Professional Documents
Culture Documents
úIh ks¾foaYh
12 - 13 fY%AKs
^2017 isg l%shd;aul fõ'&
úIh ks ¾ foa Y h
12"13 fY% a K s
ISBN
uqøKh
02
mgq k
fmrjok 04
ye`Èkaùu 05
cd;sl fmdÿ wruqKq 06
uQ,sl ksmqK;d 08
úIh wOHhkfha wruqKq 10
cd;sl fmdÿ wruqKq iy úIh wOHhkfha wruqKq w;r iïnkaO;dj ±lafjk j.=j 11
úIh ks¾foaYh mdi,a jdr jYfhka fnod .ekSug fhdað; ie,eiau 12
úIh ks¾foaYh 12 fY%aKsh 13
úIh ks¾foaYh 13 fYa%Ksh 20
weuqKqu i 26
weuqKu
q ii 27
weuqKu
q iii 28
weuqKu
q iv 40
bf.kqï iy b.ekaúï l%fudamdh 43
mdi,a m%;sm;a;s yd jevigyka 44
;lafiarej yd we.hSu 45
ks¾ÈIag .%ka: yd wdY%s; .%ka: 46
úIh ks¾foaY iïmdol uKav,h 47
03
fmrjok
kj úIhud,d m%;sixialrKh hgf;a 12 iy 13 fYa%Ks i|yd 2017 j¾Ifha isg ls%hd;aul lsßug fuu cmka NdId úIh ks¾foaYh iïmdokh
lr we;' 12 jk fY%aKsh i|yd m%Odk ksmqK;d 10la hgf;a ksmqK;d uÜgï 27la o 13 jk fY%aKsh i|yd m%Odk ksmqK;d 10la hgf;a ksmqK;d
uÜgï 28la o wka;¾.; lr we;'
kj úIh ks¾foaYh iïmdokh lsÍug fmr úúO m<d;aj, cmka NdIdj úIh b.ekaùfï ksr; .=reNj;=ka ksfhdackh jk fia .=reNj;=ka
ksheÈhlf.ka ,nd .;a woyia yd fhdackd ie,ls,a,g .kakd ,os'
ta wkqj fmr meje;s úIh ks¾foaYhg fjkialï lsysmhla isÿ lrñka kj úIh ks¾foaYh ilia lr we;' YsIHhkag jir 2la ;=< bf.kSug
kshñ; j ;snQ lkað wCIr 500l m%udKh lkað wCIr 350 olajd wvq lr we;' ;j o m%sh Wmojk wdldrhg idys;H b.ekaùug fm,Uúh
yels jk fia idys;Hfha wka;¾.;fha o fjkila isÿ lr we;' cmka NdId ikaksfõok l=i,;d j¾Okh lsÍu iy cmka ixialD;sh iy ck
iudch ms<sn| mq¿,a ±kqula ,nd §u flfrys úfYaI wjOdkh fhduq lrk ,os'
w'fmd'i Wiia fm< cmka NdId úIh ks¾foaYfhys úIh wka;¾.;h iy uQ,sl b.ekaùu i`oyd bf.kqï-b.ekaùï l%fudamdh ms<sn| j
.=rejrhdg u`. fmkaùu wruqKq lrf.k 12 iy 13 fYa%Ks i|yd .=re ud¾f.damfoaY folla o ilia flf¾' tajd mßYS,kh lsÍfuka cmka NdId
úIh ks¾foaYh ld¾hlaIu j fhdod .ekSu i`oyd mq¿,a wjfndaOhla ,nd .ekSug yels jkq we;'
jHdmD;s kdhl
04
ye¢ka ù u
kq;k f,dalfha ;dlaIKsl ±kqfuka bÈßfhka isák cmdkh wd¾Ól" wdOHdmksl" ixialD;sl lafIa;%j, o by< idOk uÜgula
w;am;a lr .;a rgls' cmka NdIdj cmdkh ;=< muKla jHjydr jqj o j¾;udkfha fndfyda rgj, ck;dj úiska ye±ßug ms%h;djla olajkq
,nk NdIdjla nj" jd¾Isl j cmdkfha cmka NdId moku úiska mj;ajkq ,nk cmka NdId m%ùK;d úNd.hg fmkS isák úúO rgj, YsIH
ixLHdj jißka jir by< hdfuka ;yjqre fõ'
cmdkh ;dlaIKsl ±kqfuka by< ;,hlg <`.d ù we;;a ish cd;sl Wreuh iy wkkH;dj /l .ekSug o ksrka;rfhka lghq;= lsßu
u`.ska ;sridr ixj¾Okhla w;am;a lr .ekSug iu;a j we;s rgls' ixj¾Okh lrd hk .ufka § YS% ,dxlsl wmg o cmdkh weiqßka fndfyda
mdvï W.; yels h' ksoiqka f,i wkHhkag .re lsßu" ld, l<ukdlrKh" li< l<ukdlrKh wdÈh fmkajd Èh yels h'
Y%S ,dxlslhka ±kg oYl y;rlg wdikak ld,hl isg cmka NdIdj yeoEÍug fhduq ù we;' 1979 j¾Ifha § Y%S ,xldfõ mdi,a
úIhud,djg m<uqfjka u cmka NdIdj we;=¿ lrk ,o w;r wo jk úg w'fmd'i idudkH fm< yd Wiia fm< i|yd fuka u úYajúoHd,
;=< §;a cmka NdIdj bf.kSug wjia:dj ie,iS we;'
cmka NdIdj bf.kSfuka cmdkh iy cmka ixialD;sh ms<sn| f;dr;=re" Wiia ;dlaIKsl {dkh ,nd .ekSug Wmldr jkjd fuka
u úúO lafIa;%j, /lshd wjia:d Wod lr.ekSug o yels jkq we;' cmdkh ;=< wOHdmk lghq;= lr .ekSu i|yd YsIH;aj Èkd .ekSug o cmka
NdId ±kqu m%fhdackj;a jkq we;' fuu úIh ks¾foaYh yeoEÍfuka YsIHhka fuu uyÕ= m%;sM, w;a lr.kq we;ehs wfmalaId flf¾'
05
cd;sl fmdÿ wruqKq
mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <`.dùu i`oyd mqoa.,hkag iy lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;shg iydh
úh hq;= h'
jir .Kkdjla uq¿,af,a Y%S ,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u`.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;d imqrd,Su i`oyd wruqKq kshu lrkq
,eî h' iuld,Sk wOHdmk jHQyhka yd l%shdj,ska ;=< oelsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh
;=<ska <`.dlr .; hq;= my; oelafjk wruqKq cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska y÷kd f.k we;' fuu wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk
moaO;sh i|yd jQ ;u bÈß oelau f,ig cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'
i. udkj wNsudkhg .re lsÍfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl
taldnoaO;dj" cd;sl Rcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍfuka cd;sh f.dvke.Su iy Y%S ,dxflah
wkkH;dj ;yjqre lsÍu'
ii. fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye`.s odhdo y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu
iii. udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o oekqj;a ùu" yDohx.u ne`§ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a
ùu hk .=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu; iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK
lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu'
iv. mqoa.,hkaaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hhkag .re lsÍu u; mokï jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu
v. iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=`M fjk;a
Okd;aul wx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu'
06
vi mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeä ÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i`oyd odhl jk M,odhs ld¾hhka i`oyd
wOHdmkh ;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu'
vii YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev .eiSug yd tajd md,kh lr .ekSug mqoa.,hka iQodkï lsÍu iy
ixlS¾K yd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu
viii cd;Hka;r m%cdj w;r f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh" iudk;ajh iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ
wdl,am yd l=i,;d fmdaIKh lsÍu'
07
uq,sl ksmqK ;d
wOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i`oyka cd;sl wruqKq bgqlr .ekSug odhl jkq we;
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn`o oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;dj hk wkqldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d
mokï fõ'
idlaIr;dj : idjOdk j weyqïlka §u" meyeÈ,s j l:d lsÍu" f;areï .ekSu i`oyd lsshùu" ksjerÈ j iy
ksrjq,a j ,sùu" M,odhs whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn`o oekqu : NdKav" wjldYh yd ld,h" .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i`oyd l%udkql+, b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h : f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s iy j¾K .<mñka úia;r"
Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;dj : mß.Kl oekqu iy bf.kSfï § o fiajd mßY%hkaa ;=< § o fm!oa.,sl Ôú;fha § o f;dr;=re iy
ikaksfõok ;dlaIKh Wmfhda.S lr .ekSu
(II) fm!reI;a j j¾Okhg wod< ks m q K ;d
- ks¾udKYS,S nj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;Ska" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu" úpdrYS,S yd ú.%yd;aul Ñka;kh"
lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in`o;d" kj fidhd .ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d
- Rcq .=Kh" bjid ord isàfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu" jeks w.hhka
- Ñ;a;fõ.S nqoaêh
iudc mßirh : cd;sl Wreuhka ms<sn`o wjfndaOh" nyqjd¾.sl iudchl idudðlhka ùu yd iïnkaO ixfõ§;dj
yd l=i,;d" idOdrK hqla;sh ms<sn`o ye`.Su" iudc iïnkaO;d" fm!oa.,sl p¾hdj" idudkH yd
ffk;sl iïm%odhhka" whs;sjdislï" j.lSï" hq;=lï iy ne`§ï
08
ffcj mßirh : iðù f,dalhl" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .ia je,a" jkdka;r" uqyqo" c,h" jd;h iy cSjh - Ydl" i;a;aj
yd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõoS nj yd l=i,;d
fN!;sl mßirh : wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia ðú;hg tajdfha we;s iïnkaO;dj" wdydr" we`ÿï" ksjdi" fi!LH"
iqj myiqj" Yajikh" ;Skaÿ" ksial,xlh" úfõlh" wmøjH iy u,my lsÍu hkdÈh yd iïnkaO jQ wjfndaOh"
ixfõÈ;dj yd l=i,;dj' bf.kSu" jev lsÍu iy Ôj;a ùu i`oyd fuj,ï iy ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï
l=i,;d fuys wvx.= fõ'
mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisÍï rgdjkag wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa
f;dard thg iß,k fia lghq;= lsÍu i`oyd w.hhka Wlyd.ekSu yd iaùhlrKh
fi!kao¾hh" idys;Hh" fi,a,ï lsÍu" l%Svd yd u,, l%Svd" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk
úfkdaoh" i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;aoelSï
YS>%fhka fjkia jk ixlS¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k l%shdj,shla yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd
Bg ixfõ§ j yd id¾:l j m%;spdr oelaùu;a iajdëk j bf.k .ekSu;a i`oyd mqoa.,hkag Yla;sh ,nd §u'
^Wmqgd .ekSu - cd;sl wOHdmk fldñIka jd¾;dj 2003&
09
cmka NdIdj úIh wOHhkfha wruqKq
01 cmka NdIdj l;d lsrSu" ,sùu" lshùu yd Y%jKh u`.ska NdId YlH;dj we;s lr .ekSu'
02 fmros. f,dalfha ixialD;s yd Bg wdfõKsl ,laIK .fõIKh lrñka cmka cd;slhka iu`. iïnkaO;d f.dvk`.d .ekSu'
03 cmka NdIl iudchg wh;a iudc ixialD;sl yr moaO;s y÷kd f.k w.h lsrSu'
04 idys;Hhsl" úoHd;aul yd iudÔh oekqu j¾Okh lr .ksñka fjkia jk f,dalh iu`. ióm iïnkaO;d f.dvk.d .ekSu'
05 cmka iudch ;=< m%o¾Ykh jk wdpdrYS,S nj" ixhuh yd udkj .=Kdx. we.hSu'
07 wka;¾cd;sl m%cdj yuqfõ wNsudkj;a f,i lghq;= lsÍfï yelshdj ,nd .ekSu'
08 úpdrYS,s Ñka;kh" ridiajdoh" ks¾udKd;aul yelshdj u`.ska iunr fm!reIhla we;s lsÍu'
10
úIh wruqKq
cd;sl fmdÿ wruqKq
1 2 3 4 5 6 7 8
1' udkj wNsudkhg .re lsÍfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha
ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sl taldnoaO;dj" cd;sl Rcq .=Kh"
cd;sl iu`.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍfuka cd;sh f.dvke.Su iy Y%S
,dxflah wkkH;dj ;yjqre lsÍu'
2' fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udyeÕs
odhdohka y÷kd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu'
3' udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn| ±kqj;a ùu" yDohdx.uj
ne£ulska hq;= j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk .=Kdx. m%j¾Okh lsÍug
bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu; iy m%cd;dka;s%l Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla
ks¾udKh lsÍu iy mj;ajd f.k hdug iydh ùu'
4' mqoa.,hkaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hkag .re lsÍu u; mokï
jQ ;sridr Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu'
5' iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i|yd ks¾udK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S
Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=¿ fjk;a Odk;aul wx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu'
6' mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeä ÈhqKq flfrk Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh
i|yd odhl jk M,odhS ld¾hhka i|yd wOHdmkh ;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh
lsÍu'
7' YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿjk fjkialï wkqj yev .eiSug yd tajd
md,kh lr .rkSug mqoa.,hska iQodkï lsßu yd ixlS¾K yd wkfmalaIs; wjia:djkag
id¾:l uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu'
8' cd;Hka;r m%cdj f.!rjkSh ia:dkhla ysñ lr .ekSug odhl jk hqla;sh" iudk;ajh
iy wfkHdakH .re;ajh u; mokï jQ wdl,am yd l=i,;d fmdaIKh lsÍu'
11
cmka úIh ks¾foaYh - 12, 13 fY%aKs
mdi,a jdr jYfhka fnod .ekSug fhdað; ie,iqu
12
12 fY%aKsh cmka úIh ks¾foaYh - 2017
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
1'1 cmka NdIdfõ Yío • cmka NdIdfõ uQ,sl Yío • cmka NdIdfõ Yío 30
1.0 Yío iy wlaIr
y÷kd f.k WÉpdrKh rgd y÷kd f.k Yío ksjerÈ j
y÷kd f.k
lrhs' • ysr.kd wlaIr ^weuqKqu i) WÉpdrKh lrhs'
Ndú; lrhs'
1.2 ysr.kd wlaIr ,shhs' • l;lkd wlaIr ^weuqKqu ii) • ysr.kd wlaIr ksjerÈ j
1'3 l;lkd wlaIr ,shhs' • iqúfYaI Yío rgd ,shhs'
- Ⱦ> wlaIr • l;lkd wlaIr ksjerÈ j
- y,a lsÍu ,shhs'
- ne|s wlaIr • ysr.kd wlaIr yd l;lkd
- f>daI Yío wlaIr Ndú; lr ksjerÈ j
jpk" jdlH ,shhs'
• fm!oa.,sl f;dr;=rej,g 27
2'0 ijka È wjYH 2'1 ffoksl Ôú;hg wod< • fm!oa.,sl f;dr;=re ijka § u;lfhka bÈßm;a
f;dr;=re ixjdoj,g ijka § • wjir .ekSu yd m%;slafIam lrhs'
.%yKh lrf.k m%;p
s dr olajhss' lsÍu' • wikakka flfrys wjOdkh
m%;spdr olajhs' fh duq lrñk a ixjdofha
fhfohs'
• WÑ; mßÈ ms<s;=re imhhs'
• ffoksl Ôú;h yd iïnkaO
ixjdoj,g m%;spdr olajhs'
2'2 ffoksl Ôú;hg • ijka § wjfndaO lr f.k
• NdKav ñ, § .ekSu'
wjYH Wmfoiaj,g iy Wmfoia wkqj lghq;= lrhs'
• ksfõok • NdKavj, ñ, ksjerÈ j y\qkd
f;dr;=rej,g ijka §
• weKjqï lsÍu f.k m%ldY lrhs'
m%;spdr olajhs'
• u`. fmkaùu • ks fõok j,g ijka §
• ¥rl:k ixjdo isÿ lsÍu f;dr;=re wkqj m%;ps dr olajhs's
• iïuqL idlÉPd • ijka § f;dr;=re ,ndf.k
wjYH NdKav ksjerÈ j
weKjqï lrhs'
• ¥rl:k mKsúvj,g ijka §
wdpdrYS,S j m%;spdr olajhs'
13
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
3'0 ksrjq,a iy 3'1 ffoksl Ôú;hg wjYH • fm!oa.,sl f;dr;=re • ir, ixjdo f.dvkÕñka
45
M,odhS f,i f;dr;=re cmka yqjudre lr.ekSfï ixjdo f;dr;= r e yq j udre lr
NdIdj Ndú; niska yqjudre lr • wjir .ekSu yd m%;slafIam .kshs'
lrñka .kshs' lsÍu' • cmka niska f;dr;=re iy
ikaksfõokfha • NdKav ñ, § .ekSu' Wmfoia ,nd fohs'
fhfohs' 3'2 cmka niska wjYH • ksfõok • cmka nis k a ixjdofha
f;dr;=re iy Wmfoia • weKjqï lsÍu fh§ug bÈßm;a fjhs'
,nd fohs' • u`. fmkaùu • WÑ; fhÿï Ndú; lrhs'
• ¥rl:k ixjdo isÿlsrSu • ksjeros fhÿï Ndú; lr
• iïuqL idlÉPd weKjqï lrhs
• ÿrl:k ixjdofha fhfohs'
14
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
4'0 uQ,sl jHdlrK 4'1 uQ,sl jHdlrK rgd • kdu mo" i¾jjdÑ mo" • kdu mo" i¾jjdÑ mo
• jdlH iïnkaOl mo" WÑ; f,i Ndú; lr 75
rgd y÷kd y÷kd f.k • m%Yak jdÑ mo jHdlrKdkql+, jdlH
f.k ksjerÈ j jHdlrKdkql+, j • ixLHd" .Kl mo" f.dv k`.hs'
• úfYaIK mo
Ndú; lrhs' jdlH ks¾udKh lrhs'
• ls%hd úfYaIK • wjia:dkql+, j m%YakjdÖ
mo fhdod .ksñka
f;dr;=re úuid
±k.kshs'
15
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
5'0 lkað wlaIr 5'1 wlaIrj, wdrïNh iy • lkað wlaIr ^weuqKqu iv) • lkað wlaIrj, wdrïNh
y÷kd f.k úldYh ms<sn| j • lkað wlaIr ms<sn| iy úldYh fláfhka 33
Ndú; lrhs' wjfndaOfhka hq;= j ye¢kaùu' úia;r lrhs'
lkað wlaIr Ndú; • lkað wlaIrj, ft;sydisl
lrhs' miqìu • ,sùfï ksjerÈ mshjr wkqj
• lkað wlaIr Ndú; lsÍfï lkað ,shhs'
5'2 lkað wlaIr ksjerÈ j jeo.;alu
,shhs' • lkað wlaIr ,sùfï uQ,sl • lkað wlaIr Tkafhdñ
Í;s iy l=kafhdñ l%u wkqj
5'3 lkað wlaIr ksjerÈ j • lkað wlaIr ,sùfï mshjr ksjerÈ j lshjhs'
lshjhs'
• lkað wlaIr lshùfï l%u • w¾:hg wkqj ksjerÈ lkað
5'4 w¾:dkql+, j lkað - Tkafhdñ wlaIrh Ndú; lr ,shhs'
wlaIr Ndú; lr ,shhs' - l=kafhdñ
• lk a ð we;= < ;a j pk
5.5 lkað wlaIr Ndú; lr • lkað wlaIrj, w¾:h w¾:dkaú; j Ndú; lrhs'
,shQ jpkj, w¾: olajhs'
6'0 f,aLk 6'1 jdlH" ixjdo" fþo iy • ixialD;sl f;dr;=re • cmka niska ,shk ,o jdlH
wjfndaOfhka rpkd ksjerÈ j Yío fþo iy ixjdo ksjerÈ j 30
• flá mKsúv
hq;= j lshjhs' kÕd lshjhs' Yío kÕd lshjhs'
• ,sms
• ffoks l Ôú;hg wjYH
6'2 w¾:h wjfndaO lr • úoHq;a ,sms f;dr;=re iys; ,sms" flá
.ksñka lshjhss' • ixjdo mKsúvj, w¾:h wjfndaO
• fþo lr .ksñka lshjhs'
6'3 f,aLk lshjd wjYH • f,aLk lshjd wjfndaO lr
f;dr;=re .%yKh lr • rpkd
.;a f;dr;=re wkqj m%;spdr
.kshs' olajhs'
16
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
7'0 ,sÅ; j woyia 7'1 jHdlrKdkql+, • jHdlrKdkql, + w¾:dkaú; 21
m%ldY lrhs' w¾:dkaú; jdlH ,shhs' jdlH ,shhs'
• flá mKsúv
• woyia ksrjq,a j fm<.iajd
7'2 woyia l%udkql+, j
rpkd mKsúv wdÈh ,shhs'
fm<.iajñkaa ,shhs' • úoHq;a ,sms
• ,sms" úoHq;a ,sms" flá
7'3 ,sùu u`.ska • ,sms mKsúv iy ±kaùï u`.ska
woyia$f;dr;=re woyia$f;dr;=re yqjudre
yqjudre lr .kshs' • ±kaùï lr .kshs'
• fþo ,sms wdYs%; m%Yakj,g
ms<s;r= e imhhs'
17
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
9'0 cmdkfha wdpdr 9'1 cmdkfha iudc iïu; • wdpdr lsÍfï iy iqn • ksjerÈ fhÿï Ndú; lr
O¾u" iudc y÷kd f.k me;Sfï fhÿï iy l%u wjia : dkq l + , j wdpdr 15
iïu;" ikaksfõokh i|yd lrhs'
ikaksfõok Ndú; lrhs'
l%fudamdh iy
ks¾jdÑl
ikaksfõok l%u 9'2 ikaksfõok l%fudamdh • kss¾jdÑl ikaksfõok l%u • cmka cd;slhkaf.a
Ndú; lrñka iy ks¾jdÑl - id;a;aúl wNskh ks¾jdÑl ikaksfõok
ikaksfõokfha ikaksfõok l%u Ndú; - wx. p,kh l%u y÷kd f.k
fhfohs' lrñka woyia yqjudre - bßhjq wjia:dkql+, j Ndú;
lr .kshs' lrhs'
• forfÜ ixialD;shg
wkkH jQ ,laIK iy
wdpdr O¾u y÷kd f.k
úia;r lrhs'
18
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
10'0 cmka ixialD;sh" 10'1 cmdkfha N+ úIu;d • N+ úIu;dj iy foaY.=Kh" • cmdkfha N+ úIu;dj iy
ck iudch ,laIK iy foaY.=Kh foaY.=Kh ms<n s | f;dr;=re 9
ms<n s | ms<sn| wjfndaOfhka bÈßm;aa lrhs'
wjfndaOfhka hq;= j ls%hd lrhs'
hq;= j NdIdj
Ndú; lrhs' 10'2 cmka cd;slhkaf.a • wdydr mdk • cmka ixialD;sh ms<sn| j
Ôjk rgdj ms<sn| iy cmka cd;s l hka f .a
wjfndaOfhka hq;= j • ksjdi yd jdiia:dk ðjk rgdj ms <s n | j
NdIdj Ndú; lrhs' f;dr;= r e fidhd úúO
• we÷ï me,÷ï ud;Dld hgf;a idrdxY.;
lrhs'
• l,d Ys,am
• cmka ixialD;sh iy ck
• m%jdyK l%u iudch ms < s n | j fÊo
lshjd m%Yakj,g ms<s;=re
• úfkdaodxY imhhs'
19
13 fY%aKsh
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
lkað wlaIr ^weuqKqu iv) ksjerÈ ,sùfï mshjr 51
1'0 lkað wlaIr 1'1 lkað wlaIr ksjerÈ j wkq.ukh lrñka lkað
lkað wlaIr ,sùfï
y÷kd f.k ,shhs' wlaIr ,shhs'
mshjr
Ndú; lrhs' 1'2 lkað wlaIr ksjerÈ j l ka ð w l a I r j , ú ú O
lkað wlaIr lshùï
lshjhs' ls h ùfï l% u y÷kd f.k
l%u
1'3 w¾:dkql+, j lkað ksjerÈ j lshjhs'
- Tkafhdñ w¾:hg wkqj ksjerÈ lkað
wlaIr Ndú; lr ,shhs'
- l=kafhdñ wlaIr Ndú; lr ,shhs'
lkað wlaIrj, w¾:h lkað wlaIr we;=<;a jpk
1'4 lkað wlaIr Ndú; lr w¾:j;a j Ndú; lrhs'
lkað wlaIr iys; jpk
,shQ jpkj, w¾: olajhs'
fþo
20
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
4'0 jHdlrK rgd 4'1 jHdlrK rgd y÷kd jHdlrK weuqKqu ( iii ) woyia bÈßm;a lsßfï § úúO 78
y÷kd f.k f.k jHdlrKdkql+, j jdlH rgd Ndú; lrhs'
ksjerÈ j Ndú; iy w¾:dkaú; j jdlH jHdlrKdkql+, j iy
lrhs' f.dv k`.hs' w¾:dkaú; j
ikaksfõokfha fhfohs'
4'2 cmka NdIdjg wdfõKsl jHdlrK weuqKqu ^ iii &
cmka NdIdjg wdfõKsl"
iqúfYaI jQ fhÿï f.!rjdkaú; NdIdj iqúfYaI fhÿï Ndú;
wjia:dkql+, j w¾:j;a ksryxldr iajrEmh lrñka woyia m%ldY lrhs'
j Ndú; lrhs' YsIag iajrEmh jHdlrK Í;s ms<smÈñka
rpkd" ,sms wdÈh ,shhs'
21
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
5'0 f;dr;=re .%yKh 5'1 wjYH f;dr;=re /ia cmka niska ,shk ,o 33
cmka iudÔh yd ixialD;sl
lr .ekSu i|yd jdlH iy fþo lshjd wjYH
lsÍu i|yd lshjhs'
lshjhs' f;dr;=re we;=<;a fþo iy
f;dr;=re .%yKh lr
5'2 w¾:djfndaOfhka hq;= j rpkd bÈßm;a lrhs'
lshjhs' cmka niska ,shk ,o
jdlH iy fþo ksjerÈ j
lshjd woyi bÈßm;a lrhs'
wjYH f;r;=re Wmqgd
olajhs'
6'0 woyia m%ldY lsßu 6'1 jHdlrK Í;s wkq.ukh rpkd" ,sms" ±kaùï wdÈh jHdlrK Í;s ms<sn| ±kqu
lrñka w¾:dkaú; jdlH m%o¾Ykh lrhs'
i|yd f,aLkfha
úia;rd;aul j ,shhs' w¾:j;a jdlH ks¾udKh
fhfohs' lrhs's 24
6'2 ikaksfõokh i|yd iúia;rd;aul jdlH f.dv
ks¾udKd;aul f,aLkfha k`.hs'
fhfohs' woyia l%udkql+, j fm<
.iajñka ks¾udKYS,S j
rpkd lrhss'
woyia iy f;dr;=re
yqjudre lr .ekSu i|yd
f,aLkfha fhfohs'
22
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
7'0 ikaksfõok 7'1 cmka niska isxy,$ cmka iudÔh yd ixialD;sl lshjd w¾:h olajhs' 09
l=i,;d myiq lr fou<$bx.S%iS NdIdjg f;dr;=re we;=<;a fþo" ,sms" cmka niska isxy,$fou<$bx.Si
% S nig
.ekSu i|yd mßj¾;kh lrhs' mqj;am;a ±kaùï mßj¾;kh lrhs'
mßj¾;kh lrhs' isxy, $fou<$bx.S%iS niska cmka
7'2 isxy, $fou<$bx.S%iS
nig mßj¾;kh lrhs'
niska cmka NdIdjg
mßj¾;kh lrkq ,nk yd
mßj¾;kh lsÍu'
mß j¾;k hg ,la jk
7'3 mßj¾;kh lrkq ,nk NdIdj,g wdfõKsl úfYaI;d
yd mßj¾;khg Ndckh y÷kd f.k bÈßm;a lrhss'
jk NdIdj,g NdIdj, úfYaI;d fjka fjka
wdfõKsl ,laIK j úia;r lrhs'
y÷kd f.k mßj¾;kfha NdIdjg wkkH iq ú fYa I s ;d
fhfohs' ms < s ì Uq jk mßÈ ks j erÈ j
mßj¾;kfha fhfohs'
8'0 idys;H ks¾udK 8'1 idys;H ks¾udK yd lD;s idys;H lD;s idys;H ks¾udK yd lD;s
iy lD;s lshjd ri ú¢ñka woyia 15
olajhs' ir, flá l;d lshjd ridiajdoh lr
ridiajdokh lrhs'
woyia bÈßm;a lrhs'
8'2 idys;H lD;s iy moH idys;H lD;s iy ks¾udK
ks¾udK ri ú¢ñka
m%Yakj,g ms<s;=re imhhs' wdYs%; m%Yakj,g ms<s;=re
imhhs'
8'3 ir, úpdr lshjd f;areï ir, úpdr lshjd ;u
f.k ú.%y lrhs' woyia bÈßm;a lrhss'
8'4 idys;H ks¾udK ms<sn| idys;H ks¾udK ms<sn| ;u
;u woyia úpdrYS,S j woyia úpdrYS,S j bÈßm;a
bÈßm;a lrhs' lrhs'
23
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
9'0 cmdkfha wdpdr 9'1 cmdkfha iudc iïu; wdpdr lsÍfï iy iqn ksjerÈ fhÿï Ndú; lr 09
O¾u" iudc iïu;" wjfndaO lr f.k me;Sfï fhÿï iy l%u wjia:dkql+, j wdpdr lrhs'
ikaksfõok Ndú; lrhs'
l%fudamdh iy
9'2 ikaksfõok l%fudamdh ks¾jdÑl ikaksfõok cmka cd;slhkaf.a
ks¾jdÑl
iy ks¾jdÑl l%u ks¾jdÑl ikaksfõok l%u
ikaksfõok l%u - id;a;ú
a l wNskh
ikaksfõok l%u Ndú; Ndú; lrñka
Ndú; lrñka - wx. p,kh ikaksfõokfha fhfohs'
lrñka woyia yqjudre
ikaksfõokfha - bßhjq wdÈh
lr .kshs'
fhfohs'
forfÜ ixialD;sfha
iudk-wiudk;d
úpdrYS,s j úia;r lrhs'
24
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
10'0 cmka ixialD;sh yd
10'1 cmdk iudc moaO;sh YS% ,xldj iy cmdkh cmdk iudc moaO;sh 09
ck iudch ms<sn|
ms < s n | wjfnda O fhka w;r iïnkaO;dj ms<sn| j meyeÈ,s lrhs'
wjfndaOfhka hq;=
lghq;= lrhs' WKqÈh W,am;a YS% ,xldj iy cmdkh
j NdIdj Ndú;
w;r iïnkaO;dj úia;r
lrhs'
lrhs'
10'2 cmk a l< ukdl rK
5S cmka l<ukdlrK
ixl,amh wjfndaO lr
li< l<ukdlrKh ixl,amh m%dfhda.sl j
f.k wjYH wjia:dj,
ld, l<ukdlrKh Ndú; lrhs'
§ m%dfhda.sl j Ndú;hg
.kshs'
25
weuqKqu i
1.0 Yío iy wlaIr
1'2 ks
ysrm.kd
q K ;dj wlaIr ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
26
weuqKqu ii
27
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
28
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
29
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
30
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
31
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
32
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
33
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
34
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
35
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
36
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
37
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
38
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
39
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
40
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
41
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
42
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu bf.kqï úIh wka ; ¾.;h
iy b.eka ùï l%f udamdh bf.kq ï m, ld,Éfþo
1' f,aLkh iy WÉpdrKh yqre lsÍu i|yd flaj, iy lKavdhï ls%hdldrlï isÿ lsÍu'
3' hq., jYfhka fyda lKavdhï jYfhka fyda ixjdo mqyqKqfjys fhoùu'
43
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
4444
43
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
² mdi, mokï lr.;a we.hSï jevms<sfj< hgf;a tla tla jdrh i|yd kshñ; ksmqK;d yd ksmqK;d uÜgï wdjrKh jk mßÈ
bf.kqï-b.ekaùï WmlrK ks¾udKd;aul j ms<sfh< fldg ls%hd;aul lsÍu wfmaCIs; hs'
² 13 jk fYa%‚h wjidkfha § cd;sl uÜgfï we.hSu jk w' fmd' i' ^Wiia fm<& úNd.h i|yd fuu úIh ks¾foaYh ks¾foaYs; h'
² fuu úIh ks¾foaYh mokï lr f.k YS% ,xld úNd. fomd¾;fïka;=j u`.ska mj;ajkq ,nk cd;sl uÜgfï úNd.h m<uq jrg 2019
j¾Ifha § meje;afõ'
² fuu úNd.fha m%Yak m;%j, wdlD;sh yd iajNdjh ms<sn| wjYH úia;r úNd. fomd¾;fïka;=j u`.ska iemfhkq we;'
45
ks m q K ;dj ks m q K ;d uÜgu úIh wka ; ¾.;h bf.kq ï m, ld,Éfþo
ks¾ÈIag .%ka:
mßYS,kSh .%ka:
1. Pupil’s Book for Japanese G.C.E (A/L), Reading & Comprehension Revised Edition, NIE, 2008
46
cmka úIh ks¾foaYh iïmdol uKav,h 2017
47
^5& j;ai,d o is,ajd fuh" Ydia;%fõ§ m%:u mka;s ^f.!rj&" Ydia;%m;s"
Wiia nd,sld úoHd,h" .,alsiai'
^6& luKs ksÆId fo,amÑ;% ñh" Ydia;%fõ§"
mdkÿr rdclSh úoHd,h" mdkÿr'
^7& t,a'ví't,a'tï'wd¾' l=udß ñh" Ydia;%fõ§" mYapd;a Wmdê wOHdmk ämaf,daud"
Ydka; mdjq¨ úoHd,h" ñ,d.sßh" fld<U 05'
^8& ta'iS' fyajf.a ñh" Ydia;%fõ§ " mYapd;a Wmdê wOHdmk ämaf,daud"
wdkkao úoHd,h" fld<U 10'
NdId ixialrKh ^1& B' wd¾' tka' fma%ul=udr uhd" fcHIaG lÓldpd¾h" isxy, NdId fomd¾;fïka;=j"
cd;sl wOHdmk wdh;kh'
^2& YS%kd;a .fKaj;a; uy;d" isxy, NdId ixialdrl'
48