Cafeforex 1 Net Tai Lieu Co Ban Forex

www.dautungoaihoi.vn www.cafeforex.
net
Gi i Thi u Sách: Giao D ch Ngo i H i

Kinh doanh t giá h i ñoái là m t lĩnh v c kinh doanh m i phát tri n m nh m trên toàn th gi i trong vòng m t th p k
nay. Không gi ng như kinh doanh ch ng khoán là b n ph i có ñ ti n ñ mua/bán ch ng khoán, b n ph i m tài kho n
t i m t sàn giao d ch c d nh, b n ph i ch kh p l nh, b n ch ñư c giao d ch vào gi làm vi c qui ñ nh (ví d như
Vi t Nam, sàn giao d ch ch ho t ñ ng vào bu i sang t th hai ñ n th sáu mà thôi), n u b n ñang có m t công vi c n
ñ nh thì s khó dàn x p ñ giao d ch. Đ c bi t là b n s không th nào bi t h t ñư c nh ng trò chơi c a các ñ i gia trên
sàn ch ng khoán, nói chung là b n thi u nh ng thông tin ñ xác ñ nh s trung th c c a nh ng bi n ñ ng trên th
trư ng ch ng khoán. Đó cũng chính là nh ng h n ch mà th trư ng ch ng khoán d n d n m!t ñi s h!p d"n c a nó.
Đ i v i nh ng nhà kinh doanh nh y bén, năng ñ ng, h$ c n tìm m t cu c h$p bình ñ%ng hơn và trung th c hơn ñ h$
có cơ h i th hi n kh năng và ñ t ñư c ư c v$ng làm giàu c a mình. Th trư ng ngo i h i (foreign exchange market,
vi t t&t là Forex market) ñã cho h$ cơ h i ñó.
Tài li u này dành cho b!t c nhà ñ u tư cá nhân nào (là doanh nhân ho c chưa ph i là doanh nhân) không phân bi t
tu i tác hay trình ñ văn hoá nhưng dám ñ i ñ u v i th' thách, b(ng tài năng và trí tu c a mình, ñ$c s v i các nhà
giao d ch th gi i ñ tim ki m ngo i t v cho ñ!t nư c. M t kho n thu nh p c c kì h!p d"n, vư t xa trí tư ng tư ng
c a b n là ph n thư ng cho nh ng ai dám ư c mơ và quy t tâm th c hi n nh ng gì mình mu n m t cách thông minh
nh!t.
Hi v$ng r(ng sau khi ñ$c quy n sách nh) này, các b n s c m nh n ñư c m t chân tr i m i ñang m ra cho khát v$ng
làm giàu c a mình. V i phương châm h$c ñ làm, quy n sách bao g*m nh ng ki n th c cơ b n nh!t c a quá trình giao
d ch, mong r(ng các b n s áp d ng ñư c nó khi ra các quy t ñ nh kinh doanh c a mình.
M c l c:
L i nói ñ u
Chương 1: Nh p môn kinh doanh Forex
Chương 2: Cơ s hình thành và kinh doanh th trư ng ngo i h i
Chương 3: Cơ s ti n hành giao d ch
Chương 4: Các lo i bi u ñ* (Charts)
Chương 5: Bi u ñ* cây n n trong giao d ch
Chương 6: M c sàn, m c tr n, ñư ng xu hư ng và kênh xu hư ng
Chương 7: Đư ng trung bình ñ ng (Moving Averages)
Chương 8: Fibonacci
Chương 9: M t s công c ch th thông d ng
Chương 10: Công c ch th dao ñ ng và ch th t c ñ thay ñ i
Chương 11: Nh ng m"u bi u ñ* quan tr$ng
Chương 12: Nh ng ñi m xoay (Pivot Points)
Chương 13: Sóng Elliott (Elliott wave)
Chương 14: S' d ng nhi u khung th i gian trong giao d ch Forex
Chương 15: Làm th nào ñ$c bi u ñ* và ph n ng hi u qu
Chương 16: T o ra h th ng giao d ch c a b n
Chương 17: Ch$n gi giao d ch trên th trư ng
Chương 18: Qu n lí ti n
Chương 19: L p k ho ch giao d ch và giao d ch theo k ha$ch
Chương 20: Chi n lư c giao d ch
Chương 21: C+m nang giao d ch trên th trư ng Forex.
GI I THI U THÊM V TH TRƯ NG NGO I H I
Forex là t vi t t&t c a c m Foreign Exchange: trao ñ i ngo i t ho c ngo i h i, còn ñư c vi t t&t là FX hay spot FX.
Đây là th trư ng tài chính l n nh!t th gi i, v i s lư ng ti n giao d ch m,i ngày ñã lên d n 1.95 nghìn t USD (2006).
N u b n so sánh v i th trư ng ch ng khoán New York 25 t USD giao d ch m,i ngày, b n s có th tư ng tư ng ñư c
th trư ng này kh ng l* như th nào.
Th trư ng trao ñ i ngo i t (Forex) là th trư ng ti n t gi a các ngân hàng ñư c thành l p vào năm 1971 khi t l trao
ñ i trôi n i ñư c c th hoá. Th trư ng là m t ph m vi ho t ñ ng trong ñó ti n t c a m,i qu c gia ñư c trao ñ i v i
nhau và là nơi ñ th c hi n vi c kinh doanh qu c t .
Forex là m t nhóm g*m kho ng 4500 t ch c giao d ch ti n t , các ngân hàng qu c t , các ngân hàng trung tâm c a
www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

www.dautungoaihoi.vn www.cafeforex.net
chính ph và các công ty thương m i. Vi c chi tr cho xu!t nh p kh+u cũng như vi c mua bán tài s n ñ u ph i thông
qua th trư ng trao ñ i ngo i t . Đây ñư c g$i là th trư ng trao ñ i ngo i t "tiêu th ". Cũng có nh ng ño n ñ u cơ
trong nh ng công ty Forex ñó là s phơi bày v tài chính r ng l n ñ các n n kinh t nư c ngoài tham gia vào Forex
ñ bù ñ&p nguy cơ r i ro c a vi c ñ u tư qu c t .
Hàng hóa trên th trư ng Forex
V y “hàng hóa” c a th trư ng FOREX là gì? Câu tr l i là TI-N. Giao d ch ngo i h i là ho t ñ ng giao d ch mua m t s
lư ng ti n này và bán m t s lư ng ti n khác di.n ra cùng th i ñi m. Ti n ñư c giao d ch thông qua ngư i môi gi i
ho c tr c ti p theo t ng c p; ví d c p EUR/USD hay GBP/JPY.
Ho t ñ ng giao d ch FOREX có th s ph c t p ñ i v i nhi u ngư i vì h$ không th mua bán t n tay b!t kì th gì trong
th trư ng. Đơn gi n b n hãy nghĩ vi c mua 1 ñ*ng ti n nào ñó như là mua c ph n c a 1 ñ!t nư c. Khi b n mua ñ*ng
Yên Nh t, b n ñang tác d ng ñ n t giá ngo i h i c a Nh t và gián ti p lên Kinh t Nh t, do giá tr c a ñ ng ti n là s
ph n chi u ñánh giá c a th trư ng v “s c kh)e” trong hi n t i và trong tương lai c a m t qu c gia.
T ng quan, t giá c a m t lo i ti n t so v i m t lo i ti n t khác là s ph n chi u các y u t c a m t nên kinh t khi so

sánh v i m t n n kinh t khác.
Không như các th trư ng tài chính khác, FOREX cũng không có m t trung tâm tài chính hay giao d ch nào c . Th
trư ng ngo i h i là th trư ng “liên ngân hàng”, và d a trên giao d ch ñi n t' gi a h th ng n i k t các ngân hàng v i
nhau, và ho t ñ ng su t 24 gi trong ngày,
Đ i tư ng tham gia Forex
Trong th p k trư c, ch có nh ng “gã kh ng l*” m i gia nh p th trư ng này ñư c. Đi u ki n t i thi u n u b n mu n

giao d ch trong th i gian ñó là b n ph i có t 10 ñ n 50 tri u USD ñ b&t ñ u. FOREX ra ñ i lúc ñ u nh(m m c ñích
ñáp ng nhu c u c a các ngân hàng và các công ty kh ng l* trong ngành, không ph i là nh ng “chàng tí hon”. Tuy
nhiên, v i s h, tr kì di u c a Internet, h th ng giao d ch tr c tuy n, các công ty giao d ch ñã ra ñ i cho phép m
nh ng tài kho n “l/” cho chúng ta. Ngày nay, nh ng nhà môi gi i trên th trư ng ñư c phép phá v0 nh ng ñơn v giao
d ch r ng l n và cho phép nh ng giao d ch nh) có cơ h i ñ mua và bán b!t c s nào trong nh ng giá tr nh) hơn này
(lots).
Ngân hàng thương m i có 2 vai trò trong th trư ng Forex
1. Làm cho vi c giao d ch gi a hai bên tr nên d. dàng, ví d như nh ng công ty mu n trao ñ i ti n t (ngư i tiêu th ).
2. Đ u cơ b(ng cách mua và bán ti n t . Ngân hàng có vai trò trong nh ng ñơn v ti n t nh!t ñ nh b i vì ngư i ta tin
r(ng trong tương lai chúng s có giá cao hơn (n u mua tr ) và th!p hơn (n u bán s m). Ngư i ta th ng kê r(ng 70%
l i t c thư ng niên c a nh ng ngân hàng qu c t ñư c sinh ra t vi c ñ u cơ ti n t . Nh ng ñ u cơ khác bao g*m
nh ng nhà giao d ch thành công nh!t trên th gi i ví d George Soros.
Lo i th 3 c a Forex bao g*m nh ng ngân hàng trung ương c a các qu c gia khác gi ng như ngân hàng d tr liên
bang M1. H$ tham gia Forex ñ ñ m b o l i nhu n tài chính c a qu c gia h$. Khi ngân hàng trung tâm mua và bán ti n
t ho c ngo i t thì m c ñích là ñ gi v ng giá tr ñ*ng ti n c a ñ!t nư c h$.
Forex r!t r ng và có r!t nhi u ngư i tham gia ch không ph i m t ngư i, ch có nh ng ngân hàng trung tâm c a chính
ph m i có th ki m soát th trư ng. So sánh v i m c giao d ch trung bình h(ng ngày 300 t ñô c a th trư ng Trái
phi u chính ph và kho ng 100 t ñô ñư c giao d ch trên th trư ng ch ng khoán M1 thì Forex r!t l n vì ñã vư t qua
m c 1.9 nghìn t ñô m,i ngày (2006).
Phương ti n ñ tham gia th trư ng
T “th trư ng” là s nh m tên nh2 nhàng trong vi c mô t giao d ch Forex. Không có v trí money_coin.jpgtrung tâm
cho vi c ho t ñ ng giao d ch vì nó ñã có trong nh ng th trư ng ti n t tương lai. Giao d ch ñư c th c hi n qua ñi n
tho i và thông qua nh ng máy vi tính hàng trăm v trí trên kh&p th gi i. Ph n l n giao d ch ñư c th c hi n gi a
kho ng 300 ngân hàng qu c t l n nơi s h u nh ng giao d ch cho công ty l n, chính ph và cho chính tài kho n c a
h$. Nh ng ngân hàng này ti p t c cung c!p giá (“bid” ñ mua và “ask” ñ bán) v i nhau và v i nh ng th trư ng r ng
hơn. Ch s g n ñây nh!t t 1 trong nh ng ngân hàng này ñư c xem là giá hi n t i trên th trư ng c a ñ*ng ti n ñó.
Nh ng d ch v báo cáo d li u riêng khác nhau cung c!p nh ng thông tin v giá c “tr c ti p” thông qua internet.
T!t c nh ng gì b n c n khi giao d ch là m t chi c máy vi tính, k t n i Internet, và nh ng thông tin v th trư ng.

Đ ng ti n nào ñư c giao d ch?
7 lo i ti n ñư c giao d ch thư ng xuyên nh!t trên th trư ng là : Dollar, Euro, Yen, B ng Anh, Franc. Kí hi u các lo i
ti n g*m 3 ch cái, trong ñó 2 ch cái ñ u tiên là vi t t&t c a tên qu c gia và ch cái cu i cùng là tên c a lo i ñ*ng ti n
giao d ch
Khi nào thì giao d ch x y ra?
Th trư ng FOREX r!t ñ c bi t so v i các th trư ng khác trên th gi i. Nó cũng tương t như 1 ñ i siêu th Wal-mart
nơi m$i ngư i có th ra vào 24 gi /ngày. Và m t nơi nào ñó trên th gi i, ho t ñ ng giao d ch s di.n ra thông qua
vi c mua bán ngo i t v i ngân hàng, t i t!t c các múi gi ngày và ñêm, và ch ng ng ho t ñ ng trong m t th i gian
ng&n cu i tu n. B n có th giao d ch b!t kì gi nào trong ngày tùy b n có thói quen làm vi c ban ñêm hay bu i sáng.
Th trư ng ngo i h i
Th trư ng ngo i h i ñã vư t lên t!t c các th trư ng khác ñ tr thành th trư ng tài chính l n nh!t và ph bi n nh!t
trên th gi i, ñư c giao d ch b i hàng tri u cá nhân và t ch c qu c t . T i ñây, ngu i tham gia s quy t ñ nh ch th
giao d ch, tùy vào ñi u ki n, giá c và uy tín c a ñ i tư ng.
Bi u ñ* dư i ñây th hi n ho t ñ ng giao d ch ngo i h i toàn c u. USD là ñ*ng ti n ñư c giao d ch ch y u, k ñ n là

EURO và Yên Nh t ñ ng v trí th 3.
T i sao l i giao d ch ngo i h i?
Dư i ñây là nh ng thu n l i và giá tr c a th trư ng Forex, là nh ng lý do t i sao m$i ngư i ch$n giao d ch trong th
trư ng này:
* Không phí d ch v : Không phí trao ñ i, không phí thanh toán, không phí chính ph , không phí môi gi i. Ngư i môi gi i
s ñư c trích t phí giao d ch thông qua ñi m “bid-ask” (trung bình 3-5 pips)
* Không qua trung gian ñ t l nh: Giao d ch ti n t không c n trung gian và cho phép khách hàng giao d ch tr c ti p v i
th trư ng và ñư c c p nh t thông tin tr c ti p v giá và t giá các c p ti n t .
* Không gi i h n giao d ch: trong các th trư ng khác h p ñ*ng giao d ch ñư c gi i h n b i t l nh!t ñ nh ( ví d h p
ñ*ng quy n ch$n tương lai ñ i v i vàng là 5000 ounces). Trong Forex, có th giao d ch v i ch m t tài kho n nh) 300$.
* Phí giao d ch th!p: Phí giao d ch cho các tài kho n nh) ( bid/ask spread) ch kho ng 0.1% v i nh ng ñi u ki n
thư ng. Tài kho n càng l n phí giao d ch càng th!p.
* Th trư ng giao d ch 24h: Không ph i ch ñ i gi th trư ng m c'a và ñóng c'a. Giao d ch t t i CN ñ n trưa th 6
gi EST, có th nói th trư ng FOREX không bao gi ng . Đây là thu n l i l n ñ i v i nh ng ngư i mu n giao d ch
trong th i gian r nh ho c th i gian thích h p nh!t trong ngày, b i vì b n có th ch$n giao d ch b!t kì lúc nào (sáng,
trưa, t i ho c ñêm)
* Không ai có kh năng ñ nh hư ng th trư ng: Th trư ng Forex quá l n và quá nhi u ngư i tham gia nên không ai ,
cho dù c 1 ngân hàng , có th ki m soát giá tr trư ng trong dài h n. S can thi p c a ngân hàng trung ương ch có
tác d ng trong ng&n h n và không hi u qu . Ngân hàng trung ương ngày càng có ít tác ñ ng hay can thi p vào th
trư ng toàn c u.
* Access (Truy c p): Forex ñư c m 24h/ngày t kho ng 6g chi u Ch Nh t t i kho ng 3g chi u Th Sáu. Nh ng
ngư i giao d ch riêng l/ có th ñ i phó v i tin t c khi nó ñư c tung ra còn hơn là ñ i ti ng chuông m c'a c a nh ng
th trư ng khác lúc m$i ngư i ñ u có nh ng tin t c gi ng nhau. Đi u này cho phép nh ng ngư i giao d ch tham gia
trư c khi tin t c chi ti t ñư c phân tích trên t l giao d ch. Liquidity cao và giao d ch 24 gi cho phép nh ng ngư i
tham gia th trư ng vào và thoát ra b!t c lúc nào. Có nhi u nhà Môi gi i phân ph i Forex t ng vùng, t ng trung tâm
th trư ng chính (Tokyo, Hong Kong, Sydney, Paris, London, M1, v.v…) s3n sàng ti p t c ñưa ra giá mua và bán.
* Đ thanh kho n cao: B i vì th trư ng Forex quá l n, nó cũng r!t d. thanh kho n. Đi u này giúp b n nhanh chóng
th c hi2n giao d ch ch v i 1 cú nh!p chu t trong ñi u ki n bình thư ng. B n có th mua bán ngay l p t c tùy ý. B n
không bao gi b “k2t” trong th trư ng. B n cũng có th thi t l p ch ñ t ñ ng cho sàn giao d ch k t thúc l nh giao
d ch khi b n ñã ñ t ñư c l i nhu n mong mu n ( ñ nh m c lãi) ho c ñóng khi th trư ng d ch chuy n ngư c chi u mong
mu n ( ch ng l,)
* Th trư ng 2 m t: ti n ñư c giao d ch theo c p, ví d : ñô/yên, ho c ñô/ñ*ng Th y S1. M,i v trí liên quan ñ n vi c bán
ñ*ng ti n này và mua ñ*ng ti n kia. N u ngư i giao d ch tin r(ng ñ*ng Th y S1 s cao giá hơn ñô, h$ có th bán ñô và
mua ñ*ng Th y S1 (bán s m). N u ngư i khác tin ngư c l i thì h$ s mua ñô và bán ñ*ng Th y S1 (mua và tr ). Kh
năng l i nhu n t*n t i vì t giá trao ñ i (giá c ) luôn luôn dao ñ ng. .Giao d ch Forex cho phép thu l i t 2 phía c tăng
và gi m giá tr ti n t liên quan t i ñô. Trong m,i giao d ch ti n t , m,i bên ñ u có ñư c và m!t.
* Excution Quality: B i vì Forex r!t hay thay ñ i, h u h t nh ng giao d ch có th ñư c th c hi n v i giá c a th trư ng

hi n t i. Trong t!t c nh ng th trư ng di chuy n nhanh, không th tránh ñư c r i ro trong t!t c các giao d ch (ch ng
khoán, b!t ñ ng s n, v.v…) nhưng có th ñư c tránh b(ng 1 vài chương trình ph n m m c a nhà môi gi i ti n t , các
chương trình này s thông báo cho b n bi t giá nh p vào chính xác trư c khi th c hi n l nh. B n ñư c phép ch$n
tránh ho c ch!p nh n r i ro. Kh năng thanh kho n c a th trư ng Forex r ng l n ñ ra nh ng kh năng kh p l nh có
ch!t lư ng cao.
Giao d ch ñư c xác nh n ngay l p t c và ngư i giao d ch qua Internet ch vi c in 1 b n sao c a màn hình máy vi tính
ñ ghi chép l i t!t c ho t ñ ng giao d ch. Nhi u ngư i cho r(ng ñ c ñi m c a vi c giao d ch b(ng Internet an toàn hơn
so v i vi c s' d ng ñi n tho i ñ giao d ch. Nh ng hãng n i ti ng như Charles Schwab, Quick $ Reilly và T.D.
Warehouse ñ ngh giao d ch qua Internet.
H$ s không m o hi m danh ti ng c a h$ n u d ch v Internet không ñáng tin c y và an toàn. Trong tình hu ng xu!t
hi n v!n ñ v k1 thu t, máy vi tính t m th i ng ng ho t ñ ng, nhưng v i h th ng ñ t l nh (ordering) c a nhà môi gi i
(broker), ngư i giao d ch có th ngay l p t c g$i ñi n tho i cho broker ñ vào ho c thoát ra kh)i giao d ch.
H th ng vi tính c a nhà môi gi i (broker Internet) ñư c b o v b i nh ng b c tư ng l'a ñ gi cho thông tin v tài
kho n không b dòm ngó. M i quan tâm l n nh!t c a broker là s an toàn c a tài kho n. H$ ph i th c hi n nhi u bư c
ñ l$ai tr b!t kỳ hi m h$a nào ñi theo vi c giao d ch trên Internet.
Ngư i giao d ch Forex trên Internet không ph i g$i ñi n tho i cho broker. S lo i tr ngư i trung gian (broker salesman)
làm gi m chi phí, làm cho ti n trình ñ t l nh nhanh hơn và h n ch kh năng hi u l m.
* Tính t p trung (Focus): Thay vì c g&ng ch$n 1 ch ng khoán, 1 kh ư c, qu1 h, tương ho c b!t ñ ng s n t hàng
ch c ngàn th có s3n trên th trư ng, nh ng ngư i giao d ch Forex ch t p trung vào 1 t i 4 ñ*ng ti n. Nh ng ñ*ng d.
thay ñ i và thông d ng là: Yên Nh t, b ng Anh, ñ*ng Th y S1 và Euro. Nh ng ngư i giao d ch thành công cao là
nh ng ngư i t p trung vào s lư ng ñ u tư có gi i h n. Nh ng ngư i m i b&t ñ u Forex thư ng t p trung vào 1 ñ*ng
ti n và sau ñó k t h p t 1 ñ n 3 ñ*ng trong ho t ñ ng giao d ch.
* Tính xu hư ng (Trendiness): Trong 1 kho ng th i gian l ch s', ti n t ñã kh%ng ñ nh xu hư ng là quan tr$ng. M,i
ñ*ng ti n có “tính cách” riêng c a nó và ñưa ra ch 1 xu hư ng, b!t k nh ng cơ h i giao d ch ña d ng trong th trư ng
ñ c ñi m Forex.
T!t c các l nh ph i ñư c ñ t thông qua sàn giao d ch. Đ giao d ch ti n t b n ph i c n 1 sàn giao d ch ti n t Forex.
H u h t nh ng công ty giao d ch có nh ng yêu c u v tài kho n ký qu1 khác nhau. B n c n ph i h)i h$ nh ng yêu c u
v tài kho n ký qu1 n u mu n tham gia giao d ch ti n t thông qua sàn giao d ch c a h$.
Tài kho n
Giao d ch trên Forex c n 1 tài kho n ký qu1. Khi là ngư i giao d ch ñ u cơ, b n s không chuy n như ng s n ph+m mà
b n ñang giao d ch. Khi là ngư i giao d ch trong ngày, b n ch gi v trí giao d ch t vài phút ñ n vài gi , sau ñó b n
ph i ñóng l nh và k t thúc giao d ch.
Tài kho n ký qu1 không khác gì 1 kh ư c v thành tích. T!t c giao d ch ñ u c n tài kh)an ký qu1. Khi có lãi, h$ ñ lãi
vào tài kho n ký qu1 c a b n ngay trong ngày. Khi thua, h$ c n 1 tài kho n ñ l!y ra s ti n l, mà b n ph i ch u. Tài
kho n ñư c thi t l p hàng ngày.
Kho n kí quĩ trong giao d ch ngo i h i, m t kho n ti n kí quĩ nh) có th giúp b n giao d ch trên m t kho n ti n l n hơn
nhi u. S c b t cho phép ngư i giao d ch có th thu ñư c l i nhu n kh ng l* trên kho n ti n ñ u tư nhưng r i ro có gi i
h n. M t ví d , ngư i môi gi i ñ ngh b n 1 s c b t 200:1, có nghĩa là v i 500$ ti n kí quĩ b n có th giao d ch trên s
ti n 100.000$. Nhưng s c b t là con dao 2 lư0i, vì n u không qu n lý r i ro t t, s c b t càng cao thì r i ro càng l n và
b n có th m!t kho n ti n kĩ quí trư c khi b&t ñ u thu ñư c l i nhu n.
M t ph n r!t quan tr$ng c a vi c giao d ch là l!y ra ph n th&ng hay ti n lãi c a b n. Khi ñ n lúc l!y ra ph n c a b n
trong tài kho n ký qu1, t!t c nh ng ñi u b n c n ph i làm là liên l c v i broker c a b n và yêu c u h$ g'i cho b n s
ti n b n yêu c u, h$ s g'i chi phi u cho b n. H$ cũng có th chuy n ti n cho b n.
* Tài kho n “ o”, tin t c, bi u ñ* và phân tích: h u h t các sàn giao d ch và môi gi i ñ u h, tr b n giao d ch b(ng tài
kho n o ñ th c t p trư c khi chơi th t, và cung c!p cho b n nh ng tin nóng cũng như nh ng công c h, tr . Đó là
nh ng ngu*n tài nguyên h u ích giúp b n tích lũy kinh nghi m v i ti n “ o” trư c khi b&t ñ u chơi th t s .
* Tài kho n “mini”: B n có th nghĩ r(ng m i b&t ñ u chơi mà ñ u tư nhiêu ti n s d"n ñ n thua l,. Th t s là không
như v y. Các nhà môi gi i s h, tr b n chơi v i các tài kho n “mini” v i s v n ban ñ u ch 3000-5000$. Đi u này
giúp cho FOREX ngày càng kh thi hơn v i nh ng cá nhân không mu n ñ u tư chi phí kh i s ban ñ u quá cao.
V y b n ñ u tư như th nào?
Tài kho n mini ban ñ u có th là m t l a ch$n t t cho b n. Đ ng cư i, vi c này cũng gi ng như vi c giúp b n “b t
l nh” trư c khi xu ng h* bơi ! Trong Forex, b n s t quy t ñ nh bao nhiêu ti n trong m t l n giao d ch. Tuy nhiên,
chúng tôi khuyên b n nên chơi v i m t t l nh) trong kho n ti n ñ u tư mà b n có.
Chương I : Các ki u bi u ñ
1.1 Line Charts (Bi u ñ ñư ng k ñơn)
M t bi u ñ* ñư ng k/ ñơn n i t m t ñi m giá ñóng (closing price) t i m t ñi m giá ñóng k ti p. Khi k t h p thành m t

ñư ng k/ ñơn, chúng ta có th nhìn th!y quá trình bi n ñ i giá t ng quát theo th i gian c a m t c p ti n t . VD bi u ñ*
ñư ng k/ c a E/U :
1.2 Bar Charts (Bi u ñ thanh)

M t bi u ñ* thanh cũng hi n th các giá ñóng, trong khi ñó ñ*ng th i hi n th các giá m (opening price) cũng như giá
cao (high price) và giá th!p (low price). G c c a thanh ñ ng ch giá trao ñ i th!p nh!t t i th i ñi m ñó, trong khi ng$n
c a thanh ch giá cao nh!t ñư c tr . Vì v y, thanh ñ ng ch kho ng giá trao ñ i c a c p ti n. Nhánh ngang bên trái
thanh ñ ng là giá m , và nhánh ngang bên ph i là giá ñóng.
Bi u ñ* thanh cũng ñư c g$i là bi u ñ* “OHLC” (Open, High, Low, Close) b i vì nó ch ra giá m , giá cao, giá th!p và
giá ñóng.
Open: The little horizontal line on the left is the opening price. Giá m là ñư ng ngang nh) bên trái
High: The top of the vertical line defines the highest price of the time period. Giá cao là ñ nh c a ñư ng ñ ng xác ñ nh
giá cao nh!t trong kho ng th i gian.
Low: The bottom of the vertical line defines the lowest price of the time period. Giá th!p là ñáy c a ñư ng ñ ng xác
ñ nh giá th!p nh!t trong kho ng th i gian.
Close: The little horizontal line on the right is the closing price.Giá ñóng là ñư ng ngang nh) bên ph i
Ghi chú: m t thanh là m t kho ng th i gian có th là 1 ngày, 1 tu n ho c 1 gi .
1.3 Candlestick Charts (Bi u ñ giá ñ )
Bi u ñ* giá ñ0 hi n th cùng thông tin như m t bi u ñ* thanh, nhưng theo m t ñ nh d ng ñ* h$a ñ2p hơn. Các thanh
giá ñ0 v"n ch kho ng giá cao ñ n giá th!p b(ng m t ñư ng ñ ng.
Tuy nhiên, trong bi u ñ* giá ñ0, m t hình ch nh t gi a ch kho ng gi a giá m và giá ñóng. Theo thông t c, n u
hình ch nh t ñư c làm ñ y ho c có màu thì giá ñóng th!p hơn giá m .
Trong ví d bên dư i, màu ñen là ñư c làm ñ y. Đ i v i hình ch nh t ñen, ñ nh c a ch nh t là giá m và ñáy là giá
ñóng. If giá ñóng cao hơn giá m thì ch nh t s tr&ng ho c không màu.
Chúng ta không mu n s' d ng các giá ñ0 tr&ng và ñen. Chúng ta c m th!y d. nhìn hơn v i ñ* th màu.
Chúng ta thay th màu xanh cho tr&ng và màu ñ) cho ñen. Có nghĩa là n u giá ñóng cao hơn giá m thì màu xanh.
N u giá ñóng th!p hơn giá m thì màu ñ). Trong các ph n sau b n s th!y cách s' d ng giá ñ0 xanh và ñ) s cho
phép b n nhìn bi u ñ* nhanh hơn, như nhìn th!u xu hư ng lên ho c xu ng và các ñi m có kh năng ñ o hư ng.
M c ñích c a ñ* thì giá ñ0 hoàn toàn là ph c v cho vi c quan sát, b i vì các thông tin hi n th gi ng như bi u ñ* thanh
OHLC. Ưu ñi m c a bi u ñ* giá ñ0 là :
• Các giá ñ0 d. hi u và thu n ti n ñ i v i ngư i m i b&t ñ u ñ tính toán phân tích ñ* th

• Các giá ñ0 d. s' d ng. M&t c a b n s thích ng nhanh chóng v i các thông tin trong ký hi u thanh
• Các giá ñ0 và các m"u giá ñ0 có tên d. nh ch%ng h n như sao băng (shooting star)
• Các giá ñ0 thì thu n ti n cho vi c xác ñ nh các ñi m ñi u ch nh c a th trư ng – các ñ o hư ng t m t xu
hư ng tăng thành m t xu hư ng gi m ho c ngư c l i.
Bây gi b n ñã bi t t i sao các giá ñ0 r!t hay và chúng ta s s' d ng bi u ñ* giá ñ0 cho h u h t các ví d v sau.
Tóm t t :
• Có 03 lo i bi u ñ* :
o Bi u ñ* ñư ng ñơn
o Bi u ñ* thanh
o Bi u ñ* giá ñ0
T bây gi chúng ta s s' d ng bi u ñ* giá ñ0
Chương II : Giao d ch v i bi u ñ giá ñ!
Chúng ta ñã ñ c p v n t t v bi u ñ giá ñ trong bài trư c, bây gi chúng ta s" ñi sâu hơn và bàn lu n thêm v
bi u ñ giá ñ . Trư c h)t hãy ôn l+i.
2.1 Giá ñ! là gì?
Cách ñây hơn 200 năm, ngư i Nh t ñã s0 d2ng ki u phân tích k5 thu t c6a h7 trong th8 trư ng g+o. Ki u phân tích
này ñã phát tri n thành k5 thu t giá ñ hi:n ñư;c s0 d2ng trên th) gi i. Bi u ñ giá ñ là m=t công c2 ñ=c l p h>u
ích. Bi u ñ giá ñ có th ñư;c k)t h;p v i các công c2 k5 thu t khác ñ t+o ra m=t k5 thu t khác. SA phBi h;p các
giá ñ có th ñưa ra m=t chu kỳ thBng nhDt. Ngoài ra, các giá ñ có th chE ra m=t bi)n ñ=ng gía.
Các giá ñ ñư;c hình thành bGng cách s0 d2ng giá mH, giá cao, giá thDp và giá ñóng.
N)u giá ñóng trên giá mH có m=t giá ñ tr ng. N)u giá ñóng dư i giá mH ta có m=t giá ñ ñen. PhKn ch> nh t tr ng
hoLc ñen c6a giá ñ ñư;c g7i là thân.
Các ñư ng bên trên và bên dư i thân ñ+i di:n cho khoMng giá cao/giá thDp và ñư;c g7i là bóng.
Giá cao ñư;c ñánh dDu bHi ñEnh c6a bóng trên và giá thDp là ñáy bóng dư i
Đi u này cung cDp cho b+n thông tin quan tr7ng v ñ=ng thái c6a giá và t+o thành bMn chDt c6a giá ñ .
2.1.1 Thân dài ñ i l*p v i thân ng-n
Thân dài hơn chE áp lAc mua hoLc bán m+nh hơn. Ngư;c l+i các giá ñ ng n hơn chE sA bi)n ñ=ng giá ít hơn và mô tM
m=t sA do dA gi>a tăng giá (ñKu cơ, bulls) và giMm giá (bán tháo, bears). Bull là ngư i mua, bear là ngư i bán.
Các giá ñ tr ng dài hi n th8 áp lAc mua m+nh. Giá ñ trGng dài hơn, hơn n>a giá ñóng bên trên giá mH. Đi u này
chE ra rGng giá tăng ñáng k tT giá mH ñ)n giá ñóng và ngư i mua nhi u hơn. Nói các khác, ngư i mua ñang chBng
l+i ngư i bán.
Giá ñ ñen dài chE áp lAc bán m+nh. Giá ñ ñen dài hơn, hơn n>a giá ñóng bên dư i giá mH. Đi u này chE rGng giá
giMm nhi u tT giá mH và ngư i bán nhi u hơn. Nói cách khác, ngư i bán ñang giành gi t ngư i mua.
2.1.2 Bóng dài ñ i l*p v i bóng ng-n
Bóng trên và bóng dư i c6a giá ñ có th cung cDp thông tin giá tr8 v phiên giao d8ch. Bóng trên mô tM phiên giao
d8ch cao và bóng dư i là phiên giao d8ch thDp.
Giá ñ v i bóng ng n chE rGng phKn l n ho+t ñ=ng giao d8ch ñư;c gi i h+n gKn giá mH và giá ñóng.

Giá ñ v i bóng dài chE rGng ho+t ñ=ng giao d8ch ñư;c mH r=ng so v i giá mH và giá ñóng.
Giá ñ v i bóng trên dài và bóng dư i ng n chE rGng ngư i mua chi)m ưu th) trong kỳ giao d8ch và giá ñLt mua cao
hơn. Tuy nhiên, ngư i bán sau ñUy giá xuBng khWi mXc cao và giá ñóng y)u t+o ra bóng trên dài.
Trong trư ng h;p khác, giá ñ v i bóng dư i dài và bóng trên ng n chE rGng ngư i bán chi)m ưu th) trong phiên
giao d8ch và khi)n cho giá thDp hơn. Tuy nhiên, ngư i mua sau ñLt l+i giá mua cao hơn vào cuBi kỳ giao d8ch và giá
ñóng cao (m+nh) t+o ra bóng thDp dài.
2.2 Các m1u cơ b2n
2.2.1 Marubozu
Marubozu nghĩa là không có bóng trên thân. Giá thDp và giá cao ñư;c mô tM bHi giá mH và giá ñóng
M=t Marubozu tr ng là m=t thân tr ng dài không có bóng chE xu hư ng ñKu cơ (tăng giá). Nó hình thành khi giá mH
bGng giáthDp và giá ñóng bGng giá cao. Đi u này chE ra rGng ngư i mua ñi u khi n ho+t ñ=ng giá tT giao d8ch ñKu
tiên ñ)n giao d8ch cuBi cùng. Nó thư ng trH thanh phKn ñKu tiên c6a m=t th i kỳ tăng giá kéo dài hoLc m=t mû
chuy n sang hư ng tăng giá.
M=t Marubozu ñen là m=t thân ñen dài không bóng. Nó hình thành khi giá mH bGng giá cao và giá ñóng bGng giá
thDp. Đi u này chE rGng ngư i bán ñi u khi n ho+t ñ=ng giá tT phiên giao d8ch ñKu ñ)n cuBi. Nó thư ng ñưa ñ)n th i
kỳ giMm giá kéo dài hoLc ñ_i sang hư ng giMm giá.
2.2.2 Spinning Tops
Giá ñ v i m=t bóng trên dài, bóng dư i dài và thân nhW ñư;c g7i là ñEnh xoay. Màu c6a thân không quan tr7ng l m.
Mû này chE sA giGng co gi>a xu hư ng tăng giá và giMm giá.
M=t thân nhW chE sA bi)n ñ=ng nhW gi>a giá mH và giá ñóng, và bóng chE rGng cM ngư i mua và ngư i bán tích cAc
ho+t ñ=ng trong suBt phiên giao d8ch. MLc dù phiên giao d8ch mH và ñóng v i m=t chút ít bi)n ñ=ng, giá bi)n ñ_i
ñáng k cao hơn và thDp hơn trong kỳ giao d8ch. CM ngư i bán cũng như ngư i mua không th giành ñư;c quy n
ki m soát cao hơn và k)t quM là t+m ngưng (giMi lao, standoff).
Sau m=t giá ñ tr ng dài hoLc m=t giai ño+n tăng giá dài (tăng trưHng), m=t spinning top chE sA y)u ñi gi>a ngư i
mua và m=t thay ñ_i ti m năng hoLc sA gián ño+n trong xu hư ng.
Sau m=t giá ñ ñen dài hoLc m=t giai ño+n suy giMm dài, m=t ñEnh xoay chE sA y)u ñi gi>a ngư i bán và m=t thay
ñ_i ti m năng hoLc sA gián ño+n trong xu hư ng.
2.2.3 Doji
Đư ng Doji là mû v i cùng giá mH và giá ñóng.
Theo lý tưHng, giá mH và giá ñóng nên bGng nhau. M=t doji v i giá mH và giá ñóng bGng nhau s" ñư;c ưu tiên, ñi u
này quan tr7ng ñ nGm ñư;c bMn chDt c6a giá ñ .
Doji truy n ñ+t m=t khM năng c6a sA giành co hoLc cu=c tranh ñua gi>a ngư i bán và ngư i mua. Giá bi)n ñ_i trên
và dư i giá mH trong suBt kỳ giao d8ch, nhưng ñóng t+i hoLc gKn giá mH. K)t quM là sA t+m ngTng. CM ngư i bán và
mua ñ u không th giành quy n ki m soát và ñi m chuy n ñ_i có th phát sinh.
Vi:c xác ñ8nh tKm quan tr7ng c6a Doji s" ph2 thu=c vào giá, bi)n ñ_i gKn ñó, và các giá ñ trư c ñó. Liên quan ñ)n
giá ñ trư c ñó, doji có m=t thân rDt ngGn xuDt hi:n như m=t ñư ng mWng. M=t doji hình thành gi>a các giá ñ khác
v i thân nhW (như ñEnh xoay) s" không ñư;c coi là quan tr7ng. Tuy nhiên, m=t doji hình thành gi>a các giá ñ v i
thân dài s" ñư;c cho rGng có ý nghĩa.
Có 04 ki u doji ñLc bi:t. Chi u dài c6a bóng trên và dư i có th bi)n ñ_i và giá ñ trông như thánh giá, thánh giá
ñMo ngư;c hoLc dDu trT. TT “doji” ám chE cM d+ng sB ít hoLc sB nhi u.
2.2.4 Doji và xu hư ng

SA liên quan c6a m=t doji dAa trên xu hư ng trư c ñó hoLc các giá ñ trư c ñó. Sau m=t ñ;t tăng giá, hoLc m=t giá
ñ tr ng dài, m=t doji báo hi:u rGng áp lAc mua b t ñKu y)u.
Sau m=t ñ;t giMm giá hoLc m=t giá ñ ñen dài, m=t doji báo hi:u rGng áp lAc bán b t ñKu h+ b t. Doji chE rGng cán
cân cung và cKu ñang trH nên cân bGng và m=t bi)n ñ_i xu hư ng s p dijn ra. ChE riêng Doji thì không ñ6 ñ chXng
tW m=t sA ñMo chi u và cKn phMi có thêm các thông tin khác.
Sau m=t ñ;t tăng giá, hoLc m=t giá ñ tr ng dài, m=t m=t doji báo hi:u rGng áp lAc mua b t ñKu y)u và xu hư ng
lên có th s p s0a k)t thúc. Giá giMm thư ng là tT m=t v8 trí không có ngư i mua, sA duy trì áp lAc mua cKn thi)t ñ
gi> v>ng xu hư ng lên. Do ñó, m=t doji có th có ý nghĩa hơn sau m=t xu hư ng lên hoLc m=t giá ñ tr ng dài. K
cM sau khi m=t doji hình thành, hư ng xuBng ti)p sau ñó cKn thi)t cho vi:c xác nh n giMm giá.
Sau m=t ñ;t giMm giá hoLc m=t giá ñ ñen dài, m=t doji chE rGng áp lAc bán có th giMm b t và xu hư ng xuBng có
th sGp chDm dXt. MLc dù ngư i mua ñang b t ñKu mDt quy n ki m soát giá giMm, cKn có thêm mua m+nh ñ xác
ñ8nh m=t ñMo hư ng.
Trư c khi chuy n qua các mû giá ñ ñMo hư ng, có m=t vài nguyên t c chung cKn tìm hi u.
2.3 Các m1u ñ2o hư ng
2.3.1 Xu hư ng trư c ñó
ĐBi v i m=t mû ñ6 ñi u ki:n coi như m=t mû ñMo hư ng, cKn có m=t xu hư ng trư c ñó ñ ñMo hư ng. ĐMo hư ng
tăng giá cKn m=t hư ng xuBng trư c ñó và ñMo hư ng giMm giá cKn m=t hư ng lên trư c ñó.
2.3.2 Đ2o hư ng bóng dài (Long Shadow)
Có hai cLp mû ñMo hư ng giá ñ ñơn hình thành bHi m=t thân nhW, m=t bóng dài và m=t bóng ng n hoLc không có.
Bóng dài cKn dài ít nhDt bGng hai lKn thân, thân có th là tr ng hoLc ñen. V8 trí c6a bóng dài và ñ=ng thái giá trư c
ñó quy)t ñ8nh sA phân lo+i.
CLp ñKu tiên, cái búa (hammer) và ngư i b8 treo (hanging man), v i m=t thân nhW và bóng dài bên dư i. CLp thX
hai, sao băng (shooting star) và búa ngư;c (inverted hammer), v i m=t thân nhW và bóng trên dài. Đ=ng thái giá
trư c ñó và thông tin thêm n>a quy)t ñ8nh bMn chDt tăng giá hoLc giMm giá c6a giá ñ . Cái búa và búa ngư;c hình
thành sau m=t giMm giá và là mû ñMo hư ng tăng giá, trong khi m=t sao băng và ngư i b8 treo hình thành sau m=t
tăng giá và là mû ñMo hư ng giMm giá.
2.3.3 Hammer and Hanging Man (Cái búa và ngưCi b treo)
Chi)c búa và ngư i b8 treo hoàn toàn giBng nhau, nhưng có khác nhau dAa vào ñ=ng thái giá trư c ñó. CM hai có
thân nhW (ñen hoLc tr ng), bóng dư i dài và bóng trên ng n hoLc không có. Như v i hKu h)t vi:c hình thành giá ñ
ñơn hoLc ñôi, chi)c búa và ngư i b8 treo cKn xác ñ8nh ñ=ng thái trư c ñó
Chi)c búa là m=t mû ñMo chi u tăng giá mà nó hình thành trong m=t xu hư ng ñi xuBng. Nó ñư;c g7i như v y vì th8
trư ng ñang b8 ép xuBng ñáy. Sau m=t ñ;t giMm giá, chi)c búa báo hi:u m=t sA h i ph2c tăng giá. MXc thDp c6a
bóng dư i dài hàm ý rGng ngư i bán ñã ñi u khi n giá thDp hơn trong phiên giao d8ch. Tuy nhiên, phKn cuBi m+nh
chE rGng ngư i mua giành l+i v8 trí c6a h7 t+i cuBi phiên giao d8ch. Trong khi ñi u này dư ng như ñ tác ñ=ng, chi)c
búa cKn thêm sA xác ñ8nh tăng giá. MXc thDp c6a chi)c búa chE rGng hi:n còn nhi u ngư i bán. Có thêm áp lAc mua
thì cKn thi)t trư c khi hành ñ=ng. SA xác ñ8nh ñi u này là m=t giá ñ tr ng dài.
Tiêu chuUn nh n bi)t :
• Bóng dài khoMng hai hoLc 3 lKn thân.

• Bóng trên nhW hoLc không có.
• Thân H v8 trí trên c6a cuBi m=t kỳ giao d8ch
• Màu c6a thân không quan tr7ng.
Ngư i b8 treo là m=t mû ñMo hư ng giMm giá mà cũng có th ñánh dDu m=t ñEnh hoLc mXc kháng cA. T+o thành sau
m=t ñ;t tăng giá, m=t ngư i b8 treo báo hi:u rGng áp lAc bán b t ñKu tăng. MXc thDp c6a bóng dư i dài xác nh n
rGng ngư i bán ñUy giá xuBng trong phiên giao d8ch. MLc dù ngư i mua ñã giành l+i v8 trí (sA cân bGng) và ñi u

khi n giá cao hơn vào lúc cuBi, sA xuDt hi:n áp lAc bán là cKn thi)t cho vi:c ñMo hXơng. Như v i chi)u búa, m=t
ngư i b8 treo cKn sA xác nh n giMm giá trư c khi hành ñ=ng. SA xác ñ8nh chính là m=t giá ñ ñen dài
Tiêu chuUn nh n bi)t :
• M=t bóng dư i dài khoMng 2 hoLc 3 lKn thân.

• Bóng trên nhW hoLc không có
• Thân t+i v8 trí trên c6a cuBi kỳ giao d8ch
• Màu c6a thân không quan tr7ng, dù v y m=t thân ñen thì giá giMm hơn m=t thân tr ng.
2.3.4 Inverted Hammer and Shooting Star (Búa ngưDc và sao băng)
M=t búa ngư;c và sao băng giBng như nhau, nhưng có khác nhau dAa vào b+n ñang trong xu hư ng xuBng hay xu
hư ng lên. Giá ñ có thân nhW (tr ng hoLc ñen), bóng trên dài và bóng dư i không có hoLc ng n. Các giá ñ này
chXng tW ti m năng ñMo hư ng, nhưng cKn sA xác ñ8nh trư c khi giao d8ch.
Sao băng là m=t ñMo chi u giMm giá, Nó xMy ra trong m=t xu hư ng lên, nó chE rGng giá mH t+i mXc thDp c6a nó,
c6ng cB l+i và ñUy lùi xuBng ñáy. M=t sao băng có th chXng tW m=t ti m năng ñMo hư ng hoLc mXc kháng cA. K)t
quM giá ñ có m=t bóng trên dài và thân ñen hoLc tr ng nhW. Sau m=t ñ;t tăng giá l n (bóng trên), khM năng c6a
ngư i bán ñ ñUy giá xuBng xuDt hi:n. Đ bi u th8 m=t ñMo hư ng ñáng k , bóng tên cKn dài và ít nhDt bGng 2 lKn
thân. SA xác ñ8nh giMm giá cKn thi)t sau m=t sao băng và có th xác ñ8nh nh sA hình thành m=t giá ñ ñen dài.
M=t búa ngư;c hoàn toàn giBng m=t sao băng, nhưng xMy ra sau m=t xu hư ng xuBng. Búa ngư;c chE khM năng c6a
ñMo hư ng c6a hư ng xuBng. Sau m=t ñ;t giMm giá, bóng trên dài chE áp lAc mua và giá ñóng t+i mXc cao t+o ra
bóng trên dài. BHi vì sA thDt b+i này, sA xác ñ8nh tăng giá cKn thi)t trư c khi giao d8ch. M=t búa ngư;c theo sau là
m=t giá ñ tr ng dài có th thAc hi:n vai trò sA xác ñ8nh tăng giá.
CÁC MGU CANDLESTICK
Abandoned Baby:
M=t mû ñMo chi u có ñLc ñi m là m=t khoMng trBng ti)p theo sau là m=t
Doji, vào theo sau n>a là m=t khoMng trBng v i chi u ngư;c l+i. Bóng c6a
Doji phMi hoàn toàn bên dư i khoMng trBng hoLc bên trên bóng c6a candle
thX nhDt và thX ba.
Dark Cloud Cover:

M=t mû ñMo chi u giMm giá sau m=t xu hư ng lên v i m=t thân tr ng dài.
Giá mH c6a candle k) ti)p gKn bGng giá cao c6a candle này và sau ñó
ñóng bên dư i ñi m gi>a c6a thân candle ñKu.
Doji:
Doji t+o thành khi giá mH và giá ñóng hKu như bGng nhau. Đ= dài c6a
bóng trên và bóng dư i có th khác nhau, và k)t quM candle giBng như
thánh giá, thánh giá ngư;c hoLc dDu trT. Doji mang ý nghĩa sA do dA
hoLc sA dGn co m+nh gi>a ngư i mua và ngư i bán. Giá thay ñ_i trên và
dư i giá mH trong suBt phiên giao d8ch nhưng ñóng t+i giá mH (hoLc gKn
giá mH).
Downside Tasuki Gap:
M=t mû ti)p t2c xu hư ng v i m=t thân ñen dài theo sau là m=t thân ñen
v i m=t khoMng trBng bên dư i candle ñKu. Candle thX ba là candle tr ng
và giá mH nGm trong khoMng thân c6a candle thX hai, sau ñó ñóng trong
vùng khoMng trBng gi>a candle ñKu và candle thX hai, nhưng không h)t
khoMng trBng.
Dragonfly Doji:
M=t Doji có giá mH và giá ñóng ngay t+i giá cao. GiBng như các Doji khác,
Doji này thư ng xuDt hi:n t+i các ñi m th8 trư ng ñMo chi u.

Engulfing Pattern:
M=t mû ñMo chi u, có th là giMm giá hoLc tăng giá, tùy thu=c vào nó
xuDt hi:n t+i cuBi xu hư ng lên (ñMo chi u giMm giá) hoLc xu hư ng xuBng
(ñMo chi u tăng giá). Candle ñKu có ñLc ñi m là thân nhW, theo sau ñó là
m=t candle có thân hoàn toàn bao tr7n thân c6a candle ñKu.
Evening Doji Star:

M=t mû ñMo chi u giMm giá g m 03 candle tương tA mû Evening Star.
Xu hư ng lên ti)p t2c v i m=t thên tr ng dài. Candle k) ti)p mH cao hơn,
giao d8ch trong m=t ph+m vi nhW và sau ñó ñóng t+i giá mH (Doji). Candle
thX ba ñóng bên dư i ñi m gi>a c6a thân candle ñKu tiên.
Evening Star:
M=t mû ñMo chi u giMm giá ti)p theo c6a m=t xu hư ng lên v i m=t thân
tr ng dài theo sau ñó là m=t khoMng trBng và m=t candle có thân nhW,
candle thX ba ñóng bên dư i ñi m gi>a c6a thân candle ñKu tiên.
Falling Three Methods:

M=t mû ti)p t2c xu hư ng giMm giá. M=t thân ñen dài theo sau ñó là 03
candle có thân nhW và các candle này hoàn toàn nGm trong vùng c6a giá
cao và giá thDp c6a candle ñKu. Candle thX năm ñóng t+i m=t giá thDp
m i.
Gravestone Doji:
M=t Doji có giá mH và giá ñóng ngay t+i giá thDp. GiBng như các Doji
khác, Doji này thư ng xuDt hi:n t+i các ñi m th8 trư ng ñMo chi u.
Hammer:
Các mû hammer t+o thành khi giá thay ñ_i xuBng thDp hơn ñáng k sau
khi mH, nhưng sau ñó ñóng cách xa giá thDp. K) quM là mû candle giBng
như cây kpo vuông v i cây que dài. N)u mû candle này hình thành trong
ñ;t giá tăng thì nó ñư;c g7i là Hanging Man.
Hanging Man:
Các mû hammer t+o thành khi giá thay ñ_i xuBng thDp hơn ñáng k sau
khi mH, nhưng sau ñó ñóng cách xa giá thDp. K) quM là mû candle giBng
như cây kpo vuông v i cây que dài. N)u mû candle này hình thành trong
ñ;t giá giMm thì nó ñư;c g7i là Hammer.
Harami:
M=t mû 02 candle có m=t thân nhW hoàn toàn nGm trong vùng c6a thân
candle ñKu tiên và khác màu. Đây là m=t mû ñMo chi u.
Harami Cross:
M=t mû 02 candle tương tA mû Harami. Khác bi:t là candle thX 2 là m=t
Doji.
Inverted Hammer:
M=t mû ñMo chi u tăng giá. Trong m=t xu hư ng xuBng, giá mH thDp hơn
và sau ñó giá giao d8ch cao hơn nhưng ñóng gKn bGng giá mH do ñó trông
giBng như m=t cây kpo ñ ngư;c.
Long Candle:
M=t candle có thân dài th hi:n giá bi)n ñ=ng nhi u.

LongQLegged Doji:
Mû candle này có bóng trên và dư i dài v i Doji nGm H gi>a, mû này th
hi:n rõ sA do dA c6a trader.
Long Shadows:
mû candle v i bóng trên dài và bóng dư i ng n cho bi)t rGng ngư i mua
ch) ngA suBt phiên giao d8ch và ñưa ra giá cao hơn. Ngư;c l+i, mû candle
v i bóng dư i dài và bóng trên ng n cho bi)t rGng ngư i bán ñã ch) ngA
suBt phiên giao d8ch và ñi u khi n giá thDp hơn.
Marubozo:
M=t mû candle không có bóng.
Morning Doji Star:

M=t mû ñMo chi u tăng giá 03 candle tương tA như mû Morning Star.
Candle ñKu tiên nGm trong m=t xu hư ng xuBng có thân ñen dài. Candle
k) ti)p mH thDp hơn v i m=t Doji có vùng giao d8ch nhW. Candle cuBi ñóng
bên trên ñi m gi>a c6a candle ñKu.
Morning Star:
M=t mû ñMo chi u tăng giá 03 candle bao g m m=t candle ñen dài trong
xu hư ng xuBng, candle thX hai ng n nGm bên dư i m=t khoMng trBng, và
m=t candle thX ba có thân tr ng dài ñóng bên trên ñi m gi>a c6a thân
candle ñKu.
Piercing Line:
M=t mû ñMo chi u tăng giá 02 candle. Candle ñKu trong m=t xu hư ng
giMm giá có thân ñen dài. Candle k) ti)p mH t+i m=t giá thDp m i và sau
ñó ñóng bên trên ñi m gi>a c6a thân candle ñKu.
Rising Three Methods:

M=t mû ti)p t2c tăng giá v i m=t thân tr ng dài theo sau là 03 candle có
thân nhW và ñ u nGm trong vùng giá cao và giá thDp c6a candle ñKu.
Candle thX năm ñóng t+i giá cao m i.
Shooting Star:
Mû 01 candle có th xuDt hi:n trong m=t xu hư ng lên. Giá mH cao hơn,
giá giao d8ch cao hơn nhi u và sau ñó ñóng gKn bGng giá mH. Nó có vt
gKn giBng mû Inverted Hammer chE khác ñây là mû ñMo chi u giMm giá.
Short Candle:
M=t candle có thân ng n th hi:n giá bi)n ñ=ng ít
Spinning Top:
Mû candle có thân nhW v i bóng trên và bóng dư i dài hơn thân. Spinning
tops báo hi:u sA do dA.
Stick Sandwich:
M=t mû ñMo chi u tăng giá v i 02 thân ñen bao quanh m=t thân tr ng.
Giá ñóng c6a 02 thân ñen phMi bGng nhau. M=t mXc hv tr; rõ ràng và ñây
là m=t cơ h=i giá ñMo chi u khá tBt.

Three Black Crows:

M=t mû ñMo chi u giMm giá g m 03 thân ñen liên ti)p và mvi candle
ñóng dư i giá thDp c6a candle trư c ñó và mH trong khoMng thân c6a
candle trư c ñó.
Three White Soldiers:

M=t mû ñMo chi u tăng giá g m 03 thân tr ng liên ti)p có giá ñóng cao
hơn. Mvi canlde mH trong vùng thân c6a candle trư c ñó và ñóng gKn giá
cao c6a chính nó.
Upside Gap Two Crows:

M=t mû giMm giá 03 candle và chE xMy ra trong m=t xu hư ng lên. Candle
ñKu là m=t thân tr ng dài theo sau ñó là m=t khoMng trBng ñư;c t+o bHi
m=t candle có thân ñen nhW bên trên candle ñKu tiên. Candle thX 3 cũng
là m=t candle ñen có thân l n hơn candle thX 2 và bao ph6 candle thX hai.
Giá ñóng c6a candle cuBi v^n H bên trên candle ñKu.
Upside Tasuki Gap:

M=t mû ti)p t2c xu hư ng v i m=t thân tr ng dài theo sau là m=t candle
có thân tr ng và t+o khoMng trBng bên trên candle ñKu. Candle thX ba ñen
và mH trong vùng thân c6a candle thX hai sau ñó ñóng trong vùng trBng
gi>a candle ñKu và candle thX hai, nhưng không h)t vùng trBng.
Chương III : HT trD và kháng cU, các ñưCng xu hư ng, các kênh
3.1 HT trD và kháng cU (Support and Resistance)
Hv tr; và kháng cA là m=t trong phKn l n các khái ni:m ñư;c s0 d2ng r=ng rãi trong kinh doanh. M7i ngư i có ý nghĩ
dAa vào ñâu ñ ño lư ng sA hv tr; và kháng cA.
Hãy nhìn qua hình cơ bMn ñKu tiên
Nhìn vào lưu ñ trên, b+n có th thDy, mû ch> chi này ñang ñi lên (th8 trư ng tăng giá). Khi th8 trư ng ñi lên và sau
ñó kéo trH l+i, nó ñ+t ñ)n ñEnh cao nhDt trư c khi b8 kéo xuBng và ta có sA kháng cA.
Khi th8 trư ng ti)p t2c lên lKn n>a, nó ñ+t ñ)n ñi m thDp nhDt trư c khi b t ñKu trH l+i khi này ta có sA hv tr;. BGng
cách này sA kháng cA và hv tr; ñư;c hình thành liên t2c như khi th8 trư ng dao ñ=ng theo th i gian. Trái v i trư ng
h;p này ta có xu hư ng xuBng.
Có 02 ñi m quan tr7ng cKn ghi nh :
1. Khi th8 trư ng trãi qua sA kháng cA, sA kháng cA trH thành hv tr;.
2. Vùng kháng cA hoLc hv tr; là vùng mà giá thư ng có mXc kháng cA hoLc hv tr; nhưng không phá v nó.
3.2 ĐưCng xu hư ng
Đư ng bi u dijn xu hư ng hKu như là d+ng ph_ bi)n nhDt c6a phân tích k5 thu t ñư;c s0 d2ng hi:n nay. Chúng hKu
như cũng là m=t d+ng không ñư;c s0 d2ng ñúng mXc nhDt.
N)u ñư;c v" ñúng, chúng có th chính xác như bDt kỳ phương pháp nào khác. Nhưng ñáng ti)c, phKn l n nh>ng
ngư i kinh doanh không v" ñúng hoLc h7 có làm cho ñư ng h;p v i th8 trư ng thay cho m=t hư ng khác.
Trong d+ng cơ bMn nhDt, m=t ñư ng lên ñư;c v" tT ñáy c6a vùng hv tr; (khe) có th nh n bi)t dj dàng. Trong m=t
hư ng xuBng, ñư ng xu hư ng ñư;c v" tT ñEnh c6a vùng kháng cA (ñEnh).
3.3 Kênh (Channels)
N)u chúng ta bư c thêm m=t bư c v lý thuy)t ñư ng xu hư ng và v" m=t ñư ng song song có cùng góc c6a ñư ng
lên hoLc xuBng, chúng ta s" t+o ra m=t kênh.

Đ t+o m=t kênh lên, ñơn giMn v" m=t ñư ng song song có cùng góc v i ñư ng hư ng lên và sau ñó d i ñư ng ñó
ñ)n v8 trí ch+m ñEnh gKn ñó. Đi u này nên ñư;c thAc hi:n cùng lúc v i t+o ñư ng xu hư ng.
Đ t+o m=t kênh xuBng, v" m=t ñư ng song song có cùng góc v i ñư ng xuBng và sau ñó d i ñư ng ñó t i v8 trí
ch+m ñáy gKn ñó nhDt. Đi u này nên ñư;c thAc hi:n cùng lúc v i t+o ñư ng xu hư ng.
Khi giá ch+m ñư ng xu hư ng dư i có th ñư;c s0 d2ng như vùng mua. Khi giá ch+m ñư ng xu hư ng trên có th s0
d2ng như m=t vùng bán.
Chương IV : Fibonacci
Chúng ta s" s0 d2ng tE sB Fibonacci nhi u trong kinh doanh vì v y chúng ta hãy h7c và quan tâm ñ)n nó.
Fibonacci là m=t ch6 ñ l n và có nhi u ñ tài nghiên cXu khác nhau v Fibonacci v i các tên g7i khác thư ng nhưng
chúng ta s" chE khái quát vài ñi m ñLc trưng.
Nhưng ai là Fibonacci và làm sao có th giúp b+n kinh doanh?
Leonardo Fibonacci là m=t nhà toán h7c vĩ ñ+i ngư i Ý, ông ñã sBng H th) kz 13, ngư i ñKu tiên chú ý các tz sB c6a
m=t dãy sB ñư;c xem như mô tM các tz l: tương quan tA nhiên gi>a các sA v t trong vũ tr2, bao g m d> li:u giá cM.
Tz l: xuDt hi:n tT m=t dãy sB sau : 1, 2, 3, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144… (sB sau bGng t_ng 02 sB li n trư c).
Sau m=t vài sB ñKu theo trình tA, n)u b+n ño tz sB c6a bDt kỳ m=t sB v i sB k) ti)p cao hơn b+n ñư;c 0.618, ví d2
34 chia 55 bGng 0.618. N)u b+n ño tz sB gi>a các sB xen k" b+n ñư;c 0.382, ví d2 34 : 89 = 0.382 và ñi u ñó gKn
như ñã giMi thích chúng s" ti)p t2c như th) nào. N)u b+n chia m=t sB Fibonacci bDt kỳ v i sB trư c, sau 2 sB luôn
luôn là 1.6 và sau 144 sB luôn luôn là 1.618
Các tz sB này ñư;c coi là “ý nghĩa vàng”. Các tz sB thêm vào ñã ñư;c tìm thDy t+o các b= tz sB như sau :
Price Retracement Levels (Các mYc thoái lui)

0.236, 0.382, 0.500, 0.618, 0.764
Price Extension Levels (Các mYc m_ r`ng)

0, 0.382, 0.618, 1.000, 1.382, 1.618
B+n s" không th t sA cKn bi)t làm th) nào ñ tính tDt cM các sB này. PhKn m m ñ th8 c6a b+n s" làm ñi u này cho
b+n. Nhưng s" tBt n)u bi)t rõ lý thuy)t cơ bMn ñGng sau công c2 vì b+n s" có ki)n thXc ñ kh c ghi.
B= tz sB ñKu tiên ñư;c s0 d2ng như các mXc thoái lui giá và ñư;c dùng trong kinh doanh như các mXc hv tr; và
kháng cA. Nh>ng ngư i kinh doanh trên toàn th) gi i xem các mXc này và ñLt các l:nh mua và bán t+i các mXc mà
nó trH thành m=t sA mong ñ;i tA hoàn thành.
B= tz sB thX hai ñư;c s0 d2ng như các mXc mH r=ng giá và ñư;c s0 d2ng như các mXc thu l;i. M=t lKn n>a, nh>ng
ngư i kinh doanh trên toàn th) gi i xem các mXc này và ñLt các l:nh mua và bán ñ thu l;i t+i các mXc mà nó trH
thành sA mong ñ;i tA hoàn thành (thi hành).
PhKn l n các phKn m m ñ th8 có cM các mXc Fibonacci Retracement và Price Extension. Đ áp d2ng các mXc
Fibonacci cho các bi u ñ giá, cKn thi)t xác ñ8nh Swing Highs và Swing Lows.
M=t Swing High là m=t thanh cao ng n h+n v i ít nhDt hai mXc cao trên cM trái và phMi c6a thanh cao ñ u thDp hơn
nó.
M=t Swing Low là m=t thanh thDp ng n h+n v i ít nhDt 02 mXc thDp trên cM trái và phMi c6a thanh thDp ñ u cao hơn
nó.
4.1 Fibonacci Retracement Levels (Các mYc thoái lui Fibonacci)
Trong m=t xu hư ng lên, quan ni:m chung là ñi theo th8 trư ng dAa vào vi:c thoái lui ñ)n m=t mXc hv tr; Fibonacci.
Đ tìm mXc thoái lui, b+n s" nh p vào m=t Swing Low ñáng k (quan tr7ng) và lôi con trW t i m=t Swing High m i

nhDt. Đi u này s" bi u dijn mvi m=t mXc thoái lui hi n th8 cM tz sB và mXc giá tương Xng. Hãy nhìn qua m=t vài ví
d2 v th8 trư ng hư ng lên.
Cách va các mYc thoái lui Fibonacci trên ñ th :
Dư i ñây là m=t ñ th8 theo gi c6a USD/JPY. † ñây chúng ta ñã v" các mXc thoái lui bGng cách nhDp vào Swing Low
t+i 110.78 vào ngày 12/07/05 và lôi con trW t i Swing High t+i 112.27 vào ngày 13/07/05. B+n có th nhìn thDy các
mXc ñư;c v" bHi phKn m m. Các mXc thoái lui là 111.92 (0.236), 111.70 (0.382), 111.52 (0.500) và 111.35
(0.618). Bây gi sA mong ñ;i là n)u U/J thoái lui tT mXc cao này, nó s" tìm thDy sA hv tr t+i m=t trong các mXc
Fibonacci bHi vì nh>ng ngư i kinh doanh s" ñLt l:nh mua t+i các mXc này khi th8 trư ng kéo trH l+i.
Bây gi hãy nhìn xem dijn bi)n thAc sA sau khi Swing High xMy ra. Th8 trư ng ñã kéo trH l+i qua ñúng mXc 0.236 và
ti)p t2c ch7c th6ng mXc 0.382 vào ngày k) ti)p nhưng không bao gi ñóng thAc sA bên dư i nó. CuBi ngày ñó, th8
trư ng h i ph2c l+i hư ng lên c6a nó. Rõ ràng vi:c mua t+i mXc 0.382 s" có m=t giao d8ch ng n h+n thành công.
Bây gi hãy xem làm th) nào chúng ta s" s0 d2ng các mXc thoái lui Fibonacci trong m=t xu hư ng xuBng. Đây là
m=t bi u ñ theo gi cho EUR/USD. Như b+n có th thDy, chúng ta phát hi:n Swing High t+i 1.3278 vào ngày
28/02/05 và Swing Low t+i 1.3169 hai gi sau ñó. Các mXc thoái lui là 1.3236 (0.618), 1.3224 (0.500), 1.3211
(0.382) và 1.3195 (0.236). SA mong ñ;i ñBi v i xu hư ng xuBng là nó thoái lui tT mXc cao này, nó s" ch+m trán sA
kháng cA t+i m=t trong các mXc Fibonacci bHi vì nh>ng ngư i kinh doanh s" ñLt l:nh bán t+i các mXc này khi th8
trư ng cB g ng phá mXc ph2c h i.
Hãy ki m tracái gì xMy ra ti)p. Bây gi không còn tBt ñpp. Th8 trư ng ñã cB g ng c6ng cB l+i (h i ph2c) nhưng nó chE
vTa ñ6 vư;t qua mXc 0.382 ñâm t i mXc cao 1.3227 và nó ñã thAc sA ñóng dư i nó. Sau thanh ñó, b+n có th thDy
rGng sA h i ph2c ñMo chi u và hư ng xuBng ti)p t2c. B+n nên thAc hi:n bán t+i mXc 0.382
Đây là m=t ví d2 khác. Đây là m=t ñ th8 theo gi cho GBP/USD. Chúng ta có m=t Swing High 1.7438 vào ngày
26/07/05 và m=t Swing Low 1.7336 vào ngày k) ti)p. Như v y các mXc thoái lui c6a chúng ta là : 1.7399 (0.618),
1.7387 (0.500), 1.7375 (0.382) và 1.7360 (0.236). Nhìn vào ñ th8, th8 trư ng trông như nó cB g ng phá v mXc
0.500 trong vài th i ñi m nhưng thDt b+i. Vì v y ñLt l:nh bán t+i mXc 0.500 là m=t giao d8ch thành công.
N)u b+n ñã thAc hi:n, b+n s" mDt vài mi)ng cAc kỳ béo bH! Hãy nhìn xem cái gì ñã xMy ra. Swing Low mong ñ;i là
ñáy c6a xu hư ng xuBng, th8 trư ng h i ph2c bên trên ñi m Swing High.
B+n có th thDy tT ví d2 này th8 trư ng thư ng tìm thDy ít nhDt sA hv tr; (trong xu hư ng lên) hoLc sA kháng cA t+m
th i (trong xu hư ng xuBng) t+i các mXc thoái lui Fibonacci. Rõ ràng là có m=t vài vDn ñ ñ quan tâm H ñây. Không
có cách nào ñ bi)t mXc s" cung cDp sA hv tr;. MXc 0.236 dư ng như ñưa ra sA hv tr; hoLc kháng cA y)u nhDt,
trong khí ñó các mXc khác ñưa ra sA hv tr;/ kháng cA gKn như cùng tKn suDt. Cho dù là các ñ th8 trên bi u dijn th8
trư ng thư ng chE thoái lui t i mXc 0.382, nó không có nghĩa mvi lKn giá s" ch+m mXc ñó và ñMo hư ng. Đôi khi nó
s" ch+m mXc 0.500 và ñMo hư ng, nh>ng lKn khác nó s" ch+m mXc 0.618 và ñMo hư ng, và nh>ng lKn khác n>a giá
s" bW qua tDt cM các mXc Fibonacci và bay qua tDt cM các mXc này. Hãy nh rGng, th8 trư ng s" không luôn luôn h i
ph2c l+i xu hư ng lên c6a nó sau khi ñ+t ñ)n mXc hv tr; t+m th i, nhưng thay vào ñó ti)p t2c suy giMm dư i mXc
Swing Low cuBi cùng. Tương tA v i xu hư ng giMm. Th8 trư ng có th thay vì ti)p t2c trên mXc Swing High cuBi
cùng.
Vi:c thay ñ_i các ñi m dTng là m=t sA thách ñB. Có th tBt nhDt là ñLt ñi m dTng dư i Swing Low sau cùng (trên xu
hư ng tăng) hoLc trên Swing High (trên xu hư ng giMm), nhưng ñi u này cKn ch8u mXc m+o hi m cao tương Xng v i
ti m năng l;i nhu n trong kinh doanh.
M=t vDn ñ khác là xác ñ8nh các ñi m Swing Low và Swing High ñ b t ñKu tT ñó t+o các mXc thoái lui Fibonacci. M7i
ngư i nhìn vào ñ th8 khác nhau và vì v y s" có các ñi m Swing Low và Swing High c6a riêng mình.
4.2 Fibonacci Price Extension Levels (Các mYc m_ r`ng Fibonacci)
Trong m=t xu hư ng lên, quan ñi m chung là thu l;i nhu n trên các giao d8ch mua t+i các mXc mH r=ng giá
Fibonacci. B+n xác ñ8nh các mXc mH r=ng bGng cách s0 d2ng 03 click chu=t. Trư c tiên, nhDp vào m=t Swing Low
ñáng k , sau ñó rê con trW và click trên Swing High m i nhDt. CuBi cùng, rê con trW xuBng trH l+i và nhDp trên Swing
Low thoái lui. Đi u này s" hi n th8 các mXc mH r=ng giá chE ra cM tz sB và các mXc giá tương Xng.
Cách va các mYc m_ r`ng Fibonacci trên ñ th :

Trên bi u ñ USD/CHF 1‰gi , chúng ta ñã v" các mXc mH r=ng bGng cách nhDp trên Swing Low t+i 1.2447 ngày
14/08/05 và rê trW ñ)n Swing High t+i 1.2593 ngày 15/08/15 và sau ñó kéo xuBng t i mXc thoái lui Swing Low
1.2541 ngày 15/08/05. Các mXc mH r=ng Fibonacci ñư;c t+o ra là 1.2597 (0.382), 1.2631 (0.618), 1.2687 (1.000),
1.2743 (1.382), 1.2760 (1.500), và 1.2777 (1.1618).
Bây gi hãy nhìn xem ñi u gì thAc sA ñã xMy ra sau khi mXc thoái lui Swing Low xMy ra.
• Th8 trư ng h i ph2c ñ)n mXc 0.500

• giMm xuBng trH l+i mXc thoái lui Swing Low
• sau ñó h i ph2c trH lên mXc 0.500
• giMm nhp trH l+i
• h i ph2c ñ)n mXc 0.618
• xuBng trH l+i mXc 0.382 là mXc hv tr;
• sau ñó h i ph2c lên ñ)n mXc 1.382
• c6ng cB m=t chút
• sau ñó h i ph2c t i mXc 1.500
B+n có th nhìn thDy tT các ví d2 này là th8 trư ng thư ng tìm thDy sA kháng cA t+m th i t+i các mXc mH r=ng
Fibonacci, không phMi là luôn luôn nhưng thư ng xMy ra. Như trong các ví d2 v các mXc thoái lui, nên nói rõ rGng có
m=t vài vDn ñ cKn bàn H ñây. TrXơc tiên, không có cách ñ bi)t mXc s" cung cDp sA kháng cA. MXc 0.500 là m=t
mXc tBt ñ thu v các giao d8ch long (mua) bDt kỳ trong ví d2 trên vì th8 trư ng ñã thoái lui trH l+i mXc ban ñKu c6a
nó, nhưng n)u b+n ñóng giao d8ch, b+n s" bW mDt nhi u l;i nhu n.
M=t vDn ñ khác là vi:c các ñ8nh Swing Low ñ b t ñKu tT ñó t+i các mXc Fibonacci. M=t cách là tT Swing Low cuBi
cùng như chúng ta ñã làm trong ví d2; m=t cách khác là tT Swing Low thDp nhDp c6a 30 thanh (bar) trư c ñó. M=t
lKn n>a, không chE có 1 cách ñ xác ñ8nh ñi m này, và vì v y nó trH thành m=t trò suy ñoán.
Đư;c r i, hãy nhìn xem các mXc mH r=ng Fibonacci có th ñư;c s0 d2ng trong m=t xu hư ng xuBng. Trong m=t xu
hư ng xuBng, ý nghĩ chung là thu l;i trên m=t giao d8ch bán t+i m=t mXc mH r=ng giá Fibonacci vì th8 trư ng thư ng
tìm thDy sA hv tr; t+m th i t+i các mXc này.
Trên bi u ñ EUR/USD này, chúng ta v" các mXc mH r=ng Fibonacci bGng cách nhDp trên Swing High t+i 1.2137
ngày 15/07/2005 và rê con trW t i Swing Low t+i 1.2021 ngày 15/08/05 và sau ñó kéo xuBng mXc thoái lui cao
1.2085. Các mXc mH r=ng ñư;c t+o là 1.2041 (0.382), 1.2027 (0.500), 1.2013 (0.618), 1.1969 (1.000), 1.1925
(1.382), 1.1911 (1.500) và 1.1897 (1.618).
Bây gi hãy nhìn xem ñi u gì thAc sA ñã xMy ra sau khi mXc thoái lui Swing Low xMy ra.
• Th8 trư ng giMm xuBng hKu như t i mXc 0.382 và ñ+t ñ)n mXc hv tr;
• Th8 trư ng sau ñó giao d8ch cân bGng gi>a mXc thoái lui Swing High và mXc 0.382
• CuBi cùng, th8 trư ng phá v qua mXc 0.382 và ngTng l+i trên mXc 0.500
• Sau ñó nó phá v mXc 0.500 và xuBng ñ)n mXc 1.000
M=t mình các mXc Fibonacci s" không làm cho b+n giàu. Tuy nhiên, các mXc Fibonacci ch c ch n h>u d2ng như là
m=t phKn c6a phương thXc giao d8ch hi:u quM mà nó bao g m các k5 thu t và phân tích khác. B+n thDy ñó, chìa
khóa t i m=t h: thBng giao d8ch hi:u quM là k)t h;p m=t sB công c2 phân tích ñư;c áp d2ng.
TDt cM nh>ng ngư i kinh doanh bi)t cách s0 d2ng và phBi h;p các công c2 phân tích (bao g m cM Fibonacci) ñ t+o
ra sA khác nhau. Bài h7c này v các mXc Fibonacci có th là m=t công c2 h>u ích, nhưng không bao gi giao d8ch
chE dAa vào m=t mình các mXc Fibonacci.
Tóm t-t :
• Các mXc thoái lui Fibonacci là 0.236, 0.382, 0.500, 0.618, 0.764
• Các mXc thoái lui Fibonacci ñư;c s0 d2ng như các mXc hv tr; và kháng cA
• Các mXc mH r=ng Fibonacci là 0, 0.382, 0.618, 1.000, 1.382, 1.618
• Các mXc mH r=ng Fibonacci ñư;c s0 d2ng như các mXc thu l;i
PhKn l n m7i ngư i bW l cơ h=i bHi vì nó phMi ñư;c xem xét trên toàn di:n.

Chương V : ĐưCng trung bình (Moving Averages)
M=t ñư ng trung bình là cách làm ph‹ng ho+t ñ=ng bi)n ñ=ng giá theo th i gian. Nghĩa là b+n lDy giá tr8 trung bình
c6a giá ñóng trong m=t khoMng th i gian “x”.
GiBng như m7i công c2, nó ñư;c s0 d2ng ñ hv tr; chúng ta tiên ñoán giá trong tương lai. Nhìn vào ñ= dBc c6a
ñư ng trung bình b+n có th ñoán giá s" bi)n ñ_i như th) nào.
Như tôi ñã nói, ñư ng trung bình làm ph‹ng ho+t ñ=ng c6a giá. Có nhi u ki u ñư ng trung bình khác nhau, và mvi
ki u có các mXc làm ph‹ng riêng. Nói chung, ñư ng trung bình ph‹ng hơn thì phMn ánh sA bi)n ñ=ng giá ch m hơn.
Đư ng trung bình nhDp nhô hơn thì phMn ánh sA bi)n ñ=ng giá nhanh hơn.
Tôi s" giMi thích ưu và khuy)t c6a mvi ki u sau, bây gi hãy nhìn xem các ki u ñư ng trung bình khác nhau và
chúng ñư;c tính bGng cách nào.
5.1 ĐưCng trung bình ñơn gi2n (Simple Moving Average Q SMA)
M=t ñư ng trung bình ñơn giMn là ki u ñư ng trung bình ñơn giMn nhDt. M=t cách cơ bMn, m=t ñư ng trung bình ñơn
giMn ñư;c tính bGng cách tính t_ng các giá ñóng trong sB khoMng th i gian “x” và chia cho “x”. Có lKm l^n không?
Cho phép tôi giMi thích. N)u b+n v" m=t ñư ng trung bình ñơn giMn cho sB khoMng th i gian là 5 trên m=t bi u ñ 1
gi , b+n s" c=ng giá ñóng c6a 5 gi và chia cho 5 và như v y b+n có m=t ñư ng trung bình ñơn giMn.
N)u b+n v" ñư ng trung bình ñơn giMn cho khoMng th i gian là 5 trên m=t bi u ñ 10 phút, b+n s" c=ng giá ñóng c6a
50 phút và sau ñó chia cho 5.
HKu h)t các công c2 v" ñ th8 s" thAc hi:n tDt cM vi:c tính toán cho b+n. Chúng ta phMi bi)t cách tính toán m=t
ñư ng trung bình ñơn giMn bHi vì ñi u này quan tr7ng ñ b+n hi u các m=t ñư ng trung bình ñư;c tính toán. N)u b+n
hi u cách mvi ñư ng trung bình ñư;c tính toán, b+n có th ñưa ra quy)t ñ8nh c6a riêng b+n nên ch7n ki u nào thì tBt
hơn.
GiBng như bDt kỳ công c2 khác, các ñư ng trung bình ho+t ñ=ng như m=t b= delay (làm trj). BHi vì b+n ñang lDy giá
tr8 trung bình c6a giá, b+n thAc sA chE ñang xem dA báo giá tương lai và không phMi là m=t cái nhìn ch c ch n c6a
tương lai.
Đây là m=t ví d2 v cách các ñư ng trung bình làm ph‹ng ho+t ñ=ng giá cM. Trên ñ th8 trên, b+n có th thDy 03
ñư ng SMA khác nhau. Như b+n nhìn thDy, ñư ng SMA cho khoMng th i gian dài hơn là ñư ng ch m trj hơn so v i
giá. Chú ý rGng ñư ng 62SMA cách xa hơn giá hi:n th i so v i các ñư ng 30 và 5 SMA. BHi vì v i ñư ng 62 SMA b+n
tính t_ng giá ñóng c6a 62 khoMng th i gian và chia cho 62. Vi:c b+n s0 d2ng sB khoMng th i gian cao hơn làm vi:c
phMn ánh sA bi)n ñ=ng giá ch m hơn.
Đư ng SMA trong ñ th8 này hi n th8 cho b+n cMm nh n chung v th8 trư ng theo th i gian. Thay vì chE nhìn vào giá
hi:n t+i c6a th8 trư ng, ñư ng trung bình cho chúng ta m=t các nhìn r=ng hơn và chúng ta có th ñưa ra dA ñoán giá
tương lai.
5.2 ĐưCng trung bình lũy thca (Exponential Moving Average Q EMA)
MLc dù ñư ng SMA là m=t công c2 tuy:t v i nhưng có m=t ñi m khuy)t l n. ĐTơng SMA rDt dj b8 vô hi:u hóa. Hãy
ñ tôi ñưa m=t ví d2 v ñi u này :
Chúng ta v" m=t ñư ng SMA v i th i gian là 5 trên ñ th8 ngày c6a EUR/USD và các giá ñóng c6a 5 ngày vTa qua
như sau :
Day 1: 1.2345
Day 2: 1.2350
Day 3: 1.2360
Day 4: 1.2365
Day 5: 1.2370
Đư ng SMA s" ñư;c tính như sau :

(1.2345+1.2350+1.2360+1.2365+1.2370)/5= 1.2358

Đ6 chính xác không? vi:c gì n)u giá ngày thX 2 là 1.2300? K)t quM c6a ñư ng SMA s" thDp hơn m=t ít và ñi u này
mang ñ)n cho b+n ý nghĩ giá ñang ñi xuBng, trong khi ñó thAc t) ngày 2 có th chE là m=t sA ki:n t+i m=t th i gian.
V i ñi u này, tôi ñang cB g ng nói rGng ñôi khi ñư ng SMA có th quá ñơn giMn. N)u có m=t cách khác ñ b+n có th
lo+i bW xung nh7n ñ b+n s" không sai lKm. Có m=t cách, nó ñư;c g7i là ñư ng trung bình lũy thTa (EMA)
Đư ng EMA ch8u Mnh hưHng nhi u hơn ñBi v i các khoMng th i gian m i nhDt. Trong ví d2 trên, ñư ng EMA s" ñLt
nLng vào ngày 3 ñ)n ngày 5, nghĩa là xung nh7n c6a ngày 2 s" ít giá tr8 hơn và s" không Mnh hưHng ñư ng trung
bình nhi u. Đư ng EMA chú tr7ng hơn vào hành ñ=ng hi:n gi c6a nh>ng ngư i giao d8ch.
Khi giao d8ch, nhìn xem nh>ng ngư i giao d8ch ñang làm gì quan tr7ng hơn là xem h7 ñã làm gì trong tuKn qua hoLc
tháng qua.
5.3 Cái nào t t hơn : SMA hay EMA?
Trư c tiên hãy b t ñKu v i m=t ñư ng EMA. Khi b+n muBn m=t ñư ng trung bình phMn ánh ho+t ñ=ng giá nhanh hơn
thì m=t ñư ng EMA v i sB khoMng th i gian ng n là cách tBt nhDt. Đi u này có th giúp b+n n m b t xu hư ng giá
rDt s m và k)t quM là l;i nhu n cao hơn.
ThAc v y, b+n n m b t m=t xu hư ng s m hơn, b+n có th giao d8ch trên xu hư ng ñó dài hơn và thu vào nhi u l;i
nhu n! MLt trái ñBi v i m=t ñư ng trung bình bi)n ñ=ng nhDp nhô là b+n có th b8 ñánh lTa, bHi vì ñư ng trung bình
phMn ánh quá nhanh ñBi v i giá cM và b+n có th nghĩ rGng m=t xu hư ng m i ñang hình thành nhưng thAc t) nó có
th chE là m=t xung nh7n.
V i m=t ñư ng SMA, khi b+n muBn m=t ñư ng trung bình ph‹ng hơn và phMn ánh ch m hơn ho+t ñ=ng giá cM, thì
m=t SMA v i sB khoMng th i gian dài hơn là cách tBt nhDt. MLc dù nó ch m phMn ánh ho+t ñ=ng giá, nó s" giúp b+n
không b8 sai lKm. MLt trái là nó có th làm b+n quá ch m và b+n có th l mDt m=t cơ h=i giao d8ch tBt.
SMA EMA
Ưu: Hi n th8 m=t ñ th8 lo+i trT các dDu Bi)n ñ=ng nhanh, tBt ñ hi n th8
hi:u giM các ñMo giá vTa xMy ra
Khuyet: Bi)n ñ_i ch m, ñi u này có th Dj ñưa ra các dDu hi:u giM hơn và
mang ñ)n các báo hi:u mua hoLc ñưa ra các báo hi:u sai lKm.
bán trj
V y thì cái nào tBt hơn? Th t khó ñ b+n quy)t ñ8nh. Nhi u ngư i giao d8ch v" nhi u ñư ng trung bình khác nhau ñ
có m=t cái nhìn t_ng quát. H7 có th s0 d2ng ñư ng SMA v i sB khoMng th i gian dài ñ tìm xu hư ng bao quát và
sau ñó s0 d2ng ñư ng EMA v i sB khoMng th i gian ng n ñ xác ñ8nh th i ñi m tBt ñ giao d8ch.
ThAc t), nhi u h: thBng giao d8ch ñư;c xây dAng dAa trên “Các giao chéo ñTơng trung bình”. Sau phKn này, chúng
ta s" xem m=t ví d2 v cách s0 d2ng các ñư ng trung bình như là m=t phKn c6a h: thBng giao d8ch.
Tóm t-t:
• M=t ñTơng trung bình là cách làm ph‹ng ho+t ñ=ng giá cM
• Có nhi u ki u ñư ng trung bình. Hai ki u thông d2ng nhDt là SMA và EMA
• SMA là d+ng ñư ng trung bình ñơn giMn nhDt, nhưng dj b8 Mnh hưHng (t_n thương) ñBi v i các xung nh7n.
• ĐTơng EMA ñLt nLng ñBi v i giá m i xMy ra và do ñó chE cho chúng ta thDy nh>ng ngư i giao d8ch hi:n ñang
làm gì.
• Bi)t ñư;c nh>ng ngư i giao d8ch hi:n ñang làm gì quan tr7ng hơn là bi)t h7 ñã làm gì tuKn qua hoLc tháng
qua.
• Các ñư ng SMA ph‹ng hơn so v i các ñư ng EMA
• Các ñư ng trung bình v i sB khoMng th i gian dài hơn thì ph‹ng hơn so v i sB khoMng th i gian ng n
• Các ñư ng trung bình nhDp nhô thì phMn ánh ho+t ñ=ng giá nhanh hơn và có th n m b t các xu hư ng s m.
Tuy nhiên, bHi vì chúng phMn ánh nhanh nên chúng có th dj b8 Mnh hưHng ñBi v i các xung và có th ñánh lTa b+n.
• Các ñư ng trung bình ph‹ng phMn ánh ho+t ñ=ng giá ch m hơn nhưng s" giúp b+n tránh các xung và không
sai lKm. Tuy nhiên, bHi vì chúng phMn ánh ch m nên có th làm b+n giao d8ch ch m và bW l các cơ h=i tBt.
• Cách tBt nhDt ñ s0 d2ng các ñư ng trung bình là v" nhi u ki u khác nhau trên m=t ñ th8 ñ b+n có th
thDy cM bi)n ñ_i theo khoMng th i gian dài và bi)n ñ_i theo khoMng th i gian ng n.
Chương VI : Các công cg dU báo bi u ñ thông dgng (Chart Indicators)

Cái gì là h=p công c2 c6a nh>ng ngư i giao d8ch? Đơn giMn thôi, h=p công c2 c6a b+n là cái b+n s" s0 d2ng ñ xây
dAng tài khoMn giao d8ch c6a b+n.
ĐBi v i bài này, b+n h7c các công c2 dA báo (indicator, sau ñây chE g7i ñơn giMn là các công c2). B+n có th không
cKn thi)t s0 d2ng tDt cM các công c2 này, nhưng nó v^n tBt ñ b+n có cái lAa ch7n. Hãy b t ñKu.
6.1 Bollinger Bands
DMi băng Bollinger ñư;c s0 d2ng ñ ño sA bDt _n ñ8nh c6a th8 trư ng. Công c2 này cho b+n bi)t th8 trư ng yên lLng
hay sôi ñ=ng! Khi th8 trư ng yên lLng, dMi băng co hpp l+i; và khi th8 trư ng sôi ñ=ng dMi băng r=ng ra. Chú ý trên ñ
th8 bên dư i khi giá ñXng yên dMi băng gKn như sát l+i v i nhau, nhưng khi giá tăng dMi băng trãi r=ng ra.
Đó là tDt cM nh>ng gì chúng ta có. Vâng, tôi có th ti)p t2c và quDy rKy b+n v i l8ch s0 c6a dMi băng Bollinger, cách
tính nó, các công thXc toán ñGng sau nó và ti)p n>a, nhưng tôi thAc sA không muBn ñưa ra thêm.
Tôi nghĩ rGng ñi u quan tr7ng là phMi chE cho b+n cách Xng d2ng các dMi băng Bollinger vào giao d8ch c6a b+n.
Ghi chú : n)u b+n thAc sA muBn h7c v cách tính toán dMi băng Bollinger b+n có th vào trang
www.bollingerbands.com
6.1.1 The Bollinger Bounce
Đi u ñKu tiên b+n nên bi)t v các dMi băng Bollinger là giá có khuynh hư ng quay trH l+i gi>a dMi băng. Đây là toàn
b= ý nghĩa c6a Bollinger bounce. ĐBi v i trư ng h;p này, nhìn vào ñ th8 trên b+n có th cho bi)t giá s p t i như th)
nào?
N)u b+n trM l i là xuBng thì b+n ñúng! Như b+n thDy, giá xuBng trH l+i vùng gi>a dMi băng.
Đó là tDt cM nh>ng gì chúng ta có. Cái b+n vTa thDy là m=t ñư ng Bollinger bounce kinh ñi n. Các dMi băng Bollinger
ho+t ñ=ng như các mXc hv tr; và kháng cA nhW. ĐBi v i khung th i gian dài, các dMi băng s" m+nh hơn. Nhi u ngư i
giao d8ch ñã phát tri n h: thBng dAa trên các bounce ñ phát ñ+t. Chi)n thu t này ñư;c s0 d2ng tBt nhDt khi th8
trư ng ñang lên xuBng gi>a 02 mXc và không có xu hư ng rõ ràng.
Bây gi hãy xem cách s0 d2ng dMi băng Bollinger khi th8 trư ng hình thành xu hư ng.
6.1.2 Bollinger Squeeze
Tên Bollinger squeeze (ép l+i) tA nó cũng giMi thích khá rõ. Khi các dMi băng ép l+i v i nhau, nó thư ng có nghĩa là
m=t cú phá v s p xMy ra. N)u giá ñ b t ñKu vư;t khWi dMi băng trên thì hư ng bi)n ñ_i s" thư ng là tăng. N)u giá
ñ b t ñKu vư;t khWi dMi băng dư i thì hư ng bi)n ñ_i s" thư ng là ti)p t2c ñi xuBng. Nhìn trên ñ th8 trên, b+n có
th nhìn thDy các dMi băng ép sát l+i nhau. Giá b t ñKu vư;t khWi dMi băng bên trên. DAa vào thông tin này b+n nghĩ
giá s" có bi)n ñ_i như th) nào?
N)u b+n trM l i tăng thì b+n ñúng. Đây là cách m=t Bollinger Squeeze tiêu bi u làm vi:c. Chi)n thu t này ñư;c thi)t
k) ñ b+n có khM n m b t ñư;c m=t bi)n ñ_i s m. D+ng này không xMy ra hGng ngày, nhưng b+n có th phát hi:n ra
chúng vài lKn m=t tuKn n)u b+n xem ñ th8 15 phút.
Bây gi b+n bi)t các DMi băng Bollinger là gì, và b+n bi)t cách s0 d2ng chúng. Có nhi u ñi u khác b+n có th thAc
hi:n v i Bollinger Bands, nhưng có 02 chi)n thu t ph_ bi)n nhDt. Và bây gi b+n có thêm m=t công c2, chúng ta có
th chuy n sang m=t công c2 khác.
6.2 MACD
MACD là m=t vi)t t t c6a Moving Average Convergence Divergence (Trung bình bi)n ñ_i phân kỳ h=i t2). Công c2
này ñư;c s0 d2ng ñ xác ñ8nh các trung bình bi)n ñ_i ñ cho bi)t m=t xu hư ng m i, tăng giá hay giMm giá. Sau tDt
cM, ưu tiên sB m=t c6a chúng ta trong giao d8ch là có th tìm ra xu hư ng bHi vì vi:c này làm ra ti n.
V i ñ th8 MACD, b+n s" thư ng thDy có 03 thông sB ñư;c s0 d2ng ñ cài ñLt nó. ĐKu tiên là sB khoMng th i gian
dùng ñ tính trung bình bi)n ñ_i nhanh, thX hai là sB khoMng th i gian ñư;c dùng trong trung bình bi)n ñ_i ch m, và
thX ba là sB thanh ñư;c s0 d2ng ñ tính trung bình bi)n ñ_i c6a sai bi:t gi>a các ñTơng trung bình bi)n ñ_i nhanh và
ñư ng trung bình bi)n ñ_i ch m.

Ví d2 n)u b+n có các thông sB MACD là “12, 26, 9” (thư ng là giá tr8 ngKm ñ8nh cho ñ th8), chúng ta hi u như sau :
1. SB 12 ñ+i di:n cho 12 thanh trư c ñó c6a ñư ng trung bình bi)n ñ_i nhanh
2. SB 26 ñ+i di:n cho 26 thanh trư c ñó c6a ñư ng trung bình bi)n ñ_i ch m
3. SB 9 ñ+i di:n cho 9 thanh trư c ñó c6a sai bi:t gi>a 02 ñư ng trung bình bi)n ñ_i. Đi u này ñư;c v" bHi các
ñư ng v+ch ñXng g7i là m=t histogram (các ñư ng xanh trong bi u ñ trên)
Có m=t quan ni:m sai lKm chung ñBi v i các ñư ng c6a ñ th8 MACD. Hai ñư ng kt ñư;c v" không là ñư ng trung
bình bi)n ñ_i c6a giá. Thay vào ñó, chúng là các ñư ng trung bình bi)n ñ_i c6a SAI BIŽT gi>a hai ñư ng trung bình
bi)n ñ_i.
Trong ví d2 trên, ñư ng trung bình bi)n ñ_i nhanh hơn là ñư ng trung bình bi)n ñ_i c6a sai bi:t gi>a ñư ng trung
bình bi)n ñ_i 12 và 26. Đư ng trung bình bi)n ñ_i ch m hơn v" giá tr8 trung bình c6a ñư ng MACD trư c. M=t lKn
n>a, ñBi v i ví d2 trên, là ñư ng trung bình bi)n ñ_i v i sB khoMng th i gian là 9. Nghĩa là chúng ta ñang nói t i giá
tr8 trung bình c6a 9 th i ño+n trư c ñó c6a ñư ng MACD nhanh và v" nó thành ñư ng trung bình bi)n ñ_i ch m
hơn. Đi u này làm ph‹ng ñư ng ban ñKu hơn và cho chúng ta m=t ñư ng chính xác hơn.
Histogram v" sA sai bi:t gi>a ñư ng trung bình nhanh và ñư ng trung bình ch m. N)u b+n nhìn bi u ñ gBc ban
ñKu, b+n có th thDy rGng 02 ñư ng trung bình tách bi:t, histogram l n hơn. Đi u này ñư;c g7i là sA phân kỳ
(divergence) bHi vì ñư ng trung bình bi)n ñ_i nhanh thì phân kỳ hoLc di chuy n tách xa ñư ng trung bình bi)n ñ_i
ch m. Khi các ñư ng trung bình bi)n ñ_i ti)n l+i gKn nhau thì histogram nhW hơn. Đi u này g7i là h=i t2
(convergence) bHi vì ñư ng trung bình bi)n ñ_i nhanh ti)n gKn l+i ñư ng trung bình bi)n ñ_i ch m. Và như v y
chúng ta có tên g7i MACD.
6.2.1 MACD giao nhau
BHi vì có 02 ñư ng trung bình bi)n ñ_i v i tBc ñ= khác nhau, ñư ng nhanh hơn hi n nhiên s" phMn ánh bi)n ñ_i giá
nhanh hơn v i ñư ng ch m. Khi m=t xu hư ng m i xMy ra, ñư ng nhanh hơn s" phMn ánh trư c tiên và cuBi cùng là
c t qua ñư ng ch m. Khi 02 ñTơng chéo nhau và ñư ng nhanh b t ñKu tách xa ñTơng ch m m=t xu hư ng m i ñã
hình thành.
TT ñ th8 trên, b+n có th thDy rGng ñư ng nhanh c t ngang bên dư i ñư ng ch m và chE m=t hư ng xuBng m i. Chú
ý rGng khi các ñư ng giao nhau histogram t+m th i bi)n mDt. Đi u này xMy ra vì sA sai bi:t gi>a các ñư ng lúc này
là 0. Khi hư ng xuBng hình thành và ñư ng nhanh tách xa ñư ng ch m, histogram l n hơn, ñi u này cho bi)t m=t xu
hư ng m+nh.
Có m=t h+n ch) ñBi v i ñư ng MACD. Các ñư ng trung bình bi)n ñ_i có khuynh hư ng ch m so v i giá. Tuy nhiên,
nó v^n là m=t công c2 ñư;c ưa thích nhDt.
6.3 Parabolic SAR
TT trên t i gi , chúng ta ñã xem các công c2 ch6 y)u nhGm b t ñư;c th i ñi m b t ñKu m=t xu hư ng m i. Vi:c xác
ñi m m=t xu hư ng m i là quan tr7ng, và quan tr7ng không kém là có th xác ñ8nh ñi m k)t thúc c6a m=t xu
hư ng.
M=t công c2 có th giúp chúng ta xác ñ8nh ñi m k)t thúc m=t xu hư ng là Parabolic SAR( Stop And Reversal, ngTng
và ñMo hư ng). M=t Parabolic SAR v" các chDm trên ñ th8 ñ chE khM năng ñMo hư ng c6a giá. TT ñ th8 trên, b+n có
th thDy rGng các ñi m chuy n tT bên dư i các giá ñ trong xu hư ng lên, lên bên trên các giá ñ khi xu hư ng
chuy n sang hư ng xuBng.
6.3.1 Si dgng Parabolic SAR
Đi u tBt ñpp v ñư ng Parabolic SAR là s0 d2ng rDt ñơn giMn. Khi các ñi m bên dư i các giá ñ nó là tín hi:u mua;
và khi các ñi m bên trên các giá ñ nó là tín hi:u bán. Đây có l" là công c2 dj hi u nhDt bHi vì nó cho bi)t cM giá
ñang tăng hay giMm. Công c2 này này ñư;c s0 d2ng tBt nhDt trong các th8 trư ng có xu hư ng h i ph2c hoLc giMm
dài. B+n ñTng s0 d2ng công c2 này trong th8 trư ng lên xuBng liên t2c, nơi mà giá bi)n ñ=ng ngang.
6.4 Stochastics
Stochastic là m=t công c2 khác hv tr; chúng ta xác ñ8nh ñi m mà m=t xu hư ng có th k)t thúc. Stochastic là m=t
oscillator (công c2 t+o dao ñ=ng) ñ ño các tr+ng thái mua vư;t (overbought) và bán vư;t (oversold) trong th8
trư ng. Hai ñư ng tương tA các ñư ng MACD v ý nghĩa m=t ñư ng nhanh hơn ñư ng còn l+i.

6.4.1 Cách áp dgng ñưCng Stochastic
Như tôi ñã nói, ñư ng Stochastic chE cho chúng ta th i ñi m th8 trư ng bán vư;t hoLc mua vư;t. Các ñư ng
Stochastic ñư;c chia tT 0 ñ)n 100. Khi các ñư ng stochastic bên trên 70 (ñư ng chDm ñW trong ñ th8 trên) thì có
nghĩa là th8 trư ng mua vư;t. Khi các ñư ng stochastic bên dư i 30 (ñư ng chDm xanh) thì có nghĩa là th8 trư ng
bán vư;t. Như qui lu t, chúng ta mua khi th8 trư ng bán vư;t và bán khi th8 trư ng mua vư;t
Nhìn vào ñ th8 trên, b+n có th nhìn thDy rGng các ñư ng stochastic ñã hi n th8 các tr+ng thái mua vư;t khá nhi u
lKn. DAa vào thông tin này, b+n có th ñoán giá s" dijn bi)n ti)p ra sao?
N)u b+n nói rGng giá s" xuBng thì b+n hoàn toàn ñúng. BHi vì th8 trư ng ñã bán vư;t trong m=t khoMng th i gian dài,
m=t gi i h+n ñMo chi u xMy ra.
Đó là d+ng cơ bMn c6a Stochastics. Nhi u ngư i giao d8ch s0 d2ng các ñư ng stochastic bGng các cách khác nhau,
nhưng m2c ñích chính c6a công c2 này là chE cho chúng ta v8 trí th8 trư ng mua vư;t hoLc bán vư;t.
6.5 Relative Strength Index QRSI (chj s sYc m nh tương ñ i)
ChE sB sXc m+nh tương ñBi (RSI) tương tA như ñư ng Stochastic, nó nh n bi)t các tr+ng thái mua vư;t và bán vư;t
trong th8 trư ng. Nó cũng ñư;c chia tT 0 ñ)n 100. ĐBi v i ñ th8 này, dư i 20 chE bán vư;t trong khi trên 80 chE mua
vư;t.
6.5.1 Si dgng RSI
RSI có th ñư;c s0 d2ng giBng như Stochastic. TT ñ th8 trên b+n có th thDy là khi RSI xuBng dư i 20 nó nh n bi)t
m=t th8 trư ng bán vư;t. Sau khi giMm, giá nhanh chóng tăng trH l+i.
RSI là m=t công c2 rDt thông d2ng bHi vì nó cũng có th ñư;c s0 d2ng ñ xác ñ8nh sA hình thành m=t xu hư ng. N)u
b+n nghĩ rGng m=t xu hư ng ñang ñư;c hình thành, hãy lư t qua RSI và xem nó H trên hay dư i 50. N)u b+n ñang
mong ñ;i m=t xu hư ng tăng giá thì hãy ñMm bMo RSI trên 50. N)u b+n ñang mong ñ;i m=t xu hư ng giMm giá thì
hãy ch c ch n là RSI dư i 50.
Trong ñ th8 trên, b+n có th thDy m=t xu hư ng tăng giá ti m năng ñang t+o thành. Đ tránh b8 ñánh lTa, b+n có
th ñ;i cho RSI vư;t qua trên 50 ñ xác ñ8nh xu hư ng c6a b+n. Khi RSI vư;t qua trên 50, ñó là m=t xác nh n tBt là
m=t hư ng lên ñã thAc sA hình thành.
6.6 Ket hDp các indicator v i nhau :
Trong m=t th) gi i hoàn hMo, chúng ta có th chE lDy m=t trong các công c2 trên và giao d8ch hoàn toàn dAa vào các
công c2. VDn ñ là chúng ta không sBng trong m=t th) gi i hoàn hMo và mvi m=t công c2 không ñ+t mXc hoàn hMo.
Đó là t+i sao nhi u ngTơi giao d8ch k)t h;p các công c2 khác nhau ñ chúng có th ki m tra l^n nhau. H7 có th có
03 công c2 khác nhau và h7 s" không giao d8ch n)u cM 03 công c2 không cho cùng k)t quM.
Khi b+n ti)n hành giao d8ch, b+n s" tìm ra các công c2 tBt nhDt cho b+n. Tôi có th bMo v i b+n là tôi thích s0 d2ng
MACD, Stochastics và RSI, nhưng b+n có th có sH thích khác. Mvi ngư i giao d8ch cB g ng tìm sA k)t h;p hoàn hMo
các công c2 ñ s" luôn luôn cho h7 các tín hi:u ñúng, nhưng sA th t là không có ñi u ñó.
B+n hãy h7c các công c2 cho ñ)n khi b+n hi u chính xác cách nó phMn ánh bi)n ñ=ng giá và ti)n t i t+o sA k)t h;p
c6a riêng b+n sao cho phù h;p v i cách thXc giao d8ch c6a b+n. Sau bài này, tôi s" chE b+n m=t h: thBng k)t h;p các
công c2 khác nhau ñ mang ñ)n cho b+n m=t khái ni:m v cách có th k)t h;p các công c2 v i nhau.
Tóm t-t :
• Nh>ng gì b+n h7c s" cung cDp thêm công c2 cho b+n. Các công c2 c6a b+n s" giúp b+n xây dAng tài khoMn
giao d8ch c6a mình dj dàng hơn.
• Bollinger Bands (DMi băng Bollinger) :

o Đư;c s0 d2ng ñ ño ñ= bDt _n ñ8nh c6a th8 trư ng
o Chúng ho+t ñ=ng giBng như các mXc hv tr; và kháng cA nhW
o Bollinger Bounce
M=t chi)n thu t dAa trên quan ñi m là giá có khuynh hư ng luôn luôn trH l+i gi>a hai dMi
băng Bollinger
B+n mua khi giá ch+m dMi băng bên dư i
B+n bán khi giá ch+m dMi băng bên trên
S0 d2ng tBt nhDt trong các th8 trư ng ngang
o Bollinger Squeeze
M=t chi)n thu t ñư;c s0 d2ng ñ n m b t s m các cú phá v c6a th8 trư ng
Khi các ñư ng Bollinger ép giá l+i có nghĩa là th8 trư ng rDt yên lLng và m=t cú phá v thì
quá tBt. Khi m=t cú phá v xMy ra, chúng ta thAc hi:n giao d8ch dAa hư ng phá v c6a th8 trư ng.
• MACD
o Đư;c s0 d2ng ñ n m s m các xu hư ng và cũng hv tr; chúng ta các ñi m ñMo hư ng.
o MACD bao g m 02 ñư ng trung bình bi)n ñ_i (1 nhanh, 1 ch m) và các ñư ng ñXng g7i là histogram
hi n th8 sai bi:t gi>a 02 ñư ng trung bình bi)n ñ_i.
o Ngư;c v i suy nghĩ c6a nhi u ngư i, các ñư ng trung bình bi)n ñ_i không phMi là các ñư ng trung
bình bi)n ñ_i c6a giá. Chúng là các ñư ng trung bình bi)n ñ_i c6a các ñư ng trung bình bi)n ñ_i khác.
o M=t cách ñ s0 d2ng MACD là ñ;i cho ñư ng nhanh c t chéo ñư ng ch m và ti)n hành giao d8ch theo
bHi vì nó báo hi:u m=t xu hư ng m i.
• Parabolic SAR
o Công c2 này dùng ñ v" các ñi m ñMo hư ng; vì v y có tên Parabolic SAR (Stop And Reversal, dTng
và ñMo hư ng)
o Đây là công c2 dj hi u nhDt bHi vì nó chE ñưa ra tín hi:u tăng và giMm giá.
o Khi các ñi m H trên các giá ñ , ñó là tín hi:u bán
o Khi các ñi m bên dư i giá ñ , ñó là tín hi:u mua
o Công c2 này ñư;c s0 d2ng tBt nhDt trong các th8 trư ng có xu hư ng lên và xuBng nhi u.
• Stochastics
o Đư;c s0 d2ng ñ nh n bi)t các tr+ng thái mua vư;t hoLc bán vư;t
o Khi các ñư ng trung bình trên 70 nghĩa là th8 trư ng ñang mua vư;t và b+n nên bán.
o Khi các ñư ng trung bình dư i 30 nghĩa là th8 trư ng ñang bán vư;t và b+n nên mua.
• Relative Strength Index (RSI)

o Tương tA như stochastics, RSI cũng nh n bi)t các tr+ng thái mua vư;t và bán vư;t
o Khi RSI trên 80 nghĩa là th8 trư ng mua vư;t và b+n nên bán
o Khi RSI dư i 20 nghĩa là th8 trư ng bán vư;t và b+n nên mua
o RSI cũng ñư;c s0 d2ng ñ xác ñ8nh sA hình thành xu hư ng. N)u b+n nghĩ m=t xu hư ng ñang hình
thành, hãy ñ;i cho RSI vư;t qua 50 hoLc giMm xuBng dư i 50 (tùy thu=c vào b+n ñang ch xu hư ng lên hay xuBng)
trư c khi thAc hi:n giao d8ch.
• Mvi công c2 có khi)m khuy)t c6a nó. Vì v y nh>ng ngư i giao d8ch phMi k)t h;p nhi u công c2 khác nhau ñ
ki m chXng l^n nhau. Khi b+n ti)n thêm n>a thông qua vi:c giao d8ch, b+n s" h7c các công c2 mà b+n thích nhDt và
có th k)t h;p chúng theo cách riêng phù h;p v i cách giao d8ch c6a b+n.
Tôi bi)t bài h7c này quá dài và tôi khuyên b+n hãy ñ7c trH l+i nh>ng gì b+n chưa hi u ñKy ñ6. Đôi khi chE mDt m=t ít
th i gian ñ ñ7c trư c khi b+n thAc sA thDu hi u m=t ñi u gì ñó. Khi b+n ñã hi u các khái ni:m v các công c2 này,
hãy xem m=t ñ th8 và b t ñKu thAc hành v i nó. Hãy h7c cách mvi m=t công c2 phMn ánh ñ=ng thái c6a giá.
Khi b+n ñã am hi u thông suBt m=t công c2, nó s" trH thành m=t công c2 h>u ích cho vi:c giao d8ch c6a b+n. Bây
gi hãy nghE giMi lao.

Chương VII : Oscillators và Momentum Indicators
Chúng ta ñã lư t qua nhi u công c2 giúp b+n phân tích ñ th8 và nh n bi)t các xu hư ng. Trong thAc t), bây gi có
l" b+n có quá nhi u thông tin ñ s0 d2ng m=t cách hi:u quM.
Trong bài này, chúng ta s" ti)p t2c xem b+n s0 d2ng các công c2 ñ th8 này. Chúng tôi muBn b+n am hi u thông
suBt các mLt m+nh và y)u c6a mvi công c2 nh ñó b+n có th quy)t ñ8nh ch7n công c2 nào ñ s0 d2ng và s0 d2ng
như th) nào.
7.1 Các công cg báo s m (Leading Indicator) và báo trl (Lagging Indicator)
Hãy thMo lu n m=t sB khái ni:m trư c tiên. Có 02 lo+i công c2 : báo h:u s m (leading) và báo hi:u trj (lagging).
M=t công c2 báo hi:u s m ñưa ra tín hi:u mua trư c khi m=t xu hư ng m i hoLc m=t ñMo hư ng xMy ra.
M=t công c2 báo hi:u trj ñưa ra tín hi:u sau khi xu hư ng ñã b t ñKu và thông báo v i b+n “này, chú ý, xu hư ng ñã
b t ñKu, b+n ñang l mDt chuy)n ñò”.
B+n có th ñang nghĩ rGng “•, tôi s" giàu có nh vào các công c2 báo hi:u s m” bHi vì b+n có th thu l;i tT m=t xu
hư ng ñúng khi nó vTa b t ñKu. B+n nói ñúng, b+n s" ch2p ñư;c tDt các các xu hư ng ñúng lúc N•U công c2 báo
hi:u s m ñúng. Nhưng không phMi v y. Khi b+n s0 d2ng các công c2 báo hi:u s m, b+n s" n)m mùi b8 lTa ñMo. Các
công c2 báo hi:u s m khét ti)ng v vi:c ñưa ra các tín hi:u giM và nó s" chE d^n sai cho b+n.
M=t lAa ch7n khác là s0 d2ng các công c2 báo hi:u trj, nh>ng công c2 ít khi ñưa ra các tín hi:u giM. Các công c2 báo
hi:u trj chE ñưa ra tín hi:u sau khi bi)n ñ=ng giá ñang t+o m=t xu hư ng rõ ràng. V mLt này b+n s" ch m mDt m=t
ít ñ thAc hi:n giao d8ch. Thư ng l;i nhu n thu ñư;c nhi u nhDt c6a m=t xu hư ng xMy ra trong vài thanh ñKu tiên vì
v y vi:c s0 d2ng các công c2 báo hi:u trj có th bW l mDt nhi u l;i nhu n.
7.2 Oscillators and Trend Following Indicators (Công cg ño dao ñ`ng và các công cg theo sau hư ng)
M2c ñích c6a bài này, hãy phân lo+i khái quát tDt cM các công c2 k5 thu t thành m=t trong hai lo+i sau :
1. Oscillators (Công cg ño dao ñ`ng)

2. Trend following or momentum indicators (Công cg theo sau xu hư ng)
Các Oscillator là các công c2 báo hi:u s m.
Các Momentum indicator là các công c2 báo hi:u trj
7.2.1 Oscillators/Leading Indicators (Oscillator/Công cg báo hi u s m)
M=t oscillator là m=t ñBi tư;ng hoLc d> li:u bi)n ñ=ng t i lui gi>a hai ñi m. Nói cách khác, nó là m=t khoMng luôn
luôn nGm gi>a hai ñi m A và B.
M=t oscillator thư ng báo hi:u “bán” hoLc “mua” ngo+i trT các trư ng h;p khi oscillator không rõ ñi m k)t thúc c6a
chu kỳ mua/bán.
Stochastics, Parabolic SAR và RSI là các oscillators. Mvi công c2 này ñư;c thi)t k) ñ báo hi:u m=t khM năng ñMo
hư ng, v8 trí mà xu hư ng trư c ñó k)t thúc và giá b t ñKu chuy n hư ng.
Hãy xem qua m=t vài ví d2.
Trên ñ th8 1 gi c6a cLp U/E bên dư i, chúng ta thêm vào m=t Parabolic SAR cũng như m=t RSI và m=t Stochastic.
Như b+n ñã h7c, khi m=t stochastic và RSI b t ñKu thoát khWi vùng bán vư;t, ñó là m=t tín hi:u mua. † ñây chúng
ta có tín hi:u bán gi>a khoMng th i gian tT 3h00 AM ñ)n 7h00 AM ngày 24/08/2005. TDt cM 03 tín hi:u mua ñã xMy
ra trong 1 hoLc 2 gi và ñây là m=t giao d8ch tBt.
Chúng ta cũng nh n ñư;c tín hi:u bán tT cM 03 công c2 trong khoMng th i gian tT 2h00 ñ)n 5h00 ngày 25/08/2005.
Như b+n thDy, Stochastic ñã duy trì mua vư;t trong th i gian khá lâu, khoMng 20 gi . Thư ng khi m=t oscillator duy

trì các mXc mua vư;t hoLc bán vư;t trong m=t khoMng th i gian dài nghĩa là có m=t xu hư ng m+nh s p xMy ra.
Trong ví d2 này, khi stochastic H trong vùng mua vư;t b+n nhìn thDy ñã xMy ra m=t xu hư ng tăng m+nh.
Bây gi hãy nhìn ñ th8 bên dư i, b+n có th nhanh chóng thDy rGng có nhi u tín hi:u mua sai bDt ng xuDt hi:n.
B+n s" hi u như th) nào khi m=t công c2 bMo mua trong khi công c2 khác v^n bMo bán.
Trong khoMng 1h00 ngày 16/08/2005, cM RSI và Stochastic ñ u ñưa ra tín hi:u mua, trong khi ñó SAR v^n hi n th8
tín hi:u bán. Vâng, SAR ñưa ra tín hi:u mua sau ñó 03 gi vào lúc 3h00, nhưng sau ñó SAR trH l+i tín hi:u bán ngay
thanh sau ñó. N)u b+n nhìn vào thanh v i SAR bên dư i, ñ ý nó là m=t thanh ñW m+nh v i các bóng ng n. Cũng
v y, hãy chú ý các thanh ñóng bên dư i nó. Đây không phMi là m=t giao d8ch dài tBt
Trên 02 tín hi:u bán vư;t (mua) ñư;c ñưa ra bHi Stochastic, nhưng SAR l+i ñưa ra tín hi:u bán. Đi u gì xMy ra H
ñây? Mvi công c2 ñưa ra các tín hi:u khác nhau!
Câu trM l i nGm trong phương pháp tính toán ñBi v i mvi công c2. Stochastic ñư;c dAa trên ph+m vi giá cao t i giá
thDp c6a khoMng th i gian (trong trư ng h;p này là hàng gi ), chưa tính ñ)n các thay ñ_i tT m=t gi ñ)n gi k) ti)p.
RSI s0 d2ng thay ñ_i tT m=t giá ñóng t i giá ñóng k) ti)p. Và SAR có các phép tính riêng c6a nó, ñi u này có th t+o
thêm sA mâu thu^n.
Chúng ta quan tâm ñ)n t+i sao m=t công c2 báo hi:u s m có th sai, nhưng không có cách nào ñ tránh ñi u này.
N)u b+n nh n ñư;c các tín hi:u l^n l=n, tBt hơn h)t là b+n ñTng làm gì. N)u m=t ñ th8 không thWa tDt cM các tiêu
chuUn c6a b+n, ñTng ti)n hành giao d8ch! Chuy n sang th i ñi m k) ti)p thWa tiêu chuUn c6a b+n.
7.2.2 Momentum/Lagging Indicators (Các công cg báo hi u trl)
V y thì chúng ta phát hi:n ra m=t xu hư ng như th) nào? Các công c2 có th thAc hi:n ñi u này như MACD và các
ñư ng trung bình bi)n ñ_i. Các công c2 này s" phát hi:n ra các xu hư ng ñ ng th i chúng ta phMi trM giá bGng vi:c
thAc hi:n giao d8ch s" b8 trj.
Trên ñ th8 E/U m=t gi , có m=t xu hư ng tăng giá giao nhau trên MACD lúc 3h00 am ngày 03/08/05 và ñư ng EMA
10 ñã c t qua ñư ng EMA 20 lúc 5h00 am. Có 02 tín hi:u chính xác, nhưng n)u b+n ñ;i ñ)n khi cM 02 công c2 ñưa
cho b+n tín hi:u mua thì b+n ñã l mDt m=t bi)n ñ=ng l n. N)u b+n tính tT ñi m b t ñKu xu hư ng tăng giá lúc
10h00 pm ngày 02/08/2005 t i ñi m ñóng c6a giá ñ lúc 5h00 am ngày 03/08/05, b+n s" thDy m=t l;i nhu n 159
pips b8 bW mDt.
Hãy nhìn cùng ñ th8 b+n có th thDy các tín hi:u c t ngang ñôi khi ñưa ra các tín hi:u sai như th) nào. Tôi thích g7i
chúng là lTa ñMo. Hãy nhìn có 02 MACD giMm giá giao nhau sau xu hư ng lên mà chúng ta ñã thMo lu n. Mư i gi
sau ñó, ñư ng EMA 20 c t bên dư i ñư ng EMA 10 ñưa ra m=t tín hi:u bán. Như b+n thDy, giá không giMm mà gi>
khá _n ñ8nh, sau ñó ti)p t2c xu hư ng tăng c6a nó. N)u theo báo hi:u c6a công c2 b+n s" thAc hi:n m=t giao d8ch
bán (short) t+i v8 trí ñáy và b+n lv.
7.3 Câu hni ñáng giá tri u ñô la
Làm th) nào b+n tính toán ñư;c vi:c nên s0 d2ng oscillator hay trend following indicator hay cM hai? Sau cùng,
chúng ta bi)t chúng không luôn luôn ho+t ñ=ng cùng nhau.
Đi u này gKn như là vDn ñ th0 thách l n nhDt v phân tích k5 thu t. Và t+i sau tôi g7i nó là câu hWi ñáng giá tri:u
ñô la.
Chúng tôi s" cung cDp câu trM l i ñáng giá tri:u ñô la trong bài h7c t i.
Bây gi , chE bi)t rGng khi b+n có th nh n d+ng ki u th8 trư ng b+n ñang giao d8ch,thì b+n s" bi)t công c2 nào s"
ñưa ra các tín hi:u chính xác, và các công c2 nào trH nên vô d2ng lúc ñó.
Tóm t-t :
• Có 02 ki u công c2 : báo hi:u s m (leading) và báo hi:u trj (lagging).

• M=t công c2 báo hi:u s m ñưa ra m=t tín hi:u mua trư c khi m=t xu hư ng m i hoLc m=t ñMo hư ng xMy ra.
• M=t công c2 báo hi:u trj ñưa ra m=t tín hi:u sau khi xu hư ng ñã b t ñKu
• Các công c2 k5 thu t chia thành 02 lo+i : các oscillator và các momentum indicator hay trend folowing
indicator
• Các oscillator là các công c2 báo hi:u s m

• Các momentum indicator là các công c2 báo hi:u trj

• N)u b+n có th nh n d+ng ki u th8 trư ng b+n ñang giao d8ch,thì b+n s" bi)t công c2 nào s" ñưa ra các tín
hi:u chính xác, và các công c2 nào trH nên vô d2ng lúc ñó.
Chương VIII : Các m1u ñ th quan trong
Bây gi b+n ñã có m=t kho vũ khí ñ s0 d2ng khi b+n chi)n ñDu trên th8 trư ng. Trong bài h7c này b+n s" thêm vào
các vũ khí khác : CÁC M“U Đ• TH”!
Sau khi h7c, b+n s" có th phát hi:n ra các “v2 n_” trên ñ th8 trư c khi nó xMy ra, ñi u này s" giúp b+n hái ra ti n.
Trong bài h7c này, tôi s" chE b+n các mû ñ th8 cơ bMn và các d+ng. Khi ñư;c nh n d+ng ñúng, nó thư ng ñưa ñ)n
m=t cú phá v th8 trư ng l n hay m=t “v2 n_”. Hãy nh rGng m2c ñích c6a chúng ta là nh n ra các bi)n ñ=ng l n
trư c khi xMy ra ñ chúng ta có th nh p cu=c và gom ti n. Các d+ng ñ th8 s" giúp chúng ta rDt nhi u ñ nh n ra
các tr+ng thái c6a th8 trư ng s p b8 phá v .
Đây là danh sách các mû mà chúng ta s" lư t qua :
• Symmetrical Triangles(Tam giác cân)

• Ascending Triangles (Tam giác tăng)
• Descending Triangles (Tam giác giMm)
• Double Top (ĐEnh ñôi)
• Double Bottom (Đáy ñôi)
• Head and Shoulders (ĐKu và vai)
• Reverse Head and Shoulders (ĐKu và vai ñMo ngư;c)
8.1 Tam giác cân (Symmetrical Triangles)
Tam giác cân là d+ng ñ th8 có ñư ng dBc c6a các giá cao và ñư ng dBc c6a các giá thDp h=i t2 t+i m=t ñi m giBng
như m=t tam giác. Đi u gì xMy ra trong d+ng này, th8 trư ng ñưa ra các giá cao thDp hơn và các giá thDp cao hơn.
Đi u này có nghĩa là cM ngư i mua l^n ngư i bán ñ u không ñ6 sXc ñUy giá ñ t+o m=t xu hư ng rõ ràng. N)u ñây là
m=t cu=c chi)n gi>a ngư i mua và ngư i bán, thì k)t quM là m=t trDn ñDu hòa. Ki u ho+t ñ=ng này ñư;c g7i là sA h=i
t2.
Trong bi u ñ trên, chúng ta có th thDy rGng cM ngư i bán và ngư i mua ñ u không th ñUy giá theo hư ng c6a
mình. Khi ñi u này xMy ra chúng ta có giá cao thDp dKn và giá thDp cao dKn. Khi 02 ñư ng dBc ti)n ñ)n gKn nhau,
ñi u này có nghĩa là m=t cú phá v ñang gKn k . Chúng ta không bi)t ñư;c cú phá v th8 trư ng s" theo hư ng nào,
nhưng chúng ta bi)t rGng th8 trư ng s" phá v . V y thì chúng ta có l;i gì trong trTơng h;p này? Đơn giMn thôi, chúng
ta có th ñLt l:nh bên trên ñư ng dBc c6a các giá cao thDp dKn và bên dư i ñư ng dBc c6a các giá thDp cao dKn. Do
chúng ta ñã bi)t giá chuUn b8 phá v , chúng ta có th nh p cu=c trên bDt kỳ hư ng bi)n ñ=ng nào c6a th8 trư ng.
Trong ví d2 này, n)u chúng ta ñLt m=t l:nh bên trên ñư ng dBc c6a các giá cao thDp dKn, chúng ta s" b t ñư;c m=t
giao d8ch mua tBt. N)u b+n ñLt m=t l:nh bên dư i ñư ng dBc c6a các giá thDp cao dKn v y thì b+n s" h6y bW nó.
8.2 Tam giác tăng (Ascending Triangles)
D+ng này xMy ra khi có m=t mXc kháng cA và m=t ñư ng dBc c6a các giá thDp cao dKn. Đi u gì xMy ra trong trư ng
h;p này? Có m=t mXc v>ng ch c mà ngư i mua không th vư;t khWi. Tuy nhiên, ngư i mua dKn dKn ñUy giá lên như
các giá thDp cao dKn hi n th8.
Trong ñ th8 trên, b+n có th thDy là ngư i mua ñang b t ñKu m+nh lên bHi vì h7 ñang t+o nên các giá thDp cao dKn.
H7 t+o áp lAc trên mXc kháng cA và k)t quM là m=t cú phá v xMy ra. Bây gi câu hWi là : giá s" bi)n ñ_i theo hư ng
nào? ngư i mua s" phát v mXc kháng cA hay mXc kháng cA quá m+nh?
Nhi u sách v ñ th8 s" bMo rGng trong hKu h)t các trư ng h;p, ngư i mua s" th ng trong cu=c chi)n này và giá s"
vư;t qua mXc kháng cA. Tuy nhiên, theo kinh nghi:m c6a tôi ñi u này không phMi là luôn luôn. Đôi khi các mXc hv
tr; quá m+nh và sXc mua không ñ6 m+nh ñ vư;t qua nó.

ThAc t), phKn l n th i gian giá ñi lên. Chúng ta không chú ý ñ)n vi:c giá bi)n ñ=ng theo hư ng nào, nhưng chúng ta
muBn s•n sàng cho cM 02 hư ng bi)n ñ=ng. Trong trư ng h;p này, chúng ta s" ñLt m=t l:nh bên trên mXc hv tr; và
m=t l:nh bên dư i ñTơng dBc c6a các giá thDp cao dKn.
Trong hình trên, ngư i mua ñã th ng trong cu=c chi)n và giá nhMy v7t lên cao.
8.3 Tam giác gi2m (Descending Triangle)
Như b+n có th ñoán, tam giác giMm hoàn toàn trái ngư;c v i tam giác tăng. Trong tam giác giMm, có m=t chuvi các
giá cao giMm dKn t+o thành ñư ng bên trên. Đư ng bên dư i là m=t mXc hv tr;, ñây là mXc mà giá dư ng như
không th phá v .
Trong ñ th8 trên, b+n có th nhìn thDy là giá dKn dKn t+o ra các giá cao thDp dKn, ñi u này cho chúng ta bi)t rGng
ngư i bán ñang b t ñKu giành v8 trí chBng l+i ngư i mua. PhKn l n trư ng h;p này, cuBi cùng giá s" phá v mXc hv
tr; và ti)p t2c xuBng. Tuy nhiên, trong vài trư ng h;p, mXc hv tr; quá m+nh và giá s" v7t khWi nó và t+o m=t hư ng
lên m+nh.
Thông tin tBt nhDt mà chúng ta không chú ý là giá s" bi)n ñ=ng như th) nào. Chúng ta chE bi)t rGng nó s" bi)n
ñ=ng. Trong trư ng h;p này chúng ta s" ñLt l:nh trên ñư ng bên trên và dư i ñư ng hv tr;.
Trong trư ng h;p trên, giá ñã phá v mXc hv tr; và xuBng khá nhanh. (Chú ý : th8 trư ng có xu hư ng giMm nhanh
hơn so v i tăng, nghĩa là b+n thư ng ki)m ti n nhanh hơn khi b+n thAc hi:n giao d8ch mua (short).
8.4 Đjnh ñôi (Double Top)
ĐEnh ñôi là m=t mû ñMo hư ng ñư;c t+o thành sau khi có m=t ñ;t tăng giá l n. Các ñEnh ñư;c t+o thành khi giá
ch+m ñ)n m=t mXc v>ng ch c không th phá v . Sau khi ch+m mXc này, giá s" giMm nhp nhưng sau ñó quay trH lên
ñ th0 phá v mXc này m=t lKn n>a. N)u giá l+i b8 ñUy xuBng tT mXc này m=t lKn n>a và chúng ta có Đ–NH ĐÔI.
Trong ñ th8 trên b+n có th thDy 02 ñEnh ñư;c t+o thành sau m=t ñ;t tăng giá m+nh. ĐEnh thX 2 ñã không th phá
v mXc cao c6a ñEnh thX nhDt. Đây là m=t tín hi:u m+nh báo hi:u m=t ñMo hư ng s p xMy ra bHi vì áp lAc mua vTa
k)t thúc.
V i ñEnh ñôi, chúng ta s" ñLt l:nh bên dư i ñư ng biên (neckline) bHi vì chúng ta ñón trư c m=t ñMo hư ng c6a
hư ng lên (t+o thành hư ng xuBng).
Wow! Tôi phMi làm thKy bói hay gì ñó bHi vì tôi dư ng như luôn luôn ñúng! Hãy nhìn ñ th8 xem, b+n có th thDy là
giá phá v ñư ng neckline và t+o thành m=t ñ;t giMm giá. Nh rGng m=t ñEnh ñôi là m=t d+ng ñMo xu hư ng. B+n s"
ch ñ;i ñi u này sau m=t ñ;t tăng giá m+nh.
8.5 Đáy ñôi (Double Bottom)
Đáy ñôi cũng là d+ng ñMo hư ng, nhưng lúc này chúng ta ñang ch ñ mua (long) thay vì bán (short). D+ng này xMy
ra sau m=t ñ;t giMm giá m+nh khi 02 ñáy ñư;c t+o thành.
B+n có th thDy tT ñ th8 trên, sau xu hư ng xuBng, giá ñã t+o 02 ñáy bHi vì nó ñã không th vư;t xuBng dư i m=t
mXc v>ng ch c. Đáy thX 2 ñã không th phá v ñáy thX nhDt. Đi u này báo hi:u áp lAc bán k)t thúc và m=t ñMo
hư ng s p xMy ra. Trong trư ng h;p này, chúng ta s" ñLt l:nh bên trên ñư ng neckline.
Như b+n thDy ñó! Giá phá v ñư ng neckline và t+o ra m=t ñ;t tăng giá. Hãy nh là giBng như ñEnh ñôi, ñáy ñôi cũng
là m=t d+ng ñMo hư ng. B+n s" ch ñi u này sau m=t ñ;t giMm giá m+nh.
8.6 Đpu và vai (Head and Shoulders)
Mû ñKu và vai cũng là m=t d+ng ñMo hư ng. Nó ñư;c t+o thành bHi m=t ñEnh (vai), ti)p theo sau là m=t ñEnh cao
hơn (ñKu) và sau ñó là m=t ñEnh khác thDp hơn (vai). M=t neckline ñư;c v" bGng cách nBi 02 ñi m thDp nhDt c6a 02
vùng lõm. Đ= dBc c6a ñư ng này có th lên hoLc xuBng. Theo kinh nghi:m c6a tôi khi dBc xuBng nó s" cho m=t tín
hi:u ñáng tin hơn.
Trong ví d2 trên chúng ta có thê nhìn thDy mû ñKu và vai. ĐKu là ñEnh thX 2 và là ñi m cao nhDt trong mû. Hai vai
cũng t+o thành ñEnh nhưng không cao bGng ñKu.

V i d+ng này, chúng ta ñLt l:nh bên dư i ñư ng neckline. Chúng ta cũng tính m=t m2c tiêu l;i nhu n bGng cách ño
khoMng tT ñi m cao c6a ñKu ñ)n ñư ng neckline. KhoMng cách này xDp xE bGng khoMng giá s" xuBng sau khi phá v
ñư ng neckline.
B+n có th thDy là khi giá xuBng bên dư i ñư ng neckline nó t+o thành m=t ñ;t giMm giá v i khoMng bGng khoMng tT
ñKu ñ)n neckline.
8.7 Đpu và vai ñ2o ngưDc (Reverse Head and Shoulders)
V cơ bMn ñây là m=t d+ng ñKu và vai, ngo+i trT lúc này nó ñMo ngư;c. M=t ñáy ñư;c t+o thành (vai), sau ñó là m=t
ñáy thDp hơn (ñKu) và ti)p theo n>a là m=t ñáy cao hơn (vai). D+ng này xMy ra sau m=t ñ;t giMm giá m+nh.
† ñây b+n có th nhìn thDy là nó giBng như m=t mû ñKu và vai, nhưng nó b8 l t ngư;c xuBng. V i d+ng này, chúng
ta s" ñLt l:nh mua bên trên ñư ng neckline. M2c tiêu l;i nhu n c6a chúng ta ñư;c tính giBng như trư ng h;p ñKu và
vai. Đo khoMng cách tT ñKu ñ)n ñư ng neckline và khoMng cách này gKn bGng khoMng giá s" bi)n ñ=ng sau khi phá
v neckline.
B+n có th thDy là giá ñã tăng sau khi phá v ñư ng neckline. Tôi bi)t rGng b+n ñang tA nghĩ “giá v^n gi> nguyên
hư ng bi)n ñ=ng k cM sau khi ñ+t ñ)n m2c tiêu l;i nhu n. Và câu trM l i c6a tôi là “Đ™NG THAM!”. N)u m2c tiêu thu
l;i c6a b+n ñ+t ñư;c thì hãy vui vt v i l;i nhu n ñó. Tuy nhiên, có nh>ng chi)n thu t giúp b+n có th chBt l;i nhu n
l+i và v^n ti)p t2c gi> giao d8ch mH ñ ti)p t2c thu l;i khi giá v^n tăng. B+n s" h7c ñi u này trong bài sau.
Tóm t-t :
Các d+ng ñ th8 giBng như các khUu bazooka bHi vì chúng thư ng t+o ra các v2 n_ l n trên ñ th8.
Symmetrical triangles
• Bao g m các giá cao thDp dKn và các giá thDp cao dKn
• ĐLt l:nh bên trên ñư ng dBc c6a các giá cao thDp dKn và ñư ng dBc c6a các giá thDp cao dKn
Ascending triangles
• Bao g m các giá thDp cao dKn và m=t ñư ng kháng cA

• Giá thư ng phá v ñư ng kháng cA và tăng cao nhưng b+n nên ñLt l:nh cM 02 hư ng ñ phòng trư ng h;p
ñư ng kháng cA quá m+nh.
• ĐLt l:nh bên trên ñư ng kháng cA và bên dư i các giá thDp cao dKn.
Descending triangles
• Bao g m các giá cao thDp dKn và m=t ñư ng hv tr;

• Giá thư ng s" phá v ñư ng hv tr; và giMm xuBng nhưng b+n nên ñLt l:nh cM 2 hư ng ñ phòng trư ng h;p
ñư ng hv tr; quá m+nh.
• ĐLt l:nh bên trên các giá cao thDp dKn và bên dư i ñư ng hv tr;.
Các d ng ñ2o hư ng :
Double Top
• XMy ra sau m=t hư ng lên m+nh

• T+o thành bHi 02 ñEnh không th phá v m=t mXc ch c ch n. MXc này trH thành m=t mXc kháng cA.
• ĐLt l:nh bán (short) dư i ñi m thDp c6a ñáy gi>a 02 ñEnh.
Double Bottom
• XMy ra sau m=t hư ng xuBng m+nh

• T+o thành bHi 02 ñáy không th phá v m=t mXc ch c ch n. MXc này trH thanh m=t mXc hv tr;.
• ĐLt l:nh mua (long) bên trên ñi m cao c6a ñEnh gi>a 02 ñáy.

Head and Shoulders
• XMy ra sau m=t hư ng lên m+nh

• T+o thành bHi m=t ñEnh, theo sau là m=t ñEnh cao hơn và sau n>a là m=t ñEnh thDp hơn. M=t ñư ng neckline
ñư;c t+o thành bGng cách nBi các ñi m thDp c6a 02 ñáy.
• ĐLt l:nh bán (short) dư i ñư ng neckline
• Chúng ta tính m2c tiêu thu l;i bGng cách ño khoMng cách gi>a ñi m cao c6a ñKu và neckline. KhoMng cách
này gKn bGng khoMng cách mà giá s" bi)n ñ=ng sau khi phá v neckline
Reverse Head and Shoulders
• XMy ra sau m=t hư ng xuBng m+nh

• T+o thành bHi m=t ñáy, theo sau là m=t ñáy thDp hơn và sau n>a là m=t ñáy cao hơn. M=t ñư ng neckline
ñư;c t+o thành bGng cách nBi các ñi m cao c6a 02 ñEnh.
• ĐLt l:nh mua (long) trên ñư ng neckline
• Chúng ta tính m2c tiêu thu l;i bGng cách ño khoMng cách gi>a ñi m thDp c6a ñKu và neckline. KhoMng cách
này gKn bGng khoMng cách mà giá s" bi)n ñ=ng sau khi phá v neckline
Chương IX : Đi m trgc (Pivot Points)
Nh>ng ngư i giao d8ch chuyên nghi:p và nh>ng ngư i làm ra th8 trư ng s0 d2ng các ñi m tr2c (pivot point) ñ xác
ñ8nh các mXc hv tr; và kháng cA quan tr7ng. M=t ñi m tr2c và các mXc hv tr;/ kháng cA c6a nó là vùng mà t+i ñó
hư ng bi)n ñ=ng c6a giá có th thay ñ_i.
Các ñi m tr2c h>u d2ng nhDt là ñBi v i nh>ng ngư i giao d8ch ng n h+n, nh>ng ngư i tìm ki)m l;i nhu n tT các bi)n
ñ=ng giá nhW.
Các ñi m tr2c có th ñư;c s0 d2ng cho cM nh>ng ngư i giao d8ch khi giá bi)n ñ=ng trong vùng gi i h+n (range‰bound
trader) và nh>ng ngư i giao d8ch nh các cú phá v th8 trư ng (breakout trader). Các breakout trader s0 d2ng các
ñi m tr2c ñ nh n ra các mXc then chBt cKn b8 phá v ñBi v i m=t bi)n ñ=ng ñ ñư;c xem thAc sA là m=t cú phá v
Đây là m=t ví d2 c6a các ñi m tr2c ñư;c v" trên ñ th8 E/U 1 gi :
9.1 Cách tính các ñi m trgc :
Đi m tr2c và các mXc hv tr; và kháng cA ñư;c tính bGng cách s0 d2ng giá mH, giá cao, giá thDp, và giá ñóng c6a
phiên giao d8ch cuBi cùng. Do Forex là m=t th8 trư ng 24 gi , phKn l n nh>ng ngư i giao d8ch s0 d2ng gi ñóng c0a
c6a New York lúc 4h00 EST như là gi ñóng c0a c6a ngày trư c ñó.
Cách tính m=t ñi m tr2c như sau :
Pivot point (PP) = (High + Low + Close) / 3
Các mXc hv tr; và kháng cA ñư;c tính tT ñi m tr2c như sau :
MXc hv tr; và kháng cA ñKu tiên :

First support (S1) = (2*PP) – High
First resistance (R1) = (2*PP) – Low
MXc hv tr; và kháng cA thX hai :

Second support (S2) = PP – (High – Low)
Second resistance (R2) = PP + (High ‰ Low)
ĐTng lo l ng, b+n không phMi tA thAc hi:n các tính toán này. PhKn m m ñ th8 c6a b+n s" tA ñ=ng thAc hi:n cho b+n
và v" nó lên trên ñ th8.
M=t vài phKn m m ñ th8 cũng cung cDp các ñLc tính b_ sung cho ñi m tr2c như các mXc hv tr;/kháng cA thX 3 và
các mXc trung gian hay các mXc ñi m gi>a (mid‰point level, là các mXc nGm gi>a ñi m tr2c chính và mXc hv tr; và
kháng cA).
Các mXc thêm này không có ý nghĩa bGng 05 mXc chính nhưng nó h+i gì khi b+n quan ñ)n chúng. Đây là m=t ví d2 :

9.2 Cách kinh doanh Forex v i ñi m trgc :
9.2.1 Breakout Trades (Giao d ch khi có các ñDt phá v! th trưCng)
Đi m tr2c là v8 trí ñKu tiên b+n xem xét ñ ti)n hành giao d8ch bHi vì nó chính là mXc hv tr;/ kháng cA ñKu tiên. Các
bi)n ñ=ng giá l n thư ng xMy ra t+i giá c6a ñi m tr2c.
ChE khi giá ch+m ñ)n ñi m tr2c b+n có th quy)t ñ8nh nên ch7n mua (long) hay bán (short) và cài ñLt các giá tr8
m2c tiêu l;i nhu n (profit target), gi i h+n lv (stop loss). Nói chung, n)u giá bên trên tr2c nó ñư;c xem như tăng
giá, n)u giá bên dư i nó ñư;c xem như giMm giá.
Giá ñang lên xuBng xung quanh ñi m tr2c và ñóng bên dư i nó vì v y b+n quy)t ñ8nh thAc hi:n bán (short). Gi i h+n
lv c6a b+n s" trên ñi m tr2c và m2c tiêu l;i nhu n ñKu tiên c6a b+n s" là S1.
Tuy nhiên, n)u b+n thDy giá ti)p t2c xuBng dư i S1, thay vì thu l;i t+i S1 b+n có th chuy n gi i h+n lv ñ)n trên S1
và theo dõi cUn th n. S2 s" là ñi m kỳ v7ng thDp nhDt trong ngày giao d8ch và b+n nên thu l;i tT v8 trí này.
Ngư;c l+i ñBi v i xu hư ng tăng giá. N)u giá bên trên ñi m tr2c, b+n s" ñLt l:nh mua v i gi i h+n lv dư i ñi m tr2c
và s0 d2ng các mXc R1 và R2 như là các mXc thu l;i.
9.2.2 Giao d ch khi giá bien ñ`ng trong vùng gi i h n
SXc hv tr; và kháng cA t+i các mXc tr2c khác nhau ñư;c xác ñ8nh bHi sB lKn giá nhMy qua khWi mXc ñó.
N)u giá ch+m vào m=t mXc tr2c sau ñó ñMo chi u nhi u lKn hơn thì mXc tr2c ñó m+nh hơn. M=t mXc tr2c mang ý
nghĩa như m=t m=t mXc hv tr; hoLc kháng cA mà khi giá ch+m ñ)n s" ñMo chi u trH l+i.
N)u giá ñang ñ)n gKn m=t mXc kháng cA, b+n có th bán và ñLt gi i h+n lv ngay bên trên mXc kháng cA.
N)u giá ti)p t2c di chuy n lên cao hơn và phá v mXc kháng cA, ñi u này ñư;c xem như là m=t cú phá v bên trên.
B+n s" ñóng giao d8ch mua c6a b+n nhưng n)u b+n tin rGng cú phá v t+o nên tăng giá m+nh b+n có th thAc hi:n
l+i m=t giao d8ch mua (long). Khi này b+n s" ñLt gi i h+n lv dư i mXc kháng cA và lúc này mXc kháng cA ñư;c xem
như là m=t mXc hv tr;.
N)u giá ñang gKn m=t mXc hv tr;, b+n có th thAc hi:n mua và ñLt gi i h+n lv dư i mXc hv tr;.
9.3 Lý thuyet hoàn h2o :
Theo lý thuy)t, ñi u này nghe khá ñơn giMn. Trong thAc t), các ñi m tr2c không luôn luôn làm vi:c. Giá có xu hư ng
do dA xung quanh các ñư ng tr2c và nh>ng lúc này không th xác ñ8nh nó s" dijn bi)n ti)p như th) nào.
Đôi khi giá s" dTng trư c khi vTa ch+m m=t ñư ng tr2c và ñMo hư ng, nghĩa là không ñ+t ñ)n m2c tiêu l;i nhu n
c6a b+n. Lúc khác, có vt như ñư ng tr2c là m=t mXc hv tr; m+nh vì v y b+n vTa thAc hi:n giao d8ch mua thì giá ti)p
t2c xuBng qua mXc hv tr;, giao d8ch mua ñư;c ñóng, sau ñó thì giá ñMo hư ng trH l+i hư ng tăng giá.
B+n phMi lAa ch7n rDt cUn th n và t+o m=t chi)n thu t giao d8ch theo ñi m tr2c mà b+n dA ñ8nh s" hoàn toàn theo
nó.
Hãy nhìn ñ th8 ñ thDy vi:t s0 d2ng các ñi m tr2c khó hay dj :
Hãy nhìn hình bKu d2c màu cam. PP là m=t mXc hv tr; m+nh nhưng dù giá ñã vư;t qua PP nhưng nó không th tăng
lên ñ)n R1.
Nhìn hình tròn màu tím ñKu tiên. Giá ñã phá v PP hư ng xuBng nhưng không ch+m ñư;c S1 trư c khi quay trH l+i
PP. Trên cú phá v xuBng thX hai (vòng tròn màu tím thX 2), giá ñã ki m soát ñ ch+m ñ)n S1 trư c khi quay trH l+i
PP m=t lKn n>a.
Nhìn vào hình bKu d2c màu h ng. M=t lKn n>a, PP ñóng vai trò m=t mXc hv tr; m+nh nhưng không bao gi giá có
th tăng lên ñ)n R1.

Trên vòng tròn màu vàng, giá ñã phá v theo hư ng xuBng m=t lKn n>a, và phá v mXc S1 ñ xuBng ñ)n S2.
N)u b+n cB g ng thAc hi:n giao d8ch mua trên ñ th8 này, b+n s" b8 ñóng giao d8ch. Riêng cá nhân tôi, tôi th m chí
s" không nghĩ ñ)n thAc hi:n giao d8ch mua?
T+i sao không? Tôi có m=t bí m t nhW. Tôi ñã không chE cho b+n v ñ th8 này là giá ñã có xu hư ng xuBng khá nhi u
lKn. Hãy nh rGng xu hư ng chính là b+n c6a chúng ta. Vì v y tôi cB h)t sXc ñ không bao gi giao d8ch ngư;c l+i xu
hư ng.
Trong bài t i, b+n s" h7c cách s0 d2ng ña khung th i gian ñ giao d8ch v i xu hư ng ñúng nh ñó b+n có th giMm
tBi thi u sai lKm như trên.
9.4 Các ghi nh vu ñi m trgc :
Có m=t vài ñi m cKn ghi nh s" giúp b+n ñưa ra các quy)t ñ8nh giao d8ch thông minh v i ñi m tr2c
• N)u giá t+i PP, ch m=t bi)n ñ=ng trH l+i R1 hoLc S1
• N)u giá t+i R1, kỳ v7ng m=t bi)n ñ=ng t i R2 hoLc trH v PP
• N)u giá t+i S1, kỳ v7ng m=t bi)n ñ=ng t i S2 hoLc trH v PP
• N)u giá t+i R2, kỳ v7ng m=t bi)n ñ=ng t i R3 hoLc trH v R1
• N)u giá t+i S2, kỳ v7ng m=t bi)n ñ=ng t i S3 hoLc trH v S1
• N)u không có tin tXc có ý nghĩa ñ Mnh hưHng ñ)n th8 trư ng, giá thư ng s" bi)n ñ=ng tT PP ñ)n S1 hoLc
R1.
• N)u có tin tXc có ý nghĩa tác ñ=ng ñ)n th8 trư ng, giá có th vư;t qua R1 hoLc S1 và ñ+t ñ)n R2 hoLc S2 k
cM R3 hoLc S3
• R3 và S3 là m=t chE sB tBt ñBi v i ph+m vi tBi ña c6a nh>ng ngày vô cùng bi)n ñ=ng nhưng ñôi khi có th b8
vư;t quá.
• Các ñư ng tr2c làm vi:c tBt v i th8 trư ng ngang (sideways) khi giá bi)n ñ=ng hKu như gi>a R1 và S1.
• Trong m=t xu hư ng m+nh, giá s" vư;t qua m=t ñư ng tr2c và ti)p t2c.
Tóm t-t :
• Các ñi m tr2c là m=t k5 thu t ñư;c s0 d2ng bHi nh>ng ngư i giao d8ch chuyên nghi:p và nh>ng ngư i t+o ra
th8 trư ng ñ xác ñ8nh các ñi m xông vào và rút lui ñBi v i ngày giao d8ch dAa trên ho+t ñ=ng c6a ngày trư c ñó. TBt
nhDt ñ s0 d2ng k5 thu t này sau khi xác ñ8nh xu hư ng.
• Như ñ th8 trên hi n th8, các tr2c có th cAc kỳ h>u d2ng trong Forex vì nhi u cLp ti n t: thư ng dao ñ=ng
gi>a các mXc này.
• Nh>ng ngư i giao d8ch khi giá bi)n ñ=ng trong vùng gi i h+n s" thAc hi:n mua gKn các mXc hv tr; và thAc
hi:n bán khi giá gKn mXc kháng cA.
• Các ñi m tr2c cũng cho phép nh>ng ngư i giao d8ch khi có phá v th8 trư ng nh n bi)t các mXc quan tr7ng
cKn b8 phá v ñBi v i m=t bi)n ñ=ng ñ ñ6 khM năng như m=t cú phá v th t sA.
• SA ñơn giMn c6a các ñi m tr2c làm cho chúng trH thành m=t công c2 h>u d2ng cho b+n. Nó cho phép b+n
thDy vùng giá có khM năng bi)n ñ=ng. B+n s" trH thành ñ ng b= v i bi)n ñ=ng th8 trư ng và ñưa ra các quy)t ñ8nh
tBt hơn.
• H7c cách s0 d2ng các ñi m tr2c kèm theo các công c2 phân tích k5 thu t khác như các mû giá ñ , MACD,
ñư ng trung bình, các mXc mua vư;t/ bán vư;t c6a Stochastic.
Chương X : Giao d ch si dgng ña khung thCi gian (Multiple Timeframes)
10.1 Tôi nên giao d ch v i khung thCi gian nào?
M=t trong nh>ng nguyên nhân chính nh>ng ngư i giao d8ch không thAc hi:n tBt như h7 có th là bHi vì h7 thư ng
giao d8ch v i khung th i gian không phù h;p v i tính cách c6a h7.
Nh>ng ngư i giao d8ch muBn h7c cách làm giàu nhanh chóng vì v y h7 s" b t ñKu giao d8ch v i các khung th i gian
nhW như ñ th8 1 phút hoLc 5 phút. Sau ñó h7 nMn chí khi giao d8ch bHi vì khung th i gian không phù h;p v i tính
cách c6a h7.
OK, v y thì b+n s" hWi cái gì là khung th i gian phù h;p v i b+n? N)u b+n ñã chú ý ñ)n, nó dAa vào tính cách c6a
b+n. B+n phMi cMm thDy thoMi mái v i khung th i gian b+n giao d8ch.

B+n s" luôn luôn cMm thDy m=t vài áp lAc hoLc cMm giác nMn chí khi b+n thAc hi:n m=t giao d8ch bHi vì b8 ñ ng ti n
th t cuBn hút vào. Nhưng b+n không nên cMm thDy ñó là nguyên nhân c6a áp lAc bHi vì nh>ng gì ñang xMy ra quá
nhanh ñ)n nvi b+n rDt khó khăn ñ ñưa ra quy)t ñ8nh hoLc quá ch m ñ)n nvi b+n cMm thDy nMn.
Khi tôi b t ñKu giao d8ch, tôi không th cB ñ8nh v i m=t khung th i gian. Tôi b t ñKu v i ñ th8 15 phút. Sau ñó ñ th8
5 phút. Sau ñó tôi th0 qua ñ th8 1 gi , 4 gi và ñ th8 ngày.
CuBi cùng, sau m=t th i gian dài không trung thành v i khung th i gian, tôi cMm thDy giao d8ch thoMi mái nhDt v i ñ
th8 1 gi . Khung th i gian này dài hơn, nhưng không quá dài l m, và các tín hi:u giao d8ch không nhi u nhưng không
quá ít.
MLt khác, tôi có m=t ngư i b+n không bao gi giao d8ch trong khung th i gian 1 gi . Nó thì quá ch m ñBi v i anh ta
và anh ta nghĩ rGng anh ta s" thBi r>a và ch)t trư c khi có th giao d8ch. Anh ta thích giao d8ch v i ñ th8 10 phút
hơn. Nó v^n ñ6 th i gian cho anh ta ñưa ra quy)t ñ8nh dAa trên k) ho+ch giao d8ch c6a mình.
M=t ngư i b+n thân khác c6a tôi không th hi u làm th) nào tôi có th giao d8ch v i ñ th8 1 gi bHi vì anh ta nghĩ
rGng nó quá nhanh. Anh ta chE giao d8ch theo ñ th8 ngày, tuKn và tháng. Tên anh ta là Warren Buffet. B+n có l"
cũng bi)t anh ta.
Khung th i gian giao d8ch thư ng ñư;c phân thành 03 lo+i :
1. Long‰term ‰ Dài h+n

2. Short‰term or swing ‰ Ng n h+n
3. Intraday or day‰trading – Trong ngày
Cái nào tBt hơn? Đi u này ph2 thu=c vào cá tính c6a b+n! Hãy ñ tôi ñưa cho b+n m=t bMng phân tích thBng kê c6a
03 lo+i ñ giúp b+n ch7n lAa khung th i gian c6a riêng mình :
Khung thCi gian Mô t2 Ưu ñi m Khuyet ñi m

LongQterm Nh>ng ngư i giao d8ch dài Không phMi theo dõi th8 Nh>ng ñ;t bi)n ñ=ng l n
Dài h n h+n thư ng tham khMo trư ng trong ngày. cKn gi i h+n lv l n.
các ñ th8 ngày và tuKn. Giao d8ch ít hơn nghĩa là Thư ng có 1 hoLc 2 giao
Các ñ th8 tuKn s" thi)t ít trM phí hơn. d8ch tBt m=t năm, do ñó
l p m=t phBi cMnh dài hơn cKn tính kiên nh^n.
và hv tr; trong vi:c ñLt Thư ng xuyên lv hàng
các giao d8ch ñBi v i ñ tháng
th8 ngày ng n h+n hơn.
Các giao d8ch thư ng tT
vài tuKn ñ)n nhi u tháng,
ñôi khi cM năm.
ShortQterm Nh>ng ngư i giao d8ch Nhi u cơ h=i giao d8ch Chi phí giao d8ch cao hơn
Ng-n h n ng n h+n s0 d2ng khung hơn (nhi u giao d8ch thAc
th i gian theo gi và ki m Ít r6i ro b8 lv hàng tháng hi:n)
soát các giao d8ch trong Ít khi nào chE dAa vào 1 M+o hi m cao
vài gi ñ)n m=t tuKn. hoLc 2 giao d8ch m=t năm
ñ ki)m ti n
Intraday Nh>ng ngư i giao d8ch Nhi u cơ h=i giao d8ch Chi phí giao d8ch s" nhi u
Trong ngày trong ngày s0 d2ng ñ th8 Ít r6i ro b8 lv hàng tháng PhMi thư ng xuyên thAc
phút như 1 phút hoLc 5 Không quá m+o hi m hi:n giao d8ch
phút L;i nhu n b8 gi i h+n do
Các giao d8ch ñư;c gi> cKn chDm dXt vào cuBi
trong ngày và chDm dXt ngày.
khi th8 trư ng ñóng c0a
10.2 B n ph2i quyet ñ nh khung thCi gian nào phù hDp cho b n.
B+n cũng phMi quan tâm lư;ng vBn b+n có ñ giao d8ch. Các khung th i gian ng n hơn cho phép b+n s0 d2ng margin
(vBn dA tr>) tBt hơn và có gi i h+n lv sát hơn. Khung th i gian dài hơn ñòi hWi tài khoMn l n hơn vì b+n có th phMi
ch8u ñAng các ñ;t bi)n ñ=ng th8 trư ng mà không ñ b8 margin call (ñóng giao d8ch khi không còn vBn dA tr>)
Khi b+n ñã quy)t ñ8nh khung th i gian ưa thích c6a mình là lúc b+n b t ñKu xem ña khung th i gian hv tr; b+n phân
tích th8 trư ng.

10.3 Giao d ch si dgng ña khung thCi gian
N)u b+n ñã tTng xem ñ th8 trên các khung th i gian khác nhau, b+n ch c ch n ñ ý rGng th8 trư ng có th có hư ng
bi)n ñ=ng khác nhau t+i cùng m=t th i ñi m. M=t ñư ng trung bình bi)n ñ_i có th tăng trên ñ th8 tuKn và ñưa ra
tín hi:u mua, nhưng l+i giMm trên ñ th8 ngày và ñưa ra tín hi:u bán. Th8 trư ng cũng có th h i ph2c trên ñ th8 gi
và bMo b+n thAc hi:n giao d8ch mua, nhưng l+i giMm trên ñ th8 10 phút và bMo b+n thAc hi:n giao d8ch bán. V y thì
cái quái gì ñang xMy ra?
Hãy chơi m=t trò chơi nhW g7i là “Mua hay Bán” (Long or Short). Qui lu t c6a trò chơi rDt ñơn giMn. B+n nhìn vào m=t
bi u ñ và b+n quy)t ñ8nh thAc hi:n giao d8ch mua hay bán.
10.3.1 5 Đ th 5 phút
Hãy nhìn ñ th8 E/U 5 phút ngày 03/11/05 khoMng 4h00 am EST. Nó ñang giao d8ch bên trên ñư ng trung bình bi)n
ñ_i ñơn giMn 100 (SMA 100) là xu hư ng tăng giá. Nó vTa phá v và ñóng bên trên mXc kháng cA. Đây là th i ñi m
hoàn hMo ñ thAc hi:n l:nh mua ñúng không? Tôi s" trM l i là ñúng.
•, b+n SAI r i? Hãy xem chuy:n gì xMy ra. Nó tăng lên m=t chút nhưng sau ñó rơi xuBng rDt nhanh. V y là quá t:.
10.3.2 Đ th 60 phút
Hãy nhìn cùng ñ th8 trên v i khung th i gian cao hơn. Lúc cùng ngày 03/11/2005 và cùng th i ñi m khoMng 4h00
am EST.
Giá phá v kênh xuBng c6a nó là xu hư ng tăng. CLp ti n t: ñang giao d8ch bên trên ñư ng SMA 100 là xu hư ng
tăng. Giá ñ cuBi cùng phá v và ñóng bên trên mXc hv tr; là xu hư ng tăng. Giá tăng ñúng không? B+n nói mua ñi.
•, hãy nhìn ñ th8 kìa, ngư i mua b8 gi)t th8t! CLp ti n t: xuBng trH l+i kênh xuBng c6a nó. Hãy nhìn giá ñ cuBi
cùng, nó xuBng quá m+nh, nó không th H trong ñ th8 c6a tôi. Quá ñiên!
10.3.4 4 Đ th 4 giC
OK, bây gi chúng ta chuy n sang m=t ñ th8 có khung th i gian cao hơn n>a, ñ th8 4 gi . Nó v^n cùng ngày và
cùng gi , chE khác là khung th i gian cao hơn. N)u b+n nhìn ñ th8 này trư c tiên, b+n có v^n thAc hi:n giao d8ch
mua như trên ñ th8 5 phút và 1 gi không?
CLp ti n hi:n nay ñang giao d8ch trong m=t kênh xuBng là xu hư ng giMm giá. Giá ñang ch+m ñư ng xu hư ng trên,
ñi u này là giMm giá m+nh. Vâng, nó v^n bên trên ñư ng SMA 100 mà ñi u này s" xem như là xu hư ng tăng giá,
nhưng kênh xuBng v^n làm tôi cUn th n. ĐLc bi:t do cLp ti n t: ñang giao d8ch gKn ñư ng xu hư ng trên.
Hãy xem chuy:n gì xMy ra! XuBng rDt nhanh! CLp ti n thAc sA H trong kênh c6a nó. Nó ch+m vào ñư ng xu hư ng
trên và giMm xuBng.
10.3.5 Đ th ngày
Hãy ti)p t2c thêm m=t khung th i gian n>a là ñ th8 ngày.
CLp ti n t: ñang giao d8ch trong m=t xu hư ng xuBng rõ ràng. Nó bên dư i ñư ng SMA 100 và ñang nGm trong m=t
kênh xuBng. Trên ñ th8 này, chi u c6a xu hư ng là quá rõ ràng. B+n có chú ý giá ñ cuBi cùng không? Nó ñã th0
phá v ñư ng xu hư ng trên và ñMo chi u. Không là m=t tín hi:u tăng giá tBt. Hãy xem chuy:n gì xMy ra.
M=t hư ng xuBng ti)p t2c!
V y cái gì là ñi m mDu chBt?
TDt cM các ñ th8 ñã hi n th8 cùng ngày, cùng gi . Chúng chE khác nhau khung th i gian. Bây gi b+n ñã hi u tKm
quan tr7ng c6a vi:c quan sát ña khung th i gian chưa?
Tôi thư ng không giao d8ch v i ñ th8 15 phút. Tôi có th không bao gi hi u t+i sao th8 trư ng trông như ñang tBt l+i
thình lình ngưng l+i và ñ_i hư ng.

Không có gì ngăn ý nghĩ c6a tôi hãy nhìn xem m=t không th i gian l n hơn xem có gì ñang xMy ra. Khi th8 trư ng ñã
ngTng l+i hay ñMo hư ng trên ñ th8 15 phút, thư ng là bHi vì nó ñã ch+m m=t mXc hv tr; hoLc kháng cA trên m=t
khung th i gian l n hơn.
Tôi ñã mDt vài trăm ñô ñ h7c ñư;c bài h7c là khung th i gian l n hơn thì các mXc hv tr; và kháng cA quan trong
hơn. Vi:c giao d8ch s0 d2ng ña khung th i gian có th giúp tôi ki)m ñư;c nhi u ti n hơn so v i giao d8ch chE v i 01
khung th i gian. Đi u này s" cho phép b+n gi> m=t giao d8ch lâu hơn bHi vì b+n có th nh n bi)t v8 trí c6a b+n trong
m=t toàn cMnh l n hơn.
HKu h)t nh>ng ngư i m i b t ñKu chE xem xét 01 khung th i gian. H7 ch7n 01 khung th i gian, áp d2ng v i công c2
dA báo c6a h7 và bW qua các khung th i gian khác. VDn ñ H ñây là m=t xu hư ng m i l+i ñư;c báo hi:u trên m=t
khung th i gian khác, và ngư i giao d8ch b8 m=t vB ñâu do không nhìn toàn cMnh l n hơn.
Hãy nhìn bao quát xem ñi u gì ñang dijn ra. ĐTng cB g ng ñưa mLt c6a b+n gKn sát vào th8 trư ng, nhưng th t ra
l+i ñUy b+n ra xa.
Hãy ch7n khung th i gian ưa thích c6a b+n và sau ñó xem xét t i khung th i gian l n hơn trư c khi ñưa ra m=t quy)t
ñ8nh chi)n lư;c ñ ti)n hành giao d8ch mua hay bán dAa trên xu hư ng c6a th8 trư ng. Sau ñó b+n s" quay trH l+i
khung th i gian ưa thích c6a b+n ñ ñưa ra quy)t ñ8nh chi)n thu t bao g m v8 trí mH và ñóng giao d8ch.
Rõ ràng có m=t gi i h+n ñBi v i sB khung th i gian b+n có th h7c. B+n không muBn m=t màn hình ñKy các ñ th8
báo cho b+n nhi u k)t quM khác nhau. Hãy s0 d2ng ít nhDt 02 khung th i gian nhưng không nhi u hơn 03 khung th i
gian, bHi vì thêm nhi u khung th i gian chE làm l=n x=n và b+n s" b8 mDt ñi u khi n và trH thành ñiên khùng.
B+n có th s0 d2ng bDt kỳ khung th i gian nào mà b+n cMm thDy ñ6 dài ñ thDy khác bi:t trong bi)n ñ=ng c6a
chúng. B+n có th s0 d2ng :
• 1 minute, 5 minute, and 30 minute (1 phút, 5 phút và 30 phút)

• 5 minute, 30 minute, and 4 hour (5 phút, 30 phút, và 4 gi )
• 15 minute, 1 hour, and 4 hour (15 phút, 1 gi , và 4 gi )
• 1 hour, 4 hour, and daily (1 gi , 4 gi và ngày)
• 4 hour, daily, and weekly and so on (4 gi , ngày và tuKn …)
Khi b+n cB g ng quy)t ñ8nh các ñ th8 cách bi:t nhau bao nhiêu th i gian, hãy ñMm bMo có ñ6 sA khác bi:t gi>a
khung th i gian nhW và khung th i gian l n. N)u các khung th i gian quá gKn, b+n s" không th bi)t sA khác bi:t.
Tóm t-t :
• B+n phMi xác ñ8nh khung th i gian phù h;p cho b+n.
• Khi b+n ñã tìm ñư;c khung th i gian ưa thích, hãy ti)n t i khung th i gian k) ti)p cao hơn. Khung th i gian
l n hơn s" cho b+n m=t quy)t ñ8nh chi)n lư;c ñ thAc hi:n giao d8ch mua hay bán dAa trên xu hư ng. Sau ñó b+n s"
trH l+i v i khung th i gian ưa thích c6a b+n ñ ñưa ra quy)t ñ8nh v8 trí mH và ñóng giao d8ch.
• Vi:c thêm vào khung th i gian s" giúp b+n nhìn r=ng hơn so v i nh>ng ngư i chE giao d8ch v i 01 khung th i
gian.
• Hãy t p thói quen xem xét nhi u khung th i gian khi giao d8ch.
• Hãy ch7n m=t b= khung th i gian mà b+n s" xem xét và chE t p trung trên các khung th i gian ñó. Ch7n lDy
03 khung th i gian : 1 gi , 4 gi , ngày; 5 phút, 15 phút, 1 gi .v.v. Và chE s0 d2ng các khung th i gian ñó. Hãy h7c
tDt cM chúng ñ b+n có th n m rõ th8 trư ng ho+t ñ=ng như th) nào trên các khung th i gian này.
• ĐTng nhìn quá nhi u khung th i gian, b+n s" b8 quá tMi do quá nhi u thông tin và ñKu b+n s" n_ tung.
• Gi> l+i 02 hay 03 khung th i gian, thêm bDt kỳ khung th i gian nào chE làm quá tMi.
• Vi:c s0 d2ng ña khung th i gian giMi quy)t vDn ñ mâu thu^n gi>a ñ th8 và các công c2 dA báo. Luôn luôn
b t ñKu phân tích th8 trư ng bGng vi:c quay trH l+i và xem xét toàn cMnh bao quát.
• Hãy s0 d2ng m=t ñ th8 dài h+n ñ xác ñ8nh xu hư ng và sau ñó trH l+i gKn th8 trư ng hơn ñ ñưa ra quy)t
ñ8nh mH và ñóng giao d8ch.
Chương XI : Lý thuyet sóng Elliott (Elliott Wave)
TrH l+i th p kz 1920 – 1930, có m=t thiên tài ñiên khùng tên là Ralph Nelson Elliott ngư i ñã khám phá ra là th8
trư ng chXng khoán thAc sA không bi)n ñ=ng m=t cách hvn lo+n.

Th8 trư ng giao d8ch theo các vòng lLp ñi lLp l+i. Elliot ñã giMi thích là do các thay ñ_i lên và xuBng c6a tâm lý m7i
ngư i luôn luôn th hi:n theo các mû lLp ñi lLp l+i giBng nhau, ñi u này ñư;c chia thành các mû g7i là sóng
(wave). Elliot ñã ñưa ra m=t nguyên lý g7i là “Thuy)t sóng Elliot”.
The 5 – 3 Wave Patterns (M1u sóng 5Q3)
Ông Elliot ñã chE ra rGng m=t th8 trư ng bi)n ñ=ng dư i d+ng g7i là “mû sóng 5‰3”. Mû 5‰wave ñKu tiên ñư;c g7i là
sóng t i (impulse waves) và mû 3‰wave sau ñó ñư;c g7i là sóng lui (corrective waves).
Trư c tiên hãy nhìn mû sóng t i 5‰wave :
Có vt như có gì ñó l=n x=n. Hãy thêm màu cho hình v" :
Bây gi mvi bư c ñ)m c6a sóng ñã ñư;c tô màu khác nhau.
Đây là m=t mô tM ng n g7n cho bi)t ñi u gì dijn ra trong mvi pha sóng. Tôi s" s0 d2ng chXng khoán ñ làm ví d2
bHi vì Ông Elliott ñã s0 d2ng chXng khoán. Đi u này v^n ñúng v i ti n t:, kỳ phi)u, vàng, dKu … Đi u quan tr7ng là
Thuy)t sóng Elliott v^n ñúng ñBi v i forex.
Wave 1 (Sóng – 1)
ChXng khoán tăng lKn ñKu tiên. Đi u này thư ng là do m=t lư;ng khá nhW ngư i bDt ng nghĩ rGng giá trư c ñó c6a
chXng khoán là m=t món h i và ñáng ñ mua, khi h7 thAc hi:n mua và ñã t+o nên giá tăng.
ChXng khoán ñư;c quan tâm ñánh giá quá cao. T+i ñi m này ñã ñ6 lư;ng ngư i ñánh giá cao chXng khoán trong pha
sóng ban ñKu và ngư i ta b t ñKu thu l;i bGng cách bán ra. Đi u này làm cho chXng khoán ñi xuBng. Tuy nhiên,
chXng khoán không ñ+t trH l+i mXc thDp trư c ñó trư c khi chXng khoán m=t lKn n>a ñư;c nghĩ là rt.
Đây là pha sóng dài nhDt và m+nh nhDt. Nhi u ngư i ñã ñ ý ñ)n chXng khoán, nhi u ngư i muBn chXng khoán và
h7 mua nó v i giá ngày càng cao. Pha sóng này thư ng vư;t qua ñEnh cuBi cùng c6a pha sóng thX nhDt.
T+i ñi m này ngư i ta m=t lKn n>a thu l;i bHi vì chXng khoán m=t lKn n>a ñư;c xem như giá cao. Pha sóng này có
xu hư ng y)u bHi vì thư ng v^n có nhi u ngư i ti)p t2c ñKu cơ chXng khoán và sau khi m=t sB ngư i thu l;i pha
sóng thX 5 xuDt hi:n.
Đây là th i ñi m nhi u ngư i quan tâm ñ)n chXng khoán nhDt và hKu h)t b8 Mnh hưHng bHi tâm lý. M7i ngư i s" nghĩ
ra nhi u lý do ñ mua chXng khoán và s" không l ng nghe các l i khuyên ngăn cMn. Đây là th i ñi m giá chXng
khoàn tăng cao nhDt. T+i th i ñi m này s" có sA kháng cA và m7i ngư i b t ñKu bán và giá chXng khoán chuy n
sang mû ABC.
ABC Correction (Điuu chjnh ABC)
Xu hư ng sóng t i (5‰wave) sau ñó giMm và ñMo chi u sang xu hư ng sóng lui (3‰wave). Các ký tA ñư;c s0 d2ng
thay th) cho sB ñ ñánh dDu. Xem ví d2 v sóng lui (3‰wave) bên dư i :
Chúng ta s0 d2ng th8 trư ng tăng giá (Bull market) là ví d2, ñi u này không có nghĩa là thuy)t sóng Elliot không
ñúng ñBi v i th8 trư ng giMm giá (Bear market). ĐBi v i th8 trư ng giMm giá, mû sóng 5‰3 có d+ng như sau :
Các pha sóng phg trong m`t sóng :
M=t ñi u quan tr7ng khác mà b+n phMi bi)t v thuy)t sóng Elliot là m=t sóng ñư;c t+o bHi các sóng ph2 (sub‰wave).
Hãy ñ tôi chE cho b+n m=t hình khác.

B+n có thDy cách sóng‰1 ñư;c t+o bHi m=t mû sóng t i (5‰wave) nhW hơn và sóng 2 ñư;c t+o bHi m=t mû sóng lui
(3‰wave) nhW hơn? Mvi sóng g m các mû sóng nhW hơn
Hãy xem m=t ví d2 th t t) :
Như b+n thDy, các pha sóng trong thAc th) không hoàn toàn giBng như trong lý thuy)t và ñôi khi rDt khó ñ ñLt tên
cho các pha sóng.
Đó là tDt cM nh>ng gì b+n cKn bi)t v Thuy)t Sóng Elliot. Hãy nh rGng thì trư ng bi)n ñ=ng theo các pha sóng. Bây
gi khi b+n nghe m=t ai nói rGng “sóng 2 k)t thúc” thì b+n s" bi)t anh ta ñang nói v cái gì
N)u b+n muBn trH thành m=t chuyên gia v Thuy)t sóng Elliot thì b+n có th h7c nhi u hơn t+i www.elliotwave.com.
Tóm t-t :
• Theo Thuy)t Sóng Elliot, th8 trư ng bi)n ñ=ng theo các mû lLp l+i g7i là sóng
• M=t th8 trư ng có xu hư ng bi)n ñ=ng theo mû sóng 5‰3. Mû 5‰wave ñKu tiên g7i là sóng t i (impulse‰
wave). Mû 3‰wave ti)p theo g7i là sóng lui (corrective wave)
• N)u b+n cB gGng xem m=t ñ th8 b+n s" thDy là th8 trư ng th t sA bi)n ñ=ng theo sóng.
Chương XII : T o h th ng giao d ch cwa riêng b n (Trading System)
N)u b+n tìm ki)m trên m+ng bGng Google v i tT khóa “forex trading systems” b+n s" tìm ñư;c rDt nhi u h: thBng
(system) mà ngư i ta g7i là “chén thánh” (Holy Grail) và b+n có th ma “chE v i” vài ngàn ñô la. Các h: thBng này
ñư;c cho là có th mang ñ)n hàng ngàn pips m=t tuKn và không bao gi thua. H7 s" ñưa cho b+n xem các k)t quM
c6a h: thBng hoàn hMo c6a h7 và b+n s" bW ti n ñ ñăng ký quy n truy c p ñ s0 d2ng h: thBng và tA nói v i mình
“Mình chE bW ra 3.000$ và có th b t ñKu ki)m ti n. N)u h: thBng này mang ñ)n hàng ngàn pips m=t tuKn thì mình
s" thu h i vBn ch‹ng mDy chBc”.
TT tT thôi, có m=t vài ñi u b+n cKn bi)t trư c khi bW ti n ra mua h: thBng.
SA th t là nhi u h: thBng ho+t ñ=ng th t sA. VDn ñ H ñây là các trader không tuân th6 ñúng nguyên t c khi s0
d2ng h: thBng.
SA th t thX hai là thay vì trM hàng ngàn ñô la ñ mua m=t h: thBng, b+n có th bW th i gian ñ phát tri n m=t h:
thBng cho chính b+n và s0 d2ng ti n dA ñ8nh mua h: thBng ñó ñ làm vBn và ti)n hành trading.
SA th t thX ba là vi:c t+o m=t system không khó. Cái khó là các nguyên t c mà b+n s0 d2ng khi xây dAng system
cho b+n.
Bài h7c này s" hư ng d^n b+n các bư c b+n cKn ñ t+o m=t system phù h;p v i b+n. CuBi bài h7c, tôi s" ñưa cho
b+n m=t ví d2 v m=t system mà tôi s0 d2ng.
Mgc tiêu cwa system cwa b n
Tôi bi)t b+n s" nói rGng “M2c tiêu c6a system c6a tôi là t+o ra m=t tz ñô la”. Đó là m=t m2c tiêu tuy:t v i nhưng nó
không phMi là m=t m2c tiêu mà s" giúp b+n trH thành m=t trader thành công.
Khi b+n xây dAng m=t system, b+n muBn ñ+t ñư;c 02 m2c tiêu quan tr7ng :
1. System c6a b+n có th xác ñ8nh xu hư ng càng s m càng tBt

2. System c6a b+n có th tránh ñư;c thua lv
N)u b+n có th ñ+t ñư;c 02 ñi u trên v i system c6a b+n, tôi bMo ñMm là b+n s" thành công. PhKn khó nhDt ñBi v i
các m2c tiêu trên là chúng mâu thu^n v i nhau. N)u b+n có m=t system v i m2c tiêu duy nhDt là n m b t ñư;c xu
hư ng s m thì b+n s" có khM năng b8 lTa nhi u lKn. MLt khác, n)u b+n có m=t system v i m2c tiêu tránh thua lv b+n
s" b8 ch m trj khi giao d8ch và s" bW l nhi u giao d8ch tBt.
Công vi:c c6a b+n khi xây dAng m=t system là tìm ra m=t cân bGng gi>a hai m2c tiêu. B+n cKn tìm ra cách xác ñ8nh
xu hư ng s m nhưng cũng tìm ra cách s" giúp b+n nh n ra các tín hi:u giM.

Hãy luôn luôn nh 02 m2c tiêu trên khi t+o system cho b+n. Chúng s" mang ñ)n cho b+n nhi u ti n.
Bây gi hãy xem qua 06 bư c t+o system cho riêng b+n.
Sáu bư c t o system cho b n :
M2c tiêu chính c6a ch6 ñ này là hư ng d^n b+n ti)n trình xây dAng system cho b+n. Trong khi vi:c t+o m=t system
không tBn nhi u th i gian, vi:c ki m tra (test) system là rDt tBn th i gian. Hãy kiên nh^n, m=t system tBt có th và
s" mang v cho b+n nhi u ti n.
Bư c 1 : khung thCi gian
Đi u trư c tiên b+n cKn xác ñ8nh khi t+o system là b+n thu=c ki u trader nào. B+n là day trader hay swing trader?
B+n thích xem chart ngày, tháng, hay năm? B+n thư ng gi> giao d8ch bao lâu?
Đi u này s" giúp b+n xác ñ8nh khung th i gian b+n s" s0 d2ng ñ trade. Cho dù b+n s" v^n xem nhi u khung th i
gian, ñây s" là khung th i gian chính b+n s0 d2ng khi xác ñ8nh tín hi:u ñ ñưa vào giao d8ch.
Bư c 2 : Tìm các công cg (indicator) giúp b n nh*n biet m`t xu hư ng m i
BHi vì m=t trong các m2c ñích c6a chúng ta là phát hi:n xu hư ng càng s m càng tBt, chúng ta s" s0 d2ng các công
c2 có th thAc hi:n ñi u này. Các ñư ng trung bình là m=t trong nh>ng công c2 thông d2ng nhDt ñư;c các trader s0
d2ng ñ giúp phát hi:n m=t xu hư ng. ĐLc bi:t, các trader s0 d2ng 02 ñư ng trung bình (m=t nhanh và m=t ch m)
và ñ;i ñ)n khi ñư ng nhanh c t ñư ng ch m. Đây là ñi u cơ bMn trong m=t system "ñư ng trung bình c t nhau".
D+ng ñơn giMn nhDt, các ñư ng ñư ng trung bình giao nhau là cách nhanh nhanh nhDt ñ phát hi:n m=t xu hư ng
m i. Nó cũng là cách dj nhDt ñ phát hi:n m=t xu hư ng m i.
Dĩ nhiên có nhi u các khác ñ trader phát hi:n xu hương , nhưng ñư ng trung bình là m=t cách dj nhDt ñ s0 d2ng.
Bư c 3 : Tìm các công cg hT trD vi c xác nh*n (confirm) m`t xu hư ng
M2c tiêu thX hai c6a system là có khM năng tránh thua lv, nghĩa là chúng ta không muBn tóm nhKm các xu hư ng sai
(false trend). Cách ñ thAc hi:n ñi u này là phMi ñMm bMo khi chúng ta thDy m=t tín hi:u báo m=t xu hư ng m i,
chúng ta có th xác nh n tín hi:u ñó bGng m=t công c2 khác.
Có nhi u công c2 tBt ñBi v i vi:c xác nh n xu hư ng, nhưng tôi th t sA thích MACD, Stochastics và RSI. Khi b+n trH
nên quen thu=c hơn v i các công c2 khác, b+n s" tìm ra m=t công c2 mà b+n thích và có th k)t h;p trong system
c6a b+n.
Bư c 4 : Xác ñ nh rwi ro cwa b n
Khi xây dAng system ñi u rDt quan tr7ng là b+n xác ñ8nh s" thua lv bao nhiêu cho mvi giao d8ch. Không có nhi u
ngư i thích nói v vi:c thua lv, nhưng trong thAc t) m=t trader giWi suy nghĩ v h7 có khM năng thua lv như th) nào
trư c khi nghĩ v vi:c h7 có th th ng bao nhiêu.
Mvi ngư i có th chDp nh n mXc thua lv khác nhau. B+n phMi quy)t ñ8nh bao nhiêu thì ñ6 chDp nh n cho giao d8ch
c6a b+n, nhưng ñ ng th i không quá r6i ro cho giao d8ch. B+n s" h7c nhi u hơn v vi:c quMn lý ti n (money
management) trong bài h7c sau. QuMn lý ti n ñóng m=t vai trò quan tr7ng trong vi:c xác ñ8nh mXc r6i ro bao nhi u
trong m=t giao d8ch.
Bư c 5 : Xác ñ nh ñi m m_ giao d ch (entry) và ñi m ñóng giao d ch (exit)
Khi b+n xác ñ8nh chDp nh n thua lv bao nhiêu trên m=t giao d8ch, thì bư c k) ti)p là tìm ra ñi m b+n s" mH và ñóng
giao d8ch ñ ñ+t ñư;c l;i nhu n cao nhDt.
M=t sB ngư i thích mH giao d8ch ngay khi các công c2 c6a h7 xác nh n và ñưa ra m=t tín hi:u tBt mLc dù candle
chưa k)t thúc. Nh>ng ngư i khác thì thích ñ;i cho ñ)n khi k)t thúc candle.

Theo kinh nghi:m c6a tôi, tôi ñã nh n ra là tBt nhDt nên ñ;i cho ñ)n khi k)t thúc candle hãy mH giao d8ch. Tôi ñã
gLp nhi u trư ng h;p candle ñang chưa k)t thúc (H gi>a th i khoMng c6a candle) và tDt các công c2 ñ u xác nh n
chE ch candle k)t thúc, và xu hư ng ñã ñMo ngư;c.
VDn ñ H ñây chính là ki u giao d8ch (trading style). M=t sB ngư i hăng hơn nh>ng ngư i khác và cuBi cùng b+n s"
xác ñ8nh b+n thu=c típ trader nào.
ĐBi v i ñóng giao d8ch (exit) b+n có m=t sB lAa ch7n khác nhau. M=t cách là d i stop loss theo (trailing stop), nghĩa
là n)u giá di chuy n m=t khoMng “X” thì b+n s" di chuy n stop loss m=t khoMng “X”.
M=t cách khác ñ ñóng giao d8ch là ñLt target ñ ñóng, v i cách này giao d8ch s" ñóng khi giá ch+m target. Cách tính
target c6a b+n là tùy thu=c vào b+n. M=t sB ngư i ch7n các mXc hv tr; và kháng cA làm target. Nh>ng ngư i khác
l+i ch7n m=t lư;ng pip nhDt ñ8nh cho m7i giao d8ch. Tuy nhiên b+n chính là ngư i quy)t ñ8nh target cho b+n, chE ch c
ch n rGng b+n trung thành v i nó. Trung thành v i system c6a b+n!
M=t cách n>a là b+n có th ñóng giao d8ch dAa vào các tiêu chuUn, khi thWa các tiêu chuUn b+n s" ñóng giao d8ch, Ví
d2, b+n có th ñLt ra m=t nguyên t c là khi các công c2 báo hi:u ñMo chi u H m=t mXc xác ñ8nh nào ñó thì b+n s"
ñóng giao d8ch.
Bư c 6 : Viet ra các nguyên t-c cwa system và tuân thw theo nó!
Đây là bư c quan tr7ng nhDt trong vi:c xây dAng m=t system. B+n phMi vi)t ra các nguyên t c c6a system và luôn
luôn tuân th6 theo các nguyên t c này. SA tuân th6 nguyên t c là m=t trong nh>ng y)u tB m=t trader cKn có, vì v y
b+n phMi luôn luôn nh phMi trung thành v i system c6a b+n! System s" không th làm vi:c n)u b+n không trung
thành v i các nguyên t c.
Cách ki m tra system cwa b n
Cách nhanh nhDt ñ ki m tra system c6a b+n là tìm m=t phKn m m ñ th8 mà b+n có th test v i các d> li:u quá
khX, xem h: thBng c6a b+n ho+t ñ=ng như th) nào và ghi nh n l+i tDt cM th ng, thua, trung bình th ng/thua. N)u
b+n cMm thDy hài lòng v i k)t quM thì b+n có th chuy n sang test v i giao d8ch th t trên các demo account.
Hãy trade trên h: thBng th t bGng demo account ít nhDt là 02 tháng. Đi u này s" giúp b+n thành th+o giao d8ch theo
system c6a b+n khi th8 trư ng bi)n ñ=ng. Hãy tin tôi, có nhi u ñi m khác bi:t gi>a giao d8ch th t t) so v i khi b+n
ki m tra bGng d> li:u quá khX.
Sau 02 tháng giao d8ch trên demo account, n)u k)t quM v^n tBt b+n có th ch7n system ñ giao d8ch trên m=t live
account. Đ)n lúc này, b+n rDt tA tin vào system c6a mình.
System ñơn gi2n :
Trong phKn này tôi s" trình bày cho b+n m=t system như th) nào. Đi u này s" giúp b+n có khái ni:m b+n nên tìm
cái gì khi xây dAng system
Thiet l*p :
• Giao d8ch trên daily chart (swing trading)

• Dùng 5‰EMA ñ ñóng
• Dùng 10‰EMA ñ ñóng
• Stochastic (10,3,3)
• RSI (14)
Nguyên t-c giao d ch
1. Stop Loss = 30 pips

2. Entry Rules Q Nguyên t-c m_ giao d ch
1. MH “long” n)u:
2. Đư ng 5‰EMA c t bên trên 10‰EMA và cM 02 ñư ng stochastic hư ng lên (không mH giao d8ch n)u
các ñư ng stochastic ñã trong vùng mua vư;t)
3. RSI l n hơn 50
4. MH “short” n)u :

5. Đư ng 5‰EMA c t bên dư i 10‰EMA và cM 02 ñư ng stochastic hư ng xuBng (không mH giao d8ch n)u

các ñư ng stochastic ñã trong vùng bán vư;t)
6. RSI nhW hơn 50
3. Exit Rules – Nguyên t-c ñóng giao d ch :
o Đóng giao d8ch khi ñư ng 5‰EMA c t 10‰EMA theo hư ng ngư;c l+i v i giao d8ch c6a b+n hoLc n)u
RSI c t trH l+i 50.
Hãy xem m=t sB ñ th8 sau ñ hi u cách ho+t ñ=ng c6a system.
Như b+n có th thDy, chúng ta có tDt cM các thành phKn c6a m=t system tBt. Trư c tiên, chúng ta quy)t ñ8nh ñây là
m=t swing trading system và chúng ta s" giao d8ch trên daily chart. K) ti)p, chúng ta s0 d2ng các ñư ng trung bình
ñ hv tr; chúng ta phát hi:n m=t xu hư ng m i càng s m càng tBt. Đư ng Stochastic hv tr; chúng ta xác ñ8nh n)u
v^n OK ñ mH giao d8ch sau khi các ñư ng trung bình c t nhau và nó cũng giúp chúng ta tránh các vùng mua vư;t
hoLc bán vư;t. Đư ng RSI là m=t công c2 xác nh n thêm giúp chúng ta xác ñ8nh lAc c6a xu hư ng.
Sau khi tính toán các cài ñLt, chúng ta s" xác ñ8nh r6i ro cho mvi giao d8ch. ĐBi v i h: thBng này, chúng ta chDp
nh n r6i ro cho mvi giao d8ch là 30 pips. Thông thư ng, v i khung th i gian cao hơn chúng ta s" chDp nh n mXc r6i
ro nhi u pip hơn bHi vì l;i nhu n c6a b+n s" nhi u hơn so v i giao d8ch trên khung th i gian nhW hơn. K) ti)p, chúng
ta xác ñ8nh rõ các nguyên t c mH và ñóng giao d8ch. Lúc này, chúng ta s" b t ñKu th0 ki m tra system bGng
backtest (test v i d> li:u quá khX). Dư i ñây là m=t sB ví d2 :
N)u chúng ta xem chart bên trên, chúng ta s" thDy là theo nguyên t c system c6a chúng ta ñây là th i ñi m tBt ñ
thAc hi:n giao d8ch long. Đi m ki m tra, b+n s" vi)t ra giá b+n s" mH giao d8ch, stop loss, và k) ho+ch ñóng giao
d8ch. Sau ñó b+n s" di chuy n chart thêm 01 candle ñ)n th i ñi m ñ xem giao d8ch thAc hi:n như th) nào.
Trong trư ng h;p này, b+n s" ki)m ñư;c m=t sB lư;ng pips l n. B+n có th thDy là khi các ñư ng trung bình c t
nhau theo hư ng ngư;c l+i ñó là lúc chúng ta ñóng giao d8ch. Dĩ nhiên, không phMi tDt cM các giao d8ch c6a chúng ta
ñ u ñpp như th) này. M=t sB giao d8ch s" t i t:, nhưng b+n nên nh rGng phMi gi> v>ng nguyên t c và trung thành
v i các nguyên t c c6a system.
Trong ví d2 này, b+n có th thDy là các ñi u ki:n c6a chúng ta ñã thWa mãn và ñây là th i ñi m mH giao d8ch short.
Bây gi chúng ta s" ghi nh n giá mH giao d8ch, stop loss và exit. Sau ñó d i chart ti)n lên m=t candle t+i ñó b+n thDy
vi:c gì xMy ra. Tôi s" cá 100$ là b+n ñã ñúng v i giao d8ch này.
Tôi l+i ñúng m=t lKn n>a! B+n có th thDy là chúng ta s" gi> giao d8ch này cho ñ)n khi các ñư ng trung bình c t
nhau lKn n>a và RSI quay trH l+i 50.
Tôi bi)t b+n có th ñang nghĩ rGng system này quá ñơn giMn ñ ki)m ti n. Th t sA là ñơn giMn. B+n không nên s;
nh>ng gì ñơn giMn. M=t system không phMi phXc t+p. B+n không cKn phMi có hàng ñBng công c2 trên ñ th8 c6a
minh. Trong th t t), vi:c ñơn giMn hóa s" giúp b+n ñ nhXc ñKu.
Đi u quan tr7ng nhDt là tuân th6 ñúng các nguyên t c. B+n phMi luôn luôn trung thành v i các nguyên t c c6a
system. N)u b+n ñã ki m tra system c6a mình v i d> li:u quá khX và giao d8ch trên demo account ít nhDt 02 tháng,
v y thì b+n ñã có th tA tin và bi)t làm th) nào ñ tuân th6 các nguyên t c c6a h: thBng, và ti n s" b t ñKu ñ)n v i
b+n.
Hãy tin tưHng system c6a minh và hãy tin vào chính mình!
Tóm t-t :
Có nhiuu system ho t ñ`ng t t, nhưng có nhiuu trader không tuân thw ñúng theo các nguyên t-c và ket
qu2 là thua lT.
System cwa b n cpn ñ t ñưDc 02 mgc tiêu :
1. Có th phát hi:n m=t xu hư ng càng s m càng tBt

2. Có th tránh ñư;c thua lv (xác nh n xu hư ng c6a b+n)
Có 06 bư c ñ xây dUng system :

1. Tìm khung th i gian

2. Tìm công c2 giúp b+n nh n bi)t xu hư ng s m
3. Tìm công c2 giúp b+n tránh thua lv và xác nh n xu hư ng cho b+n
4. Xác ñ8nh r6i ro
5. Xác ñEnh ñi m mH và ñóng giao d8ch
6. Vi)t các nguyên t c c6a system ra và luôn luôn tuân th6 theo các nguyên t c ñó!
Có 03 giai ño n ki m tra system :
1. Ki m tra bGng d> li:u quá khX ‰ s0 d2ng d> li:u quá khX ñ ki m tra xem system và các nguyên t c ho+t
ñ=ng như th) nào.
2. N)u có th , ti)n hành giao d8ch trên demo account ít nhDt 02 tháng. Đi u này s" giúp b+n giao d8ch bGng
system c6a mình khi th8 trư ng bi)n ñ=ng thAc vì s" có nhi u khác bi:t so v i ki m tra trên d> li:u quá khX.
3. Khi b+n ñã giao d8ch bGng system trên demo account ít nhDt 02 tháng và b+n v^n có l;i nhu n, b+n ñã s•n
sàng s0 d2ng system c6a mình ñ giao d8ch bGng ti n th t. Tuy nhiên, b+n phMi luôn luôn nh là phMi tuân
th6 v i các nguyên t c bDt k vì lý do gì!
Chương XIII : GiC th trưCng hoat ñ`ng (Market Hours)
TDt cM các bài h7c trên ñã hư ng d^n cách ñ giao d8ch, nhưng m=t bài h7c quan tr7ng khác mà b+n cKn h7c là khi
nào nên giao d8ch.
Th8 trư ng forex mH c0a 24gi /ngày, nhưng không có nghĩa là th8 trư ng luôn luôn ho+t ñ=ng cM ngày. B+n có th
ki)m ti n khi th8 trư ng tăng và cM khi th8 trư ng giMm. Tuy nhiên, b+n s" có nh>ng lúc rDt khó ki)m ti n khi th8
trư ng không bi)n ñ=ng. Bài h7c này s" giúp b+n xác ñ8nh th i gian tBt nhDt trong ngày ñ giao d8ch.
GiC th trưCng
Trư c khi tìm xem th i gian nào là tBt nhDt, chúng phMi xem qua 24 gi trong th) gi i forex như th) nào. Th8 trư ng
Forex có th chia thành 03 phiên giao d8ch chính (trading session) : phiên Tokyo, phiên Lodon và phiên US. Dư i ñây
là bMn gi mH c0a/ ñóng c0a c6a các phiên giao d8ch.
Gi Vi:t Nam = GMT + 7. VD : gi mH c6a c6a Tokyo là 0h00 GMT ‰> tương Xng v i 7h00 gi VN, gi mH c0a c6a
London là 8h00 GMT ‰> tương ñương 15h00 gi VN.
B+n có th thDy là gi>a mvi session có m=t khoMng th i gian cM 02 session ñ u mH. TT 3 – 4 AM EST cM Tokyo và
London ñ u mH, tT 8 – 12 AM EST cM London và US ñ u mH. TDt nhiên, có nh>ng lúc th8 trư ng náo nhi:t nhDt bHi vì
sB lư;ng giao d8ch nhi u hơn do cM 02 th8 trư ng ñ u mH.
(SB pip bi)n ñ=ng trung bình c6a 04 cLp ti n chính trong mvi phiên)
Như b+n thDy ñó, phiên London thư ng có bi)n ñ=ng nhi u nhDt.
Bây gi hãy xem ngày nào trong tuKn tBt nhDt ñ thAc hi:n giao d8ch.
Ngày t t nhzt trong tupn ñ tien hành giao d ch Forex
Bây gi b+n ñã bi)t là phiên London náo nhi:t nhDt trong tDt cM các phiên, nhưng có nh>ng ngày trong tuKn tDt cM
các th8 trư ng ñ u bi)n ñ=ng nhi u hơn. Dư i ñây là thBng kê bi)n ñ=ng trung bình c6a 04 cLp ti n chính theo các
ngày trong tuKn :
B+n có th thDy là trong khoMng gi>a tuKn cM 04 cLp ti n ñ u bi)n ñ=ng nhi u nhDt.
ThCi ñi m ñ giao d ch neu b n mu n mzt tiun
Chúng tôi không muBn áp ñLt quan ñi m c6a mình lên b+n. Thay vào ñó, chúng tôi muBn b+n ñưa ra quy)t ñ8nh cho
chính mình. N)u b+n th t sA không muBn giao d8ch vào nh>ng lúc th8 trư ng náo nhi:t hơn và b+n s" ki)m ti n dj
hơn v y thì b+n cX tA do giao d8ch vào nh>ng th i gian ñ c p dư i ñây. Chúng tôi bMo ñMm b+n s" gLp nhi u khó
khăn hơn!

• ThY Sáu : ThX sáu là rDt bDt _n, ñây là m=t ngày tBt ñ giao d8ch n)u b+n muBn mDt tDt cM l;i nhu n ki)m
ñư;c trong tuKn.
• Chw Nh*t : Có bi)n ñ=ng rDt nhW trong ngày này. Hãy ti)n hành giao d8ch vào ngày Ch6 nh t n)u b+n muBn
b t ñKu m=t tuKn v i sB pips âm.
• Ngày nghj ll: Ngân hàng ñóng c0a nghĩa là lư;ng giao d8ch tT các nư c có ngày nghĩ lj s" rDt ít. Các ngày
nghĩ lj rDt tuy:t ñ giao d8ch khi b+n muBn mDt nhi u ti n hơn so v i nghE ngơi và t n hưHng nh>ng gì tBt ñpp hơn
c6a cu=c sBng.
• Công b tin tYc: Không ai bi)t ñư;c giá s" bi)n ñ=ng như th) nào khi m=t tin tXc ñư;c công bB. Tin tXc s"
Mnh hưHng ñ)n xu hư ng dài h+n c6a giá dài h+n (long‰term) k cM ng n h+n (short‰term), giá s" bi)n ñ=ng ñ=t
ng=t khi tin tXc ñư;c công bB. B+n chE nên giao d8ch vào lúa này n)u b+n là m=t thKy bói và luôn luôn tiên ñoán
ñúng tương lai.
Làm gì neu b n không th giao d ch vào nh{ng giC th trưCng sôi ñ`ng
N)u b+n sBng trong các múi gi không hDp d^n hoLc b+n có công vi:c làm khác, v y thì b+n không th ng i trư c
máy tính vào nh>ng lúc th8 trư ng sôi ñ=ng. N)u ñúng như th) tôi có m=t sB giMi pháp cho b+n :
1. Chuy n sang vùng múi giC t t hơn như London ch‹ng h+n. Ch c ch n b+n s" phMi di chuy n và b t ñKu
m=t cu=c sBng hoàn toàn m i, nhưng ít nhDt b+n có th trade ñúng không?
2. Giao d ch t i nơi làm vi c (b+n có m=t công vi:c th t sA và trong trư ng h;p này s)p c6a b+n s" ñ)n sau
lưng và hWi xem b+n ñang làm gì). Tôi khuyên b+n nên s•n sàng v i t_ h;p phím ALT‰TAB ñ nhanh chóng
chuy n ñ_i c0a s_ làm vi:c.
3. Tr_ thành m`t swing/position trader. M=t swing/position trader s" không phMi liên t2c theo dõi th8
trư ng và b+n có th ki m tra hoLc xem qua khi b+n xong vi:c.
4. Giao d ch v i m`t phiên khác dù là nó không sôi ñ=ng. N)u b+n không th giao d8ch trong phiên c6a
London hoLc US, v y thì trade trong phiên c6a Tokyo. B+n s" b t ñKu h7c xem th8 trư ng bi)n ñ=ng như th)
nào và có th xây dAng các chi)n thu t riêng cho phiên giao d8ch ñó.
Theo cá nhân tôi thì lAa ch7n 3 và 4 là tBt nhDt, nhưng m=t lKn n>a ñó là lAa ch7n c6a b+n. Cho dù b+n không th
giao d8ch nhưng cũng nên theo dõi ñ th8 toàn phiên giao d8ch. Nh vi:c theo dõi bi)n ñ=ng giá thAc t) b+n có th
th t sA hi u rõ ñư;c th8 trư ng ti n t:. Hãy tin tôi, vi:c xem m=t ñ th8 bi)n ñ=ng th t khác nhi u so v i xem m=t ñ
th8 quá khX. MLc dù b+n không th giao d8ch nhưng hãy ghi l+i nh>ng lúc b+n nghĩ mình s" ti)n hành giao d8ch trong
quá trình theo dõi ñ th8. Hãy thAc hành càng nhi u càng tBt.
THE CHOICE IS YOURS!
Chương XIV : Qu2n lý tiun (Money Management)
PhKn này là m=t trong nh>ng phKn quan tr7ng nhDt ñBi v i bDt cX ai muBn trH thành trader.
T+i sao l+i quan tr7ng? Chúng ta ñang kinh doanh ñ ki)m ti n và ñ ki)m ti n thì chúng ta phMi h7c cách quMn lý
ti n. Tr trêu thay, ñây là m=t trong nh>ng phKn mà m7i ngư i hay bW qua nhDt. Nhi u trader chE nóng lòng thAc
hi:n giao d8ch mà không h quan tâm ñ)n vBn ñang có trong tài khoMn. H7 chE xác ñ8nh h7 có th ch8u ñAng lv bao
nhiêu trong m=t giao d8ch và nhDn nút giao d8ch. Có m=t tT dành cho ki u ñKu tư như v y g7i là “c b+c”.
Khi b+n giao d8ch không cKn các nguyên t c quMn lý ti n thì b+n th t sA ñang ñánh b+c. B+n không xem xét k)t quM
dài h+n ñBi v i c6a vi:c ñKu tư. Thay vào ñó b+n chE xem xét l;i nhu n trư c m t. Các nguyên t c quMn lý ti n s"
không chE bMo v: b+n mà còn mang l+i cho b+n nhi u l;i nhu n trong th i gian dài. N)u b+n không tin tôi và b+n
nghĩ rGng “c b+c” là cách làm giàu, v y thì hãy xem ví d2 sau :
Ngư i ta t i Las Vegas ñ ñánh bài bGng ti n c6a h7 v i hy v7ng th ng m=t ván l n và thAc t) có nhi u ngư i th ng
hay không. V y thì trên th) gi i các sòng b+c v^n làm ra ti n bGng cách nào n)u m7i ngư i ñ)n chơi ñ u th ng? Câu
trM l i là mLc dù ngư i chơi th ng nhưng xét v lâu dài các sòng bài v^n có l;i nhu n bHi vì h7 lDy nhi u ti n hơn tT
nh>ng ngư i không th ng.
Th t sA là các sòng bài rDt giWi thBng kê. H7 bi)t rõ v lâu dài h7 s" là ngư i làm ra ti n chX không phMi nh>ng ngư i
ñánh b+c.Cho dù Joe Schmoe th ng 100.000$ tT máy ñánh b+c, các sòng bài bi)t rGng s" có hơn 100 ngư i ñánh
b+c s" thua và ti n l+i trH v túi c6a h7.
Đây là m=t ví d2 ñơn giMn. Cho dù thua sòng b+c v^n bi)t cách ki m soát thua lv c6a h7, ñây chính là quMn lý ti n.
N)u b+n h7c các ki m soát thua lv c6a mình, b+n s" có th ki)m ñư;c l;i nhu n.

V y làm th) nào ñ b+n trH thành m=t ngư i thBng kê giàu có thay vì là m=t kt thDt b+i?
Drawdown and Maximum Drawdown?
Chúng tôi bi)t rGng quMn lý ti n s" làm ra ti n cho chúng ta v lâu dài, nhưng bây gi tôi muBn chE cho b+n m=t khía
c+nh khác. Cái gì s" xMy ra n)u b+n không s0 d2ng các nguyên t c quMn lý ti n? Xem ví d2 này :
B+n có 100.000$ và b+n lv 50.000$. Bao nhiêu phKn trăm tài khoMn c6a b+n ñã mDt? Câu trM l i là 50%. Bây gi ,
b+n phMi ki)m bao nhiêu % ñ tT 50.000$ còn l+i vBn c6a b+n trH l+i ban ñKu? Không phMi 50% n>a r i, b+n phMi
ki)m 100% ñ tT 50.000$ b+n có th có l+i sB vBn b+n ñKu là 100.000$. Cái này g7i là “drawdown”. Trong ví d2
này, chúng ta ñã có 50% drawdown.
Có m=t ñi m trong thí d2 trên ñó là rDt dj thua lv và rDt khó khăn ñ thu l+i ñư;c. Tôi bi)t b+n ñang tA nói : “Tôi s"
không ñ b8 mDt 50% tài khoMn c6a mình trong m=t giao d8ch”. TDt nhiên tôi cũng s" không hy v7ng th).
Tuy nhiên, chuy:n gì s" xMy ra n)u b+n b8 thua trong 3, 4 hoLc th m chí 10 giao d8ch liên ti)p? Đi u ñó không th
xMy ra cho b+n, ñúng không? B+n có m=t h: thBng giao d8ch ñã chi)n th ng v i tE l: 70%. Do ñó s" không có chuy:n
b+n có th b8 thua trong cM 10 giao d8ch. Trong khi b+n có m=t h: thBng giao d8ch th t tBt, hãy nhìn vào ví d2 sau:
Trong giao d8ch, chúng ta luôn tìm ki)m l;i nhu n. Đó chính là nguyên nhân t+i sao các trader xây dAng h: thBng
giao d8ch c6a h7. M=t h: thBng giao d8ch v i 70% khM năng sinh l;i nghe như chúng ta ñang có m=t l;i nhu n rDt
tBt. Nhưng bHi vì h: thBng giao d8ch c6a b+n chE có 70% khM năng sinh l;i, có nghĩa là cX mvi 100 giao d8ch b+n thAc
hi:n, b+n s" th ng ñư;c 7 trên 10 giao d8ch phMi không nào?
Chưa ch c! Làm sao b+n bi)t ñư;c 70 giao d8ch nào trong t_ng sB 100 giao d8ch s" th ng? Câu trM l i là b+n không
bi)t. B+n có th thua liên ti)p trong 30 giao d8ch ñKu và th ng trong 70 giao d8ch ti)p sau ñó. Nghĩa là h: thBng giao
d8ch c6a b+n v^n có 70% khM năng sinh l;i, nhưng b+n phMi tA hWi : “Li:u b+n có còn ti)p t2c tr2 ñư;c sau khi b+n
ñã b8 thua trong 30 giao d8ch ñKu tiên?”
Đây là lý do t+i sao vi:c quMn lý ti n b+c l+i quan tr7ng như v y. Không có vDn ñ ñBi v i h: thBng giao d8ch c6a
b+n, nhưng cuBi cùng b+n v^n s" b8 thua. Th m chí ñBi v i nh>ng ngư i chơi b+c chuyên nghi:p mà h7 xem ñó là
cách ki)m sBng c6a mình cũng có nh>ng lúc gLp v n thua t i t:, và h7 v^n còn khM năng k)t thúc v i th ng l;i.
Đó là do nh>ng ngư i ñánh b+c giWi quMn lý ti n b+c bHi vì h7 bi)t rGng h7 không th th ng mãi trong mvi cu=c chơi.
Thay vào ñó, h7 chE li u lĩnh m=t phKn trăm nhW trong t_ng sB ti n c6a mình ñ h7 v^n có th ti)p t2c t n t+i sau
nh>ng tr n thua.
Đó là nh>ng gì b+n phMi làm khi là m=t trader. ChE khi r6i ro m=t phKn nhW trong tài khoMn giao d8ch ñ b+n v^n có
th t n t+i sau nh>ng tr n thua. Hãy nh là n)u b+n áp d2ng nghiêm chEnh các nguyên t c ñ quMn lý ti n b+c, b+n
s" trH thành ch6 1 sòng bài và k)t quM cuBi cùng “b+n luôn là ngư i chi)n th ng”.
Hãy ñ tôi phác h7a cho b+n nh>ng gì s" xMy ra khi b+n quMn lý ti n m=t cách ñúng ñ n và khi b+n không…
Đây là m=t ví d2 nhW ñ chE cho b+n thDy sA khác nhau gi>a vi:c m+o hi m m=t phKn nhW v i vi:c m+o hi m m=t
phKn l n trong t_ng sB vBn c6a b+n.
B+n có th thDy sA khác bi:t l n gi>a vi:c r6i ro 2% so v i r6i ro 10% tài khoMn c6a b+n trong m=t giao d8ch. N)u
b+n thua liên ti)p trong 19 giao d8ch, b t ñKu tT 20.000 $, b+n chE còn 3.002 $ n)u tE l: r6i ro là 10% cho mvi giao
d8ch. B+n ñã mDt 85% tài khoMn c6a mình! N)u tE l: r6i ro là 2%, b+n v^n còn 13.903 $ tXc b+n chE mDt 30% trong
t_ng sB tài khoMn c6a mình.
Dĩ nhiên ñi u cuBi cùng chúng ta muBn ñ c p là t_n thDt trong 19 giao d8ch liên ti)p, nhưng th m chí n)u thua 5
giao d8ch liên ti)p, b+n hãy nhìn vào sA khác nhau gi>a r6i ro 2% và 10%. N)u b+n r6i ro 2%, b+n s" v^n còn
18.447 $ . N)u b+n r6i ro 10% b+n s" chE còn 13.122 $ . Con sB này còn nhW hơn cM sB b+n còn l+i trong trư ng h;p
n)u b+n b8 thua trong tDt cM 19 giao d8ch v i tE l: r6i ro là 2%.
MDu chBt c6a ví d2 này là b+n muBn xây dAng nguyên t c quMn lý ti n như th) nào ñ khi b+n b8 thua trong m=t th i
gian b+n v^n còn ñ6 vBn ñ ti)p t2c cu=c chơi. B+n có th tưHng tư;ng ñư;c chuy:n gì s" xMy ra n)u b+n thua mDt
85% tài khoMn c6a mình? B+n s" phMi ki)m ñư;c 566% vBn còn l+i trong tài khoMn ñ có th hòa vBn. Hãy tin tôi,
b+n s" không muBn rơi vào tình cMnh ñó ñâu. ThAc t), ñây là m=t bi u ñ s" phác h7a ñư;c tz l: phKn trăm mà b+n
phMi lDy l+i ñ hòa vBn theo tz l: t_n thDt c6a b+n

B+n có th thDy rGng b+n càng b8 thua nhi u thì b+n càng khó ki)m l+i ñư;c ñ6 ti n ñã bW ra. Đó là tDt cM lý do mà
b+n cKn phMi làm m7i cách nhGm bMo v: tài khoMn c6a mình.
V y thì bây gi , tôi hy v7ng b+n s" nh nó vào ñKu rGng b+n chE b8 r6i ro m=t phKn nhW tài khoMn c6a mình trong
mvi giao d8ch ñ có th t n t+i sau v n xui c6a mình và cũng ñ tránh m=t drawdown l n cho tài khoMn c6a mình.
PhMi luôn ghi nh , b+n muBn trH thành m=t “nhà cái”…..chX không phMi tay chơi b+n.
Risk to Reward (Rwi ro và LDi nhu*n)
Có m=t cách khác ñ b+n có th gia tăng cơ h=i ki)m l;i là giao d8ch vào th i ñi m khi mà b+n có khM năng thAc hi:n
giao d8ch thu ñư;c l;i nhu n gDp 3 lKn mXc ch8u r6i ro. N)u b+n ñem l+i cho mình m=t tz l: l;i nhu n và r6i ro là 3:1
(3:1 reward/risk), b+n ñã có m=t cơ h=i l n ñ ñi ñ)n chi)n th ng. Hãy nhìn vì d2 sau ñây :
Trong ví d2 này, b+n có th nhìn thDy rGng th m chí n)u b+n chE th ng ñư;c 50% trong t_ng sB các giao d8ch thAc
hi:n, b+n cũng ñã ki)m ñư;c 10.000 $ . Hãy nh rGng khi b+n giao d8ch v i m=t tz l: r6i ro/l;i nhu n tBt thì cơ h=i
chi)n th ng c6a b+n s" rDt l n th m chí cM khi tz l: th ng c6a b+n thDp.
Tóm t-t :
• Hãy tr_ thành “chw sòng b c”, ñcng làm ngưCi chơi b c! Hãy nh rGng các ch6 sòng b+c là nh>ng nhà
thBng kê rDt giàu có!
• Drawdown là m=t thAc t) và s" xMy ra v i b+n trong m=t vài th i ñi m. N)u tz l: r6i ro trong m=t giao d8ch
c6a b+n giMm ñi, thì drawdown tBi ña c6a b+n s" giMm ñi
• Tài khoMn c6a b+n càng b8 t_n thDt nhi u thì b+n s" càng khó khăn hơn ñ ki)m l+i ñư;c hòa vBn
• ChE giao d8ch bGng m=t phKn nhW tài khoMn c6a b+n. Càng nhW càng tBt. MXc khuy)n cáo là 3% hoLc thDp
hơn.
• M=t giao d8ch ñáng giá là khi b+n có m=t tz l: l;i nhu n cao so v i r6i ro. Tz l: r6i ro càng cao, l;i nhu n
càng thDp.

Cafeforex 1 Net Tai Lieu Co Ban Forex

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cafeforex 1 Net Tai Lieu Co Ban Forex

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.dautungoaihoi.vn www.cafeforex.

Gi i Thi u Sách: Giao D ch Ngo i H i

GI I THI U THÊM V TH TRƯ NG NGO I H I

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Hàng hóa trên th trư ng Forex

T ng quan, t giá c a m t lo i ti n t so v i m t lo i ti n t khác là s ph n chi u các y u t c a m t nên kinh t khi so

Đ i tư ng tham gia Forex

Trong th p k trư c, ch có nh ng “gã kh ng l*” m i gia nh p th trư ng này ñư c. Đi u ki n t i thi u n u b n mu n

Ngân hàng thương m i có 2 vai trò trong th trư ng Forex

Phương ti n ñ tham gia th trư ng

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Đ ng ti n nào ñư c giao d ch?

Khi nào thì giao d ch x y ra?

Bi u ñ* dư i ñây th hi n ho t ñ ng giao d ch ngo i h i toàn c u. USD là ñ*ng ti n ñư c giao d ch ch y u, k ñ n là

T i sao l i giao d ch ngo i h i?

* Excution Quality: B i vì Forex r!t hay thay ñ i, h u h t nh ng giao d ch có th ñư c th c hi n v i giá c a th trư ng

1.1 Line Charts (Bi u ñ ñư ng k ñơn)

M t bi u ñ* ñư ng k/ ñơn n i t m t ñi m giá ñóng (closing price) t i m t ñi m giá ñóng k ti p. Khi k t h p thành m t

1.2 Bar Charts (Bi u ñ thanh)

Ghi chú: m t thanh là m t kho ng th i gian có th là 1 ngày, 1 tu n ho c 1 gi .

1.3 Candlestick Charts (Bi u ñ giá ñ )

• Các giá ñ0 d. hi u và thu n ti n ñ i v i ngư i m i b&t ñ u ñ tính toán phân tích ñ* th

T bây gi chúng ta s s' d ng bi u ñ* giá ñ0

Chương II : Giao d ch v i bi u ñ giá ñ!

2.1 Giá ñ! là gì?

2.1.1 Thân dài ñ i l*p v i thân ng-n

2.1.2 Bóng dài ñ i l*p v i bóng ng-n

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

2.2 Các m1u cơ b2n

2.2.2 Spinning Tops

Đư ng Doji là m^u v i cùng giá mH và giá ñóng.

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

2.3 Các m1u ñ2o hư ng

2.3.2 Đ2o hư ng bóng dài (Long Shadow)

2.3.3 Hammer and Hanging Man (Cái búa và ngưCi b treo)

Tiêu chuUn nh n bi)t :

• Bóng dài khoMng hai hoLc 3 lKn thân.

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Tiêu chuUn nh n bi)t :

• M=t bóng dư i dài khoMng 2 hoLc 3 lKn thân.

CÁC MGU CANDLESTICK

Dark Cloud Cover:

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Evening Doji Star:

Falling Three Methods:

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Morning Doji Star:

Rising Three Methods:

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Three Black Crows:

Three White Soldiers:

Upside Gap Two Crows:

Upside Tasuki Gap:

3.1 HT trD và kháng cU (Support and Resistance)

Có 02 ñi m quan tr7ng cKn ghi nh :

3.3 Kênh (Channels)

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Nhưng ai là Fibonacci và làm sao có th giúp b+n kinh doanh?

Price Retracement Levels (Các mYc thoái lui)

Price Extension Levels (Các mYc m_ r`ng)

4.1 Fibonacci Retracement Levels (Các mYc thoái lui Fibonacci)

www.cafeforex.net Mong nhà ñ u tư chi n th ng

Cách va các mYc thoái lui Fibonacci trên ñ th :