ORİJİNAL

SORULAR

 
??
5  ???

 
??
D Y B N

1. Ebeveynler çocuklarının dijital dünyada ve internetin
sınırsız evreninde olumsuz deneyimler yaşamalarından
endişe duyuyor. Çünkü dijital teknolojilerin bilinçli
kullanılmamasının pek çok olumsuz sonucu olabiliyor.
Hem anne ve babaların çocukları için duydukları endişeyi
azaltabilmesi hem de gençlerin kendilerini dijital çağın
istenmeyen etkilerinden uzak tutabilmesi için iyi birer
“dijital medya okuryazarı” olmaları gerekiyor. Dijital
dönüşüm sürecinde ayrıca her yaştan bireyin “dijital
vatandaşlık” konusunda bilgi sahibi olması da hayli
önemli.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
vardır?
A) Dijital teknolojilerin iletişim üzerinde nasıl bir etkisi
vardır?
B) Dijital teknolojilerin olumsuz etkilerinden nasıl
korunabiliriz?
C) Teknolojik gelişmeler örnek bir vatandaş olmaya nasıl
katkı sağlar?
D) Dijital teknolojiler neden kuşaklar arasında çatışmaya
yol açar?
E) Aileler çocuklarını neden dijital teknolojiden uzak
tutmaya çalışıyorlar?
2. Yaklaşık iki yüzyıl önce gerçekleşen Sanayi Devrimi
sonucunda, başta Avrupa olmak üzere birtakım bölgeler,
hızlı bir ekonomik büyüme göstermiş ve zenginlik
bakımından dünyanın geri kalanını geçmiştir.
Küreselleşme sorunu, Sanayi Devrimi’nin bir sonucu
olarak bu dönemde ortaya çıkmış ve çeşitli tartışmalara
konu olmuştur. Küreselleşme karşıtları bu durumun
eşitsizlik yarattığını savunurken taraftarları ise zenginler
ve yoksullar arasında denge sağlayan büyük bir güç
olduğunu ileri sürmüştür. Küresel eşitsizliğin arttığına
inananlar, küreselleşmenin, sanayileşme süreciyle uç
veren eşitsizlik eğilimini son yıllarda katladığını
savunmaktadır. Küreselleşmeyi eleştiren bu grup,
Birleşmiş Milletlerin İnsanlık Kalkınma Raporu’ndaki
istatistiklere dikkat çekerek 1960 yılında zengin ülkelerde
yaşayan en zengin %20’lik kısmın gelirlerinin, yoksul
ülkelerde yaşayan en zengin %20’lik kısımınkinden 30 kat
fazla olduğunu ve 2000 yılında bu farkın 74 katına
çıktığını vurgulamışlardır. Küreselleşme taraftarları ise son
kırk yıl içinde dünyadaki genel yaşam standardının biraz
yükseldiğine işaret etmektedir. Dünyanın en yoksul
ülkelerinde yaşayan insanların yaşam standartlarının
ölçümünde kullanılan pek çok gösterge, bu konuda
birtakım iyileşmelerin olduğunu ispatlar: Okuryazarlık
artmakta, bebek ölüm oranları ve yetersiz beslenme
azalmakta, insanların yaşam süreleri uzamakta ve günde
bir veya iki dolardan daha az parayla yaşamaya çalışan
insanların sayısına göre tanımlanan yoksulluk
azalmaktadır.

ALES/3 - 2021 Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı

vardır?
Cevap: B
A) Küresel adaletin kalıcı olarak yerleşmesini sağlayacak
en önemli etken nedir?

B) Küreselleşme üzerine yapılan tartışmalar ilk olarak

nerede başlamıştır?

C) Ülkelerin ekonomik açıdan farklılaşmasına sebep olan

temel olay nedir?

D) Küresel eşitsizliğin, gelecekte ortaya çıkaracağı

muhtemel sonuçlar neler olacaktır?

E) Ekonomik dengeyi sağlamada toplumlara düşen

görevler nelerdir?

ALES/2 - 2020
Cevap: B

1
 5 ORİJİNAL
3. (I) Yazının icadından çok önce kullanıldığı bilinen
konuşma, yüzyıllar içinde öneminden hiçbir şey
kaybetmemiştir. (II) Antik Yunanların büyük bir titizlikle ele
alıp geliştirdikleri ve iki bin yıldır geniş kapsamlı çalışma
konularından biri olan hitabet sanatının varlığı ve etki
alanı, bunun en somut göstergesidir. (III) Yunanca özgün
adıyla “techne rhetorik (hitabet sanatı)”, Aristo’nun önemli
çalışmalarından Retorik Sanatı’nda düzenlenmiş bir sanat
veya bilim niteliğiyle yazının ürünü olsa da özünde
konuşmayı içerir. (IV) Önceleri bir topluluğa hitap etme
anlamında kullanılan retorik, zaman içinde farklı anlamlar
kazanmıştır. (V) Böylece yazı, kullanılmaya başlandığı
andan itibaren sözlü kültürü daraltmamış aksine sözlü
hitabın ilkelerini ve bileşenlerini özenle ortaya koymuş;
etkili ve ikna edici bir konuşmanın kurallarını düzenleyerek
sözlü kültürün gelişmesini sağlamıştır.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
vardır?
A) Retorik kavramının bugünkü sınırlarını belirleyen
çalışma hangisidir?
B) Yazılı dönemin başlamasının sözlü kültür üzerinde ne
gibi etkileri olmuştur?
C) Sözlü kültür ve yazılı kültür arasındaki farklılaşma
hangi dönemde derinleşmiştir?
D) Antik Yunan medeniyetinin yazılı kültürün gelişmesine
hangi katkıları olmuştur?
E) Yazı dışında sözlü kültürün kavramsallaşmasını
sağlayan etkenler nelerdir?
ALES/2 - 2019
Cevap: B
SORULAR
4. Avcı toplayıcı toplumlarda; hayvanlar avlanır, yabani
meyve ve bitkiler doğadaki hâlleriyle toplanıp tüketilirdi.
Bu tür toplumlarda genellikle avcılığı erkekler, yiyecek
toplayıcılığını ise kadınlar üstlenirdi. Tarihteki ilk bolluk
toplumlarının avcı toplayıcı gruplar tarafından kurulduğu
öne sürülmektedir. Bunun nedeni sınırlı maddi ihtiyaçlarını
karşıladıktan sonra geçimlerini sağlayacak etkinliklere her
gün birkaç saat ayırmalarının yeterli olmasıdır. Böylece bu
grupların birçoğunda dinî ritüeller ve sanatsal üretimler
ortaya çıkmıştır. Günümüzde avcı toplayıcı olarak
yaşayan az sayıdaki insan grubu, geçmişteki bu tür
toplumların devamı olarak görülür. Ancak günümüzdeki
avcı toplayıcı toplumlar ile geçmişteki örnekleri arasındaki
kan bağı zayıftır. Bu yüzden öncekileri tamamıyla
anlamamızı sağlayamazlar. Çünkü bunların kendilerine
özgü bir gelişim süreçleri vardır. Örneğin eskiden tarımcı
olan bazı topluluklar, işgalci gruplar ve hâkim politikalar
nedeniyle sonradan bu geçim tarzını benimsemiştir.
Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
vardır?
A) Tarım toplumunda cinsiyete dayalı iş bölümü, geçim
için ayrılan süreyi kısaltır mı?
B) Avcı toplayıcı toplumlarda sanatsal üretimlere ne kadar
zaman ayrılmaktadır?
C) Avcı toplayıcı toplumlardan modern toplumlara geçiş
nasıl olmuştur?
D) Günümüzdeki avcı toplayıcı toplumların
geçmiştekilerden farkı nedir?
E) Avcı toplayıcı toplumların günümüze taşınan dinî
ritüelleri nelerdir?
ALES-İLKBAHAR - 2021
Cevap: D