Mücadele-
miz!
Yaúasın Devrimci Dostluk ve
Dayanıúma!
Kahrolsun Faúizm!
Manisa Devrimci Gençlik
ÇÖZÜM 77
 HABER/MEKTUP
ANKARA VE øSTANBUL DEMKAD
ENGELLEMELERE RAöMEN
KONGRELERøNø YAPTILAR
østanbul'da Demkad Merkez
ùubesi 20 A÷ustos 989'da
ll.Ola÷an Kongresini yaparken,
Ankara ùubesi'de 23 Temmuz da
I.Ola÷an Genel Kurulunu gerçek-
leútirdi.
østanbul'da siyasi polisin kongrenin
geniú kitlesellikle yapılmasını engelle-
meye yönelik oyunları sonucu kongre
önceden düúünülen Beúiktaú Tarihi
Çay Bahçesinde de÷il DEMKAD bina-
sında yapılabildi.
Kongrenin en önemli de÷iúikli÷i,
Tüzü÷ün amaç maddesinin oybirli÷iy-
le geniúletilmesi oldu. Önceki madde
yeterince geniú olmadı÷ından DEM-
KAD'ın çok yönlü ve zengin faaliyet
göstermesine engel oluúturuyor ve ça-
lıúmaları kısıtlıyordu.
Kongre, içinde yaúadı÷ımız çarpık
kapitalist toplumda kadın sömürüsü-
ne yönelik her yaú ve meslekten ka-
dınları biraraya getirmeye, örgütleme-
ye ve mücadeleye sevk etmeye çalı-
úan DEMKAD'ın çalıúmalarının de÷er-
lendirildi÷i, mevcut eksiklik ve zaafla-
rın tespit edildi÷i, çözüm yöntemleri-
nin demokratik bir katılımla tartıúıldı÷ı
bir platform haline geldi. Amaç da
buydu zaten.
Önümüzdeki sürece yönelik faali-
yetlerin baúında geniú katılımlı bir ka-
dın kurultayının oluúturulması yer alı-
yor. øúçi, köylü, memur, ev kadını,
Kürt ve Türk, kısaca her yaú, meslek
ve toplumsal gruplardan kadınların bi-
raraya gelerek sorunları tartıúması
amaçlanıyor. Ayrıca úenlikler, paneller,
yürüyüúler, çeúitli kampanyalar, sem-
pozyumlar, sergiler ve mitingler dü-
zenlenmesi de karar altına alındı.
Çalıúmaların zenginleútirilmesi ve
geniúletilmesine yönelik olarak danıú-
ÇÖZÜM 78
maya çalıúan Ankara DEMKAD, úu
ana kadarki tüm çalıúmalarını gözden
geçirdi, de÷erlendirdi, mevcut eksiklik-
leri tespit etti ve yeni süreçte yapaca÷ı
çalıúmaları netleútirdi.
Bu çalıúmalardan ilki, içinde yaúadı-
÷ımız çarpık kapitalist toplumun kadın
vücudunu metalaútırılmasının en i÷-
renç biçimi olan genelevlerinin yaygın-
laútırılmasına karúı protesto kampan-
yası olacak. Devlet eliyle fuhuú meúru
ve yasal kılınmasından baúka bir de
devlet geliri kayna÷ı haline getirildi.
ma bürolarının gündeme getirilmesi Kampanyanın ilk adımı ülke düzeyin-
ise alınan bir di÷er önemli karar oldu. de bir imza kampanyasının örgütlendi-
Mevcut çalıúmaların sıçratılmasın- rilmesi olacak.
da önemli bir basamak olan Kongre, Kurula gönderilen Dev-Genç çelen-
tüm kadınları Eylül baúındaki úenli÷e ginin Hükümet Komiseri tarafından
ve Ekim'deki kadın kurultayına ça÷ıra- alelacele çıkarttırılması ve bunun alkıú-
rak coúkuyla sonlandı. larla uzun süre protesto edilmesi de
Kuruluúundan bu yana Ankara'da- günün ilginç olaylarından biriydi. Da-
ki mücadelenin genel dezavantajları- ha örgütlü, daha zengin bir kadın mü-
na ve olumsuzluklarına ra÷men kitle- cadelesinin gündeme getirilmesi çaba-
selleúmede ve mücadeleyi yükseltme- larını kutluyor, ülkemiz sınıflar mücade-
de önemli adımlar kaydeden Ankara lesinin geliútirilmesine yönelik devrimci
DEMKAD, Genel Kurulunu geniú bir adımları kadın mücadelesi alanında
katılımla gerçekleútirdi. atmaya çalıúanları selamlıyoruz.
Ankara emekçi kadınlarının sesi ol-
CEZAEVLERø VE
øZNøK
ÜIkemiz zindanlarında; Egemen sınıfların uygulamakta oldu÷u baskı,
terör, kiúiliksizleútirme politikalarına karúı insanlık onurunu ve siyasi kimli÷i
koruma mücadelesi sürecinde Aydın'da kaybetti÷imiz iki devrimci
yurtseveri ve yine tüm zindanlarda açlık grevleriyle direniúi yükselten tüm
devrimci siyasi tutsakları bu onurlu mücadelelerinde desteklemek ve faúist
 A÷ustos genelgesini protesto etmek için biz øznik ilçesi Müúküle köyü
devrimci demokratları olarak 22-23 A÷ustos günleri iki günlük açlık grevine
gitti÷imizi belirtir, tüm devrimci, demokrat ve yurtseverleri daha da güçlü
bir úekilde desteklemeye ça÷ırırız. Bu konuda Yeni Çözüm dergisinin
üzerine düúen görevi yaptı÷ına ve gelecekte de en iyi úekilde yapaca÷ına
yürekten inanıyor, baúarılar diliyoruz.
ønsanlık Onuru øúkenceyi Yenecek
Faúist  A÷ustos Genelgesi Kaldırılsın
Ömer KÖSE Fevzi ÇALIK Necmettin SARGIN
Hüseyin SARGIN . Cengiz SARGIN Emin AYDIN
Vedat AYDIN Mustafa KAVUK Turgut KAVAS
Ersin GÜNEY Turan YILMAZ øsmail GÜNEY
Emin DENKTAù

DARGEÇøT'TE
NELER OLUYOR?
(...) Üstünden bir kaç ay geç-
mesine ra÷men yeni sayılabilecek bir
olay da daha önce Dargeçit'te
yaúanmıútı. Bu olayda yaúamını
yitiren Sadık ÇELEBø'nin radyo ve
basında, gerçek bile bile çarpıtı-
larak çatıúmada öldürüldü÷ü açık-
lanmıútır. Oysa Sadık ÇELEBø ara-
bayla Mardin'e giderken yolda gö-
zaltına alınmıú, sonra ailesine ölü
cesedi teslim edilmiútir. Otopsi için
Gercüú ve Mardin Cumhuriyet Sav-
cılıklarına yapılan baúvurular önem-
senmeyerek iúkence sonucu öldürü-
lüp sonra taranmıú ceset herúeyi or-
taya koyabiliyorken aynı çarpıtmaya
basında subaylardan alınan demeç-
lerle olay açıklanmaya çalıúıyordu.
Sadık ÇELEBø'ye karúı duyulan acı
onun bir iúçi ve yurtsever olmasın-
dan kaynaklanıyordu.
Üzerinden bir kaç ay geçen bir
olaya de÷indik. Ya bugün olanlar
için nedenilecek? 28.6.989'da Dar-
geçit'teki olayın basında nasıl yer
edinece÷ini bilemiyoruz. Biz gene
bunu oldu÷u gibi kısacada olsa an-
latalım. Gerçi çarpıtılamayaca÷ı söy-
lenemez. Burjuva basını gerçekleri
çarpıtmayı ve yalan üretmeyi adeta
kendine görev edinmiú. Daha yeni
Ola÷anüstü Hal Bölge Valili÷i bün-
yesinde yalan haberleri burjuva ba-
sınına ulaútırmak için, basın bürosu
oluúturuldu. Bunun GIA ve MøT gü
dümünden çalıúaca÷ı da ilgisi olan-
lar tarafından biliniyor. Yoksa Ameri-
ka'lı Pilotların bizzat kullandı÷ı uçak-
larda da÷larımıza ya÷dırılan kimya-
sal silahlan kamuoyuna açıklama
sorumlulu÷unu üstlenece÷ini bekle-
miyoruz.
Daha öncede bir çok yazıda Dar-
geçit'te onun halkı üzerinde oynan-
mak istenen oyunlara de÷inildi. Ka-
saba buraya yo÷unlaútırılan, askeri
özelli÷i ile özel bir savunma alanına
çevrilmiú bulunuyor. Hemen hemen
her köyüne yapılan Karakollar úu
an için her biri tabur durumuna dö-
nüútürülmüútür. Dargeçit'te var olan
Kooperatif Alaya terkedilmiú bulunu-
yor burayı Tugay yapacakları dü-
úüncesini ileri sürenlerde vardır. Dar-
geçit bu özelli÷inden dolayı ølçe ya-
pıldı÷ından bu yana Kaymakamı bir
gün gelmedi÷i halde Kaymakam ye-
rine vekili bir Üstte÷men'e görevi dev-
redilmiú bulunuyor. Her úey asker için
ùiarı bu yöreye has bir özelliktir.
ùimdi meydana gelen olaya de-
÷inelim. 28.6.989 da Dargeçit'te
ölümle sonuçlanan bir olayın mey-
dana geldi÷i bilinmektedir. Çatıúma-
da erlerle beraber ölen sivillerden
karakolların Müteahhidi de bulun-
maktadır. Peki olay yerinden yaya
en az bir saat mesafede bulunan ùi-
keflikte köyünde nasıl çocuklar tek
tarafın silahlarından yaralanabiliyor.
Bu köyde çatıúma meydana gelme-
sine ra÷men TøM'de yer alan subay
ve erler çocukları rastgele yaylım
ateúine tutarak onları a÷ır úekilde
yaralarken hem sorumlu olarak gö-
rülmüú hem de olayın gerçe÷ini çar-
pıtma arzusuna girilmiútir. Daha
sonra Kupras, Avadore ve çevrede
operasyon düzenleyen askerler Ava-
dore köyü halkını civar bir yere top-
layarak erkeklerin ço÷u gurbette ça-
lıúmaya gitti÷i için ço÷unlu÷unu
oluúturan kadınlar yerde yüzüstü sü-
ründürülmüútür. Bu yörede benzer
úekilde bir olay 982'de de tekrar-
lanmıútır. Olay sırasında sürünme-
nin etkisi ile ameliyatlı olanların
ameliyatı açılmıú, bazı gençlerin
ayakları üzerinden de araba geçiril-
miútir.
Baskıcı güçlerin kendilerine son
zamanlarda çocukları hedef seçtik-
HABER/MEKTUP
lerini görüyoruz. Ben, hedefin ço-
cuklara yönelmesinin nedenini úun-
da görüyorum;
Özel hareket timi ilkin bu yörele-
re geldi÷inde çocuklarla yakın bir di-
yalog içine girmeye çaba göstermiú-
tir. Bakkallardaki tüm eúofman ve
bozuk paralar her gidilen köyde ço-
cuklara da÷ıtılırdı. Bundan amaçla-
dıkları gerçekleúmedi÷ini anlama
düúüncesi ortaya çıkıyor. Çünkü bu
boú taktikler bir halkın gerçekli÷i
karúısında daha etkisizleúince iú ço-
cuklara ra÷men boydan boya saldı-
rının ve baskının temel alındı÷ı bir
siyasetle halka yöneliniyordu. øú ço-
cuklara verdiklerini geri almaya geli-
yordu:
23 Nisan 989'da Bayram töreni
sırasında Binbaúı Çetin DEMøRKI-
RAN elindeki silahı ateúlemesi sonu-
cu (6) ilkokul çocu÷u yaralanmıútı.
ùuan Erciyeste görevli bu binbaúı
yaptı÷ı iúkencelerin etkisiyle koma-
ya soktu÷u ve Adnan EKMEN'inde
ilgisiyle rapor almayı baúaran Abdul-
lah IùILDAK üzerinde her türlü iú-
kence yöntemini denerken kemikte
soyadından kırabilece÷ini gösteri-
yordu.
Sözetti÷imiz bu bir kaç olaydan
da anlaúıldı÷ı gibi baskılar sistematik
bir úekilde gitgide daha da yo-
÷unlaúıyor, (halk yıldırılamıyor, aksi-
ne halkın de÷erlerine yönelik uygu-
lamalar onun direniúçi ruhuna karúı
tesirsiz kalıyor. Çocukların sevgili
"Filistinli Generallerden olabilece-
÷inden korkuluyor. Tahammülsüzlü-
÷ün bir ifadesi olan onlara karúı
rastgele silah ateúlemenin anlamı
baúka neyle açıklanabilir? 23 Nisan
olayında tüm çocukların töreni bıra-
karak halkla beraber karakola do÷ru
yürüyüúünde çocuklar en önde yer
almıú, ellerine verilen foto÷rafları
yırtıp veya kırarak hepsi bir a÷ızdan
özgürlü÷e ve ba÷ımsızlı÷a olan
aúkı haykırırken Yaúasın "Ülkemiz"
diyerek güncel sorumlulu÷u '
yerine getirmeyi Filistinli dostların-
dan örnek alıyor, yaptıklarıyla bunu
dosta ve düúmana hep beraber
gösteriyor ve göstermeye devam
edeceklerdir.
ÇÖZÜM 79
 HABER/MEKTUP
AYDIN CEZAEVø’NDEN
GELEN DUYURU
Eskiúehir Özel Tip Cezaevinde "22
Haziranda Tünel'vb.basit gerekçeler
bahane edilerek her türlü insani, sosyal ve
siyasi haklarımız bir çırpıda gaspedildi.
Baúta cezaevi savcısı ø.Hakkı-o÷lu olmak
üzere tüm idareciler bizlerle diyalog
yollarını kesip tam bir vurdumduymaz
tutum içine girdi ve cezaevinde "arama"
adı altında tanı bir vahúet örne÷i sergilendi.
Tüm eúyalarımız parçalandı, ya÷malanıp
talan edildi, ölümle tehdit edildik. Cezaevi
güvenlik görevlisi olarak bulunan ve
operasyonu bizzat yöneten binbaúı Zafer
Nakıúo÷lu "artık ben geldim, elimden çeke-
ce÷iniz var'vb.tehditlerle tam bir terör ha-
vası estirdi. E÷er Eskiúehir Özel Tip Ceza-
evinde büyük bir katliam meydana gelme-
diyse bu yetkililerin bizleri öldürmek iste-
memesinde de÷il biz tutukluların provo-
kasyona gelmemiú olmasındandır.
Tüm iyi niyetli giriúim ve diyalog çaba-
larımıza ra÷men hiçbir hakkımız geri veril-
medi. Bu yönlü giriúimlerimize her defasın-
da cezaevi yetkilileri" bundan sonra 
A÷ustos Genelgesi uygulanacak" karúılı÷ını
veriyordu!" gelinen bu aúamada artık bizim
yapabilece÷imiz hiçbir úey kalmamıútı.
Tüm diyalog yolları kapatılmıútı, tüm
haklarımız gaspedilmiúti, tüm giriúim ve di-
yalog yolları kapanınca gaspedilen hakları-
mızın geri verilmesi, keyfi uygulama ve
yaptırımlara bir an önce son verilmesi
vb.insani ve sosyal taleplerimiz temelinde
bir kısmımız 29 Haziran, geri kalanlarımız
ise 6 Temmuz 989'da süresiz açlık grevi-
ne baúladık. Açlık grevi öncesinde oldu÷u
açlık grevi süresi içinde de baúta Adalet '
Bakanı olmak üzere tüm yetkililer sorunları-
mızın çözümüne yanaúmadı÷ı gibi varolan
diyalogsuzlu÷unuda sürdürdü. Adalet
Bakanı her zaman oldu÷u gibi bu kez de
"bunların amacı farklıdır" "bunlar dıúardan
çeúitli merkezlerden emir alıp eyleme girdi-
ler" vb.açıklamalarla do÷ruluk payı olma-
yan aldatıcı hedef saptırıcı yanıltıcı tutu-
muyla kamuoyunu aldatma içine girdi. Oy-
sa Adalet Bakanının kendisi de, bizzat
onun mimarisi olan- her türlü insanlık dıúı
iúkence ve uygulamaları ba÷rında taúıyan
 A÷ustos Genelgesinin cezaevi yaúamını
çekilmez kıldı÷ını, tutuklu ve hükümlülerin
siyasi kimli÷ini hedefleyen bir ortam yarat-
tı÷ını ve bizim eylemimizinde bu insanlık
dıúı genelgeye ve genelgenin yarattı÷ı
olumsuz koúullara karúı oldu÷unu çok iyi
biliyordu.
Açlık grevimiz devam ederken 24 Tem-
ÇÖZÜM 80
muz günü a÷ır ceza mahkemesine-acil-
mıú bir davadan dolayı-ifade vermek için
götürülen arkadaúlarımız Binbaúı ZNakı-
úo÷lunun "kafalarını kırın, öldürün" emri ile
askerler tarafından duruúma salonundan
arabalara kadar kıyasıya dövülüyor, jopla-
nıp dipçikleniyorduk.
Açlık grevinin SS.gününde binbaúı Z.-
Nakıúo÷lunun komuta etti÷i yüzlerce joplu
ve silahlı asker, bir o kadar da polisle birlik-
te yapılan operasyonla tüm tutuklular hüc-
re tipi arabalara (ring) doldurularak Aydın
E-tipi cezaevine sürgün edildik.
Normal koúullarda sa÷lıklı insanların bi-
le bu arabalarda yerlerine sa÷lam yetiúme-
leri imkansız iken bizzat Adalet Bakanının
direktifiyle açlık grevinin SS.gününde bizle-
rin sürgün edilmesi Adalet Bakanının direk-
tifiyle ölümümüze karar kılınmasından baú-
ka bir úey de÷ildi. Doktorlara "yolculuk ya-
pılabilir" raporunun gene aynı güçlerce zor-
la imzalatılması bunun en açık göstergesi-
dir. Ayrıca 2 saat yolculuk boyunca yoldaki
molalarda-ki bu molalar binbaúı ZNakı-
úo÷lu ve askerleri için ziyafet molalarıy-
dı-ve cezaevinin önünde arabalar içinde bi-
linçli olarak kapalı tutulup havasız bırakıl-
mayıda dikkate alırsak tam 24 saat boyun-
ca bir tek damla su verilmedi. Saç ve çeúitli
metallerle yapılmıú kutu gibi arabaların
içindeki sıcaklık ve havasızlık Hitlerin binler-
ce insanı cayır cayır yaktı÷ı fırınlarını andırı-
yordu. Su ve biraz oksijen isteme çı÷lıkları-
mız operasyon ve sevk için Adalet Bakanı
tarafından özel gönderilmiú Nakıúo÷lunun
"vatan düúmanlarına su ve hava yok. Hepi-
niz ölümü hak ettiniz" yanıtı ile karúılanıyor-
du.
Hepimiz halsiz, bitkin ve birço÷umuzu-
da baygın bir halde Aydın özel E-tipi ceza-
evine getirildik. Burada çeúitli cezaevlerin-
den getirilmiú, özel e÷itilmiú gardiyanlar-
dan oluúan özel iúkence ekibi tarafından
karúılandık. ønsanlık tarihinde görülmemiú
biçimde 35 gün aç ve ölüm yata÷ında yat-
mıú yarı baygın bizlere iúkence yapıldı÷ına
tanık olduk. Yapılan iúkencelerle hemen
hemen tümümüz çeúitli yerlerimizden ya-
ralandık, darbe aldık. Bu iúkenceler alındı-
÷ımız hücrelerde de sürdü.
Kısacası, Aydın'a vardı÷ımızdan bir sa-
at sonra siyasi iktidar ve onun Adalet Baka-
nının istemleri yerine getirilmiúti; sevk bo-
yunca bize yapılan insanlık dıúı uygulama
ve Aydın cezaevinde baúsavcı Nural Uçu-
rum'un denetemindeki vahúice iúkenceler
sonucu arkadaúlarımızdan H.Hüsnü Ero÷-
lu ve Mehmet Yalcınkaya katledildi. Her
türlü insanlık dıúı uygulamalara hile oyun
ve iúkencelere ra÷men , 2 siyasi grubun
dıúında tüm tutuklular eylemi kararlılıkla
sürdürdü ve sonuçlandırdı.
Eylemin 44.gününde-genel süre itiba-
riyle 52.gün-SHP milletvekilleri Tufan Do-
÷u ve Hilmi Ziya Postacı, C.Baúsavcısı Nu-
ral Uçurum, Cezaevi savcısı, Cezaevi mü-
dürleri, Zekariya..., Seyfettin..., Reúat.., Ha-
lim...,'inde bulundu÷u görüúmede tüm ta-
leplerimiz kabul edildi ve haklarımızın veri-
lece÷ine söz verildi. Haklarımızın kabul
edilmesi verilen söz ve güvenceden dolayı
eyleme son verdik. Ancak bugüne kadar
verilen tüm söz ve güvencelere ra÷men
hiç bir iste÷imiz pratikte uygulanmadı. He-
pimiz bitkin, halsiz birçok arkadaúımız ise
çeúitli ölümcül hastalıklara yakalanmıú du-
rumda buna ra÷men eylemden sonra en
ufak tıbbi müdahalede bulunulmadı, hepi-
miz ölümü terk edildik, ediliyoruz. Bizler
Ölümle baúbaúa bırakılmıú, her an toplu
bir ölüm beklentisi içindeyiz. Yetkililerle gö-
rüúme talebinde bulunmamıza ra÷men en
ufak bir yanıt alamamaktayı ve úu anda bir
grup iúkenceci gardiyandan baúka hiçbir yet-
kili ile görüúme olana÷ını bulamamaktayız.
Sonuç olarak; Bize verilen sözler sıra-
sında bizzat yanımızda bulunan ve temi-
nat unsuru olma görevini üstlenen SHP
milletvekilleri Tufan Do÷u ve Hilmi Ziya
Postacı'nın kamuoyuna açıklama yapma-
larını ve verilen haklarımızın pratikte uygu-
lanması için gerekli giriúimlerde bulunma-
larını ve en önemlisi de söz veren yetkilile-
rin verilen sözlerin gereklerini yerine getir-
melerini istiyoruz. Ayrıca bizlere yapılan øn-
sanlık dıúı iúkence ve uygulamaları bizzat
yerinde görmek için insan hakları, Tabibler
Birli÷i, 3arolar Birli÷i vb.kuruluúların Aydın
E-tipi cezaevine gelmelerini istiyoruz.
Eskiúehir'den baúlayıp bugüne kadar
dünyada eúine ender rastlanır insanlık dıúı
uygulamalara maruz kaldık. Bu süreçte iki
arkadaúımızı yitirdik, birçok arkadaúımız iú-
kenceyle açlık grevi süresinde yaralandı,
sakat kaldı. Tüm bunlara ra÷men verilen
sözler yerine getirilmeyip insanca bir or-
tam sa÷lanmazsa daha üst eylem biçimle-
riyle yeni úehitler vermekten asla kaçınma-
yaca÷ız.
Yetkilileri verilen sözleri tutmaya, kendi-
ne insanım, demokratım, devrimciyim di-
yen herkesin sorunlarımıza ve direniúimize
destek olmaya ça÷ırıyoruz.
AYDIN E-TøPø CEZAEVøNDE BULUNAN
SøYASø TUTSAKLAR ADINA
Fuat KAV, Rıza DOöAN, Cafer CAM-
GÖZ, Recep MARAùLI. Cuma CøHAN,
Remzi KARAKAù, Efendi YILDIZ, Haluk
GÜL, Ahmet KAYA, Hanifi SÜMER, Fethi
ÖZÜN