ƖĺƔĺՍuo7†h|‹ruŒ;l‹vj†r;|uo1_;lb1Œm;]o

,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;
1. Połącz w pary nazwy i modele odmian węgla. Obok każdego numeru wpisz
odpowiednią literę.
A C

B D

I. grafit II. diament III. grafen IV. fuleren

I – II – III – IV –

2. Uzupełnij równania reakcji spalania węglowodorów. W wyznaczone miejsca

wpisz wzory z ramki.

CO z C z CO2

I. reakcja całkowitego spalania butenu

C4H8 + 6 O2 Ą 4 + 4 H 2O

II. reakcja niecałkowitego spalania etynu

2 C2H2 + 3 O2 Ą 4 + 2 H 2O

III. reakcja niecałkowitego spalania etanu

2 C2H6 + 3 O2 Ą 4 + 6 H 2O

69
Ɩĺ)<]Ѵo‰o7ou‹

3. Uzupełnij poniższe wzory ogólne węglowodorów. W wyznaczone miejsca wpisz

odpowiednie indeksy z ramki.

n z 2n–2 z 2n

ALKANY ALKENY ALKINY

C H2n+2 CnH CnH

4. Uzupełnij tabelę. W odpowiednie komórki wpisz wzory z ramki.

H H
H H
H C C H z CāC z H C¢C H
H H
H H
z CH¢CH z CH2āCH2 z CH3 CH3 z C2H4 z C2H6 z C2H 2

NAZWA WZÓR WZÓR WZÓR

:}*/2:2'258 SUMARYCZNY 3™’6758.785$/1< STRUKTURALNY

HWDQ

eten

HW\Q

70
 ƖĺƔĺՍuo7†h|‹ruŒ;l‹vj†r;|uo1_;lb1Œm;]o
,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;

5. Uzupełnij tabelę. W odpowiednie kolumny wpisz wzory z ramki.

C4H10 z C4H8 z C2H4 z C3H6 z C2H 2 z C2H6 z C3H4 z CH4 z C4H6

ALKANY ALKENY ALKINY

6. Na podstawie poniższych informacji zidentyfikuj zawartość pięciu probówek.

Pod probówkami wpisz odpowiednie litery przypisane związkom chemicznym.
a) Gazy z probówek 1, 2, 3 i 5 są palne.
b) Gazy z probówek 2 i 3 odbarwiają wodę bromową.
c) Gaz z probówki 4 gasi płomień.
d) Podczas spalania w tlenie gazu z probówki 2 wytwarza się temperatura ok. 3000°C.
e) Podczas spalania gazu z probówki 1 przy ograniczonym dostępie powietrza
powstaje sadza.

A – metan B – eten C – wodór D – tlenek węgla(IV) E – etyn

1 2 3 4 5

71
Ɩĺ)<]Ѵo‰o7ou‹

7. Rozwiąż logogryf. Z wyróżnionych pól odczytaj hasło i je zapisz.

1. Tworzy się podczas całkowitego lub niecałkowitego spalania węglowodorów
nasyconych i nienasyconych.
2. Pierwiastek zawarty we wszystkich związkach organicznych.
3. Ciemnoszara odmiana węgla pierwiastkowego.
4. Węglowodory o wzorze ogólnym CnH2n+2.
5. Nazwa węglowodoru o wzorze sumarycznym C3H8.
6. W cząsteczce etenu znajduje się jedno podwójne .
7. Nazwa węglowodoru o wzorze sumarycznym C8H18.
8. Czarna, stała substancja tworząca się podczas niecałkowitego spalania węgla
i węglowodorów.
9. Szereg związków o podobnej budowie i właściwościach chemicznych, w którym
każdy następny różni się od poprzedniego o grupę –CH2–, to szereg .
10. Zwyczajowa nazwa węgliku wapnia, np. służącego do otrzymywania acetylenu.
11. Zwyczajowa nazwa węglowodoru przyspieszającego dojrzewanie owoców.
12. Najprostszy węglowodór nasycony.
13. Węglowodory nienasycone o wzorze ogólnym CnH2n–2.
14. Tworzywo powstałe w wyniku połączenia się wielu cząsteczek etylenu w wielkie
cząsteczki.
15. Węglowodory nienasycone o ogólnym wzorze CnH2n.
16. Pierwiastkowa odmiana węgla, tworząca przezroczyste, twarde kryształy.
17. Nazwa węglowodoru o wzorze sumarycznym C6H14.
18. Nazwa zwyczajowa gazu stosowanego z tlenem w palnikach do cięcia metali.
19. Potoczna nazwa bezbarwnego, bezwonnego i trującego gazu, powstającego pod-
czas spalania węgla i węglowodorów przy niedostatecznym dostępie tlenu.
20. Woda odbarwia się pod wpływem węglowodorów nienasyconych.
21. Nazwa węglowodoru o wzorze sumarycznym C4H10.
22. Tworzy się podczas całkowitego spalania węgla i wszystkich węglowodorów.

72
 ƖĺƔĺՍuo7†h|‹ruŒ;l‹vj†r;|uo1_;lb1Œm;]o
,-7-mb-ro7v†lo‰†f.1;

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22 ( )

Hasło:

73
Ɩĺ)<]Ѵo‰o7ou‹

8. Wpisz znak X pod tymi probówkami, w których zajdą reakcje chemiczne.

etan eten etyn

woda woda woda

bromowa bromowa bromowa

9. Uzupełnij tabelę. W odpowiednie kolumny wpisz wzory z ramki.

CH4 z C7H16 z C4H10 z C18H38 z C20H42 z C13H28 z C8H18 z C15H32

*$=<5$),1(5<-1( BENZYNA NAFTA 2/(-(

10. Oceń prawdziwość każdego zdania. Podkreśl literę P, jeśli zdanie jest praw-
dziwe, lub F, jeśli jest fałszywe.
I. Gaz ziemny w 90% składa się z etenu. P / F
II. Metan ulega reakcji polimeryzacji. P / F
III. Etyn jest używany w palnikach acetylenowo-tlenowych. P / F
IV. Eten przyspiesza dojrzewanie owoców. P / F
V. Pod wpływem etenu woda bromowa zmienia zabarwienie na zielone. P / F
VI. W skład benzyny wchodzą węglowodory mające 5–12 atomów węgla
w cząsteczce. P / F
VII. W butelkach z polietylenu można przechowywć kwasy. P / F
VIII. Alkan o 5 atomach węgla w cząsteczce jest cieczą. P / F
IX. Alkeny są bardziej aktywne chemicznie od alkanów. P / F
X. Wszystkie alkeny są gazami. P / F

74