มาว่ะ

1 การกระจายแสง .. Dispersion
(แยกสีรุ้ง)
เวลาเราฉายแสงขาวไปที่ปริซึม
เราพบว่าจะมีการแยกสีรุ้งเกิดขึ�น ทัง� นี�เพราะแสงแต่ละสีเคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็ว
v ต่างกันในปริซึม … แปลว่าค่า n ของแสงแต่ละสีมีค่าไม่เท่ากัน!

ÃÐÅÖ¡Ç‹Ò áʧà¤Å×è͹·ÕèࢌÒÊÙ‹á·‹§á¡ŒÇ
¤ÇÒÁÂÒǤÅ×è¹ λ à»ÅÕè¹
ᵋ¤ÇÒÁ¶Õè f äÁ‹à»ÅÕè¹ (¤§ÊÕà´ÔÁ)
โดยจากการทดลองพบว่า
ยิ่งความยาวคลื่นตอนอยู ่ในสุญญากาศเพิ่ม ค่า n ในปริซึมยิ่งลด ดังกราฟ
เนื่องจากแสงสีม่วงมีความยาวคลื่นในสุญญากาศไม่เท่ากับแสงสีแดง
(λสีม่วงในสุญญากาศ = 400nm < λสีแดงในสุญญากาศ = 700nm)
ส่งผลให้ดัชนีหักเหในปรึซึมของสองสีนี�ไม่เท่ากัน

λม่วง < λแดง

nม่วง > nแดง

¨íÒ¡ÃÒ¿¹Õé ª‹ÇÂä´Œ
จากกฎการหักเหของ Snell
1
∝θ ∝ v ∝ λ
n

จาก nม่วง > nแดง

ดังนัน� θม่วง < θแดง
ปกติ เราจะสนใจว่า แสงสีไหน เบนไปจากแนวเดิมมากกว่ากัน
จากรู ปจะเห็นว่า แสงสีม่วงมุ มหักเห θ น้อย สอดคล้องกับมุ มเบี่ยงเบน φ มาก
พู ดสรุปง่ายๆ ว่า
แสงสีม่วงเบนไปจากแนวแสงเดิมมาก แสงสีแดงเบนไปจากแนวแสงเดิมน้อย
เราสามารถนําความรู้นไี� ปอธิบายปรากฏการณ์รุ้งกินนํ�า…
ÃØŒ§·ØµÔÂÀÙÁÔ
(secondary rainbow)

ÃØŒ§»°ÁÀÙÁÔ
(primary rainbow)
หลักการคือ…
แสงจากดวงอาทิตย์ กระทบหยด
นํ�าที่ตําแหน่งความสูงต่างกันแล้ว
1) หักเหเข้าหยดนํ�าแล้วแยกสี
2) สะท้อนด้านในหยดนํ�า
3) หักเหกลับออกมาเป�นสีรุ้ง
ชนิดของรุ้งขึ�นกับจํานวนครัง� การสะท้อนภายในหยดนํ�า
ÃØŒ§·ØµÔÂÀÙÁÔ
ÁÕ¡ÒÃÊзŒÍ¹à¡Ô´¢Öé¹ 2 ¤ÃÑé§
ÃØŒ§»°ÁÀÙÁÔ
ÁÕ¡ÒÃÊзŒÍ¹à¡Ô´¢Öé¹ 1 ¤ÃÑé§
สาเหตุท่ีรุ้งทุติยภูมินนั � “จาง” กว่ารุ้งปฐมภูมิ
ก็เพราะตอนสะท้อนภายในหยดนํ�า ไม่ใช่ การสะท้อนกลับหมดมีบางส่วนหักเห
ออกไปจากหยดนํ�าระหว่างทาง
ÊÙÞàÊÕÂÍÍ¡ä»ÃͺÊͧ

(ÃÙ»¹ÕéÁÒ¨Ò¡¢ŒÍÊͺ ÊÍǹ.)

ÊÙÞàÊÕÂÍÍ¡ä»Ãͺáá
2 แสงสี สารสี
แสงสี (เอาแสงสีต่างๆ มาผสมกัน)
Key: แสงสีปฐมภูมิ RGB (Red, Green, Blue) รวมกันได้แสงขาว
á´§ (Red)

¹éíÒà§Ô¹ (Blue)
à¢ÕÂÇ (Green)
 สีทุติยภูมิ เกิดจากแม่สีปฐมภูมิ 2 สีมารวมกัน
á´§Á‹Ç§ (Magenta) àËÅ×ͧ (Yellow)
= á´§ + ¹éíÒà§Ô¹ = á´§ + à¢ÕÂÇ

¹éíÒà§Ô¹à¢ÕÂÇ (Cyan)
= ¹éíÒà§Ô¹ + à¢ÕÂÇ
 แสงสีเติมเต็ม = คู่สีท่ีตรงข้ามที่รวมกันแล้วได้แสงขาว
àËÅ×ͧ + ¹éíÒà§Ô¹ = ¢ÒÇ
á´§Á‹Ç§ + à¢ÕÂÇ = ¢ÒÇ 3\

\1 \2

\2 \1
3\

¹éíÒà§Ô¹à¢ÕÂÇ + á´§ = ¢ÒÇ

เรานําความรู้เรื่องแสงสีมาประยุ กต์กับแผ่นกรองแสงได้
แผ่นกรองแสง (color filters)
= แผ่นที่ดูดกลืนแสงสีบางสีแล้ว
ยอมให้แสงแค่บางสีผ่านมันไป

…àÃÒ»ÃдÔÉ°á¼‹¹¡Ãͧáʧ§‹ÒÂæ ä´Œ´ŒÇ¡ÃдÒÉá¡ŒÇËÃ×ÍἋ¹ãÊÃкÒ»ҡ¡ÒáÁ¨Ô¡
ลองเอาแผ่นกรองแสง
มาวางหน้ากล้องมือถือ
Before After
Before After
Before After
Before After
*ÊѧࡵNjÒÊÕ¹éíÒà§Ô¹¶Ù¡´Ù´¡Å×¹ËÒÂä»àÅÂ
Before After
*ÊѧࡵNjÒÊÕá´§¶Ù¡´Ù´¡Å×¹ËÒÂä»àÅÂ
Before After
*ÊѧࡵNjÒÊÕà¢ÕÂǶ١´Ù´¡Å×¹ËÒÂä»àÅÂ
 ให้ทาย..
พี่ใส่เสื�อสีอะไร?

à©ÅÂ: ÊÕá´§àÅ×Í´ËÁÙ
สารสี (เอาเม็ดสีมาผสมกัน)
Key:สารสีปฐมภูมิ CMY (Cyan,Magenta,Yellow) รวมกันได้สารสีดํา
á´§Á‹Ç§ (Magenta) àËÅ×ͧ (Yellow)

¹éíÒà§Ô¹à¢ÕÂÇ (Cyan)
 สีทุติยภูมิ เกิดจากแม่สีปฐมภูมิ 2 สีมารวมกัน
á´§ = á´§Á‹Ç§+àËÅ×ͧ

à¢ÕÂÇ = àËÅ×ͧ+¹éíÒà§Ô¹à¢Õ¹
¹éíÒà§Ô¹ = á´ÇÁ‹Ç§+¹éíÒà§Ô¹à¢ÕÂÇ
เรานําความรู้เรื่องสารสีมาอธิบายการมองเห็นสีของสิ่งของได้
 แสงแดง

แสงสีอ่ืนๆ ถูกดูดกลืนหมด
 แสงเขียว
แสงเหลือง
แสงแดง

แสงสีอ่ืนๆ ถูกดูดกลืนหมด ÃÐÅÖ¡ áʧàËÅ×ͧ = á´§+à¢ÕÂÇ

3 ตาบอดสี
ถ้าเลขที่น้องอ่านได้
ไม่ใช่ 74 แปลว่าน้อง
อาจมีภาวะตาบอดสี

ถ้าอ่านได้ 21 แปลว่าตาบอดสีบางสี (ยังพอแยกได้บางสี)

แต่ถ้าไม่เจอตัวเลขเลย แปลว่าบอดทุกสี (เห็นได้สีเดียว)
Ishihara Color Test
ภาวะตาบอดสี เกิดจากภาวะที่เซลล์รูปกรวยบางชนิดผิดปกติ
ตาบอดสีมีหลายชนิด…
สายตาปกติ
บอดสีเขียว
พร่องสีเขียว
บอดสีแดง
พร่องสีแดง
บอดสีน�าํ เงิน
พร่องสีน�าํ เงิน
ÊÑ§à¡µÇ‹Ò ºÍ´ÊÕá´§ ¡Ñº ºÍ´ÊÕà¢ÕÂÇ ÁͧàËç¹à©´ÊդŌÒÂæ ¡Ñ¹ àÅÂÍÒ¨àÃÕ¡ÃÇÁæ NjҺʹÊÕá´§-à¢ÕÂÇ
อ่านเพิ่มเติมได้ท่ี: haamor.com/th/ตาบอดสี/
ตัวอย่างข้อสอบ (PAT2 ปี 2559)
ตัวอย่างข้อสอบ (PAT2 ปี 2559)

สายตาปกติ
บอดสีแดง

WARNING!
µÒºÍ´ÊÕá´§ äÁ‹ä´Œá»ÅÇ‹Ò¨ÐÁͧÊÕÍ×è¹ä´Œ»¡µÔ
(¨Ò¡à©´ÊÕàË繪ѴNjÒÊÕà¢ÕÂÇâ´¹¡Ãзº´ŒÇÂ)
เอามันให้ครบทุกแบบไปเลย 55555

ปกติ บอดทุกสี บอดสีแดง บอดสีเขียว บอดสีน�าํ เงิน

= สีท่โี ดนกระทบ

ÊÑ§à¡µÇ‹Ò ºÍ´ÊÕá´§ ¡Ñº ºÍ´ÊÕà¢ÕÂÇ ÁͧàËç¹à©´ÊդŌÒÂæ ¡Ñ¹ àÅÂÍÒ¨àÃÕ¡ÃÇÁæ NjҺʹÊÕá´§-à¢ÕÂÇ

สายตาปกติ

บอดสีแดง-เขียว
ÍÒ¨á¡äÁ‹ÍÍ¡ÃÐËÇ‹Ò§áͻແÅá´§¡ÑºáͻແÅà¢ÕÂÇ
Mark Zuckerberg ก็ตาบอดสีแดง-เขียว
ว่ากันว่าที่โลโก้ Facebook เป�นสีน�ําเงินก็เพราะเหตุนี�

ผมพิสูจน์แล้ว
คนตาบอดสี
ก็เปลี่ยนโลกได้!
จบ
อันนี้
บริบรู ณ์จริงๆ
ละ