1

Genel Türk Tarihi

1. İlk Türk siyasi topluluğu : İskitler ( Devlet olamamışlar )
2. İlk Türk devleti : Asya Hun Devleti
3. Orta Asya’da Türkleri bir çatı altında toplayan ilk Türk Kağanı : Mete Han
4. Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti : Göktürk ( Köktürk ) devleti
5. Orta Asya’da en eski kültür merkezi : Anav
6. Türklere ait en eski kültür merkezi : Afanesyova
7. Orta Asya’da yayılma ve etki alanı en geniş olan kültür merkezi : Andronova
8. Orta Asya’da en gelişmiş kültür merkezi : Tagar
9. Madenin ilk işlendiği orta Asya kültür merkezi : Afenesyova
10. Demirin ilk işlendiği orta Asya kültür merkezi : Karasuk
11. Atı evcilleştiren ve at arabalarını ilk kullanan Türk siyasi topluluğu : İskitler
12. İskitlerde en parlak dönem : Alper tunga dönemi
13. Dünyanın bilinen ilk kadın hükümdarı : Tomris Hatun
14. Asya Hunlarının kurucusu : Teoman ( Tu – man )
15. Asya hunlarının en parlak dönemi : Mete Han dönemi ( Mo – tun )
16. Yerleşik hayata geçen Türk devletleri : Uygurlar , Kırgızlar , Türgişler
17. Yerleşik hayata tamamıyla geçen türk devleti : Türgişler
18. Türgişlerin yıkılmasıyla meydana gelen savaş : Talas savaşı ( Atlık Savaşı )
19. Avrupa’da kurulan ilk türk devleti : Avrupa Hun Devleti
20. Bizansı vergiye bağlayan ilk Avrupa Hun Hükümdarı : Rua
21. Avrupa Hunlarının Bizans’ı vergiye bağladığı anlaşmalar: Margos anlaşması, Anatolias anlaşması
22. Bizans’a giden ilk göktürk elçisi : Sogdlu Tüccar Maniac
23. Bizansın gönderdigi elçi : Zemarkos
24. I. Göktürklerinin en parlak dönemi : Mukan Kağan dönemi
25. Türklerdeki ilk sulama kanalı : Töte kanalı ( Tötö kanalı )
26. Türklerdeki ilk alfabe : II.Göktürk devleti ( Kutluk Devleti )
27. Türklerdeki ilk yazıtlar : Yenisey yazıtları
28. Orhun Abidelerinin diğer ismi : Bengü Taşlar ( Sonsuzluğa kalması dileğiyle )
29. Orhun Abidelerinden ilk bahseden kişi : Ata Melik Cüveyni ( Tarih – i Cihanguşa )
30. Orhun Abidelerinin Türkiye de Basımını yapan ilk kişi : Necip Asım
31. Orhun Yazıtlarını bulan kişi : Johan von Strahlenberg, 1721
32. Orhun Yazıtlarını okuyan kişi : Vilhelm Thomsen 1893
33. İlk ipek para : Uygurlar , Kamdu
34. Ölülerini yakan ilk türk topluluğu : Kırgızlar
35. İbadetlerini taş binalarda yapan Türk Devleti : Tabgaçlar
36. Türklerde ilk para kullanımı: Akhunlar
37. Ticarette parayı kullanan ilk Türk devleti : Türgişler

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
2

38. Türgişlerde madeni paraya verilen isim : Yarmak

39. Uygurlara ait kitabeler : Taryat , Tes,Şine•Usu,Somon•Sevrey ,Suci ,Karabalgasun ,Ar Hanin ,Gürbelcin
,Somon­Tes ,Mutrın Temdeg.
40. Avrupa Hunlarına ait destan : Sihirli Geyik
41. Türklerde ilk orta oyunu : Uygurlar
42. Türklerde ilk minyatür: Uygurlar
43. Uygurlarda duvar resimlerine verilen isim : Fresko ( fresk )
44. Uygurlarda duvar resimlerini yapan sanatçı , ressam: Bedizci
45. Türklerde ilk din değiştiren türk devleti : Uygurlar (manihezm)
46. İlk ilahi dine inanan türk devleti : Hazarlar ( musevilik )
47. İslamiyeti kabul eden ilk türk boyu : Karluklar
48. İslamiyeti kabul eden ilk Türk – islam devleti : İtil Bulgarları
49. Moğol hakimiyetine giren ilk türk devleti : Kırgızlar
50. Anadoluya akın yapan ilk türk boy ve devletleri : İskitler , Hunlar , Sibirler
51. Türklerin kullandığı diller : Sogd , Kril ,Latin , Arapça
52. Asyada siyasi birliklerini sürdüren devletler : Kırgızistan , Türmenistan, Uygur Özerk Türk Bölgesi
53. Avrupada siyasi varlıklarını sürdüren devletler : Bulgaristan , Macaristan
54. Rus knezlikleri ( boyları ) ile mücadele eden türk devlet yada toplulukları : Kıpçaklar , Sibirler , Hazarlar , Avarlar
55. İstanbulu kuşatan ilk Türk devleti : Avarlar
56. İstanbulu kuşatan ikinci Türk devleti : Bulgarlar
57. Türklerin kutsal kenti : Ötüken
58. Türklerden bahseden ilk belge, : Çin kaynaklarında bulunan bir antlaşma belgesidir (MÖ 318)
59. Türklerden bahseden ilk yazılı belge : Kuzey Şansi anlasması
60. Türklerin islamiyetten önce kullandığı ticaret yolları : İpek yolu , Kürk yolu
61. Malazgirt meydan savaşında saf değiştiren türk toplulukları : Uzlar ( oğuzlar ) , Peçenekler
62. Slavların teşkilatlanmasını sağlayan türk devleti : Avarlar
63. Üzengi denilen at eğer takımını kullanan ilk Türk devleti : İskitler
64. Üzengi denilen at eğer takımını Avrupaya öğreten ilk türk topluluğu : Avarlar
65. Dünyanın en uzun destanı : Manas destanı ( Kırgızlar )
66. Bedizci : Uygurlarda ressam
67. Kamdu : Uygurların ticarette kullandığı ipek para
68. Satir, Yarmak: Türklerde madeni paralar
69. Türklerde ilk Minyatür sanatı : Uygurlar
70. Fresko : Uygurlarda duvar resmi
71. Kut : Göktanrı tarafından kağana verildiğine inanılan devleti yönetme yetkisi
72. Kurultay : Toy , Kengeş
73. İslamiyet öncesihükümdar unvanları: Han, Hakan,Kağan,Yabgu,İlteber,İlteriş,İdikut, Şanyü,
Tanyü,Külerkin,Aytengri

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
3

74. Kurultayın Üyeleri

Aygucu Buyruk Tarkan Apa Tudun Bitikçi Tamgacı Agılığ

Başbakan Bakan Askeri Yönetici Sivil Yönetici Vergi Denetim Yazışma İşleri Dış Politika Haznedar

75. Tabgaçlardaki meclisin ismi : Nazırlar Meclisi

76. Peçeneklerdeki Meclisin ismi : Komenton
77. Tuna Bulgarlarında meclisin ismi : Millet Meclisi
78. Avrupa Hunlarında meclisin ismi : Seçkinler Meclisi
79. Oğuzlarda meclisin ismi : Tirnek ( Dernek ) Meclisi
80. Kıpçaklarda meclisin ismi : istişare Meclisi
81. Sabir ve Hazarlarda meclisin ismi : İhtiyarlar meclisi
82. İslamiyet öncesi türklerdeki en eski inanışlar : Göktanrı , Şamanizm , Atalar Kültü , Animizm , Toteminizm
83. Türklerin en eski inancı : Toteminizm
84. Şaman : Kam , Baksi , Din adamı
85. Balbal : Mezar Taşı ( ilk örnekleri İskitler )
86. Tamu : Cehennem
87. Uçmağ : Cennet
88. Umay : Çocukları koruduğuna inanılan iyi huylu melek
89. Umacı : Öcü
90. Yek : Şeytan
91. Sav : Atasözü
92. Sagu : Ağıt
93. Koşuk : Şiir
94. Kün : Halk
95. Öğ : Anne
96. Kank : Baba
97. Yumuş : Çeyiz
98. Kalıng : Başlık parası
99. Törün : Düğün yemegi
100. Yuğ: Cenaze Töreni
101. Yuğ Aşı : Ölü yemeği
102. Kurgan : Mezar
103. Noin – Ula : Hunlara ve Göktürklere ait kurgan
104. Şipovo : Avrupa Hunlarına ait kurganlar ( Mezarlar )
105. Otağ : Hükümdar çadırı
106. Kopuz : Perdesiz bağlama
107. Animizm : Ruha tapıcılık
108. Islamiyetten önce Türk Devletlerinde davalara bakan görevli : Yargan veya Yargucu
109. Oğuş : Aile

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
4

110. Uruğ : Sülale

111. Bud : Boy
112. Budun : Millet
113. İl : Devlet
114. Şad : Hanedan üyesi vali
115. Tiğin : Kağan çocuklarına verilen isim
116. Ayuki : Hükümet
117. Toygun : Hükümet üyeleri
118. Hükümdarların kullandığı çeşitli semboller : Taht ( Örgin ) , Unvan alma , Sancak , Tuğ, Otağ( Çadır ) , Davul ( Nevbet
) ,Sorguç ( Kotuz )
119. İskitlere ait destanlar : Şu , Alper Tunga Destanı
120. Hunlara Ait Destanlar : Oğuz Kağan destanı , Siyen – Pi destanı
121. Göktürklere ait destanlar : Bozkurt destanı , Ergenekon destanı
122. Avrupa Hunlarına ait destanlar : Sihirli geyik
123. Uygurlara ait destanlar : Göç ve Türeyiş Destanları
124. Kırgızlara ait destanlar : Manas destanı
125. Bulgarlara ait destanlar : Şan Kızı
126. Oğuz – Kıpçak mücadelesi : Dede Korkut Hikayeleri
127. İslamiyetten önce türklerin kullandığı diller : Çince , Sogd , İbranice , Latince
128. Yerleşik hayata geçen ilk türk devleti : Uygurlar
129. Yerleşik hayata tamamıyla geçen türk devleti : Türgişler
130. Türgişlerin en parlak dönemi : Su – lu Kağan dönemi
131. Avrupa Hunların en parlak dönemi : Attila
132. Attilanın Bizansla yaptığı anlaşmalar : Margos , Anatolias
133. Dünya ordularının temelini oluşturan onluk sisteminin kurucusu : Mete Han ( M.Ö 209 )
134. Bağımsızlık amacıyla başlatılan ilk türk isyanı : Kürşad Ayaklanması
135. Din değiştirdiği için uygurlarla savaşan Türk – İslam devleti : Karahanlılar
136. Türgişlerin yıkılmasıyla meydana gelen savaş : Talas savaşı
137. Moğolların türkleşmesine katkı sağlayan Türk devleti : Uygurlar
138. Törenin değişmez hükümleri : Adalet ( konilik ) , Eşitlik ( tüzlük ) , İyilik ( Uzluk ) , İnsanlık ( kişilik)
139. Avrupa hunlarının kurucusu : Balamir
140. Avrupa hunlarının en parlak dönemi : Attila
141. Uygurların en parlak dönemi : Moyen Çur
142. Uygurların din değiştirdikleri dönem : Böğü kağan
143. Moğolları türkleştiren uygur kolu : Turfan Uygurları
144. Kağan çocuklarını verilen isim : Tiğin
145. Türklerde en az değişime uğrayan alan : Ordu Teşkilatı
146. Türklerin ihraç malları : Et , Deri , Canlı Hayvan , Kösele , Silah ve Madeni ürünler , Hayvansal
Gıdalar
147. Türklerin ithal malzemeleri : Tarım ürünleri ( hudubat ) , ipek kumaş , giyim eşyası
148. Türklerde mahkemelerin başında bulunan kişi : Yargu
149. İslamiyetten önce araplarla türklerin komşu olması : Hz. Ömer dönemi sasanilere son verilmesi , kadisiye
savaşı , celula savaşı , nihavent savaşı , köprü savaşı
150. İlk Türk İslam devleti : Karahanlılar

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
5

151. Türkçeyi resmi dil ilan eden ilk devlet : Karahanlılar

152. Türk tarihinin düzenli işleyen ilk posta örgütü : Karahanlılar
153. Türklerde ilk hastane : Karahanlılar , Bimarhane
154. İlk burslu eğitim : Karahanlılar , Tabgaç buğra han dönemi
155. İlk kervansaray : Ribat• ı Melik , Karahanlılar ( Buhara – Semerkant arası )
156. Anadolu da İlk türk islam camii : Manucehr cami , B. Selçuklular
157. İlk türk islam medresesi : Karahanlılar , Tabgaç Buğra han medresesi
158. Sultan ünvanını kullanan ilk türk islam hükümdarı : Gazneli Mahmut
159. İmparatorluk özelliğine sahip ilk türk islam devleti : Gazneliler
160. Mısırda kurulan ilk türk islam devleti : Tulunoğulları
161. Kutsal yerlere ( Mekke , medine , hicaz ) hakim olan ilk türk islam devleti : Ihşitler ( Akşitler )
162. Tolunoğullarında hastaneye verilen isim : Maristan
163. Tolunoğullarının en önemli mimari eserleri : Tolunoğlu Ahmet cami , Ulu cami
164. İlk Türk islam camii : Tulunoğlu Ahmet camii
165. Hindistana sefer düzenleyen ilk Gazne hükümdarı : Sebük Tiğin
166. Din değiştirdiği için Uygurlarla savaşan ilk türk islam devleti : Karahanlılar
167. Kurulduğu yerin ismini alan türk islam devletleri : Gazneliler , Harzemşahlar
168. Anadoluya ilk Türk islam akınları: 1017 – 1026Çağrı beyin keşif amaçlı DoğuAnadolu seferleri
169. Anadoluda Bizansla yapılan ilk savaş : Pasinler savaşı 1048
170. Kudüsü Haçlılardan geri alan 3. Haçlı seferine sebep olan türk islam devleti : Eyyübiler , Selahattin Eyyübi
171. Eyyübilerin askeri kanadını oluşturan türk boyu : Kıpçaklar
172. Memlüklerin kuruluşunda etkili olan türk boyu : Kıpçaklar
173. Orta Doğudaki son haçlı kalıntılarına son veren türk islam devleti : Memlükler
174. Her emrin sultan olma hakkına sahip olduğu türk islam devleti : Memlükler
175. Tarihte Moğolları yenen ilk türk islam devleti : Memlükler
176. Memlük ülkesine verilen isim : Devlet – üt Türkiye
177. Memlüklerin Moğolları ( İlhanlılar ) yendiği savaşlar : Ayn•u Calud , Elbistan ,Merc•i süffar , Merc•i Humus
178. Büyük Selçuklu toprakları üzerinde kurulan ve kendilerin Büyük Selçuklu devletinin mirasçısı olarak adlandıran
devlet : Harzemşahlar
179. Hindistanda kurulan ilk türk devleti : Delhi türk sultanlığı
180. Hindistanda islamiyetin yerleşmesine katkıda bulundan devlet : Babürlüler,
181. Moğolların kurusucu ve en parlak dönemi : Cengiz Han ( Timuçin )
182. Cengiz Hanın ölümünden sonra Moğol toprakları üzerinde kurulan devletler :
a) Altınorda Devleti : Cengizin torunu Batuhan tarafından kırımda kuruldu. Timur tarafından yıkıldı.
b) Kubilay hanlığı : Kubilay tarafından çinde kurulmuş Moğol devleti
c) Çağatay Hanlığı : Cengizin oğlu Çağatay tarafından B.Türkistanda kurulmuş , Timurun idaresinde varlığını
sürdürmüştür.
d) İlhanlı devleti : Kurucusu Hülagü’dür. Anadolu Selçuklu devleti ile Abbasilere son verdiler. Irak , İran ve
Anadolu da hakimiyet kurdular.

183. İslamiyeti Kabul etmeyen tek Moğol devleti : Kubilay Hanlığı

184. Kubilay Hanlığını ziyaret eden ünlü seyyah : Marco Polo

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
6

185. Timur Devletine son veren topluluk : Özbekler

186. Anadolunun kapılarını türklere açan savaş : Malazgirt Savaşı
187. Malazgirt savaşından sonra kurulan beylikler :
a) Saltukoğulları : Erzurum
b) Mengücekliler : Erzincan , Kemah
c) Danişmendliler : Tokat , Sivas ,Kayseri , Niksar
d) Artukoğulları : Elazığ , Diyarbakır ,Batman ,Hasankeyf ,Mardin
e) Çaka Beyliği : İzmir , Aydın , Tire
f) Tanrıvermişogulları : Efes
g) İnaloğulları : Diyarbakır
h) Çubukoğulları : Elazığ
i) Sökmenoğulları : Ahlat
j) Dilmaçoğulları : Bitlis

188. Büyük Selçuklu devletinde hükümdar çocuklarına verilen isim : Melik

189. Meliklerin eğitiminden sorumlu devlet görevlisi : Atabey
190. Türk – İslam devletlerinde hükümdar ünvanları : Han, Hakan , Nasr , Bey, İliğ, Buğra , Kara, Kadir , Şahinşah , Padişah
, Sultan – ı Alem , Sultan – ı Azam
191. Türk – İslam devletlerinde Hükümdar sembolleri :
a) Otağ– ı Humayun
b) Sancak
c) Davul ( Nevbet )
d) Tuğra
e) Arma
f) Unvan
g) Hilat ( Saltanat Giysisi )
h) Taht
i) Asa
j) Çetr : Saltanat Şemsiyesi
k) Tuğ
l) Sikke ( Para bastırma )
m) Halife veya kendi adına hutbe okutmak
n) Kılıç kuşanma
192. Türk – İslam devletlerin eyalet ve vilayetlerin başında bulunan askeri ve idari yönetici : Şıhne
193. Vilayetlerin vergilerini toplamakla görevli kişi : Amil
194. Vilayetlerden sorumlu sivil yönetici : Amid
195. Türk – İslam devletlerin belediye işleri : İhtisab
196. Türk – İslam devletlerinde belediye işlerinden sorumlu , ticari hayatı korumakla görevli kişi :
Muhtesip
197. Türk – İslam devletlerinde divan ile sultan arasındaki işleri düzenleyen görevli : Has Hacib , Hacib
198. Türk –İslam devletlerinde , devlete ve hükümdarakarşışu işleyenleri cezalandıran görevli : Emir –i Hares
199. Türk – İslam devletlerinde Divanın bölümleri :
a) Divan – ı İstifa : Mali işler , görevlisi müstefvi
b) Divan – ı Arz : Askeri ve Askeri mali işler , görevlisi Emir• i Arz

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
7

c) Divan – ı Tugra ( Divan – ı İnşa) : İç ve dışyazışma , görevlisi Tuğrai veya Münşi

d) Divan – ı İşraf : Askeri ve mali işler dışındaki denetim işleri , görevlisi Müşrif
e) Divan– ıMezalim: Hükümdar başkanlığındaağırsiyasi suçlarıngörüşüldüğüdivan
200. Kadıların başında bulunan ve bağdatta oturan baş kadı : Kad• ül Kudat
201. Örfi davalara bakan görevli : Emir – i Dad
202. Türk – İslam devletlerinde devşirme sistemine verilen isim : Gulam Sistemi
203. Türk – İslam devletlerinde Eyalet askerlerine verilen isim : Sipahiyan , İkta askerleri
204. Türk –İslam devletlerinde esnafların kendi aralarında birleşerek kurdukları dini ve iktisadi örgüt , lonca
teşkilatı : Fütüvvet anlayışı
205. Türk – İslam devletlerinde hükümdar ve ailesine ait topraklar : Has arazi
206. Meliklere , Emirlere ve Komutanlara yaptıkları görevin karşılığında verilen topraklar : İkta arazisi
207. Türk – İslam devletlerinde mülkiyeti kişilere ait olan topraklar : Mülk arazi
208. Gelirleri hayır kurumlarına ve bilimsel kuruluşlara ayrılan topraklar : Vakıf Arazisi
209. Türk – İslam devletlerinde gayrimüslimlerin elindeki topraklar : Haraci arazi
210. İlk Türk – islam sözlüğü : Divan – ı Lügat – ı Türk
211. İlk türk – islam siyasetnamesi : Kudatgu Biliğ, Yusuf Has Hacib tarafından yazılıp Tabgaç Buğra Hana sunulmuştur.
212. Edip Ahmet Yükneki : Atabet’ül Hakayık ( Gerçeklerin Eşiği )
213. Ahmet Yesevi : Divan – ı Hikmet
214. Firdevsi : Şehname , Gazneli mahmuta sunulmuştur.
215. Zemahşeri : Mukaddimetül Edep , Keşşaf
216. Ömer Hayyam : Rübailer , Celali Takvimi
217. Enveri : Kasideler
218. Nizam – ı Mülk : Siyasetname
219. Cabir Bin Hayyam : Kimya
220. El Razi : El Havi , Çicek ve Kızamık aşılarını geliştirdi
221. İbn – i Heysem : Optik alanında çalışmalar yaptı. Kitabül Menazir
222. Utbi : Tarihi Yemin
223. Farabi : El Medinetül Fazıla , ihsaül ulüm , Kitabül müsiki kebir
224. Gazali : İhya’ül Ulumiddin
225. Ibni Fadlan : Rıhle ( Seyahatname )
226. Biruni : Asar’ül Bakiye
227. İbn – i Rüst : Tehafütü't Tehafüt , Makela fı'l Mizac , Avrupaya Aristoyu en iyi anlatan filozof
228. Harezmi : Kitab’ül Cebr Ve’l Mukabele
229. İbn – i Sina ( Avicenna ) : El Kanun Fi’t Tıp
230. Uluğ Bey : Zîc•i Ulûgî ( Yıldızların Fihrist Cetveli )
231. Ali Şir Nevai : Muhakemet’ül Lügateyn , Mecalüs'ün Nefais
232. Timur devletine son veren topluluk : Özbekler
233. Fatimilerin Kahirede kurduğu medreseler : El Ezher medreseleri
234. İlk Türk – İslam üniversitesi : Bağdat Nizamiye Medreseleri
235. Büyük Selçuklu devletinin önemli şehirleri : Nişabur , Rey , Cend , İsfahan , Kazven
236. Moğol kervanının Harzemşahlar tarafından yağmalanması : Otrar Olayı
237. Anadolu Selçuklu devletinin kurucusu : Kutalmış oğlu Süleyman Şah
238. Anadolu Selçuklularının en parlak dönemi : Alaaddin Keykubat
239. AnadoluSelçuklu devletinde , anadoluda tüccarlar için ilk sigorta uygulaması: İzzettin keykavus
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
8

240. Anadolunun türk yurdu haline gelmesine sebep olan savaş : Miryokefalon savaşı
241. Anadolu Selçuklu devletinin yıkılmasına sebep olan savaş : Kösedağ savaşı
242. AnadoluSelçukludevletindeilk dini karakterliisyan:Baba İshak ayaklanması (Babailerayaklanması)
243. Anadolu Selçuklu devletinin başkentleri : İznik , Konya
244. Anadolu da ikinci dönem beylikler dönemi :
a) Osmanoğulları : Osman Bey , Söğüt , Domaniç
b) Karamanoğulları : Karaman Bey , Konya
c) Karesioğulları : Karesi bey , Balıkesir , Çanakkale
d) Candaroğulları ( İsfendiyaroğulları ) : Şemseddin Yaman bey , Kastamonu , Sinop
e) Taceddinoğulları : Taceddin Bey , Bafra ile Ordu çevresi
f) Germiyanoğulları : Yakup Bey , Kütahya ve Denizli Çevresi
g) Saruhanoğulları : Saruhan Bey , Manisa
h) Aydınoğulları : Aydınoğlu Gazi Mehmet Bey , Aydın
i) Menteşeoğulları : Menteşe Bey , Muğla , Milas
j) İnançoğulları : Mehmet Bey , Denizli
k) Hamitoğulları : Hamit Bey , Isparta , Eğirdir , Antalya
l) Dulkadiroğulları : Karaca Bey , Elbistan
m) Ramazanoğulları : Ramazan Bey , Adana ve çevresi
n) Çobanoğulları : Kastamonu
o) Eretna Beyliği : Eretna Beyliği , Orta Anadolu
p) Kadı Burhanettin Beyliği : Kadı Burhaneddin Ahmet , Sivas
q) Akkoyunlular : Kara Yülük Osman Bey , Bayburt , Urfa ,Diyarbakır dolayları
r) Ahiler : Ankara
s) Sahipataoğulları : Antalya
t) Eşrefoğulları : Eşrefoğlu Seyfettin Süleyman Bey , Beyşehir
u) İnalcıkoğulları : Elazığ
v) Pervane : Sinop
245. Anadolu Selçuklu Hükümdarı Ünvanı : Sultan, Keykubat , Rükneddin , Sultan – ı Galip ,İzzettin , İmameddin ,
Alaaddin , Giyaseddin
246. AnadoluSelçuklu Devletindesosyal, ekonomik ,kültürel, siyasiişleriyürütenorgan: Divan–ı Saltanat
247. Hükümdarın başkentte olmadığı zamanlarda yerine bakan görevli : Naib – i Sultan
248. Anadolu Selçuklu devletinde hükümdarın nişan ve tuğrasını çeken görevli : Tuğrai , Münşi
249. Devletin merkezinde askerlerin ihtiyaçlarını karşılayan divan : Divan – Arz
250. Arazi defterlerinde tutulan has ve iktaların düzenlenmesinden sorumlu divan : Divan – ı Pervane , Pervaneci
251. Hassa Askerlerinin yetiştirildiği askeri ocak : Gulamhane
252. Gönüllü kuvvetlerinin komutanına verilen isim : Emirü’l Ümera
253. Anadolu Selçuklularında donanma komutanına verilen isim : Meliküs sevahil veya reis’ül bahr
254. Anadolu Selçuklarında geliri hükümdara ayrılan toprakları : Has arazi
255. Müslümanlardan 1/10 oranında alınan ürün vergisi : Öşür Vergisi
256. Gayr – ı Müslimlerden 1/5 oranında alınan ürün vergisi : Haraç Vergisi
257. Gayr – ı Müslimlerden askerlik yapmadığı için alınan baş vergisi : Cizye
258. Cizye kimlerden alınmazdı : çocuk , yaşlı , sakat , kadın ve din adamlarından alınmazdı.
259. Türk – İslam devletlerinde dini mimari : cami , medrese , kümbet , türbe , tekke , zaviye , mescit
260. Türk–İslamdevletlerindesivilmimari:saray,kervansaray,darüşşifa,hamam,köşk,köprü, arasta ( ahilerin
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
9

toplandığı yer )
261. Türk – İslam devletlerinde askeri mimari : sur , kale , burç , kule , kışla , tersane
262. Anadoludaki ilk Türk – İslam camii : Manucehr Camii
263. Anadolu Selçuklularından kalma en eski camii : Alaaddin cami
264. Anadolu ve dünyadaki ilk tıp medresesi: Gevher Nesibe Hatun Şifahanesi ( darüşşifa )
265. Anadolunun en eski anıtsal mezar yapısı : Emir Saltuk Kümbeti ( Saltukoğulları )
266. Anadoludaki en eski kervansaray : Alayhan kervansarayı ( Aksaray , II.Kılıçarslan tarafından yapılmıştır ).
267. Anadoludaki en büyük kervansaray : Sultan Han (Aksaray , Alaaddin Keykubat )
268. Anadoluda ilk medrese : Yağıbasan Medresesi ( Daniştmentliler )
269. Anadoluda ilk Hastane : Mardin Maristanı ( Artuklular )
270. İlk Türk denizcisi : Çaka bey
271. Anadolu Selçuklu devletinde ilk medrese : Koca Hasan Medresesi
272. Anadolu Selçuklu zamanı düşünürler :
a) Muhyittin Arabi : Tasavvuf
b) Hacı Bektaşi Veli : Makalat
c) Caca bey : Astroloji , Anadoludaki ilk rasathaneyi kırşehirde yapmıştır.
d) Yunus Emre : Divan , Risaletün Nushiyye
e) Hoca Dehhani : SelçukluŞehnamesi
f) Germiyanlı Ahmedi : Divan , İskendername
g) Aşık Paşa : Garipname
h) Mevlana : Mesnevi , Divan – ı Kebir
273. Anadolu Selçuklu devleti fikir , dil ve edebiyat alanında düşünürler
a) Sadrettin Konevi : Tasavvuf
b) Seyfettin Amidi : Felsefe , mantık ve fen bilimleri
c) Kutbettin Şirazi : Felsefe , coğrafya , astronomi
d) Hacı paşa : Aydınoğulları zamanında yaşamış ünlü bir doktor
e) Kadı Şİraceddin : Mantık , Kelam
f) Mehmet Ravendi :Tarihci
g) İbni Bibi : El Avamir’ül alaiye , Tarihci
h) Kerimüddin Aksarayi : Müsameretü'l•ahbar veMüsayeretü'l•ahyar ( SelçukluTarihcisi)
i) Ahmet Eflaki : Menakib’ül Arifin , Mevlevilik öğretileri hakkında eserler yazmıştır.
j) Ahmet Gülşehri :İranlı şair Feridüddin Attarın Mantık ‘üt Tayr adlı eserinitercüme etmiştir.
274. Anadolu Selçuklularında ilk medrese : Koca Hasan medresesi
275. Sarayın her türlü günlük hizmetlerinden sorumlu görevli : Kapucubaşı
276. Saray hayvanların bakımıyla ilgilenen görevli : Emir – i Ahur
277. Saray güvenliğinden sorumlu kişi : Emir – i Candar
278. Hükümdar giysilerini hazırlayan görevli : Emir – i Camedar
279. Sultanın yemeklerini hazırlayan görevli : Caşnigir
280. Sultanın içeceklerinden sorumlu görevli : Şarabdar
281. Hükümdarın önünde ordulara yol açan , güvenliği sağlayan görevli : Serhenk , Çavuş
282. Anadolu Selçuklu devletinde sarayın genel sorumlusu : Hacibülhüccab
283. Sultanın protokol görevlisi : Emir’ül Mahfil
284. Sultan ziyafetlerini hazırlayıp teşrifatçılık yapan görevli : Emir – i Meclis
285. Anadolu Selçuklu devletinde devlet hazinesi : Hazine – i Amire
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
10

286. Anadolu Selçuklu devletinde hükümdarın şahsına ait olan iç hazine : Hazine– i Hassa
287. Büyük Selçuklu devletinin mirasçısı olan devlet : Harzemşahlar
288. Anadolu Selçuklu devletinin mirasçısı olan devlet : Karamaoğulları
289. Türkçeyi resmi ilan eden siyasi oluşumlar : Karahanlılar , Karamanoğulları
290. Anadoluda Selçuklu dönemi camiiler :
a) Alaaddin Camii : Konya
b) Alaaddin camii : Niğde
c) Ulu Camii : Malatya
d) Sahip Ata camii :Konya
e) Arslanhane : Ankara
291. Mescitler :
a) Taş Mescit : Konya
b) Sırçalı Mescit : Konya
c) Karatay Mescidi : Konya
292. Külliyeler :
a) Hunad Hatun Külliyesi :Kayseri
b) HacıKılıçKülliyesi : kayseri
c) Sahip Ata Külliyesi : Konya
293. Medreseler :
a) Yağıbasan Medresesi : Niksar ( Daniştmendliler )
b) Çifte Minare : Kayseri
c) Hunad Hatun Medresesi : Kayseri
d) Sırçalı Medresesi : Konya
e) Karatay Medresesi : Konya
f) İnce Minareli Medrese : Konya
g) Çifte Minareli Medrese : Konya , Sivas , Erzurum
h) Caca Bey Medresesi :Kırşehir
i) Gök Medrese : Sivas
j) Buruciye Medresesi : Sivas
294. Darüşşifalar
a) Gevher Nesibe Hatun Darüşşifası : Kayseri
b) Keykavus Şifahanesi : Konya
c) Muineddin Pervane Darüşşifası : Tokat
d) Divriği Turan Melek Darüşşifası : Sivas ( Mengücekliler )
e) Gıyasiye Darüşşifası : Kayseri
f) Alaaddin Keykubat Darüşşifası :Aksaray
295. Anıt Mezarlar :
a) Melik Gazi : Kırşehir
b) Mama Hatun : Erzurum ( Saltuklular )
c) II. Kılıçarslan : Konya
d) Döner Kümbet : Kayseri
e) Emir Saltuk : Erzurum ( Anadoludaki en eski anıtsal mezar )
f) Sultan Melik : Kemah ( Mengücekliler )
g) Hüdavend hatun : Niğde

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
11

h) Kanlı Kümbet : Malatya

296. Kervansaraylar :
a) Evdir han
b) Zazadin Han
c) Kırkgöz han
d) Ağzı Kara han
e) Öresun han
f) Altın Apa han
g) Ezine Pazar han
h) Çiftlik Han
i) İshaklı Han
j) Sultan Han
k) Alay han
297. Saraylar :
a) Alaiye Sarayı : Alanya
b) Kubadabad Sarayı : Beyşehir
c) Kubadiye Köşkü
298. Osmanlı Devletinde ilk para : Osman bey , Mangır adı verilen bakır para
299. Osmanlı Devletinde ilk gümüş para : Orhan bey dönemi
300. Osmanlı Devletinde ilk altın para : Fatih Sultan Mehmet dönemi
301. Osmanlı Devletinde ilk kağıt para : Kaime – i Mutebere , Abdülmecit dönemi
302. Osmanlı Devletinde ilk divan örgütü : Orhan bey
303. Osmanlı Devletinde ilk kadılık makamı :Orhan Bey
304. Osmanlı Devletinde ilk kadı : Karamanlı Dursun Fakih
305. Osmanlı Devletinde ilk vezir : Alaaddin Paşa
306. Osmanlı Devletindeki ilk şeyhülislam : Molla Şemsüddin•i Fenari (1424 • 1430) II. Murat
307. Osmanlı Devletindeki ilk müderris : Davud – u Kayseri
308. Osmanlı Devletindeki ilk donanma komutanı : Karamürsel Paşa
309. Osmanlı Devletindeki ilk sadrazamlık makamı : I. Murat
310. Osmanlı Devletinin ilk sadrazamı :Candarlı Hayrettin Paşa
311. Osmanlı Devletinde ilk tersane : Orhan Bey
312. Osmanlı Devletinde ilk düzenli ordu : Yaya ve Müsellem
313. Osmanlı Devletinin Bizans ile yaptığı ilk savaş : Koyunhisar ( Bafeon ) savaşı
314. Tımar ve Kapıkulu ocağını kuran Osmanlı hükümdarı : I. Murat
315. Savaş alanında şehit düşen ilk ve tek Osmanlı padişahı : I. Murat
316. Osmanlı Devletindeki ilk kardeşkatli : I. Murat ( kardeşleri Halil ve İbrahim ile oğlu Savcı bey )
317. Rumeli beylerbeyliğinin kurulması : I. Murat
318. Osmanlı Devletinde topun kullanıldığı ilk savaş : I. Kosova , I. Murat
319. Osmanlı Devletine katılan ilk beylik : Karesioğulları
320. Rumelideki ilk Osmanlı toprağı : Çimpe
321. Sultan ünvanını kullanan ilk Osmanlı hükümdarı : Orhan bey
322. Anadoluda siyasi birliği büyük ölçüde sağlayan ilk Osmanlı hükümdarı : Yıldırım Bayezid
323. Osmanlı Devletinin fetret dönemine girmesine sebep olan olay : Ankara savaşı
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
12

324. Yeniçerilere cülüs bahşişi veren ilk Osmanlı padişahı : I. Bazeyid

325. Cülüs bahşişini kanunlaştıran ilk Osmanlı padişahı : Fatih Sultan Mehmet
326. Cülüs bahşişini kaldıran Osmanlı padişahı : I. Abdülhamit
327. Cülüs bahşişini son veren hükümdar : III. Mustafa
328. Osmanlı devletinde kardeş katlini yasallaştıran Osmanlı hükümdarı : Fatih Sultan Mehmet
329. Anadolu beylerbeyinin kurulması : I. Bayezid
330. Ilk Anadolu beylerbeyimiz : Timurtaş Paşa
331. Osmanlı Devletindeki ilk dini karakterli isyan : Şeyh Bedrettin isyanı
332. Osmanlı Devletinde ilk deniz savaşı : Çelebi Mehmet dönemi
333. Fetret döneminden sonra kurulamayan beylikler : Karesioğulları , Eretna devleti
334. İstanbul’u fethetmek amacıyla yapılan ilk askeri , mimari eser : Anadolu Hisarı ( I. Bayezid )
335. Osmanlı Devletinin Haçlılarla yaptığı ilk savaş : Sırpsındığı savaşı
336. Osmanlı Devletinin avrupada yaptığı ilk anlaşma : Edirne – Segedin anlaşması
337. Osmanlı Devletinde ilk yeniçeri isyanı : Buçuktepe isyanı , II. Mehmet
338. Osmanlı Devletinde ilk defterdar ve kazasker ataması : I. Murat
339. Osmanlı Devletinde ilk deniz savaşı : Çelebi Mehmet dönemi ,
340. Osmanlı ordularının balkanlardaki ilk yenilgisi : Ploşnik savaşı , I. Murat
341. Osmanlı Devletinin balkanlardaki egemenliğinin kesinleşmesi : II. Kosova savaşı , II. Murat
342. Osmanlı Devletinde tımar sisteminin uygulanması : I. Murat
343. Asker ihtiyacının savaş esirlerinden karşılama sistemi : Pencik sistemi
344. Osmanlı Devletinde hakimiyet anlayışının değişmesi : I. Murat , ‘ Mülk , Padişah ve oğullarının malıdır’ . anlayışı
345. Devlet adamı yetiştirmek amacıyla Edirne sarayında açılan okul : Enderun Mektebi
346. Enderun Mektebinin açıldığı dönem : I. Murat
347. Osmanlı Devletinde yükselme döneminin başlaması : Fatih Sultan Mehmet zamanı
348. Fatih Sultan Mehmetin Bizansın tekrar kurulmasını önlemek amacıyla aldığı önlem : Mora ve Trabzonun
fethi
349. Fatih Sultan Mehmet dönemi balkanlardaki fetihler :
a) 1459 Belgrad hariç Sırbistan
b) 1462 Eflak
c) 1463 Bosna
d) 1465 Hersek
e) 1476 Boğdan
f) 1478 Arnavutluk
350. Fatih Sultan Mehmet dönemi Anadoludaki fetihler :
a) 1460 Amasra ( Cenevizlilerden alındı. )
b) 1461 Sinop ( Candaroğullarından alındı.)
c) 1461 Trabzon ( Trabzon Rum İmparatorluğuna son verdi. )
d) 1473 Otlukbeli Savaşı ( Akkoyunlulara son verildi. )
351. Fatih Sultan Mehmet döneminde denizlerde fetihler : Gökçeada , Taşoz , Semadirek , Bozcaada , Limni , Sisam ,
Eğriboz , Midilli , Zenta , Kefalonya , Ayamavra
352. Fatih Sultan Mehmetin karadaki tek başarısızlığı : Belgrad
353. Fatih Sultan Mehmetin denizlerdeki tek başarısızlığı : Rodos Kuşatması
354. Karadenizin bir Türk gölü haline gelmesi : Kırımın fethi
355. Osmanlı Devletinin ilk imtiyaz verdiği devlet : Fatih Sultan Mehmet dönemi , Venedik
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
13

356. İpek Yolunun tamamiyle Osmanlı egemenliğine girmesi : Kırımın Fethi

357. Yükselme döneminde duraklama yaşanan dönem : II.Bazeyid Dönemi
358. Osmanlı Devletinde tüfeğin kullanıldığı ilk savaş: Ağaçayırı savaşı , II. Bayezid dönemi , Memlüklerle
359. II.Bayezid dönemi avrupada fetihlerin durmasına sebep olan olay : Cem Olayı
360. AnadoluTürksiyasibirliğinintamanlamıyla sağlanması: Turnadağsavaşı, YavuzSultanSelim dönemi

361. Halep , Şam , Suriye , Filistin topraklarının Osmanlı Devletine katılması : Mercidabık savaşı
362. Mısırın fethi : Ridaniye savaşı
363. Osmanlı devleti teokratik özellik kazanması : Mısırın fethi , Halifeliğin alınması
364. Osmanlı devletinin Kuzey Afrikadaki ilk toprağı : Mısırın fethi
365. Kanuni Sultan Süleyman dönemi iç isyanlar : Canberdi Gazali isyanı , Ahmet Paşa isyanı , Baba Zünnun isyanı ,
Kalender isyanı
366. Kanuni Sultan Süleymanın son seferi : Zigetvar seferi
367. Kanuninin denizlerdeki tek başarısızlığı : Malta kuşatması
368. Kanuninin karadaki tek başarısızlığı : Viyana Kuşatması
369. Kanuni Sultan Süleymanın Fransuvayı kurtarmak için yaptığı savaş : Mohaç Meydan savaşı
370. Fransuvanın Şarlken esaretinden kurtulduğu anlaşma : Madrid anlaşması
371. Osmanlı devletinin Avusturya ile yaptığı ilk anlasma : İstabul ( İbrahimpaşa) anlasması
372. Osmanlı devletinin iran ile yaptığı ilk anlaşma : Amasya anlaşması
373. Osmanlı Devletinin ilk kapitülasyonları verdiği devlet : Fransa
374. Kanuni dönemi denizlerdeki gelişmeler :
a) Rodosun alınması ( 1521 )
b) Cezayirin Osmanlıya katılması ( 1533 )
c) Preveze deniz savaşı (1538 )
d) Trablusgarbın alınması (1551 )
e) Cerbe deniz savaşı ( 1560 )
f) Malta adasının kuşatılması ( 1565 )
g) Sakız adasının alınması ( 1566 )
h) Hint deniz seferleri ( 1538 – 1553 )
375. II. Selim dönemi siyasi olaylar :
a) Yemen isyanı ( 1568 )
b) Sumatra seferi ( 1569)
c) Kıbrısın fethi ( 1571 )
d) İnebahtı savaşı ( 1571 )
e) Tunusun alınması ( 1574 )
376. III. Murat dönemi siyasi olayları :
a) Lehistanın Osmanlı himayesine alınması ( 1575 )
b) Fas’ın Osmanlı himayesine alınması (1576 )
c) İngiltereye kapitülasyonların verilmesi ( 1580 )
d) Doğudaki en geniş sınırlar ( 1590 Ferhat Paşa anlaşması )
377. II. Selim ve III. Murat dönemi kanal projeleri :
a) Süveyş kanalı projesi ( 1568 )
b) Don – Volga kanalı projesi ( 1569)
c) Karadeniz – Marmara projesi ( 1591 )
378. Ortaçağ Avrupa siyasi olayları :
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
14

a) Feodalite
b) Skolastik Felsefe
c) Haçlı seferleri
d) Mağna Charta ( Büyük Şart ) , 1215
e) Yüzyıl savaşları ( 1337 – 1453 )
f) Çifte Gül savaşları
379. Tarihte topun kullanıldığı ilk savaş : Kresy savaşı ( Yüzyıl savaşları )
380. Kilisenin kişiyi dinden çıkartma yetkisi : Aforoz
381. Bir bölgede yaşayanları dinsel faaliyetlerden men etme : Enterdi
382. Cennetten toprak satma : Endüljans
383. Katoliklerin dini lideri : Papa ( Vatikan )
384. Ortodoskların dini lideri : Patrik ( İstanbul )
385. Yeniçağda Avrupa siyasi olayları :
a) Coğrafi Keşifler
b) Rönesans ( İtalya )
c) Reform (Almanya)
d) Olsburg Anlaşması 1555
e) Otuzyıl savaşları 1618 – 1648
f) Westfalia Anlaşması 1648
386. Reform sonucu ortaya çıkan mezhepler
a) Almanya : Protestanlık
b) Fransa: Kalvenizim
c) İngiltere : Anglikan
d) İskoçya : Prebisteryenlik
387. Abd’nin bağımsızlığı : Versay anlaşması 1783
388. Yakınçağ Avrupa siyasi olayları :
a) Fransız İhtilali 1789
b) Viyana Kongresi 1815 ( Restorasyon Dönemi )
c) 1830 İhtilalleri
d) 1848 İhtilalleri
e) Sanayi İnkılabı ( 1750 1830 )
389. Osmanlı Devleti duraklama dönemi ( 1579 – 1699 )
390. Osmanlı Devletinde duraklamanın iç sebepleri :
a) Merkezi yönetimin bozulması
b) Ekonominin bozulması
c) Askeri sistemin bozulması
d) Soysal alanda bozulmalar
e) Eğitim sisteminin bozulması
391. Osmanlı Devletinde duraklamanın dış sebepleri :
a) Coğrafi keşifler
b) Devletin doğal sınırlarınaulaşması
c) Güçlü devletlerle komşuluk

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
15

392. Duraklama Dönemi siyasi olayları

a) Venedik : Venedikle en büyük sorun girit sorunudur. 24 yılda ancak alınabilmiştir. 1683 – 1699 yılları arasında
meydanagelen kutsalittifak savaşlarına katılmıştır.Savaşsonundaimzalanan Karlofça Anlaşması ile ;
✓ Mora ve Dalmaçya kıyıları
✓ Kroya ve İşkodra iskeleleri venedike bırakılmıştır.
b) Avusturya :

1606 Zitvatorok anlaşması

1664 Vasvar Anlaşması

1699 Karlofça Anlaşmasına göre ;

✓ Banat ve Temeşvar haricinde tüm Macaristan , Avusturyaya bırakıldı.

✓ Anlaşmanın garantörlüğü 25 yıllığına Avusturyaya bırakıldı.
c) Rusya :

1681 Bahçesaray Anlaşması 1700

İstanbul Anlaşmasına göre ;

✓ Azak kalesi Rusyaya bırakıldı.

✓ Ruslar , İstanbulda elçi bulundurma hakkına sahip olacaktı.
d) İran

1590 Ferhat Paşa anlaşması

1611 Nasuh Paşa anlaşması

1618 Serav anlaşması

1639 Kasr – ı Şirin anlaşması

e) Lehistan

1621 Hotin anlaşması

1676 Buçaş anlaşması

1699 Karlofça anlaşmasına göre ;

✓ Podolya ve Ukrayna Lehistan’a bırakıldı.

393. Viyana bozgunundan sonra Osmanlı Devletine karşı oluşturulan kutsal ittifaka katılan devletler :
✓ Venedik
✓ Avusturya
✓ Rusya
✓ Lehistan

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
16

✓ Malta

394. Osmanlı devletinin Orta Avrupada siyasi üstünlüğünün sona ermesine sebep olan anlaşma :
Zitvatorok Anlaşması
395. Karlofça Anlaşmasını imzalayan Reisülküttap : Rami Mehmet Paşa
396. Karlofça anlaşması ile Osmanlıdan toprak almayan tek devlet : Malta
397. Osmanlı devletinin Rusya ile yaptığı ilk anlaşma : Bahçesaray Anlaşması 1681
398. Osmanlı devletinin doğuda en geniş sınırları : 1590 Ferhat Paşa anlaşması
399. Osmanlı devletinin batıda en geniş sınırları : 1676 Bucaş Anlaşması
400. Osmanlı devletinin ilk büyük toprak kaybı : 1699 Karlofça anlaşması
401. Osmanlı devletinde yenilik yaptığı için öldürülen ilk padişah : Genç Osman
402. Osmanlı devletinde ilk denk bütçe : Tarhuncu Ahmet paşa
403. Osmanlı devletinde bazı şartlar öne sürerek sadrazam olan ilk vezir : Köprülü Mehmet Paşa

404. Duraklama dönemi isyanlar :

a) İstanbul isyanları
b) Celali isyanları
c) Eyalet isyanları
405. Duraklama dönemi çıkan önemli celali isyanları :
a) Karayazıcı ( Duraklama döneminde ilk Celali ayaklanması )
b) Deli Hasan
c) Canbolatoğlu
d) Katırcıoğlu
e) Gürcü Nebi
f) Kalenderoğlu
406. Osmanlı devletinin batıda kazandığı son meydan savaşı : Haçova meydan savaşı
407. Eyalet isyanlarının çıktığı bölgeler : Eflak , Erdel , Boğdan , Halep , Yemen , Bağdat , Mısır , Trablusgarb
408. Duraklama dönemi ıslahatçıları :
a) I. Ahmet
b) Kuyucu Murat Paşa
c) II. Osman
d) IV.Murat
e) KemankeşKara Mustafa Paşa
f) Tarhuncu AhmetPaşa
g) Köprülü Mehmet Paşa
h) Köprülü Fazıl Ahmet Paşa
i) Merzifonlu Kara Mustafa Paşa
409. Osmanlı devletinde saltanat hukukunda , duraklama dönemi itibariyle yapılan değişiklik : Ekber Erşad , I.
Ahmet
410. Osmanlı devletinde ordunun başında sefere çıkan son hükümdar : II. Mustafa
411. Rusyanın karadenize indiği ilk anlaşma : İstanbul anlaşması , 1700
412. Bugünkü Türk – İran sınırının büyük ölçüde belirlendiği anlaşma : 1639 Kasr – ı Şirin Anlaşması

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
17

413. Gerileme dönemi siyasiolayları:

a) Venedik :
✓ 1718 Pasarofça Anlaşması
b) Avusturya :
✓ 1718 Pasarofça Anlaşması
✓ 1739 Belgrad Anlaşması
✓ 1791 Ziştovi Anlaşması
c) Rusya:
✓ 1711 Prut Anlaşması
✓ 1724 İstanbul Anlaşması
✓ 1739 Belgrad Anlaşması
✓ 1774 Küçük KaynarcaAnlaşması
✓ 1779 Aynalıkavak Temkihnamesi
✓ 1792 Yaş Anlaşması
d) İran:
✓ 1724 İstanbul Anlaşması
✓ 1732 Ahmet Paşa Anlaşması
✓ 1736 İstanbul Anlaşması
✓ 1746 Karden Anlaşması
e) Fransa
✓ 1801 El – Ariş Anlaşması
✓ 1802 Paris Anlaşması
414. Osmanlı Devletinin gerileme dönemi politikası :
✓ 1699 Karlofça anlaşması il 1718 Pasarofça anlaşması arasındaki dönem : Kaybettiği yerleri geri alma
✓ 1718 Pasarofca anlaşması ile 1792 Yaş anlaşması arasındaki dönem : Mevcut toprakları koruma
✓ 1792 Yaş anlaşması ile 1 Kasım 1922 saltanatın kaldırılmasına kadar olan dönem : Denge politikası
415. Osmanlı devletinin Avrupanın üstünlüğünü kabul ettiği dönem : Lale Devri
416. Osmanlı devletinin gerileme dönemindeki kazançlı çıktığı son anlaşma : Belgrad anlaşması
417. Osmanlı devleti ile Rusya arasında imzalanan ilk dostluk anlaşması : 1724 İstanbul anlaşması
418. Gerileme döneminde uygulanamayan anlaşma : 1732 Ahmet paşa anlaşması
419. Karadenizin bir Türk gölü olduğunun son kez kanıtlandığı anlaşma : 1739 Belgrad anlaşması
420. Osmanlı devletinin denge politikasını uyguladığı ilk olay : Fransanın Mısır’ı işgali
421. Rusların Osmanlı devletinin içişlerine karışma hakkını elde ettiği anlaşma : Küçük Kaynarca anlaşması , 1774
422. İranla yapılan son anlaşma : 1746 Karden anlaşması ( II.Kasr –ı Şirin Anlaşması )
423. Osmanlı devletinin ilk savaş tazminatı ödediği devlet : Rusya , Küçük Kaynarca Anlaşması
424. Rusların Osmanlı kapitülasyonlarından yararlanma hakkını elde ettiği anlaşma : 1774 Küçük Kaynarca Anlaşması
425. Halkı Türk ve Müslüman olan ilk Osmanlı toprak kaybı : Kırımın bağımsızlığı , 1774 Küçük Kaynarca Anlaşması
426. Kırımın Rusyaya verilmesi : Yaş Anlaşması 1792
427. OsmanlıDonanmasınınyakıldığıolaylar:
➢ 1571 İnebahtı Yangını : Haçlılar
➢ 1770 Çeşme Yangını : Rus Donanması tarafından
➢ 1827 Navarin Yangını : Rus Donanması tarafından

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
18

➢ 1853 Sinop Yangını : Rus Donanması tarafından

428. Avrupadan getirilen ilk teknik buluş : Matbaa
429. İlk Türk matbaasının kurulması : Lale devri , Said efendi , İbrahim Müteferrika
430. Matbaa da basılan ilk teknik eser : Van Kulu Lügatı
431. İlk itfaiye örgütü : Tulumbacılar , Lale Devri
432. İlk çiçek aşısı : Lale Devri
433. Lale devri mimari usuller : Barok , Rokoko
434. Lale devrinin en önemli mimari eseri : III. Ahmet çeşmesi
435. Askeri alanda ıslahat yapan ilk padişah : I. Mahmut
436. Avrupa tarzında açılan ilk teknik okul : Hendesehane , I. Mahmut
437. I. Mahmut dönemi ıslahatçısı : Kont De Boneval ( Humbaracı Ahmet Paşa )
438. Lale Devrinin sona ermesine sebep olan gelişme , isyan : Patrona Halil isyanı
439. Osmanlı devletinde en uzun sure kafesde kalan hükümdar : III. Osman
440. Osmanlı devletinde ilk deniz feneri : Ahırkapı Feneri , III. Osman
441. Fransaya verilen kapitülasyonların sürekli hale gelmesi : 1740 Kapitülasyonları
442. III. Mustafa dönemi ıslahatçıları : Koca Ragıp Paşa , Baron De Tot
443. Sürat topçuların kurulması : III. Mustafa
444. Deniz subayı yetiştirmek amacıyla açılan okul : Mühendishane – i Bahr – i Hümayun , Günümüzde harp okulu olarak
hizmet vermektedir. I. Abdülhamit
445. Osmanlı devletinde ilk iç borçlanma : III. Mustafa , Esham – ı Tahvilat senetleri
446. I. Abdülhamit dönemi ıslahatçıları : Halil Hamit paşa , Cezayirli Hasan dönemi
447. İstihkam okullarının açılması : I. Abdülhamit
448. Ulufe alım satımın yasaklanması : I. Abdülhamit dönemi
449. III. Selim dönemi ıslahatlarının genel ismi : Nizam – ı Cedid
450. III. Selim dönemi batılı tarzda oluşturulan ilk ordu : Nizam – ı Cedid ordusu
451. Nizam – ı Cedid için oluşturulan hazine : İrad – ı Cedid
452. III. Selimin kara subayı yetiştirmek amacıyla açtığı okul : Mühendishane – i Berr – i Hümayun ( Kara Mühendishanesi )
453. İlk geçici elçilik : Lale devri
454. İlk geçici elçimiz : 28 Mehmet çelebi , Paris elçisi
455. İlk daimi elçimiz : Yusuf Agah efendi , Londra elçisi
456. Yerli malının kullanımın özendirilmesi ilk : III. Selim dönemi
457. III. Selim dönemini sona erdiren olay : Kabakçı Mustafa olayı
458. Avrupadan getirilen uzmanlarda Müslüman olma şartının kaldırılması : I. Abdülhamit dönemi
459. Fransız ihtilalinin etkisiyle ilk isyan eden Osmanlı topluluğu : Sırplar
460. Rusya ile Fransanın Osmanlı devletine karşı yaptığı ittifak anlaşması : Kale – i Sultaniye anlaşması ( Çanakkale
Anlaşması )
461. Sırplara ayrıcalık verilmesi : Bükreş Anlaşması ( 1812 )
462. Yunanlıların bağımsızlığı için kurulan cemiyet : Etnik – i Eterya cemiyeti
463. Etnik – i Eterya cemiyetinin kurucusu : Alexandre İpsilanti
464. Osmanlı devletinin Kuzey Afrikada kaybettiği ilk toprak parçası: Cezayir , 1830 Fransatarafından
465. Dağılma dönemi boğazlar sorunun ortaya çıkması : Hünkar İskelesi anlaşması , 1833
466. Mısırın özerk bir eyalet haline gelmesi : Londra protokolü , 1840
467. Osmanlı devleti ile Mısır valiliği arasındaki ilk anlaşma : Kütahya anlaşması , 1833
468. Osmanlı devletinin yarı sömürgesi haline gelmesi : Balta Limanı anlaşması , 1838
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
19

469. Boğazların uluslar arası statüye kavuşması : Londra Boğazlar Sözleşmesi , 1841
470. Osmanlı devletinin boğazlar üzerindeki mutlak egemenliğinin sona ermesi : Londra Boğazlar Sözleşmesi
471. Şark Meselesinin siyasi bir terim olarak kullanılması : Viyana Kongresi , 1815
472. Şark meselesi :
✓Osmanlı hakimiyetindeki balkan uluslarının bağımsızlığını sağlama
✓İstanbul’u Türklerden almak
✓Anadoluyu paylaşarak Türkleri Balkanlardan çıkarmak
473. Osmanlı devletindeki ilk dış borçlanma : Kırım savaşı , 1854
474. Osmanlı devleti için ‘ Hasta Adam ‘ terimi kullanan ilk kişi : Rus çarı I. Nikolaus
475. Balkan Bunalımı : Osmanlı devletinin Hersek isyanını bastıramaması üzerine Sırbistan ve Bulgaristanda
çıkan isyanlar
476. Viyana Kongresi kararlarının ( Meternich Planı ) etkisinin geçerliliğini yitirdiği olay : Yunan isyanın da Yunanistanın
desteklenmesi
477. Osmanlı devletindeki ilk ermeni sorunu : Berlin Anlaşması
478. Osmanlı Devletinin bir Avrupa devleti sayılması : 1856 Paris Barış Konferansı
479. Osmanlı Devletinde ilk ermeni isyanı : Erzurum , 1889
480. BalkanlardanOsmanlı devletine doğruenyoğungöçünyaşandığı anlaşma:1878 Berlin anlaşması
481. Berlin anlaşması ile bağımsız olan devletler : Sırbistan , Karadağ , Romanya
482. Osmanlıdevletindenayrılıpbağımsızlığınıkazananilkazınlık:Yunanistan,1829 Edirneanlaşması
483. Osmanlı devletinin ekonomik bağımsızlığını kaybetmesi : Duyun – u Umumiye idaresi

484. Girite 1868 yılında verilen imtiyazlara ek olarak İngiltere ve Fransanın baskısı ile verilen yeni haklar :
Halepa Fermanı 1878
485. Girit ‘e özerklik verilmesi : 1897 İstanbul anlaşması
486. 1897 İstanbul anlaşması ile giritin özerk olmasına sebep olan Osmanlı – Yunan savaşı : Dömeke meydan savaşı
487. Osmanlı devletinin almanyaya yaklaşması : 1878 Berlin anlaşması
488. 19. Yüzyıl önemli Osmanlı ayanları : Karaosmanoğlu , Çapanoğlu , Tekeoğulları , Caniklizade , Tepedelenli Ali
paşa , Alemdar Mustafa paşa
489. Ayanları merkeze bağlamak için yapılan sözleşme:Sened – i İttifak ( II. Mahmut )
490. Osmanlı devletinde padişahın yetkilerini kısıtlayan ilk gelişme : Sened – i İttifak
491. Osmanlı devletinde ilk anayasal gelişme : Sened – i İttifak
492. Yeniçeri ocağının kaldırılması : Vakay – i Hayriye
493. Tımarlı sipahilerin kaldırılmasıyla kurulan askeri birlik: Redif birliği,II. Mahmut
494. Osmanlı devletinde ilk devlet matbaası : Matbaay – ı Amire
495. Lale devrinin şairi : Nedim
496. Lale devrinin minyatürcüsü: Levni
497. II. Mahmut dönemi Rumelide güvenliği sağlamak için kurulan askeri birlik : Müşirlik
498. Osmanlı sınırlarında açılan ilk yabancı okul : Saint Benoit 1783
499. Azınlıklara ilk siyasi hakların verilmesi : Islahat Fermanı , 1856
500. Osmanlı devletinde ilk parlementer sistem : I. Meşrutiyet , 1876
501. II. Mahmut dönemi askeri işleri düzenlemek amacıyla kurulan sistem : Dar’ül Şuray – ı Askeri
502. Askeri Bando okulu : Mızıka – ı Bando Hümayun
503. Divan – ı Hümayunun kaldırılarak nazırlıkların (Bakanlıklar) kurulması : II. Mahmut
504. Osmanlı devletinde ilk nüfus sayımı: 1831 , II. Mahmut dönemi
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
20

505. İlk kez köy ve mahalle muhtarlıklarının kurulması : II. Mahmut dönemi
506. Karantina örgütünün kurulması : II. Mahmut
507. Posta örgütün kurulması : II. Mahmut
508. Müsadere sistemin büyük ölçüde kaldırıldığı ilk dönem : II. Mahmut
509. Yurt dışına çıkışlarda pasaport uygulaması : II. Mahmut
510. İlk öğretimin zorunlu hale getirilmesi : II. Mahmut
511. Devlet memuru yetiştirmek amacıyla açılan okul : Mekteb- i Maarif – i Adliye , II. Mahmut
512. Tımar ve Zeamet sistemin kaldırılıp devlet memuruna maaş bağlanması : II. Mahmut
513. Memura fes , ceket , pantolon giyme zorunluluğu : II. Mahmut
514. II.Mahmutdönemiyabancıtüccarlara uygulanan kota,tekelcilik uygulaması:Yed–i Vahid uygulaması
515. Devlet memuru resmi kıyafetlerinde yerli kumaş zorunluluğu : II. Mahmut
516. Yurt içi gezilerine çıkan ilk padişah: II. Mahmut
517. İlk resmi gazete : Takvim – i vekayi
518. Avrupaya öğrenci gönderen ilk padişah: II. Mahmut
519. II. Mahmut dönemi askeri birlikler :
✓Sekban – ı Cedid
✓Eşkinci ocağı
✓Asakir – i Mansure – i Muhammediye
520. İlk rüştiye (Ortaokul): Mekteb – i Ulum – u Edebiye , II. Mahmut
521. Arazi kanunnamesi : 1858 , Abdülmecid dönemi
522. İltizam sisteminin tamamıyla kaldırılması : Abdülmecid dönemi
523. Posta nezaretinin ( Bakanlığının ) kurulması : Abdülmecid dönemi
524. Osmanlı devletinde yabancı destekli ilk banka:Bank – ı Osmani i 1863 te Bank – ı Osmani Şahaneye katılmıştır.
525. Jandarma Teşkilatı : Abdülmecid Dönemi
526. Kız rüştiyelerinin açılması : Abdülmecid dönemi
527. Encümen – i Danişin açılması : Abdülmecid dönemi
528. İlk özel gazete : Tercüman – ı Ahval , Abdülmecit
529. Milli Eğitim Bakanlğının temeli : Meclis – i Maarif – i Umumiye Nezareti , Abdülmecit
530. Osmanlı devletinde yabancı okulların açılmasına ilişkin ilk düzenleme : Meclis – i Maarif – i Umumiye
Nezareti , Abdülmecit
531. İlk posta pulu :Abdülaziz
532. Vilayet nizamnamesi : Abdülaziz
533. Yurt dışı gezilerine çıkan ilk padişah : Abdülaziz
534. Ziraat bankasının temeli : Memleket Sandıkları , Abdülaziz ( A. Mithat Paşa )
535. Abdülmecit dönemi yeni yasaları halka bildiren dergi : Düstur dergisi
536. Osmanlı devletinde ilk medeni kanun : Mecelle , Ahmet Cevdet Paşa
537. 1840'tan itibaren ceza ve ticaret davalarına bakmak üzere, laik ilkelere göre işleyen mahkemeler :
Nizamiye Mahkemeleri, Abdülaziz
524 Maarif – i umumiye nizamnamesi : Abdülaziz
525. Devlet görevlilerine karşı açılan davaları görmek içinaçılanmahkemeler: Şuray–ıDevlet(Danıştaş
) Abdülaziz
526. Kız öğretmen okulu : Darülmuallimat , Abdülaziz
527. Erkek öğretmen okulu : Darülmuallim , Abdülmecit
528. İlk üniversite : Darülfünün

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
21

529. Darülfününün üniversite özelliği taşıması: II. Abdülhamid

530. Osmanlı devletinde ilk anadolu lisesi ( Sultani ) : Galatasaray Sultanisi , Abdülaziz
531. Mecellenin yürürlüğe girmesi: II. Abdülhamit
532. İlk baytar mektebi: II. Mahmut dönemi
533. Kızılayın kurulması: Hilal – i Ahmer , II. Abdülhamid
534. II. Abdülhamid dönemi yapılan ıslahatlar :

 Mülkiye(Siyasal Bilgiler), Fakülte düzeyine getirilerek açıldı

 Memurlara sicil tutulmayabaşlandı
 Eski Eserler Müzesi açıldı ( Asr – ı Atika )
 Hukuk Fakültesi açıldı
 Muhasebat Divanı(Sayıştay) kuruldu
 Güzel Sanatlar Fakültesi açıldı. ( Nefise – i Sanayi )
 Ticaret Fakültesi açıldı
 Yüksek Mühendislik Fakültesiaçıldı
 Dârülmuallimât(Kız Öğretmen Okulu)açıldı
 Terkos Suyu hizmete girdi.
✓ Bütün yurtta İdadiler(Lise) açılmaya başlandı
✓ Ziraat Bankası kuruldu
✓ Bursa'da İpekhane açıldı
✓ Emekli Sandığı kuruldu
✓ Halkalı Ziraat ve Veterinerlik Fakülteleri açıldı.
✓ Bursa Demiryolu hizmete girdi
✓ Aşiret Okulu açıldı
✓ Bütün yurtta Rüşdiyeler(Ortaokul) açılmaya başlandı
✓ Kudüs Demiryolu hizmete girdi
✓ Ankara Demiryolu hizmete girdi
✓ Kağıt Fabrikası kuruldu
✓ Kadıköy Gazhanesi kuruldu
✓ Beyrut'ta liman ve rıhtım inşaa edildi
✓ Osmanlı Sigorta Şirketikuruldu
✓ Kadıköy Su Tesisatı hizmete girdi
✓ Selanik­Manastır Demiryolu hizmetegirdi
✓ Şam Demiryolu hizmete girdi
✓ Eskişehir•Kütahya Demiryolu hizmetegirdi
✓ Galata Rıhtımı inşa edildi
✓ Beyrut Demiryolu hizmete girdi
✓ Darülaceze(Kimsesizler yurdu) hizmetegirdi
✓ Mum Fabrikası kuruldu
✓ Afyon•Konya Demiryolu hizmetegirdi
✓ Sakız Adası'nda Liman ve Rıhtım inşaa edildi
✓ İstanbul•Selanik Demiryolu hizmetegirdi
✓ Tuna Nehri'nde Demirkapı Kanalı açıldı

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
22

✓ Şam•Halep Demiryolu hizmete girdi

✓ Şişli Etfal Hastanesi hizmete girdi
✓ Hicaz Telgraf hattı kuruldu
✓ Hama Demiryolu hizmete girdi
✓ Basra•Hindistan Telgraf hattı Beyoğlu'na bağlandı
✓ Hamidiye Suyu hizmete girdi
✓ Selanik'te Liman ve Rıhtım inşaa edildi
✓ Haydarpaşa Liman ve Rıhtımı inşaa edildi
✓ Maden Fakültesi açıldı
✓ Şam Tıp Fakültesi açıldı
✓ Haydarpaşa Askeri Tıp Fakültesiaçıldı
✓ Trablus­Bingazi Telgraf hattıkuruldu
✓ Konya Ereğlisi'nde demiryolu hizmete girdi
✓ Trablus Telsiz İstasyonukuruldu
✓ Bütün yurtta Telsiz İstasyonları kuruldu
✓ Medine Telgraf Hattı kuruldu
✓ Şam'da Elektrikli tramvay hizmete girdi
✓ Hicaz Demiryolu hizmete girdi. 27 Ağustos'ta İstanbuldan kalkan tren, 3 gün sonra Medine'ye ulaştı.

535 . Osmanlı Devletinde Hükümdarlık unvanları : Bey , Gazi , Han , Hakan , Hünkar , Padişah , Sultan , Halife , Hüdavendigar
536. Hükümdarlık sembolleri : Hutbe , Sikke , Davul ( Nevbet ) , Sancak , Hilat ( Kaftan) , Çetr ( Saltanat
Şemsiyesi ) , Tuğ , Tuğra , Kılıç Alayı , Otağ , Taht
537. Padişahın Yargı Yetkisi
✓ Müsadere : Kanunsuz bir şekilde mal edinenlerin mallarına el konulması
✓ Kulluk Hakkı : Devşirme sisteminde Padişahın öldürme hakkı
538. Padişahın Yürütme yetkisi : Divan – ı Hümayun

539. Padişahın yasama yetkisi :

✓ Ferman : Padişahın yazılı buyruğu
✓ Kanunname : Kanun
✓ Adaletname : Halkın yönetene karşı korunması
✓ Berat : Atama belgesi

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
23

540. Osmanlı devletinde sarayın bölümleri :

ENDERUN (İÇSARAY) BİRUN(DIŞSARAY) HAREM

Enderun(sarayokulu) Divanhane Padişahın özeldairesi

Arz Odası Altı Bölük Halkı Kızlar Bölümü

Küçük Oda Topçular Padişah Anneleri

Hazine Odası Müteferrikalar Padişah Kızları

Has oda Mehtername Padişah Eşleri

Doğancılar odası Padişah hocaları

Kiler Odası Hekimbaşı

Seferli Oda Cerrahbaşı

541. Osmanlı devletinde sadrazam a devlet işlerinde yardımcı olan devlet görevlileri : Kubbealtı vezirleri
542. Sadrazamlık makamı : Paşa kapısı , Bab – ı Ali
543. Osmanlı devletinde askeri davalardan ve adalet işlerinden sorumlu görevli : Kazasker
544. Sadrazam ordu komutanı olursa aldığı unvan : Serdar – ı Ekrem
545. Devletin her türlü işlerinden sorumlu görevli : Defterdar
546. Osmanlı devletinde kadı ve müderrisleri atayan görevli : Kazasker
547. Padişah adına , yazılan belgelere tuğra çeken görevli : Nişancı
548. Fethedilen toprakların kayıtlarının yazıldığı defter : Tahrir defteri
549. Divanda alınan kararların yazıldığı defter : Muhimme defteri
550. Başlangıçta nişancıya bağlı olan XVII. yy dışişlerinden sorumlu devlet görevlisi : Reisülküttab
551. Divanda alınan kararların dine uygunluğunu onaylayan görevli : Şeyhülislam
552. Şeyhülislamın verdiği karar : Fetva
553. Osmanlı devletinde İstanbulun genel düzeninden sorumlu görevli : Sadrazam
554. Osmanlı devletinde İstanbulun günlük hizmetlerinden sorumlu görevli : Şehremini
555. Osmanlı devletinde İstanbulun güvenliğinden sorumlu görevli : Yeniçeri Agası
556. Osmanlı devletinde İstanbulun adalet işlerinden sorumlu görevli : Taht Kadısı
557. Osmanlı devletinde İstanbulun bayındırlık ve imarından sorumlu görevli : Mimarbaşı
558. Osmanlı devletinde donanma komutanı : Kaptan – ı Derya
559. Divan– ı hümayunun daimiüyeleri: Sadrazam ,Kubbealtıvezirleri , Kazasker, Nişancı ,Defterdar
560. Divanda yarım kalan işlerin görüşüldüğü divan : İkindi divanı
561. Elçilerin karşılandığı divan : Galebe divanı
562. Padişah tarafından halkın sorunların dinlendiği divan : Ayak divanı
563. Osmanlı devletinde yönetici sınıf : Beraya
564. Osmanlı devletinde yönetilen sınıf : Reaya , Tebaa
565. Osmanlı devletinde çarşı ve Pazar denetlemesi yapan görevli : Muhtesib
566. Muhtesibin kadı izniyle fiyat belirlemesi : Narh koyma
567. Pazar yerlerinde kantar ve büyük tartılara verilen isim : Kapan
568. Hutubat , sebze , meyvelerden alınacak vergiyi belirleyen görevli : Kapan Emiri
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
24

569. Bir yerleşim yerinde kamu haklarını koruyan görevli : Beytülmal emini
570. Şehir ve kasabalarda ticaret ve sanat ile ilgili vergileri toplayan görevli : Bac Emini
571. Osmanlı Devletinde Yönetici Sınıf

Seyfiye ( Kılıçlılar ) İlmiye ( Ulema ) Kalemiye ( Bürokrat )

Vezir – i Azam ( merkez ) Şeyhülislam ( merkez ) Defterdar ( merkez )

Vezirler ( merkez ) Kazasker ( merkez ) Nişancı ( merkez )

Kaptan – ı Derya ( merkez ) Müderris (taşra ) Reis – i Küttab ( merkez )

Yeniçeri ağası ( merkez ) Kadı (taşra ) Katip (taşra)

Beylerbeyi ( taşra )

Sancakbeyi ( taşra )

5572. Eyalet , sancak ve kazalarda asayişi sağlayan görevli : Subaşı

5
3
.
5 573. Eyalet , sancak ve kazalarda adalet işlerinden sorumlu görevli : Kadı
5
4
.
5574. Köylerde asayişten sorumlu görevli : Yiğitbaşı
5
5
.
5575. Köylerde yönetim işlerinden sorumlu görevli : Köy Kethüdası
5
5 6576.Osmanlı Devletinde Eyaletler
5 .
7
.
Merkeze Bağlı Özel Yönetimli Eyaletler İmtiyazlı Eyaletler
Eyaletler

( Salyanesiz ) ( Salyaneli ) ( Ayrıcalıklı )

Salyanesiz yani Saliyaneli yani yıllıklı Erdel ( Voyvoda ) iltizam öder.
yıllıksızdır.
Merkeze yakın Merkeze uzak Eflak ( Voyvoda ) iltizam öder.

Tımar Sistemi İltizam sistemi uygulanır. Boğdan ( Voyvoda ) iltizam öder.

uygulanır.
Gelirler hazineye Gelirler hazineye gider. Hicaz : görevlisi Şerifdir. Vergi ve asker
gitmez.
Bölgede tasarruf Mısır , Trablusgarp , göndermezdi.
edilir Habeş ,

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
25

Rumeli , Anadolu , Yemen , basra , cezayir Kırım : görevlisi Han’dır. Vergi vermez ,

Budin Bosna , Erzurum asker gönderirdi.

, Diyarbakır

Van , Karaman , Sivas , Musul

577. Erdel , Eflak , Boğdan , Hersek gibi balkanlardaki Osmanlı topraklarında bu bölgenin yönetiminden sorumlu görevli :
Voyvoda
578. Vakıfların denetlenmesi ve vergilerin düzenli bir şekilde toplanmasından sorumlu görevli: Kadı
579. Savalarda esir alınan Hristiyan çocuklarının1/5 ‘nindevlet hizmetine alındığı sistem : Pencik sistemi
580. Padişahın tahta çıktığı zaman yeniçeriye verdiği bahşiş : Culüs bahşişi
581. Osmanlı devletinde ilk culüs bahşişi veren padişah : I. Bayezid
582. Enderun ‘a kaynaklı eden okul : Acemioğlanlar sınıfı
583. Ordunun silah bakımı ve tamirini yapan sınıf : Cebeci
584. Kale kuşatmalarında hendek kazan , fitil döşeyen askeri sınıf : Lağımcılar
585. Havan topu ve el bombası yapan sınıf : Humbaracı
586. Savaş sırasında padişahın çadırını ve padişahı koruyan askeri birlik : Silahtar ve sipahtar
587. Hazine ve ganimetleri korumakla görevli askeri birlik : Sağ ve Sol garipler
588. Sancağı korumakla görevli asker : Sağ ve Sol ulufeciler
589. Atlı asker , Süvari : Cebelü
590. Ordunun önünden giderek yol açmak , köprü yapmakla görevli kişi : Müsellem
591. Sınır boylarında yaşayan hafif süvari birlik : Akıncılar
592. Kale muhafızı : Azaplar
593. Osmanlı devletinde ilk tersane : Karamürsel paşa tarafından iznikte kurulmuştur. Orhan bey dönemi
594. Donanma askeri : Levent
595. Osmanlı devletinde önemli denizcilerimiz : Piri Reis , Kılıç Ali Reis , Seydi Ali Reis , Murat Reis , Salih Reis , Turgut Reis ,
Barbaros Hayrettin Paşa , Kemal Reis
596. Osmanlı Devletinde Toprak sistemi :
a. Miri arazi : Mülkiyeti devlete ait olan topraklardır.

i. Dirlik :
1. Has : Padişaha , divan üyelerine verilirdi.
2. Zeamet : Orta dereceleli memura , katiplere verilirdi.
3. Tımar : En düşük memura verilirdi.
ii. Mukataa : İltizama verilen topraklardır.
iii. Paşmaklık : Padişahın eşi ve kızlarına bırakılan topraklardır.
iv. Malikane : Üstün hizmetlerine karşılık devlet görevlilerine verilirdi.
v. Yurtluk : Sınır boylarındaki asker ve memura verilirdi.
vi. Ocaklık : Kale muhafızlarına , tersane çalışanlarına verilen topraklardır.
vii. Metruk : Halkın ortak kullanımına terk edilmiş arazi , mera , Pazar , mesire gibi alanlardır.
viii. Mevkuf : Geliri cami , medrese , bedesten , hastane gibi hayır kurumlarına bırakılan topraklardır. Bu
topraklardan vergi alınmazdı.
ix. Mevat : Taşlık , bataklık arazi
x. Arpalık : Memura emekli olduğunda verilen arazi

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
26

b. Mülk arazi : Alınabilir ,satılabilir , miras bırakılabilir. Kişilere ait topraklardır.

i. Öşüriyye
ii. Haraciyye
597. Osmanlı devletindeki madeni paralar : Sikke , akçe , kuruş , sultani , mecidiye , pul , metelik , para , mangır
598. Osmanlı devletinde ilk kâğıt para : Kaime – i mutebere , Abdülmecit
599. Osmanlı devletinde ilk banka : Bank – ı Dersaadet
600. Osmanlı devletinde ilk yabancı destekli banka : Bank – ı Osmani
601. Osmanlı devletinde bankalar :
✓Bank – ı Dersaadet ( Tanzimat )
✓Bank – ı Osmani ( Tanzimat )
✓Bank – ı Şahane – i Osmani ( Tanzimat )
✓Memleket sandıkları ve İstanbul emniyet sandığı ( Tanzimat )
✓Ziraat Bankası ( İstibdat dönemi , 1888 , II. Abdülhamid )
✓Osmanlı İtibar – ı Milli Bankası ( II. Meşrutiyet )
602. Müslümanlardan 1 /10 oranında alınan şer’i vergi : Öşür
603. Gayr – i Müslimlerden 1 /5 oranında alınan şer’i vergi : Haraç
604. Gayr – i Müslimlerden askere gitmedikleri için alınan vergi , baş vergisi : Cizye
605. Cizye kimlerden alınmazdı : kadın , çocuk , özürlü ve din adamlarından alınmazdı.
606. Olağanüstü durumlar ve savaş döneminde alınan vergi : Avarız
607. Osmanlı devletinde ilk avarız vergisi : II. Bayezid
608. Toprağını 3 yıl üst üste ekmeyen yada nedensiz yere terk eden den alınan vergi : Çift Bozan vergisi
609. Küçükbaş hayvan üzerinden alınan vergi : Ağnam vergisi
610. Gayr – i Müslimlerden alınan toprağı işleme hakkı : İspenç
611. Müslüman çiftçiden alınan toprağı işleme hakkı : Çift Resmi
612. Yol , geçit , köprülerden alınan vergi : Derbent resmi
613. Çarşı ve Pazar esnafından alınan vergi : Bac vergisi
614. Osmanlı Devleti'nde toprak sahibi olan babalarının yanında yaşayan erkeklerin evlendikleri zaman ödedikleri
vergidir : Bennak
615. 20 yaşına gelmiş , ailesinin yanında kalan bekar çiftçiden alınan vergi : Mücerred
616. Evlenenlerden kız tarafının ödediği vergi : Arusane
617. Suçlulardan alınan vergi : Cerime ( Hafif suçlar , kefaret )
618. Gümrüklerden alınan vergi : Gümrük resmi
619. Osmanlı devletinde eğitimin ilk basamağı : Sıbyan mektebi ( ilkokul )
620. Sıbyan mektebi öğretmeni : Muallim
621. Medrese öğretmeni : Müderris
622. Medrese öğrencilerine verilen isim : Talebe , Suhte , Danişmend
623. Medreselerin bölümü : Dahil , Hariç ,Sahn
624. Osmanlı devleti toprak sisteminde tımarın bölümleri :
✓Hizmet tımarı
✓Eşkincitımarı
✓Muhtahfız tımarı
625. Anadolu da ahiliğin kurucusu : Ahi Evran
626. Osmanlı devletinde orta dereceli okul : Rüştiye
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
27

627. Osmanlı devletinde lise kurumları : İdadi

628. Osmanlı devletinde ilk erkek öğretmen okulu : Darülmuallim , Abdülmecit
629. Osmanlı devletinde ilk kız öğretmen okulu : Darülmuallimat , Abdülaziz
630. Ali kuşçu : Matematik
631. Osmanlı devletinde ilk rasathane : Takiyüddin ( Astronomi )
632. Ali İbn – i Veli : Tuhfetül Adad
633. Sabuncuoğlu Şerafettin : Cerrahiyet’ül Haniyye ( Tıp )
634. Akşemseddin : Tıp
635. Altunizade : Tıp
636. Molla Fenari : Maddetü’l Hayat ( din ) , İlk Şeyhülislam
637. Zembilli Ali Cemali Efendi : El Mutahharat ( din )
638. Kemalpaşazade: Tevarih –i Ali Osman

639. EbuSuudEfendi: Kanunname,Duaname

640. Osmanlı devletinde tarihçi : Vakanüvis
641. Aşık paşazade : Tevarih – i Ali Osman

642. Tursun Bey : Tarih – i Ebu’l Feth

643. Nesri : Cihannüma , Coğrafya

644. Hoca Saadettin: Tac’üt Tevarih

645. Evliya Çelebi : Seyahatname

646. Naima: Vakanivüstür.(tarihçi )

647. Ahmet Cevdet Paşa : Mecelle , Tarih – i Cevdet

648. AbdurrahmanŞeref: Tarih–iDevlet–i Osmaniye

649. Katip Çelebi: Keşf’üz Zunün, Fezleke ,Cihannüma

650. Piri Reis : Kitab – ı Bahriye

651. Seydi Ali Reis : Mirat’ül Memalik

652. Osmanlı devletinde önemli hattatlar

✓ Şeyh Hamdullah
✓ Ahmet Akşemseddin Karahisarı
✓ Hafız Osman
✓ Mustafa Rakım
653. Osmanlı devletinde ciltleme sanatı : Tezhip
654. Osmanlı devletinde ciltleme yapan kişi : Müzehhip
655. En önesmli müzehhip : Kara Mehmet

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
28

656. Levni : Surname

657. Matrakçı Nasuh: Hünername
658. Osmanlı devletinde önemli minyatürcüler:
✓ Matrakcı Nasuh
✓ Nigari
✓ Nakkaş Osman
✓ Levni
659. Resmini yaptıran ilk osmanlı padişahı : II.Mehmet
660. Osmanlı devletinde ilk resim sergisi açan kişi : Şeker Ahmet Paşa
661. Arkeoloji müzesi ve Sanayi nefisenin kurucusu : Osman Hamdi Bey
662. Osman Hamdinin önemli eserleri : Silah taciri , Kablumbaga terbiyecisi
663. Osmanlı devletinde müzik dalındaki temsilciler : Abdülkadir Meragi , Itri , Dede Efendi

664. Osmanlı devletinde erken dönem dini eserler :

✓ Hacı Özbek cami ( İznik ) Osmanlı devletindeki ilk cami
✓ Yeşil cami ( İznik )
✓ Yeşil cami ( Bursa )
✓ Hüdavendigar cami ( Bursa )
✓ Hacı Bayram cami (Ankara )
✓ İznik Süleyman Paşa Medresesi ( Osmanlı devletinde ilk medrese )
✓ Yeşil Medrese ( Bursa )
✓ Yeşil Türbe (Bursa )
✓ Kırgızlar Türbesi ( Bursa )
✓ Ulu Cami (Bursa )
✓ Yıldırım Medresesi (Bursa )
665. Osmanlı Devletinde erken Dönem Sivil Mimari :
✓ Edirne Sarayı
✓ Irgandı Köprüsü ( Bursa )
✓ Bursa Çarşısı
✓ Edirne Bedesteni
666. Osmanlı Devletinde erken Dönem Askeri Mimari :
✓ Anadolu Hisarı ( I. Bayezid )
667. Osmanlı Devletinde Klasik dönem dini eserler :
✓ Fatih cami ( İstanbul )
✓ Bayezid cami ( İstanbul )
✓ Haseki cami ve medresesi ( İstanbul )
✓ Şehzade cami ( İstanbul )
✓ Süleymaniye cami ( İstanbul )
✓ Selimiye cami ve medresesi ( İstanbul )
✓ Sultan Ahmet camisi ( İstanbul )
✓ Rüstem Paşa medresesi (İstanbul )
İnstagram : Mustafaozdemirtarih
29

✓ Eyüp Sultan türbesi (İstanbul )

✓ Fatih Sultan Mehmet türbesi ( İstanbul )
✓ Yavuz Sultan Selim türbesi (İstanbul )
✓ Şehzade Mehmet türbesi ( İstanbul )
✓ II. Bayezid Külliyesi ( Edirne )
✓ Yeni cami ( İstanbul )
✓ Mihrimah sultan medresesi ( Edirne)
668. Osmanlı Devletinde Klasik dönem sivil eserler :
✓ Topkapı sarayı
✓ Kanuni Sultan Süleyman Çeşmesi
✓ Çinili Köşk ( Osmanlı Devletindeki ilk köşk )
✓ Mostar Köprüsü
669. Osmanlı Devletinde Klasik dönem askeri eserler :
✓ Rumeli Hisarı
✓ Kilitbahir Kalesi
670. Osmanlı Devletinde Geç dönem dini eserler :
✓ Nuru Osmaniye cami ( İstanbul )
✓ Laleli cami
✓ Nusretiye cami
✓ Dolmabahçe cami
✓ Ortaköy cami

Osmanlı Devletinde Geç dönem sivil eserler :

✓ İshak Paşa Sarayı ( Ağrı )
✓ Yıldız sarayı
✓ Dolmabahçe sarayı
✓ Beylerbeyi sarayı
✓ Çırağan sarayı
✓ Revan köşkü
✓ Şale köşkü
✓ Sadabat kasr – ı
✓ III. Ahmet çeşmesi
✓ Tophane çeşmesi
671. Osmanlı Devletinde Geç dönem askeri eserler :
✓ Sedd’ülbahir Kalesi ( IV. Mehmet )
✓ Selimiye Kışlası ( III. Selim )
✓ Levent Kışlası ( III. Selim )
672. Osmanlı devletinde şehir tiyatroları :Darülbedayi

673. Osmanlı devletinde ilk müzik okulu : Darülelhan

674. Güzel yazı yazan kişi : Hattat

675. Kitapları yazarak çoğaltan kişi: Müstensih

İnstagram : Mustafaozdemirtarih
30

İnstagram : Mustafaozdemirtarih