01 Eisagogi Faults Functions To EL

Αξιοπιστία συστημάτων
9ο εξάμηνο
Αλκης Χατζόπουλος
Καθηγητής
Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ. και Μηχ. Υπολογιστών

Α.Π.Θ.
Εργαστήριο Ηλεκτρονικής
1/40
Αλκης Χατζόπουλος - Eργαστήριο Ηλεκτρονικής – Τμ.Η.Μ.Μ.Υ. – Α.Π.Θ. Αξιοπιστία συστημάτων
Αξιοπιστία συστημάτων
9ο εξάμηνο
 1. Εισαγωγή-τύποι βλαβών-συναρτήσεις αξιοπιστίας

 2. Συνδυαστικός υπολογισμός αξιοπιστίας
 3. Μοντέλα Markov διακριτού χρόνου
 4. Μοντέλα Markov συνεχούς χρόνου
 5. Πλεονασμός και ανεκτικότητα βλαβών
 6. Μέθοδοι μελέτης αξιοπιστίας σύνθετων συστημάτων
2
Ορολογία (1)
Εμπιστευσιμότητα
Αξιοπιστία
J. C. Laprie, 1992
3
4
5
Δείκτες Εμπιστευσιμότητας
6
Τύποι βλαβών (failures)
 Καταστροφικές (catastrophic)
 Τυχαίες (random)
 Μερικές (partial)
 Ολίσθησης (drift): προσωρινές,
μόνιμες
 Διαλείπουσες (intermittent) ή κρυφές (hidden)
Μια βλάβη (failure) προκαλεί μια

αντίστοιχη κατάσταση βλάβης (fault)
που οδηγεί σε σφάλματα (errors)
7
Τρόποι βλαβών (failure modes)
 Ακραίος (extreme), π.χ. ανοικτοκύκλωμα, βραχυκύκλωμα

 Ενδιάμεσος (intermediate)
 Μόνιμα-σε-0 ή σε-1 (stuck-at-0, ή at-1) (για ψηφιακά κυκλώματα)
 Ακίνδυνες (fail-to-safe)
 Επικίνδυνες (fail-to-danger)
 Εμφανείς
 Μη εμφανείς
 Μερική ή ολική βλάβη συστήματος
 Υποβαθμισμένη λειτουργία
8
Ρυθμός βλαβών
Bathtub Curve
z(t) ή h(t): συνάρτηση

ρυθμού βλαβών
ΤΜ: μέση ζωή (1/2 του
πληθυσμού με βλάβη)
9
Πρώιμες βλάβες
 Δοκιμαστικός έλεγχος (burn-in) για τον εντοπισμό τους (λειτουργία

για χρονικό διάστημα που καθορίζεται από τον κατασκευαστή)
Συμβαίνουν με χαμηλότερες καταπονήσεις από τις προβλεπόμενες
λόγω ατελειών και ελαττωμάτων
SΜ: μέση αντοχή των μη ελαττωματικών

Smax: μέγιστη συσσώρευση καταπονήσεων
Μικρή μεταβλητότητα αντοχής Μεγάλη μεταβλητότητα αντοχής
Δοκιμαστικός έλεγχος  Δοκιμαστικός έλεγχος 

10
Περίοδος ωφέλιμης ζωής
 Βλάβες με τυχαία κατανομή
 Σταθερός ρυθμός βλαβών (λ)
 Εκθετική κατανομή βλαβών (προσεγγιστικά)
Περίοδος γήρανσης
 Αύξηση ρυθμού βλαβών λόγω διάβρωσης, τριβής,
κόπωσης υλικών, ολίσθησης παραμέτρων κ.λ.π.
 Βλάβες με κανονική ή λογαριθμική-κανονική κατανομή
 Βελτίωση αξιοπιστίας με προληπτική συντήρηση
(preventive maintenance)
11
Πιθανότητες γεγονότων
 Nχ το πλήθος πειραμάτων με αποτέλεσμα Χ

 Ν ο συνολικός αριθμός πειραμάτων
 Το αποτέλεσμα κάθε πειράματος ονομάζεται και γεγονός
12
Παράδειγμα 1-1
Λύση:
13
Λύση:
Αν οι 4 βλάβες είναι σε μια γραμμή, οι πιθανοί

συνδυασμοί των υπολοίπων 3 στις 12 κυψελίδες
Πιθανοί συνδυασμοί
7 βλαβών σε 16
κυψελίδες
14
Πιθανότητες ένωσης
 Πιθανότητα ένωσης δύο γεγονότων Α και Β
 Πιθανότητα ένωσης n γεγονότων
 Πιθανότητα ένωσης n γεγονότων αμοιβαίως αποκλειόμενων
15
Πιθανότητες τομής
 Πιθανότητα τομής δύο ανεξάρτητων γεγονότων Α και Β
 Υπό συνθήκη πιθανότητα δύο ανεξάρτητων γεγονότων Α και Β
 Υπό συνθήκη πιθανότητα δύο γεγονότων Α και Β
 Πιθανότητα τομής n ανεξάρτητων γεγονότων
 Πιθανότητα τομής n γεγονότων
16
Λύση:
Αν Β10 το γεγονός «βλάβη στο 10ο bit» και
Α το γεγονός «σφάλμα τουλάχιστον στην πέμπτη θέση»:
17
Σχέση του Bayes
Aν Α και Β δύο γεγονότα:
Για την υπό συνθήκη πιθανότητα δύο γεγονότων Α και Β ισχύει:
Τα ΑΒ και ΑΒ είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα:
18
Λύση:
Αν Β0 το γεγονός «επιλέχθηκε bit 0» και
Α το γεγονός «επιλέχθηκε η λέξη W1»:
Τύπος πιθανότητας τομής
Σχέση του Bayes
19
Συναρτήσεις Αξιοπιστίας (1)
Έστω Χ συνεχής μεταβλητή που παριστάνει χρόνους βλάβης
Ορισμός συνάρτησης πυκνότητας πιθανότητας fx(t):

(probability density function, pdf)
Αθροιστική συνάρτηση κατανομής πιθανότητας Fx(t):

(cumulative probability distribution function, Cdf)

Συνάρτηση επιβίωσης Fx(t) ή
Αξιοπιστία R(t):
(survival function, ή reliability)
Αναμενόμενη τιμή ή προσδοκία Ε[Χ]:

(expectation)
20
Συναρτήσεις Αξιοπιστίας (2)
Συνάρτηση ρυθμού βλαβών (failure or hazard rate function) z(t):
  
Και:
21
Πιθανοτικά μοντέλα βλαβών
Εκθετική κατανομή
Σύνηθες μοντέλο (μονοπαραμετρικό) για ηλεκτρονικά εξαρτήματα
όπου λ ο σταθερός ρυθμός βλαβών στην ωφέλιμη ζωή


Και:
22
Λύση:
Τύπος υπό συνθήκη πιθανότητας
και τομής 2 γεγονότων
23
Κατανομή Weibull
Διπαραμετρικό μοντέλο για ηλεκτρονικά εξαρτήματα

και για τις τρεις περιόδους της ζωής τους
m μορφή
Κ κλίμακα χρόνου
Για m=0  εκθετική κατανομή
Για m=1  γραμμικά αυξανόμενος ρυθμός βλαβών
24
Λύση:
Άρα αντιστοιχεί σε κατανομή Weibull με m=2 και K=Α
25
Κατανομή Γάμα
Διπαραμετρικό μοντέλο για επίδραση στιγμιαίων
καταπονήσεων (shock) σε ηλεκτρονικά εξαρτήματα
α μορφή
γ κλίμακα
συνάρτηση Γάμα:
Για α=1  εκθετική κατανομή με λ=γ
26

Διωνυμική Κατανομή (Bernoulli)
Διακριτή διπαραμετρική κατανομή.
p: η πιθανότητα επιτυχίας πειράματος (δύο πιθανές τιμές)
Η πιθανότητα k επιτυχιών σε n ανεξάρτητα πειράματα δίνεται
από την διωνυμική συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας:
όπου:
Αθροιστική συνάρτηση κατανομής πιθανότητας:
Αν η p μπορεί να πάρει περισσότερες από δύο τιμές, τότε

ισχύει η πολυωνυμική συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας:
27
Κατανομή Poisson
Τυχαία μεταβλητή Χ με διακριτές τιμές 0, 1, 2, ……. ακολουθεί

κατανομή Poisson με παράμετρο λ ( > 0 ) αν ισχύει:
Είναι συνάρτηση κατανομής πιθανότητας, αφού ισχύει:
Σειρά Taylor του eλ
Η κατανομή Poisson προσεγγίζει την Διωνυμική

για μεγάλο n και μικρή πιθανότητα p.
28
Λύση:
Αν Χ ο αριθμός των σφαλμάτων σε μια μέρα:
29
Λύση:
30
Κανονική κατανομή (Gauss) (1)
Τυχαία συνεχής μεταβλητή x με συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας:
όπου μ η μέση τιμή και
σ η τυπική απόκλιση
Για να είναι συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας, θα πρέπει να

ισχύει Ι =1, όπου Ι :
y = (x-μ)/σ και
dx = σ dy
Αποδεικνύεται ότι Ι2 =1 :
31
Κανονική κατανομή (Gauss) (2)
Θέτοντας και θα είναι , οπότε:
 Με αντικατάσταση
-exp(-r2/2) = 0 - (-1) = 1 u =exp(-r2/2) 
0 du = -r exp(-r2/2)dr
Αθροιστική συνάρτηση κατανομής Σε κανονικοποιημένη ή τυποποιημένη
πιθανότητας (Cdf): μορφή με z = (y-μ)/σ:
32
Μέσος χρόνος ζωής (MTTF ή MTFF)
Έστω Χ συνεχής μεταβλητή που παριστάνει χρόνους βλάβης
και λ ο σταθερός ρυθμός βλαβών στην ωφέλιμη ζωή
Αν τεθεί προκύπτει:
33
Διαθεσιμότητα (availability)
Σε συστήματα με επιδιόρθωση
Μέσος χρόνος καλής λειτουργίας MUT

(mean up time)
Μέσος χρόνος εκτός (παύσης) λειτουργίας MDT

(mean down time)
MUT
Διαθεσιμότητα As =
MUT + MDT
34
Λύση:
Ρυθμός βλαβών:
Μέσος χρόνος ζωής ΜΤΤF:
Αξιοπιστία για 200 ώρες:
Αξιοπιστία για πτήση 5 ωρών:
35
Πειραματικός προσδιορισμός μέσου χρόνου ζωής (1)
Για αρχικό πληθυσμό N0 εξαρτημάτων και υποθέτοντας σταθερό
ρυθμό βλαβών λ (άγνωστος, που πρέπει να βρεθεί), το πλήθος N(t)
που επέζησαν σε χρόνο t δίνει την καμπύλη επιβίωσης:
N(t) = N0 exp(-λt)
Το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη είναι:
 λ= N0 / Α
36
Για αρχικό πληθυσμό 100 εξαρτημάτων και υποθέτοντας μη σταθερό
ρυθμό βλαβών, γίνεται καταγραφή των χρόνων και των αντίστοιχων
βλαβών
την προηγούμενη
στο διάστημα ΔΤ
Αριθμός βλαβών
στο διάστημα ΔΤ
Ρυθμός βλαβών
Αξιοπιστία στον
Αριθμός καλών
παρατήρησης
Διάστημα από
παρατήρησης
εξαρτημάτων
παρατήρηση
χρόνο ΤΝ
χρόνος
α/α
37
Μέση τιμή z:
1.436x10-3 βλάβες/ώρα
Μέσος χρόνος ζωής:

1/1.436x10-3 = 696.4 ώρες
Αν ήταν λ=1.436x10-3 (σταθ.),

τότε η αξιοπιστία σε 696.4
ώρες θα ήταν
R(1/λ)=0.368
38
Καταπόνηση (Φ) και Αντοχή (S)
όπου fS(S) είναι η συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας (pdf) της αντοχής

και fΦ(Φ) είναι η συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας (pdf) της καταπόνησης
Καταπονήσεις περιβάλλοντος (environmental stresses):

Θερμοκρασία, πίεση, ακτινοβολία, υγρασία, δονήσεις…..
Αντιμετώπιση με κατάλληλη θωράκιση
Λειτουργικές καταπονήσεις (operational stresses):

Θερμότητα, δονήσεις, τάσεις, ρεύματα, συχνότητα, τριβή, …..
Μειώνουν τον χρόνο ωφέλιμης ζωής
39

Λύση:
40/40

01 Eisagogi Faults Functions To EL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

01 Eisagogi Faults Functions To EL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Αξιοπιστία συστημάτων

Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχ. και Μηχ. Υπολογιστών

 1. Εισαγωγή-τύποι βλαβών-συναρτήσεις αξιοπιστίας

Μια βλάβη (failure) προκαλεί μια

 Ακραίος (extreme), π.χ. ανοικτοκύκλωμα, βραχυκύκλωμα

z(t) ή h(t): συνάρτηση

 Δοκιμαστικός έλεγχος (burn-in) για τον εντοπισμό τους (λειτουργία

SΜ: μέση αντοχή των μη ελαττωματικών

Μικρή μεταβλητότητα αντοχής Μεγάλη μεταβλητότητα αντοχής

Δοκιμαστικός έλεγχος  Δοκιμαστικός έλεγχος 

 Nχ το πλήθος πειραμάτων με αποτέλεσμα Χ

Αν οι 4 βλάβες είναι σε μια γραμμή, οι πιθανοί

 Πιθανότητα ένωσης n γεγονότων

 Πιθανότητα ένωσης n γεγονότων αμοιβαίως αποκλειόμενων

 Υπό συνθήκη πιθανότητα δύο ανεξάρτητων γεγονότων Α και Β

 Υπό συνθήκη πιθανότητα δύο γεγονότων Α και Β

 Πιθανότητα τομής n ανεξάρτητων γεγονότων

 Πιθανότητα τομής n γεγονότων

Aν Α και Β δύο γεγονότα:

Για την υπό συνθήκη πιθανότητα δύο γεγονότων Α και Β ισχύει:

Τα ΑΒ και ΑΒ είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα:

Τύπος πιθανότητας τομής

Σχέση του Bayes

Έστω Χ συνεχής μεταβλητή που παριστάνει χρόνους βλάβης

Ορισμός συνάρτησης πυκνότητας πιθανότητας fx(t):

Αθροιστική συνάρτηση κατανομής πιθανότητας Fx(t):

Αναμενόμενη τιμή ή προσδοκία Ε[Χ]:

Συνάρτηση ρυθμού βλαβών (failure or hazard rate function) z(t):

όπου λ ο σταθερός ρυθμός βλαβών στην ωφέλιμη ζωή

και τομής 2 γεγονότων

Διπαραμετρικό μοντέλο για ηλεκτρονικά εξαρτήματα

Άρα αντιστοιχεί σε κατανομή Weibull με m=2 και K=Α

Για α=1  εκθετική κατανομή με λ=γ

Αλκης Χατζόπουλος - Eργαστήριο Ηλεκτρονικής – Τμ.Η.Μ.Μ.Υ. – Α.Π.Θ. Αξιοπιστία συστημάτων

Αθροιστική συνάρτηση κατανομής πιθανότητας:

Αν η p μπορεί να πάρει περισσότερες από δύο τιμές, τότε

Τυχαία μεταβλητή Χ με διακριτές τιμές 0, 1, 2, ……. ακολουθεί

Είναι συνάρτηση κατανομής πιθανότητας, αφού ισχύει:

Σειρά Taylor του eλ

Η κατανομή Poisson προσεγγίζει την Διωνυμική

Αν Χ ο αριθμός των σφαλμάτων σε μια μέρα:

Για να είναι συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας, θα πρέπει να

Μέσος χρόνος καλής λειτουργίας MUT

Μέσος χρόνος εκτός (παύσης) λειτουργίας MDT

Μέσος χρόνος ζωής ΜΤΤF:

Αξιοπιστία για 200 ώρες:

Αξιοπιστία για πτήση 5 ωρών:

Το εμβαδόν κάτω από την καμπύλη είναι:

Μέσος χρόνος ζωής:

Αν ήταν λ=1.436x10-3 (σταθ.),

όπου fS(S) είναι η συνάρτηση πυκνότητας πιθανότητας (pdf) της αντοχής

Καταπονήσεις περιβάλλοντος (environmental stresses):

Λειτουργικές καταπονήσεις (operational stresses):

Αλκης Χατζόπουλος - Eργαστήριο Ηλεκτρονικής – Τμ.Η.Μ.Μ.Υ. – Α.Π.Θ. Αξιοπιστία συστημάτων

You might also like