You are on page 1of 8

Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja A

Imię i nazwisko Data Klasa Wersja A

SPRAWDZIAN POCHODNE WĘGLOWODORÓW


1. Zaznacz wzór metanolu. _____ / 1 p.
A. CH3OH C. C3H7OH
B. C2H5OH D. C4H9OH

2. Podczas działania pewną substancją na białko jaja kurzego tworzy się biały, kłaczkowaty osad, _____ / 1 p.
powstały wskutek ścinania się białka.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Użytą w doświadczeniu substancją może być
A. woda. C. etanol.
B. glicerol. D. sok z czerwonej kapusty.

3. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Cząsteczka glicerolu o wzorze C3H5(OH)3 zawiera łącznie
A. 8 atomów. C. 11 atomów.
B. 12 atomów. D. 14 atomów.

4. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Grupą funkcyjną amin jest grupa aminowa o wzorze
A. –OH C. –COO–
B. –COOH D. –NH2

5. Niektóre substancje chemiczne znalazły zastosowanie w gospodarstwie domowym jako _____ / 1 p.


przyprawy, np. ocet.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.
Ocet jest wodnym roztworem substancji o wzorze
A. C2H5OH C. CH3COOH
B. CH3COOC2H5 D. C2H5COOH

6. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Przyczyną bólu mięśni po nadmiernym wysiłku fizycznym jest m.in. gromadzenie się
w mięśniach i we krwi
A. polietylenu. C. alkoholu etylowego.
B. kwasu mlekowego. D. metanolu.

7. Zaznacz wzór związku chemicznego, który dysocjuje na jony Al3+ i CH3COO –. _____ / 1 p.
A. CH3COOAl3 C. (CH3COO)3Al2
B. (CH3COO)3Al D. CH3COOAl

8. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Aby potwierdzić nienasycony charakter kwasu oleinowego, należy użyć
A. fenoloftaleiny. C. alkoholu etylowego.
B. metyloaminy. D. manganianu(VII) potasu.

AUTOR: Dorota Szczypkowska

1 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja A

9. Estry to związki chemiczne, które nadają zapach wielu kwiatom i owocom. Zapach bananów _____ / 1 p.
to zasługa octanu pentylu.
Zaznacz wzór tego estru.
A. C2H5COOC5H11 C. C2H5COOCH3
B. CH3COOC5H11 D. C5H11COOC2H5

10. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.


O
Ester o wzorze: H3C C
O CH3

można otrzymać w reakcji


A. kwasu etanowego z alkoholem metylowym.
B. kwasu etanowego z alkoholem etylowym.
C. kwasu metanowego z alkoholem metylowym.
D. kwasu metanowego z alkoholem etylowym.

11. 
Podaj wzory (w postaci RCOOH) kwasów karboksylowych o nasyconych łańcuchach _____ / 4 p.
węglowych, zawierających:

a) 4 atomy węgla w cząsteczce�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

b) 4 atomy węgla w grupie alkilowej���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

c) 4 atomy wodoru w cząsteczce��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

d) łącznie 56 atomów w cząsteczce����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

12. Rozwiąż chemograf. Napisz równania reakcji oznaczonych numerami od 1 do 4. _____ / 4 p.


Równanie reakcji nr 4 napisz za pomocą wzorów strukturalnych.

CO2 + H2O
2

1 4
CO + H2O C2H5OH CH3COOC2H5
3

C + H2O

1. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

2. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

3. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

4. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

AUTOR: Dorota Szczypkowska

2 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja A

13.  a lekcji chemii wykonano doświadczenie


N CH3COOH _____ / 3 p.
przedstawione schematem:

KOH + fenoloftaleina

Wykonaj polecenia.
a) Napisz spodziewane obserwacje.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
b) Napisz w formie cząsteczkowej równanie zachodzącej reakcji.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
c) Podaj nazwy powstałych produktów.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

14. Oceń prawdziwość poniższych zdań opisujących właściwości różnych substancji. _____ / 5 p.
Obok każdego zdania wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F,
jeżeli jest fałszywe.

I Uniwersalny papierek wskaźnikowy w roztworze kwasu palmitynowego przyjmuje barwę czerwoną.

II Podczas mieszania etanolu z wodą zmniejsza się objętość powstałej mieszaniny.

III Aby złagodzić objawy poparzenia pokrzywą, należy przemyć miejsce poparzenia kwasem octowym

IV Roztwór wodny metyloaminy wykazuje odczyn obojętny.

V Ze względu na właściwości higroskopijne glicerol stosuje się w garbarstwie do zabezpieczania skór przed wysychaniem.

15.  pirytus jest wodnym roztworem etanolu, w którym etanol stanowi 95% masy roztworu.
S _____ / 2 p.
Oblicz, ile gramów wody znajduje się w 500 g spirytusu.

AUTOR: Dorota Szczypkowska Ilustracje: VERDE, Kraków

3 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja A

Kryteria oceniania – Pochodne węglowodorów


Wersja A
Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Poprawna odpowiedź A C D D C B B D B A

Nr Liczba Suma
Poprawna odpowiedź Schemat punktacji
zadania punktów punktów
a) C3H7COOH
b) C4H9COOH
11 Za poprawny wzór każdego kwasu 1 0–4
c) CH3COOH
d) C17H35COOH

1. C2H5OH + 2 O2 2 CO + 3 H2O
2. C2H5OH + 3 O2 2 CO2 + 3 H2O
3. C2H5OH + O2 2 C + 3 H2O
4. H H H O

12 H C C O H+H C C O H Za poprawne równanie każdej reakcji 1 0–4


H H H
H O H H
H C C O C C H+H H
O
H H H

a) P o dodaniu kwasu etanowego fenoloftaleina się


Za poprawne obserwacje 1
odbarwia.
13 Za poprawny zapis równania reakcji 1 0–3
b) CH3COOH + KOH CH3COOK + H2O
Za poprawne nazwy obydwu produktów 1
c) octan (etanian) potasu i woda (tlenek wodoru)

I–F
II – P
14 III – F Za poprawne wpisanie każdej litery 1 0–5
IV – F
V–P

100 g — 5 g
Za poprawną metodę obliczeń 1
15 500 g — x 0–2
Za poprawny wynik z jednostką 1
x = 25 g

AUTOR: Dorota Szczypkowska

4 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja B

Imię i nazwisko Data Klasa Wersja B

SPRAWDZIAN POCHODNE WĘGLOWODORÓW


1. Zaznacz wzór etanolu. _____ / 1 p.
A. CH3OH C. C3H7OH
B. C2H5OH D. C4H9OH

2. 
Zaznacz poprawną odpowiedź. _____ / 1 p.
Która z poniższych substancji powoduje ścinanie się białka?
A. gliceryna C. woda
B. etanol D. roztwór soli kuchennej

3. 
Zaznacz poprawną odpowiedź. _____ / 1 p.
Ile atomów wodoru zawierają dwie cząsteczki glicerolu o wzorze C3H5(OH)3?
A. 6 C. 12
B. 8 D. 16

4. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Grupą funkcyjną kwasów organicznych jest grupa karboksylowa o wzorze
A. –OH C. –COO–
B. –COOH D. –NH2

5. Kwas oleinowy jest stosowany w przemyśle spożywczym jako składnik olejów jadalnych. _____ / 1 p.
Zaznacz wzór kwasu oleinowego.
A. C3H7COOH C. C17H33COOH
B. C15H31COOH D. C17H35COOH

6. Związek ten występuje w jadzie pszczół i mrówek oraz w liściach pokrzywy. _____ / 1 p.
Poparzenie tą substancją powoduje powstawanie trudno gojących się ran.
Zaznacz nazwę związku, o którym jest mowa.
A. kwas mrówkowy
B. kwas octowy
C. alkohol metylowy
D. alkohol etylowy

7. Zaznacz wzór związku chemicznego, który dysocjuje na jony Ca2+ i C2H5COO –. _____ / 1 p.
A. C2H5COOCa2
B. (C2H5COO)2Ca
C. (C2H5COO)3Ca2
D. C2H5COOCa

8. 
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.
Aby odróżnić kwasy nasycone od nienasyconych należy użyć
A. fenoloftaleiny.
B. oranżu metylowego.
C. alkoholu etylowego.
D. manganianu(VII) potasu.

AUTOR: Aneta Piotrowska

1 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja B

9. Estry to substancje, które ze względu na zapach znalazły zastosowanie m.in. w przemyśle _____ / 1 p.
perfumeryjnym. Na przykład octan etylu jest kojarzony z zapachem zmywacza do paznokci.
Zaznacz wzór tego związku.
A. C2H5COOH C. CH3COOCH3
B. CH3COOC2H5 D. C2H5COOCH3

10. Zaznacz poprawne dokończenie zdania. _____ / 1 p.

O
Ester o wzorze: H3C C
O C2H5

można otrzymać w reakcji


A. kwasu etanowego z alkoholem metylowym.
B. kwasu etanowego z alkoholem etylowym.
C. kwasu metanowego z alkoholem metylowym.
D. kwasu metanowego z alkoholem etylowym.

11.  odaj wzory (w postaci RCOOH) kwasów karboksylowych o nasyconych łańcuchach


P _____ / 4 p.
węglowych, zawierających:

a) 5 atomów węgla w cząsteczce �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

b) 5 atomów węgla w grupie alkilowej������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

c) 6 atomów wodoru w cząsteczce�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

d) łącznie 50 atomów w cząsteczce����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

12. Rozwiąż chemograf. Napisz równania reakcji oznaczonych numerami od 1 do 4. _____ / 4 p.


Równanie reakcji nr 4 napisz za pomocą wzorów strukturalnych.

CO2 + H2O
2

1 4
CO + H2O CH3OH C2H5COOCH3
3

C + H2O

1. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

2. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

3. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

4. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

AUTOR: Aneta Piotrowska

2 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja B

13.  a lekcji chemii wykonano doświadczenie


N HCOOH _____ / 3 p.
przedstawione schematem:

NaOH + fenoloftaleina

Wykonaj polecenia.
a) Napisz spodziewane obserwacje.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
b) Napisz w formie cząsteczkowej równanie zachodzącej reakcji.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
c) Podaj nazwy powstałych produktów.

��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������

14. Oceń prawdziwość poniższych zdań opisujących właściwości różnych substancji. _____ / 5 p.
Obok każdego zdania wpisz literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F,
jeżeli jest fałszywe.

I Uniwersalny papierek wskaźnikowy w roztworze etanolu przyjmuje barwę czerwoną.

II Kwas palmitynowy i kwas stearynowy służą do produkcji mydła.

III Fermentacja octowa to proces utleniania kwasu octowego, którego produktem jest etanol.

IV Roztwór wodny metyloaminy wykazuje odczyn zasadowy.

V Gliceryna jest gęstą, nietoksyczną cieczą o słodkim smaku, bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.

15.  cet jest wodnym roztworem kwasu octowego, w którym kwas octowy stanowi 10% masy roztworu.
O _____ / 2 p.
Oblicz, ile gramów wody znajduje się w 200 g octu.

AUTOR: Aneta Piotrowska Ilustracje: VERDE, Kraków

3 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018


Chemia | Świat chemii | Klasa 8 Sprawdzian 9 | Wersja B

Kryteria oceniania – Pochodne węglowodorów


Wersja B
Nr zadania 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Poprawna odpowiedź B B D B C A B D B B

Nr Liczba Suma
Poprawna odpowiedź Schemat punktacji
zadania punktów punktów
a) C4H9COOH
b) C5H11COOH
11 Za poprawny wzór każdego kwasu 1 0–4
c) C2H5COOH
d) C15H31COOH

1. CH3OH + O2 CO + 2 H2O
2. 2 CH3OH + 3 O2 2 CO2 + 4 H2O
3. 2 CH3OH + O2 2 C + 4 H2O
4. H H H O
H C O H+H C C C O H
12 Za poprawne równanie każdej reakcji 1 0–4
H H H
H H O H
H C C C O C H+H H
O
H H H

a) P o dodaniu kwasu mrówkowego (metanowego)


Za poprawne obserwacje 1
fenoloftaleina się odbarwia.
13 Za poprawny zapis równania reakcji 1 0–3
b) HCOOH + NaOH HCOONa + H2O
Za poprawne nazwy obydwu produktów 1
c) mrówczan (metanian) sodu i woda (tlenek wodoru)

I–F
II – P
14 III – F Za poprawne wpisanie każdej litery 1 0–5
IV – P
V–P

100 g — 90 g
Za poprawną metodę obliczeń 1
15 200 g — x 0–2
Za poprawny wynik z jednostką 1
x = 180 g

AUTOR: Aneta Piotrowska

4 © Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2018

You might also like