MAT

MATA KULI
ULIAH : TERM
ERMODI
ODINAMI
NAMIKA
KA KEB
KEBUMI
UMIAN
DOSEN : Dr. Imran Hilman
TUGAS KE - :2
KELOMPOK :1

Soal:
Halaman 49-50, (Zeman!" Mar! . #$ Di%%man Ri&'ar( H. 1)*+. Kalor dan Ter
Termodinamika
modinamika..

Ban(,n. ITB

2./
2./ Per
Peram
amaan
aan !ea(a
!ea(aan
an 'am0i
'am0ira
ran
n a
a n"a%a
n"a%a 0a(a %e!an
%e!anan
an e(an
e(an
 mem0,n"
mem0,n"ai
ai en%,
en%,!
! P 3

 Rθ  415B6$ (enan R %e%a0an (an B 7,ni (ari θ  a8a. T,n8,!!an a'9a :

a
β=
1
θ  .
v +B + θ ( )
dB
dθ
v +2 B

1 1
  κ   3
 p  . 1 + BR θ / Pv 2

2.
2. l;a
l;am
m "an
"an
 !em
!em,a
,aia
ian
n ;l,
;l,mn
mn"a
"a <$= 1=-< K -1 (an !e%ermam0a%an i;%ermn"a 1$2 > 1=-11
<$= > 1=
Pa a(a 0a(a %e!anan 1 > 1=< Pa (an %em0era%,r 2==?. l;am ini (ilin!,ni e&ara 0a
;le' inar %eal "an !em,aian (an !e%ermam0a%ann"a (a0a% (iaai!an.

a era0a!a'
era0a!a' %e!anan
%e!anan a!'ir 8i!a %em0era%,r
%em0era%,r (inai!!an /2=? @
(inai!!an /2
  . 8i!a len!,nan 0en,%,0 (a0a% mena'an %e!anan ma!im,m 1$2 > 1=* Pa$ era0a!a'
%em0era%,r %er%ini i%em i%,@

2.<
2.< S,a%
S,a%,
, al;!
al;! l;am
l;am "an
"an am
amaa e0er
e0er%i
%i (ala
(alam
m ;al
;al 2. 0a(a
0a(a %e!a
%e!anan 1 > 1=< Pa$ ;l,m <
nan
li%er$ (an %em0era%,r 2==? menalami !enai!an %em0era%,r 12 (era8a% (an 0er%ama'an
;l,m =$< &m/. Hi%,nla' %e!anan a!'irn"a.

2.+
2.+ a Un!a0
Un!a0!an
!an !em,a
!em,aia
ian
n ;l,m
;l,m (an !e%e
!e%erm
rmam
am0a%
0a%an
an i;%
i;%erm
erm$$ n"a%
n"a%a!a
a!an
n (alam
(alam !era0a
!era0a%a
%an
n

 ρ  (an %,r,nan 0arialn"a.

  aar!an 0eramaan

dV 
 βd θ   κ dP.
V   3

2.C Kem,aian %ermal (an !e%ermam0a%an &airan ;!ien (ieri!an (alam %ael eri!,% ini.

Gamar!an ra7i! "an mem0erli'a%!an aaimana 4 ∂ P / ∂θ ¿ v eran%,n 0a(a

%em0era%,r.

θ , K  += +< C= C< *= *< )=

 β $1=-/$ /$* /$+= /$C< /$)= $=C $// $+=

K -1
κ  $ 1=-) =$)< 1$=+ 1$2= 1$/< 1$< 1$C* 2$=+

Pa-1

2.* Kem,aian (an !e%ermam0a%an air (ieri!an (alam %ael eri!,% ini. Gamarla' ra7i! 

"an men,n8,!!an aaimana 4 ∂ P / ∂θ ¿ v eran%,n 0a(a %em0era%,r. i!a air 

(i0er%a'an!an 0a(a ;l,m %e%a0 (an %em0era%,rn"a %er, (inai!!an$ a0a!a' %e!anann"a
%er, er%ama' %an0a a%a @

%$ =? = <= 1== 1<= 2== 2<= /==

 β $ 1=-/$ K -1 =$=C =$+ =$C< 1$=2 1$/< 1$*= 2$)=

κ  $ 1=-) Pa-1 =$<1 =$ =$) =$+2 =$*< 1$<= /$=<

2.) Pa(a %em0era%,r !ri%i 4

∂ P / ∂θ ¿ T   3 =. T,n8,!!an a'9a 0a(a %i%i! !ri%i$ !em,aian

;l,m (an !e%ermam0a%an men8a(i %a! er'ina.

Jawaban:

B
2./ P 3 R   θ 4 1 5 V   $ B a(ala' ,ni
θ a8a.

 B
 R θ ( 1 +  )
V 
V =
 P

 v + B
 R θ ( )
V 
¿
 P

 R θV + R θB
V =
VP   FFFFF.4i

∂θ
Men&ari ∂ V  /¿
¿

∂V  ∂ ∂RθB / VP
 =  R θV  / VP +
∂θ ∂ θ ∂θ

3 ∂θ
+
∂θ [
∂ Rθ / p ∂ Rθ / p  B ∂ B / V   Rθ
.  +
V  ∂θ
.
 P ]
¿ +
 R
 P [ R  B  1  Rθ ∂ B
 .  + . +
 P V  V   P ∂ θ ]
 P [
¿ R +  R + .  Rθ + ∂ B
 1
 P V   P ∂θ ]
[ R  1  Rθ ∂ B
+ . +
 P V   P ∂ θ
=¿ ]
 R
 P [ B  θ  ∂ B
1 +  + .
V  V  ∂θ
=¿ ]
  1 ∂ B
 β =
V  ∂ θ $ e'ina:

 β =
 Rθ + RθB  R
VP  P ([
 B  θ  ∂ B
1 +  + .
V  V  ∂ θ ])
 β =
VP  R
 R θ ( V  + B )  P ([  B  θ  ∂ B
1 +  + .
V  V  ∂ θ ])
 β =
V 
θ ( V + B ) [  B  θ ∂ B
1 +  +  .
V  V  ∂θ ]
∂B
V + B + θ +
1 ∂θ
 β =
θ V + B

∂B
Un%,! ∂θ
 k =
−V 
 P ( V + B ) [
−1 −
B
V  ]
V + B
k =
 P ( V + B )

 1
k =
 P

2. Di!:

 β =¿ 5,0 x 10−5 K −1

κ =1,2 x 10−11 Pa

Pi 3 1 > 1=< Pa

θ  3 2==?

Di%:

a P7  8i!a
θ  (inai!!an 8a(i /2=?

  θ %er%ini 8i!a P ma! 1$2 > 1=* Pa

  a9a:
 dV 
V   3  (   (P

Ini ar%in"a ear nilai ( )

 δP
δV   3
T
dV 
V  .

dV 
Karena V  3  (   (P$ ma!a

( )
 δP
δV  T 3  (   (P 3 =. Denan (emi!ian ear nilai  ( 3  (P.

Se&ara ma%ema%i (a0a% (i,!%i!an eaai eri!,%:

( )
 δP
δV  T 3  (   ( P 

( )
∞ ∞
 δP
δV  T 3 ∫ β dθ   ∫ κ dP
a b

( )
 δP
δV  T 3  4 ∞ − a ¿ – κ ( ∞ −b )

Se'ina ear nilai  4 ∞ - a 3  4 ∞ −b ¿ .