Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 101 p.

Imię ..................................................................................

Związki węgla z wodorem-baza pytań

1 g ( ... / 2 p.)
Oblicz masę 100 dm3 benzyny, wiedząc, że jej gęstość wynosi 0,72   cm3  . Wynik podaj w kilogramach.

2 Zaznacz wzory sumaryczne związków organicznych.  ( ... / 1 p.)

CH4 • NaCl • CO2 • C6H12O6 • C3H8 • CO • Na2CO3

3 Zaznacz źródło węglowodorów. ( ... / 1 p.)

A. cukry B. białka    C. tłuszcze  D. ropa naftowa
4 W procesie destylacji ropy naftowej otrzymano węglowodór X, który jest związkiem nasyconym i zawiera 24 ( ... / 1 p.)
atomy wodoru w cząsteczce. Napisz wzór sumaryczny węglowodoru X: __________
5 Zaznacz wzór sumaryczny związku nieorganicznego. ( ... / 1 p.)
A. H2CO3    B. CH3COONa      C. HCOOH    D. CH4

6 Wskaż zestaw zawierający nazwy odmian alotropowych węgla. ( ... / 1 p.)

A. antracyt, grafit, sadza      C. grafit, węgiel kamienny, węgiel brunatny
B. torf, diament, grafit   D. grafit, diament, fulereny
7 Napisz nazwę i wzór półstrukturalny alkanu o prostym łańcuchu węglowym i masie cząsteczkowej 58 ( ... / 1 p.)
u.

Nazwa:

Wzór półstrukturalny:
8 Zaznacz wzory sumaryczne alkanów. ( ... / 1 p.)
C2H2, C4H8, CH4, C3H8, C6H10, C6H12, C2H6

9 Przyporządkuj nazwy alkanów (A–D) do ich wzorów sumarycznych (1–3). ( ... / 1 p.)
1. CH4 2. C2H6 3. C5H12

A. metan B. butan C. etan D. pentan

1. _____ 2. _____ 3. _____

Grupa A | strona
1 z 10
10 ( ... / 2 p.)

11 Wskaż zestaw zawierający wyłącznie wzory sumaryczne węglowodorów nasyconych. 

( ... / 1 p.)
A. C2H6, CH4     B. C2H6, C2H4      C. C2H2, CH4   D. CH4, C2H4

12 Wskaż szereg węglowodorów uporządkowanych według wzrastającej liczby atomów węgla w ( ... / 1 p.)
cząsteczce.
A. propan, etan, metan  C. metan, etan, propan
B. propan, metan, etan D. metan, propan, etan
13 Zaznacz właściwości fizyczne metanu. ( ... / 1 p.)
gaz, bezwonny, bezbarwny, ma gęstość mniejszą od gęstości powietrza, nierozpuszczalny w wodzie, mało
reaktywny chemicznie, ulega reakcjom spalania
14 Wybierz zestaw, w którym podano właściwości metanu. ( ... / 1 p.)
A. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
B. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
C. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
D. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
15 Wskaż zestaw zawierający produkty całkowitego spalania etanu. ( ... / 1 p.)

A. CO2, H2O  B. CO, H2      C. CO, H2O  D. CO2, H2

Grupa A | strona
2 z 10
16 Wyjaśnij, dlaczego należy dbać o sprawne działanie instalacji w kuchenkach gazowych i piecykach ( ... / 1 p.)
łazienkowych. Napisz odpowiednie równanie reakcji.
17 Głównym składnikiem gazu ziemnego, stosowanego w kuchenkach gazowych jest metan. Zdarza się, że przy ( ... / 1 p.)
wadliwym działaniu kuchenki powstaje trujący tlenek węgla(II) (czad). Wskaż równanie reakcji
chemicznej przedstawiające spalanie niecałkowite metanu, w wyniku którego powstaje czad.
A. CH4 + O2 → C + 2H2O     C. CH4 + O2 → CO + 2H2O

B. CH4 + O2 → CO + 2H2O     D. 2CH4 + 3O2 → 2CO + 4H2O

18 Na podstawie schematu doświadczenia zapisz obserwacje i sformułuj wniosek. Uzupełnij i uzgodnij ( ... / 1 p.)
równanie zachodzącej reakcji chemicznej.

Obserwacje:

Wniosek: 

Równanie reakcji chemicznej: ........CH4 + ........ O2 →

19 Wyznacz stosunek masowy węgla do wodoru w etanie (mC = 12 u i mH = 1 u). Zaznacz poprawną ( ... / 1 p.)

odpowiedź.
A. 3 : 1  B. 4 : 1    C. 1 : 3 D. 1 : 4
20 Przeprowadzono doświadczenia chemicze Spalanie butanu przedstawione na schemacie. Zaznacz poprawne ( ... / 1 p.)
obserwacje.
A. Wnętrze probówki stało się mokre, a na jej ściankach pojawił się czarny osad. 
B. Na ściankach probówki pojawił się biały osad.
C. Zaszła reakcja spalania niecałkowitego, której produktem jest sadza – węgiel.
D. Zaszła reakcja spalania całkowitego, której produktem jest tlenek węgla(IV).

21 Zaznacz poprawnie zapisane równanie reakcji spalania całkowitego butanu. ( ... / 1 p.)
A. 2C4H10 + 5O2 → 8C + 10H2O C. 2C2H6 + 5O2 → 4CO + 6H2O
B. 2C4H10 + 13O2 → 8CO2 + 10H2O D. C4H10 + 7O2 → 4CO2 + 5H2O

22 Uzupełnij tabelę.
( ... / 1 p.)

Nazwa alkanu Wzór sumaryczny Stan skupienia

  C6H14  

dekan    

23 Metan, propan, butan to alkany wykorzystywane jako paliwa. Zaznacz zestaw zawierający ( ... / 1 p.)
uszeregowane kolejno wzory wymienionych związków chemicznych.
A. CH4, C2H6, C3H8    B. C2H2, C3H4, C4H6    C. C2H4, C3H6, C4H8 D. CH4, C3H8, C4H10

Grupa A | strona
3 z 10
24 ( ... / 1 p.)

25 Określ stan skupienia węglowodoru, który jest związkiem nasyconym o 3 atomach węgla w cząsteczce: ( ... / 1 p.)
__________
26 Zaznacz poprawny zapis równania reakcji spalania niecałkowitego butanu. ( ... / 1 p.)
A. C4H6 + 3O2 → 3CO + 4H2O C. 2C4H10 + 5O2 → 8C + 10H2O
B. C4H8 + 2O2 → 4C + 4H2O D. 2C4H10 + 13O2 → 8CO2 + 10H2O

27 Wskaż równanie reakcji chemicznej, w którym jednym z produktów jest czad powstający podczas ( ... / 1 p.)
spalania głównego składnika gazu ziemnego.
A. 2C3H8 + 7O2 → 6CO + 8H2O C. 2CH4 + 3O2 → 2CO + 4H2O
B. CH4 + 2O2 → CO2 +  2H2O D. CH4 + O2 → C + 2H2O

28 Informacja do zadania.
( ... / 1 p.)
Żona pana Jana – pani Ewa – zajmuje się ogrodem. Wie, jak istotna dla uprawianych przez nią kwiatów,
owoców i warzyw jest jakość gleby. Gospodyni uzupełnia składniki mineralne potrzebne do uprawy
winorośli, stosując nawóz, zawierający głównie azotan(V) wapnia. Z poradników ogrodniczych pani Ewa
dowiedziała się, że dojrzewanie owoców można przyspieszyć, stosując etylen, natomiast pokrycie ich
powierzchni gliceryną sprawi, że na dłuższy czas zachowają one swój świeży wygląd. Ostatnio zaciekawił ją
artykuł o substancjach zapachowych obecnych w roślinach, z którego zapamiętała m.in. informację, że za
aromat gruszek odpowiada ester – octan propylu.

Jaki wzór półstrukturalny i nazwę systematyczną ma węglowodór przyspieszający dojrzewanie

owoców?
A. CH3–CH3, etan  B. CH≡CH, etyn C. CH2=CH2, eten D. CH≡CH, eten

29 Wskaż zestaw, w którym podano właściwości etenu. ( ... / 1 p.)

A. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
B. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
C. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
D. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
30 Zaproponuj doświadczenie umożliwiające odróżnienie etanu od etenu. Napisz obserwacje i wniosek. ( ... / 2 p.)

31 Napisz nazwę systematyczną alkenu o podanym wzorze półstrukturalnym.

( ... / 1 p.)

Grupa A | strona
4 z 10
32 Zaznacz produkt reakcji wody bromowej z etenem. ( ... / 1 p.)
A. C2H5Br, bromoetan       C. C2H2Br2, dibromoeten
B. C2H4Br2, dibromoetan D. C2H2Br4, tetrabromoetan

33 Napisz wzór ogólny alkenów i wzór sumaryczny etenu. Określ wartość n we wzorze etenu.
( ... / 2 p.)
wzór ogólny alkenów: …………………

wzór sumaryczny etenu: …………          n = …………

34 Oceń prawdziwość podanych zdań dotyczących reakcji polimeryzacji. Zaznacz P, jeśli zdanie jest ( ... / 1 p.)
prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe.

1. Polietylen to nazwa tworzywa sztucznego, które otrzymuje się z acetylenu. P F

Fragmenty cząsteczki polietylenu pochodzące od pojedynczych cząsteczek
2. P F
etylenu nazywa się merami.

35 Wskaż grupę wzorów sumarycznych związków chemicznych, zaliczanych do szeregu homologicznego ( ... / 1 p.)
alkenów.
A. C3H8, C4H8, C5H8    C. C3H8, C4H10, C6H14
B. C3H4, C4H8, C8H14    D. C3H6, C5H10, C10H20

36 Wskaż nazwę alkenu o 10 atomach wodoru w cząsteczce. ( ... / 1 p.)

A. buten       B. penten    C. butan    D. pentan
37 Wskaż wzór sumaryczny alkinu. ( ... / 1 p.)

A. C7H10  B. C8H18  C. C5H10 D. C7H12

38 W cząsteczce pewnego węglowodoru znajduje się jedno wiązanie potrójne między atomami węgla, a ( ... / 1 p.)
zawartość procentowa wodoru (procent masowy) wynosi 12,5%. Napisz wzór sumaryczny tego
węglowodoru. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi obliczeniami.
39 Zaznacz zestaw zawierający uszeregowane kolejno wzory sumaryczny, strukturalny i półstrukturalny ( ... / 1 p.)
etenu (etylenu).

 Zestaw Wzór sumaryczny  Wzór strukturalny  Wzór półstrukturalny

I  C2H4
   

II  C2H2
   

III  C2H4
   

IV  C2H6
 
 
A. I B. II C. III D. IV
40 Zaznacz opis właściwości etynu (acetylenu). ( ... / 1 p.)
A. bezbarwna, bezwonna ciecz, stosowana do wykrywania tlenku węgla(IV)
B. bezbarwny, bezwonny gaz, stosowany w palnikach do spawania metali
C. bezbarwny gaz o delikatnym zapachu, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych
D. jasnoniebieski, bezwonny gaz, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych 

Grupa A | strona
5 z 10
41 Zaznacz zestaw zawierający tylko wzory alkinów. ( ... / 1 p.)
A. CH4, C4H6,C7H12   B. C3H4, C5H8, C9H16   C. C2H4, C5H10, C12H24 D. C2H6, C7H16, C11H24

42 Na podstawie schematu doświadczenia i podanych obserwacji sformułuj wniosek oraz uzupełnij ( ... / 1 p.)
współczynniki stechiometryczne w równaniu reakcji chemicznej.

Obserwacje: Wydziela się bezbarwny, bezwonny gaz, który nie rozpuszcza się w wodzie. Zawartość
probówki 1. barwi się na malinowo.

Wniosek: 

........ CaC2 + ........ H2O → ........ C2H2 + ........ Ca(OH)2

43 Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi etenu.

( ... / 2 p.)

Stan skupienia  

Barwa  

Zapach  
Rozpuszczalność w wodzie  
Nazwa zwyczajowa  
 
44 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Etyn to bezwonny gaz nierozpuszczalny w wodzie. P F

2. Acetylen tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową. P F

45 Oblicz objętość, jaką zajmuje 10 g acetylenu w temperaturze 25°C i pod ciśnieniem 1013 hPa, jeśli ( ... / 1 p.)
kg
gęstość tego gazu w opisanych warunkach wynosi dacetylenu = 1,07 3 . Wynik podaj w decymetrach
m
sześciennych z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
46 Napisz wzór ogólny alkinów i wzór sumaryczny etynu. Określ wartość n we wzorze etynu.
( ... / 2 p.)
wzór ogólny alkinów: …………………

wzór sumaryczny etynu: ………… n = …………

47 Wskaż nazwę alkinu o 8 atomach węgla w cząsteczce. ( ... / 1 p.)

A. oktan B. penten C. pentan D. oktyn
48 Zaznacz odczynnik, którego należy użyć w celu odróżnienia metanu od etynu.  ( ... / 1 p.)
A. woda wapienna B. woda bromowa  C. woda amoniakalna  D. woda królewska
49 Wybierz rodzaje wiązań, którymi połączone są atomy węgla w cząsteczkach węglowodorów szeregu ( ... / 1 p.)
homologicznego alkinów.
A. tylko pojedyncze    C. co najmniej jedno potrójne
B. jedno podwójne, pozostałe pojedyncze D. tylko podwójne
50 Wskaż stosunek masowy węgla do wodoru w etanie. ( ... / 1 p.)
A. 3 : 1  B. 4 : 1    C. 1 : 3    D. 1 : 4
51 Ustal wzór węglowodoru o masie cząsteczkowej 42 u, zawierającego 14,3% wodoru. ( ... / 1 p.)

52 Napisz równania reakcji spalania całkowitego i spalania niecałkowitego butanu. ( ... / 2 p.)

Grupa A | strona
6 z 10
53 Napisz wzór sumaryczny i nazwę węglowodoru, w którym stosunek masy węgla do masy wodoru ( ... / 2 p.)
wynosi 6 : 1, a masa cząsteczkowa jest równa 70 u.
54 Wybierz zestaw odpowiadający liczbom atomów węgla w cząsteczkach etynu, butenu i heksanu. ( ... / 1 p.)
A. 2, 4, 6 B. 1, 2, 6   C. 2, 3, 7  D. 3, 4, 6
55 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie.
( ... / 1 p.)

Wskaż numery probówek, do których dodano związek nienasycony. 

A. 1, 3      B. 1, 2, 3  C. 2, 3  D. 1, 2
56 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Etan jest gazem bezbarwnym, bezwonnym, dobrze rozpuszczalnym w wodzie. P F

2. Etan jest głównym składnikiem gazu ziemnego. P F

57 W celu zwiększenia płomienia do ogniska dolano benzyny. Ogień szybko zaczął się rozprzestrzeniać, więc ( ... / 3 p.)
trzeba było go ugasić. Oceń, czy podane metody gaszenia ogniska są prawdziwe, czy fałszywe.

1. Ognisko ugaszono wodą, ponieważ benzyna ma gęstość większą od wody. P F

Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(IV), ponieważ ma on większą gęstość od
2. P F
powietrza.
3. Ognisko ugaszono wodą, ponieważ benzyna ma gęstość mniejszą od wody. P F
4. Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(IV), ponieważ jest niepalny. P F

58 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F − jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

W wyniku reakcji spalania całkowitego 1 cząsteczki propanu powstaje 6

1. P F
cząsteczek tlenku węgla(II).
W wyniku reakcji spalania niecałkowitego 1 cząsteczki etynu powstają 2 atomy
2. P F
węgla.

59 Wskaż wzory sumaryczne produktów reakcji spalania całkowitego etanu. ( ... / 3 p.)
A. CO, H2O   B. CO2, H2  C. CO, H2 D. CO2, H2O

60 Zaznacz sposób otrzymania etanu z etenu. ( ... / 1 p.)

A. usunięcie wodoru z etenu C. przyłączenie wodoru do etenu
B. przyłączenie tlenu do etenu D. przyłączenie chlorowodoru do etenu
61 Reakcja z wodą bromową służy do identyfikacji związków nienasyconych. Zaznacz opis zmian ( ... / 1 p.)
zachodzących w probówce zawierającej alkeny i alkiny po dodaniu do niej wody bromowej.
A. woda bromowa odbarwia się
B. woda bromowa zabarwia się na różowo
C. woda bromowa pozostaje bezbarwna
D. woda bromowa zmienia barwę na pomarańczową
62 Zaznacz wzór sumaryczny i nazwę alkenu, którego masa cząsteczkowa wynosi 56 u.  ( ... / 1 p.)
A. C2H4, eten B. C4H8, buten C. C3H6, propen D. C5H10, penten

Grupa A | strona
7 z 10
63 Zaznacz poprawne uzupełnienie zdania (A−B) oraz jego uzasadnienie (1−3). Eten ( ... / 1 p.)

odbarwia roztwór bromu w w rozpuszczalniku jest związkiem

1.
A. organicznym, np. CCl , nasyconym.
4
ponieważ jest związkiem
2.
nie odbarwia roztworu bromu w w rozpuszczalniku nienasyconym.
B. organicznym, np.CCl ,
4 3. ma wiązanie potrójne.

64 Do dwóch probówek z wodą bromową dodano: do 1. − etenu, a do 2. – etynu. Napisz równania reakcji ( ... / 2 p.)
chemicznych zachodzących w każdej z tych probówek.

Probówka 1.: ...................................................................................................................

Probówka 2.: ...................................................................................................................
65 Zaznacz wzór węglowodoru, który należy do szeregu homologicznego alkenów. ( ... / 1 p.)

A. I B. II C. III D. IV
66 Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych na podstawie słownych zapisów przebiegu reakcji.
( ... / 3 p.)
Reakcja spalania całkowitego etynu: etyn + tlen → tlenek węgla(IV) + woda

Reakcje spalania niecałkowitego etynu: etyn + tlen → tlenek węgla(II) + woda

 etyn + tlen → węgiel + woda

 
67 Karbid to zanieczyszczony węglik wapnia. Wskaż efekt reakcji karbidu z wodą. ( ... / 1 p.)
A. reakcja nie zachodzi
B. reakcja zachodzi, a jej produktem jest eten C2H2
C. reakcja zachodzi, a jej produktem jest etyn C2H2
D. reakcja zachodzi, a jej produktem jest eten C2H4

68 Zaznacz zestaw, w którym wymieniono wzory węglowodorów ulegających reakcji polimeryzacji. ( ... / 1 p.)
A. C2H6, C2H4, C3H4  B. C2H4, C3H8, C3H6    C. C2H2, C3H6, C2H4 D. C2H2, C3H8, C4H10

69 Uzupełnij równania reakcji przyłączania. Zapisz je, korzystając ze wzorów strukturalnych.

( ... / 3 p.)

Równania reakcji przyłączania (addycji), zapisane z wykorzystaniem wzorów

sumarycznych strukturalnych

.................... + Br2  → C2H4Br2

C2H4 + Cl2  → ....................

.................... + ....................  →  C2H4I2

C2H4 + HCl  → ....................

70 Zaznacz zawartość procentową (procent masowy) pierwiastków chemicznych w propynie. ( ... / 1 p.)
A. 30% C, 70% H  B. 90% C, 10% H  C. 10% C, 90% H D. 50% C, 50% H

Grupa A | strona
8 z 10
71 Uzupełnij tabelę podanymi wzorami sumarycznymi.
( ... / 2 p.)
• CH4 • C2H4 • C2H2 • C3H6 • C5H12 • C4H10 • C6H10• C3H4 • C8H16

Alkany Alkeny Alkiny

 
   
 

72 Z podanych niżej wzorów wybierz wzory półstrukturalne alkenów i wpisz je do tabeli w takiej ( ... / 2 p.)
kolejności, by utworzyły szereg homologiczny. Następnie napisz ich wzory sumaryczne i nazwy
systematyczne.
• CH2=CH–CH3 • HC≡CH • CH2=CH2 • CH3–CH3 • HC≡C–CH3 • CH2=CH–CH2–CH3 • CH≡C–CH2–CH3

Wzór półstrukturalny Wzór sumaryczny Nazwa systematyczna

     

73 Na podstawie wzoru strukturalnego alkanu, narysuj wzory strukturalne alkenu i alkinu o takiej samej ( ... / 2 p.)
liczbie atomów węgla w cząsteczce. Podaj ich wzory sumaryczne i nazwy systematyczne.

Wzór strukturalny alkanu:

Wzór strukturalny alkenu:
Wzór strukturalny alkinu:

Nazwa:
Nazwa:
Nazwa:

Wzór sumaryczny:
Wzór sumaryczny:
Wzór sumaryczny:

74 Zaznacz nazwy substratów reakcji otrzymywania tetrachloropropanu. ( ... / 1 p.)

A. propen i chlor   B. propyn i chlor C. propyn i chlorowodór D. propen i chlorek sodu

Grupa A | strona
9 z 10
75 ( ... / 1 p.)

76 Oblicz masę cząsteczkową: propanu C3H8, propynu C3H4 i propenu C3H6. Ustal, który z tych ( ... / 2 p.)
węglowodorów ma największą masę cząsteczkową, a który najmniejszą (mC = 12 u, mH = 1 u).
77 Zaznacz nazwę węglowodoru, w którym zawartość procentowa węgla (procent masowy) jest ( ... / 1 p.)
największa.
A. eten     B. etyn C. etan D. metan
78 W pewnym węglowodorze o masie cząsteczkowej 70 u stosunek masy węgla do masy wodoru wynosi 6 : 1. ( ... / 2 p.)
Napisz wzór sumaryczny tego związku chemicznego i narysuj wzory strukturalne jego pięciu
izomerów.
79 Zaznacz, ile gramów węgla powstanie w wyniku reakcji spalania niecałkowitego 40 g
( ... / 1 p.)

propynu, przebiegającej zgodnie z równaniem: C3H4 + O2 → 3C + 2H2O

A. 4 g  B. 10 g  C. 36 g  D.  40 g

Grupa A | strona
10 z 10
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 101 p.
Imię ..................................................................................

Związki węgla z wodorem-baza pytań

1 g ( ... / 2 p.)
Oblicz objętość, jaką zajmuje 72 kg benzyny. Przyjmij gęstość benzyny równą 0,72   cm3  . Wynik podaj w
decymetrach sześciennych.
2 Zaznacz wzory sumaryczne związków organicznych.  ( ... / 1 p.)
C2H4 • NaCl • CO2 • C6H12O6 • C4H12 • CO • Na2CO3

3 Zaznacz źródło węglowodorów. ( ... / 1 p.)

A. białka  B. ropa naftowa      C. tłuszcze  D. cukry
4 W procesie destylacji ropy naftowej otrzymano węglowodór X, który jest związkiem nasyconym i zawiera 36 ( ... / 1 p.)
atomów wodoru w cząsteczce. Napisz wzór sumaryczny węglowodoru X: __________
5 Zaznacz wzór sumaryczny związku nieorganicznego. ( ... / 1 p.)
A. CH3COONa          B. K2CO3  C. HCOOK    D. CH4

6 Wskaż zestaw zawierający nazwy odmian alotropowych węgla. ( ... / 1 p.)

A. antracyt, grafit, sadza C. grafit, fulereny, diament 
B. torf, diament, grafit       D. antracyt, węgiel kamienny, węgiel brunatny
7 Napisz nazwę i wzór półstrukturalny alkanu o prostym łańcuchu węglowym i masie cząsteczkowej 86 ( ... / 1 p.)
u.

Nazwa:

Wzór półstrukturalny:
8 Zaznacz wzory sumaryczne alkanów. ( ... / 1 p.)
C3H4, C4H8, CH4, C3H8, C6H10, C10H22, C2H6

9 Przyporządkuj nazwy alkanów (A–D) do ich wzorów sumarycznych (1–3). ( ... / 1 p.)
1. C3H8 2. C2H6 3. C4H10

A. metan B. propan C. etan D. butan

1. _____ 2. _____ 3. _____

Grupa B | strona
1 z 10
10 ( ... / 2 p.)

11 Wskaż zestaw zawierający wyłącznie wzory sumaryczne węglowodorów nasyconych.  ( ... / 1 p.)
A. C4H8, CH4     B. C2H6, C3H8    C. C2H4, CH4 D. CH4, C2H2

12 Wskaż szereg węglowodorów uporządkowanych według malejącej liczby atomów węgla w cząsteczce. ( ... / 1 p.)
A. heksan, butan, pentan   C. butan, heksan, pentan
B. heksan, pentan, butan D. butan, pentan, heksan
13 Zaznacz właściwości fizyczne etanu. ( ... / 1 p.)
gaz, bezwonny, bezbarwny, ma gęstość większą od gęstości powietrza, rozpuszczalny w wodzie, mało
reaktywny chemicznie, ulega reakcjom spalania
14 Wybierz zestaw, w którym podano właściwości metanu. ( ... / 1 p.)
A. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
B. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
C. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
D. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
15 Wskaż zestaw zawierający produkty niecałkowitego spalania metanu. ( ... / 1 p.)
A. C, H2    B. CO2, H2O      C. CO, H2   D. CO, H2O

Grupa B | strona
2 z 10
16 W kopalniach znajduje się gaz, który stanowi śmiertelne zagrożenie dla górników. Przyczyną tego jest jedna z ( ... / 1 p.)
jego właściwości. Napisz nazwę tego gazu i określ powyższą właściwość. Zapisz, w jaki sposób można
zapobiegać wypadkom z udziałem tego gazu.
17 Głównym składnikiem gazu ziemnego, stosowanego w kuchenkach gazowych jest metan. Zdarza się, że przy ( ... / 1 p.)
wadliwym działaniu kuchenki powstaje trujący tlenek węgla(II) (czad). Wskaż równanie reakcji
chemicznej przedstawiające spalanie niecałkowite metanu, w wyniku którego powstaje czad.
A. CH4 + O2 → C + 2H2O     C. CH4 + 2 O2 → CO2 + 2H2O

B. 2CH4 + 3O2 → 2CO + 4H2O D. CH4 + O2 → CO + 2H2O

18 Na podstawie schematu doświadczenia i podanego wniosku zapisz obserwacje oraz równanie ( ... / 1 p.)
zachodzącej reakcji chemicznej.

Obserwacje:

Wniosek: Jednym z produktów spalania metanu jest tlenek węgla(IV).

Równanie reakcji chemicznej:

19 Wyznacz stosunek masowy węgla do wodoru w metanie (mC = 12 u i mH = 1 u). Zaznacz poprawną ( ... / 1 p.)

odpowiedź.
A. 3 : 1    B. 4 : 1   C. 1 : 3 D. 1 : 4
20 Przeprowadzono doświadczenia chemicze Spalanie butanu przedstawione na schemacie. Zaznacz poprawny ( ... / 1 p.)
wniosek.
A. Wnętrze probówki stało się mokre, a na jej ściankach pojawił się czarny osad. 
B. Na ściankach probówki pojawił się biały osad.
C. Zaszła reakcja spalania niecałkowitego, której produktem jest sadza – węgiel.
D. Zaszła reakcja spalania całkowitego, której produktem jest tlenek węgla(IV).

21 Zaznacz poprawnie zapisane równanie reakcji spalania niecałkowitego butanu. ( ... / 1 p.)
A. 2C4H10 + 5O2 → 8C + 10H2O C. 2C2H6 + 5O2 → 4CO + 6H2O
B. 2C4H10 + 13O2 → 8CO2 + 10H2O D. 2C4H10 + 7O2 → 4CO + 5H2O

22 Uzupełnij tabelę.
( ... / 1 p.)

Nazwa alkanu Wzór sumaryczny Stan skupienia

  C7H16  

dekan    

23 Metan, propan, butan to alkany wykorzystywane jako paliwa. Zaznacz zestaw zawierający ( ... / 1 p.)
uszeregowane kolejno wzory wymienionych związków chemicznych.
A. C2H4, C3H6, C4H8   B. CH4, C2H6, C3H8   C. CH4, C3H8, C4H10 D. C2H2, C3H4, C4H6

Grupa B | strona
3 z 10
24 ( ... / 1 p.)

25 Określ stan skupienia węglowodoru o masie cząsteczkowej 240 u i zawartości procentowej węgla 85%: ( ... / 1 p.)
__________
26 Zaznacz poprawny zapis równania reakcji spalania całkowitego propanu. ( ... / 1 p.)
A. 2C2H6 + 7O2 → 4CO2 + 6H2O C. C3H8 + 5O2 → 3CO2 + 4H2O
B. C3H8 + 2O2 → 3C + 4H2O D. 2C4H6 + 3O2 → 8C + 6H2O

27 Wskaż równanie reakcji chemicznej, w którym jednym z produktów jest sadza powstająca podczas ( ... / 1 p.)
spalania głównego składnika gazu ziemnego.
A. C3H8 + 2O2 → 3C + 4H2O C. 2CH4 + 3O2 → 2CO + 4H2O
B.  CH4 + 2O2 → CO2 +  2H2O D. CH4 + O2 → C + 2H2O

28 Informacja do zadania.
( ... / 1 p.)
Żona pana Jana – pani Ewa – zajmuje się ogrodem. Wie, jak istotna dla uprawianych przez nią kwiatów,
owoców i warzyw jest jakość gleby. Gospodyni uzupełnia składniki mineralne potrzebne do uprawy
winorośli, stosując nawóz, zawierający głównie azotan(V) wapnia. Z poradników ogrodniczych pani Ewa
dowiedziała się, że dojrzewanie owoców można przyspieszyć, stosując etylen, natomiast pokrycie ich
powierzchni gliceryną sprawi, że na dłuższy czas zachowają one swój świeży wygląd. Ostatnio zaciekawił ją
artykuł o substancjach zapachowych obecnych w roślinach, z którego zapamiętała m.in. informację, że za
aromat gruszek odpowiada ester – octan propylu.

Jaki wzór półstrukturalny i nazwę systematyczną ma węglowodór przyspieszający dojrzewanie

owoców?
A. CH2=CH2, eten   B. CH≡CH, etyn  C. CH3–CH3, etan D. CH≡CH, eten

29 Wskaż zestaw, w którym podano właściwości etenu. ( ... / 1 p.)

A. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
B. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się jasnym płomieniem
C. bezbarwny, o delikatnym zapachu gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
D. bezbarwny, bezwonny gaz, nierozpuszczalny w wodzie, spala się niebieskim płomieniem
30 Zaproponuj doświadczenie umożliwiające odróżnienie etanu od etynu. Napisz obserwacje i wniosek. ( ... / 2 p.)

31 Napisz nazwę systematyczną alkenu o podanym wzorze półstrukturalnym. ( ... / 1 p.)

Grupa B | strona
4 z 10
32 Zaznacz produkt reakcji wody bromowej z etenem. ( ... / 1 p.)
A. C2H2Br2, dibromoeten     C. C2H4Br2,dibromoetan
B. C2H5Br, bromoetan D. C2H2Br4, tetrabromoetan

33 Napisz wzór ogólny alkenów i wzór sumaryczny propenu. Określ wartość n we wzorze propenu.
( ... / 2 p.)
wzór ogólny alkenów: …………………

wzór sumaryczny propenu: …………          n = …………

34 Oceń prawdziwość podanych zdań dotyczących reakcji polimeryzacji. Zaznacz P, jeśli zdanie jest ( ... / 1 p.)
prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe.

1. W reakcji polimeryzacji powstają związki chemiczne o dużych cząsteczkach. P F

Fragmenty cząsteczki polietylenu pochodzące od pojedynczych cząsteczek
2. P F
etylenu nazywa się merami.

35 Wskaż grupę wzorów sumarycznych związków chemicznych, zaliczanych do szeregu homologicznego ( ... / 1 p.)
alkenów.
A. C3H6, C4H8, C5H10    C. C3H8, C4H10, C6H14
B. C3H4, C4H8, C8H14 D. C3H6, C5H10, C10H22

36 Wskaż nazwę alkenu o 5 atomach węgla w cząsteczce. ( ... / 1 p.)

A. buten    B. penten  C. butan  D. pentan
37 Wskaż wzór sumaryczny alkinu. ( ... / 1 p.)

A. C7H10    B. C8H14    C. C5H10  D. C7H14

38 W cząsteczce pewnego węglowodoru znajduje się jedno wiązanie potrójne między atomami węgla, a ( ... / 1 p.)
zawartość procentowa węgla (procent masowy) wynosi 87,5%. Napisz wzór sumaryczny tego
węglowodoru. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi obliczeniami.
39 Zaznacz zestaw zawierający uszeregowane kolejno wzory sumaryczny, strukturalny i półstrukturalny ( ... / 1 p.)
etynu (acetylenu).

 Zestaw  Wzór sumaryczny  Wzór strukturalny  Wzór półstrukturalny

I  C2H4
   

II  C2H2
   

III  C2H4
   

IV  C2H6
 
 
A. I B. II C. III D. IV
40 Zaznacz opis właściwości etynu (acetylenu). ( ... / 1 p.)
A. bezbarwna, bezwonna ciecz, stosowana do wykrywania tlenku węgla(IV)
B. bezbarwny, gaz, o charakterystycznym zapachu, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych 
C. bezbarwny gaz o delikatnym zapachu, stosowany jako paliwo
D. bezbarwny, bezwonny gaz, stosowany w palnikach do cięcia metali

Grupa B | strona
5 z 10
41 Zaznacz zestaw zawierający tylko wzory alkenów. ( ... / 1 p.)
A. CH4, C4H6,C7H12     B. C3H4, C5H10, C9H16     C. C2H2, C5H8, C12H22 D. C2H4, C7H14, C11H22

42 Na podstawie podanego wniosku uzupełnij opis schematu doświadczenia chemicznego i zapisz ( ... / 1 p.)
obserwacje.

Obserwacje: 

Wniosek: Węglik wapnia (karbid) reaguje z wodą. Jednym z produktów tej reakcji chemicznej jest gaz − etyn
(acetylen).
43 Uzupełnij tabelę informacjami dotyczącymi etynu.
( ... / 2 p.)

Stan skupienia  
Barwa  
Zapach  
Rozpuszczalność w wodzie  
Nazwa zwyczajowa  
 
44 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Acetylen jest gazem lżejszym od powietrza. P F

2. Acetylen tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową. P F

45 Oblicz objętość, jaką zajmuje 25 g acetylenu w temperaturze 25°C i pod ciśnieniem 1013 hPa, jeśli ( ... / 1 p.)

kg
gęstość tego gazu w opisanych warunkach wynosi dacetylenu = 1,07 3 . Wynik podaj w decymetrach
m
sześciennych z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
46 Napisz wzór ogólny alkinów i wzór sumaryczny propynu. Określ wartość n we wzorze propynu.
( ... / 2 p.)
wzór ogólny alkinów: …………………

wzór sumaryczny propynu: ………… n = …………

47 Wskaż nazwę alkinu o 5 atomach węgla w cząsteczce. ( ... / 1 p.)

A. oktan    B. pentyn  C. pentan  D. oktyn
48 Zaznacz odczynnik, którego należy użyć w celu odróżnienia metanu od etynu.  ( ... / 1 p.)
A. woda królewska   B. woda wapienna C. woda amoniakalna D. woda bromowa
49 Wybierz rodzaje wiązań, którymi połączone są atomy węgla w cząsteczkach węglowodorów szeregu ( ... / 1 p.)
homologicznego alkenów.
A. tylko pojedyncze      C. co najmniej jedno potrójne
B. jedno podwójne, pozostałe pojedyncze D. co najmniej jedno podwójne
50 Wskaż stosunek masowy węgla do wodoru w pentenie. ( ... / 1 p.)
A. 1 : 6      B. 1 : 2  C. 2 : 1  D. 6 : 1
51 Ustal wzór węglowodoru o masie cząsteczkowej 44 u, zawierającego 82% węgla. ( ... / 1 p.)

52 Napisz równania reakcji spalania całkowitego i spalania niecałkowitego propenu. ( ... / 2 p.)

53 Napisz wzór sumaryczny i nazwę węglowodoru, w którym stosunek masy węgla do masy wodoru ( ... / 2 p.)
wynosi 36 : 5, a masa cząsteczkowa jest równa 82 u.

Grupa B | strona
6 z 10
54 Wybierz zestaw odpowiadający liczbom atomów węgla w cząsteczkach metanu, etynu i heksenu. ( ... / 1 p.)
A. 2, 4, 6      B. 1, 2, 6 C. 2, 3, 7     D. 3, 4, 6
55 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie.
( ... / 1 p.)

Wskaż numery probówek, do których dodano związek nienasycony. 

A. 2, 3  B. 1, 2, 3  C. 1, 3  D. 1, 2
56 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Eten ulega reakcjom polimeryzacji i przyłączania, np. bromu. P F

Eten ma gęstość większą od gęstości powietrza i bardzo dobrze rozpuszcza się
2. P F
w wodzie.

57 W celu zwiększenia płomienia do ogniska dolano nafty. Ogień szybko zaczął się rozprzestrzeniać, więc trzeba ( ... / 3 p.)
było go ugasić. Oceń, czy podane metody gaszenia ogniska są prawdziwe, czy fałszywe.

1. Ognisko ugaszono wodą, ponieważ nafta ma gęstość taką samą jak woda. P F
2. Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(IV), ponieważ jest niepalny. P F
3. Ognisko ugaszono wodą, ponieważ nafta ma gęstość mniejszą od wody. P F
Użyto gaśnicy z tlenkiem węgla(IV), ponieważ ma on większą gęstość od
4. P F
powietrza.

58 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F − jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

W wyniku reakcji spalania całkowitego 1 cząsteczki metanu powstaje 6

1. P F
cząsteczek tlenku węgla(II).
W wyniku reakcji spalania niecałkowitego 1 cząsteczki etenu powstają 2 atomy
2. P F
węgla.

59 Wskaż wzory sumaryczne produktów reakcji spalania niecałkowitego metanu. ( ... / 3 p.)
A. CO, H2O  B. CO2, H2 C. CO, H2        D. CO2, H2O

60 Zaznacz sposób otrzymania etanu z etenu. ( ... / 1 p.)

A. przyłączenie chlorowodoru do etenu  C. usunięcie wodoru z etynu
B. przyłączenie tlenu do etenu D. przyłączenie wodoru do etenu
61 Reakcja z wodą bromową służy do identyfikacji związków nienasyconych. Zaznacz opis zmian ( ... / 1 p.)
zachodzących w probówce zawierającej alkeny i alkiny po dodaniu do niej wody bromowej.
A.  woda bromowa zabarwia się na różowo
B. woda bromowa pozostaje bezbarwna
C. woda bromowa odbarwia się
D. woda bromowa zmienia barwę na pomarańczową
62 Zaznacz wzór sumaryczny i nazwę alkenu, którego masa cząsteczkowa wynosi 42 u.  ( ... / 1 p.)
A. C5H10, penten B. C3H6, propen C. C4H8, buten D. C2H4, eten

Grupa B | strona
7 z 10
63 Zaznacz poprawne uzupełnienie zdania (A−B) oraz jego uzasadnienie (1−3). Propyn ( ... / 1 p.)

odbarwia roztwór bromu w w rozpuszczalniku jest związkiem

1.
A. organicznym, np. CCl , nasyconym.
4
jest związkiem
ponieważ 2.
nienasyconym.
nie odbarwia roztworu bromu w w rozpuszczalniku
B. organicznym, np. CCl , ma wiązanie
4 3.
podwójne.

64 Do dwóch probówek z wodą bromową dodano: do 1. − propynu, a do 2. – propenu. Napisz równania reakcji ( ... / 2 p.)
chemicznych zachodzących w każdej z tych probówek.

Probówka 1.: ...................................................................................................................

Probówka 2.: ...................................................................................................................
65 Zaznacz wzór węglowodoru, który należy do szeregu homologicznego alkinów. ( ... / 1 p.)

A. I B. II C. III D. IV
66 Napisz i uzgodnij równania reakcji chemicznych na podstawie słownych zapisów przebiegu reakcji.
( ... / 3 p.)
Reakcja spalania całkowitego etenu: eten + tlen → tlenek węgla(IV) + woda

Reakcje spalania niecałkowitego etenu: eten + tlen → tlenek węgla(II) + woda

 eten + tlen → węgiel + woda

 
67 Karbid to zanieczyszczony węglik wapnia. Wskaż efekt reakcji karbidu z wodą. ( ... / 1 p.)
A. reakcja zachodzi, a jej produktem jest eten C2H4
B. reakcja zachodzi, a jej produktem jest etyn C2H4
C. reakcja nie zachodzi
D. reakcja zachodzi, a jej produktem jest etyn C2H2

68 Zaznacz zestaw, w którym wymieniono wzory węglowodorów ulegających reakcji polimeryzacji. ( ... / 1 p.)
A. C2H2, C3H6, C2H4 B. C2H4, C3H8, C3H6 C. C2H6, C2H4, C3H4 D. C2H2, C3H8, C4H10

69 Uzupełnij równania reakcji przyłączania. Zapisz je, korzystając ze wzorów strukturalnych.

( ... / 3 p.)

Równania reakcji przyłączania (addycji), zapisane z wykorzystaniem wzorów

sumarycznych strukturalnych

C2H4 + HCI → ...................  

.................... + Br2  → C2H4Br2

.................... + ....................  → C2H4I2

C2H4 + Cl2  → ...................

70 Zaznacz zawartość procentową (procent masowy) pierwiastków chemicznych w propynie. ( ... / 1 p.)
A. 90% C, 10% H  B. 30% C, 70% H  C. 10% C, 90% H D. 50% C, 50% H

Grupa B | strona
8 z 10
71 Uzupełnij tabelę podanymi wzorami sumarycznymi.
( ... / 2 p.)
• C4H10 • C5H12 • C2H2 • C6H10• C3H4 • CH4 • C8H16 • C2H4 • C3H6 

Alkany Alkeny Alkiny

 
   
 

72 Z podanych niżej wzorów wybierz wzory półstrukturalne alkinów i wpisz je do tabeli w takiej ( ... / 2 p.)
kolejności, by utworzyły szereg homologiczny. Następnie napisz ich wzory sumaryczne i nazwy
systematyczne.
• CH2=CH–CH3 • HC≡CH • CH2=CH2 • CH3–CH3 • HC≡C–CH3 • CH2=CH–CH2–CH3 • CH≡C–CH2–CH3

Wzór półstrukturalny Wzór sumaryczny Nazwa systematyczna

     

73 Na podstawie wzoru strukturalnego alkanu, narysuj wzory strukturalne alkenu i alkinu o takiej samej ( ... / 2 p.)
liczbie atomów węgla w cząsteczce. Podaj ich wzory sumaryczne i nazwy systematyczne.

Wzór strukturalny alkanu:

Wzór strukturalny alkenu:
Wzór strukturalny alkinu:

Nazwa:
Nazwa:
Nazwa:

Wzór sumaryczny:
Wzór sumaryczny:
Wzór sumaryczny:

74 Zaznacz nazwy substratów reakcji otrzymywania tetrachloropropanu. ( ... / 1 p.)

A. propyn i chlor B. propen i chlor C. propyn i chlorowodór D. propen i chlorek sodu
75 ( ... / 1 p.)

Grupa B | strona
9 z 10
76 Oblicz masę cząsteczkową: etanu C2H6, etenu C2H4 i etynu C2H2. Ustal, który z tych węglowodorów ma ( ... / 2 p.)
największą masę cząsteczkową, a który najmniejszą (mC = 12 u, mH = 1 u).
77 Zaznacz nazwę węglowodoru, w którym zawartość procentowa węgla (procent masowy) jest ( ... / 1 p.)
największa.
A. etan   B. eten     C. etyn D. metan
78 W pewnym węglowodorze o masie cząsteczkowej 86 u stosunek masy węgla do masy wodoru wynosi 36 : 7. ( ... / 2 p.)
Napisz wzór sumaryczny tego związku chemicznego i narysuj wzory strukturalne jego pięciu
izomerów.
79 Zaznacz, ile gramów węgla powstanie w wyniku reakcji spalania niecałkowitego 40 g
( ... / 1 p.)

propynu, przebiegającej zgodnie z równaniem: C3H4 + O2 → 3C + 2H2O

A. 40 g  B. 36 g C. 10 g D. 4 g

Grupa B | strona
10 z 10