Mười Vấn Đề Phụ Huynh Thường Thắc Mắc Về Ơn Gọi Thánh Hiến
Các bậc phụ huynh khắp các quốc gia tâm sự với các vị lãnh
đạo Giáo Hội rằng họ gặp khó khăn khi nói chuyện với con
cái về ước mơ trở thành Linh mục hay nam nữ tu sĩ. Một vị
đã đặt câu hỏi: “Làm sao tôi có thể khuyến khích con tôi
chọn một cuộc sống mà tôi biết rất ít về nó?” Phụ huynh
của các em có ước muốn gia nhập vào Chủng Viện hay
dòng tu thường lo sợ rằng con của họ đang bước vào một
cuộc sống có nhiều khác biệt về văn hóa, thường dễ bị hiểu
lầm và đôi khi còn khó hiểu nữa.
1. Các linh mục và nam nữ tu sĩ làm gì trong
thời đại này?
Trước sự đa dạng của các Dòng tu và các Chủng Viện đang
hiện diện, chúng ta rất khó miêu tả cách rõ ràng, chính xác
về cuộc sống của một tu sĩ nam, nữ hay của một vị linh mục.
Nó cũng khó giống như khi chúng ta phải diễn tả về cuộc
sống hôn nhân hay độc thân vậy.
Các Linh mục Triều cử hành Thánh lễ và các Bí tích, giảng
dạy, hướng dẫn cộng đoàn trong đời sống cầu nguyện.
Thông thường, các Linh mục coi sóc Giáo xứ, tuy nhiên
cũng có một số vị được huấn luyện để thi hành một số việc
mục vụ chuyên biệt như bác sĩ, nhân viên làm công tác xã
hội hay các chuyên viên hợp pháp.
Mỗi Dòng tu nam nữ được thành lập đều có một mục đích
riêng biệt. Một số Hội dòng chỉ nhắm đến một vài sứ vụ đặc
biệt như dạy học, chăm sóc sức khoẻ, mục vụ giáo xứ hoặc
truyền giáo. Cũng có những Hội dòng tham gia hoạt động
trong nhiều công tác tông đồ khác nhau, tuy nhiên các tu sĩ
thường chọn những công tác nào phù hợp với sứ vụ hay
đoàn sủng của Hội dòng mình. Các Hội dòng luôn cố gắng
đáp ứng các nhu cầu khẩn thiết của con người hoặc những
công việc mà xã hội chưa thực hiện được. Cụ thể là trong
nhiều năm qua, các Hội dòng đã phục vụ giáo dục và y tế
cho người nhập cư.
Hiện nay đạo Công Giáo chúng ta không còn nhiều Tu sĩ
như thời gian trước đây. Một số linh mục và tu sĩ nam, nữ
vẫn tiếp tục làm việc trong trường học của các Giáo xứ, còn
một số khác thì sống và làm việc tại các khu dân cư đang
phải đối đầu với các vấn đề xã hội đầy nhức nhối và lan tràn
khắp nơi. Họ phải đấu tranh để đứng về phiá người nghèo
và những người đang sống bên lề xã hội. Một Sơ lưu ý: “Có
rất nhiều người biết đến chúng tôi dù họ không đến Nhà
1
Thờ. Nhiều người không phải là tín hữu Công giáo. Nhiều
người không biết Tiếng Anh. Vâng, dường như bây giờ
chúng ta đang trở nên vô hình bởi vì chúng ta không để cho
người khác biết chúng ta đang làm gì. Chúng ta quá bận rộn
đến độ không thể nói: “Chào mọi người, hãy nhìn xem
chúng tôi đang làm gì nè!”
Các thành viên trong các cộng đoàn tu trì thường sống
chung với nhau theo từng nhóm nhỏ, cùng sắp xếp thời gian
trong ngày để cầu nguyện, ăn uống chung với nhau và cùng
nhau chia sẻ niềm vui, nỗi buồn xảy đến trong ngày. Đời
sống cộng đoàn là sức mạnh nâng đỡ cuộc sống người tu sĩ,
giúp họ sống trọn vẹn ba lời khấn Khiết tịnh, Khó nghèo và
Vâng phục.
2. Có phải đời sống độc thân Thánh hiến rất
cô đơn không?
Mỗi một người đều có những khoảnh khắc cô đơn riêng của
chính mình, cho dù người đó lập gia đình, sống độc thân,
hay là linh mục, tu sĩ. Tuy nhiên, một khi đã cảm nhận được
nơi Chúa muốn họ ở, những công việc đầy ý nghĩa Chúa
muốn họ làm, và sống với trong những tình bạn tốt đẹp
Chúa ban, người đó sẽ không bao giờ cô đơn. Nhiều linh
mục cũng như các Thầy, các Sơ cho biết rằng cuộc sống
của họ rất phong phú và đầy ý nghĩa trong các tương quan
liên hệ.
Chọn bậc sống độc thân thánh hiến thường nhiều hơn chọn
không lập gia đình. Độc thân thánh hiến là một lối sống kết
hợp mật thiết với Chúa và tha nhân. Cũng như hôn nhân là
một lối sống diễn tả tình yêu của đôi vợ chồng dành cho
nhau và cho người khác, sống độc thân thánh hiến là một
phương thế để trao ban cho tha nhân một tình yêu vị tha,
quảng đại. Sống độc thân thánh hiến vì Nước Trời nghĩa là
chọn lựa sống độc thân khiết tịnh để làm chứng nhân cho
Tin Mừng giữa lòng xã hội.
3. Tôi có bị mất đứa con đã gia nhập vào
Dòng tu hay Chủng Viện không?
Không! Một phụ huynh nhận xét: “Khi con trai chúng tôi
trở thành linh mục, chúng tôi không hề bị mất con, trái lại,
chúng tôi còn được lời thêm cả cộng đoàn”. Hiện nay, khi
gia nhập vào Dòng tu hay Chủng Viện, các ứng sinh được
 Mười Vấn Đề Phụ Huynh Thường Thắc Mắc Về Ơn Gọi Thánh Hiến
khuyến khích mời gia đình và bạn bè đến thăm viếng họ.
Thêm vào đó, họ còn được tạo nhiều điều kiện thuận lợi để
duy trì mối liên hệ tốt đẹp với gia đình và bạn bè. Thư từ,
email, điện thoại, hay về thăm gia đình là những cách thức
mà các ứng sinh được phép dùng để giữ liên lạc. Mặc dù
mỗi Hội dòng hay Chủng viện đều có những quy luật và
cách giải quyết vấn đề khác nhau, tuy nhiên, các vị hữu
trách đều phải chân nhận rằng sự nâng đỡ của người khác
rất quan trọng cho cuộc sống của Chủng Sinh hay Tập Sinh.
4. Nếu con trai hay con gái tôi không xứng
đáng với ơn gọi này thì sao?
Ai là người xứng đáng? Không có ai thực sự xứng đáng với
tình yêu Thiên Chúa, với Bí tích Rửa Tội, và với ơn thiên
triệu cả. Mỗi ơn gọi là một quà tặng Thiên Chúa ban cho.
Chúa Giêsu không tìm chọn những người hoàn hảo hay
xứng đáng đi theo Ngài loan báo Tin Mừng. Dường như
Ngài thích chọn những con người tầm thường nhưng có ý
thức sâu xa về sự yếu đuối của bản thân họ. Thiên Chúa
thường không chọn những người hoàn hảo để thực hiện
những công việc siêu phàm. Thường khi người ta làm được
một điều gì vĩ đại, không phải là vì họ đã làm tốt mọi sự,
nhưng là vì họ đã học được kinh nghiệm từ những sai lầm
của chính mình. Nhận ra mình yếu đuối hay bất xứng giúp
chúng ta luôn ý thức ai là người thực sự đang thực hiện công
việc đó.
Giáo Hội không tìm kiếm những người lãnh đạo hoàn hảo,
nhưng chỉ nhắm đến những người khoẻ mạnh và hạnh phúc,
những người có nhiều điều để chọn lựa, và họ chọn trở
thành linh mục hoặc tu sĩ để phục vụ Giáo Hội.
5. Tại sao lại có nhiều Hội Dòng và Tu Hội
khác nhau? Và khác nhau như thế nào?
Phần lớn các Hội Dòng được thành lập vào thời điểm lịch
sử có rất nhiều hạn chế về phương tiện đi lại và liên lạc. Lúc
đó, các Đấng Sáng Lập các Hội dòng và Tu Hội không biết
nhau, cho nên vào cùng một thời gian, nhiều Tu Hội khác
cùng được ra đời với cùng một mục đích nhưng ở nhiều địa
điểm khác nhau.
Các Đấng Sáng Lập Dòng có một tinh thần hay đặc sủng
riêng biệt mà họ muốn làm cho triển nở trong cộng đoàn
2
của họ, chẳng hạn như khó nghèo, từ bi, hiệp nhất, hiếu
khách; để đáp ứng cho những nhu cầu của những người
sống quanh họ hoặc của Giáo Hội thời bấy giờ. Về cơ bản,
các Hội dòng có sự khác biệt về Đặc sủng, tức là sứ vụ đặc
biệt của Hội Dòng, và quan điểm về việc cầu nguyện hay
đời sống chung. Dầu có những khác biệt như thế, nhưng tất
cả đều có một điểm chung chính yếu là: để loan báo Tin
Mừng.
6. Tại sao có một số tu sĩ hoặc linh mục mặc
áo Dòng hay áo Chức? Nếu con tôi vào
Dòng, cháu có mặc áo Dòng không?
Có một số lý do khiến các tu sĩ và linh mục mặc tu phục.
Tu phục là dấu chứng diễn tả niềm tin vào Thiên Chúa và
sự cam kết dấn thân trong đời sống tu trì. Mặc tu phục cũng
là một phương thế giúp các tu sĩ giữ lời khấn Khó nghèo.
Khi người tu sĩ mặc tu phục, họ không phải lo lắng về
những khoản chi tiêu cho việc mua sắm quần áo hợp thời
trang. Riêng đối với một số Hội Dòng, tu phục còn là dấu
chỉ của sự sám hối.
Một số Hội Dòng cho phép các thành viên của họ được mặc
thường phục, vì họ quan niệm rằng dấu chứng có hiệu quả
cao nhất cho niềm tin Kitô giáo là đời sống chứng nhân chứ
không phải là tu phục. Kinh nghiệm cho thấy có khi tu phục
lại là một thứ vật cản không mong muốn đối với các đồng
nghiệp. Tu phục nguyên thủy thường rất đơn giản, sau đó
được hình thành dần dần qua các thế kỷ. Nhiều linh mục, tu
sĩ chọn mặc tu phục suốt ngày để bày tỏ ước muốn sống
một cuộc đời khiêm tốn, giản dị.
7. Điều gì sẽ xảy ra nếu con trai hay con gái
tôi gia nhập Dòng tu hay Chủng viện? Đó có
phải là một sai lầm không?
Trở thành ứng sinh của một Chủng viện hay Hội dòng
không có nghĩa là con cái của bạn bị ép buộc phải trở thành
linh mục hay tu sĩ. Các vị phụ trách Huấn luyện sẽ giúp các
ứng sinh nhận định xem ơn gọi họ đang tìm hiểu có thích
hợp với họ hay không. Chẳng có gì phải xấu hổ nếu bạn trở
về gia đình sau khi đã thử vào sống trong Chủng viện hay
Dòng tu và nhận ra đó không phải là ơn gọi của bạn. Không
bao giờ thử khám phá về ơn gọi của mình mới là sai lầm
lớn hơn. Hầu hết những người đã từng sống trong nhà tu
 Mười Vấn Đề Phụ Huynh Thường Thắc Mắc Về Ơn Gọi Thánh Hiến
cho biết rằng thời gian họ sống trong Dòng không hề lãng
phí chút nào, trái lại, đó là khoảng thời gian giúp họ xây
đắp một mối tương quan gần gũi hơn với Thiên Chúa, đồng
thời cũng hiểu biết sâu xa về chính bản thân, và cảm nghiệm
được niềm vui khi phục vụ tha nhân.
8. Đâu là điểm khác nhau giữa một Linh
mục và một Thầy tu?
Một Linh mục hay một Thầy tu phó thác cuộc đời mình cho
Chúa qua ba Lời Khấn: Khiết tịnh, Khó nghèo và Vâng
phục để sống như một thành viên trong một Hội Dòng và
phục vụ Hội dòng theo đặc sủng riêng.
Các Thầy là phần tử trong cộng đoàn giáo hữu, đã được
Chúa kêu gọi làm chứng nhân Nước Trời trong một nếp
sống trở nên như anh em, chị em với mọi người (Mt 22,30).
Các Thầy phục vụ trong những lãnh vực được dành cho tất
cả mọi người như: giáo viên, luật sư, nhân viên xã hội, thợ
mộc....
Các Linh mục Triều (thuộc về Giáo phận) tuyên khấn vâng
phục Đức Giáo Mục Giáo phận. Trong nghi thức truyền
chức Phó tế, họ cũng tự do tuyên hứa sống Khiết tịnh suốt
đời. Thông thường, các Linh mục Triều phục vụ tại các giáo
xứ trong Giáo phận mà họ đã được Truyền chức.
Các Linh mục, Dòng hay Triều, được truyền chức để phụng
sự Chúa nhân danh Đức Kitô trong tư cách là nhà truyền
giáo, thầy dạy, người cử hành các Bí tích, người nâng đỡ kẻ
nghèo hèn, để đáp ứng cho những nhu cầu cần thiết của
Cộng đoàn đức tin.
9. Phải mất bao lâu thì con trai tôi trở thành
Thầy Dòng hay Linh mục, con gái tôi trở
thành nữ tu?
Để một thanh niên trở thành Linh mục thì thường cần
khoảng 4 năm nếu người đó đã tốt nghiệp Đại học hoặc 8
năm nếu tốt nghiệp Trung học. Một số người trẻ gia nhập
Chủng viện sau khi tốt nghiệp Trung học, một số khác sau
Đại học, cũng có một số người đã đi làm được một số năm.
Nam tu sĩ trong một Dòng tu muốn theo học để trở thành
Linh mục cũng phải trải qua thời gian huấn luyện tại Chủng
viện. Thầy sẽ phải học Thần học, Kinh thánh, Giáo huấn
3
của Giáo Hội, cùng những kỹ năng cần thiết để thi hành
chức vụ Linh mục.
Để trở thành tu sĩ có Lời Khấn trong một Dòng tu thường
mất khoảng từ 6 đến 9 năm. Chương trình huấn luyện bao
gồm nhiều lãnh vực khác nhau. Mặc dù có một số khác biệt
giữa các Dòng tu về danh xưng, thời gian và cách tổ chức,
các Hội dòng đều dành một khoảng thời gian để nhận định
ơn gọi của các ứng sinh: một hoặc hai năm dành cho việc
huấn luyện Tập sinh, khấn tạm theo từng năm hoặc vài năm.
Các tu sĩ Khấn tạm có thể Khấn trọn đời sau khoảng từ 3
đến 9 năm kể từ ngày họ tuyên khấn lần đầu.
10. Có phải tôi sai khi tôi ép buộc con cái
phải làm bất cứ điều gì theo ý tôi?
Đúng vậy. Nhưng cha mẹ cần hướng dẫn con cái và giúp
chúng tìm ra một chọn lựa đúng. Cha mẹ có thể giúp đỡ con
cái bằng cách hướng dẫn chúng nhận thức rằng Thiên Chúa
kêu gọi con người để sống ơn gọi độc thân, Linh mục, tu sĩ
hoặc hôn nhân. Sự khích lệ của cha mẹ luôn có một giá trị
to lớn đối với con cái. Có bao nhiêu bậc sống là bấy nhiêu
cách thức khác nhau để phục vụ dân Chúa, cha mẹ có vai
trò quan trọng đặc biệt trong việc hướng dẫn con cái hướng
về tương lai phía trước. Trong khi giới thiệu những cơ hội
giúp con em khám phá ra ơn gọi của chúng, cha mẹ cần biết
tôn trọng hai món quà đầy trách nhiệm và thú vị mà Chúa
dành ưu ái dành riêng cho con em mình là cá tính và ơn gọi
riêng của mỗi đứa con.
Làm tu sĩ hay linh mục là có được cơ hội để đem tài năng
và những ân ban của mình để phục vụ cho Dân Chúa, không
chỉ bằng những việc họ làm mà con bằng cách thức họ sống.
Nhiều bạn trẻ ngày nay có khuynh hướng tìm kiếm một ý
nghĩa của đời sống cộng đoàn, một phương thế để thuộc về,
một cách thức để phục vụ tha nhân, và một cơ hội để phát
triển đời sống nội tâm trong tương quan gần gũi với Thiên
Chúa. Nếu con trai hay con gái bạn có những biểu hiện như
thế, hãy hỏi xem có bao giờ chúng nghĩ đến việc trở thành
Linh mục hay Tu sĩ không, rồi sau đó cùng nhận định với
con, biết đâu đó là điều mà con bạn đang hướng tới.