Professional Documents
Culture Documents
SPRAWDZIAN WĘGLOWODORY
1.
W wadliwie działających piecykach gazowych zachodzi reakcja niecałkowitego spalania metanu. _____ / 1 p.
Zaznacz literę przyporządkowaną do wiersza, w którym substraty i produkty tej reakcji
zapisano prawidłowo.
Substraty Produkty
A metan tlen tlenek węgla(IV) woda
2.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Do naturalnych źródeł węglowodorów należą
A. ropa naftowa i gaz ziemny. C. nafta i gaz ziemny.
B. ropa naftowa i benzyna. D. gaz ziemny i benzyna.
5.
Zaznacz literę przyporządkowaną do wiersza, w którym wzory: sumaryczny, strukturalny _____ / 1 p.
i półstrukturalny alkenu o czterech atomach węgla w łańcuchu zapisano prawidłowo.
H H H H
B C4H10 H C C C C H CH3 CH2 CH2 CH3
H H H H
H H H
H C
C C4H8 C C H CH2 CH CH2 CH3
H C H
H
H H
H
D C4H8 C C C H CH3 CH2 CH2 CH3
H C
H H H
7.
Zaznacz wzór półstrukturalny związku zajmującego drugie miejsce w szeregu _____ / 1 p.
homologicznym alkenów.
A. CH2 CH2 C. CH CH
B. CH2 CH CH3 D. CH3 CH3
11.
Uzupełnij tabelę. Określ stan skupienia podanych węglowodorów oraz przypisz _____ / 2 p.
dla każdego z nich po jednym zastosowaniu wybranym spośród poniższych.
środek gaśniczy • do cięcia i spawania metali • środek dezynfekujący • do produkcji polipropylenu
• w butlach dla płetwonurków • surowiec energetyczny • do produkcji polietylenu
Węglowodór Stan skupienia (w 20°C) Zastosowanie
metan
eten
etyn
12. Napisz równanie reakcji otrzymywania polietylenu oraz podaj jego dwa zastosowania. _____ / 2 p.
W równaniu reakcji użyj wzorów strukturalnych lub półstrukturalnych.
Równanie reakcji:
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Zastosowania:
1. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
2. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
13. Uzupełnij zdanie. Wpisz właściwe określenie stanu skupienia: cieczą, ciałem stałym _____ / 1 p.
lub gazem.
Wiedząc, że w temperaturze 20°C węglowodór o wzorze C17H36 jest ciałem stałym,
można mieć pewność, że w tej samej temperaturze związek o wzorze C19H40 jest
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
b) jednej cząsteczki wodoru do etenu
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
15. W dwóch ponumerowanych probówkach znajdują się: w jednej alken, a w drugiej alkan. _____ / 3 p.
Zaprojektuj doświadczenie umożliwiające identyfikację tych związków.
W tym celu uzupełnij rysunek, napisz obserwacje i wnioski.
......................... .........................
1 2
Obserwacje:
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Wniosek:
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
1. ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
2. ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
17.
Napisz, co działo się w komorze, do której wczołgał się pokutnik, jeśli był _____ / 1 p.
tam zgromadzony metan.
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
18. Napisz równania reakcji, jakie mogą zachodzić podczas spalania metanu. _____ / 6 p.
Podaj ich nazwy.
Poprawna odpowiedź D A D C C A B A D C
Nr Liczba Suma
Poprawna odpowiedź Schemat punktacji
zadania punktów punktów
metan – gaz – surowiec energetyczny
Za poprawne uzupełnienie 5–6 komórek 2
11 eten – gaz – do produkcji polietylenu 0–2
Za poprawne uzupełnienie 3–4 komórek 1
etyn – gaz – do cięcia i spawania metali
H H H H H H
... + C C + C C + C C + ...
H H H H H H
H H Za poprawne napisanie całego równania 1
z zastosowaniem wzorów strukturalnych
12 C C lub n CH2 CH2 ( CH2 CH2 ) n 0–2
lub półstrukturalnych
H H n Za podanie dwóch prawidłowych zastosowań 1
np. do produkcji toreb jednorazowego użytku,
do produkcji opakowań na chemikalia
17 W komorze następował wybuch metanu lub/i pożar. Za podanie prawidłowej odpowiedzi 1 0–1
na górze
19 Za poprawnie uzupełnione zdanie 1 0–1
mniejszej od
SPRAWDZIAN WĘGLOWODORY
1. Metan jest podstawowym składnikiem gazu ziemnego. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Produktami całkowitego spalania metanu są
A. tlenek węgla(IV) i woda. C. tlenek węgla(II) i woda.
B. tlenek węgla(IV) i wodór. D. węgiel i wodór.
5.
Zaznacz literę przyporządkowaną do wiersza, w którym wzory: sumaryczny, strukturalny _____ / 1 p.
i półstrukturalny alkanu o czterech atomach węgla w łańcuchu zapisano prawidłowo.
H H H
H C
C C H
C C4H8 H H CH2 CH CH2 CH3
C
H
H H
H
D C4H8 C C C H CH3 CH2 CH2 CH3
H C
H H H
7.
Zaznacz wzór półstrukturalny związku zajmującego drugie miejsce w szeregu _____ / 1 p.
homologicznym alkinów.
A. CH2 CH2 C. CH CH
B. CH2 CH CH3 D. CH C CH3
_____ / 1 p.
8. Zaznacz wzór ogólny alkenów.
A. CnH2n–2 C. CnH2n
B. CnH2n–1 D. CnH2n+2
9. Zaznacz poprawnie zapisaną reakcję przyłączania jednej cząsteczki bromu do etenu. _____ / 1 p.
A. CH2 CH2 + Br CH2 CH2Br
B. CH2 CH2 + Br2 CH2Br CH2Br
C. CH2 CH2 + Br2 CH2 CHBr + HBr
D. CH2 CH2 + Br2 CHBr CHBr + H2
11.
Uzupełnij tabelę. Określ stan skupienia podanych węglowodorów oraz przypisz każdemu _____ / 2 p.
z nich po jednym zastosowaniu wybranym spośród poniższych.
metan
etylen
acetylen
12. Napisz równanie reakcji odwrotnej do polimeryzacji etylenu oraz podaj nazwę _____ / 2 p.
tego procesu.
W równaniu reakcji użyj wzorów strukturalnych lub półstrukturalnych.
Równanie reakcji:
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Nazwa procesu:
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
13. Gęstość węglowodorów zwiększa się wraz ze wzrostem długości łańcucha węglowego. Alkan _____ / 1 p.
o wzorze C17H36 w temperaturze 20°C jest ciałem stałym. Odpowiedz na pytanie.
Jaki stan skupienia, w temperaturze 20°C, będzie miał związek o wzorze C20H42?
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
b) jednej cząsteczki bromu do etenu
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Czynność: Do wszystkich probówek należy dodać wodę wapienną / roztwór bromu / fenoloftaleinę.
16. Podaj dwie właściwości fizyczne metanu, które są odpowiedzialne za to, że w kopalniach _____ / 2 p.
muszą być zamontowane czujniki tego gazu.
1. ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
2. ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
18. Metan jest gazem palnym. Ulega on reakcji spalania całkowitego i niecałkowitego. _____ / 6 p.
Zapisz wszystkie możliwe równania reakcji spalania metanu.
Nazwij produkty tych reakcji.
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Poprawna odpowiedź A D D D B B D C B C
Nr Liczba Suma
Poprawna odpowiedź Schemat punktacji
zadania punktów punktów
metan – gaz – surowiec energetyczny
Za poprawne uzupełnienie 5–6 komórek 2
11 etylen – gaz – do produkcji polietylenu 0–2
Za poprawne uzupełnienie 3–4 komórek 1
acetylen – gaz – do cięcia i spawania metali
H H
H H H H
C C ... + C C + C C + Za poprawne napisanie całego równania 1
H H H H
H H n z zastosowaniem wzorów strukturalnych
12 0–2
H H lub półstrukturalnych
+ C C + ... lub ( CH2 CH2 ) n n CH2 CH2 Za podanie poprawnej nazwy procesu 1
H H
depolimeryzacja
1. CH4 + 2 O2 CO2+ 2 H2O tlenek węgla(IV) i woda Za poprawne zapisanie każdego równania 1
18 2. 2 CH4 + 3 O2 2 CO + 4 H2O tlenek węgla(II) i woda Za napisanie poprawnej nazwy każdego 0,5 0–6
3. CH4 + O2 C + 2 H2O węgiel i woda produktu