ΠΛHPΩMENO S PO
TEΛOΣ ES
Aπό τη Σκλίβανη
ΠEPIOΔIKH EKΔOΣH THΣ NEAΣ AΔEΛΦOTHTAΣ ΣKΛIBANITΩN ATTIKHΣ «O AΓIOΣ ΓEΩPΓIOΣ»
Έτος 15ο • Aριθμός φύλλου: 71 • Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021 • Kλεισθένους 15, 105 52 Aθήνα
Τα Χριστούγεννα μιας άλλης εποχής
Δεν πρόλαβε καλά καλά να μπει ο Νοέμ-
βρης και οι προετοιμασίες για τα επερχόμε-
να Χριστούγεννα ξεκίνησαν. Τα πρώτα μα-
γαζάκια χριστουγεννιάτικων ειδών κάνουν
την εμφάνισή τους. Αρχίζεις να αναρωτιέσαι
μήπως έχασες τις μέρες και ήρθαν τα Χρι-
στούγεννα χωρίς να το πάρεις είδηση. Όμως
όχι. Τα τελευταία χρόνια στην προσπάθεια να
επεκταθεί η εορταστική περίοδος, ο χρι-
στουγεννιάτικος στολισμός ξεκινά πολύ νω-
ρίς και ξεπερνά κάθε φαντασία. Φώς και λάμ-
ψη παντού, σε καταστήματα, σε δρόμους, σε
πλατείες, σε γειτονιές. Μέχρι και το πουρνά-
ρι στην κεντρική πλατεία του χωριού μας
γνωρίζει στιγμές δόξας, με τα λαμπάκια να
φωτίζουν τα κλαδιά του και τη φάτνη στη
βάση του να μας θυμίζει τη Θεία γέννηση.
Χωρίς να το θέλεις έρχονται στη μνήμη
σου τα Χριστούγεννα περασμένων δεκαε-
τιών, τότε που οι γιορτινές μέρες διαφορο-
ποιούνταν ελάχιστα από τις καθημερινές. Τό-
τε που ως παιδιά στο χωριό, περιμέναμε τα
Χριστούγεννα με ανυπομονησία και για τε-
λείως διαφορετικούς λόγους, από τα σημερι-
νά παιδιά, μιας και τα δώρα, τα ζαχαρωτά,
και τα παιχνίδια, απλά δεν υπήρχαν για μας.
Οι προσδοκίες μας για τις γιορτινές μέρες πε-
ριορίζονταν στο να περάσουμε μερικές ώρες ξεγνοι-
ασιάς και παιχνιδιού, ελπίζοντας ότι θα χιονίσει και θα
εμπλουτίσουμε τα παιχνίδια μας με χιονοπόλεμο και με
παγωμένα σπαθιά από τα κρύσταλλα που σχηματίζον-
ταν όπως έλιωνε το χιόνι στις σκεπές και τους αχυρώ-
νες.
Μετρούσαμε τις μέρες για να σταματήσουμε το
σχολείο και να γλυτώσουμε το πρωινό ξύπνημα, τον
ποδαρόδρομο μέσα στις λάσπες και εκείνο το μαρτύ-
ριο του πλυσίματος κάθε πρωί. Πόση ώρα στεκόμουν
έξω στην τσίγγινη βρύση με το παγωμένο νερό και την
κοίταζα μέχρι να αποφασίσω να τεντώσω τα χέρια μου
ούτε που θυμάμαι. Πολλές φορές πάγωνε τελείως και
δεν έβγαζε νερό οπότε και γλιτώναμε το κρυοπάγημα
για εκείνη τη μέρα.
Η εβδομάδα πριν τα Χριστούγεννα ήταν μια εβδο-
Οι Αδελφότητες Σκλιβανιτών Αθήνας & Ιωαννίνων
εύχονται σε όλους σας Χρόνια Πολλά & Καλά !!!
Ευτυχισμένο το 2022
Aπό την Xρύσα Kαραπάνου - Tζουβάρα
μάδα ατελείωτη. Οι μέρες περνούσαν βασανιστικά αρ-
γά, δεν μπορούσαμε να συγκεντρωθούμε καθόλου στα
μαθήματα και σαν να μην έφτανε αυτό, έπρεπε να μά-
θουμε απ’ έξω και το «η Παρθένος σήμερον» και το «η
Γέννησή σου Χριστέ ο Θεός ημών», γιατί αν δεν το ξέ-
ραμε, ποιος ξέρει πόσες φορές θα το γράφαμε τιμωρία.
Με την παιδική αφέλεια που μας διέκρινε, είχαμε κα-
ταλήξει στο συμπέρασμα, ότι η επιμονή του δασκάλου
μας να μάθουμε τα απολυτίκια των Χριστουγέννων
οφειλόταν στο ότι ήταν γιός παππά και όχι επειδή η δι-
δασκαλία των θρησκευτικών περιελάμβανε την εκμά-
θηση των απολυτίκιων και την ανάγνωση του Ευαγγε-
λίου. Μετά από χρόνια νιώθω πολύ όμορφα που ξέρω
τα λόγια και τα σιγοψιθυρίζω την ημέρα των Χριστου-
γέννων, την ώρα που ψέλνονται στην εκκλησία.
Δέντρα στα περισσότερα σπίτια, δεν στολίζονταν
PR
ST
Tαχ. Γραφείο
KKA
Aριθμός Άδειας
X+7
EΛTA
PR
ST
ES
102 S PO Hellenic Post
KΩΔ:01-1160
και αν στολίζονταν ουδεμία σχέση είχαν με
τα πανύψηλα πλούσια δέντρα που σήμερα
κοσμούν τα σαλόνια των σπιτιών. Τα ψεύτι-
κα δεντράκια πέραν του ότι είχαν ελάχιστα
κλαδιά, μαδούσαν με περισσή ευκολία και
για να τα αγοράσει κανείς έπρεπε να πάει
στα Γιάννενα. Παραμονή Χριστουγέννων
λοιπόν κόβαμε μερικά κλαδιά από πεύκα, λί-
γα κουκουνάρια, και συμπληρώναμε το στο-
λισμό με μερικά λευκά χαρτιά, περίτεχνα
κομμένα, όπως μαθαίναμε στη χειροτεχνία.
Για γιρλάντες χρησιμοποιούσαμε ξυλοκορ-
δέλες που σγουραίναμε με ένα ψαλίδι ή μα-
χαίρι και για χιόνι λίγο βαμβάκι. Προσθέτα-
με και ελάχιστα μπαλόνια που δεν παραφου-
σκώναμε για να μην σπάσουν από τις πευκο-
βελόνες, και το δέντρο ήταν έτοιμο. Με τα
σημερινά δεδομένα, θα ήταν ο ορισμός του
Kitsch, όμως σ’ εμάς σκόρπιζε χαρά και άλ-
λαζε την καθημερινότητά μας.
Οι προετοιμασίες για το «ρεβεγιόν» των
Χριστουγέννων περιλάμβαναν το καθάρισμα
του σπιτιού, το άνοιγμα φύλλων για καμιά πί-
τα και το ζύμωμα του ψωμιού. Χριστόψωμο
δεν θυμάμαι να φτιάχναμε (τουλάχιστον όχι
στο δικό μας σπίτι). Παραμονή Χριστουγέν-
νων όταν υπήρχε χρόνος, οι γιαγιάδες συνή-
θως έφτιαχναν τα σπάργανα του Χριστού. Έτσι λέγε-
ται ένα είδος τηγανίτας που απλώνονταν και ψήνον-
ταν πάνω σε πυρωμένη πλάκα και στη συνέχεια πα-
σπαλίζονταν με ζαχαρόνερο ή μέλι και αν υπήρχαν κα-
νέλα και καρύδια. Με τον καιρό τα σπίτια άρχισαν να
εκσυγχρονίζονται , γκρεμίστηκαν τα παλιά τζάκια και
τη θέση του μπουχαρή πήραν οι μασίνες. Τα σπάργα-
να, μην έχοντας πλάκα και πυρωστιά, αντικαταστάθη-
καν από τις τηγανίτες.
Για γλυκά ούτε λόγος! Τα μελομακάρονα μόνο
ακουστά τα είχαμε, όμως δεν μας έλειπαν κιόλας, κα-
θώς αναλύοντας τη λέξη, ήμαστε σχεδόν σίγουροι ότι
ήταν μελωμένα μακαρόνια και μόνο αποστροφή μας
δημιουργούσαν. Αργότερα όταν δοκίμασα τα πραγμα-
τικά μελομακάρονα, αυτό το εξαιρετικό γλύκισμα, κα-
θόλου δεν με πείραξε που έμαθα ότι δεν ήταν αρχικά
γλυκό, αλλά η προέλευσή του σχετίζεται με νεκρώσι-
μο δείπνο, προερχόμενο από την αρχαία «μακαρία».
Μετά την ταφή συνήθιζαν να προσφέρουν ένα κομμά-
τι άρτου περίπου στο σχήμα του σημερινού μελομα-
κάρονου, το οποίο με τα χρόνια περιλούστηκε με σι-
ρόπι από μέλι και προέκυψε το μελομακάρονο όπως
το γνωρίζουμε όλοι μας.
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛ. 8
Σελίδα 2
ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΝΕΑ
ΓΑΜΟΣ
Στον Ιερό ναό Αγίων Αναργύρων, Μετόχι του
Πανάγιου τάφου, ετέλεσαν τον γάμο τους η Γιάννα
Ρέντζιου, κόρη του συνεργάτη της εφημερίδας Θύ-
μιου Ρέντζιου και ο Ηλίας Γομάτος. Η εφημερίδα
τους εύχεται βίον ανθόσπαρτον.
ΓΕΝΝΗΣΗ
Ο Κώστας Μπούρης και η Δήμητρα Καλαμποκα
απέκτησαν γιό.
ΒΑΦΤΙΣΗ
Ο Βασίλης & η Παρθενία Γιαννάκου βάφτισαν
τον εγγονό τους, γιό της κόρης τους Αφροδίτης.
ΑΠΕΒΙΩΣΑΝ
Όλγα Γούλα Βαγενά, Αρετή Μπούρη, Χρήστος
Στ. Τζοβάρας, Κων/νος Βουζώνης, Αικατερίνη συζ.
Νικολάου Τζιριβήλα, Βασίλειος Τσάμης, Αικατερί-
νη συζ. Βασιλείου Χρήστου, Ζωίτσα Καρκαμπούνα
Μπίτση (Δασκάλα), Γιώργος Γιαννακηβασίλης
(γιός Αργυρώς Δημάκη), Σπύρος Μεταξάς.
ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Η Αγλαΐα συζ. Κων/νου Χρήστου προσέφερε οι-
κονομική ενίσχυση στην Αδελφότητα, εις μνήμη της
πολυαγαπημένης της συνυφάδας Αικατερίνης Χρή-
στου.
Η οικογένεια του Ευάγγελου και της Πανωραίας
Γκούμα, προσέφεραν οικονομική ενίσχυση στην
Αδελφότητα, στη μνήμη της αγαπημένης μας Όλγας.
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
Αδελφότητα Σκλιβανιτών Ιωαννίνων
Κλούρας Νικηφόρος (Αργοστόλι Κεφαλονιάς)
Νικηφόρος Γιαννούλης, Θάλεια Χορίκη,
Κων/νος Κοσμάς, Παναγιώτης Δ. Θεοδώρου, Βα-
σίλης Δ. Θεοδώρου, Δημήτριος Θεοδώρου, Πανα-
γιώτης Κατσάνος, Πέτρος Κατσάνος, Αριστείδης
Γούλας, Χριστόφορος Κατσάνος, Χρήστου Αγλαΐα,
Γκούμας Ευάγγελος, Τσιριβήλα Ελένη, Δήμητρα
Λεβέντη, Φερεντίνου Μαρία, Παναγιώτης Κ. Χρή-
στου, Χρήστος Θεοδώρου.
ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ ΑΕΙ (αλφαβητικα)
Ζαρκαδάς Κων/νος, Σχολή Πληροφορικής &
Τηλεπικοινωνιών Άρτας.
Ζουρουφίδης Αλέξανδρος Θεόδωρος, Τμήμα
Ναυτιλιακών Σπουδών Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Καραπάνος Αλέξανδρος, Σχολής Πληφορορι-
κής & Τηλεπικοινωνιών Άρτας.
Καρκαμπούνα Μαρία, Πανεπιστήμιο Ιωαννί-
νων Ψυχολογία.
Παναρίτη Τζένη, Τμήμα Βιολογικών Εφαρμο-
γών Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Σταύρου Αικατερίνη (εγγονή Χρήστου Μπού-
ρη), Διοίκηση Επιχειρήσεων Πανεπιστήμιο Πά-
τρας.
Φερεντίνος Δημήτρης, Τμήμα Διοίκησης Επι-
χειρήσεων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Χρήστου Τριαντάφυλλος, Τμήμα Μηχανολό-
γων - Μηχανικών Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπι-
στημίου Δυτ. Μακεδονίας.
Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021
Ορειβατικός Σύλλογος Σκλίβανης
Το διοικητικό συμβούλιο του ορειβατικού συλλόγου Σκλίβανης Ιωαννίνων και οι φορείς του χω-
ριού επανειλημμένα έχουν καταθέσει ορισμένες προτάσεις σχετικά με το βουνό Ξηροβούνι και το
δημοτικό διαμέρισμα Σκλίβανης. Οι προτάσεις αφορούν:
ΠΡΩΤΟΝ: Την ανάδειξη μονοπατιού με διάνοιξη, καθαρισμό και τοποθέτηση πινακίδων σή-
μανσης. Το μονοπάτι βρίσκεται σε δασώδη χαράδρα εντός κατοικήσιμης ζώνης του χωριού. Πρό-
θεσή μας είναι να υπάρχει πρόσβαση από τους κατοίκους και να αποτελεί ήπια διαδρομή για πεζο-
πορία για όλους. Η απόσταση είναι περίπου 800-1000 μ. Το μονοπάτι αυτό θα αποτελεί πρόκλη-
ση/πρόσκληση για όλους αφού συνοδεύεται από τρεχούμενα νερά, δημιουργώντας έτσι μια όμορ-
φη διαδρομή.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ: Τη δημιουργία κτιριακού καταφυγίου στο Ξηροβούνι σε υψόμετρο 1.300 μέτρων.
Η προτεινόμενη περιοχή έχει οδική πρόσβαση και αποτελεί εύκολη ανάβαση για ορειβάτες. Στη συγ-
κεκριμένη περιοχή υπάρχουν εγκαταλελειμμένες πετρόκτιστες καλύβες που μπορούν να ανακαινι-
σθούν και να προκύψει καταφύγιο με ορισμένες βασικές δομές παραμονής ή/και διανυκτέρευσης.
Το προτεινόμενο μέρος επισκέπτονται τακτικά ορειβάτες αλλά και κόσμος με τα αυτοκίνητα. Είναι
ένα οροπέδιο με ορίζοντα και από τις ομορφότερες κορυφογραμμές του βουνού.
ΤΡΙΤΟΝ: Την οριοθέτηση καταφυγίου άγριας ζωής στο Ξηροβούνι για τη διάσωση της ορεινής
πέρδικας που έχει εκλείψει εξαιτίας της κυνηγετικής δράσης. Για το θέμα αυτό υπάρχουν αποφάσεις
του Δήμου Δωδώνης καθώς και της κοινότητας και των φορέων της περιοχής. Κάνουμε έκκληση για
τη διάσωση της πέρδικας αλλά και των ζαρκαδιών.
Αντιπυρικές ζώνες στη Σκλίβανη
Μετά τις δραματικές εξελίξεις με τις πυρκαγιές, όπου μεγάλες εκτάσεις γης, δάση, ζώα, κτήμα-
τα και περιουσίες οικογενειών καταστράφηκαν, επανερχόμαστε σε παλαιότερη πρότασή μας σχετι-
κά με την πρόληψη πυρκαγιών και τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών. Θεωρούμε πως είναι ανάγκη
να παρθούν μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης πυρκαγιών ευρύτερα στην περιοχή μέσω προ-
γραμμάτων και μελετών που θα προκύψουν από τους προϋπολογισμούς του κράτους, της περιφέ-
ρειας και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι μεγάλη η ανάγκη να προστατεύσουμε τη φύση, τα δά-
ση και τις κατοικίες των ανθρώπων.
Για το λόγο αυτό απαιτείται η επάρκεια επίγειων και εναέριων μέσων καθώς και ανθρώπινου δυ-
ναμικού άμεσης παρέμβασης και αποτελεσματικής δράσης.
Για την περιοχή της Σκλίβανης, λόγω της πυκνής βλάστησης, ο κίνδυνος είναι μεγάλος, όχι μό-
νο για τα δάση αλλά και για την κατοικημένη ζώνη. Όλοι οι φορείς του χωριού προτείνουμε:
- να δημιουργηθούν αντιπυρικές ζώνες,
- να δημιουργηθούν δομές παρέμβασης με κρουνούς πυρόσβεσης,
- να δημιουργηθούν ομάδες επιτήρησης στη διάρκεια του καλοκαιριού,
- να διοργανωθούν ημερίδες με θέμα την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Κάνουμε έκκληση να προγραμματιστούν και να υλοποιηθούν σε εύλογο χρονικό διάστημα, ώστε
να μη βρεθούμε μπροστά σε καταστροφικές και ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Aπό τη Σκλίβανη Το νέο e-mail
Περιοδική έκδοση της Aδελφότητας της Αδελφότητος είναι:
Σκλιβανιτών Aττικής sklivaniathens@gmail.com
«O AΓIOΣ ΓEΩPΓIOΣ»
Kλεισθένους 15 - Tηλ.: 694 6622292
IΔIOKTHTHΣ - EKΔOTHΣ
H Aδελφότητα Σκλιβανιτών Aθηνών Ο τραπεζικός λογαριασμός
EKΔOTHΣ της Αδελφότητας Σκλιβανιτών
Tζιριβήλας Kωνσταντίνος
Αθηνών δεν είναι πλέον σε
ΔIEYΘYNTHΣ EKΔOΣHΣ
Συντάσσεται από επιτροπή ισχύ και θα ενημερωθείτε στο
Yπεύθυνος έναντι του νόμου ο πρόεδρος της επόμενο φύλλο για τον νέο
αδελφότητας Kων/νος Tζιριβήλας
λογαρισμό
ΔIANEMETAI ΔΩPEAN
Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021
Έφυγε η «δική μας» Όλγα
Όσο και να θέλει κανείς να ασκηθεί στον πόνο,
να αντιμετωπίσει με ρεαλισμό και ψυχραιμία το ανα-
πάντεχο, είναι φορές που καμιά προπόνηση, καμιά
προετοιμασία, καμιά συνήθεια δεν μπορεί να αμ-
βλύνει την πίκρα, όταν στα καλά καθούμενα, χωρίς
καμιά προειδοποίηση, εισβάλλει με χυδαίο τρόπο ο
χάρος και με την αγροικοσύνη που τον διακρίνει αρ-
πάζει όσους πιστεύει ότι θα πλουτίσουν την απο-
τρόπαια συλλογή του. Μόλις στο προηγούμενο τεύ-
χος μας μιλούσαμε για τη μεγάλη απώλεια για το χω-
ριό μας από τον χαμό του Γιώργου Τζοβάρα που μας
συγκλόνισε όλους. Και πριν καλά καλά συνέλθου-
με, μια νέα απώλεια ήρθε να προστεθεί στη λίστα
και να μας συνταράξει. Λες και ήθελε για μια ακόμη
φορά να μας υπενθυμίσει και να μας επιβεβαιώσει
ότι ανήκει στον χώρο της αυταπάτης, της αφέλειας
και των ψευδαισθήσεων ο σχεδιασμός της ζωής μας
ως τα βαθιά γεράματα.
Αυτή τη φορά, για λόγους ίσως ποικιλίας στη
λαιμαργία του, ο χάρος επισκέφτηκε τη γυναικεία
κοινότητα και διάλεξε απ’ αυτή ένα πρόσωπο με
πλούσια ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά, έτσι σαν να
ήθελε να εκδικηθεί την καλοσύνη και την ανθρωπιά
που δεν ταιριάζουν στο χούι του. Διάλεξε, λοιπόν,
την Όλγα Βαγενά Γούλα, για να κοσμήσει τη βιτρί-
να της συλλογής του. Πολύ στοχευμένη επιλογή για
τα γούστα του, πολύ τραγική για την κοινωνία του
χωριού μας. Γιατί, μπορεί η Όλγα να μην ήταν γέν-
νημα-θρέμμα του χωριού μας και να ήρθε σ’ αυτό ως
νύφη, όμως εντάχθηκε στην κοινωνία μας με θέλη-
ση, με δύναμη και με αγάπη τέτοια που δε θα ’χε να
ζηλέψει τίποτε από κανέναν από μας τους γεννημέ-
νους Σκλιβανίτες. Δέθηκε με το χωριό μας η Όλγα,
όχι από συζυγική υποχρέωση, αλλά γιατί ο χαρα-
κτήρας της ήταν τέτοιος που την οδηγούσε να δεθεί
με το κοινωνικό περιβάλλον του συζύγου της, για να
διοχετεύσει σ’ αυτό την βαθιά ανθρωπιά που κου-
βαλούσε μέσα της. Γιατί, όταν αγαπάς τον άνθρω-
πό σου, αγαπάς και τους ανθρώπους με τους οποί-
ους αυτός είναι δεμένος. Οι φίλοι του γίνονται φίλοι
σου. Οι σχέσεις του γίνονται σχέσεις σου. Ο κόσμος
του γίνεται κόσμος σου. Έτσι, καμιά σημασία δεν εί-
χε ότι η κοινωνία του χωριού μας ήταν μια άγνωστη,
μια πρωτόγνωρη κοινωνία για την Όλγα. Γι’ αυτό
και δε βίωσε τον ερχομό της στο χωριό μας με τις φο-
βίες, τις ανασφάλειες ή και την υπεροπτικότητα ενός
περιστασιακού επισκέπτη, αλλά αφομοίωσε και
αφομοιώθηκε αμέσως από το περιβάλλον του χω-
καλοσύνηριού μας, μπήκε στο πετσί της νοοτροπίας
του και έγινε ισότιμο μέλος με όλους μας.
NEO MONTEPNO
ΞENOΔOXEIO
KONTA ΣTHN OMONOIA.
134 ΔΩMATIA OΛA ME Ξενοδοχείο
MΠANIO, THΛEΦΩNO,
MOYΣIKH, KΛIMATIΣMOΣ,
EΣTIATOPIO, MΠAP,
KAΦETEPIA, ΠAPKIN
Hνίοχος
BEPANTZEPOY 26, AΘHNA,
THΛ.: 210 5230811, 5237972, FAX: 210 5238197
Η οικογένεια Αριστείδη Γούλα, ευχαριστεί
θερμά τους συγχωριανούς μας για τη μεγά-
λη συμπαράσταση στο πένθος τους
Με τη σιγουριά του ανθρώπου που αγαπάει, η
Όλγα δεν άργησε ν’ ανοιχτεί και να θέσει σε ετοι-
μότητα την καλοσύνη της και τη διάθεσή της να προ-
σφέρει. Έτσι, ποτέ δε δίστασε, μέσα από τις στήλες
της εφημερίδας μας, να αναφερθεί και να παρου-
σιάσει πορτρέτα συγχωριανών μας, με τρόπο που σε
κάνει ν’ αναρωτιέσαι πότε κιόλας πρόλαβε να γνω-
ρίσει, να συμπαθήσει και να αξιολογήσει τους αν-
θρώπους του χωριού μας. Το εντυπωσιακό στη συγ-
κεκριμένη περίπτωση, πέρα από την ομορφιά του
λόγου της, είναι η λεπτομερειακή παρουσίαση των
χαρακτηριστικών των ατόμων που κάθε φορά πε-
ριέγραφε και όχι μόνο των φυσιογνωμικών αλλά και
όλων όσα έχουν να κάνουν με τα εσωτερικά χαρί-
σματα του καθενός και που αποτυπώνονταν στη
συμπεριφορά του. Έχει μεγάλη σημασία να αναζη-
τάς, να βρίσκεις και να αναδεικνύεις στον διπλανό
σου μόνο τα χαρίσματά του. Να μη φοβάσαι για πι-
θανά λάθη στην αξιολόγησή σου, να μην υπολογί-
ζεις πιθανές μουρμούρες καλοθελητών, που δεν μπο-
ρούν ν’ ακούσουν καλό λόγο παρά μόνο για τον εαυ-
τό τους. Και κάτι τέτοιο μαρτυρά βάθος ψυχής σε
μια εποχή γενικευμένης ψυχικής ρηχότητας.
Ιδιαίτερη ήταν η αγάπη και το ενδιαφέρον της
Όλγας για τους νέους. Μητέρα τεσσάρων παιδιών η
ίδια ζούσε καθημερινά και από κοντά τα προβλήμα-
τα, τις αγωνίες και το άγχος που βιώνουν οι σύγχρο-
Σελίδα 3
νοι νέοι, ένα άγχος που δεν προκύπτει, όπως πίστευε,
από κάποιες προβληματικές συμπεριφορές τους, από
απερίσκεπτες επιλογές τους, από άγνοια της πραγ-
ματικότητας. Αλλά ένα άγχος με το οποίο η κοινω-
νία των μεγάλων τους επιφορτίζει με τις εγωιστικές,
στενόμυαλες και αναχρονιστικές αντιλήψεις και
απαιτήσεις τους. Γι’ αυτό ενθάρρυνε και στήριζε κά-
θε εκδήλωση των νέων είτε στα πλαίσια πολιτιστι-
κών εκδηλώσεων των Αδελφοτήτων είτε στα πλαί-
σια των απλών νεανικών μαζώξεων, όταν οι νέοι
νιώθουν την ανάγκη ν’ ανασάνουν, να εκτονωθούν,
ν’ αντιδράσουν στην ασφυκτική πίεση των μεγαλύ-
τερων. Γι’ αυτό και αρθρογραφούσε στην εφημερί-
δα μας, υπερασπίζοντας τους νέους απέναντι στις εύ-
κολες και στενόμυαλες επιθέσεις των μεγαλύτερων.
Κι όταν δείχνεις στους νέους ότι τους υπολογίζεις,
τους ακούς, τους καταλαβαίνεις και τους στηρίζεις,
δεν μπορεί παρά να εισπράξεις την αναγνώρισή
τους, την εκτίμησή τους και την αγάπη τους. Κι όλα
αυτά η Όλγα τα κέρδισε. Και δικαίως.
Ξεχωριστή και έντονη ήταν η παρουσία και η
δράση της Όλγας στην Αδελφότητά μας. Ακολου-
θώντας την οικογενειακή της παράδοση, αφού ο
Άρης, ο σύζυγός της, υπήρξε για πολλά χρόνια αγω-
νιστής της πρώτης γραμμής, η Όλγα αφιέρωσε πολύ
χρόνο και, κυρίως, πολλή ψυχή, για να εξαντλήσου-
με τις δυνατότητες και τα περιθώριά μας, και να
έχουμε κάτι καλό να δώσουμε στον κόσμο που μας
ακολουθεί. Λες και η Αδελφότητά μας ήταν από τα
σημαντικότερα κομμάτια της ζωής της, ποτέ δεν
έλειψε από καμιά εκδήλωση, όχι για να μας τιμήσει
με την παρουσία της, αλλά για να προσφέρει όσο,
όπου και όπως μπορούσε. Η σημαντικότερη ίσως
προσφορά της ήταν ότι πάντα κρατούσε έναν ρόλο
εξισορροπιστή, όταν προέκυπταν διαφωνίες και εν-
τάσεις, όπως ήταν φυσικό για μια ομάδα με πάρα
πολλά άτομα και φυσικά με πάρα πολλές απόψεις
και απαιτήσεις. Γι’ αυτό ακριβώς και θα μας λείψει
πολύ.
Ευχόμαστε κουράγιο και υπομονή στον σύζυγό
της και τα παιδιά της. Η εικόνα του μόνιμου χαμό-
γελού της να συνοδεύει τη σκέψη τους και να τους
δίνει δύναμη και κουράγιο ν’ αντέξουν το κενό που
τους άφησε. Είναι σπουδαία υπόθεση να γνωρίζεις
ότι ολόκληρος ο κόσμος σου στέκεται με εκτίμηση,
αγάπη και αγαθή μνήμη απέναντι στον άνθρωπό σου
που έφυγε.
Καλό παράδεισο, Όλγα.
«Από τη Σκλίβανη»
KHPOΠΛAΣTIKH
EKKΛHΣIAΣTIKA EIΔH - ΔΩPA
Δ. & Σ. AΓΓEΛH
Kύργιου 9 (Tζαμί Kαλούτσιανης), Iωάννινα
Tηλ.: 26510 71356
Eργαστήριο: Eπισκοπτικό Iωαννίνων,
Tηλ.: 26510 96119, Kιν.: 6977 668961
Σελίδα 4
Όταν κοιτάς
από ψηλά...
«Άλλος για Μυροδάφνη, Πεστά, Σκλίβανη! Για Βαρ-
λαάμ, Τέροβο, Ραψαίους! Για Τύρια, Πολύγυρο, Τζαμα-
λιάγα!» (= Τζαμαλή Αγά = Αλεποχώρι)
Μακρινές σκηνές από τη δεκαετία του ’60. Σκηνές
από τον σταθμό Υπεραστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων στην Κα-
λούτσιανη, που έχουν σφηνωθεί στη μνήμη μας συνο-
δευόμενες από μια γλυκόπικρη γεύση. Μαθητές στο Γυ-
μνάσιο, στο Λύκειο, σε περιβάλλοντα αυστηρά, αυταρχι-
κά, όπου ο κάθε σαδιστής-καθηγητής, με νοοτροπία δε-
σμοφύλακα, έβγαζε την αγροικοσύνη του και τα απωθη-
μένα του στο στραπατσάρισμα της προσωπικότητας και
καμιά φορά του ίδιου του προσώπου των μαθητών, βιώ-
ναμε βασανιστικά τον χρόνο στον χώρο του σχολείου. Πο-
λύ περισσότερο εμείς τα χωριατόπουλα που ήμασταν και
πιο εύκολα θύματα και επιπλέον είχαμε να αντιμετωπί-
σουμε και την αριστοκρατική νοοτροπία των Γιαννιωτό-
πουλων που μας κοίταζαν από κάποιους πόντους ψηλότε-
ρα. Και που γυρνούσαμε στο σπίτι, κινούμασταν σ’ ένα
δωμάτιο-κλουβί που με τα σημερινά δεδομένα θα δυσφο-
ρούσαν και τα κοτόπουλα, αν το χρησιμοποιούσες για κο-
τέτσι. Ζώντας σ’ ένα τέτοιο ασφυκτικό περιβάλλον από
πολύ νωρίς μετρούσαμε σαν φαντάροι τις μέρες που υπο-
λείπονταν για τις Χριστουγεννιάτικες, τις Πασχαλινές και
τις καλοκαιρινές διακοπές. Κι όταν έφτανε η βλογημένη
στιγμή της απόδρασης και βρισκόμασταν στον σταθμό
του ΚΤΕΛ, βλέπαμε τα πράσινα λεωφορεία σαν ναυαγο-
σωστική βάρκα που θα μας μετέφερε στον παράδεισο.
Ήταν λοιπόν φυσικό ν’ αποτυπωθούν ανεξίτηλα στη μνή-
μη μας εκείνες οι στιγμές, οι εικόνες, οι φωνές, οι θόρυ-
βοι, που προηγούνταν της επιβίβασής μας στα λεωφορεία
που θα μας μετέφεραν στα μέρη που το μυαλό μας και η
ψυχή μας γαλήνευαν και όπου ρουφούσαμε λαίμαργα τα
χρώματα, τους ήχους και τις μυρουδιές που είχαν σημα-
δέψει την πρώτη μας επαφή με τον κόσμο.
Στην ίδια δεκαετία, μακριά μας, εξελισσόταν ένας κό-
σμος διαφορετικός. Όταν εμείς στριμωχνόμασταν στα
πράσινα λεωφορεία, μέσα σε τσιγαροκαπνούς, με τις σα-
κούλες για ξερατό σε ετοιμότητα και με τις λακκούβες
στον χωματόδρομο να αναταράζουν τα σωθικά μας, και
παρ’ όλα αυτά ευτυχισμένοι, στη μακρινή Αμερική, κά-
ποιοι σχεδίαζαν ταξίδι στο φεγγάρι. Σκεφτείτε πώς λει-
τούργησε στη δική μας φαντασία η εικόνα ανθρώπων να
πατάνε στο φεγγάρι. Όσο κι αν στο μέσο της δεκαετίας τα
πράσινα λεωφορεία αντικαταστάθηκαν από τα μεγαλύτε-
ρα και άνετα μπλε πούλμαν και τα ΙΧ άρχισαν να πλη-
θαίνουν στους δρόμους, ένα ταξίδι στο φεγγάρι έμοιαζε
για μας με έργο επιστημονικής φαντασίας. Γι’ αυτό και
όταν τον Ιούλιο του ’69 οι πρώτοι αστροναύτες πατούσαν
το πόδι τους στο φεγγάρι, κολλήσαμε στις βιτρίνες των
ηλεκτρονικών καταστημάτων με περιέργεια και αγωνία
να δούμε στην οθόνη της τηλεόρασης – που ακόμη απο-
τελούσε είδος πολυτελείας για τους πολλούς – το πρωτό-
γνωρο, φαντασιακό για μας γεγονός.
Αποτέλεσε ιστορικό σταθμό στην πορεία του ανθρώ-
που η απόβαση στο φεγγάρι. Όμως, με πέντε ακόμη επι-
σκέψεις που ακολούθησαν, η ρομαντικότητα με θέα το
φεγγάρι ξέφτισε, οι θεωρίες των γιαγιάδων μας πως, όταν
το φεγγάρι ήταν κόκκινο, θα είχαμε πόλεμο, καταρρί-
φθηκαν, η φαντασία στερήθηκε ένα γοητευτικό υλικό που
έχτιζε τα παραμύθια των μεγάλων. Κι όταν στις επόμενες
δεκαετίες μπήκαμε με σπασμένα τα φρένα στις λεωφό-
ρους της καταναλωτικής γοητείας, οι κορυφαίοι του χρή-
ματος και της αλαζονείας, είχαν μεταφέρει σε άλλα επί-
πεδα το ανταγωνιστικό τους πάθος. Πια, επί της γης είχαν
Θέσεις και αντι-θέσεις
Γράφει ο Δημήτρης Γ. Λεβέντης
καλύψει τις επιθυμίες τους και τη φαντασία τους και ανα-
ζητούσαν να απαλλαγούν από τα χνότα και την ανάσα
όλων εμάς των παρακατιανών, οργανώνοντας αγώνες τα-
χύτητας στους στίβους του διαστήματος. Είχαν χορτάσει
από ανέσεις, απολαύσεις, αχαλίνωτα πάθη πέρα από όρια
και κανόνες. Και μη μας πει κανείς ότι όλα αυτά τα πρω-
τοκλασάτα ονόματα στον χώρο του χρήματος, που διαγ-
κωνίζονται στους αιθέρες ήταν οι πιο μπρατσαράδες και
δουλευταράδες του κόσμου που πιάνανε την πέτρα και τη
στύβανε. Απατεώνες ολκής ήτανε. Εκμεταλλευτές του αν-
θρώπινου πόνου ήτανε. Που πάτησαν πάνω σε όσους εί-
χαν την ατυχία να γεννηθούν σε περιοχές της γης ξεχα-
σμένες από θεούς κι ανθρώπους και όπου κάθε τρία δευ-
τερόλεπτα πεθαίνει και ένα παιδί από την πείνα. Που εί-
χαν την ατυχία να γεννηθούν σε σπίτια όπου ήταν δυσεύ-
ρετα αγαθά το ψωμί και η χαρά, μπαστακωμένη όμως η
πίκρα και η οργή στα πρόσωπα και την ψυχή τους. Να γεν-
νηθούν σε σπίτια όπου όσοι τυχεροί εξασφάλιζαν μια θέ-
ση δουλειάς θα ’πρεπε να βιώνουν καθημερινά την κα-
ταπίεση και τον εξευτελισμό από τα αφεντικά τους που
τους αντιμετώπιζαν σαν τεχνολογικά, άψυχα εργαλεία. Να
γεννηθούν με σκούρο χρώμα, αταίριαστο με το χρώμα του
χρήματος. Να γεννηθούν σε περιοχές της γης που η ια-
τρική και φαρμακευτική επιστήμη δεν καταδέχτηκαν να
επισκεφτούν, μιας και δεν είχαν κανένα κέρδος ν’ αποκο-
μίσουν, έτσι που ιάσιμες για τις τεχνολογικές κοινωνίες
ασθένειες να αποδεκατίζουν ολόκληρους πληθυσμούς. Να
γεννηθούν σε περιοχές καταδικασμένες από την ιστορία
τους και τις ξεδιάντροπες επεμβάσεις των αποκαλούμε-
νων «Μεγάλων Δυνάμεων», να βιώνουν συνεχείς και έν-
τονες πολεμικές συγκρούσεις και αλληλοσπαραγμούς και
να αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα χώματα που γεν-
νήθηκαν και μεγάλωσαν και να αναζητήσουν μια καλύ-
τερη τύχη, διασχίζοντας βουνά και θάλασσες, για να βρε-
θούν όσοι γλυτώνουν από τα κύματα της θάλασσας και
φτάνουν στα σύνορα των «πολιτισμένων» χωρών μπρο-
στά σε φράχτες σαν αυτούς που στήνουν οι πολιτισμένοι
για τα αγριογούρουνα μην και κατασπαράξουν οι απολί-
τιστοι την ανεμελιά τους και τις ανέσεις τους.
Πάνω στον πόνο, τον ιδρώτα, το αίμα όλων αυτών, αλ-
λά και σε νομικά συστήματα και πολιτικές εξουσίες που
έχουν νομιμοποιήσει και ανεχτεί τις απάτες και την εκμε-
τάλλευση ως κανόνα ζωής πάτησαν όλοι αυτοί που φι-
γουράρουν σε λίστες των πιο πλούσιων, των πιο δυνατών,
των πρωτοπόρων του κόσμου. Είναι αφελές έως βλακώ-
δες να πιστεύει κανείς ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι ξε-
κίνησαν από το μηδέν και με μια αντίληψη υγιούς επιχει-
ρηματικότητας έφτασαν στο σημείο να συναγωνίζονται
για την πρωτιά σε ένα ταξίδι στο διάστημα. 5,5 δισεκα-
τομμύρια δολάρια λένε πως κόστισε ένα ταξίδι 11 λεπτών
για τον πιο πλούσιο άνθρωπο του κόσμου, τον Τζόζεφ
Μπέζος. 11 λεπτά, 5,5 δισ. Το ξαναλέμε, να το εμπεδώ-
σετε. Για σκεφτείτε να μοιραζόταν το ποσό αυτό στις πε-
ριοχές εκείνες που πεθαίνουν παιδιά από την πείνα και τις
αρρώστιες! Ονειροφαντασίες, θα πείτε και θα ’χετε δίκιο.
Κι όσοι σ’ έναν τέτοιο κόσμο με την ανοιχτοχεριά σας κο-
κορεύεστε και τάζετε στους κανακάρηδες και τις κανα-
κάρες σας το πιο σύγχρονο κινητό, ή δίπλωμα οδήγησης,
αν περάσουν στο Πανεπιστήμιο, μάθετε πως ένας δου-
λευταράς Ολλανδός, επικεφαλής εταιρείας επενδύσεων,
υποσχέθηκε στον 18χρονο γιο του, με την ευκαιρία της
Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021
αποφοίτησής του από το Λύκειο – μιλάμε για τεράστιων
διαστάσεων επιτυχία – ένα ταξίδι στο διάστημα, υπόσχε-
ση που εκπληρώθηκε, αφού ο νεαρός Ολλανδός συμμε-
τείχε μαζί με τον Μπέζος στο 11λεπτο διαστημικό ταξίδι
πληρώνοντας για εισιτήριο το ποσό των 28 εκατομμυρίων
δολαρίων. Μπορεί να ακούγεται φτηνό, αλλά ίσως να υπο-
λογίστηκε ως φοιτητικό…
«Ήταν όνειρο ζωής ένα ταξίδι στο διάστημα. Και ήταν
η πιο ευτυχισμένη μέρα της ζωής μου. Εντυπωσιάστηκα από
την ομορφιά της γης. Είναι πολύ όμορφη η γη από ψηλά»,
δήλωσε ο πιο πλούσιος άνθρωπος του κόσμου, όταν επέ-
στρεψε στη γη. Μάλλον κάποιο λάθος κάνετε, κ. Μπέζος.
Γιατί κι από κοντά η γη είναι όμορφη. Πολύ όμορφη. Εκεί
που υπάρχει αγάπη η γη είναι όμορφη. Εκεί που δεν
υπάρχει φτώχεια, η γη είναι όμορφη. Εκεί που οι άνθρω-
ποι γελάνε η γη είναι όμορφη. Εκεί που δεν υπάρχει εκ-
μετάλλευση, η γη είναι όμορφη. Εκεί που οι άνθρωποι
ονειρεύονται, η γη είναι όμορφη. Εκεί που τα παιδιά παί-
ζουν, η γη είναι όμορφη. Εκεί που υπάρχει ειρήνη, η γη
είναι όμορφη. Εκεί που οι άνθρωποι δε χωρίζονται από το
χρώμα τους η γη είναι όμορφη. Μόνο που χρειάζεται να
είσαι εφοδιασμένος με μάτια που να φορτίζονται κατευ-
θείαν από τις γεννήτριες της ψυχής, για να δουν όλη αυ-
τή την ομορφιά. Δυσεύρετο είδος τέτοια μάτια, κ. Μπέ-
ζος, στον κόσμο σας…..
«Όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει η γη με ζωγραφιά.
Μοιάζουν τα σπίτια με σπιρτόκουτα. Μοιάζουν μυρμήγκια
οι ανθρώποι. Το μεγαλύτερο ανάκτορο μοιάζει μ’ ένα μι-
κρούλι τόπι» τραγουδούσε στη δεκαετία του ’70 ο Κώστας
Χατζής. Για σας κ. Μπέζος και για το σινάφι σας μοιάζουν
μυρμήγκια οι ανθρώποι, κι όταν καταδέχεστε να πατάτε
στη γη. Κι όταν ψηλά πετάτε, ούτε καν που διακρίνονται.
Κι έτσι, η ευτυχία σας δε συνορεύει πουθενά με τις γειτο-
νιές των ανθρώπων. Και ευτυχία μακριά από τους αν-
θρώπους είναι ψυχική διαστροφή.
Κάποιοι, με το μυαλό τους βαλτωμένο και την κρίση
τους καθηλωμένη σε νηπιακό επίπεδο, θύματα, ενός πο-
λιτιστικού περιβάλλοντος που κατακλύζεται από σωρούς
τηλεοπτικών σκουπιδιών και από φλυαρίες, ανοησίες, χυ-
δαιότητες και κομπλεξισμούς που διοχετεύονται σωρηδόν
στον εγκέφαλό τους μέσω του κινητού με τη δύναμη ηλε-
κτρονικών ναρκωτικών, εκστασιάζονται και ζηλεύουν
τους μεγιστάνες που βγάλανε τσάρκα στο διάστημα την
αλαζονεία τους. Την ίδια στιγμή, κάποιοι άλλοι, βιώνον-
τας με τρόπο επώδυνο και σε καθημερινή βάση την εκμε-
τάλλευση, την καταπίεση, τη φτώχεια, και τη στέρηση,
κατακλύζονται από οργή και αγανάκτηση για όσους αντι-
μετωπίζουν τη γη και τους κατοίκους της σαν απλή πρώ-
τη ύλη για την παραγωγή προσωπικού πλούτου και εγωι-
σμού και γι’ αυτό βλέπουν τα ταξίδια στο διάστημα σαν
πρόκληση.
Και μεις, που προσπαθούμε να κρατήσουμε σε κάποια
επίπεδα στοιχειώδους αξιοπρέπειας την εικόνα μας, με-
λαγχολούμε για τα κριτήρια που ορίζουν την ευτυχία στην
εποχή μας και αναπολούμε τις μακρινές εκείνες σκηνές
στον σταθμό του ΚΤΕΛ της Καλούτσιανης, που μέσα στη
φτώχεια τους ξεχείλιζαν από αθωότητα, από ανθρώπινη
αγωνία, από όνειρα, από σχέδια, από αγάπη. Και αντιστε-
κόμενοι στις προκλητικές εικόνες και τους αλαζονικούς
λόγους των ταξιδευτών του διαστήματος, προσπαθούμε
να κρατήσουμε σαν άμυνα απέναντι στην προσπάθεια
όσων θέλουν να δολοφονήσουν τη σκέψη μας και την αν-
θρωπιά μας, δυνατή στη μνήμη μας τη φωνή του υπάλλη-
λου-φορτοεκφορτωτή που ρύθμιζε τα ταπεινά γήινα δρο-
μολόγια: «Άλλος για Μυροδάφνη, Πεστά, Σκλίβανη!
Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021
Περιγραφή της τοποθεσίας
Ανάμεσα στο όρος Ξηροβούνι και στο ύψωμα
Φλώρος , νοτιοδυτικά του Ανωγείου, νότια και πο-
λύ κοντά στο συνοικισμό Βιτσιρίνι της Σκλίβανης και
ανατολικά των Ραψαίων σχηματίζεται ο αυχένας
Πέντε Πηγάδια που διοικητικά ανήκει στην κοινό-
τητα της Κλεισούρας του νομού Πρεβέζης. Βρίσκε-
ται στο μέσον ακριβώς της διαδρομής Άρτα – Γιάν-
νενα ισαπέχοντας από τις πόλεις αυτές 34 χμ και
είναι το ψηλότερο σημείο της με υψόμετρο 770μ.
Κατά τους προηγούμενους αιώνες ο δρόμος Γιάν-
νενα –Σαλαώρα ακολουθούσε την εξής διαδρο-
μή.Γιάννενα-Άγιος Δημήτριος- Χάνι Μπουράτσιας-
Πέντε Πηγάδια – Μουλιανά(Γοργόμυλος)- Κουμπ-
ζιάδες(Αμμότοπος)- Χανόπουλο- Γέφυρα Άρτας-
Σαλαώρα. Ήταν η περίοδος που τα Γιάννενα είχαν
εξελιχθεί σε σπουδαίο παραγωγικό και εμπορικό
κέντρο, με τα εμπορεύματα να φτάνουν σ’ αυτά από
την Αίγυπτο, τη Συρία, την Κωνσταντινούπολη, την
Οδησσό, τη Βενετία και από άλλα εμπορικά σημεία
μέσω της Σαλαώρας που με τις οργανωμένες υπηρ-
σίες, αποθήκες ,φυλάκιο ,τελωνείο, αποτελούσε το
κυριότερο λιμάνι της Ηπείρου. Από την ίδια πόλη-
τα Γιάννενα- έφευγαν προϊόντα για πολλούς προ-
ορισμούς μέσω των λιμανιών Σαλαώρας και Πρέ-
βεζας. Για την εξυπηρέτηση ,την ασφάλεια των τα-
ξιδιωτών και την ασφαλή διακίνηση των προϊόντων
δημιουργήθηκαν κατά μήκος του δρόμου φυλάκια
,κούλιες(δερβένια) με δερβέναγες, και χάνια. Αυτά
ήταν: Του Φουάτ μπέη στο Ροβίλιοστο ( Άγιο Δη-
μήτριο), στην Μπουράτσια( Αγία Τράδα), στα Πέν-
τε Πηγάδια, στον Καρβασαρά ( Γοργόμυλο), στο
Χανόπουλο και στη Γέφυρα της Άρτας.
Το χάνι στα Πέντε Πηγάδια ήταν ένα ορθογώ-
Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας
25 Μαρτίου - 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21
Γιορτάζουμε φέτος τη συμπλήρωση 200 χρόνων
αφότου ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση. Οι πρό-
γονοί μας αγωνίστηκαν για την ανεξαρτησία, την πο-
λιτική ελευθερία και την κοινωνική προκοπή. Έναν
αγώνα που διδάσκει πως τα εθνικά ιδανικά και οι
μεγαλειώδεις αξίες της ελευθερίας, δημοκρατίας και
δικαιοσύνης κατακτώνται και νοηματοδοτούνται με
αγώνες και θυσίες.
Η Ήπειρος, όπως σε όλα τα ιστορικά γεγονότα
που συνθέτουν το εθνικό μεγαλείο, συνεισέφερε ου-
σιαστικά. Η συνεισφορά της αναφέρεται στην πνευ-
ματική αναγέννηση, στην προετοιμασία και τη διε-
ξαγωγή του αγώνα. Στην Ήπειρο διατηρήθηκε και
έμεινε άσβηστη η φλόγα της ελληνικής παιδείας που
στέριωσε τον νεοελληνικό διαφωτισμό.
Ήπειρος! Πατρίδα ιερή και μαρτυρική. Σέλτσο,
Σούλι, Ζάλογγο, Πάργα, Τζουμέρκα, Πέτα. Τόποι,
σημεία και σηματωροί αγωνιστικότητας και εθνικής
αξιοπρέπειας.
Η επέτειος των 200 χρόνων από την Ελληνική
Επανάσταση του ’21 εκπέμπει ένα ακατάλυτο δί-
δαγμα. Το ανάστημα που όρθωσε ο λαός μας, πριν
από 200 χρόνια, ήταν η πιο ουσιαστική και αποφασι-
στική στάση και έκφραση του δικαιώματος, που έχει
κάθε λαός, να επιλέγει ο ίδιος το δρόμο που θα πο-
ρευτεί. Να χαράσσει το δρόμο του και να τον διαβαί-
ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΑ
Γράφει ο Eυθύμιος Θ. Pέντζιος
Eκπαιδευτικός - συγγραφέας
νιο κτίσμα διαστάσεων 50 χ 10μ. όπου η στάση και
η διανυκτέρευση σ’αυτό ήταν απαραίτητη σε όλους
τους ταξιδιώτες καθ’ ότι ήταν το κεντρικό χάνι και
βρίσκονταν στο πιο κομβικό σημείο της διαδρομής .
Σ’ αυτό διανυκτέρευσαν όλοι οι περιηγητές του Ελ-
ληνικού χώρου ,Έλληνες και ξένοι οι οποίο και το
περιέγραψαν. Στις αρχές του 1800 το επισκέφτηκε
ο Γάλλος Πουκεβιλ, στις27/9/1805 ο Άγγλος Ληκ, το
1812 ο Άγγλος γιατρός Χόλαντ, ο επίσης Άγγλος πε-
ριηγητής και ζωγράφος Ληρ, ενώ στις 4/10/1809 δια-
νυκτέρευσε εκεί ο Λόρδος Βύρων. Σαν τοποθεσία
και σαν χάνι ήταν γνωστά από πολύ παλιά –ίσως και
από τη Βυζαντινή ακόμα εποχή- αφού ο Τούρκος
περιηγητής τα Εβλιγιά Τσελεμπή τα αναφέρει στο
Οδοιπορικό που εξέδωσε το 1668.Από τους
Έλληνες περιηγητές το επισκέφτηκαν, ο Αντώ-
νης Μηλιαράκης, ο Β. Δ. Ζώτος- Μολοσσός και ο
Νικόλαος Σχινάς. Εκεί που συγκλίνουν όλοι Έλλη-
νες και ξένοι είναι ότι επρόκειτο για ένα άθλιο και
βρωμερό κατάλυμα, σε ένα αφιλόξενο τοπίο πολύ
παγερό ιδίως τις χειμωνιάτικες νύχτες. Στα Πέντε
Πηγάδια υπήρχαν επίσης δύο κοτσέκια, (αποθήκες)
και δύο καφενέδες. Για την εξυπηρέτηση των αν-
θρώπων σχετικά με το νερό σκάφτηκαν πέντε πη-
γάδια εξ ου και το όνομα). Ο Βλιγμάς, το Πλατύ, η
Συκιά, η Κρανιά. Για το πέμπτο δεν έχουμε ονομα-
σία ενώ για τα ζώα ο Κουρτ Πασάς έφτιαξε λούτσα
νει. Ελεύθερος. Κι αυτή η ελευθερία δεν χαρίζεται,
Κατακτάται.
Χρόνια Πολλά σε όλους τους Ηπειρώτες/σσες
απανταχού γης, σε όλους τους Έλληνες και τις Ελλη-
νίδες.
Χρόνια Πολλά Ελλάδα μας!!!
Συμμετοχή με χαιρετισμό του
Προέδρου της Αδελφότητας
Αγαπητοί συμπατριώτες γειά σας. Από την Αδελ-
φότητα Σκλιβανιτών Αθήνας «ο Άγιος Γεώργιος» σας
στέλνουμε τους χαιρετισμούς μας και την αγάπη μας.
Ο σύλλογός μας, από το 1974 που ιδρύθηκε, έχει συ-
Σελίδα 5
με διάμετρο 16μ και βάθος 5μ.η οποία σώζεται μέ-
χρι σήμερα.
Ιστορική σημασία της θέσης
Η τοποθεσία Πέντε Πηγάδια εκτός από την
εξυπηρέτηση που παρείχε στους ταξιδιώτες με το
χάνι , ήταν παράλληλα και σπουδαία στρατηγική θέ-
ση δίνοντας πλεονέκτημα σε όποιον την κατείχε. Αυ-
τό έκανε τον στρατηγό Μακρυγιάννη να την χαρα-
κτηρίσει ’’θέση δυνατή και αναγκαία’’. Στενό πέρα-
σμα πάνω από το φαράγγι του Λούρου, ανηφορική
διαδρομή από την κοιλάδα Σκλίβανης-Αγίας Τριά-
δας και, έχοντας από τον νότο το βαθύ χάσμα στα
χαλάσματα του Ανωγείου με το ρέμα της Όσκλας,
ακόμα και μια πρόχειρη οχύρωση το καθιστούσε
απροσπέλαστο και απόρθητο. Την πρώτη οργανω-
μένη οχύρωση την έκανε ο πασάς του Βερατίου
(Μπεράτι) Κουρτ Πασάς το 1760 χτίζοντας το πρώ-
το κάστρο κοντά στο χάνι. Ο στρατηγός Μακρυ-
γιάννης λέει ότι “ήταν χάνι και το φτειάσαν οι Τούρ-
κοι κάστρο”.Αργότερα ,το 1805 ο Αλή Πασάς έκτι-
σε, με σχέδια από γαλλικά οχυρωματικά έργα, και-
νούριο φρούριο. Το καινούριο κάστρο είχε σχήμα
σταυρού και ήταν αυτό που τον εξόργισε και έδωσε-
σύμφωνα με μαρτυρίες των ντόπιων κατοίκων -δια-
ταγή να κρεμάσουν μέσα στο φρούριο τον Έλληνα
τεχνίτη, κάνοντας το φρούριο από τότε αιματο-
βαμμένο.
Το 1820 το κάστρο το κατείχαν οι Σουλιώτες. Ο
Σελήμ πασάς επικεφαλής 5.000 μουσουλμάνων προ-
σπάθησε να το ανακαταλάβει. Ηττήθηκε όμως από
τον Μάρκο Μπότσαρη και αποχώρησε.
νεχή παρουσία και δραστηριότητες τόσο στην Αθήνα
όσο και στο χωριό μας. Παράλληλα όμως, εκδίδουμε
τρίμηνη εφημερίδα που αποτελεί το συνδετικό κρίκο
μεταξύ των απανταχού συγχωριανών μας. Η πανδη-
μία που προέκυψε μας απομόνωσε από τα μέλη μας
αλλά και από συγγενείς και φίλους μας δημιουρ-
γώντας συγχρόνως θέμα επιβίωσης για τους συλλό-
γους μας. Επιβάλλεται να παραμείνουμε ενωμένοι,
δυνατοί και δημιουργικοί για να ανταπεξέλθουμε σε
αυτή την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση που βιώ-
νουμε.Τέλος, με την επέτειο της συμπλήρωσης των
200 χρόνων από την απελευθέρωση της πατρίδας μας
οι θυσίες των προγόνων μας για Ελευθερία και Ανε-
ξαρτησία ας γίνουν παράδειγμα σε όλους μας για ένα
καλύτερο αύριο .
Χρόνια πολλά Ελλάδα μας !!!
Σελίδα 6 Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021

Σημείο Ιστορικής Μνήμης το Μνημείο Πεσόντων του Ανεξάρτητου

Συντάγματος Ξηροβουνίου 1941-1944 στη Σκλίβανη
Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, 26 Νοεμ-
βρίου 2021, στην Σκλίβανη, η σεμνή τελετή απο-
καλυπτηρίων του μνημείου, των πεσόντων ανταρ-
τών του Ανεξάρτητου Συντάγματος Ξηροβουνίου
1941-1944, που στην διάρκεια του Β΄ Π.Π., έδω-
σαν την ζωή τους, μαχόμενοι υπέρ Πατρίδος, ενάν-
τια στον ιταλό και γερμανό κατακτητή.
Στην διάρκεια της εκδήλωσης ο Πρόεδρος της
Αδελφότητας Σκλιβανιτών Ιωαννίνων, Βασίλης
Μαγγιώρος, αναφέρθηκε στη μνήμη του στρατιω-
τικού διοικητή του Ανεξαρτητου Συντάγματος Ξη-
ροβουνίου του ΕΔΕΣ, Αλέξανδρου Παπαδόπου- νουμε τα αποκαλυπτήρια του ιστορικού αυτού μνη- αντάρτες του Ανεξάρτητου Συντάγματος Ξηρο-
λου, αλλά και στους πεσόντες αντάρτες του - τους μείου, που ήταν εδώ και πολλά Χρόνια μια από τις βουνίου του ΕΔΕΣ, από τον Ιούλιο του 1943, μέ-
συμπολεμιστές του, τονίζοντας ότι: «Ο Αλέξαν- προτεραιότητες της Αδελφότητάς μας, η ανάδειξη χρι και τον Σεπτέμβριο του 1944, χτυπώντας δυ-
δρος Παπαδόπουλος, ήταν γέννημα θρέμμα της δηλαδή του πεδίου της ιστορικής υπόστασης και νατά και μαχητικά, στρατιωτικές μονάδες 11ης
Σκλίβανης, και αποτέλεσε με τους αγώνες του, ιστορικής μνήμης, του χωριού της Σκλίβανης αλλά Ιταλικής Μεραρχίας Πεζικού "Brennero", τους
ενάντια στον κατακτητή, το άξιο τέκνο της περή- και της ευρύτερης περιοχής του Ξηροβουνίου». επίλεκτους ιταλούς Αλπινιστές της 2η ομάδας αλ-
φανης περιοχής του Ξηροβουνίου, βαδίζοντας στα Στην εκδήλωση μίλησε ο ιστορικός ερευνητής πινιστών, «Vale» καθώς και γερμανικές στρατιω-
χνάρια όλων αυτών των ανυπότακτων ορεσίβιων Αλέκος Ράπτης, που αναφέρθηκε εκτενώς, στην τικές μονάδες της 1ης ορεινής μεραρχίας κατα-
ανδρών, που αντιστάθηκαν στο πέρασμα των αι- πολεμική δραστηριότητα και στις μάχες που πραγ- δρομών «Edelweiss».
ώνων, σε κάθε είδους κατακτητές. Σήμερα κά- ματοποίησε ο Αλέξανδρος Παπαδόπουλος και οι Από τη Σκλίβανη

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Αγαπητά μας μέλη και συγχωριανοί/ές,
Όπως γνωρίζετε, εδώ και 2 χρόνια είμαστε σε αναστολή των δραστη-
ΝΕΟ Δ.Σ. ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ
ριοτήτων της Αδελφότητάς μας. Με την άρση της παράτασης των ΔΣ κά- ΣΚΛΙΒΑΝΙΤΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ
νουμε μια νέα αρχή. Αυτή η χρονική περίοδος, πέρα από όλα τα άλλα προ-
βλήματα που στο μεταξύ δημιουργήθηκαν, είχε ως συνέπεια και την ανα- Συγκροτήθηκε σε σώμα το νέο ΔΣ της Αδελφότητας. Συνεχί-
στολή της έκδοσης της εφημερίδας μας. (υπολειπόμαστε 2 τεύχη). ζουμε την πορεία του Συλλόγου μας για πάνω από 40 χρόνια και
Με το ενδιαφέρον και την υποστήριξη αρκετών συγχωριανών μας, ξε- σας θέλουμε δίπλα μας στην προσπάθειά μας να είμαστε ο συνδε-
περνάμε τις όποιες δυσκολίες και συνεχίζουμε. τικός κρίκος μεταξύ των εκατοντάδων Σκλιβανιτών που ζουν στην
Σημαντικό ρόλο σ' αυτή την νεκρή περίοδο που διανύουμε για τον Σύλ- αχανή πόλη μας και του χωριού μας και να συμμετέχουμε στα πο-
λογό μας έπαιξε η στήριξη από την Αδελφότητα Ιωαννίνων και πρωτίστως λιτιστικά δρώμενα στο χωριό μας.
από τον Πρόεδρό της Βασίλη Μαγγιώρο, που εν μέσω πανδημίας και εξα- Πρόεδρος: Τζιριβήλας Δ. Κων/νος
σφαλίζοντας τους αναγκαίους πόρους όχι μόνο διοργάνωσε πολιτιστικές εκ- Αντιπρόεδρος: Θεοδώρου Αθηνά
δηλώσεις στο χωριό μας αλλά και σταδιακά υλοποιεί έργα που έχει ανάγκη Γ. Γραμματέας: Οικονόμου Ν. Ειρήνη
ο τόπος μας, όπως βρύσες στις πλατείες, παιδικές χαρές και τελευταία το Ταμίας: Σταυροπούλου Κ. Ελενη
Μνημείο Πεσόντων στη χρονική περίοδο 1941-1944. Έφορος Πολιτισμού: Γούλας Α. Θεόκλητος
Τονίζουμε, τέλος, ότι η συνεργασία μεταξύ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΤΟΥ Μέλη: Μανιώτη Κατερίνα , Γιώτης Αλέξανδρος , Φερεντίνος
ΧΩΡΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΨΟΓΗ. Ιωανν. Χρήστος
Πάντοτε όμως χρειάζεται και περισσότερη προσπάθεια από όλους μας, • Ευχαριστούμε θερμά τον Ελευθέριο Λεβέντη, δικηγόρο και το Φο-
γιατί ποτέ τα προβλήματα δε λείπουν και τα σχέδια και τα όνειρά μας πάν- ροτεχνικό Γραφείο του Ευάγγελου Γκούμα, που όλα αυτά τα χρό-
τα βλέπουν ψηλότερα. Κι ας έχουμε πάντα υπόψη ότι Η ΙΣΧΥΣ ΕΝ ΤΗ νια προσφέρουν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους προς την Αδελ-
ΕΝΩΣΕΙ. φότητα
Το ΔΣ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ

ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΣΚΛΙΒΑΝΙΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Ο Χορευτικός Όμιλος Σκλίβανης στις 4-5/9/2021 συμμετείχε στο 5ο Παραδο-
σιακό Μουσικοχορευτκό Αντάμωμα "Άννα Σαρρή - Καραμπεσίνη" στο νησί της Κω.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Γιαννη Μαστόρου για την πρόσκληση και τη ζε-
στή φιλοξενία.
Συγχαρητήρια στις χορεύτριες, στους χορευτές και στον χοροδιδάσκαλό μας
Στέργιο Ζιώγα για την άψογη εμφάνιση τους.
Τα καλύτερα έπονται..
Ο Πρόεδρος Βασίλης Μαγγιώρος
Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021
Υπέρ ευεργετών και πεσόντων
Αγαπητοί συγχωριανοί
Αρκετά χρόνια πριν ο Ελευθέριος Σταυρόπου-
λος, ο γνωστός μας Τάκη-Παππάς, ως Πρόεδρος της
Κοινότητας , σε συνεργασία με το δραστήριο Πρό-
εδρο της Αδελφότητας Σκλιβανιτών Ιωαννίνων
κ.Ανδρέα Μπούρη και σε συνεννόηση με την Αδελ-
φότητα Σκλιβανιτών Αθηνών και την Εκκλησιαστι-
κή Επιτροπή του Χωριού μας επέλεξαν την Κυρια-
κή πριν το 15Αύγουστο να τελείται μνημόσυνο υπέρ
ευεργετών, πεσόντων και εκτελεσθέντων αμάχων
συγχωριανών μας κατά τη διάρκεια των διαφόρων
πολεμικών συγκρούσεων.
Έκτοτε και πολύ σωστά τη μέρα αυτή οι ίδιοι φο-
ρείς και όλοι οι Σκλιβανίτες τελούμε μνημόσυνο με
ευλάβεια και σεβασμό στη μνήμη αυτών που είτε θυ-
σιάστηκαν στις διάφορες πολεμικές συγκρούσεις
για την πατρίδα, είτε έπεσαν θύματα τις βαρβαρό-
τητας των κατακτητών είτε τέλος αφιέρωσαν χρόνο,
κόπο και χρήματα για τη βελτίωση των συνθηκών
διαβίωσής μας και τον ευπρεπισμό του χωριού μας,
που όλοι σήμερα χαιρόμαστε και απολαμβάνουμε.
Έτσι και σήμερα με τα ίδια συναισθήματα συμ-
μετέχουμε στην τέλεση του μνημόσυνου αυτού .Βέ-
βαια σήμερα το κλίμα είναι πιο βαρύ και πιο φορτι-
σμένο, γιατί το χρόνο που διανύουμε τα μέτρα που
έχουν παρθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας
μας στέρησαν το γνωστό τρόπο επικοινωνίας μας,
αλλά το πιο σπουδαίο από τη μια μεριά ο κορωνοϊ-
ός και από την άλλη η επάρατος νόσος πήρε από κον-
τά μας πολλούς και εκλεκτούς συγχωριανούς μας οι
οποίοι πολλά προσέφεραν στις οικογένειές τους και
στην κοινωνία και θα μπορούσαν να προσφέρουν
ακόμη περισσότερα.
Για αυτούς δεν θα πούμε τίποτε περισσότερο
σήμερα, γιατί η διαδρομή τους είναι σε όλους μας
γνωστή και τα μνημόσυνα τελούνται σύμφωνα με
τους κανόνες της εκκλησίας μας. Θα ευχηθούμε
όμως παρηγοριά στους οικείους τους και να είναι
ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει και η μνήμη τους
αιώνια.
Αυτό το φορτισμένο κλίμα μας οδηγεί σήμερα
πιο έντονα να μνημονεύσουμε πρώτα αυτούς που
έπεσαν θύματα στο κάλεσμα της πατρίδας κατά τον
πρώτο παγκόσμιο πόλεμο και τη Μικρασιατική κα-
ταστροφή ή εκτελέστηκαν κατά την ανώμαλη κατά-
σταση που επικρατούσε.
Αναφέρουμε εδώ όσους τα ονόματα διασώθη-
καν, γιατί ασφαλώς υπάρχουν και άλλοι που έμει-
ναν άταφοι και άκλαυτοι.
Κωνσταντίνος Βάσσης, Νικόλαος Βάσσης, Γε-
ώργιος Βουζώνης, Βασίλειος Βουζώνης, Κωνσταν-
τίνος Γεωργίου, Δημήτριος Γούλας, Χρήστος Δια-
μάντης, Κωνσταντίνος Ζώης , Γεώργιος Μπούρης,
Βασίλειος Οικονόμου, Γρηγόριος Σταυρόπουλος,
Νικόλαος Τσάμης, Χρήστος Τζουβάρας, Χρήστος
Φερεντίνος, Κωνσταντίνος Βουζώνης
Στη συνέχεια μνημονεύουμε τα θύματα της κα-
τοχής του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Βασίλειος Αναγνώστου, Ιωάννης Κλούρας, Θε-
όδωρος Λύτρας , Γεώργιος Τζουβάρας, Γεώργιος
Χρήστου, Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης
και τα θύματα των αμάχων που εκτελέστηκαν με
τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε από προηγούμενα
Ομιλία από τον
κ. Ιωάννη Τσάμη
μνημόσυνα, από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατα-
κτητές στις 27 Ιουλίου και 7 Σεπτεμβρίου 1943.
Λάμπρος Γούλας, Κατσάνου Ευθυμία, Χρήστος
Γιαννάκης, Αναστασία Τζουβάρα με το αβάπτιστο
τέκνο της, Κωνσταντίνος Φερεντίνος, Κωνσταντίνος
Καραγιάννης, Θεόδωρος και Αννέτα Σταυροπού-
λου, Γαρυφαλιά Φερεντίνου, Γεώργιος Κατσάνος 2
ετών
Ξεχωριστή μνεία κάνουμε για τα παλληκάρια
θύματα του επάρατου εμφυλίου πολέμου που έχυ-
σαν το αίμα τους στο κάλεσμα της πατρίδας και γέ-
μισαν με θλίψη τους ανθρώπους τους που άφησαν
πίσω. Η θυσία τους όμως δεν πήγε χαμένη, γιατί στον
αγώνα και στη θυσία τους στηρίχθηκε η δημιουργία
της μεταπολεμικής Ελλάδας. Αναφερόμαστε στους..
Ανδρέα Μπούρη, Τηλέμαχο Λιάσκα, Ευθύμιο
Κώστα και το Χρήστο Τζουβάρα που έπεσε μαχό-
μενος στη μακρινή Κορέα.
Βέβαια τα ονόματα όλων αυτών που μνημονεύ-
σαμε φρόντισε ο άλλοτε πρόεδρος της Κοινότητάς
μας κ. Γεώργιος [Γάκης] Κωνσταντινίδης να μεί-
νουν ανεξίτηλα γραμμένα στην επιτύμβια πλάκα που
έστησε στην είσοδο του προαύλιου χώρου της εκ-
κλησίας μας, αλλά επιβάλλεται να μνημονεύονται
και κατά την τέλεση του μνημόσυνου αυτών.
Αφήσαμε τελευταίους τους ευεργέτες του χωρι-
ού μας οι οποίοι ωθούμενοι από αγάπη για το χωριό
και χωρίς εξωτερική παρέμβαση διέθεσαν,όπως
προαναφέραμε, χρόνο, χρήμα και κόπο για την προ-
κοπή των κατοίκων του και τη βελτίωση των συνθη-
κών διαβίωσής των.
Μνημονεύουμε τον ιερέα Βασίλειο Οικονόμου
και Ιωάννη Καραγιάννη οι οποίοι το 1842, όπως εί-
ναι γνωστό, πήγαν στην Κωνσταντινούπολη και εξα-
γόρασαν το χωριό μας από το Σουλτάνο, αφού με-
τακινήθηκαν στο ταξίδι τους με τα άλογα καλιγωμέ-
να ανάποδα ,πράγμα για το οποίο κοροϊδευτικά έλε-
γαν πως οι Σκλιβανίτες καλιγώνουν τα άλογα ανά-
ποδα.
Επίσης μνημονεύουμε τον αείμνηστο Αλέξανδρο
Παπαδόπουλο, ο οποίος έμεινε στην ιστορία για την
ίδρυση του ανεξάρτητου Συντάγματος Ξηροβουνίου
των ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ, το οποίο συντέλεσε κατά ένα ση-
μαντικό ποσοστό στη διαμόρφωση της μεταπολεμι-
κής Ελλάδος. Όμως και με την αποκατάσταση της
ειρήνης εργάσθηκε ανιδιοτελώς και ακούραστα για
να γίνει το χωριό μας αυτό που είναι σήμερα με τα
έργα δενδροφυτεύσεων, αντιστήριξης των χειμάρ-
ρων και διάνοιξης δρόμων είτε χρησιμοποιώντας τα
ίδια μέσα είτε παρεμβαίνοντας στους αρμόδιους φο-
ρείς για την εκτέλεσή τους. Και το πιο σπουδαίο με-
τέδωσε αυτή την αγάπη για το χωριό και στους γιούς
του οι οποίοι συνέχισαν το έργο του με τον ίδιο ζή-
λο και είναι πρέπον να καταταγούν και αυτοί στον
κατάλογο των ευεργετών.
Δικαίως λοιπόν το σημερινό Διοικητικό Συμ-
Σελίδα 7
βούλιο της Αδελφότητας Σκλιβανιτών Ιωαννίνων με
πρωτοβουλία του ικανού Προέδρου της Βασιλείου
Μαγγιώρου αποφάσισε την κατασκευή προτομής
του και την τοποθέτηση στον ειδικά διαμορφωμένο
χώρο πάνω από το νεκροταφείο του Αγίου Δημη-
τρίου. Κατά τα αποκαλυπτήρια της προτομής του θα
πούμε περισσότερα για τον εκλεκτό αυτόν συγχω-
ριανό μας.
Αξίζει να μνημονεύσουμε το μακαριστό παππα-
Σταύρο για τον οποίο πολύ σωστά ο Δημήτρης ο
Ντάουλας στον επικήδειο λόγο του είχε πει πως
εμείς οι Σκλιβανίτες όταν λέμε ‘’παππάς’’ εννοούμε
τον παππά-Σταύρο, αλλά κυρίως για το ιστορικό έρ-
γο που άφησε καταγεγραμμένο για τη Σκλίβανη και
τους κατοίκους της. Δεν θα πρέπει να παραλείψου-
με και τους Πύρο Γιαννάκο και Βασίλειο και Αλέ-
ξανδρο Καραπάνο που διέθεσαν χρήματα και ερ-
γασία για το μοναστήρι του Προστάτη της Αδελφό-
τητας Σκλιβανιτών Ιωαννίνων Αγίου Νικολάου και
των εκκλησιών Αγίου Βλασίου και Αγίων Αναργύ-
ρων.
Θα ήταν παράλειψη αν δεν μνημονεύαμε και
τους Γεώργιο Δημητρίου Παππά, Αθανάσιο Οικο-
νόμου και Ευάγγελο Καρκαμπούνα που συνέλαβαν
και πραγματοποίησαν την ιδέα ίδρυσης της Αδελ-
φότητας Σκλιβανιτών Ιωαννίνων και μαζί με τους
Θωμά Φερεντίνο, Νικόλαο Γιώτη, Λάμπρο Καραμ-
πά και Ελευθέριο Γιαννάκη συγκρότησαν και το
πρώτο Διοικητικό της Συμβούλιο. Η Αδελφότητά
μας αυτή με τα άξια Διοικητικά της Συμβούλια και
τα ενεργά μέλη της συνέχισε και συνεχίζει και σή-
μερα να παίζει σημαντικό ρόλο στα πολιτιστικά δρώ-
μενα του τόπου μας και της πατρίδας μας γενικότε-
ρα. Μνημονεύουμε επίσης τους ιδρυτές της Αδελ-
φότητάς μας Αθηνών, οι οποίοι λίγα χρόνια μετά την
ίδρυση της Αδελφότητας Ιωαννίνων ίδρυσαν και την
Αδελφότητα Σκλιβανιτών Αθηνών, δηλαδή τους
Ιωάννη Δημητρίου Παππα, Παναγιώτη Οικονόμου,
Ντίνο Λεβέντη, Χαράλαμπο Λεβέντη, Δημοσθένη
Γιαννάκο και Γεώργιο Μπάτσο, οι οποίοι μαζί με
τους κυρίους Χρήστο Θεοδώρου, Ευάγγελο Γεωρ-
γίου και Δημήτριο Θεοδώρου συγκρότησαν το πρώ-
το Διοικητικό Συμβούλιο. Η προσφορά και της
Αδελφότητας Αθηνών είναι από τότε μέχρι σήμερα
μεγάλη στο χωριό και στους απανταχού Σκλιβανί-
τες.
Η προσφορά των Αδελφοτήτων μας και γενικό-
τερα η αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους μας
που δείχνουν οι Σκλιβανίτες, όπου και αν βρίσκον-
ται, καθώς και η προσφορά του καθενός ανάλογα
με τις δυνάμεις του, δείχνει με τον καλύτερο τρόπο
ότι οι θυσίες όλων αυτών που ,μνημονεύσαμε ούτε
ευκαιριακές ήταν ούτε πήγαν χαμένες, αλλά βρήκαν
και βρίσκουν άξιους συνεχιστές.
Για το λόγο αυτό επιβάλλεται να τους θυμόμα-
στε και να τους μνημονεύουμε κάθε χρόνο αυτούς
και όλους εκείνους που θυσιάζουν το εγώ τους για
το κοινό καλό.
Αείμνηστοι ήρωες και ευεργέτες ας αναπαύει ο
Ύψιστος τις ψυχές σας και ας τις τάξει εκεί που τους
αξίζει.
Αιωνία σας η μνήμη.
Σκλίβανη 8 Αυγούστου 2021
Σελίδα 8 Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος 2021

Τα Χριστούγεννα μιας άλλης εποχής

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛ. 1
Το πρωί των Χριστουγέννων, αν ο καιρός το επέ-
τρεπε, θα ξυπνούσαμε αξημέρωτα και θα πηγαίναμε
στην εκκλησία, στον Άη Γιώργη. Όσοι μέναμε στη Χώ-
ρα θα διασχίζαμε το Ζαγράπο, πράγμα δύσκολο αν εί-
χε βρέξει τις προηγούμενες μέρες, καθώς τα πόδια βού-
λιαζαν στο πηλώδες χώμα.
Αν φορούσες και κανένα νούμερο μεγαλύτερα πα-
πούτσια, όπως συνηθίζονταν να τα αγοράζουν τότε για
να τα έχεις και την επόμενη χρονιά, μπορεί και να τα
έψαχνες μέσα στη λάσπη.
Μετά την εκκλησία οι άντρες θα γύριζαν στο κα-
φενείο για καφέ και κονιάκ και οι γυναίκες με τα παι-
διά στο σπίτι. Αυτό έχει αλλάξει σήμερα, καθώς μετά
την εκκλησία όλοι θα περάσουν από το καφενείο για
καφέ, γλυκό, κρασί, κονιάκ με καραμέλα και πατσά,
όλα κεράσματα από τους εορτάζοντες. Τα τελευταία
χρόνια επικράτησε και στο χωριό, οι έχοντες την ονο-
μαστική εορτή να γιορτάζουν την πρώτη μέρα των Χρι-
στουγέννων, ενώ παλιότερα η γιορτή γίνονταν τη δεύ-
τερη μέρα, όπου μετά το τέλος της θείας λειτουργίας
στην εκκλησία της Παναγίας σήκωναν και τα υψώμα-
τα.
Με το πέρας των Χριστουγέννων αναμέναμε με
αγωνία την παραμονή της πρωτοχρονιάς και τον Άη
Βασίλη, που αν και δεν μας έφερνε δώρα, εμείς κομ-
μάτι από τη βασιλόπιτα του βγάζαμε. Η βασιλόπιτα θα
ήταν ή τυρόπιτα ή γαλατόπιτα, που θα είχε μέσα κανέ-
να πενηνταράκι για τον τυχερό που θα το έβρισκε. Συ-
νήθως την κόβαμε το βράδυ της παραμονής, πολύ νω-
ρίτερα από την αλλαγή του χρόνου. Την επόμενη ήταν
θέμα συζήτησης ποιος βρήκε το φλουρί στο κάθε σπί-
τι και ποιος ήταν ο τυχερός της χρονιάς.
Μετά την Πρωτοχρονιά περιμέναμε τα Θεοφάνεια
για να φύγουν επιτέλους οι καλικάντζαροι και τα πα-
γανά που θα μας έπαιρναν αν νυχτώναμε έξω από το
σπίτι. Ήταν ένας τρόπος εκφοβισμού για να μαζευόμα-
στε νωρίς από τα παιχνίδια. Ο αγιασμός των υδάτων θα
γινόταν στο πηγάδι πίσω από το σχολείο της Παναγίας,
εκτός και αν έβρεχε. Ήταν μια μέρα κατά την οποία θα
πήγαινε στην εκκλησία πολύς κόσμος -κυρίως γυναί-
κες- για να πάρουν το αγίασμα. Με δεδομένο ότι δεν
υπήρχαν αυτοκίνητα, θα έπρεπε να περπατήσουν πολ-
λή ώρα για να βρεθούν στο κέντρο του χωριού, ιδίως
όσες έμεναν στην Αγία Παρασκευή, τον Προφήτη Ηλία
και το Βιτσιρίνι. Το αγίασμα έπρεπε να μπει σε κάθε
οικογένεια για να ραντίσουν το σπίτι, τις αποθήκες και
όλα τα ζωντανά, και να προστατεύει την οικογένεια και
το βιός τους για όλη τη χρονιά.
Κάπως έτσι κυλούσαν οι μέρες μας και του Άη Γιαν-
νιού που δεν ήταν αργία και έπρεπε να γυρίσουμε στο
σχολείο, έχοντας γράψει και την έκθεση «πώς πέρασα
τις γιορτές των Χριστουγέννων». Τις περισσότερες φο-
ρές προσποιούμασταν πως ξεχάσαμε το τετράδιο, για-
τί δεν ξέραμε τι να γράψουμε. Οι εικόνες μας άλλωστε
ήταν φτωχές, όπως και το χωριουδάκι μας, αλλά έμει-
να χαραγμένες βαθιά μέσα μας αφήνοντας μια γλυκό-
πικρη γεύση.
Χρόνια πολλά για τις επερχόμενες γιορτές με Υγεία
σε όλους!

Διονύσιος Ιερομόναχος
ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΛΙΒΑΝΗΣ
Ο κτήτορας της Μονής του Αγίου Νικολάου Σκλίβα-
νης ήταν ο ιερομόναχος Διονύσιος. Αν και δεν διαθέτουμε
πολλές ακριβείς και αδιαμφισβήτητες πήγες για τη ζωή και
τη δράση του, εντούτοις η προφορική παράδοση του χω-
ριού, όπως την κατέγραψε εδώ και μισό αιώνα περίπου ο
παπα-Σταύρος Σταυρόπουλος, συμπληρώνει μερικά από
τα κενά.
Ξεκινώντας λοιπόν από το σταθερό χρονολογικό στοι-
χείο της ανέγερσης του καθολικού της Μονής το 1748, η
γέννηση του Διονυσίου θα πρέπει να τοποθετηθεί στις αρ-
χές του 18ου αιώνα, λίγο μετά το 1700. Αφού αποφάσισε
να ακολουθήσει τον μοναχικό βίο, βρέθηκε στο Άγιον
Όρος, όπου θα εκάρη μοναχός και θα χειροτονήθηκε ιερέ-
ας. Ακολούθως, μετέβη στην Αίγυπτο, όπου βρέθηκε κον-
τά στους κύκλους του πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Εκεί
όμως συνέβη το καθοριστικότερο ίσως γεγονός της ζωής
του. Χωρίς να γνωρίζουμε τα ακριβή γεγονότα, ξέρουμε
μόνο ότι η ζωή του βρέθηκε σε κίνδυνο, με αίσια όμως έκ-
βαση. Μετά την σωτηρία του ο Διονύσιος αποφάσισε να
επιστρέψει στο χωριό του υποσχόμενος στο Θεό να ανα-
καινίσει το ήδη υπάρχον μονίδριο του Αγίου Νικολάου.
Το γεγονός ότι η Μονή προϋπήρχε της αναστήλωσης
του Διονυσίου, αποδεικνύεται και από την εικόνα του Χρι-
Από τον εφημέριο Σκλίβανης
πατέρα Γρηγόριο
στού που σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο και χρονολογεί-
ται πριν το 1700. Πραγματικά, ο Διονύσιος επέστρεψε στη
Σκλίβανη και ζώντας πλέον στο παλιό κελί της Μονής προ-
χώρησε στην ανέγερση του νέου καθολικού το έτος 1748.
Το ίδιο έτος αφιέρωσε και τη νέα εικόνα του προστάτη της
Μονής, του Αγίου Νικολάου. Τέλος, το 1756 είχαν τελει-
ώσει και οι τοιχογραφίες του καθολικού, στις οποίες δια-
τηρείται και η μορφή του Διονυσίου, όπως τη βλέπουμε
στο νότιο τοίχο.
Αν και η παράδοση δεν έχει διατηρήσει κάποια πλη-
ροφορία, είναι πιθανότατο ο Διονύσιος να τελείωσε τη ζωή
του ως μοναχός στη Μονή του Αγίου Νικολάου.
Αυτή είναι η μικρή εξιστόρηση της ζωής του κτήτορα
της Μονής μας, του ιερομονάχου Διονυσίου. Είθε ο Θεός
να τον αναπαύει «εν Χώρα Ζώντων» και να τον θέτει ως
παράδειγμα και για μας, ώστε να φροντίζουμε πάντα για
την ωφέλεια του τόπου μας.

Με τα μάτια ενός παιδιού...

Αφήστε τη φαντασία σας να απλωθεί...
Από ποιά θεατρική παράσταση είναι το σκίτσο
του μικρού μας συγχωριανού Σπύρου Κυρια-
κάκη;
Όλα είναι ατμός... (Θρασύβουλας)
Μπούρδα Καραβάγκο...
Μαύρα κοράκια, άσπρα κοράκια... (ποιητής
Φαμφάρας)
Καλοί μου άνθρωποι...
Όπως καταλαβαίνεται είναι ατάκες αθάνατες
από ελληνικές ταινίες.
Ζήστε το αύριο όπως πάντα ονειρευόσασταν...
Καλή αντάμωση με γέλιο και διασκέδαση
Περικλής Δρόσος
για τη Θεατρική Ομάδα Σκλιβανιτών Αθήνας