Professional Documents
Culture Documents
ΧΗΜΕΙΑ
ΧΗΜΕΙΑ
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί ένα ξηραντικό έσο για την ξήρανση
διαλύ ατος:
1)Να είναι στερεό αδιάλυτο στο διάλυ α.
2)Να η δρα καταλυτικά ε την προσδιοριζό ενη ουσία και τον διαλύτη.
3) Να έχει εγάλη ταχύτητα κατακράτησης.
4) Να έχει εγάλη χωρητικότητα κατακρατού ενου νερού.
5) Να πορεί να επιτύχει εγάλης έντασης ξήρανση.
6) Να ην είναι τοξικό.
7) Να είναι οικονο ικό.
Όταν η αύξηση της θερ οκρασίας ενός σώ ατος φθάσει τους 400 έως 500οC,
τότε ιλά ε για θέρ ανση αυτού. Σε υψηλότερες των 500οC θερ οκρασίες
έχου ε πύρωση.
Στα χη ικά εργαστήρια συνηθίζεται για εν τις θερ άνσεις να
χρησι οποιούνται οι λύχνοι, τα υδρόλουτρα (ή ατ όλουτρα ή ελαιόλουτρα), τα
α όλουτρα, οι θερ αντικοί ανδύες, οι θερ αντικές πλάκες και τα
πυριαντήρια. Για τις πυρώσεις χρησι οποιούνται συνήθως οι λύχνοι και οι
ηλεκτρικοί κλίβανοι.
:ς πηγές θέρ ανσης των πειρα άτων στο εργαστήριο χρησι οποιούνται
συνήθως ο λύχνος Bünsen, τα διάφορα λουτρά (υδατόλουτρο, ελαιόλουτρο, κ.λ.π.)
και οι θερ ο ανδύες. Ο λύχνος Bünsen χρησι οποιείται κυρίως για υδατικά
διαλύ ατα ή η εύφλεκτες ενώσεις γιατί η γυ νή φλόγα είναι επικίνδυνη
πηγή πυρκαγιάς. Η θέρ ανση εύφλεκτων ουσιών γίνεται ε τη χρήση λουτρών
ανάλογα ε τη θερ οκρασία που θέλου ε να επιτύχου ε. Επίσης για θέρ ανση
από 100ºC έχρι και 300ºC χρησι οποιού ε ηλεκτρικούς θερ ο ανδύες στους
οποίους πρέπει να προσέχου ε τυχόν επαφή εύφλεκτων ουσιών ε τη ζεστή
επιφάνεια του ανδύα καθώς υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.
Τα υδρόλουτρα χρησι οποιούνται για ήπιες θερ άνσεις, κάτω από το ση είο
βρασ ού του νερού.
Τα α όλουτρα είναι για να επιτύχου ε ακό α υψηλότερες θερ οκρασίες, από
250οC έως 400οC.
Το δοχείο ε το υπό θέρ ανση δείγ α, στα υδρόλουτρα και στα α όλουτρα
βυθίζεται έχρι ένα ορισ ένο βάθος στο νερό ή την ά ο, αντίστοιχα.
Τα πυριαντήρια είναι ειδικά θερ αινό ενοι θάλα οι ε εταλλικά τοιχώ ατα
διαφόρων εγεθών, ε θερ ό ετρο και θερ οστάτη για τη ρύθ ιση της
θερ οκρασίας. Είναι χρήσι ο έσα στο πυριαντήριο, να υπάρχει αφυγραντική
ουσία για τη δέσ ευση της υγρασίας και την επιτάχυνση της διαδικασίας
ξήρανσης. Επίσης, τα πυριαντήρια χρησι οποιούνται και ως αποστειρωτές.
Η χρήση του πυριαντηρίου ε ελεγχό ενη θερ οκρασία 20D300οC, περιορίζει
ση αντικά το χρόνο ξήρανσης ιας ουσίας. Για την ξήρανση ιας ουσίας σε
πυριαντήριο, πρέπει να επιλέγεται ια θερ οκρασία χα ηλότερη από το ση είο
τήξεως ή αποσύνθεσης της.
Τοποθετού ε το σωλήνα του δείγ ατος σε υποδοχέα της φυγοκέντρου και για
ισοζύγιση τοποθετού ε αντιδια ετρικά ένα δεύτερο σωλήνα ε δείγ α ή
διαλύτη.
Όταν ένα διάλυ α έχει συγκέντρωση 2Μ, αυτό ση αίνει ότι σε ένα λίτρο
διαλύ ατος, περιέχονται 2 mol διαλυ ένης ουσίας.(Μ=mol/Lt)
13. Τι γνωρίζετε για τον ξηραντήρα κενού; Τι πρέπει να προσέχουμε κατά την
χρήση του;
Α’ Απάντηση:
ιήθηση ονο άζεται η έθοδος ε την οποία απο ονώνονται στερεά σω ατίδια
που περιέχονται σε ένα υγρό ίγ α.
Με τη έθοδο αυτή το είγ α διοχετεύεται από έναν ηθ ό (διηθητήρα D
φίλτρο). Ο ηθ ός είναι υλικό που φέρει πολύ ικρές οπές. Έτσι το υγρό είγ α
περνάει από τις οπές αυτές οι οποίες ό ως κατακρατούν τα στερεά σω ατίδια.
Συχνά υποβοηθείται και ε τη δη ιουργία κενού αέρος κάτω από το φίλτρο.
Το απο ονω ένο πλέον υγρό που έχει διέλθει από αυτό το φίλτρο
ονο άζεται διήθη α.
Το στερεό κατάλοιπο που έχει συγκρατήσει το φίλτρο ονο άζεται ίζη α.
Β’ Απάντηση:
Vιήθηση είναι η τεχνική που χρησι οποιείται για το διαχωρισ ό στερεού από
υγρό. Επιτυγχάνεται ε τη χρήση κατάλληλου διηθητικού έσου (ηθ ός) το
οποίο πορεί να είναι διηθητικό χαρτί, ή ειδικό γυαλί ε πολύ λεπτούς πόρους.
Κατά τη διήθηση το υγρό διαπερνά τον ηθ ό λόγω βαρύτητας (συνηθισ ένη
διήθηση) ή ελαττω ένης πίεσης κάτω από τον ηθ ό (διήθηση ε κενό) ενώ το
στερεό συλλέγεται πάνω στον ηθ ό.
Στην πρώτη έθοδο χρησι οποιού ε συνήθως διηθητικό χαρτί κυκλικού
σχή ατος το οποίο διπλώνεται δυο φορές στη έση και ανοίγεται στο σχή α
κώνου. Ο ηθ ός αυτός τοποθετείται σε γυάλινο χωνί φροντίζοντας τα άκρα του
να απέχουν 1D2 cm από τα άκρα του χωνιού. Στη συνέχεια στερεώνου ε το
χωνί ε τη βοήθεια στηρίγ ατος και τοποθετού ε κάτω από αυτό φιάλη
συλλογής του διηθή ατος. Ο ηθ ός υγραίνεται ε λίγες σταγόνες διαλύτη από
το ίγ α που θέλου ε να διηθήσου ε για να στερεωθεί στο χωνί και στη
συνέχεια αποχύνου ε το προς διήθηση ίγ α στο χωνί (πρώτα το υγρό και προς
το τέλος το ίζη α για να ην φράξουν από την αρχή οι πόροι του ηθ ού). Η
φιάλη που περιείχε αρχικά το προς διήθηση ίγ α, ξεπλένεται, στο τέλος της
διήθησης, ε λίγο καθαρό διαλύτη και το έκπλυ α προστίθεται και αυτό στο
χωνί. Για να γίνει πιο γρήγορα η διήθηση χρησι οποιείται ο λεγό ενος
πτυχωτός ηθ ός που διευκολύνει το πέρασ α του υγρού λόγω της αυξη ένης
επιφάνειας χαρτιού – γυαλιού.
Στη δεύτερη έθοδο ε χρήση κενού, χρησι οποιού ε αντί για το γυάλινο χωνί,
το λεγό ενο χωνί Βόchner (Μπούχνερ) ή το χωνευτήρι Gooch (Γκούχ)( ε ειδικό
γυάλινο ηθ ό) ενώ το κενό επιτυγχάνεται συνήθως ε τη βοήθεια υδραντλίας.
Με τη έθοδο αυτή πορού ε να διηθήσου ε ίγ ατα που δεν διηθούνται
εύκολα ε κοινή διήθηση κυρίως επειδή περιέχουν εγάλη ποσότητα στερεού.
Για να αποφύγου ε την είσοδο νερού από τη βρύση στο διήθη α λόγω
αναρρόφησης, παρε βάλλου ε εταξύ της βρύσης και της φιάλης του
διηθή ατος ία φιάλη ασφαλείας (παγίδα). Η αναρρόφηση πορεί να συ βεί
είτε λόγω εταβολής της παροχής νερού, είτε όταν φράξει ο ηθ ός από την
ουσίας ας ή αν κλείσου ε τη βρύση πριν βγάλου ε τη φιάλη διήθησης από το
κενό. Στο χωνί Βόchner πρέπει να εί αστε προσεκτικοί ώστε να εφάπτεται
ακριβώς το διηθητικό χαρτί στο χωνί αλλιώς το στερεό περνά στο διήθη α και
το διήθη α δεν είναι πλέον διαυγές.
18. Ένα δείγμα που θέλουμε να υπολογίσουμε την υγρασία του ζυγίζεται και
βρίσκεται ότι είναι 6,5 g. Κατόπιν τοποθετείται στο πυριαντήριο στους C
και ζυγίζεται κατά διαστήματα. Οι μετρήσεις που κάνουμε είναι οι ακόλουθες:
Χρόνος (h) 0 1 2 3 4
Βάρος Δείγματος (g) 6,5 6,39 6,30 6,24 6,24
H2O = αρχικό βάρος δείγ ατος – τελικός βάρος δείγ ατος =>
H2O = 6,5g – 6,24g = 0,26g
Έχου ε αραίωση πυκνού διαλύ ατος. Συνεπώς θα χρησι οποιήσου ε τον τύπο
για την αραίωση διαλυ άτων.
= ⋅
⋅ ⋅
= ⇒ ⋅ = ⋅ ⇒ = ⇒ = ⇒
⋅
= ⇒ = ⇒ = ⇒ =
Οπότε για την παρασκευή 250ml αραιού HCl διαλύ ατος, θα χρειαστού ε
125ml πυκνού HCl διαλύ ατος.
20. Να παρασκευάσετε ένα διάλυμα NaCl 25% w/w. (Υπολογισμοί -Πειραματική
διαδικασία).
= = = .
= ⋅ ⇒ = ⋅ =
Στη συνέχεια πρέπει να υπολογίσου ε τη άζα που αναλογεί στα 0,25 mol
NaOH, ε τον τύπο:
= ⋅
Το οριακό βάρος του NaOH:
= + + = + + =
Οπότε η ποσότητα του NaOH που θα χρειαστού ε για την παρασκευή του
διαλύ ατος ας είναι:
= ⋅ = ⋅ =
Ζυγίζου ε σε ύαλο ωρολογίου 10g NaOH, ε τη χρήση του ηλεκτρονικού ζυγού.
Σε καθαρό ποτήρι ζέσεως ρίχνου ε περίπου 100ml απιονισ ένο νερό και στη
συνέχεια ρίχνου ε έσα τη ζυγισ ένη ποσότητα του NaOH, αναδεύου ε καλά
έχρι τη διαύγαση του διαλύ ατος ας. Προσέχου ε, διότι η αντίδραση είναι
εξώθερ η. Έπειτα παίρνου ε ια καθαρή ογκο ετρική φιάλη των 250ml,
ρίχνου ε έσα στη φιάλη ας ε τη βοήθεια γυάλινου χωνιού το διάλυ α ας.
Προσθέτου ε αρκετό απιονισ ένο νερό, έχρι τη χαραγή της φιάλης ας. Στη
συνέχεια πω ατίζου ε καλά και αναδεύου ε έχρι την ο ογενοποίηση του
διαλύ ατος ας. Το διάλυ α ας είναι έτοι ο. Τέλος, επικολλού ε στην
ογκο ετρική ας φιάλη, ετικέτα που περιγράφει τα στοιχεία του διαλύ ατος
ας. Επειδή το διάλυ α ας είναι βασικό και προσβάλλει τις γυάλινες φιάλες,
θα πρέπει να το φυλάξου ε σε πλαστικό φορέα, διαφορετικά απορρίπτεται ετά
τη χρήση του καταλλήλως.
22. Τι όργανα χρειαζόμαστε για να παρασκευάσουμε ένα διάλυμα NaOH 15%
w/w;
Έχου ε αραίωση πυκνού διαλύ ατος. Συνεπώς θα χρησι οποιήσου ε τον τύπο
για την αραίωση διαλυ άτων.
= ⋅
⋅ ⋅
= ⇒ ⋅ = ⋅ ⇒ = ⇒ = ⇒
⋅
= ⇒ = ⇒ = ⇒ =
Οπότε για την παρασκευή 1000ml αραιού HCl διαλύ ατος, θα χρειαστού ε
50ml πυκνού HCl διαλύ ατος.
25. Ποια μειονεκτήματα έχει η απόσταξη και ποια ο απιονισμός του νερού;