You are on page 1of 14
8 sexta 0 APELATYWNA STRUKTURA TEKSTOW 1870 NIEDOOKRESLENIE JAKO WARUNEK ODDZIALYWANIA PROZY ‘CHTERACKIES ls place of a hermeneutics we need an erotics of art" Zamiase hermeneutyki potrzebna jest nam erotyka sti (Qntzam tego ironiczniesformulowanego postulatu mierzy Susan Sontag w eseju Against Interpretation wt forme wyjaénianin (ekstu, Ktéra od dawna,usilyje wykryé zaczenia sawate. Ww tekstach tedckich, “To, eo plerwotae byto sensowne,,pdyt ‘sprawialo, de zniekvztalcone teksty stawaly sig 2nowe czyteloe, Toztastalo sie coraz bardzie), uwnia Susan Sontag, w sieainosé wobec dostrzgalne) postaci tekstuy Kure) ukryty sens mote bye ccdkrvty saiwytainie) wylko preez interpretecie. Fakta, Ze teksty ‘Posiadaj eres, becace koe nosnikarst znacrei ie mosna bye Zakwestionowaé ai do pocratkéw sztuki nowoczesne), a zatem interpretacia redukujgca teksty do znadzen byle zitvsce usr. sadalona, Wystepowaly w nich praccied uznane konweave i tyia famym taki zasSb clemencdw ananych, Jaki byl uwazany 8 skeeprowaay, a przynaimnie) zromumialy. Gorliwose Rlasy Kacy ‘a taki) interpret ustewala zazwyczaj dopiero wtedy, Kiedy ‘ghaczente treit tekst zostalo wykryte, a jego zasadnose porwier- zona przez to, co bylo wereinie) ju? znane. Sprowadzanic ‘kstow do gotowyeh, istiahueych juz ram odniesienla stanowild ila tego sposobtsinterpretsct dose istotay eel, przez 00 teksty 2 onkesznose wast soa ost. Al tk opie to, co powule \wrburzenie? Teksty zawierajg bex watpienia momentyetyrauluie: gti ktére nieBokoja Tym samym wywohsia ow ner womosc, Susan Sontag pragrelaby okrelié jako eforyke seth) {eksty rzeczywitcie posiadaly wylgcmie ove wytworzone prec interpreta znaczenin, weedy czyteleikow! nie pozostawaloby ‘Wiele do zrobienia. Mogtby on je tylko praviaé badz odeucie, Ale omlgdey_tekstem s cztcnihiom roxarywa sie nigpomi 1 Sut Soa tem Again Intepretaton ond Orher Ena, New Yk (bat Hook 36 fe Spor ands ei iss nit ylko samo werwanie do decyrié nt” tub yeie” run jednak wnknaé we ten proces i astra sig pyaniy x, ogile moina sig wypewiadad o naliniesrego todas inter tjach,zachodecych mide tekstem a coyeinkicm, Se pop ania prry tw spekelaje?Jedoczesnie eaeba poweie, fe tekst dopiero wiedy bude sic do yea, ady jet ezptany, Wyndea TSSHiOSe BETITERE aie eS take, ius Capt lina jen pbs cna ed strony kad sg Surat oy emi hay pe Dot casos ola dope opens ric woth na es fo eal epee Si lees Powsae pn, cr) lta ogee ‘pia bet cians ioe So pycotopiceah fot Steamy seat of form og dine snalse te ese Sh na mrt saprancaria go tori opus fo Sent sbiceywnngo resume Arpanet ae eet F praeciee cos przedstawia, a maczenic tego co precdsione, ‘sie niezaletnie od naitdaniejzych rake, je owo 2uaczenie lola wywolae. Praeciwstawiny tema. pogiadow! juaw tym Imciscu podejrenic, 4 mnaczeni pocoraie tak nicuedue Gd aide) aktulizaci teksty moze 2e swe} stony nie bye nicey wigce) ni okreilong reatieacjeeksty, Ktirg ig fednak tym ‘momencie identyitue 2 tkstem. Tak postepowalazawee later. Dretacia nasawiona na wykryeie anscrenia w ten ¢pos6b kon Sekentniezubodela ona telsty. Na raenicie od ecanu do cass protesowano praechvko ourym atscniomy najeceel)jedaak 2 takin recultatem, #e ng mieiscu ademontowinege wise 2 (enia stawiano inne, ostaecanie réwnie ogranicrone, Flistria bsbiory det Hterackich mous 0 tym niiedno powiedries. Jesll sueceywitcie, jak pragnglaby nam wmowie sartuks Interpretaci" znaccente jest ukeyte w sumym tekie to powste pytaney dlnczego teksty tak bawia slew chowaneyo “ intet= Dretatorami; enzo bardzo) jednak nae sig pane, dlacego faces mac seit ey opin e ety, ma ‘ednia test pozostja te sane. Cay spossh interpret yt © tkryty Sens tekstiw, nie zaczyna sensu topo mistyfivowac nieczyé rym smym zalozonego prac seb clo kit ana bye Uniesienie do tekst jaspoelfswiatl? Gay w kaso Interprets soo sore wk imialaby by jedynie wysublimowanym praciycinaceytlnizym | ‘ym samy tylko jedi 2 mos asset eka Galyhy tt 3h amity 1; BORE Lat acs ‘Statins dopa ake ten eS Sonlede stem a_catcibiem, = sie MigLy.wicheacent Shey se teh wp jot meine wy ona Fae faze ie inden) slog pytai stawianych ysztuce interpreta moina by kontynuowes: problem zarysowany praezen das jednah form | owas teraz Bri os gyby tet litcructratceysse dal sie mredukowaé do okredionego tacrens, wiedy bylby oa Wye 2am ceogos innego — wlaSase omega zoaczenis, IOIeED Matos ‘kre fkt, eine ono ebwnied nieralenie od tekst, Mowe rodvkalnie, Oxnacaa toy te tekst itera yy sustracia dances ‘wezeinis} ‘macrenia, W ewiqrhu 2 tym telat litera byl codceyywany ea jo Swisdecrwo yduchn crs raz jako weer ‘euros jego twérciw, to anoww jako odbicle sosuahow spoke. ‘cnych itd Nie zapezecaamy tym samyan bya, 2 teksty 4terackieposiad sulbsrathistoryerny. Sam epost jena, Ww Jaki po konstytauig 1 ceynia przclazyveinym, nie wyaje _leterminowany wylgcnte historyemnis, Datego tt jest mosline, fe pray Iekturze diel minionycl ep cgsto amy ucraciy porusrany sig w sytnscach historyemyel ak akyimy do leh alee albo jak yy przesclse sala ie znowe tersenejsaosca Pracstni tego wrazeniaznajdu sig 2 pewnoscia W teks, ale Powstiwani tegod wradenia my nomi tho cy Ubi. W akcielektury aktualzujrny teks gan pee fay ara de ech es Stutiachy penewal nen cea Wee pees ae JANOW-zawszs toche odmicanie cezumiany, seimn 2e pray | ego akisalizaci dominuje wapdlne weadenie, iz thay przeithes Slat choé ak historycany,zawsze mode se stawas teraiicszoe” |W tym momencie modemy sfurmulowné nasze zidane. Bremi ‘no jak spousl moana opiree stosunekinicey wks & aytetnikem®? "Proba rozwigaania winna.praebicgae Ww tse ‘rapa, W plerwszym etpiechodei oto, ZebyaarysowaeZwiedle [ migdey tekstem a eryetnikiem. I eso 101 ‘smoistoié teksts literackiego proce odgraniczenie go od inaych rodeajow tekstdw, W-drogim etapie tig zostae chrclone t > tanalizowane podstawowe Waruski odazilywania tekstow iterac. ‘ech, Konesntrujemy pray tym szczepolnie awage na roénych ‘opninch niedookresleniaw teksieHiterackn orar ha odmianach ‘ch powstawania, W tr2ecenetape musimy sprabowe wyneale Ahjce se zaobserwowra od XVII wicku natasonic nelookedte: nin w tekstach literackich, Jeieli"salodyé wetepniey 30 aledos gdlenie jest pastawowym,vauakiem daly ania asa Ge pyania co emacs Jogo Cepansi = presée weak e Ieraturze ‘wspélczesne. Bex" watpienia zienin ono. stosnck bards} teksty racy nt Skrslonose, tym slniesay sae ug Gvtelnik we wupSirelvag EFL moliwe| ntenci Kiedy mitooktellenie preakeses) pone lanlce toleranc) cytelnk pocase ig w niemnanyin weecnteh Ropniu amgczony. Mode on wiwers Ujewaie take, Ede prowadea do mimowolne} diagnozy jego nastawicnin. Powstae {ace} pytaie, jakie swale: moze raucle ieretra ba sytanee talowicka, Postawienejedaak tego pytania ezacen jedocttnic, ie stosunek mnigdaytekstem a czytelnikiem, stosunck, Rr smu tw preedyskurowat,traktujemy jako pewien etn watepny, Deo tradsacy do teu0 problema be host Prasidimy_ do. pierwszego etapa, Jak moina opiat satus telat literackigo? Najpier reba postedzieg, 2 sai sg on od ‘wszystkich innyeh rodzajow teksty bre. preedstwiie Mb ‘xynig przekazywatayn pracdmiotistieacy aizalenie od tke st, Riedy tekit mow! jakims przedasocie, ktory inne poca him 2 taka sama jek on okseslonoicin, weedy tunow! om ipo evng ekspoyce oweeD przedmiogs. est om, w aformlowenia Auitine, language of statement (gz¥e Konstataci, w prose. wcities owych tektow,kaSee st aguage af Performance” Tiga dokonaniaP, to znacey whieh, keére dapie Konscytuvia » Pop J Austin, How 20:Do Thing ath Word, 0. Uemson ged), Combedge)Masactses 102) 01 eit. wz eran er 6) nyzodmiot. Rosumle sig, e whaty Hterackie nada do te strugclsropy, Nie posiadsja‘one dokladnego adnisienia pried ‘miotowego W ,wiece Eyciowym’” [Lebentel} ale tora dos Piero swoje praedmioty 2 elementiny znsiduiacyeh sg tym Siccie. ‘To chiwilows jeszexe prowioryeane roercénente ‘po, ‘niga tekstem jako ehspozyciaprzedmioty {tekst jako brea Drsedmions musimy.erbinicowae jeszcee dale aby doje eo Status dzielateackieg, poniewad ber wstpenia ica testy, ore oa’ stwaraia, nie bedae preer to bynaimaelltrackind Tak wige np. wazystkie thay, kigresawiajasadahe, podaa cele ibe forma zumisey,tworra rene? nowe preedmity, cages Jase jednak wo) przedmiotowy charakter dopiero daigh oznige ‘e) prace tekst nize okedlonofc, Testy usta stanowig Patt Tete anton sedoeleia, Teen sai «aije” czyteinik w akcie lektury. Rownice iw tym wypadku moins iy pat scheayeane punky graniene ha aka tery moe cintayeh reat, Niskokreleni de ie sznormalzoeae ‘Hey teks odnoa sig ak bar do respi ym sare shiney sig eweryhowne stand tscy, ea ico oka > {ch'avieraalo, W odbicu sania wedy jogo jets ercks, Niedouellene mode jednak posse take tte mecha por, de praca ua kategeie twist scRywiseg nie Ix ‘ive, Way Swit kta honey sea Ronkenca Svat ananeg, ape mots porate ber seotnege Cadralyve 4a a ten oxtail, Swit recast Jae wovwer ti into pews modo, Korey andes say te pereyte ‘edooeenie dj se yancrmelzowne dna tle osu ka" do Taidorezowe tndywuainych doswiadaet yk Mode on reduowad tekst sich wsnych doswindcae Frat te poewierdznie samego sible pocue ig om bye toes. pt iin nat, Warm et pic nom seas ‘amorecamienia na tht jeual ogo hte ton ove re lzowana, ‘Takze {ty meray do coyneni 1 yormalzac™ edookrteniay abe sky Hedy pean oP) cece lunoalviaj erie w teice: Do pomystenia st akce pray deh eel tak gvatownic spteinia sit" wyobrafnionn Jroich catclikw, i wyolue eae, Hire mopa See ot Cclofenia Tait po gatowose-do relic Hocygacd wens Sastwene: Rivne ten spond mieuokrelni gh eda Gj Jest tow haddym sie modliwose wqezmin test do ‘isaychdosvindzentaddwlanyeh wyohrae 0 Sie eet {tk i dij, to nsdookresenteaniay pomiewas Jeo fics Dla na umbaivieiaataprowans tlt do nari) ind ‘duaayeh dypomell expec Sigd tre ie ein SSaraker tatu iereckegs, Charskeryaufe Bo o0blva ey lain migdey sat proto ealysh'asviem, GoStats srrimin srvrona reas 105, ) coxi_coytelnika. Katda lektura stsle_sie_tym_samym_ ake ‘abilzaciloscyujacr) strukturs fkstw-peser mnceenia,itone 2 W ten. spossb jednak. opisaliémy tekst literacki tytko od rernatez. Musimy teraz ueryie Keo droga mianomisi skelic Pasne walne warunkl formalne, ktSre tworoqnicdookredente fay Tekice, Od razu nacusa se prey tym pytani, jk wypa wot boveata pracdmiote takigo tein, pomiewad. With Priedmiotow stleieych empiryconie nie posi on, preeclet $adnego ogpowiedaika, Oud praedmioy literckie powstajaw ton post, de tekst rozwiia praed ocrami cipsigcege rozmaite ‘yey, htire stopniowe tworza praetor | jednocessnie kon | vtyzufa go w oglgdae cayelniea Nazywamy je mawigroje do termi stworzonege przez Togardens ysechernatyzowaya veygladami" ponicwal kaady 2 nich” pragnaloy procdstavic Drzedmiot nie W sposbb ogilkowy czy ted praypadkowy, cr Feprezsneatyiny. Jak duza musi by¢ Jedoak dots tekich vali ‘iw, deby preednitliterack sal sig mupelae seyrazny? Oca Se treba ich wick, feby tekst iteacki modo bylo tic tmyobraaié x dortatecra wyeuzstodcg. Tym samy natatemy oa | Interesujgey nas tat problem. Kady poszezgslny seyalad”™ ftaponul regu ono jeden aspete. 0 ten spot w Fownyn Sopaiy oes et peeminion Merck, co poxavia omy iid’ Sc ny eye Iterged gy ale zs po tah wea ar ieee 2 fa doretoniy Ian ae py ee “tse pws ere — poicwa Ronee st Aids fsapic "maja cue w S008 col ym Bk foe F krdienia spot sig Ww Movieu v odpowiedeigideologicenalbo 8 Istnela wazakde tet powiedc, Rte pry Eos swoicie by otvaete atyula "Ta poduawowta laeinosé teats S Por Ry ngarden, (0 deide tiackin, Predoipla Maria Toromies, Wanstin 1060, 3513) rackiego ozmacen, 106, wots an scenayoyane yg fe spews wan pad ine ow erie este mel Wee eee ‘ret Ge. Om ec ree sees en ‘ine wid sel proche Rdnocce ee Stee ae theme, bc maine pate ae Saline sae whan nak uy, ‘rman wham eps ke bore noe Sig ech Inn wy dy hte et ‘elt pow ies pa ee eT (Sele en a a SL “sc ony the tin # wey re Inge ey" eee ran soe | ‘nee mn sl i da pt pes Rely pomh wnennl lm ae JS" ply ap Peco inn yc ‘en lamar a ib meg ‘Slower pee nee "arr aciaeea Sn patna ich cout a a eee Set reece ute" omar, Sa SoM Sones nls ee aay aie toa oc “Seri ela phi tage gee aan Bescon Wit ad sty ey ae Grommets ae e'pvane rales yonnencnoee pda ‘Slane chat enn ea a Syaees abe ere a Bie SSSI RC Te Gwe Pimento pe oad oe a Reiter Kenroy ates "EarQ pana eta we id Ee li orga “Tey alae em eit Reni recat Oe ale aN, Scien nice “Woacarase “ee et SSO ae "Me meg tah ‘Seta cece Calin a oa ees 'W ontekweach mies nidockredeia zona 2deaaiowane ko. varie sraugruna Teese tor Fo ta em ok ancien, wk ‘ezaltavnnew amas apy 1S satel Scnelsrnicmne kh cake using Prova Sa ‘es ostoral sole yslatke pede tn in rao Indice ot stichomatanwsbe ees He torn Pe Elo sca, sm hare power ie Tobe move usc | Ejeet paladans ten Orb) np. ovate pow Toyee'a Uli Png Wate, w hatch ledokgcene Into si roporonsni do hipepcey sas pos fat uigacs pune w tts ecin le oa tage Pr Fethuak aw” F prague, ki, Ter tunzy fe fedlce-park eich loeiywanin tego, PS Irs pow cnet asus ck miami dna to | pomndriee 9 wicket powcad at do pricey XIE ‘eka Mimo To ie tne supine potbawone wy op Inter, oni? w alle cxtannsachomataowane yas bry case. Oxmiera to ide, 3 cotinie hed per ‘iy ca wypenia ba wate ies pote: Riedy fe mes ‘pkorsye pole motvode inerpretyinych 1 unaewi a? Sern sortlwrane stron mig ponesngsnyn seysle Enns Aetna t mywmitkowad © proteps Gowadezea pow ebtara ets ership stan cr ahnie oe par Saha tae meta Se aes meine omens pee cae ae epee aaa een eens ieee aces fee eine neon Seater mene me el ea ia eee ee eer ms eerie eaters Seca tec mepeerat eee eee pee arn serene ott erence See nes eee 18 ‘edmienne od weazeniaz perwsze)lekeury. Powouve tego mona Se dost waka) upon exc, ede ea ‘mus averse warunkl dla nych seaza Prey powtors Lhe ea vpn w nsf widen wit {Sice, tolsaca wey ly oleh con To tse 2st" dodetioweinormacn snow! pcs indies

You might also like