RepublikangPi

li
pinas
KagawaranngEdukasyon
Rehiy
onXII
SangayngCotabato
Di
str
it
ongTi mogngKabacan

EDUKASYONGPANTAHANANANGPANGKABUHAYANWI
THENTREPRENEURSHI
P

(
SC-
TLE321)

I
.LAYUNI
N

a.Nat
utukoyangi
ba'
t-
ibanghay
opnamaaar
ingal
agaan.

b.Nai
papal
iwanagangwast
ongpag-
aal
aganghay
opat
;

c.Nakakagawangpl
anosapag-
aal
aganghay
opbi
langmapagkakaki
taanggawi
n.

I
I.PAKSAATARALI
N:

a.PAKSA:Pag-
aal
aganghay
op

b.SANGGUNI
AN:Edukasy
ongPant
ahanatAngkabuhay
an(
Kto12GRADE5)

c.KAGAMI
TAN:Vi
sualAi
ds,
pent
elpenandpi
ctur
es.

I
II
.PAMAMARAAN

GAWAI
NNGGURO GAWAI
NNGMAG-
AARAL
A.PANI
MULANGGAWAI
N

a.Panal
angi
n

-
Magsi
tay
oangl
ahatpar
asapanal
angi
n.

(Magt
atawaganggurongdal awangmag-aar
al,-
(nananal
angi
nangmgamag-
aar
al)
i
sangmuslim atkr
ist
iyanoupangpangunahan
angpanal
angi
nngdalawalangrel
ihi
yon)

b.Pagbat
isagur
o

-Magandangumagamgabat
a!

-
Maaar
inakay
ongumupomgabat
a. -
Magandangumagapot
it
serAl
i
a.

c.Pagt
atal
angpumasok -
Mar
ami
ngsal
amatpoTi
tserAl
i
a.

-Nar
it
obaangl
ahat
?

d.Pagl
alahadngpanay
am -OpoTi
tser
.

-Anu-
anobaangdapatnatingtandaankapag
nagsi
simul
anaangat
ingt
alakay
anmgabat a? -Maki
nigngmabut
iti
tser
.

-Huwagmaki
pag-
usapsakat
abi
tit
ser
.
Anopa? -Itaas ang kanang kamay kapag nai
s
sumagot
.

-
Maaasahankobay
ansai
nyongl
ahat
?

-
Magal
i
ngmgabat
a! -
Opot
it
ser
.

e.Pagwawast
ongt
akdangar
ali
n

I
V.PAGTATALA

a.Akt
ibi
dad

-Tukuy
inkunganonghay
opangnasal
arawan
sabawatnumero.
 1.Pusat
it
ser
.

1.

2.Asot
it
ser
.

2.

3.Lor
oTi
tser
.

3.

4.Manokt
it
ser

4.

5.Ti
gret
it
ser
.

5.
 6.Li
yont
it
ser

6.

7.Pugot
it
ser
.

7.

-
Anu-anong mga hay
op sa l
arawan ang
maaari
ngalagaan? -
Pusa,
aso,
lor
o,manokatkal
apat
iti
tser
.
-
Baki
thindipwedeangt
igr
eatl
i
yonsaat
ing -saagkat
,angtigr
eatl
i
yonpoaymababangi
s
t
ahananmgabata? nahay opti
tser
.
- Tama! Saan nati
n maki
ki
ta ang mga -Maki
kitalamangponatinangmababangi
s
mababangi
snamgahayopmgabat
a? namgahay opsamgamalal
aki
ngkagubat
an
odikay aaysaZoonakungsaanmay r
oong
i
ba't
-ibanguringhay
op.
-
Magali
ngmgabata!

b.Anal
isi
s

-I
lansamgal arawanghayopnai ny
ongnaki
ta
aymgahay opnamaaar i
ngalagaansaloobng
tahanan at mga hayop na maar inamang
mapagkakit
aan.

-Ngay ongarawnaitoaytatal
akay
innatinkung
anu-ano nga ba ang mga hayop na maaari
nati
ng alagaan na pwedeng pagkakit
aan at
kunganoangmabut i
ngdulotngpag-aal
agang
hay
opatkungpaanoangwast
ongpag-
aal
ari
to.

-Mayr
oonbakayongal
aganghay
opsai
nyong -
Mer
onpot
it
ser
.
bahaymgabat
a?

Anonghay
opangmay
roonkay
o?
-
Manok,pusa,aso,pat
okunehoatkal
apat
i
t
it
ser
.

-Ngay
onaypag-aar
alannati
nangt at
longhay
op
napwedengal
agaansaatingtahanan.

Nari
to ang t
atl
ong hay
op na maaar
inat
ing
al
agansaloobngati
ngtahanan.

1.Pusa

-
Tagahul
ingdaga.

2.Aso

-
nagsi
sil
bingguwar
dyangbahay
.

3.Lor
o

-
Maaar
ingt
uruanmagsal
i
ta.

-Si
nosainyoangmayal
agangpusa,asoodi
kayaayl
oro? -
Akopot
it
ser
,pusapo.

-
Asot
it
ser
.

-
Naaal
aganni
yobai
tongmabut
i? -
Opot
it
ser
.

-
Paanony
oit
oinaal
agaan? -
Pinal
i
li
guanpot
it
seratpi
napakai
n.
-
Magali
ng!Ngay
on aypag-aar
alan nat
in ang
wast
ongpag-
aal
aganghay
op.

Nakapagbi
bigay ng kasi yahan at mal aki
ng
tul
ongangpag- aal
aganghay op.Ngunitdapat
malaman ang wast ong pag- aal
aga at mga
panunt
unangpangkal usuganatpangkalikasan
sapag-aal
aganghay op.

Wast
ongpag-
aal
aganghay
op.

*Sapag-aal
aganghay
op,dapatt
andaanang
sumusunod:

1.Panat
il
ihi
ngmal
i
nisangkul
ungannghay
op.

2.Dapatmagkar
oonngsapatnabent
il
asy
on
angkul
ungannghay
op.

3.Bigyan ang hay

op ng sapatna gamotna
kontr
abulatemakal i
pasang isao dalawang
l
inggo.

4.Bigy
an ng sapatatmalini
s na t
ubi
g na
mai
inom angal
aganghay
op.
-si
nongaul
i
tangmayal
agangpusa,
asoatl
oro -(Lahatngst udy
antengmayal
aganghayop
sainy
omgabata? tuladngpusa,asostl or
oaynagsi
taasng
kanilangkanangkamay)

-
inaal
agaanny
obai
tongmaay
os?
-
Opot
it
ser
.

-
Mayroonbangmaayosnakul
unganangi
nyong
mgaalaganghay
op? -
Opot
it
ser
.

-Napapanat
il
inyobangmali
nisar
aw-
araw ang -Opoti
ser.Ar
aw-ar
aw ponamingnil
i
li
nisan
kulungannginy
onghay
op? angkul
unganngamingmgaal
aganghayop.

Pi
napakai
nny obasatamangor
asangi
nyong -Opot
it
ser.Pi
napakai
natpi
nai
i
nom ponami
n
mgaalaganghayopmgabat
a? sngamingmgaalaganghay
op.

-Ngay
onaypag- aar
alannamannat
inkungano
ngabaangmgahay opnapwedengal
agaanna
mapagkakaki
taan.

-I
sasapangunahingpinagkakakitaansabansa
ayangpaghahayupan.Sapag-aalaganghay op,
dapatmalayoi
tosalugarngr esi
densiyalupang
hindimaapekt
uhanangmgamamamay ansa
maaari
ngdulotnit
ongamoygal i
ngsakul ungan
nghayop.

Nari
toangdalawanghay opnamaaar
ing
al
agaanbi
langmapagkakaki
taan.

1.Manok

-madal i
ngmag- al
agangmanokkahitnamali
i
t
anglugar.Maaar i
ngmaisatpalayl
amangang
pagkain ng mga i to. Kung mal
uwag ang
bakuran,naghahanapdinit
onguodsal upao
hal
aman.
May pil
ing mga manok na kail
angan ang
wastong paraan ng pag- aal
aga upang
maparami at makapagbi
gay ng karne at
sar
iwangit
log.

"
(2)dal
awangUr
ingmanoknaaal
agaan"

1.LAYER

-I
naaalagaanangmanoknai t
opar asamga
i
tlog nit
o.Upang r egularna mangi t
log ang
Layer
,kailanganmal ayoangmgai t
osai ngay
.
Ang mal akas na ingay ay nakaaapekto sa
pangingit
log ng l
ayer.Kai
langan ang asi
n na
pangingit
lognit
o.

2.BROI
LER

-I
naalagaanangmanoknai t
opar asat agl
ay
nit
ongkar ne.I
toanguringkarnenanil
ulutosa
mgaf astfoodrest
aut
ant,pal
amansasandwi ch
atginagawangnugget
sochi ckenbal
ls.

*
PAGKAI
NNGALAGANGHAYOP*

-Dahil nga hindi kar

ani
wang manok ang
i
naalagaan,hi
ndirinbastapal
ayo mai sang
pagkain ng mga ito.May mga angkop na
pagkainpar
asaur ongmanoknainaal
agaan.

1.STARTI
NGMASH

-Pagkaini
toparasamgabagongpi
sangsi
siw
hanggangani
m nali
nggo.
2.GROWI
NGMASH

-Ibi
nibi
gayi
tobil
angpagkai
nparasaanim na
l
inggo hanggang handa nang ipagbi
l
io
hanggangsamangit
lognaangi
nahi
n.

3.LAYI
NGMASH

-I
bini
bigayi
tosamgamanoknanagsi
simul
ang
mangit
log.

*Nar
it
o ang mga kagami
tang kai
langan sa
kul
unganngmgaal
agangmanok*

1.Parasamgabagongpisangsi
siw,kai
l
angan
l
agyan ng i
law o bambi
l
yang may50 watts
upangmaini
tanangmgasi si
wsaarawatgabi
hanggang15naaraw.

2.Kail
angangmaglagaynglal
agy
annginumi
n.
Anginumsnaylagi
ngpanati
l
ihi
ngmal
ini
s.

3.Kung ang kul ungan ay nasa hangi

nan,
kai
langangtakpanngmgat uyongdahonang
bahayngsisi
w.

4. Kailangan ng lal
agyan ng pat uka. Ang
atukaan ay dapatnasa loob o har apan ng
kulungan.Itoaydapatgawasay ero,kahoyo
biyaknakaway an,
pahabamayl ali
m naapatna
pulgadaparahindimataponanglaman.

5.Kai
langanmati
bayangkul
unganupanghindi
mapasukanngibangmgahay opatkai
ninang
mgaito.
2.PUGO

*
PAG-
AALAGANGPUGO*

Tuladngi banghayop,angkar neati t

logng
pugoaymaaar i
ngkaini
n.Angdumiatbal ahibo
ni
toaymahusaynanapagkukunanngpat abao
organikong abono. Ang pr oduksiyon at
pagpapar amingpugoaynagbibigayngdagdag
naki t
asamganani nir
ahansal ugar.Par asa
nagsisimulapalamang,maaaringal agaanang
l
ahing Japanese seat t
le. Mahusay i t
ong
mangi tl
ogatmalamanpa.Angpugonamabi li
s
l
umskiatdumamiaygal i
ngsaBul acan,Rizalat
Bat
angas.

*MGADAPATTANDAANSAPAG-
AALAGANG
PUGO*

1.Angbatangpugoaybinibi
gyanngst
art
ing
mashhanggangi
sangbuwan.

2. Ang inahi
n ay nagsi
simul
ang nagl
ahi
pagkar
aanng40naar
aw.

3. Nil
alagyan ng buhangi
n ang kahoy na
pangi
ngitl
uganngpugoupanghi ndimabasag
angit
lognito.

4.Madali
ngmagulatangpugokayakai
langang
tahi
mikangpal
i
gidsaorasngpangi
ngit
log.

-Angpuhunansapag- aalaganghayopgay ang

manokati bapangkaurinitoaydependesaur i
,
damiatsa mga pangangai l
angan ng hay op.
Kung anumang nai isip at pi naplanong
aalagaang hayop,ti
yakin na may sapatna
puhunanupangangmgapangangai langanng
kayopaymai bi
gay.

*
Mgadapati
saal
ang-
alangsapag-
aal
agang
hay
opnamaaar
ingpagkaki
taan:

1.Ur
inghay
opnaaal
agaan.

2.Pagkukunanngmal
i
nisnat
ubi
g.

3.Pagt
atapunanngdumi
.

4.Pagkai
nof
eeds.

5.Mgat
aongmag-
aal
aga.

6.Panahongi
l
alaan

7.Angkopatl
i
gtasnal
ugar
.

8.Kapi
tal
opuhunan.

*
Kahal
agahangdul
otngpag-
aal
aganghay
op*

1.Mapagkukunani
tongpagkai
ntul
adngkar
ne
ati
tl
og.

2.Nakapagbi
bigayngdagdagnaki
tasamag-
anak.

3.Nagdudulotitongkasi
yahansapami
l
yaat
nsgsi
sil
bingl
ibanganngmag-anak.

4.Nat ut
ugunan ang pr
obl
ema ng bansa sa
kasal
atan ng pagkai n at kawal an ng
hanapbuhayngtao.

5.Nagkakar
oonngt
iwal
asasar
il
i.

6.Nakakat
ipi
dsagast
usi
nsapami
l
ya.

c.Abst
raksy
on

a.Pangkal
ahat
anggawai
n

(Magkakar
oon ng akt
ibi
dad.Papangkati
n ng
gur
oangmgamag- aar
alsadalawangpangkat.
Bawatpangkataybibigy
annggur ongi sang
envel
openanaglal
amanmani l
apaperatpentel
pennagagamit
insanasabingakt
ibi
dad.
)
-Ngayonaymagkakar
oontay
ongakt i
bidadat -
(Unangpangkat)
papangkat
inkokay
osadal
awangpangkat.
-
(I
kalawangpangkat
)

Bawatpangkataymakakat anggapngenv el
ope
nanagl alamanngmani l
apaperatpent elpenna
i
nyonggagami t
insai nyongakt i
bidad.Sabawat
pangkat ,pumi l
ikayongi sanghay opatgawan
ni
nyoi tongmai kl
ingkwent onakungsaani to'
y
i
nyong i sasadula sa har apan.Ang nasabi ng
kwent oaydapatnanapapat ungkolsat amang
pag-aalaga ng hay op.I sulatninyo sa mani l
a -(
Bawatpangkataynakat
anggapngenv
elop
paperangi nyonggi nawangmai kl
ingkwent oat na nagl
alaman ng pent
elpen at manil
a
magt alaga kayo ng i sang magsasal aysayng paper.)
nasabingkwent oatmgamagi gingt auhanss
kwent onginyonggi nawa.

-Bago ninyo sisimul

an, nar
it
o ang at ing
magi gi
ng pamantayan sa i
nyong gagawing
akti
bidad.Bibi
gyan ko l
amang kay
o ng (30)
tatl
umpongmi nut
o.

PANGKAT

PRESENTASYON 25

KAWASTUHAN 25

KOOPERASYON 25

KALI
LINI
SAN 25

KABUUAN

25 15 10
d.Apl
ikasy
on

-Ano nga uli

tang tat
long hay
op na maaar
i-Pusa,
asoatl
oropot
it
ser
.
nati
ngalagaansaat
ingtahananmgabat
a?

-Paanoangwast
ongpag-
aal
agasaat
ingmga
hayop? -1.Panat
il
ihi
ng mal
i
nis ang kul
ungan ng
hayopt
it
ser.

2.Dapatmagkaroonngsapatnabent
il
asy
on
angkulungannghayopt
it
ser
.

3.Bigyananghayopngsapatnagamotna
kontr
abul at
emakal
i
pasangisaodal
awang
l
inggotit
ser.

4.Bigy
an ng sapatatmali
nisnatubi
g na
-
Magal
i
ngmgabat
a! mai
inom angalaganghay
opt
it
ser.

Ano naman ang dal

awang hay
op na pwede
nat
ing alagaan na kung saan i to ay -Angmanokatpugopot
it
ser
.
mapagkakaki
taan?

-Anoangdalawanguringmanoknamaaar
ing
alagaanbi
l
angmaagkakaki
taan? -
Lay
eratBr
oil
erpot
it
ser
.

-
Anonamanangt
atl
ongur
ingpagkai
nngmga
manok?
-
Angstar
ti
ngMash,Gr
owi
ngMashatLay
in
Mashpoti
tser
.

Anu-
anoangmgakagandahangmai
dudul
otng
pag-
aal
aganghay
op?
1.Mapagkukunan i
to ng pagkai
ntul
ad ng
kar
neati
tl
og.

2.Nakapagbi
bigayngdagdagnaki
tasamag-
anak.

3.Nagdudulotit
ongkasi
yahansapami
l
yaat
nsgsi
sil
bingli
banganngmag-anak.

4.Natutugunanangpr
obl
emangbansasa
kasal
atan ng pagkai
n at kawal
an ng
hanapbuhayngtao.
 5.Nagkakar
oonngt
iwal
asasar
il
i.

6.Nakakat
ipi
dsagast
usi
nsapami
l
ya.

Mahusaymgabat
a!

V.PAGTATAYA

-Basahi
nangkai si
pansabawatbi l
ang.Isul
at
ang TM kung ang kaisi
pan ay t
ama atML
naman kung i t
o ay mal
i.I
sulatito sa i
sa'
t
kalahat
ingpapel
.

1.Angpag-aal
aganghay opaynagpapal al
ang 1.ML
probl
emasakakulanganngpagkain.
2.TM
2.Bukodsanapagkakakitaan,angpag-aalaga
nghayopaymaaaringmaginglibangan.

3.Patul
oyna naghahanap ang mag-anakna 3.TM
Pi
li
pinongmaagkukunanngkaradgadangki
ta.

4.I
lansai si
nasaalang-al
angsapag-aal
agang
4.TM
hay
opayangpagt atapunanngdumi,supl
ayng
mali
nis na t ubig at pagkaing madal i
ng
matagpuan.

5.Angsinomangnai spumasokomagbukas
ngnegosyoaynaghahangadnaumasensoang 5.
TM
kani
yangbuhay
.

6. Mal
i
it na puhunan ang kai
l
angan sa
6.Ml
mal
awakangpaghahay
upan.

7.Nagsisi
lbi
ng pang-al
i
s ng st
ress o pang
ther
aphyangpag-
aalaganghay
op. 7.TM

8.Hi
ndikai
l
angang gawan ng kul
ungan ang 8.ML
mgahay
opnaaalagaan.

9.Ang manok atPugo ay mga hay op na

maaar
ingal
agaanupangpagkaki
taan. 9.TM

10.Hayaangmagsiksi
kanangmgshayopsa
i
sangkulunganupangmakat
ipi
dngi
l
aw,tubi
g,
10.ML
l
ugaratpagkai
n.
VI
.TAKDANGARALI
N

-Magtalakayongisanghayopnanai sninyong
alagaannakungsaani toaymapagkakakit
aan.
Isul
atninyoangparaannginyongpag-aal
agas
atang ur ing magi gi
ng pagkai
n ng inyong
napil
inghayop.
 I
nihandani
:

ALI
AI.GANDAWALI3-
BEED-
A