Professional Documents
Culture Documents
SAP Fiori UX
SAP Fiori ekranları ön yüzleri temelde SAPUI5 - HTML, JavaScript, CSS - teknolojilerini kullanır ve
OData servisleri aracılığı ile Back-End verilerine erişir.
2 Uygulama Tipleri
2.1 SAP Fiori (SAPUI5) Uygulamaları
2.1.1 Transactional uygulamalar
Transactional işlemler yapabilmemizi sağlayan temel SAP Fiori uygulamalarıdır. Örneğin; Bir izin talebi
oluşturma, düzenleme gibi iş süreçleri ile ilgili etkileşimli işlemleri gerçekleştirdiğimiz ekranlardır. Fiori
Launchpad üzerinden bir kutucuk aracılığıyla başlatılabilir. Genellikle tüm form faktörlerini
desteklerler ancak kapsamına göre mobil cihaz ile uyumlu olmayan sadece masaüstü ve tablet
destekleyen uygulamalar da olabilmektedir.
SAP GUI for HTML (SAP GUI Transaction) uygulamaları ile karıştırılmamalıdır.
Bilgi
Destekleyen Fact sheet uygulamalarının arama sonuçlarında listelenebilmesi için, sistemde “SAP
Fiori Search - SAP Enterprise Search on HANA” konfigürasyonlarının yapılmış olması gereklidir.
Ayrıca Fiori Apps Library’de ilgili uygulamanın “Implementation Information > Configuration >
Search Connector” sekmesi altında belirtilen arama konektörlerinin de aktif edilmesi gereklidir.
Konu ile ilgili detaylı bilgi ve destek için benimle iletişime geçebilirsiniz.
2.1.3 Analytical uygulamalar
Gerçek zamanlı verileri, SAP HANA’nın analitik özellikleri ile sunduğu bilgiler ve anahtar performans
göstergeleri (KPI) aracılığı ile izleyebildiğimiz ve kullanabildiğimiz uygulamalardır. Fiori Launchpad
üzerinden standart veya KPI Kutucuklar aracılığı ile başlatılabilir. Çok boyutlu raporlamalar
(Multidimensional Reporting) veya çeşitli grafikler içeren uygulamalar analitik uygulamalara örnek olarak
gösterilebilir.
Bilgi
Analitik uygulamaların birçoğu, CDS (Analytical Query) görünümleri temelli çalışmaktadır. Bu
nedenle sistemde “Analytic Engine” konfigürasyonlarının yapılmış olması gereklidir.
Konu ile ilgili detaylı bilgi ve destek için benimle iletişime geçebilirsiniz.
Bu üç temel uygulama tipi, farklı altyapı teknolojileri ile farklı kombinasyonlarda da karşımıza çıkabilir.
Aşağıda bunlara ait bazı örnekler görülmektedir ancak bunlar dışında da farklı tipte uygulamalar Fiori
Apps Library üzerinde bulunabilmektedir.
• Transactional
Transactional (SAP Fiori (SAPUI5))
Transactional (SAP Fiori elements)
Transactional (SAP Fiori: My Inbox)
Transactional, Fact sheet (SAP Fiori elements)
Transactional, Fact sheet (SAP Fiori (SAPUI5))
Transactional, Analytical (SAP Fiori (SAPUI5))
Transactional, Analytical (SAP Fiori elements)
Transactional, Analytical (SAP Fiori elements: Overview Page)
Transactional, Analytical (SAP Fiori: Analysis Path Framework (APF))
Transactional, Analytical (SAP Fiori: SAP Smart Business generic drill down app)
• Fact sheet
Fact sheet (SAP Fiori (SAPUI5))
Fact sheet (SAP Fiori elements)
• Analytical
Analytical (SAP Fiori (SAPUI5))
Analytical (SAP Fiori elements: Overview Page)
Analytical (SAP Fiori: Analysis Path Framework (APF))
Analytical, Design Studio (SAP Fiori: Design Studio)
Analytical, Fact sheet (SAP Fiori (SAPUI5))
2.2 SAP Fiori Dışındaki Klasik Uygulamalar
2.2.1 Web Dynpro uygulamaları
Web Dynpro UI (FPM) teknolojisini kullanan transactional ve analytical web uygulamalarıdır.
Web Dynpro ve SAP GUI for HTML uygulamaları, SAP Fiori 2.0 ile birlikte tema olarak SAP Belize’yi
kullanmaktadırlar, bu sebeple görünüş olarak Fiori uygulamalarına oldukça benzerler ancak mobil
cihazlar tarafından desteklenmezler. Standart olarak mobil cihazla erişilen Fiori Launchpad üzerinde bu
uygulamalara ait olan kutucuklar gösterilmez.
3 Uygulama Arama
3.1 SAP Fiori Apps Reference Library
Tüm uygulama tiplerine ait uygulama özellikleri ve aktifleştirme işlemleri adımlarının yer aldığı kaynaktır.
Detaylı bilgi için Fiori Apps Library’de sağ üst köşede bulunan simgesini kullanabilirsiniz.
http://fioriappslibrary.hana.ondemand.com/sap/fix/externalViewer/
• Uygulama seçiminde mümkün oldukça hazır Business Rol ve Business Kataloglar üzerinden
ilerleyebilirsek, bunlara bağlı tüm uygulamaları kullanabildiğimiz durumlarda, Fiori Launchpad
Designer üzerinde efor harcamadan kullanıcıya direkt standart rol ataması yapıp işlemi
tamamlayabiliriz. Bu seçim işlemi için kısayol Görsel 5 ‘de gözükmektedir. Ancak bu işlem çoğu
zaman mümkün olamayabiliyor, bu durumda standart objeleri direkt kullanamayacağımızdan dolayı,
Fiori Launchpad Designer üzerinde uyarlama işlemleri yapacağız. (bk. Business Katalog & Business
Grup Bakımları)
Standart Business Roller ve Business Kataloglar, içerisindeki tüm uygulamalar aktif edilmeden
kullanıldığında, Fiori Launchpad üzerinde yüklenemeyen kutucuklara ve çalışmayan uygulamalara yol
açarlar.
• Uygulamalar, tip bakımından mümkün oldukça klasik
uygulamalar (SAP GUI ve Web Dynpro) dışındaki SAP Fiori
uygulamaları arasından seçilmeli (ör. Görsel 6), alternatif
olmadığı veya Fiori uygulaması ihtiyacı karşılayamadığı
durumlarda klasik uygulamalar arasından seçilmelidir.
Yıldız ile vurgulanmış satırlar, uygulamanın güncel hali
olduğunu & versiyon ile birlikte yeni özellikler eklenmiş
olabileceğini belirtmektedir.
Bilgi
Installation bölümünde belirtilen her iki sistem için gerekli Software Component’ler ve
Support Package seviyeleri, SAP GUI üzerinde “Sistem > Durum > Ayrıntılar” (Görsel 8)
altından kontrol edilmelidir.
• “Implementation Information > Related Apps” bölümü (Görsel 9) kontrol edilmelidir. Çünkü
seçtiğiniz uygulama içerisinden burada bulunan “Navigation Target” tipinde diğer uygulamalara
yönlendirmeler veya uygulama için gerekli “UI Reuse Library” tipinde yardımcı uygulamalar
bulunabilmektedir. Bunlar aktif edilmediğinde uygulamalar hata alabilmektedir. Toplu aktifleştirme
işlemlerinde ilişkili uygulamalar sonradan da dâhil edilebiliyor; ancak manuel uygulama
aktifleştirme yapıldığı durumlarda bu bölüme özellikle dikkat etmek gerekiyor.
2. İlgili seçimler sol tarafta filtrelenmiş halde gelecektir. Ardından sağ alt köşedeki paylaşım
butonuna tıklıyoruz.
3. Açılan Pop-up içerisinden “Share selected apps via E-Mail” seçeneği seçilir. (Seçenek gözükmez ise
listeden herhangi bir uygulamaya tıklamanız gerekiyor.)
4. Seçimin ardından ilgili linki barındıran mail, varsayılan mail uygulamanızda açılacaktır.
• Fiori uygulamaları için; Front-End sistemde, OData & SAPUI5 ICF servislerini aktifleştirme & standart
nesneler kullanılmayacaksa Fiori Launchpad Designer uyarlamaları (katalog, grup vb.) ve rol bakımı
işlemleri.
• Klasik uygulamalar için; Front-End sistemde, standart veya custom Back-End katalog replikasyonu
sonrası, Fiori Launchpad Designer uyarlamaları (katalog, grup) ve rol bakımı işlemleri veya son
alternatif olarak direkt Fiori Launchpad Designer uyarlamaları (kutucuk, hedef tayini oluşturma vb.)
ile ekleme ve rol bakımı işlemleri. Web Dynpro uygulamaları için Back-End sistemde ICF servislerinin
ve ihtiyaca göre Business Function’ların aktifleştirilmesi.
Bilgi
Fiori uygulamaları “OData & SAPUI5 ICF servisleri aktifleştirme” ve Klasik uygulamalar için “Back-End
Katalog (App Descriptor) Replikasyonu” işlemi benim aracılığımla (bk. Link paylaşımı ile) toplu olarak
gerçekleştirilmektedir. Bu sayede farklı uygulama tiplerine özgü, Smart Business Services, Analytical
Engine, Fiori Search, System Alias & Mapping uyarlamaları vb. tüm konfigürasyonlar aktifleştirme
işlemleri dâhilinde yapılmaktadır.
İlgili modül danışmanları yalnızca Fiori Launchpad Designer uyarlamaları ve rol bakımı işlemlerini
yapmaktadırlar.
Bundan dolayı, linkte belirtmediğiniz ve sonradan manuel aktifleştirme yapılması gerektiği
durumlarda, bu işlemin toplu aktifleştirme sonrasında yapılması daha sağlıklı olacaktır.
Konuyla ilgili detaylı bilgi ve destek için benimle iletişime geçebilirsiniz.
BASIS ekibi sistem kurulumlarında genellikle “Hub Deployment”, yani Front -End ve Back-End sistemin
ayrı olduğu kurulum yöntemi ile ilerlediğinden, manuel aktifleştirme işlemleri de buna uygun olarak
anlatılmıştır. “Embedded Deployment”, yani iki sistemin bir arada olduğu kurulumlarda önemli fark,
OData servisinin aşağıdaki Sistem takma adı adımında LOCAL sistem Alias’ı ile ilgili sisteme
eklenmesidir.
Aşağıda uygulayacağımız tüm adımlar ile ilgili verilere, aktif edilecek uygulamanın “Implementation
Information > Configuration" (Görsel 4) tabı altından ulaşabilirsiniz. (ör. OData & SAPUI5 ICF servisleri,
WebDynpro Component adları)
• Hizmetleri al seçilir.
• İlgili satır/satırlar seçilip Seçilen hizmetleri ekle veya liste üzerinde link şeklinde
gözüken ilgili servis ismi seçilir.
• Paket tayini yapılır, request’e alınır ve işlem tamamlanır.
• Servis adı filtresi için; Aktif edilecek SAPUI5 Uygulaması ICF servis adı girilir ve yürütülür.
SAPUI5 ICF servisleri “default_host/sap/bc/ui5_ui5/sap” yolu altında yer almaktadır.
• İlgili servis seçilir “Servis/ana sistem > Etkinleştir” ardından ile işlem tamamlanır.
5.1.2 SAP GUI for HTML Transactions & Web Dynpro uygulamaları
5.1.2.1 Genel bilgiler
SAP sıklıkla kullanılan birçok işlem kodunu ve Web Dynpro uygulamalarını, Fiori Launchpad üzerinde
kullanılabilmesi için Standart Back-End Katalog’lar & Standart Alias’lar veya standart Business
Kataloglar aracılığıyla sağlamaktadır. Bu nedenle işlem kodları öncelikle Fiori Apps Library içerisinde
aranmalıdır. Hâlihazırda Web Dynpro özelinde bir arama yapmıyoruz.
Fiori Apps Library kontrol edilmeden; İşlem kodları için semantik obje, kutucuk, hedef tayini
oluşturma gibi manuel işlemlere direkt geçilmemelidir.
5.1.2.2 Prosedür
İhtiyacınız olan uygulamaları link paylaşımı ile gönderdiğinizde, tarafımdan yapılan Standart Back-End
Katalog Replikasyonu ile bu kataloglar Front-End sistemde, Fiori Launchpad Designer üzerinde aktif
hale gelir. Bu durumda Front-End sistemde GUI üzerinde başka herhangi bir işlem yapmak
gerekmemektedir.
Aktif hale gelen bu Standart Back-End Kataloglar veya direkt Standart Business Kataloglar içerisinden
istenilen uygulamalar kopyalanarak, oluşturacağınız Custom Business Kataloglar içerisinde
kullanılabilir. (bk. Business Katalog & Business Grup Bakımları)
Aradığımız SAP GUI Transaction, Fiori Apps Library içerisinde yok ise, Transaction’ların kullanımı ile ilgili
aşağıdaki yöntemler kullanılabilir;
• Fazla sayıda uygulama aktif edilecek ise tercih edilebilecek olan, Mass Maintenance Tool
(MM_APP) ile App Descriptor oluşturma ve Custom Back-End Catalog Replikasyonu ( )
Kataloglar içerisinde ilgili alt objeler bulunur; Görsel 11: App Finder
Kutucuklar (Tiles): Fiori Launchpad üzerinde gözükecek olan Uygulama
başlatma kutucuklarını (App Launcher Tile) tanımlar.
Hedef Tayinleri (Target Mappings): Açılacak olan uygulama ile ilgili bilgileri ve parametreleri tanımlar.
Bilgi
Önceden de bahsettiğimiz gibi uygulamalar kaynak olarak her zaman kutucuk ile başlatılmayabilir.
Örneğin: Object Page (Fact sheet) uygulamaları bir arama sonucu içerisinden, yetkiniz olan
katalogdaki hedef tayinini kullanarak açılabilir.
SAP tarafından sunulan Kataloglar semantik anlamda ikiye ayrılıyor. Yeni oluşturacağımız Business
Kataloglar için bunlardan faydalanacağız.
1. Technical Catalogs ( …_TC_... )
Technical Kataloglar, SAP tarafından sağlanan komple bir uygulama alanına ait farklı tiplerdeki
uygulamaların bir arada olduğu kataloglardır. Daha sonrasında bu kataloglardan, uygulamalar
referans ile aktarılarak Business Kataloglar oluşturulur. Bu katalogların içinde genelde fazla sayıda
uygulama bulunur ve direkt olarak kullanıcıya rol aracılığıyla atanmamalıdır.
2. Business Catalogs ( ..._BC_... )
Business Kataloglar, ilgili Business Rollere bağlı uygulamalardan oluşur. Technical Katalogların alt
kümesi olarak düşünülebilir. Business Kataloglar direkt rol içerisine eklenebilir veya kendi
Business Kataloğumuz için referans olarak kullanılabilirler. Business Kataloglar, Technical
Kataloglardan referans alarak oluşturulduğundan, Technical Kataloglara yapılan değişiklik ve
güncellemeler direkt Business Kataloglar tarafından devralınır. Ancak referans alınmış kutucuk
veya hedef tayininde yapılan herhangi bir değişiklik, bu referans bağını ortadan kaldırır.
b. Prosedür
Standart Business Rolü atayamıyor veya Business Kataloğu direkt Z’li bir rol içerisinde kullanamıyorsanız,
aşağıdaki işlemler içinden ihtiyacınız olanlar ile ilerleyebilirsiniz.
• İlgili link ile SAP Fiori Launchpad Designer uygulamasına uyarlama kapsamında ulaşılır;
https://<server>:<port>/sap/bc/ui5_ui5/sap/arsrvc_upb_admn/main.html?scope=CUST
Bilgi
Business Kataloglar içerisinde; Uygulamalar arası yönlendirmelerin çalışabilmesi için
kutucuklardan bağımsız hedef tayinleri de bulunabilmektedir, bunların da devralınması açısından
kopyalama ile ilerlemek daha tutarlı olmaktadır. “Custom Business Katalog oluşturarak, adapte
etme (içine referansla veya direkt kutucuk ve hedef tayini ekleme)” yöntemi ile ilerlediğimiz
durumlarda, bu noktaya ayrıca dikkat etmek gerekiyor.
Bu kataloglar ile ilgili bilgilere Fiori Apps Library içerisinde ilgili uygulamaya ait sayfada
“Implementation Information > Configuration > SAP Fiori Launchpad" altından erişilebilir.
İlk sıradaki Kutucuk sekmesi (Kutu görünümü) altından (istenirse arama ile filtrelenerek) kopyalamak
istediğiniz ilgili kutucuğu bulun, tutarak sürükleyin ve “Referans yarat” üzerine bırakın (Görsel 15).
Aynı işlemi, ikinci sıradaki Kutucuk sekmesi (Liste görünümü) altından kopyalanacak satırı seçip
ardından butonu ile de gerçekleştirebilirsiniz.
Açılan Pop-up’da (Görsel 16), Custom Business Katalog seçilerek kopyalama işlemi tamamlanır.
Ardından üçüncü sıradaki “Hedef Tayinleri” altından kopyaladığımız kutucuğa ait olan semantik obje ve
işleme karşılık gelen hedef tayinini bulun. İlgili satırı seçip ardından butonuna tıklayın
(Görsel 19).
Açılan Pop-up’da (Görsel-20), Custom Business Katalog seçilerek kopyalama işlemi tamamlanır.
• /UI2/SEMOBJ_SAP işlem kodu ile SAP standart semantik nesneleri arasından uygun nesne
varsa seçilebilir. Burada uygun nesne bulunması halinde ikinci adımı atlayabilirsiniz.
• /UI2/SEMOBJ işlem kodu ile kutucuk ve hedef tayini ilişkisi için custom semantik nesne bakımı yapılır
(Görsel 21).
Semantik nesne belirlenirken, adında da anlaşılacağı üzere semantik olarak anlam içeren isimler
belirlemeliyiz. Ör. ZSD, ZMM vb. gibi uygulama hakkında modül bilgisi dışında bir anlam içermeyen
isimler tanımlamamalıyız. Bir kullanıcı URL’e baktığında açmadan dahi uygulamanın ne ile ilgili olduğu
hakkında en azından fikir yürütebilmelidir. Ör. SalesOrder, AccountingDocument vb. gibi.
Bu semantik nesne ler ardından işlemlerle birleşip Intent’leri oluşturur. Ör. #SalesOrder-display.
URL sonuna eklenen bu Intent’ler ile gerçekleşen yönlendirme işlemine de “Intent Based
Navigation” adı verilir.
• Ardından işlem kodunu eklemek istediğiniz Business Katalog açılır. Kutucuk sekmesi altında “Kutucuk
ekle/yarat (+)” işlemi ile devam edilir.
• Açılan seçenekler içerisinden statik kutucuk, “Başlatma uygulaması – st.” seçilir. Görsel 22’de
görüldüğü gibi doldurulur ve Sakla butonu ile işlem tamamlanır.
• Hedef tayinleri sekmesi altında butonu ile devam edilir. Görsel 23’de görüldüğü gibi
doldurulur ve Sakla butonu ile işlem tamamlanır.
Semantik nesne ve işlem alanları kutucuk ile aynı olacak şekilde seçilir.
Sistem kodu alanına: SM59 – RFC Bağlantıları altında bulunan, -HTTP Connections to ABAP systems- “H”
tipli bağlantılardan ilgili işlem kodunu açmak istediğimiz Back-End sisteme ait “_HTTPS” ile biten RFC
hedefini girmeliyiz. (Ör : BACKEND_HTTPS) Bu kısımda sadece BACKEND yazmak yeterli olacaktır, ilgili
bağlantı durumuna göre sistem HTTP veya HTTPS bağlantısına yönlenmiş olacaktır.
Business Gruplar, farklı Business Kataloglara bağlı uygulamaları barındırabilir. Grup kişiselleştirmesi açık
olan gruplar, kullanıcılar tarafından düzenlenebilir.
b. Prosedür
Business Gruplar için kopyalama işlemi desteklenmemektedir.
Bu işlem sonrasında katalog içindeki uygulama tiplerine göre Front-End sistemde bulunmayan bazı
nesneler için (ör. Bir GUI İşlem kodu veya OData IWSV nesnesi) uyarı verebilmektedir (Görsel 28), bu
durum bir probleme sebep olmayacaktır. Uygulama günlüğünü kontrol etmeden de devam edebilirsiniz.
Görsel 29’da görüldüğü gibi katalog içerisindeki uygulamalara ait yetki nesneleri de eklendi. Fark
ettiyseniz örnek olarak eklediğimiz SM30 işlem kodu da burada yetkilendirme için eklenmiş durumda;
çünkü SAP işlem kodunun hangi sistemde açılacağına (Alias’a) bakmaksızın bu eklemeyi yapıyor. Bu işlem
kodu yetkisinin bir etkisi olmayacak diyebiliriz.
• Yetki verileri bakımı & Profil üretme; Rolü sakladıktan sonra, “Yetkiler” sekmesi altından Yetki
verilerini değiştir ile devam edilir.
Üret işlemi ile profil üretilir (Görsel 31) ve Role geri dönülür.
.
Görsel 33: Kullanıcılara rol atama ve eksiksiz karşılaştırma
5.2.2 SAP GUI for HTML Transactions & Web Dynpro uygulamaları
5.2.2.1 SAP GUI for HTML Transactions
SAP GUI for HTML ile kullanılacak işlem kodları için Back -End sistemde ekstra herhangi bir işlem
yapmaya gerek yoktur. Z’li işlem kodları için; “GUI Support > SAP GUI for HTML” seçili olması yeterlidir.
• Servis adı filtresi için; Aktif edilecek Web Dynpro uygulaması Component adı girilir ve yürütülür.
Web Dynpro ICF servisleri “default_host/sap/bc/webdynpro/sap” yolu altında yer almaktadır.
• İlgili servis seçilir “Servis/ana sistem > Etkinleştir” ardından ile işlem tamamlanır.
Bazı klasik uygulamalar, Back-End sistemde Business Function nesnelerini kullanmaktadır. Bu
nedenle Fiori Apps Library’de, “App-specific implementation documentation” ve “Important SAP
Notes” bölümlerine dikkat edilmelidir. Business Function aktifleştirme konusunda benden ve
BASIS ekiplerinden destek alabilirsiniz.
6 Kaynakça
https://help.sap.com/viewer/product/SAP_S4HANA_ON-PREMISE
https://help.sap.com/viewer/p/SAP_FIORI_OVERVIEW
https://help.sap.com/viewer/p/FIORI_IMPLEMENTATION
https://help.sap.com/viewer/cdc25c83b63e482586b31b8acd49cf2f/1809.000/en-US/
https://help.sap.com/viewer/a7b390faab1140c087b8926571e942b7/201809.000/en-US
Tüm konularda bilgi ve destek alabilirsiniz.
hakan.cesur
Teşekkürler.