‫‪ H2S‬ﮔﺎزﺳﻮﻟﻔﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن‬

‫‪ .1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﺗﻤﺎم ذﺧﺎﻳﺮ ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻨﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺎرس ﺟﻨﻮﺑﻲ داراي ﮔﺎز ‪ H2S‬ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﮔﺎز‪ H2S‬ﻳﻜﻲ از‬
‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ دﻏﺪﻏﻪ ﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ در ﻋﺴﻠﻮﻳﻪ در زﻣﺎن ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻧﮕﻬﺪاري در ﺳﺎﻳﺖ ﺧﺸﻜﻲ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎﻫﻬﺎ‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻫﺪف‬
‫ﻫﺪف از اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺗﻬﻴﻪ و اراﺋﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﺰﺋﻴﺎﺗﻲ درﺑﺎره ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺎز ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ‬
‫ﻫﻴﺪروژن و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻛﺎر در اﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮارد اﻳﻤﻨﻲ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﺣﻮزه ﻛﺎري‬
‫اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﺮاي ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز در آﻧﻬﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﭘﺎﻻﻳﺶ ﻣﻲ ﺷﻮد و وﺟﻮد ﮔﺎز ‪ H2S‬در‬
‫آﻧﻬﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﻔﺎري در آن‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز آن اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد‪ H2S‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮاﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ .4‬ﻣﺎﻫﻴﺖ و اﺛﺮات ﮔﺎز ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن‬
‫‪ 1-4‬اﺛﺮات ﮔﺎز ‪ H2S‬ﺑﺮ روي ﺑﺪن اﻧﺴﺎن‬
‫ﮔﺎز ‪ H2S‬ﺑﺮاي ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﻫﻴﭻ ﻛﺲ از اﺛﺮات آن در اﻣﺎن ﻧﻴﺴﺖ و‬ ‫•‬
‫ﺑﻬﻴﭻ ﻋﻨﻮان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﺒﻮده و ﻏﻠﻈﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺮگ اﻓﺮادﻣﻲ ﺷﻮد در ﺳﻄﺢ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ اﺳﺖ‬
‫) ﺷﺎﻳﺪ واﻛﻨﺶ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺠﺎت ﺟﺎن اﻓﺮاد ﺷﻮد‪(.‬‬
‫ﺑﺴﻴﺎرﺳﻤﻲ اﺳﺖ )ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﻴﺎﻧﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن( و ﭘﻨﺞ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﻤﻲ ﺗﺮ از ﻣﻮﻧﻮﻛﺴﻴﺪ ﻛﺮﺑﻦ‬ ‫•‬
‫‪ H2S‬ﻓﻘﻂ در اﻧﺪازه ﻫﺎي دز ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺳﺖ( ﺑﻴﻦ ﻳﻚ ﺗﺎ ‪ ppm 50‬در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي‬ ‫•‬
‫ﺑﺎﻻي‪ ppm 50‬ﺣﺲ ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻤﺎس ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮود‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪ H2S‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺣﺲ ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ اﻋﺘﻤﺎد ﻧﻜﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ H2S‬ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﺮﻳﻚ‪ ،‬ﺗﻨﮕﻲ ﻧﻔﺲ و ﺧﻔﮕﻲ در اﺛﺮ ﻛﻤﺒﻮد اﻛﺴﻴﮋن ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺴﻴﺎر ﺳﻤﻲ اﺳﺖ در‬ ‫•‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﺎﺑﻴﻦ ‪ 30‬ﺗﺎ ‪ 150 ppm‬ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺧﺎرش در ﭼﺸﻢ و ﮔﻠﻮ ﻣﻴﺸﻮد ‪.‬ﺑﻌﺪ از ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 500 ppm‬ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺳﺮﮔﻴﺠﻪ و ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﻣﻴﺸﻮد‪.‬‬
‫در اﻧﺪازه‪ ppm 1000‬ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﮔﺮدﻳﺪه و در ﺻﻮرت ﻋﺪم اﻧﺠﺎم ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ و‬ ‫•‬
‫اﻛﺴﻴﮋن رﺳﺎﻧﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)رﺟﻮع ﺷﻮد ﺑﻪ ﺟﺪول ﺳﻤﻴﺖ ﮔﺎز‪(H2S‬‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎي‪ STEL‬و ‪ TWA‬ﺑﺮاي ﮔﺎز ‪H2S‬‬
‫اﮔﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ وزن زﻣﺎﻧﻲ‪ (TWA) Time Weighted Average‬ﺑﺎﻻﺗﺮ از‪ ppm 10‬ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﺶ‬ ‫•‬
‫از ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ در روز ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﻮد‪ ،‬زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﻫﻢ ﺑﻌﺪ از ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﻛﺎر ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ‪ 16‬ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪1‬‬

 ‫اﮔﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺗﻤﺎس در ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ‪ Short Time Exposure Limit‬ﺗﺎ ‪ 15 ppm‬ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫•‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻣﻴﺘﻮان در ﻃﻲ ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎ ‪ 4‬ﺑﺎر ﺗﻤﺎس داﺷﺖ اﻣﺎ ﺗﻤﺎس ﻫﺮ ﺑﺎر ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ از ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ )زﻣﺎن اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﻫﺮ ﺑﺎر ﺗﻤﺎس ﺑﻴﺶ از ‪ 60‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(‬

‫ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ ﮔﺎز‬

‫ﺳﻮﻟﻔﻴﺪ‬ ‫اﺛﺮات ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه‬
‫ﻫﻴﺪروژن ‪ppm‬‬
‫ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺳﺖ و ﺑﻮي ﻣﻼﻳﻢ دارد‬
‫‪< 5 ppm‬‬

‫ﺑﻮي ﻧﺎﻣﻄﺒﻮع‪ ،‬اﻣﻜﺎن ﺗﺤﺮﻳﻚ ﭼﺸﻢ‬

‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ وزن زﻣﺎﻧﻲ)‪ (TWA‬ﺗﺎ‪ = ppm 10‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﻛﺎر روزاﻧﻪ‬
‫‪10 - 20 ppm‬‬
‫ﺣﺪ ﺗﻤﺎس ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت )‪ (STEL‬ﺗﺎ‪ = ppm 15‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪ 4‬ﺑﺎر ﺗﻤﺎس در روز ‪-‬‬
‫ﻫﺮ ﺑﺎر ﺣﺪاﻛﺜﺮ ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ‬
‫از دﺳﺖ دادن ﺣﺲ ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ ﺑﻌﺪ از ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻤﺎس‬
‫‪50 - 100 ppm‬‬
‫ﺗﺤﺮﻳﻚ و اﺣﺴﺎس ﺧﺎرش ﮔﻠﻮ و ﭼﺸﻢ‬
‫از دﺳﺖ دادن ﺣﺲ ﺑﻮﻳﺎﻳﻲ ﻇﺮف ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﺤﺮﻳﻚ و ﺧﺎرش ﭼﺸﻢ و‬
‫‪100 - 200 ppm‬‬
‫ﮔﻠﻮ ‪.‬ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﻣﺮگ ﺑﻌﺪ از ‪ 8‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎس‬
‫از دﺳﺖ دادن ﺗﻌﺎدل و ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻇﺮف ﺳﻲ دﻗﻴﻘﻪ و از ﻛﺎر اﻓﺘﺎدن ﺳﻴﺴﺘﻢ‬
‫‪200 - 500 ppm‬‬ ‫ﺗﻨﻔﺴﻲ ‪.‬ﺳﺮﻳﻌﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از روش ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺖ ‪.‬ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﻣﺮگ ﺑﻌﺪ‬
‫از ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ ﺗﻤﺎس‬
‫از دﺳﺖ دادن ﻫﻮﺷﻴﺎري ﻇﺮف ‪ 15‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻤﺎس‪.‬‬
‫‪500 - 700 ppm‬‬
‫از ﻛﺎر اﻓﺘﺎدن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻨﻔﺴﻲ و در ﺻﻮرت ﻋﺪم درﻣﺎن ﻓﻮري ﻣﺴﻤﻮم وﻗﻮع ﻣﺮگ‬
‫ﺑﻌﺪ ا ز ‪ 15‬ﺗﺎ ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻤﺎس‬
‫از از دﺳﺖ دادن ﻓﻮري ﻫﻮﺷﻴﺎري‪.‬‬
‫‪700 -1000 ppm‬‬ ‫در ﺻﻮرت اﻧﺠﺎم ﻧﺪادن ﻓﻮري ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺻﺪﻣﺎت ﻣﻐﺰي و ﻣﺮگ ﺑﻌﺪ از ‪15‬‬
‫دﻗﻴﻘﻪ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1000 - 1500 ppm‬‬ ‫زﻣﻴﻦ ﺧﻮردن ﻓﻮري و ﻣﺮگ ﺑﻌﺪ از دو دﻗﻴﻘﻪ ﺗﻤﺎس‬
‫‪ 1500 ppm‬ﺑﺎﻻي‬ ‫ﻣﺮگ ﻓﻮري‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪2‬‬

 ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺨﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬
‫‪.‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ورود ﮔﺎز ﺑﻪ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎه ﻓﺎزﻫﺎي ‪ 9‬و ‪ 10‬ﮔﺎز ﻣﻮﺟﻮد ﺣﺎوي ﺑﻴﺶ از ‪ ppm 6500‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫•‬
‫اﮔﺮ ﺑﻴﺶ از ‪ 0,1‬درﺻﺪ از اﻳﻦ ﮔﺎز ﺑﺎ اﻳﻦ ﻏﻠﻈﺖ در ﻫﻮا ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺮﻳﻌﺎً ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و از‬ ‫•‬
‫ﻛﺎراﻓﺘﺎدﮔﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻨﻔﺴﻲ ﮔﺮدﻳﺪه و ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻪ ﻣﺮگ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﻌﺪ از اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻋﺎري از ﮔﺎز ‪ H2S‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم زﻧﺪه ﻧﻤﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺎز‪ H2S‬ﻣﺜﻞ ﺟﻴﻮه‪ ،‬ﺳﺮب و اﺷﻌﻪ ﻫﺎي رادﻳﻮاﻛﺘﻴﻮ ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﻧﺪارد ‪.‬اﺛﺮات ﺗﻤﺎﺳﻬﺎي ﻣﻜﺮر‬ ‫•‬
‫ﻛﻮﺗﺎه ﻣﺪت ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ اﺛﺮات ﻳﻚ ﺑﺎر ﺗﻤﺎس ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﮔﺎز ‪ H2S‬در اﻧﺪازه ﻫﺎي ﻛﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاري ﺑﺮ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻋﺼﺎب ﻣﺎﻧﻊ از ﺗﻔﻜﺮ‬ ‫•‬
‫درﺳﺖ در اﻓﺮاد ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2-4‬اﺛﺮات ﮔﺎز‪ H2S‬ﺑﺮ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ و اﺷﻴﺎء‬
‫داراي اﺳﻴﺪ ﻓﺮاوان ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻌﻀﻲ از ﻓﻠﺰات ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺧﻮرﻧﺪﮔﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﻳﻲ دارد‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ 3-4‬واﺣﺪﻫﺎي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﮔﺎز ‪H2S‬‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﮔﺎز‪ H2S‬از واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ (Parts Per Million) ppm‬ذره در ﻫﺮ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻣﺘﺪاول ﺗﺮﻳﻦ واﺣﺪ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي در‬ ‫•‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ و ﮔﺎز ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‬
‫‪ 4-4‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﮔﺎز ‪H2S‬‬
‫ﺑﺪون رﻧﮓ ﺑﻮده و داراي ﺑﻮﻳﻲ ﻧﺎﻣﻄﺒﻮع ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮي ﺗﺨﻢ ﻣﺮغ ﮔﻨﺪﻳﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫•‬
‫در ﻏﻠﻈﺖ ﻣﺎﺑﻴﻦ ‪ 3,4‬درﺻﺪ ﺗﺎ ‪ 46‬درﺻﺪ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ اﻧﻔﺠﺎري ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪.‬دﻣﺎي اﺣﺘﺮاق‬ ‫•‬
‫ﺧﻮدﺑﺨﻮدي در ﺣﺪود ‪ 260‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد )‪ (500 F‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ دﻣﺎي اﺣﺘﺮاق ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺨﺎر اﻳﻦ ﮔﺎز ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي را ﻃﻲ ﻛﻨﺪ و در ﺻﻮرت رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻌﻠﻪ)‬ ‫•‬
‫آﺗﺶ( ﺳﺮﻳﻌﺎً آن ﺷﻌﻠﻪ را ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ اﺻﻠﻲ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﻌﻠﻪ اي آﺑﻲ ﻣﻴﺴﻮزد و ﭘﺲ از ﺳﻮﺧﺘﻦ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد دي اﻛﺴﻴﺪ ﮔﻮﮔﺮد )‪ (SO 2‬ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ‬ ‫•‬
‫ﻣﻴﺰان ﺳﻤﻴﺖ آن از ﮔﺎز ‪ H2S‬ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺎرش ﺷﺪﻳﺪ در ﭼﺸﻢ و آﺳﻴﺐ رﻳﻮي ﻣﻲ ﮔﺮدد‬
‫و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺪي ﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮ از ﻫﻮاﺳﺖ ‪:‬وزن ﻣﺨﺼﻮص آن )‪ 1,189 (Special Gravity‬اﺳﺖ‪ .‬ﮔﺎز‪ H2S‬ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫•‬
‫اﺳﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﺴﺖ ﻣﺜﻞ ﺣﻮﺿﭽﻪ ﻫﺎ ‪ Moon pool‬ﺳﺮداب ﻫﺎ و ﻛﺎﻧﺎل ﻫﺎي آب و ﻓﺎﺿﻼب و‬
‫ﻏﻴﺮه اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮد‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﮔﺎز‪ H2S‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎ ﮔﺎزﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﺗﻔﻊ‬ ‫•‬
‫ﻫﻢ ﺑﺮود و در آن ﻣﻜﺎﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻳﺎﻓﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ در آب) ‪ 4‬واﺣﺪ ﮔﺎز در ﻳﻚ واﺣﺪ آب در دﻣﺎي ﺻﻔﺮ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد( و ﻫﻴﺪروﻛﺮﺑﻦ ﻫﺎي‬ ‫•‬
‫ﻣﺎﻳﻊ‬
‫ﺧﻮرﻧﺪه ﻛﻠﻴﻪ ﻓﻠﺰات اﻟﻜﺘﺮوﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫درﺟﻪ ﺟﻮش آن ‪ - 60/3‬و دﻣﺎي ذوب آن ‪ -82/9‬ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫•‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪3‬‬

 ‫‪ .5‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎ‬
‫‪ 1-5‬ﻣﺪﻳﺮ ﺳﺎﻳﺖ‬
‫از اﻧﺠﺎم دﻗﻴﻖ ﻛﻠﻴﻪ وﻇﺎﻳﻒ و اﻗﺪاﻣﺎت ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪ H2S‬ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮل اﻧﺠﺎم ﻛﺎر‬ ‫•‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮔﺎز ﺗﺮش ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ از وﺟﻮد ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ آﮔﺎﻫﻲ و‬ ‫•‬
‫اﺧﻄﺎر ﻣﻲ دﻫﺪ و از اﻳﻨﻜﻪ در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﮔﺎز ﺑﻴﺶ از‪ ppm 5‬ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد اﻃﻤﻴﻨﺎن‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫از وﺟﻮد ﻛﻼﺳﻬﺎي آﻣﻮزﺷﻲ و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺎز ‪ H2S‬اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫•‬
‫ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ وﻳﮋه ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺿﻄﺮاري ﻛﻪ در ﺻﻮرت اﻋﻼم ﺧﻄﺮ از ﺳﻮي ﻧﻔﺮات و‬ ‫•‬
‫ﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2-5‬ﻣﺪﻳﺮ ‪HSE‬‬
‫ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﻧﺠﺎم اﻣﻮر اﻳﻤﻨﻲ و ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮ ﻛﺎرﮔﺎه در اراﺋﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت و آﻣﻮزش ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ درﺗﻤﺎس ﺑﺎ‬
‫‪ H2S‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫آﻣﻮزش ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ درﺑﺎره ﺧﻄﺮات‪ H2S‬ﻋﻤﻠﻜﺮد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار‪ ،‬ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﻓﺮار و ﻧﻘﺎط ﺗﺠﻤﻊ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﺪﻳﺮ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺴﺌﻮل ﺣﺼﻮل اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻧﺠﺎم رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ آﻣﻮزش ﻫﺎي اﻳﻤﻨﻲ و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت‬
‫)‪(Drill‬اﺳﺖ و ﻧﺘﺎﻳﺞ و آﻣﺎر ﭼﻨﻴﻦ اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ را ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺛﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ .6‬آﻣﻮزش‬
‫آﻣﻮزش در ﻣﻮرد ﮔﺎز‪ H2S‬و ﺻﺪور ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮاي ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺎز ﺗﺮش ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺿﺮوري ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻮﭘﺮواﻳﺰرﻫﺎي‪ HSE‬ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻛﻠﻴﻪ ﻧﻔﺮات را ﺑﺎ روش ﻫﺎي‬
‫اﻳﻤﻦ و وﺳﺎﻳﻞ ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ‪ H2S‬آﺷﻨﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ آﻣﻮزﺷﻬﺎ را ﺑﻄﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﮔﺬراﻧﺪه‬
‫اﻧﺪﮔﻮاﻫﻲ اﺗﻤﺎم دوره ﺑﺪﻫﻨﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﻧﻔﺮات ﺗﺎزه وارد ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ دوره ﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ زﻳﺮ را ﺑﮕﺬراﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫دوره ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﺮات ﮔﺎز‪ H2S‬و روﺷﻬﺎي ﺻﺤﻴﺤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﺟﺮا ﺷﻮد‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ )‪ (BA‬ﺧﻄﻮط ﻫﻮا و روﺷﻬﺎي ﻓﺮار ‪،‬‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده و ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﻮدن ﺗﻤﺎم ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺮاﻗﺒﺘﻲ و دﺗﻜﺘﻮرﻫﺎ‬ ‫•‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻋﻼن ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي ﺧﻄﺮ )‪ (Alarm System‬و اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آن ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻧﺠﺎم‬ ‫•‬
‫ﺷﻮد‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻓﺮاد)‪(Evacuation‬‬ ‫•‬
‫)‪(Muster Point‬ﻧﻘﺎط ﺗﺠﻤﻊ ﻧﻘﺎﻃﻲ ﻛﻪ اﻓﺮاد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ درآن ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮرت‬ ‫•‬
‫ﺻﻼﺣﺪﻳﺪ از ﺳﺎﻳﺖ ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ از ﺳﺎﻳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮدد در آن ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻓﺮد از وﺳﺎﻳﻞ ﺗﻨﻔﺴﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫•‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪4‬‬

 ‫‪.‬ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاي ﻣﺼﺪوﻣﻴﻦ ‪ H2S‬ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ روﺷﻬﺎي ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ و اﺣﻴﺎ‬ ‫•‬
‫)‪ (Resuscitation‬ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫)‪(Contingency Plan‬اراﺋﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ در ﻣﻮرد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﺴﺠﺎم‬ ‫•‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت اﻳﻤﻨﻲ در ﺻﻮرت ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ‪ H2S‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺼﻮرت ﻓﺮاوان در ﺗﻤﺎم‬
‫ﻧﻘﺎط ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﻮد‪ .‬ﻗﺒﻞ از ورود ﮔﺎز ﺑﻪ ﭘﺎﻻﻳﺸﮕﺎه دوره ﻫﺎي آﻣﻮزﺷﻲ‪ H2S‬و اﻋﻄﺎي ﮔﻮاﻫﻴﻨﺎﻣﻪ اﻧﺠﺎم‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‬
‫‪ .7‬ﺗﺠﻬﻴﺰات‬
‫‪ 1-7‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪H2S‬‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ)‪ (Detector‬ﻛﻪ در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﮔﺎز‪ H2S‬ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ آن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ در دﺳﺘﺮس ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪.‬اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻨﻴﺪاري و دﻳﺪاري در ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ ppm 10‬و ﻣﻴﺰان‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺎﻻي ‪ . ppm15‬ﻫﺸﺪار داده و ﻓﺮد را ﻣﻄﻠﻊ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬
‫ﺳﻪ ﻧﻮع ﺧﺎص از ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ‪ H2S‬ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﮔﺎز ‪ H2S‬را در ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻓﺮد ﺣﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪه آن‬ ‫•‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﺪ‬
‫اﻳﻦ ‪.‬ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻧﻔﺮات در ﻣﺤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد ‪ H2S‬دارد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﻛﻪ ﺑﺮاي ردﻳﺎﺑﻲ ﻧﺸﺘﻲ ﻫﺎ از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﺖ و در ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺼﺐ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫•‬
‫ﻫﻤﻴﺸﻪ اﻳﻦ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ دﺳﺘﻮرات ﺷﺮﻛﺖ ﺳﺎزﻧﺪه ﭼﻚ و ﺑﺎزدﻳﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ 2-7‬ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﺴﺘﺠﻮﮔﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺿﻄﺮاري را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﺟﻬﺖ ﻋﺪم ﺗﺪاﺧﻞ در ﻛﺎر ﻫﻢ ﮔﺮوﻫﻲ ﻫﺎ‬
‫)‪ (Buddy System‬در اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺿﻄﺮاري‪ ،‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ )‪ (SCBA‬ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺎﻳﺪ در‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺎز ﺗﺮش ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﮔﺎز ﺗﺮش ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ دﻳﮕﺮ از ﺳﺎﻳﺖ ﻛﻪ‪H2S‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از‪ 10 ppm‬وﺟﻮد دارد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫‪.‬ﻓﻘﻂ ﻧﻔﺮات اﻳﻤﻨﻲ و ﺗﻴﻢ ﻫﺎي ﻧﺠﺎت ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از اﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ)‪ (SCBA‬اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم‬
‫ﻛﺎرﻫﺎي دﻳﮕﺮ از ﻗﺒﻴﻞ ﻧﺠﺎت اﻓﺮادي ﻛﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺳﺘﻨﺸﺎق ﮔﺎز‪ H2S‬دﭼﺎر آﺳﻴﺐ دﻳﺪﮔﻲ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻳﺎ ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﮔﺎز ‪ H2S‬و ﻳﺎ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺟﺴﺘﺠﻮ در ﻣﺤﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﺎز‪ H2S‬وﺟﻮد دارد ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ Cascade‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫ﺗﺴﺖ و ﺑﺎزرﺳﻲ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫ﻛﻤﭙﺮﺳﻮرﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﺮ ﻛﺮدن)‪ (SCBA‬و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ Cascade‬از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺪاوم اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ و ﺑﻮﻳﮋه ﺧﻂ ﻣﻜﺶ اﻳﻦ‬
‫ﻛﻤﭙﺮﺳﻮر ﻫﻮا ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﻳﻤﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از ﻧﻔﻮذ ﻫﻮاي آﻟﻮده ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 3-7‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪ )‪(Evacuation‬‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪5‬‬

 ‫‪ 1-3-7‬ﺗﺠﻬﻴﺰات اﻧﻔﺮادي اﺻﻠﻲ‬
‫ﺗﻤﺎم اﻓﺮادي ﻛﻪ وارد ﻣﺤﻮﻃﻪ ﮔﺎز ﺗﺮش ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺼﻮرت ﺑﺎﻟﻘﻮه در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮات ﮔﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮاري ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﮔﺎز‪ H2S‬و‪ SO2‬را دارﻧﺪ ﻣﺠﻬﺰ ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬
‫در ﺗﻤﺎم ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﺮد در ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﮔﺎز‪ H2S‬و‪ SO2‬ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ‪Escape Mask‬‬
‫ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار ﺑﻪ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ او ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ در ﻣﻮاﻗﻊ اﺿﻄﺮاري و ﺟﻬﺖ ﻓﺮار از ﻣﺤﻮﻃﻪ آﻟﻮده اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد ‪.‬ﺑﺮاي اﻫﺪاﻓﻲ ﻧﻈﻴﺮ‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از‪ SCBA‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‬
‫ﺑﺮاي ﻛﺎر در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ‪ H2S‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ Cascade‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺗﻌﺪاد اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ )ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎزدﻳﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺷﻮد( ‪ 120‬درﺻﺪ‬
‫ﻣﺎﺳﻜﻬﺎي ﻓﺮار از ﻧﻮع در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﺑﻴﻨﻲ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﺘﺮ و ‪ 120‬درﺻﺪ ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻳﺪك ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2-3-7‬اﺑﺰار ﺗﺨﻠﻴﻪ)‪(Evacuation‬‬
‫راﻫﻬﺎي ﺧﺮوﺟﻲ‪:‬‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺳﺮﻳﻊ از ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﻪ ‪ Muster Point‬ﻧﻘﺎط ﺗﺠﻤﻊ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد و ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﻧﻌﻲ در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺴﻴﺮﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺪرﺳﺘﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎد‪:‬‬
‫ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ دﻗﻴﻖ ﻣﺴﻴﺮ وزش ﺑﺎد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪.‬ﻣﺴﻴﺮ وزش ﺑﺎد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ دو ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ‪ Windsock‬در ﺳﺎﻳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد ‪.‬در ﺷﺐ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي ﺷﺐ ﻧﻤﺎ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﺎد ﻣﺜﻞ ﺑﺎد ﻧﻤﺎ ‪ illuminated pennant‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‬
‫‪ Muster Point‬ﻧﻘﺎط ﺗﺠﻤﻊ‬
‫ﻧﻘﺎط ﺗﺠﻤﻊ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺼﻮرت از ﻗﺒﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﻴﺮون از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ‪ H2S‬ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺷﺪه و ﺑﻪ اﺑﺰا ر ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻫﻢ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ Alarm System‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺸﺪار‬
‫‪.‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮذ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﮔﺎز ﺗﺮش ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺸﺪار ﮔﺎز‪ H2S‬ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫اول اﻋﻼم ﻫﺸﺪار ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ‪ 10 ppm‬ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬زﻧﮓ ﻫﺎي ﻫﺸﺪار ﺿﺪ اﻧﻔﺠﺎر و ﭼﺮاغ‬
‫ﻫﺎي ﭼﺸﻤﻚ زن ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺪارك دﻳﺪه ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺪاﺧﻞ و اﻳﺠﺎد ﺷﺒﻬﻪ در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﻫﺸﺪارﻫﺎي ﺷﻨﻴﺪاري و دﻳﺪاري ﮔﺎز‪ H2S‬ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ادوات و ﻋﻼﺋﻢ ﻫﺸﺪار دﻫﻨﺪه ﻣﺜﻞ ﻫﺸﺪار آﺗﺶ‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﻓﺮاد در ﻣﻮاﻗﻊ اﺿﻄﺮاري و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮع ﺧﻄﺮ ﻣﻮﺟﻮد از‬
‫روﺷﻬﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .8‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﺎرﻫﺎ‪Works Organization‬‬
‫‪ 1-8‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ ورود ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ‪H2S‬‬
‫اﺟﺎزه ورود ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻓﻘﻂ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﻳﺮ ﻧﺎﺣﻴﻪ و ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه اﻳﺸﺎن ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪6‬‬

 ‫ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ H2S‬ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻓﻲ درﺑﺎره ﺧﻄﺮات ‪ H2S‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫•‬
‫ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار و ﺳﺎﻳﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻛﺎر ﺑﻌﺪ از اﻋﻼم ﺧﻄﺮﺑﻪ اﻓﺮاد داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫از ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار در دﺳﺘﺮس اﻓﺮاد ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﻗﺒﻞ از ورود ﺑﻪ‬ ‫•‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ‪ H2S‬زﻣﺎن اﻧﻘﻀﺎ ﻣﺎﺳﻚ ﻫﺎي ﻓﺮار ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﻚ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا در آﻧﻬﺎ ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺪاﻗﻞ‬ ‫•‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﮔﺮوه دو ﻧﻔﺮه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ 2-8‬ﻣﺠﻮز ﻛﺎر‬
‫ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در زﻣﺮه ﻋﻤﻠﻴﺎت روزﻣﺮه و ﻋﺎدي ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﻣﺠﻮز ﻛﺎر‪ Permit‬ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﻨﺪ ﺷﻤﺎره‪ ONS-09-0-PR-40- 15‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺻﺪور ﻣﺠﻮز ﻛﺎر رﺟﻮع ﺷﻮد ‪.‬‬
‫زﻣﺎن ﺷﺮوع و اﺗﻤﺎم ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ اﻃﻼع ﻣﺪﻳﺮ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-8‬ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﺗﻌﻤﻴﺮ – ﻧﮕﻬﺪاري‬
‫ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و روزاﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﮔﺎز‪ H2S‬اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‬ ‫•‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﮔﺮوه دو ﻧﻔﺮه اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬
‫ﻧﻔﺮاﺗﻲ ﻛﻪ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﮔﺎز‪ H2S‬ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻪ‬ ‫•‬
‫اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﺼﻮرت ﮔﻔﺘﺎري ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ازﻃﺮﻳﻖ ﺑﻲ ﺳﻴﻢ ﻫﺎي ﺿﺪ ﺟﺮﻗﻪ و اﻧﻔﺠﺎر ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ردﻳﺎﺑﻲ ﮔﺎز ‪ H2S‬ردﻳﺎﺑﻲ ﻧﺸﺘﻲ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﮔﺎز‪ H2S‬و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ آن درﻫﻮا ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ‬ ‫•‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﮔﺮوه دو ﻧﻔﺮه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺑﺎ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪام از اﻳﻦ‬
‫ﻧﻔﺮات ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه)‪ (Detector‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﮔﺎز‪ H2S‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬ﻳﻜﻲ از‬
‫اﻳﻦ ﻧﻔﺮات ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻴﺮون از ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺧﻄﺮ ﻧﺎﻇﺮ و ﻣﺮاﻗﺐ ﻛﺎرﻫﺎي ﻓﺮد دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﻫﻨﮕﺎم ورود ﺑﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪.‬ﻧﻔﺮ ﺑﻴﺮون از ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا ﺑﺼﻮرت آﻣﺎده ﺑﺎش ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﺮاي زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺣﺎوي ﮔﺎز‪ H2S‬ﺑﺎز ﺷﻮﻧﺪ ﻧﻴﺰ اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬
‫دﺳﺘﻮرات اﻳﻤﻨﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎر در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي‪10 ppm‬‬ ‫•‬
‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﮔﺎز‪ H2S‬ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﻮا ﺑﻴﺶ از‪ 10 ppm‬ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﻣﻴﺰان ﻏﻠﻈﺖ ﮔﺎز‬
‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻧﺪارﻳﻢ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻛﺎر ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻓﻘﻂ در ﻣﻮارد اﺿﻄﺮاري‪ Blow out‬و ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ‬
‫دﺳﺘﻲ ﻳﻚ واﺣﺪ‪ ،‬اداﻣﻪ ﻛﺎر ﺿﻤﻦ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا ﻣﺠﺎز ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻳﻚ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ‪.‬اﻳﻦ‬ ‫•‬
‫زﻣﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻮﺗﺎه ﺗﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ )‪.‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺪاﻛﺜﺮ زﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫اﻳﻦ اﺟﺎزه را ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﻔﺮات و ﻛﭙﺴﻮل ﻫﺎي ﻫﻮا را ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﮔﺎز‪H2S‬‬ ‫‪ .9‬ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد و درﻣﺎن ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﺖ ﻫﺎي‬
‫‪ 1-9‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫درﻣﺎن ﮔﺎز ﻛﺸﻨﺪه و ﺧﻄﺮﻧﺎك‪ H2S‬ﻛﻪ ﺑﻴﻬﻮﺷﻲ و ﻗﻄﻊ ﺗﻨﻔﺲ از ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎرز آن اﺳﺖ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻫﺪاف ﺻﻮرت‬
‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪7‬‬

 ‫ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﺪن ﺗﻨﻔﺲ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ ‪.‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از‬ ‫•‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺲ‬
‫ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد‪.‬‬
‫درﻣﺎن ﺧﺎرش)ﺗﺤﺮﻳﻚ( ﭼﺸﻢ و ﻏﺸﺎي ﻣﺨﺎﻃﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﮔﺎز‪H2S‬‬ ‫•‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي از روﺷﻬﺎي درﻣﺎﻧﻲ و زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت زﻫﺮ زداﻳﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎدزﻫﺮﻫﺎ و زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﭘﺰﺷﻚ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫•‬
‫‪ 2-9‬ﺑﺎز ﮔﺮداﻧﺪن ﺗﻨﻔﺲ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي‬
‫ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم را در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا را روي ﺑﻴﻨﻲ و دﻫﺎن‬
‫او ﻗﺮار داده اﻳﻢ از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ ﺧﺎرج ﻛﻨﻴﻢ‬
‫در اﻳﻦ روش ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از‪ Buddy System‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﻧﻔﺮ‪ ،‬ﻧﻔﺮ اول ﻣﺸﻐﻮل ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﺠﺎت و‬
‫ﻧﻔﺮ دوم ﺑﻴﺮون از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻣﺮاﻗﺐ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ در ﻣﻮﻗﻊ ﻟﺰوم وارد ﺷﻮد‬
‫ﺳﺮﻳﻌﺎ ﺑﺎ ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ و ﻓﺮد ﻣﺎﻫﺮ در اﻧﺠﺎم اﻣﻮر ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ‪:‬در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻓﺮار ﻫﻴﭻ ﮔﺎه ﻧﺒﺎﻳﺪ از ﻣﺎﺳﻚ ﻓﺮار ﺑﻌﻨﻮان ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ ‪.‬ﺑﺮاي ﺧﺎرج‬
‫ﻛﺮدن ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺴﻲ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻛﭙﺴﻮل ﻫﻮا اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﻫﺎن ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ) در ﺻﻮرت وﺟﻮد دﻧﺪاﻧﻬﺎي ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ‪ ،‬آداﻣﺲ و ﻳﺎ ﻫﺮ ﺷﻴﺊ ﺧﺎرﺟﻲ‬
‫دﻳﮕﺮ( آﻧﻬﺎ را ﺧﺎرج ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬اﮔﺮ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم در ﺣﺎل ﻧﻔﺲ ﻛﺸﻴﺪن اﺳﺖ او را در ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و‬
‫در ﺻﻮرت اﻣﻜﺎن از دﺳﺘﮕﺎه اﻛﺴﻴﮋن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬اﮔﺮ ﺗﻨﻔﺲ ﻗﻄﻊ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬
‫ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮي از روش ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ رﻳﻪ ﻫﺎي ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم ار از ﻫﻮاي آﻟﻮده ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي‬
‫از ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﺖ اﻣﺪاد رﺳﺎن ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﺗﻨﻔﺲ دﻫﺎن ﺑﻪ دﻫﺎن ﺑﺎ ﻓﺸﺮدن ﺳﻴﻨﻪ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﮔﺎز‬
‫را از رﻳﻪ ﻫﺎي ﻓﺮد ﺧﺎرج ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﻴﺖ ﺗﻨﻔﺲ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮد ﻣﺴﻤﻮم ﻧﻔﺲ ﻛﺸﻴﺪن را‬
‫آﻏﺎز ﻧﻤﻮد در ﺻﻮرت وﺟﻮد از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ اﻛﺴﻴﮋن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻧﺠﺎم ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﻏﻴﺮ‬
‫ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮد ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم را ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻛﻪ ﻫﻮاي ﺳﺎﻟﻢ دارد ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ و ﺑﻌﺪ از ﺑﺮرﺳﻲ دﻫﺎن‬
‫ﻣﺴﻤﻮم)ﺑﻪ روﺷﻲ ﻛﻪ در ﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪ( ﻓﻮراً از دﺳﺘﮕﺎه اﻛﺴﻴﮋن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻘﺶ اﻛﺴﻴﮋن در درﻣﺎن ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﻦ ﮔﺎز‪ H2S‬ﺑﺴﻴﺎر ﺣﻴﺎﺗﻲ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روش ﺳﺮﻳﻌﺘﺮﻳﻦ روش ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻄﺮات اﺳﺘﻨﺸﺎق ﮔﺎز‪ H2S‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬ﺳﭙﺲ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم را در ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و از ﺳﺮد ﺷﺪن‬
‫ﺑﺪن او ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻓﺮد ﻣﺴﻤﻮم را از ﻣﻨﻄﻘﻪ دور ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ 3-9‬درﻣﺎن اﺛﺮات ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ زا و اﻟﺘﻬﺎب آور ﮔﺎز‪H2S‬‬
‫اﮔﺮ آْﻟﻮدﮔﻲ ﭼﺸﻤﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﭼﺸﻤﻬﺎ را ﺑﻤﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ آب ﺗﻤﻴﺰ ﺷﺴﺖ ‪.‬اﮔﺮ ورم رﻳﻮي‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻣﻮرد اﺣﺘﻤﺎل داده ﻣﻲ ﺷﻮد اﺳﺘﻨﺸﺎق‪adrenocortical steroids aerosols‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه اﻛﺴﻴﮋن ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪ 4-9‬زﻫﺮ زداﻳﻲ ﻛﺮدن‬
‫روﺷﻬﺎي درﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮاي زﻫﺮ زداﻳﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ اﻧﺠﺎم آن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ دﻗﺖ وﻳﮋه و ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﻜﻲ اﺳﺖ ‪.‬ﭘﺲ‬
‫اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﻚ ﻃﺮف ﻗﺮارداد و ﻳﺎ‪ EPI‬ﻣﺤﻠﻲ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪.‬‬
‫‪ 5-9‬ﺗﺠﻬﻴﺰات ﭘﺰﺷﻜﻲ و ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪8‬‬

 ‫دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻔﺲ اﻛﺴﻴﮋن‬ ‫•‬
‫ﺑﺎزدﻣﻨﺪه اﻛﺴﻴﮋن‬ ‫•‬
‫ﻛﻴﺖ ﻛﻤﻚ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫•‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﺷﺴﺘﺸﻮي ﭼﺸﻤﻲ‬ ‫•‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﻤﻜﻬﺎي اوﻟﻴﻪ‬ ‫•‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺰرﻳﻖ ‪Adrenocorticoid‬‬ ‫•‬

‫‪Hossein Shahini‬‬ ‫‪9‬‬