You are on page 1of 9

73758

2021 -2022 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MAMAK ANADOLUMAM HATİP LİSESİ PROJE OKULU
HADİS DERSİ 2. DÖNEM 2. YAZILI ÇALIŞMA SORULARI

A A) Selim akla uygunluk


1.   Aşağıdaki Hadisi Şerif Metninde boş bırakılan yere B) Tarihi verilere uygunluk 
hangi seçenek gelmelidir? C) Sahih hadislere uygunluk 
ُ ‫ب هُلّٰلا َو َر‬
 ‫سولُ ُه‬ َ ‫َأ ُت ِحبُّونَ َأنْ ُي َك َّذ‬ .......................... D) Kur'an-ı Kerim’e uygunluk
A)  ِ ّ۪‫ َوالَ فِ ْق ٌه فِى الد‬،ٍ‫س ْمت‬
 ‫ين‬ َ ُ‫ُح ْسن‬ E)  Dil ve üslupta tutarlılık
B)   ‫اَللَّ ُه َّم ا ْن َف ْعنِي ِب َما َعلَّ ْم َتنِي‬
C)  ‫اب لَ َها‬
ُ ‫َومِنْ دَ ْع َو ٍة اَل ُي ْس َت َج‬ 5.   Güvenilir olduğu, yani adalet ve zabt sıfatlarını tam
D)  ‫اب لَ َها‬
ُ ‫َومِنْ دَ ْع َو ٍة اَل ُي ْس َت َج‬ olarak taşıdığı bilinen raviye ne denir?
E)  َ‫اس ِب َما َي ْع ِرفُون‬
َ ‫َحدِّ ُثوا ال َّن‬ A) Udul
B) Muttaki
2.   Sahabe ve Tâbiîn dönemi uygulamalarında hadislerin C) Salih
senet ve metin tenkidine yönelik pratikleri D) Fısk
görebiliriz. Sahabiler işittikleri haberleri Allah Resulü E)  Mecruh
(s.a.v.) hayattayken ona soruyorlardı. 
Ayrıca rivayetleri Kuran’a ve sahih sünnete  arz
6.   “Allah güzel yüzlü, siyah gözlü kimselere azap
ediyor, 
etmeyecektir.” rivayetini Allah’ın Elçisi’nin söylemesi
                    I mümkün değildir. Tam aksine Resul-i Ekrem
haberi nakledenden şahit istiyor,  işittiğine dair Efendimiz “Allah sizin bedenlerinize ve yüzlerinize
yemin ettiriyorlardı. değil, kalplerinize ve amellerinize bakar.”
                                           II buyurmuştur. (Müslim, Birr ve’s-Sıla, 34.) Bir diğer
Bu durum hadis tenkit faaliyetinin Hz. Peygamber ve deyişle ahirette nimetlerle ya da azapla karşılaşmak
Dört Halife Döneminde de yapıldığını bizim fiziksel özelliklerimize değil, imanımıza ve
göstermektedir. güzel davranışlarımıza bağlıdır. Güzel yüzlü ve siyah
Metinde altı çizili cümlelerde hangi tenkit türüne gözlü olmak, hiç kimseyi ahiret azabından
değinilmiştir? kurtaramaz. Bu rivayetin Peygamber Efendimiz
A) Metin tenkidi Metin tenkidi tarafından söylenmiş olması düşünülemez.
B) Akla uygunluk    Metin tenkidi  Yukarıda yer alan metinden hareketle aşağıdaki
yargılardan hangisine ulaşılabilir?
C) Senet tenkidi    Senet tenkidi 
A) Metin tenkidi yapılmış, selim akla uygunluk ilkesi
D) Metin tenkidi    Senet tenkidi 
söz konusudur.
E)  Senet tenkidi    Kur’an’a uygunluk 
B) Metin tenkidi yapılmış, sahih hadislere uygun-
luk ilkesi söz konusudur.
3.   Hadisleri yorumlarken yanlışları en aza indirebilmek C) Sened tenkidi yapılmış, zabt açısından tenkit
için tarihsel tecrübeden ve farklı disiplinlerden edilmiştir.
beslenen hadis şerhleri kesinlikle ihmal
D) Metin tenkidi yapılmış, tarihî verilere aykırı
edilmemelidir.
bulunmuştur.
A) Doğru
E)  Sened tenkidi yapılmış, ravi fasık olmakla suç-
B) Yanlış lanmıştır.

4.   Hz. Peygamber’in Bedir’de müşrik ölülerine


seslendikten sonra “Onlar şimdi benim dediklerimi
işitiyorlar.” dediği rivayet edilmiş, Hz. Aişe (r.a.), “…
Sen, kabirlerde olanlara işittiremezsin.” (Fâtır suresi,
22. ayet) ayetini delil getirerek “ Hz. Peygamber’in
‘Onlar şimdi benim dediklerimin hak olduklarını
biliyorlar.’ buyurduğunu aktararak tashih etmiştir.
(Buhârî, Kitâbü’l-Meğâzî, 8.) Yukarıda yer alan
metinde, Hz. Aişe (r.a.) hadiste metin tenkidi
esaslarından hangisine işaret etmiştir?
7.   A 73758 C) Ta’dil
D) Mecruh
E)  Muttaki

11.   Hadis âlimleri bir ravinin güvenilir kabul


edilebilmesi için kimlik ve kişilik bakımından beş
özelliğe sahip olması gerektiğini belirtmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?
A) Büluğa ermiş olmak
B) Müslüman olmak
C) Akıllı olmak
D) Fasık (günahkâr) olmak
Tabloda yer alan bilgilerin doğru - yanlış sıralaması E)  Mürüvvet sahibi (saygın) olmak
aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yer almaktadır?
A) Y-D-D-D-Y 12.   Ravide bulunması gereken adalet ve zabt
B) D-D-Y-Y-Y sıfatlarını zedeleyerek onun cerh edilmesine yol
açan on kusura ne denir?
C) Y-Y-D-D-D
A) Cerh ve Tadil
D) D-Y-D-D-Y
B) Rivayet ilmi
E)  Y-D-D-Y-D
C) Tabakat ilmi
D) Hadis ilmi
8.   “Cennette öyle bir ağaç vardır ki idmanlı bir ata
binmiş olan kimse onun bir ucundan diğerine yüz E)  Metâin-i aşere
senede varamaz.”  (Buhârî, Bed’u’l-halk, 8; Rikak, 51)
Bu hadiste tasvir edilen ağacı akıl ile veya dünyada 13.   Aşağıdakilerden hangisi hadislerin metin tenkidi
sahip olduğumuz bilgi ile anlamak pek mümkün ile ilgili bir özellik değildir?
değildir. Ancak bu hadiste anlatılan ağacın dünyada A) Selim Akla Uygunsuzluk
değil cennette var olacağını gözden uzak B) Dil ve Üslupta Tutarlılık
tutmamalıyız. Bu kadar büyük bir ağacın olmasını
C) Tarihi Verilere Uygunluk
akla aykırı bulup hadisi reddetmek hatalı ve aceleci
bir yaklaşım olacaktır. D) Sahih Hadislere Uygunluk
Yukarıda yer alan metinden çıkarılacak en kapsamlı E)  Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk
yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hadisleri senet tenkidi yaparak yorumlamalıyız. 14.   Abdullah İbni Ömer’e “Resulullah kaç defa umre
B) Fiziki âlemle metafizik âlemlerin konuları farklıdır. yaptı?” diye soruldu, o “İki defa.” dedi. Bunun
C) Hadisleri tenkit etmek hadisleri inkâr etmek üzerine Hz. Aişe (r.a.) “İbn-i Ömer pekâlâ bilir ki
değildir. Resulullah (s.a.v.) Veda Haccı’na birleştirdiği umresi
hariç, üç defa umre yapmıştır.” (Ebû Dâvûd,
D) Metin tenkidinde selim akla uygunluk ilkesi vardır.
Menasık, 5.)
E)  Cerh ve Ta’dil ilmine başvurarak sahih hadislere
Yukarda yer alan metinde Hz. Aişe (r.a) hadiste
ulaşılır.
metin tenkidi esaslarından hangisine işaret
etmiştir?
9.   Bir ravinin güvenilir olduğunu, yani adalet ve zabt A) Sahih hadislere uygunluk
sıfatlarını tam olarak taşıdığını tespit etme işine ne
B) Tarihî verilere uygunluk 
denir?
C) Selim akla uygunluk 
A) Mecruh
D) Kur'an-ı Kerim’e uygunluk 
B) Cerh
E)  Dil ve üslupta tutarlılık 
C) Fısk
D) Ta’dil
15.   Abdullah İbni Amr İbni Âs (r.a.) şöyle dedi: Resulul-
E)  Muttaki
lah’ı (s.a.v.) şöyle buyururken işittim: “Allah Teâlâ
ilmi insanların hafızalarından silip unutturmak
10.   Bir ravinin rivayetine güvenilmeyeceğini, yani suretiyle değil, fakat âlimleri öldürüp ortadan
adalet ve zabt sıfatlarını tam olarak taşımadığını kaldırmak suretiyle alır. Neticede ortada hiçbir âlim
tespit etme işine ne denir? bırakmaz.
A) Cerh İnsanlar bir kısım cahilleri kendilerine lider
B) Fısk edinirler. Onla ra birtakım meseleler sorulur; onlar
da bilmedikleri halde fetva verirler. Neticede hem
Akendileri
73758 sapıklığa düşer hem de insanları nitelikleri ile doğru orantılı olduğu için bu ilim dalı
saptırırlar.” (Buhârî, İlim, 34; Müslim, İlim, 13.) hadis ilminin olmazsa olmazıdır. İslam’ın ikinci
Hadisten hareketle aşağıdaki yargılardan kaynağı olan sünneti aksettiren hadislerin hata ve
hangisine ulaşılabilir? yalandan uzak tutulması endişesinden doğan hadis
A) İlim sahibi kişiler topluma yön veremez. ilminde raviler adalet ve zabt yönünden tetkike tabi
tutulur. Bu tetkik esnasında baz alınan kriterler ise
B) İlim ehli olmayanlar her zaman topluma yön
"Metain-i Aşere” olarak isimlendirilir. Cerh sebebi
verir.
olan bu on sebepten beşi adalet diğer beşi de zabt
C) Topluma yön veren ilim ve âlimlerdir. ile ilgilidir.
D) Âlimler öldükten sonra ilim devam eder. Yukarıda özellikleri belirtilen hadis ilmi
E)  Hafızalarda yer alan ilim toplumu kurtarır. aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fısku’r-Ravi
16.   "……. ilmi ise, Arap dilinin kurallarına ve İslam B) Ğaribu’l-Hadis
hukukunun genel ilkelerine dayanarak ve C) Cerh ve Ta’dil
Peygamberin (s.a.v) sünnetine uygun bir şekilde,
D) İlelü’l-Hadis
hadis lafızlarından hareketle anlam ve yorumunu
araştıran bir ilimdir.” Yukarıda sözü edilen ve E)  Muhtelifu’l-Hadis
boşluğa gelmesi gereken hangisidir?
A) Dirâyetü’l-hadis 20.   Abdullah b. Mes’ûd’dan (r.a.) rivayet edildiğine
B) Muhtelifü’l-hadis göre Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Ancak iki
kişiye gıpta edilir: Biri, Allah’ın kendisine mal
C) Cerh ve ta’dil
verdiği ve onu hak yolunda harcayan kimsedir.
D) Rivayetü’l-hadis Diğeri de Allah’ın kendisine ilim verdiği; o ilme göre
E)  Esbâbü vürûdi’l-hadis yaşayan, ona göre hüküm veren ve onu başkalarına
öğreten kimsedir.” (Buhârî, İlim, 15.)
17.   Hadis ilminde sened ile ilgili bilgileri araştıran kısma Hadisten hareketle aşağıdaki yargılardan
dirayetü'l hadis, metin ile ilgili kısımları araştıran hangisine ulaşılamaz?
kısma da rivayetü'l hadis denir. A) Bilgi ve mal amacına uygun kullanılmalıdır.
A) Doğru B) Mallarını Allah yolunda harcayanlara imrenilir.
B) Yanlış C) Bilgi sahibi olan kişiler kıskanılır.
D) İlmin zekâtı onu öğretmek ve yaymaktır.
18.   “Hadis tenkit usulünde ister senet olsun, ister E)  İlmiyle âmil olmayan kişi eleştirilir.
metin olsun yalnızca rivayet tenkit edilir. Tenkit
edilen Resulullah’ın (s.a.v.) sözleri ve fiilleri değildir.
21.   Hadis ilminde bir ravinin aktardığı haberin kabul
Zaten gaye de rivayetlerin ona ait olup
edilebilmesi için o ravinin bazı özelliklere sahip
olmadıklarını tespit etmektir. Dolayısıyla metin
olması gerekir. Bu özellikler kişinin hem kimlik ve
tenkidinin ilgilendiği alan Resulullah’ın (s.a.v.)
kişiliği ile ilgili hem de dikkat ve hafızası ile ilgili
bizzat kendisi değil, bize bir bilgi kaynağı olarak
özelliklerdir. Bu özellikler adalet ve zabt ana
gelen süreçtir.”
başlıklarında toplanmıştır. Hadis âlimleri bir ravinin
Bu metinde aşağıdakilerden hangisi güvenilir kabul edilebilmesi için kimlik ve kişilik
vurgulanmaktadır? bakımından beş özelliğe sahip olması gerektiğini
A) Hadisi tenkit etmek Resulullah’ı (s.a.v.) tenkit belirtmişlerdir.
etmek değildir. Bunlar: 1-Müslüman olmak, 2-Akıllı olmak, 3-
B) Metin tenkidinde sahih hadislere uygunluk Büluğa ermiş olmak,4- Büyük günah işlememek, 5-
araştırılır. Mürüvvet sahibi (saygın) olmak. Buna göre; "Ey
C) Hadisler, Peygamberimizi övmek için tenkit iman edenler! Size bir fasık haber getirirse onu iyice
edilir. araştırın. Yoksa bilmeden insanları incitir, sonra da
D) Tarihi verilere uygunluk metin tenkidi yaptığınıza pişman olursunuz." (Hucurat suresi, 6.
kriterlerinden birisidir. ayet)
E)  Senet tenkidinde raviler güvenirliğine göre Ayette râvinin adaletini etkileyen hangi kusurdan
değerlendirilir. söz edilmektedir?
A) Zabtü'r-Ravi
19.   Hadis tarihinde ortaya çıkan ve hadislerin çeşitli B) Bid'atü'r-Ravi.
yönlerden değerlendirilmesine tahsis edilen ilim C) Muhalefetu’r-Ravi
dalları vardır. Bunlara hadis ilimleri denir. Bu ilim D) İttihamu'r-Ravi bi'l-Kizb
dalı ravileri dini ahlaki karekterleri ile hafıza E)  Fısku'r-Ravi.
kapasiteleri ve zihni yetileri açısından inceler.
Rivayetlerin kazandığı değer onları nakledenlerin
A 73758
22.   Hadis ve sünnetin anlaşılmasında dikkat edilmesi B) Garîbü’l-hadis
gereken esaslar nelerdir? C) Esbâbü vürûdi’l-hadis
1. Hadis ve Sünnetin Anlaşılmasında Kur’an-ı D) Muhtelifü’l-hadis
Kerim’in Esas Alınması 2. Hadis ve Sünnetin E)  Fıkhü’l-hadis
Anlaşılmasında Bütünlüğün Gözetilmesi. 
28.   Aşağıdakilerden hangisi hadisleri anlama ile ilgili
23.   "Ey iman edenler! Eğer fasıkın (günahkârın) biri size ilim dallarından biri değildir?
bir haber getirecek olursa onu iyice araştırın. Yoksa
A) Esbâbü vürûdi’l-hadis
bilmeden insanları incitir, sonra da yaptığınıza
pişman olursunuz.” (Hucurât suresi, 6. ayet.) B) Cerh ve ta’dil
C) Fıkhü’l-hadis
Yukarda meali verilen ayet aşağıdakilerden
hangisi ile ilgilidir? D) Garîbü’l-hadis
A) Metnin sahih olması E)  Muhtelifü’l-hadis
B) Senedin Muttasıl olması
C) Ravi akıl sahibi olmalıdır 29.   Ebü’d-Derdâ (r.a.) Resulullah’ın (s.a.v.) şöyle dedi-
D) Ravinin Adaleti ğini rivayet etmiştir: “Bir kimse, ilim elde etmek
arzusuyla bir yola girerse Allah o kişiye cennetin
E)  Ravinin Zabtı
yolunu kolaylaştırır. Muhakkak melekler
yaptığından hoşnut oldukları için ilim öğrenmek
24.   Ravileri Adalet ve Zabt bakımından değerlendiren isteyen kimsenin üzerine kanatlarını gererler.
ilim dalına ne denir? Göklerde ve yerde bulunanlar, hatta suyun içindeki
A) Hadis ilmi balıklar bile âlim kişiye Allah'tan mağfiret dilerler.
B) Senet ilmi Âlimin abide karşı üstünlüğü, ayın diğer yıldızlara
C) Cerh ve Tadil ilmi olan üstünlüğü gibidir. Şüphesiz ki âlimler,
peygamberlerin varisleridir.
D) Tabakat ilmi
Peygamberler altın ve gümüşü miras bırakmazlar;
E)  Rivayet ilmi sadece ilmi miras bırakırlar. O mirası alan kimse,
bol nasip ve kısmet almış olur."  (Ebû Dâvûd, İlim 1;
25.   "……. ilmi, zabt ve adalet yönünden ravilerin Tirmizî, İlim, 19.)
hallerini, muttasıl ve münkatı’ olması yönünden de Yukarıda yer alan hadisten aşağıdaki yargılardan
senedin durumunu inceleyerek hadislerin hangisine ulaşılamaz?
Resulullah’a ulaşmasını konu edinen bir ilimdir” A) Cennete ulaşmak için ilim yolundan geçilmelidir.
Yukarıda sözü edilen ve boşluğa gelmesi gereken
B) Abid kişi ilim tahsil eden kişiden üstündür.
hangisidir?
C) İlmi elde edenler peygamberlerin mirasını
A) Rivayetü’l-hadis
almıştır.
B) Dirâyetü’l-hadis
D) Âlimler de peygamberler gibi ilmi miras bırakır.
C) Muhtelifü’l-hadis
E)  Âlime evrendeki varlıklar rahmet nazarıyla
D) Cerh ve ta’dil bakar.
E)  Esbâbü vürûdi’l-hadis
30.   Aşağıdaki Hadisi Şerif Metninde boş bırakılan yere
26.   Aşağıdakilerden hangisi sened tenkidi ile ilgili hangi seçenek gelmelidir?
değildir? ‫ َو َعلِّ ْمنِي َما َي ْن َف ُعنِي َو ِزدْ نِي عِ ْل ًما‬ ..................
A) Hadisi nakleden kişiler hadisi iyi ezberlemiş A)  ‫اب لَ َها‬
ُ ‫َومِنْ دَ ْع َو ٍة اَل ُي ْس َت َج‬
olmalıdır.
B)  ‫ت‬
ٍ ‫س ْم‬َ ُ‫ان ف۪ ى ُم َناف ٍِق ُح ْسن‬ ِ ‫صلَ َت‬
ِ ‫ان الَ َت ْج َتم َِع‬ ْ ‫َخ‬
B) Ravileri, hadisin anlamını bozmadan rivayet
C)   ‫اَللَّ ُه َّم ا ْن َف ْعنِي ِب َما َعلَّ ْم َتنِي‬
eden kişiler olmalıdır.
D)  ‫اب لَ َها‬
ُ ‫َومِنْ دَ ْع َو ٍة اَل ُي ْس َت َج‬
C) Hadisin içeriği Kur’an’ı Kerim’e uygun olmalıdır.
D) Hadisin ravileri, büyük günahlardan kaçınan
E)   ‫ين‬ِ ّ۪‫ َوالَ فِ ْق ٌه فِى الد‬،ٍ‫س ْمت‬ َ ُ‫ُح ْسن‬
kişiler olmalıdır.
E)  Hadisin ravisi Müslüman olmalıdır. 31.   Abdullah b. Amr’dan (r.a.) rivayet edildiğine göre
Resulullah (s.a.v.) şöyle dua ederdi: “Allah’ım
ürpermeyen kalpten, kabul edilmeyen duadan,
27.   "Hadisin söylenmesine zemin hazırlayan olay ve doymayan nefisten ve fayda vermeyen ilimden, bu
durumun, ortam ve şartların bilinmesi hadisin dört şeyden sana sığınırım.” (Tirmizî, Deavât, 68.)
doğru anlaşılmasına yardım eder.” Bu tanımda
Hadisten hareketle aşağıdaki yargılardan
aşağıdaki ilim dallarından hangisine işaret
hangisine ulaşılamaz?
edilmektedir?
A) Ettiğimiz duaların kabulü için de niyazda
A) Cerh ve ta’dil
A 73758
bulunuruz.
B) Faydalı ilim elde etmek için dua edilmelidir. 36.   Bir hadisin doğru anlaşılması ve yorumlanması için
C) Allah’tan korkmayan kişi kendine zarar verir. öncelikle onun bütün tariklerinin araştırılıp birlikte
D) Kanaatkâr olmayan kişi kurtuluşa eremez. değerlendirilmesi ve böylece iç tutarlılığının
sağlanması gerekir.
E)  Kötüye kullanılan ilimler insanlığa zarar verir.
A) Doğru
B) Yanlış
32.   Haddini bilmeyip dinî alanda konuşmak, özellikle
uzmanlık isteyen konuları kamu önünde tartışmak,
zihinsel ve toplumsal kargaşaya yol açar. 37.   "Peygamber Efendimiz vahiyle bilgilendirilmekte,
A) Doğru hikmetli ve özlü sözlerle konuşmaktaydı. Üstelik
Arap dilini çok iyi bilirdi. Onun sözleri, üstün
B) Yanlış
anlatım özelliklerine sahip edebî sözlerdi.”
Yukarda hadislerin metin tenkidinin hangisinden
33.   “İçki içen lanete uğramıştır. Komşusu da bahsedilmektedir?
lanetlidir. Onun yanında oturan da lanetlidir”
A) Dil ve Üslupta Tutarlılık
sözünü ele alalım. İçki içmenin haram olduğu
Kur'an-ı Kerim’de belirtilmiştir.  Ancak içki içenin B) Sahih Hadislere Uygunluk
komşusu veya yanında oturan da Allah’ın C) Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk
rahmetinden mahrum olacak düzeyde günahkâr mı D) Tarihi Verilere Uygunluk
olacaktır? İşte bu ifadeler Kur'an-ı Kerim’in şu E)  Selim Akla Uygunluk
ayetine açıkça aykırıdır: “Hiçbir günahkâr
başkasının günahını yüklenmez.”  (En’âm suresi,
38.   Senet üzerinde yapılan incelemeye ve bu inceleme
164. ayet.) Kur'an-ı Kerim, hiç kimsenin bir
sonunda ravilere ve senet zincirine yönelik
başkasının günahından sorumlu tutulmayacağını
değerlendirme ve tenkitlere ne denir?
açıkça ifade ederken Allah Resulü’nün, içki içen
A) Hiçbiri
birinin komşusunu günahkâr olarak nitelemesi
mümkün değildir. Bu nedenle bu rivayet uydurma B) Metin tenkidi
kabul edilmiştir. C) Hadis tenkidi
Yukarıda yer alan metinden hareketle aşağıdaki D) Ravi tenkidi
yargılardan hangisine ulaşılabilir? E)  Senet tenkidi
A) Sened tenkidi yapılmış, ravi fasık olmakla
suçlanmıştır. 39.   Aşağıdakilerden hangisi "zabt” kapsamındadır?
B) Sened tenkidi yapılmış, ravi yalancılık ile A) Ravinin büluğ çağına erişmiş olması
suçlanmıştır.
B) Ravinin büyük günahlardan kaçınması
C) Metin tenkidi yapılmış, aklıselime aykırı
C) Ravinin Müslüman olması
bulunmuştur.
D) Ravinin güçlü bir hafızaya sahip olması
D) Metin tenkidi yapılmış, Kur’an’a uygunluk ilkesi
işletilmiştir. E)  Ravinin akıllı olması
E)  Sened tenkidi yapılmış, ravi adalet açısından
tenkit edilmiştir. 40.   Hadis âlimleri bir ravinin güvenilir kabul
edilebilmesi için kimlik ve kişilik bakımından beş
özelliğe sahip olması gerektiğini belirtmişlerdir.
34.   Aşağıdakilerden hangisi metin tenkidi esnasında
gözetilen ilkelerden biri değildir? Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?
A) Hadisin dil bakımından tutarlılığı A) Akıllı olmak
B) Hadisin, fıkıhçıların görüşüne uygunluğu B) Mürüvvet sahibi (saygın) olmamak
C) Hadisin tarihi verilere uygunluğu C) Fasık (günahkâr) olmamak
D) Hadisin akla uygunluğu D) Müslüman olmak
E)  Hadisin sahih hadislere uygunluğu E)  Büluğa ermiş olmak

35.   Aşağıdakilerden hangisi hadislerin metin tenkidi 41.   “Ya öğreten, ya öğrenen, ya dinleyen ya da bunları
ile ilgili bir özellik değildir? seven (destekleyen) ol, beşincisi olma, helak
olursun!” (Darimi, Mukaddime, 26.)
A) Dil ve Üslupta Tutarsızlık
“İlim tahsil etmek için yolculuğa çıkan kimse, evine
B) Selim Akla Uygunluk
dönünceye kadar Allah yolundadır.” (Tirmizî, İlim,
C) Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk 2.)
D) Sahih Hadislere Uygunluk Yukarıdaki hadislere göre;
E)  Tarihi Verilere Uygunluk (…) İlim talibi olmak Allah (c.c.) yolunda olmaktır.
A(…)73758
İlim talebesi olmayanlar kurtuluşa eremez. B) Cerh ve ta’dil
(…) İlim öğrenenlere karşı olmak helak sebebidir. C) Muhtelifü’l-hadis
(…) Âlimlerin meclisinde bulunmak kurtuluş D) Esbâbü vürûdi’l-hadis
sebebidir. E)  Garîbü’l-hadis
ifadelerin doğru-yanlış sıralaması nasıl olmalıdır?
A) D-Y-D-D 47.   "Peygamber Efendimiz vahyin aydınlığında yaşamış,
B) Y-D-Y-D hikmetli sözleri ve mükemmel davranışlarıyla bütün
C) D-D-Y-Y insanlara örnek olmuştur. Onun sözleri ve
D) D-Y-D-Y davranışları birbiriyle uyumludur. Kendi içinde
çelişen sözler söylemesi ya da söz ve
E)  Y-Y-D-D
davranışlarının birbirine uymaması düşünülemez.”
Yukarda hadislerin metin tenkidinin hangisinden
42.   Aşağıdakilerden hangisi "adalet” terimi bahsedilmektedir?
kapsamında değildir?
A) Selim Akla Uygunluk
A) Ravi, büluğ çağına erişmiş olmalıdır.
B) Dil ve Üslupta Tutarlılık
B) Ravi, Müslüman olmalıdır.
C) Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk
C) Ravi, akıl sahibi olmalıdır.
D) Tarihi Verilere Uygunluk
D) Ravi, defterini korumalıdır.
E)  Sahih Hadislere Uygunluk
E)  Ravi, saygın bir kişiliğe sahip olmalıdır.

48.   Hz. Peygamber (s. a. v) hayattayken ve sahabe


43.   Güvenilirliğini yitirmiş olduğu, yani adalet ve zabt döneminin başlarında hadis ravilerinden şüphe
sıfatlarını tam olarak taşımadığı bilinen raviye ne edilmemiş ve sahabe birbirlerinin rivayetlerini
denir? kabul etmede tereddüt göstermemişlerdir. Daha
A) Muttaki sonra Hz. Ali ve Muaviye arasında cereyan eden
B) Ta’dil tatsız olaylar Müslümanlar arasında tarafgirlik
C) Salih meylini çıkarmıştır. Fitne tabir edilen bu olaylardan
D) Fısk sonra az da olsa hadis uydurmacılığı ile tanışılmıştır.
E)  Mecruh İşte bu durum rivayette bulunan raviler hakkında
seçici davranılmasına yol açmıştır. İsnad
uygulamasının fitne olayından sonra ortaya çıktığını
44.   1. Çokça yanılmak. söyleyen tabiinden İbn-i Sirin (v. 110 / 728) "Bu ilim
2. Dikkatsizlik. dindir. Dinini kimden aldığına dikkat et.” demiştir.
3. Vehim. Süfyanü’s-Sevri (v. 161 / 778) de "İsnad mü’minin
4. Hafıza zayıflığı. silahıdır. Yanında silahı yoksa düşman nasıl karşı
5. Güvenilir ravilere muhalefet. koyacak?”, Abdullah b. Mübarek (v. 181 / 797) ise
Yukarda sayılan bu beş kusura ne denir? "İsnad dindendir. Eğer isnad olmasaydı dileyen
dilediğini söylerdi.” demiştir.
A) Hiçbirisi
Metinde hangi konunun önemi üzerinde
B) Ravinin adaletini zedeleyen kusurlar
durulmaktadır?
C) Ravinin Zaptını zedeleyen kusurlar
A) Ravinin cerh sebepleri
D) Ravinin zaptını sağlayan hususlar
B) Ravilerin zabtı
E)  Ravinin adaletini sağlayan hususlar
C) Sened tenkidinin önemi
D) Metin tenkidinin gerekliliği
45.   Hadis ve sünnetin anlaşılmasında hangi bilim
E)  Ravilerin adalet ve zaptı
dallarından yararlanılabilir?
Sünnet ve hadisin anlaşılmasında tefsir, kelam,
fıkıh, siyer, tasavvuf/ahlak gibi ilim dalları 49.   Dirayetü'l hadis ilminin başlıca kaynakları Kur'an,
yanında; eğitim, iktisat, siyaset, tarih, coğrafya, sünnet, siyer ve fıkıh ilimleridir.
antropoloji, sosyoloji ve psikoloji, tıp, hukuk, A) Doğru
matematik, jeoloji, astronomi gibi çağdaş B) Yanlış
disiplinlerden de yararlanmak gerekir.
50.   Aşağıdakilerden hangisi dirayetü’l-hadis ilmi ile ilgili
46.   "Anlam bakımından birbirine zıt görünen ancak değildir?
dikkatle incelendiğinde araları uzlaştırılan ve zıtlığı A) Fıkhü’l-hadis olarak da adlandırılabilir.
giderme yolları gösterilen hadisleri inceler.” Bu B) Siyer, fıkıh ve Arap dilinden yararlanır.
tarife uyan ilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? C) Hadislerin metinlerini konu edinir.
A) Fıkhü’l-hadis
AD) Lafızlardan
73758 anlaşılan manayı araştırır. anlaşılması zor olan kelimeleri açıklayan ilim dalına
E)  İsnad zincirini inceler. fıkhü'l-hadis denir.
A) Yanlış
51.   "Dinimize göre başlıca bilgi kaynakları selim akıl, B) Doğru
vahiy ve salim duyulardır. Bir bilginin doğru kabul
edilebilmesi için bu üç kaynaktan birine dayalı 55.   1. Hadis ve sünnetin anlaşılmasını konu edinen
olması gereklidir. Bu kaynaklardan herhangi birine geleneksel hadis ilimleri nelerdir?
dayanmayan bilgi asılsız bilgidir.” 1. Fıkhü’l-Hadis, 2. Muhtelifü’l-hadis, 3. Garibü’l-
Yukarda hadislerin metin tenkidinin hangisinden hadis, 4. Esbabü vürudi’l-hadis.
bahsedilmektedir?
A) Selim Akla Uygunluk 56.   1. Meçhul olmak.
B) Tarihi Verilere Uygunluk 2. Bid’atçi olmak.
C) Dil ve Üslupta Tutarlılık 3. Fasık olmak.
D) Sahih Hadislere Uygunluk 4. Yalancılık.
E)  Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk 5. Yalancılıkla itham.
Yukarda sayılan bu beş kusura ne denir?
52.   Metin hadisin asıl kısmıdır. Hadis tenkidi önce A) Ravinin Zaptını zedeleyen kusurlar
senet tenkidi ile başlar ancak senet tenkidini metin
B) Hiçbirisi
tenkidi izler. Çünkü güvenilir bir ravinin de
yanılması mümkündür. O takdirde senet tenkidi tek C) Ravinin adaletini sağlayan hususlar
başına yeterli olmayacaktır. Bu nedenle senet D) Ravinin zaptını sağlayan hususlar
tenkidinden sonra hadisin metni de mutlaka E)  Ravinin adaletini zedeleyen kusurlar
değerlendirilmelidir. Senet ve metin tenkidi bir
arada uygulandığı zaman hadis rivayeti sırasında 57.   Hadis tenkidi kavramı ile ilgili aşağıdakilerden
unutma, yanılma gibi sebeplerden doğan hatalar hangisi söylenemez?
gün yüzüne çıkarılır. Ayrıca hadis adı altında ortaya A) Hadis tenkidi, uydurma hadisleri tespit etmeye
atılan yalan ve iftiralar da tespit edilmiş olur. imkân verir.
Peygamber Efendimizin söyle- mediği, yalan ve
B) Hadis tenkidi, zayıf hadislere yönelik eleştiri
yanlış rivayetler ayıklandığı zaman biz hem
anlamındadır.
Peygamberimizin sünnetini hem de dinimizi
korumuş oluruz. C) Hadis tenkidi, hadisi aktaran ravilerin
eleştirilmesidir.
Bu parçaya göre senet ve metin tenkidinin asıl
amacı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ifade D) Hadis tenkidi, ravilerin hatalı rivayetlerini
edilmiştir? bulmamızı sağlar.
A) Senetteki ravilerin durumlarını araştırmaktır. E)  Hadisi tenkid etmek, Hz. Peygamberi tenkid
etmek gibidir.
B) Sadece senet tenkidi yapıp hüküm vermektir.
C) Sadece metin tenkidi yapıp hüküm vermektir.
58.   Hadisin sahih olup olmadığını, başka bir ifadeyle
D) Metinde yer alan bilgiyi akılla yorumlamaktır.
rivayetlerin Hz. Peygambere ait olup olmadığını
E)  İslam’ın temel kaynaklarını korumaktır. belirlemek için yapılan eleştiri faaliyetine ne
denir?
53.   "Sahih bir hadisin metni, doğruluğu bilinen tarihi A) Hadis tenkidi
bilgilerle uyumludur. Çünkü Peygamber B) Metin tenkidi
Efendimizin sözlerinde gerçeklerle bağdaşmayan
C) Senet tenkidi
bir ifadenin yer alması mümkün değildir. Bu
nedenle bir rivayet eğer tarihi bilgilere uygun D) Hiçbiri
değilse ya rivayet uydurmadır ya da ravilerinden E)  Ravi tenkidi
biri onu aktarırken hata etmiştir.”
Yukarda hadislerin metin tenkidinin hangisinden 59.   Hz. Peygamber "Ailesinin ağlaması/ağıt yakması
bahsedilmektedir? sebebiyle ölüye azap edilir.” buyurmuş, Hz. Ömer'in
A) Dil ve Üslupta Tutarlılık vefatından sonra İbn Abbas tarafından bu hadis Hz.
B) Tarihi Verilere Uygunluk Âişe'ye sorulunca o, "Allah, Ömer’e rahmet eylesin.
Vallahi Resulullah (s.a.v) ‘Allah, ailesinin kendisine
C) Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk
ağlaması sebebiyle mümine azap eder demedi.
D) Sahih Hadislere Uygunluk Allah, ailesinin kendisine ağlaması sebebiyle kâfirin
E)  Selim Akla Uygunluk azabını artırır.’ buyurmuştur. Sonra "Hiçbir
günahkâr, başkasının günahını çekmez.” (Necm
54.   Hadis metinlerinde geçen ve az kullanıldığı için suresi, 38. ayet) ayetini okumuştur. (Buhârî,
A"Cenâiz”,
73758 33, Müslim, "Cenâiz”, 22) D) Ravinin güvenirliliğini sağlayan özellikler
Hz. Aişe (r.a) hadis metninde olması gereken E)  Ravinin Zaptını zedeleyen kusurlar
hangi özelliğe dikkat çekmiştir?
A) Kur’an-ı Kerim’e uygunluk 63.   “Soğuktan korunun, çünkü kardeşiniz Ebu’d-Der-
B) Tarihi verilere uygunluk da’nın (r.a.) ölümüne sebep olan odur.” rivayetini
C) Selim akla uygunluk hadis âlimi Sehâvî uydurma olarak nitelemiştir.
D) Sahih hadislere uygunluk Rivayetin mevzu olmasına gerekçe olarak da Ebu’d-
Derdâ’nın Allah Resulü’nden (s.a.v.) sonra vefat
E)  Dil ve üslupta tutarlılık
ettiğini belirtir.
Bu ifadelere göre Sehâvî metin tenkidi
60.   I. Müslüman olmak ilkelerinden hangi metodu kullanmıştır?
II. Hadisin anlamını korumak A) Dil ve üslupta tutarlılık
III. Fasık olmamak B) Tarihî verilere uygunluk 
IV. Defterini korumak C) Selim akla uygunluk 
V. Saygın olmak D) Kur’an-ı Kerim’e uygunluk 
Ravinin adalet ve zabtıyla ilgili verilen kavramlar E)  Sahih hadislere uygunluk 
aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru bir
şekilde sıralanmıştır?
64.   "Peygamber Efendimizin (s.a.v.) sünneti, Kur'an-ı
A) I             II           III           IV          V Kerim ayetlerinin hayata yansımış halidir. Bu
Zabt      Zabt      Adalet    Adalet    Zabt nedenle Peygamberimizin herhangi bir hadisinin
B) Adalet   Adalet   Zabt       Adalet    Zabt Kur'an-ı Kerim’e aykırı olması mümkün değildir.
C) Adalet   Zabt      Zabt       Zabt       Adalet Bilakis hadisler, Kur’an’ı destekler, açıklar ve
D) Zabt      Zabt      Adalet    Adalet    Zabt yorumlar.”
E)  Adalet   Zabt      Adalet    Zabt       Adalet Yukarda hadislerin metin tenkidinin hangisinden
bahsedilmektedir?
61.   Ebu Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Re- A) Selim Akla Uygunluk
sulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “İnsan ölünce B) Sahih Hadislere Uygunluk
üç şey dışında ameli kesilir: Sadaka-i câriye, fayda- C) Dil ve Üslupta Tutarlılık
lanılan ilim ve kendisine dua eden hayırlı evlat.” D) Kur’an-ı Kerim’e Uygunluk
(Müslim, Vasiyet, 14; Tirmizî, Ahkâm, 36.) E)  Tarihi Verilere Uygunluk
Yukarıda verilen hadisten hareketle;
I. Faydalı nesil yetiştiren kişinin amel defteri 65.   "Hadis metinlerinde geçen ve az kullanıldığı için
kapanmaz. anlaşılması zor olan kelimeleri açıklayan bir ilim
II. Öldükten sonra bazı kişilere sevap yazılmaya dalıdır. Bu ilim sayesinde hadislerde geçen nadir
devam edilir. kelime ve kavramlara yanlış anlam yüklenmemiş
III. İnsanlığa faydalı bir buluş yapanın amel defteri olur.” Yukarıda tarif edilen ilim dalının adı nedir?
kapanmaz. A) Esbâbü vürûdi’l-hadis
IV. Bütün insanların amel defteri ölünce kapanır.
B) Garîbü’l-hadis
yargılarından hangisi/ hangilerine ulaşılamaz?
C) Fıkhü’l-hadis
A) I ve II 
D) Muhtelifü’l-hadis
B) Yalnız I 
E)  Cerh ve ta’dil
C) II ve III 
D) Yalnız IV 
E)  III ve IV

62.   1. Müslüman olmak.


2. Akıllı olmak.
3. Büluğa ermiş olmak.
4. Fasık (günahkâr) olmamak.
5. Mürüvvet sahibi (saygın) olmak.
Yukarda sayılan bu beş özellik aşağıdakilerden
hangisi ile ilgilidir?
A) Hadisin adaletini sağlayan hususlar
B) Hadisin zaptını sağlayan hususlar
C) Ravinin adaletini zedeleyen kusurlar
A 73758
66.   

Tabloda yer alan bilgilerin doğru - yanlış


sıralaması aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yer
almaktadır?
A) Y-Y-D-D-Y
B) D-Y-D-Y-D
C) Y-D-Y-D-D
D) Y-D-Y-D-Y
E)  D-D-Y-D-Y

67.   Allah Teâlâ Peygamberimize (s.a.v.) az sözle çok


anlam ifade etme (cevâmiu'l-kelim) yeteneği
vermişti.
A) Yanlış
B) Doğru

68.   Hz. Ebu Bekir (r.a.), hilafeti döneminde ceddenin


(büyükanne) mirasının Kur’an’da geçmediği ve
Resu- lullah’ın (s.a.v.) sünnetinden bir uygulama
bilmediği gerekçesiyle ceddeye miras vermemiştir.
Muğîre b. Şu’be Resulullah’ın yanında bulunduğunu
ve ced- deye altıda bir miras verdiğini ifade
ettiğinde, Hz. Ebu Bekir: “Yanında herhangi biri var
mıydı?” diye sormuş, Muhammed b. Mesleme’nin
de “Peygamberimizin ceddeye altıda bir miras
verdiğini” ifade etmesi üzerine Hz. Ebu Bekir (r.a.)
hadisin hükmünü uygulamıştır.
Metinden hareketle aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?
A) Hadislerin farklı tarikleri araştırılmalıdır.
B) Kur’an’da olmadığı için ninelere mirastan pay
verilmez.
C) Bir hüküm Kur’an’da yoksa sünnette aranmalıdır.
D) Hadisin sıhhatini araştırmak hadisi inkâr etmek
değildir.
E)  Hadislerin sahih olduğu kesinleşirse kabul etmek
gerekir.

You might also like