KİTAP OKUMA-ÖYKÜ ÇALIŞMASI (BİBLİYOTERAPİ) KISA NOTLARI

Okumayla yardım

Okuma yanında kitapla etkileşime girme

Kahramanla veya onun başına gelen olayla özdeşim kurma

NİYE UYGULARIZ?

Kendine ve başkalarına sorunlarına dair farkındalık-içgörü

Sorunları, uyum güçlüklerini tartışma ve çözüm bulma

Yalnız olmadığını hissetme

Olumlu benlik algısı geliştirme

Yeni tutumlar, değerler, roller geliştirme

Duyguları ifade, katarsiz, stresle baş.

Empati geliştirip kalıp yargıları azaltma

Farklı karakterlerle tanışarak insan düşünce ve davranışlarının karmaşıklığını anlama, farklı

yaşam yapılarını tanıyıp kendi dışındaki şeylere ilginin artmasına katkı.

SÜREÇ

Uygun kitap seçimi

Kitabı seçme ve okuma

Kahramanı anlatıp kişilik özelliklerini gösterme ve özdeşime yöneltme

Sorunları kabul etme, kendi yaşamındaki olayları bütünleştirip duygularını anlama, kendin
tanıma ve yardımı kabul etme

KİTAP SEÇERKEN

Kitaplar,

Okuma, ilgi düzeyi ve gelişim düzeyine uygunluk

Amaca uygunluk

Kahraman ve figürlerin kişinin özdeşim yapabileceği özellikleri içermesi

Umutsuzluk, olumsuzluk vurgusu olan zarar verici davranışlarda bulunan kahramanların

öykülerini kullanmama

UYGULAMA SEÇENEKLERİ

1. Hikayeyi çocuğa okuyup aralarda duygularını soru ve yorumlarla ifade ettirme

 2. Kitabı kendi başına okuyup danışmada öyküyü ele alma
3. Bir kısmını birlikte okuyup kalanı kişinin kendinin sürdürmesi
şeklinde uygulama

İlk aşamada kahramanın sorununu tanıyıp kendi yaşadığı sorunla benzer ve farklı yönleri
bulma-özdeşim…danışman kahramanın kişilik özelliklerini tanıtıcı yorumlar yapma, ipucu
verme..öyküdeki iletişim ağını anlamasına yardım

Duygularını ifade etmeye geçiş

Sonrasında bastırılan yaşantılar, duyguları ifade edip katarsis…sözel ifade ya da içinde

yaşayarak..farketmediği duyguları hem kahramanda hem kendinde görme, yaşayıp
anlama..kahramanın hangi kişilik özellikleriyle özdeşim kurduğu ve buna ilişkin duygularını
ele alma

Kahramanın sorununa bakışı ve onun kendi sorununa bakışını karşılaştırma

Son aşamada sorunlarını kabul etme, nedenlerini anlamaya başlama, içgörü kazanma…kendi
özgünlüğünü kullanarak öyküdekinden farklı kendi çözümlerini üretmeye başlama..kendini
algılamanın değişmesi ve kabullenme

Hazıroluşu dikkate alma gereği..danışma ilişkisinin hemen başında başlatmama

Okuma becerisinin çok düşük olmaması-süreci engelleme

Düşünceden duyguya geçip özdeşim kuramama-sorunu yansıtıp öteye geçememe-

düşünselleştirme..çözüm sorumluluğunu almama..çok küçüklerde..

AŞAMALARA GÖRE SORULAR

Özdeşim

Kitapta geçen duygular neler olabilir?

Genel olarak yaşamında sana hangi duygunun yakın olduğunu düşünüyorsun, neden?

Katarsis

Okulda dersler konusunda / arkadaşlarla birlikteyken / ailenle birlikteyken / nasıl

hissediyorsun?

Davranışların nasıl hissettiğini yansıtıyor mu? Yansıtmıyorsa farklı neler yapabilirsin?

İçgörü

Sence kitaptaki çocuk duygularıyla karşılaştığında kendini nasıl hissediyordu?

Duygularıyla başbaşa kaldığında ona nasıl yaklaşıyordu?

Tüm duygularınla arkadaş olsaydın nasıl hissederdin?

Genelleştirme

Kitaptaki çocuğun duygularıyla arkadaş olması hakkında ne düşünüyorsun?

Bu kitapta seni en çok etkileyen kısım hangisidir? Yaz ya da çiz.

ÖRNEK

Özdeşim

Kitapta hangi karakterler vardı?

Bu karakterlerin sence en dikkat çekici özelliği nedir?

Selin’in karşılaştığı en önemli sorun sence nedir?

Sorunlar karşısında Selin nasıl davranıyor?

Katarsis

Selin üzerinde çok fazla sorumluluk hissediyordu ve sorumlulukları yerine getirmediği için
öfkeleniyordu. Senin bu şekilde hissettiğin bir durum var mı?

Selin Mehmetle konuşurken onu azarlamış, kolunu çekiştirmiş ve bağırmaya başlamıştı.

Mehmet kendini nasıl hissediyordur? Senin de benzer hissi yaşadığın oldu mu?

Selin annesi ile konuşurken hep gereksiz bir şekilde kendisinin suçlandığını söyleyerek
ağlamaya başlamıştı. Sen de biriyle sorun yaşarken ya da tartışırken ağlamak isteyince ne
yapıyorsun?

İçgörü
Selin’in çevresindeki herkes tarafından azar işitmesinin ve onu görmezden gelmeye
başlamalarının sebebi ne olabilir?

Şahin öğretmenin stres ve öfke yönetimi için öğrencileriyle yaptığı çalışmayı hatırla. Sen bu
çalışmayı nasıl değerlendiriyorsun?

Sence Mehmet ablasını sorunlarıyla yalnız bırakıp arkadaşlarıyla oyun oynamaya gitmek
yerine başka ne yapabilirdi?

Genelleştirme

Sen Selin’in yerinde olsaydın kardeşinle ilgilenmen gerektiğinde sorun yaşamamak için nasıl
davrandın?

Kitaptaki en çok etkilendiğin sorunu ve çözümünü yaz.

ÖRNEK 2

Özdeşim kurma

Kitaptaki hangi karakteri kendine yakın görüyorsun? Neden?

Kaplumbağanın diğer hayvanlara göre daha yavaş hareket ediyor olması, koşamaması gibi
sorunları var. Sizin çevrenizde böyle sorunları olan birileri var mı?

Katarsis

Ağaçkakanın kaplumbağaya sergilediği davranış nedir? Sana hiç böyle davranıldığı oldu mu?
Ne hissettin?
Kaplumbağa önce hızlı olmanın keyifli bir özellik olduğunu düşünüyordu. Fakat hızını kontrol
edemediğinde hayattan hiç keyif alamadığını farketti. Senin de hayatında kontrol etmede
zorlandığın özelliklerin oluyor mu? Bunun için çaba sarfedince nasıl hissediyorsun..?

İçgörü

Kaplumbağa yavaş olunca ve hızlı olunca başına gelen olaylarla nasıl başediyor?

Arkadaşların ve ailen sana ağaçkakanın davrandığı gibi davransaydı ne yapardın?

Arkadaşlarının ve ailenin seni anladığını ve zorlanınca sana yardım ettiğini gördüğünde
kendini nasıl hissediyorsun?

Kaplumbağanın hızını kesmek için arabadan vazgeçmesi fikrini nasıl değerlendiriyorsun?

Genelleştirme

Sen ağaçkakanın yerinde olsaydın arkadaşının sahip olduğu bir sorun karşısında ona nasıl
davranırdın?

Bu kitapta seni en çok etkileyen kısım hangisidir? Oyun hamurunu kullanarak anlat.