ERZURUM 2022

TÜBİTAK
ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ
ARAŞTIRMA
PROJELERİ YARIŞMASI

EDEBİYAT DALI

KLASİKLERE KARŞI ÖNYARGI

1.Projenin Adı:Klasiklere Karşı Ön Yargı

2.Projenin Amacı:Liseli gençlerin klasiklere karşı ön yargılı
davranmasının nedenlerini araştırıp belirlenen 10 öğrenciye 10
tane klasik okuttuktan önce ve sonra hoşlandıkları kitap

ERZURUM 2022
türleri,klasiklere karşı yaklaşımlarındaki değişim,düşünme
biçimlere,konuşma tarzlarındaki değişimleri takip araştırmak.

3.Giriş:Klasik denince “Klasik nedir?” ve “Nasıl kitaplardır?”

gibi sorular gelir aklımıza.Klasikler hayatımızda olan olayları
ve bu olaylar karşısında gösterdiğimiz tepkileri ele alan kurgu
kitaplardır.
Genelde gençler tarafından “sıkıcı” ve “okunması zor olan
kitaplar” olarak tanımlanır.Ama klasik kitapların faydalarını
saymakla bitmez.Bunlardan bir kaçı şöyledir;
1)Klasikler zengindir zenginleştirir;
“Klasikler, bize, bizden önceki okumaların izlerini taşıyarak
ve içinden geçtikleri kültür ya da kültürlerde (ya da yalnızca
diller ve alışkılarda) bıraktıkları izleri arkalarından
sürükleyerek gelen kitaplardır.” -Italo Calvino
Italo Calvinonun yazdığı “Klaikler Niçin Okunmalı”adlı
eserinden alınan bu alıntıda da klasiklerin zengin ve
zenginleştirdiği vurgulanmıştır. Klasiklerin kendilerine
özgü dillerindeki kelimeler, zihnimizde dans ederken
kelime dağarcığımıza ve kelimeleri kendi
konuşmalarımızda bir araya getirirken kullanacağımız
kombinasyonlara katkıda bulunur. Anlatılan olaylar,
örnekler, yapılan karşılaştırmalar, sınıflandırmalar ise,
genç yaşlarda okuduğumuzda pek farkında olamasak da
kültürel birikimimizi ve olayları değerlendirme biçimimizi
zenginleştirir. Genç yaşlarda okuduğumuzda fark etmesek
de, zihnimizde oluşan bu birikim, klasikleri yeniden
okuduğumuzda canlanacak ve yeni gelen aydınlanmalarla

ERZURUM 2022
kendimize yapacağımız değerli bir yatırım haline
dönüşecektir.
2)Klasikler özgündür geliştirir;
“Klasikler, ne denli kulaktan dolma bilgilerle bildiğimizi
sanırsak, gerçekten okuduğumuzda o denli özgün,
umulmadık ve yeniliklerle dolu bulduğumuz kitaplardır.” -
Italo Calvino
Klasiklerin her biri eşsizdir ve kendilerine özgü bir
anlatımı, hikayeleri vardır. Hem kendi içlerinde hem de
kendi aralarında özgündürler. Her birinden ayrı tat alırız.
Her okuyan kendine göre farklı bir anlam çıkarabilir
hatta okuyanın yaşına, psikolojik durumuna bağlı olarak
da bu yorumlamalar değişebilir. Gençken tadını
alamadığımız, tam olarak gizli köşelerini
keşfedemediğimiz bu eserler, hayatımızın ilerleyen
noktalarında bize yol gösterici olabilir. Bunun yanında da,
bazen hiç bilmediğimizi sandığımız şeyleri bildiğimizi fark
ederken, bildiğimiz şeyleri anlatıyor gibi geldiğinde ise,
bambaşka şeyler keşfedebiliriz.
3)Klasikler belirli bir zamana ait değildir,düşünme
biçimimizi derinleştirir;
“Klasikleri okumaktan en büyük “hasadı kaldıracak”
kişinin, klasikleri okumak ile uygun ölçülerde çağdaşları
okumayı ustaca birlikte sürdürebilen kişi olduğunu
söyleyebiliriz.” -Italo Calvino
Klasiklerin en önemli özelliklerinden biri de, her zaman
diliminde etkili olabilmeleridir çünkü klasikler
evrenseldir. Bütün insanlığı etkileyen insani değerler ön
plana çıkarılır, hayatın içinden gerçek duygulara yer

ERZURUM 2022
verilir. Kendi zamanlarını aşıp bugünlere ulaşan bu sanat
eserleri, kendi zamanlarından izler barındırırken,
bugünlerin sorunlarına da ışık tutacak şekilde yazılmıştır.
Yukarıda tanıttığım ve faydalarından bahsettiğim
klasikler bir genç için ne kadar faydalı ve ne kadar erken
okunmaya başlanırsa o kadar iyi olacağı düşüncesi ortaya
çıkmaktadır Literatür taraması kapsamında konu ile ilgili
internet siteleri,makaleler,kitaplar taranmış yapılan bu
projede öğrencilerin okudukları kitap türleri tespit
edilecel ve okutulan klasiklere karşı düşüncelerinin nasıl
değişim gösterdiği belirlenecektir.
4.Yöntem:Literatür taraması kapsamında konu ile alakalı
internet haberleri makaleler kitaplar
taranmıştır.Ardından okulumuzdan 10 öğrenci seçilip
hazırlanan kişisel bilgi formu ve anket
uygulanmıştır.Ayrıca nicel araştırma yöntemlerinden
deneysel bir model olan tek grup Ön test-Son test modeli
kullanılmıştır.Tek grup ön test-son test modeli için veri
toplama aracı olarak belirlenen 10 öğrenciye belirlenen
klasikler okutulmuştur.Okulumuzdaki edebiyat
öğretmenlerinden yardım alınarak seçilen öğrencilere
okutulacak klasikler belirlenmiştir.Hazırlanan klasikler
anket yapılan 10 öğrenciye okutulmuştur.Klasikleri
okuyan öğrencilere tekrar anket yapılmış ve düşünceleri
öğrenilmiştir.

4. VERİ ANALİZLERİ
Seçenekler Sayısal
Erkek 5

ERZURUM 2022
Kız 5
Toplam 10

Cinsiyetiniz nedir?
Yaşınız nedir?
Seçenekler Sayısal
14 2
15 4
16 2
17 2
Toplam 10

Kitap okumayı sever misiniz?

Seçenekler Sayısal
Evet 5
Hayır 3
Kısmen 2
Toplam 10
Hangi tür kitap okursunuz?

Seçenekler Sayısal
Genç kurgu 5
Çizgi roman 3
Fantastik 2
Toplam 10
Tercih ettiğiniz kitap türünü etkileyen faktörler neler?
Seçenekler Sayısal
Çevre etkisi 5

ERZURUM 2022
Yaratıcılığı 3
Eğlenceli olması 2
Toplam 10

Kitap okumayı niçin seviyorsunuz?

Seçenekler Sayısal
Boş zaman için 3
Stres atmak için 4
Sosyalleşmek için 3
Toplam 10

Okuduğunuz ‘Fantastik’ türünün sizin üzerinizdeki

etkileri nelerdir?
Seçenekler Sayısal
Okumuyorum 8
Hayal kurma 2
Toplam 10

Okuduğunuz ‘Genç kurgu’ türünün sizin üzerinizdeki

etkileri nelerdir?
Seçenekler Sayısal
Okumuyorum 5

ERZURUM 2022
Seçenekler Sayısal
Okumuyorum 4
Seviyorum 3
Sıkıcı 3
Toplam 10
Eğlence 5
Toplam 10

Okuduğunuz ‘Çizgi roman’ türünün sizin üzerinizdeki

etkisi nelerdir?
Seçenekler Sayısal
Okumuyorum 7
Stres atmak 3
Toplam 10

Ne sıklıkla kitap okuyorsunuz?

Seçenekler Sayısal
Her gün 4
Ara sıra 6
Toplam 10

Klasikler hakkında düşünceniz?

ERZURUM 2022
Klasiklerin faydalı olduğunu biliyor musunuz?

Seçenekler Sayısal
Evet 4
Hayır 6
Toplam 10

4.3.1. Verilerin Analiz

ÖN TEST SON TEST SONUCU

ERZURUM 2022
5.Sonuçlar ve Tartışmalar
Anketimize 10 kişi katılmıştır.Bu 10 kişiden 5’i
kadın,5 kişi ise erkektir.Anketimize 14-17 yaş
aralığında lise öğrencileri katılmıştır.
Katılımcı grubun 5 kişi “Kitap okumayı seviyor
musunuz?”sorusuna ‘Evet’ cevabını vermiştir.

ERZURUM 2022
  Katılımcılardan 5 kişi Genç kurgu, 3 kişi
Çizgi roman ve 2 kişide Fantastik türünde
kitap okumaktadır.
 Katılımcıların tercih ettiği kitap türlerini
etkileyen faktörlerde ise 5 kişi Çevre etkisi,3
kişi Yaratıcılık ve 2 kişide Eğlenceli
oluşundan tercih etmişlerdir.
 Katılımcılar kitap okumayı 3’ü Boş zaman
için,4’ü Stres atmak için, 3’Sosyalleşmek için
okudukları tespit edildi.
Katılımcıların okudukları kitap türlerine göre
yaşadıkları duygu değişimleri ise aşağıda belirtilmiştir.
 Fantastik okuyan katılımcılarda 2’si Hayal
kurma etkileri gözlemlenmiş.
 Genç kurgu okuyan katılımcılarda 5’i
Eğlence etkisi gözlemlenmiş.
 Çizgi roman okuyan katılımcılarda 3’ünde
Stres atma gözlemlenmiş.
Katılımcı grubu Ne sıklıkla kitap okuyorsunuz?
Sorusuna ise 4 kişi Hergün, 6 kişi ise Ara sıra cevabını
vermiştir.
Katılımcıların Klasikler hakkında düşünceniz? Sorusuna
ise 4’ü Okumuyorum,3’ü Sevmiyorum, 3 kişi ise Sıkıcı
cevabını vermiştir.

ERZURUM 2022
Katılımcıların Klasiklerin faydalı olduğunu biliyor
musunuz? Sorusuna 6’sı Hayır,4’ü Evet cevabını
vermiştir.
Öğrencilere 4 hafta boyunca okutturulan Klasikleri
okuttuktan sonra öğrencilere, Konuşma
tarzlarında,Düşünme biçimlerinde ve Kelime
haznesilerinde değişiklik görülmüştür.Ve en önemlisi
Klasiklere karşı ön yargıları 6 kişinin yıkılmış ve
sevmişlrdir.4 kişi ise sevmemiştir.

6. Çözüm önerileri
1-

ERZURUM 2022
7.Kaynaklar
Italo Calvino’nun “Klasikler niçin okunmalı?” adlı eseri
WWW.edebiyathaber.net
Ceotudent.com
Okulumuz edebiyat öğretmenleri

ERZURUM 2022