TRƯỜNG THPT CHUYÊN KIỂM TRA HỌC KỲ II

NGUYỄN BỈNH KHIÊM NĂM HỌC 2021-2022

MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 10 CHUYÊN
Thời gian: 90 phút
(không kể thời gian phát đề)

M. Gorki cho rằng: : Một tác phẩm văn chương đích thực bao giờ cũng ẩn tàng trong
đó cái khả năng khơi dậy chất người trong con người và khích lệ con người vượt lên
chính nó”
Hãy bình luận ý kiến trên
HƯỚNG DẪN CHẤM
- Giám khảo cần chủ động nắm bắt nội dung trình bày của thí sinh để đánh giá tổng quát
bài làm, tránh đếm ý cho điểm. Chú ý vận dụng linh hoạt và hợp lý Hướng dẫn chấm.
- Đặc biệt trân trọng, khuyến khích những bài viết sâu sắc, sáng tạo trong nội dung và hình
thức trình bày.
- Điểm lẻ toàn bài tính đến 0.25 điểm. Sau đó làm tròn số đúng theo quy định.
A. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ

PHẦN NỘI DUNG CẦN ĐẠT ĐIỂM

1. Yêu cầu chung

- Học sinh biết kết hợp kiến thức và kĩ năng để viết bài văn nghị
luận văn học: nghị luận về một ý kiến bàn về văn học.
- Bài viết có bố cục đầy đủ, rõ ràng; diễn đạt mạch lạc; không mắc
lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.
2. Yêu cầu cụ thể
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận: mở bài giới thiệu vấn đề, 0.5
thân bài giải quyết được vấn đề, kết bài kết thúc vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Giá trị của TPVH thể hiện 0.5
ở việc hướng về tôn vinh chất người trong con người.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 điểm.
- Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm
Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng
tốt các
thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo
các nội dung sau:
 * Giải thích: Tác phẩm văn chương đích thực bao giờ cũng ẩn 1,0
tàng trong đó cái khả năng khơi dậy chất người trong con
người và khích lệ con người vượt lên chính nó”
+ TPCV đích thực: TPVH có giá trị, có sức sống lâu bền.
+ Ẩn tàng những khả năng: Chứa đựng, ẩn giấu những tư tưởng, ý
nghĩa sâu sắc tác động mạnh mẽ đến con người, cuộc đời
+ Khơi dậy chất người trong con người: Giúp con người nhận ra,
hiểu rõ về bản chất, về những giá trị trong mỗi cá thể.
+ Khích lệ con người vượt lên chính nó: Động viên, cổ vũ con
người nỗ lực, đấu tranh vượt lên những điều tầm thường, xấu xa để
gìn giữ, bồi đắp những điều tốt đẹp.
 Nhận định trên khẳng định phẩm chất của TPVH chân chính là
khơi dậy sức mạnh tinh thần, định hướng con người vươn đến
những giá trị tốt đẹp.

* Bàn luận vấn đề:

- TPVH chân chính giúp con người nhận ra bản chất, giá trị của 6.0
chính mình.
+ VH phản ánh đời sống, hướng đến biểu hiện con người để thỏa
mãn khát khao khám phá thế giới và chính bản thân con người.
+ Nhận thức về con người chính là nội dung then chốt làm nên giá
trị hiện thực của tác phẩm.
+ Từ đó, TPVH giúp con người nhận rõ bản chất đa diện, nhận ra
những tiềm năng và nhất là đời sống tâm hồn bí ẩn của con người.
- - TPVH đích thực còn cổ vũ con người vượt qua chính mình, vươn
đến những giá trị cao đẹp.
+ Từ việc người nhận thức về chính mình, con người ý thức về
những giá trị tốt đẹp mà mình cần hướng đến. Từ đó, VH khơi dậy
khát khao và ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc hoàn
thiện chính mình và xây đắp cuôc đời.
+ Nhà văn bằng tình yêu và tâm huyết, đã gửi vào tác phẩm những
tư tưởng sâu sắc về những đạo lý, triết lý, ý nghĩa thấm thía khơi dậy
sức mạnh vươn lên đấu tranh với nghịch cảnh, với những đièuu xấu
xa trong mỗi bản thân để hướng đến điều tốt đẹp. Đây chính là điều
cốt lõi làm nên giá trị nhân văn của văn học. VH chân chính phải
nâng đỡ con người trong những cảnh ngộ tăm tối, cùng quẫn, giúp
con người đứng cao hơn hoàn cảnh..
+ Những tư tưởng cao đẹp đó luôn ẩn hiện đầy gợi mở, tinh vi sau
vẻ đẹp của hình thức nghệ thuật đặc sắc. Bằng cách đó, mọi bài
học trong đời sống đều đến với con người một cách sống động, hấp
dẫn có sức tác động sâu xa.
*CM: HS chọn được các dẫn chứng tiêu biểu, phong phú và phân
tích xác đáng để làm sáng tỏ vấn đề
*Bàn luận mở rộng:
 - Nhà văn phải có tầm nhận thức sâu sắc, có lòng tin yêu con người
ngay trong những cảnh ngộ dù là rất nghiệt ngã.
- Tư tưởng nhân đạo cao đẹp ấy phải gắn với năng lực sáng tạo
thẩm mỹ dồi dào, bền bĩ.
Hướng dẫn chấm:
- Bàn luận sáng rõ, sâu sắc: 3,5 điểm – 4,0 điểm.
- Bàn luận chưa sáng rõ hoặc chưa sâu: 2,0 điểm – 3,25 điểm.
- Bàn luận chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 1,75 điểm. .
* Đánh giá chung: 1,0
- Ý kiến đã đặt ra một vấn đề có ý nghĩa, rất đáng ghi nhận về giá
trị của VH ở mọi thời đại.
- Ý kiến cũng đã gợi mở những bài học sâu sắc cho cả nhà văn và
người đọc.
Hướng dẫn chấm:
- Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.
- Trình bày được 1 ý; 0,25 điểm.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng 0.5
Việt.
Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi
chính tả, ngữ pháp.
e. Sáng tạo 0.5
Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt
mới mẻ. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lý luận văn học
trong quá trình phân tích, đánh giá; biết liên hệ vấn đề nghị luận
với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,5 điểm.
- Đáp ứng được 1 yêu cầu: 0,25 điểm.
ĐIỂM TOÀN BÀI : I + II 10.0