III.

Drgania i fale

TEST III B

W zadaniach od 1 do 11 podano cztery propozycje odpowiedzi. W każdym zadaniu wybierz tylko jedną
odpowiedź i zakreśl odpowiadającą jej literę.

1. Częstotliwość 0,3 kHz wyrażona w hercach to: (1 p.)

A. 0,0003 Hz B. 3 Hz C. 300 Hz D. 300000 Hz

Poniższy rysunek dotyczy zadań 2, 3 i 4.

2. Na podstawie rysunku można stwierdzić, że najmniejszy okres drgań ma wahadło: (1 p.)

A. I B. II C. III D. IV

3. Częstotliwość drgań wahadła III jest większa od częstotliwości drgań wahadła: (1 p.)
A. I B. II C. IV D. I i II

4. Wskaż, które wahadło zacznie również drgać, gdy wprawimy w drgania wahadło I zacznie również drgać
wahadło: (1 p.)
A. II B. III C. IV D. żadne

5. Kulka zawieszona na sprężynie wykonuje drgania. Na pokonanie odległości między położeniem

równowagi i najniższym położeniem potrzebuje 0,1 s. Ile wynosi okres drgań tej kulki? (1 p.)
A. 0,1 s B. 0,2 s C. 0,3 s D. 0,4 s

6. Długość fali została błędnie przedstawiona na rysunkach: (1 p.)

A. I i II B. II i III C. I i III D. wszystkich

7. Odległość między sąsiednimi grzbietami fali morskiej uderzającej o brzeg jest równa 6 m. Ile wynosiłaby
długość fali morskiej, gdyby częstotliwość uderzania tej fali o brzeg zmniejszyła się dwukrotnie?
(1 p.)
A. 3 m B. 6 m C. 12 m D. 24 m

8. Człowiek usłyszy dźwięk o częstotliwości: (1 p.)

A. 10 Hz B. 1000 Hz C. 30000 Hz D. 50000 Hz

9. Który rysunek przedstawia zjawisko dyfrakcji fali ? (1 p.)

A. I B. II C. III D. I i III

10. Paulinka huśta się na huśtawce. Ile wynosi okres drgań huśtawki, jeżeli wykonuje ona 12 pełnych
wahnięć w ciągu 60 s? (1 p.)
A. 0,2 s B. 2 s C. 4 s D. 5 s

11. Dźwięk wysoki i cichy to dźwięk o: (1 p.)

A. małej częstotliwości i małej amplitudzie,
B. dużej częstotliwości i dużej amplitudzie,
C. małej częstotliwości i dużej amplitudzie,
D. dużej częstotliwości i małej amplitudzie.

Poniższa informacja dotyczy zadań 12– 16.

Wykres ilustruje zależność położenia od czasu w przypadku małej kulki zawieszonej na nici. Wychylenie w
prawo oznaczono (+) a w lewo (–).

Odczytaj potrzebne informacje z wykresu i uzupełnij poniższe zdania.

12. Kulka w chwili t = 2 s znajduje się w położeniu 0 cm ………………………… (1 p.)

13. Amplituda drgań kulki wynosi 3 cm ………………………………………… (1 p.)

14. Okres drgań kulki wynosi 4 s ………………………………………………… (1 p.)

15. Częstotliwość drgań kulki ma wartość 0,25 Hz………………......................... (1 p.)

16. Maksymalne wychylenie w prawo kulka osiągnęła w chwili t = 1s, 5s, 9s…… (1 p.)

17. Korzystając z poniższego rysunku, który przedstawia wybrane chwile w ruchu wahadła, dokończ zdania.
(punkty A i E to skrajne położenia wahadła) (3 p.)

a) Maksymalną energię potencjalną ma kulka w położeniu A i E…………….

b) Najmniejszą energię kinetyczną ma kulka w położeniu A i E……………

c) Najmniejszą wysokość ma kulka w położeniu C………………

Poniższa informacja dotyczy zadań 18–21.
Uczniowie na nitce zawiesili małą kulkę. Zmierzyli długość tak zbudowanego
wahadła a następnie czas, w jakim wahadło wykonało 20 pełnych wahnięć.
Powtórzyli doświadczenie dla wahadła o innej długości.
Poniższa tabela zawiera wyniki pomiarów uzyskanych przez uczniów.

Długość wahadła Czas dwudziestu Okres drgań Częstotliwość drgań

l (m) pełnych drgań T (s) f (Hz)
wahadła
t20 (s)
0,4 25,77 1,3 0,8
0,8 36,39 1,8 0,5

18. Oblicz okresy drgań wahadeł. Uzyskane wyniki zaokrąglij do 0,1 s i zapisz je w tabeli. (2 p.)
T1 = 25,77/20 = 1,3 s, T2 = 36,39/20 = 1,8 s

19. Oblicz częstotliwości drgań wahadeł. Uzyskane wyniki zaokrąglij do 0,1 Hz i zapisz w tabeli. (2 p.)
, f1 = 20/25,77 = 0,8 Hz, f2 = 20/36,39 = 0,5 Hz

20. Zapisz dwa wnioski z przeprowadzonego doświadczenia, jakie mogli wysunąć uczniowie na podstawie
uzyskanych wyników. (2 p.)
1. Okres drgań jest dłuższy dla dłuższego wahadła, a częstotliwość jest większa dla krótszego wahadła.
2. Okres drgań nie jest wprost proporcjonalny do długości – jest wprost proporcjonalny do pierwiastka
długości.

21. Wyjaśnij, dlaczego uczniowie mierzyli czas dwudziestu pełnych wahnięć, a nie jednego. (1 p.)
Gdyż ewentualny błąd pomiaru czasu rozłoży się na 20 wahnięć (będzie 20 razy mniejszy)