Cel ćwiczenia: Oznaczenie stężeń mocnego (HCl) oraz słabego (CH3COOH) kwasu w roztworze

wodnym.

Miareczkowanie konduktometryczne - jedna z metod analizy instrumentalnej polegająca na

oznaczeniu końcowego punktu miareczkowania za pomocą zmian przewodności roztworu. Jest
użytecznym narzędziem do oznaczania stężeń roztworów wystepujących w mieszaninie, jeśli jony
powstające w trakcie procesu miareczkowania znacznie różnią się ruchliwością.

Elektroda (półogniwo) - układ złożony z dwóch faz przewodzących, z których jedną jest metal
lub inny stały przewodnik, a drugą jest elektrolit.

Zanurzenie elektrody powoduje zakłócenie stanu równowagi sił wzajemnego oddziaływania

poszczególnych naładowanych lub polarnych cząsteczek (kationy i aniony są równomiernie
rozmieszczone w elektrolicie w stanie równowagi). Na granicy faz następuje:

- zorientowanie dipoli cząsteczek rozpuszczalnika (H2O) w pobliżu powierzchni elektrody i

powstaje tzw. wewnętrzna warstwa Helmholtza będąca monomolekularną, ukierunkowaną
warstwą rozpuszczalnika

- anizotropia ładunku na granicy faz, wywołana ukierunkowaniem dipoli rozpuszczalnika,

powoduje, że za warstwą rozpuszczalnika jony mogą ulegać wzbogaceniu lub zubożeniu w
stosunku do średniego stężenia w elektrolicie (zewnętrzna warstwa Helmholtza)

- W kierunku elektrolitu ładunek nadmiarowy jest rozmyty i powstaje w ten sposób nadmiarowa
warstwa dyfuzyjna (Gouya - Champana)

Ogniwo galwaniczne - dwie elektrody współpracujące z roztworem elektrolitu, który może być
wspólny, ale częściej występują dwa elektrolity, dla każdej elektrody inny, i wówczas kontakt
miedzy roztworami elektrolitu jest realizowany przez klucz elektrolityczny.

Ogniwo elektrolityczne - układy, w których do elektrod jest podłączone zewnętrzne źródło

prądu.

Konduktometria - metoda elektroanalityczna oparta na badaniu przewodnictwa elektrycznego

roztworu znajdującego się między dwiema elektrodami.

Prawo Ohma - opór R przewodnika jest wprost proporcjonalny do długości (l)

przewodnika i odwrotnie proporcjonalny do powierzchni jego przekroju (A).

Konduktometria bezpośrednia - pomiar przewodności właściwej elektrolitów, która dla

roztworów elektrolitów zawarta jest w granicach 0.1-106 μS * cm-1. Wyznaczanie stężenia
roztworów na podstawie badania przewodnictwa można wykonać tylko dla prostych układów
elektrolitów, dla których istnieje liniowa zależność między przewodnością a stężeniem.
Przewodności właściwe większości roztworów elektrolitów niewiele różnią się między sobą (z
wyjątkiem H+ i OH-), dlatego konduktometria należy do metod nieselektywnych.

Zastosowanie konduktometrii bezpośredniej:

a) detektory konduktometryczne

b) przemysłowa analiza roztworów stężonych i rozcieńczonych, technologia oczyszczania wody,

oznaczanie zawartości tlenu w wodzie, charakterystyka wody destylowanej

Miareczkowanie konduktometryczne - obserwowanie zmian przewodnictwa roztworu

miareczkowanego. Zmiany te są wieczne wówczas, gdy do roztworu wprowadzamy jony różniące
się znacznie ruchliwością od jonów obecnych pierwotnie w roztworze.

Punkt końcowy miareczkowania wyznacza się z załamaniem krzywej, wykreślonej w układzie:

przewodność - objętość mianowanego roztworu miareczkującego.

Metoda ta jest przydatna, gdy wyznaczenie PK miareczkowania za pomocą innych indykatorów

jest niemożliwe, np. W przypadku roztworów silnie zabarwionych, mętnych itp. Najczęściej
miareczkowanie konduktometryczne stosuje się w przypadku reakcji strącania, zobojętniania i
kompleksowania

Miareczkowanie konduktometryczne w układzie kwas - zasada

Przebieg krzywych
miareczkowania zależy od
stopnia dysocjacji kwasu i
zasady.

1) miareczkowanie mocnego
kwasu mocną zasadą lub
odwrotnie
W czasie miareczkowania
bardzo ruchliwe jony H+ są
zastępować mniej ruchliwymi
jonami M+. Przewodność
roztworu maleje aż do
osiągnięcia PK, a po jego
przekroczeniu rośnie w miarę
wprowadzania dalszych
ilości MOH.

2) Miareczkowane słabego
kwasu mocną zasadą lub odwrotnie

Zachodzi reakcja prowadząca do zanikania słabo zdysocjowanego kwasu octowego, na którego

miejsce pojawia się całkowicie zdysocjowany octan sodu. Przewodność roztworu wzrasta. Po
przekroczeniu PK wzrost ten jest jeszcze szybszy, ponieważ od tego momentu zaczyna wzrastać
Dstęsteznie OH-, które są bardziej ruchliwe od anionów octanowych. Początkowy nieznaczny
spadek przewodności widoczny na krzywej jest spowodowany cofaniem się dysocjacji kwasu
octowego w obecności rosnących ilości octanu sodu. W miarę rozcieńczania roztworu kwasu
octowego wzrasta jego dysocjacja, a tym samym rośnie jego
przewodność.

3) miareczkowanie słabego kwasu słabą zasadą i odwrotnie

Metodą konduktometryczną można miareczkować mieszaniny

kwasów lub zasad różniących się stałą dysocjacji, np. kwasu
solnego i kwasu octowego wodorotlenkiem sodu. Metoda
znalazła zastosowanie do oznaczania stężeń roztworów