Bilim

YOLUMUZU AYDINLATANLAR Teknik

Eylül 2015 (574. sayı) ekidir.
Hazırlayan: Enis Yazıcı Çizim: Erhan Balıkçı

Uluslararası Işık ve Işık Temelli Teknolojiler Yılı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu 2015’i
“Uluslararası Işık ve Işık Temelli Teknolojiler
Yılı” ilan etti. BM ışığın ve ışık temelli teknoloji-
lerin sürdürülebilir gelişmeye ve kalkınmaya ve
aynı zamanda enerji, eğitim, tarım, sağlık gibi
1678 1709 1815
alanlardaki küresel sorunlara çözüm üretilme-
1015 Christiaan Isaac Augustin
sindeki katkıları hakkında küresel bir farkında-
lık oluşturmak için bu kararı aldı. İbn-i Heysem Huygens Newton Jean Fresnel
Newton’un çağdaşı olarak Prizmaları kullanarak yaptığı deneyler Işığın kırınımı konusunda Young’ınkine benzer
“Tarihin en büyük optikçisi”, “ikinci Batlamyus”, “ilk modern ışığın bir dalga olduğunu sonucunda renkler ve ışığın doğası deneyler yaptı. Kırınım sonucu oluşan parlak ve
bilim insanı” gibi pek çok unvanı olan, modern bilimsel yön-
Işık tıpta çığır açarken fiber optik kablolarla ve temleri ilk kullanan bilim insanları arasındadır. Bu yöntemleri
savundu. Thomas Young’ın hakkında önemli çıkarımlar yaptı. karanlık bantların yerini doğru olarak tahmin
1801 yılında ışıkla yaptığı Işığın “corpuscle” adını verdiği parça- etti. Tahminleri deneysel olarak doğrulanınca
internetle iletişimi de tamamen değiştirdi. Gün- kullanarak o zaman bilinen temel optik olayları açıklamak çift yarık deneyi dalga cıklardan oluştuğunu savundu. parçacık kuramı 20. yüzyıla kadar rafa kalktı.
için kuramlar ve matematiksel açıklamalar üretti.
lük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan kuramına büyük bir
destek kazandırdı.
ışık küresel problemlerin çözümünde de kritik Karanlık Oda Cam Prizma

bir rol oynayabilir. Beyaz Işık

Işık Kaynağı

Charles Kao İngiltere Harlow’daki

Standard Telecommunication
Laboratories’de fiber optik
kablolar üzerinde çalışırken

1965 1965 1960 1915 1865

Charles Arno Panzias ve Theodore Albert Einstein James Clerk
Kuen Kao Robert Wilson Maiman Fotoelektrik etki olarak adlandıran ve metalden
ışıkla elektron koparılması olgusunun, ışığ şid-
Maxwell
Uzun radyo sinyallerinden oluşan kozmik fon ışını- İlk işlevsel lazer cihazını detine değil frekansına bağlı olması sadece dalga Bir araya getirdiği denklemlerle
Fiber optik kablolardaki yüksek
mını keşfettiler. Kozmik fon ışınımının, herhangi bir geliştirdi. Lazerin ku- kuramı ile açıklanamıyordu. Einstein, Planck’ın elektromanyetik dalgaların do-
kayıp sorununun çözülmesine ön-
yıldız ya da galaksiye bağlı olmadan, bütün yönler- ramsal temeli 1917’lere, kuanta fikrini kullanarak ışığın kesikli enerjiye ğada nasıl davrandığını açıkladı.
cülük ederek bu kabloların teleko-
de eşit olması Büyük Patlama’ya ilişkin en önemli Einstein’a kadar uzanıyor sahip paketçikler olduğunu gösterdi. Böylece Denklemin çözümünden bulunan
münikasyon ortamı olarak kullanı-
delil oldu. Penzias ve Wilson, uzayın her yönünden olsa da yaşanan teknik ışığın parçacık-dalga ikilemi ortaya kondu. elektromanyetik dalgaların yayıl-
labileceğini gösterdi. Günümüzde
yaklaşık -270 derece sıcaklığa denk gelen bir radyo sıkıntılardan dolayı pratik ma hızının ışık hızına eşit çıkma-
kullanılan yüksek kapasiteli fiber
dalgasının sürekli olarak yayıldığını fark etti. anlamda lazer cihazla- sıyla, ışığın bir elektromanyetik
optik kabloların çalışma ilkesini
rının kullanımı ancak dalga olduğunu ortaya çıkardı.
ortaya koymuş oldu.
1970’li yıllarda başladı.
Işığın etkisiyle
kopan elektronlar

Metal yüzey

Arno Penzias ve Robert Wilson’un

kozmik fon ışınımını ilk olarak
algıladıkları Bell Telephone
Laboratories’e ait anten