Professional Documents
Culture Documents
net/publication/347949193
CITATIONS READS
0 50
1 author:
İsmet Daşdemir
Bartin University
148 PUBLICATIONS 442 CITATIONS
SEE PROFILE
Some of the authors of this publication are also working on these related projects:
Measurement of Service Quality in Lavender Tourism by Servqual Model (Kuyucak Village Case)/Lavanta Turizmindeki Hizmet Kalitesinin Servqual Modeli İle Ölçülmesi
(Kuyucak Köyü Örneği) View project
All content following this page was uploaded by İsmet Daşdemir on 28 December 2020.
MALİYE
Bartın – 2009
Bu kitabın bütün hakları saklı olup, izin alınmadan
fotokopi veya başka şekillerde çoğaltılamaz ve dağıtılamaz
ISBN 978-605-60882-0-9
ii
ÖNSÖZ
Bartın, 2009
Prof. Dr. İsmet DAŞDEMİR
iii
iv
İÇİNDEKİLER
Sayfa No
ÖNSÖZ .......................................................................................... iii
İÇİNDEKİLER .............................................................................. v
v
Sınıflandırılması ..................................................... 36
5.2.4. Kamu Harcamalarının Merkezi ve Bölgesel
Sınıflandırılması ..................................................... 38
5.2.5. Kamu Harcamalarının Olağan ve Olağanüstü
Sınıflandırılması ..................................................... 38
5.3. Kamu Harcamalarının (Kamu Ekonomisinin) Etkileri ...... 39
5.3.1. Kamu Harcamalarının Üretim Üzerindeki Etkileri . 39
5.3.2. Kamu Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki
Etkileri ..................................................................... 39
5.3.3. Kamu Harcamalarının Toplam Talep ve Fiyatlar
Genel Düzeyi Üzerindeki Etkileri .......................... 40
5.3.4. Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme ve
Kalkınma Üzerindeki Etkileri ................................. 41
5.4. Kamu Harcamalarının Artış Nedenleri ............................. 42
5.4.1. Kamu Harcamalarının Görünüşte Artış Nedenleri .. 43
5.4.2. Kamu Harcamalarının Gerçek Artış Nedenleri ....... 43
5.5. Kamu Harcamalarındaki Artışı Açıklamaya
Yönelik Yaklaşımlar ........................................................... 46
5.6. Kamu Harcamalarının Sınırı .............................................. 47
5.7. Kamu Harcamalarında Etkinlik (Fayda-Maliyet) Analizi . 48
9. BÜTÇE .................................................................................... 95
9.1. Bütçe Kavramı ve Özellikleri ............................................ 95
9.2. Bütçe Sistemleri ................................................................ 96
9.2.1. Geleneksel (Klasik) Bütçe Sistemi .......................... 96
9.2.2. Program ve Performans Bütçe Sistemi .................... 96
9.2.3. Planlama, Programlama ve Bütçeleme
Sistemi (PPBS) ........................................................ 97
9.2.4. Sıfır-Temelli Bütçe Sistemi ..................................... 97
9.2.5.Türkiye’de Bütçe Sistemi ......................................... 97
9.3. Bütçenin İşlevleri .............................................................. 100
9.4. Bütçenin İlkeleri ............................................................... 101
9.5. Bütçeleme Süreci .............................................................. 102
9.5.1. Bütçenin Hazırlanması ........................................... 102
vii
9.5.2. Bütçenin Yasama Organında Görüşülmesi
ve Onayı ................................................................... 103
9.5.3. Bütçenin Uygulanması ............................................ 104
9.5.4. Bütçenin Denetimi ................................................... 105
9.6. Ülkemizdeki Bütçe Türleri ve Özellikleri ......................... 106
9.7. Çevre ve Orman Bakanlığı Ormancılık Kesimindeki
Bütçe Türleri ...................................................................... 109
viii
ix
BÖLÜM 1
GENEL BİLGİLER VE
TEMEL KAVRAMLAR
133
BAŞOL, K., HAN, E., KARLUK, R., YILDIRIM, K. ve ŞIKLAR, İ.
2001. Türkiye Ekonomisi. AÜ, AÖF Yayın No: 608, 396 s.,
Eskişehir.
BRENT, R., J. 1996. Applied Cost-Benefit Analysis. Edward Elgar
Publishing, Inc., ISBN 1 85898 285 5, 336 p. Cheltenham, UK –
Lyme, US.
BÜMKO, 2009. Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü.
http://www.bumko.gov.tr/ 21.07.2009.
CHANDRASEKHARAN, C. 1997. International Cooperation and
Resource Mobilization for Sustainable Forestry Development (XI.
Dünya Ormancılık Kongresi Bildirisi). Bildiriler Kitabı Cilt 5,
s.297-317, Antalya.
CONVERY, F., J. 1977. Benefit-Cost Analysis and Forest Planning.
(Paper of Forestry and Long-Range Planning Conference), p. 179-
207, USA.
COŞKUN, A., A. 2009. Orman Arazisinden Yararlanma Hakları,
Orman Kanunu ve Turizmi Teşvik Kanununa Yönelik Hukuksal
Bir Analiz. II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi,
Bildiriler Kitabı, s.225-236, Isparta.
CUBBAGE, F.W., O’LAUGHHLIN, J. and BULLOCK III, CH.S.
1993. Forest Resource Policy. John Wiley and Sons, 562 pp., New
York.
ÇAKIR, T., MOĞAL, T., ATAÇ, E., HEPER, F., DÖNMEZ, R.,
ATAÇ, B. ve VARCAN, N. 2003. Kamu Maliyesi. AÜ, AÖF
Yayın No: 778, 282 s., Eskişehir.
ÇEB, 2007. Çevre ve Orman Bakanlığı.
http://www.cevreorman.gov.tr, 21.10.2007.
ÇELİK, A. 2007. AB Ülkeleri ve Türkiye’de Gelir Eşitsizliği: Piyasa
Dağılımı-Yeniden Dağılım. http://www.kristal.org/30.10.2007.
DAŞDEMİR, İ. 2001. Ormancılık İşletme Ekonomisi Ders Notu.
ZKÜ, Bartın Orman Fakültesi Yayın No:17/6, 117 s., Bartın.
DAŞDEMİR, İ. 2005. Orman Mühendisliği İçin Planlama ve Proje
Değerlendirme. ZKÜ, Bartın Orman Fakültesi Yayın No: 30/16,
168 s., Bartın.
134
DEMİRCAN, S., E. 2003. Vergilendirmenin Ekonomik Büyüme ve
Kalkınmaya Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler
Fakültesi Dergisi, Sayı: 21, 2003, s. 97-116.
DİNLER, Z. 2003. İktisada Giriş (Dokuzuncu basım). Ekin Kitabevi
Yayınları, 560 s., Bursa.
DİNLER, Z. 2007. İktisat (Birinci basım). Ekin Kitabevi Yayınları,
260 s., Bursa.
DPT, 2009. Devlet Planlama Teşkilatı.
http://www.dpt.gov.tr/21.07.2009.
ERDİKLER, Ş. 2007. Dolaylı Vergiler ve OECD Ülkeleriyle
Karşılaştırma. http://www.erdikler.com.tr/02.11.2007.
ERGİNAY, A. 1998. Kamu Maliyesi (16. baskı). Savaş Yayınları, 250
s., Ankara.
FEYZİOĞLU, B. N., COŞKUN, G., BATIREL, Ö.F., FALAY, N. ve
ATAÇ, E. 1998. Devlet Bütçesi. AÜ, AÖF Yayın No: 477, 317 s.,
Eskişehir.
GERAY, A., U. 1986. Planlama (Yüksek Lisans Ders Notları). İÜ,
Orman Fakültesi, 146 s., İstanbul.
GERAY, A., U. 1998-a. Ekonomi. İÜ, OF Yayın No: 430, 292 s.,
İstanbul.
GERAY, A., U. 1998-b. Ulusal Çevre Eylem Planı Orman Kaynakları
Yönetimi. DPT Yayını, ISBN 975-19-1917-7, 115 s., Ankara.
GİB, 2009. Gelir İdaresi Başkanlığı, Bütçe Gelirleri (1923-2008)
Cetvelleri. http://www.gib.gov.tr/21.07.2009.
GÖRÜCÜ, Ö. 2002. Sürdürülebilir Ormancılık İspanya'daki
Uygulamalar ve Türkiye ile Karşılaştırılması. KSÜ Rektörlüğü
Yayın No:90, Ders Kitapları Yayın No:12, 93 s., Kahramanmaraş.
GÜLEN, İ. 1982. Muhasebe Ders Kitabı. İÜ, OF Yayın No:329, 257
s., İstanbul.
GÜRSOY, B. 1980. Kamusal Maliye (Birinci Cilt, 3. Baskı). S.
Yayınları 20, Sevinç Matbaası, 259 s., Ankara.
GÜRSOY, B. 1981. Kamusal Maliye (İkinci Cilt, 2. Baskı). AÜ,
Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No:481, 644 s., Ankara.
HAN, E. 2006. İktisada Giriş (6. Baskı). Nobel Yayın No: 1007, 307
s., Ankara.
135
İLKMEN, Ş., N. 1970. Maliye. İÜ, OF Yayın No: 140, 512 s.,
İstanbul.
İŞGÜDEN, T. 1980. Fayda-Maliyet Analizi. İİTİA, Nihat Sayar
Yayın ve Yardım Vakfı Yayınları No: 319/552, İstanbul.
KALENDEROĞLU, M. 2007. Kamu Maliyesi Bütçe ve Borçlanma
(5. Basım). Agon Bilgi Akademisi, 287 s., Ankara.
KARLUK, S., R. 2004. Türkiye Ekonomisi (Sekizinci Baskı). Beta
Basım, Yayın No:607, 762 s., İstanbul.
KAYA, G. 2002. Pazarı Olmayan Ürünler Çerçevesinde Orman
Kaynaklarının Değerinin Belirlenmesi. İÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü
Doktora Tezi, 279 s., İstanbul.
KAZGAN, G. 2002 Türkiye’de Ekonomik Krizler: (1929-2001)
Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İrdeleme.
http://www.kazgan.bilgi.edu.tr.24.11.2007.
KIRBAŞ, S., HEPER, F., BİLDİRİCİ, Z., ve ERGÜLEN, G. 2000.
Vergi Uygulamaları. AÜ, AÖF Yayın No: 517, 347 s., Eskişehir.
MB, 2009. Maliye Bakanlığı. http://www. maliye.gov.tr/ 21.07.2009.
MUTLUER, K. HEREKMAN, A., HEPER, F. ve TEKİN, F. 2000.
Türk Vergi Sistemi. AÜ, AÖF Yayın No: 511, 441 s., Eskişehir.
NADAROĞLU, H. 1998. Kamu Maliyesi Teorisi. 10. Baskı, Beta
Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.
NEMLİ, A. 1996. Kamu Maliyesine Giriş. Filiz Kitapevi, 222 s.,
İstanbul.
OGM, 2007. Orman Genel Müdürlüğü. http://www.
orman.gov.tr/13.11.2007.
ORHANER, E. 2007. Kamu Maliyesi. Siyasal Kitapevi, 300 s.,
Ankara.
ÖNEY, E. 1987. İktisadi Planlama (5. Baskı). Savaş Yayınları, 308 s.,
Ankara.
PALO, M., UUSIVUORI, J. and MERY, G. 2001. World Forests,
Markets and Policies. Kluwer Academic Publishers, ISBN 0-7923-
7170-4, p.3-12, The Netherlands.
PEACOCK, A., T. and WISEMAN, J. 1967. The Growth of Public
Expenditures in the United Kingdom. George Allen and Unwin
Ltd, London.
136
SAMUELSON, P., A. (Çev: Demir Demirgil). 1982. İktisat. Menteş
Kitapevi, 960 s., İstanbul.
SAVAŞ, V. F., HAN, E. ve KAYA, A. A. 1999. İktisadi Kalkınma.
AÜ, AÖF Yayın No: 604, 387 s., Eskişehir.
SIMULA, M. 1997. The Economic Contribution of Forestry to
Sustainable Development. (XI. Dünya Ormancılık Kongresi
Bildirisi), Bildiriler Kitabı Cilt 4, s.2-18, Antalya.
ŞAFAK, C. 2006. Gini Katsayısı: Zengin ve Yoksul.
http://www.sendika.org/30.10.2007.
TOHA, G. J. and BARROS, A.S. 1997. Policies, Institutions and
Means for Achieving Sustainable Forest Development. (XI. Dünya
Ormancılık Kongresi Bildirisi), Bildiriler Kitabı Cilt 5, s.161-176,
Antalya.
TURHAN, S. 1982. Vergi Teorisi (Ekonomi). İÜ, İktisat Fakültesi
Yayını, 486 s., İstanbul.
TURHAN, S. 1993. Vergi Teorisi ve Politikası. 5. Baskı, Filiz
Kitapevi, 485 s., İstanbul.
TÜİK, 2008. Türkiye İstatistik Kurumu.
http://www.tüik.gov.tr/21.07.2008.
TÜİK, 2009. Türkiye İstatistik Kurumu.
http://www.tüik.gov.tr/15.04.2009.
TÜRKER, M. F. 2008. Ormancılık İşletme Ekonomisi. Derya
Kitapevi, 255 s. Trabzon.
TÜRKER, M. F., ÖZTÜRK, A. ve PAK, M. 2001. Dışsallık
Kavramının Türkiye Orman Kaynakları ve Orman İşletmeciliği
Açısından İncelenmesi I. Ulusal Ormancılık Kongresi Kitabı,
s.154-170, Ankara.
TÜRKER, M. F., ÖZTÜRK, A. and PAK, M. 2003. Examination of
the Externality Concept from the Turkish Forest Resources and
Forestry Points of View XII. World Forestry Congress
Proceedings, A2b, Paper no: 0409, Quebec, Canada.
ULUATAM, Ö. 1991. Kamu Maliyesi. Dördüncü Baskı, Savaş
Yayınları , 323 s., Ankara.
UNDP, 2007. United Nation Development Programme. Human
Development Report 20006. www.undp.org/21.11.22007.
137
WB, 2008a. World Bank, GNI per capita 2007 (Atlas method and
PPP). http://www.worldbank.org/21.07.2008.
WB, 2008b. World Bank, Total GNI 2007 (Atlas method).
http://www.worldbank.org/21.07.2008.
WB, 2008c. World Bank, Population 2007.
http://www.worldbank.org/ 21.07.2008.
WB, 2009. World Bank. 2007/2008 Human Development Report,
GINI Index. http://www.worldbank.org/ 21.07.2009.
- 1982 Tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.
- Türkiye Cumhuriyeti Gelir Vergisi Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Vergi Usul Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Kurumlar Vergisi Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Emlak Vergisi Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Katma Değer Vergisi Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Damga Vergisi Kanunu.
- Türkiye Cumhuriyeti Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve Maliye
Bakanlığının Tebliğleri.
- Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Kanunu.
- 2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun.
- 2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu.
138
EK: KISALTMALAR LİSTESİ
AB : Avrupa Birliği
ABD : Amerika Birleşik Devletleri
ABS : Analitik Bütçe Sınıflaması
AGM : Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrol Genel Müdürlüğü
AGÜ : Az Gelişmiş Ülkeler
BAĞKUR: Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal
Sigortalar Kurumu
BDDK : Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu
BÜMKO : Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
ÇEDP : Çevresel Etki Değerlendirme ve Planlama Genel Müdürlüğü
ÇYGM : Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
DB : Dünya Bankası
DDY : Devlet Demir Yolları Kurumu
DKMP : Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
DOİ : Devlet Orman İşletmesi
DMİ : Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü
DPT : Devlet Planlama Teşkilatı
DSİ : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
ES : Emekli Sandığı
ESA : Avrupa Birleşik Ekonomik Muhasebe Sistemi (95 European
System of Integrated Economic Accounts)
EVK : Emlak Vergisi Kanunu
GFS : Devletin Mali İstatistikleri (Government Finance Statistics)
GİB : Gelir İdaresi Başkanlığı
GK : Gini Katsayısı
GSMH : Gayri Safi Milli Hasıla
GSYH : Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
GVK : Gelir Vergisi Kanunu
HDI : İnsani Gelişme İndeksi (Human Development Index)
IMF : Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund)
139
İKO : İç Kârlılık Oranı
İÜ : İstanbul Üniversitesi
KDV : Katma Değer Vergisi
KDVK : Katma Değer Vergisi Kanunu
KH : Kamu Harcaması
KİT : Kamu İktisadi Teşebbüsü
MDO : Marjinal Dönüşüm Oranı
MEDFOREX: Akdeniz Bölgesi Orman Kamu Malları ve Dışsallıkları
(Mediterranean Forest Public Goods and Externalities)
MİO : Marjinal İkame Oranı
MİT : Milli İstihbarat Teşkilatı
MPM : Milli Prodüktivite Merkezi
MSB : Milli Savunma Bakanlığı
MTA : Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü
NBD : Net Bugünkü Değer
OECD : Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (Organisation for
Economic Co-operation and Development)
OGM : Orman Genel Müdürlüğü
ORKÖY : Orman-Köy İlişkileri Genel Müdürlüğü
ORÜS : Orman Ürünleri Sanayi Kurumu
ÖÇKKB : Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı
ÖİB : Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
ÖSYM : Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi
ÖTV : Özel Tüketim Vergisi
PPBS : Planlama ve Programlama Bütçe Sistemi
PTT : Posta, Telefon ve Telgraf Hizmetleri
RK : Rekabet Kurumu
RTÜK : Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
SAGP : Satın Alma Gücü Paritesi
SEKA : Türkiye Selüloz ve Kağıt Endüstrisi Kurumu
SFD : Sürdürülebilir Orman Gelişimi (Sustainable Forest
Development)
140
SGK : Sosyal Güvenlik Kurumu
SIO : Sosyal İskonto Oranı
SOY : Sürdürülebilir Orman Yönetimi
SPK : Sermaye Piyasası Kurulu
SSK : Sosyal Sigortalar Kurumu
TBMM : Türkiye Büyük Millet Meclisi
TC : Türkiye Cumhuriyeti
TCK : Türkiye Cumhuriyeti Kara Yolları Genel Müdürlüğü
TCMB : Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
TL : Türk Lirası
TODAİE : Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsü
TRGM : Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
TSE : Türk Standartları Enstitüsü
TÜBİTAK: Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu
TÜFE : Tüketici Fiyat Endeksi
TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu
UNDP : Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (United Nation
Development Programme)
VGM : Vakıflar Genel Müdürlüğü
VUK : Vergi Usul Kanunu
YDK : Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu
YÖK : Yüksek Öğretim Kurumu
WB : Dünya Bankası (World Bank)
141
View publication stats