IMPACT 4.04.00 01.01.

2015

Ident. podwozia Ścieżka

26/Opis, Budowa i działanie//Układ chłodzenia, opis systemu

Model Identyfikator
FH 138042958

Publikuj datę Identyfikator/Operacja

02.12.2016

Układ chłodzenia, opis systemu

Spis treści
Układ chłodzenia, elementy składowe
Układ chłodzenia, przegląd
Pompa płynu chłodzącego i termostat
Paski napędowe
Wentylator chłodnicy

Układ chłodzenia, elementy składowe

Tutaj pokazane są zewnętrzne części układu chłodzenia oraz przepływ płynu chłodzącego. Obudowa termostatu płynu
chłodzącego wykonana jest bezpośrednio w głowicy cylindrów.

1.

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

1 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

1. Chłodnica
2. Zbiornik wyrównawczy
3. Górna zakrętka z zaworem ciśnieniowym
4. Przednia zakrętka wlewu
5. Czujnik poziomu
6. Wymiennik ciepła w kabinie
7. Przewód łączący termostat płynu chłodzącego z chłodnicą
8. Czujnik temperatury
9. Pompa płynu chłodzącego
10. Sprężarka powietrza
11. Przewód połączeniowy ogrzewacza silnika (na olej napędowy)
12. Otwór do instalacji ogrzewacza silnika (220 V, wtykowego)
13. Przyłącze podgrzewania zbiornika z roztworem mocznika
14. Korek spustowy płynu chłodzącego
15. Korek spustowy z chłodnicy
16. Przyłącze chłodzenia skrzyni biegów

Układ chłodzenia, przegląd

Pompa układu chłodzenia (1) pompuje płyn chłodzący przez chłodnicę oleju (3), przykręconą do pokrywy chłodnicy
Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

2 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

oleju. Część cieczy chłodzącej wtłaczana jest następnie do przez otwory (2) do dolnych płaszczy chłodzenia tulei
cylindrów, zaś większa część cieczy poprzez otwory (4) dostaje się do górnych płaszczy chłodzenia tulei. Następnie
przez kanały (5) płyn chłodzący spływa do głowicy cylindrów.

W głowicy cylindrów znajduje się pozioma ścianka, która wymusza przepływ płynu chłodzącego obok najbardziej
rozgrzanych części, co pozwala na skuteczne odprowadzanie ciepła.

Następnie płyn chłodzący spływa do zaworu termostatycznego (6), który kieruje go do pompy układu chłodzenia przez
chłodnicę lub przez przewód (7). Którą drogą płyn chłodzący przepływa, zależy od temperatury silnika.

Chłodzenie sprężarki powietrza (8) i skrzyni biegów podłączone jest zewnętrznymi przewodami wraz z przewodami
powrotnymi prowadzącymi na ssawną stronę pompy.

Pompa płynu chłodzącego i termostat

Termostat sterujący przepływem płynu chłodzącego jest termostatem nurnikowym z reagującym na temperaturę
woskowym rdzeniem, który steruje otwieraniem i zamykaniem zaworu. Termostat zaczyna się otwierać, gdy
temperatura płynu chłodzącego osiągnie 82 ºC.

A: Termostat w położeniu zamkniętym (silnik zimny).

B: Termostat w położeniu otwartym (silnik ciepły).

C: Pompa układu chłodzenia ma pokrywę (1) z aluminium. W tylnej sekcji pompy znajdują się kanały służące do
rozprowadzania płynu chłodzącego, zaś w sekcji przedniej znajdują się: koło łopatkowe z tworzywa sztucznego (2),
uszczelka osi (3), łożysko (4) oraz koło pasowe (5). Łożysko osi jest smarowanym jednorazowo kombinowanym
łożyskiem tocznym. Między uszczelnieniem wałka a łożyskiem znajduje się wentylowana przestrzeń (6), która ma
ujście za kołem pasowym (7). Tylna sekcja pompy (8) jest przymocowana śrubami do bloku cylindrów.
Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

3 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Uwaga! Wokół otworu odprowadzającego mogą się odkładać resztki wyschłego płynu chłodzącego. Odkładanie się
resztek płynu chłodzącego jest zjawiskiem normalnym w pompie tego płynu i nie wymaga jej wymiany.

Paski napędowe

Dilnik D13A ma dwa paski napędowe, oba wielorowkowe (Poly-V).

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

4 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Pasek wewnętrzny napędza sprężarkę klimatyzacji (AC) i alternator (A). Pasek zewnętrzny napędza wentylator (F) i
pompę układu chłodzenia (WP). Oba paski mają automatyczne napinacze (T). Właściwe przyleganie zewnętrznego
paska do koła pasowego pompy układu chłodzenia zapewnia rolka (I).

Uwaga! Z uwagi na zastosowanie uszczelnienia nowego typu w zespołach łożyskowych, przy obracaniu części ręką
daje się odczuć oporowy moment obrotowy.

Wentylator chłodnicy

Silnik jest wyposażony w wentylator, który reguluje temperaturę silnika, ale także współpracuje z układem klimatyzacji
kabiny kierowcy.

Zastosowano wentylator lepkościowy (poślizgowy z olejem silikonowym jako medium przenoszącym) z funkcją
załączania i wyłączania. Włączanie i wyłączanie odbywa się za pomocą elektromagnesu (1), który otrzymuje sygnały z
jednostki sterującej silnika za pośrednictwem złącza (2). Zaletą tego rodzaju wentylatora jest możliwość lepszego
dostosowania jego obrotów do rzeczywistej potrzeby chłodzenia.

Na obroty wentylatora wpływa szereg parametrów. Wymienione poniżej układy mogą w razie potrzeby chłodzenia
zażądać, za pośrednictwem jednostki sterującej silnika, zwiększenia obrotów wentylatora.

Temperatura płynu chłodzącego

Układ pneumatyczny
Układ klimatyzacji (AC)
Temperatura powietrza doładowania
Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

5 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Zwalniacz
Temperatura EECU

Uwaga! Układ który żąda najwyższej prędkości obrotowej decyduje o obrotach wentylatora. Jednostka sterująca silnika
(EECU) decyduje zawsze o tym, któremu układowi dać najwyższe pierwszeństwo i jakie mają być obroty docelowe
wentylatora.

Główne części wentylatora to:

1. Elektromagnes
2. Złącze
3. Obudowa sprzęgła
4. Pokrywa zewnętrzna
5. Płyta napędowa
6. Zawór
7. Łożysko, obudowa sprzęgła
8. Wałek wentylatora
9. Łożysko, elektromagnes
10. Koło zębate, czujnik obrotów
11. Kanał powrotny, olej silikonowy
12. Kanał doprowadzający, olej silikonowy
13. Komora zbiorcza
14. Komora napędowa

Płyta napędowa jest połączona na stałe z wałkiem wentylatora i obraca się zawsze z taką samą prędkością jak jego
koło pasowe. Obudowa sprzęgła jest przykręcona do wentylatora i ułożyskowana na wałku wentylatora, w związku z
czym może się swobodnie obracać względem wałka.

Działanie wentylatora

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

6 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Ilustracja A pokazuje sytuację kiedy elektromagnes jest włączony, tzn. kiedy wentylator pracuje na obrotach jałowych.
Elektromagnes wytwarza pole magnetyczne, które powoduje, że zawór kanału zasilania jest zamknięty, a olej
silikonowy zebrany jest w zewnętrznej komorze zbiorczej.

Ilustracja B pokazuje sytuację po wyłączeniu elektromagnesu. Olej silikonowy może teraz swobodnie przepływać do
komory napędowej i wypełnić szczeliny między kołnierzami płyty napędowej i rowkami w obudowie sprzęgła. Wysoka
lepkość oleju silikonowego zwiększa tarcie i pociąga za sobą obudowę sprzęgła, w związku z czym obroty wentylatora
wzrastają. Olej silikonowy wyciskany jest z komory napędowej przez siłę odśrodkową i spływa za pośrednictwem
kanału powrotnego z powrotem do komory zbiorczej. Oznacza to, że natychmiast po zamknięciu przez zawór dopływu
oleju do komory napędowej jego ilość w niej się zmniejsza, a co za tym idzie spadają obroty wentylatora.

Sterowanie pracą wentylatora

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

7 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

8 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

Pracą wentylatora steruje jednostka sterująca silnika (EECU) na podstawie danych z podłączonych do niej czujników
temperatury.

Sygnały sterujące wysyłane do wentylatora działają na elektromagnes między komorą oleju a kanałem zasilającym.
Wysyłane są sygnały sterujące typu PWM (modulacja szerokością impulsu), a prędkość obrotowa wentylatora
regulowana jest szerokością impulsu. Im dłuższy jest impuls PWM, tym wolniej pracuje wentylator. Wentylator
wyposażony jest w obrotomierz, który wysyła do jednostki sterującej informacje o aktualnych obrotach wentylatora.

Wentylator sterowany przez EECU posiada tzw. mechanizm Fail Safe — zabezpieczenia awaryjnego. W wypadku
wystąpienia usterki elektrycznej wentylatora lub jego przyłączy, wentylator zaczyna pracować na pełnych obrotach. Ma
to na celu zapobieżenie przegrzaniu się silnika w wypadku wystąpienia usterki elektrycznej. W szczególnych
warunkach, na przykład w zimnym klimacie, wystąpienie usterki elektrycznej spowodować może całkowite wyłączenie
wentylatora i jego obracanie się na najniższych możliwych obrotach.

W wypadku wystąpienia elektrycznej usterki wentylatora lub jego przyłączy, kierowca otrzymuje ostrzeżenie w postaci
zapalenia się żółtej lampki na tablicy rozdzielczej.

Uwaga! Wentylator jest włączany przy każdym uruchomieniu silnika, a w przypadku zimnego silnika wentylator pracuje
ok. 2 minut, zanim nie obniży obrotów do jałowych.

Temperatura płynu chłodzącego

Temperatura płynu chłodzącego jest najważniejszym spośród parametrów mających wpływ na obroty wentylatora
chłodnicy. Jest tak ponieważ układ dąży do utrzymania temperatury płynu chłodzącego na stałym poziomie. Każdej
temperaturze docelowej płynu chłodzącego odpowiadają określone najniższe obroty wentylatora. Jest tak po to, by
wentylator był przygotowany na ewentualne zwiększenie obrotów. W wypadku przyspieszania z obrotów jałowych,
czas przyspieszania wentylatora byłby zbyt długi.

Układ pneumatyczny
Za pośrednictwem jednostki sterującej pojazdu układ pneumatyczny zażądać może włączenia wentylatora. Wentylator
włączany jest celem zmniejszenia temperatury w wężownicy chłodzącej sprężarki podczas kiedy ładuje ona układ.
Funkcja ta wykorzystywana jest do odpowiedniego schłodzenia sprężonego powietrza przed jego doprowadzeniem do
osuszacza. Włączenie tej funkcji wymaga spełnienia następujących warunków:

Sprężarka ładuje układ (sterowanie przez osuszacz za pośrednictwem jednostki sterującej pojazdu)
Obroty silnika leżą powyżej pewnej określonej wartości.
Prędkość pojazdu leży poniżej pewnej określonej wartości.
Temperatura na wlocie leży powyżej pewnej określonej wartości.

Układ klimatyzacji (AC)

Zażądanie przez układ klimatyzacji włączenia wentylatora wymaga, aby prędkość pojazdu, temperatura otoczenia i
Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

9 / 10
IMPACT 4.04.00 01.01.2015

obroty silnika spełniały pewne określone wymogi, oraz aby był włączony sam układ klimatyzacji. W wypadku zbytniego
wzrostu ciśnienia w układzie klimatyzacji układ ten może zażądać włączenia wentylatora bez względu na prędkość
pojazdu, temperaturę otoczenia i obroty silnika. Funkcja ta ma celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania
klimatyzacji.

Temperatura powietrza doładowania

W wypadku, jeżeli temperatura powietrza doładowującego przekracza pewną określoną wartość, a także żądany
moment silnika przekracza pewną określoną wartość, układ monitorujący tę temperaturę żąda włączenia wentylatora.
Ponieważ użycie hamulca silnikowego może mieć wpływ na temperaturę powietrza doładowującego, po hamowaniu
silnikiem ew. żądanie włączenia wentylatora wysyłane jest z pewnym opóźnieniem.

Zwalniacz
Zwalniacz może zażądać włączenia wentylatora, aby zapewnić sobie lepsze chłodzenie.

Zwalniacz kompaktowy
Aby wysłane zostało żądanie włączenia wentylatora, spełnione muszą być następujące warunki:

Zwalniacz musi być włączony.

Prędkość pojazdu przez 40 sekund po włączeniu zwalniacza musi być wyższa niż 0 km/godz.
Obroty wału napędowego muszą przekraczać pewną określoną wartość.
Temperatura płynu chłodzącego albo temperatura oleju zwalniacza musi przekraczać muszą pewną określoną
wartość.

Zwalniacz Powertronic
Aby wysłane zostało żądanie włączenia wentylatora, spełnione muszą być następujące warunki:

Zwalniacz musi być włączony.

Temperatura oleju w skrzyni biegów musi przekraczać pewną określoną wartość.
lub
Temperatura oleju w zwalniaczu musi przekraczać pewną określoną wartość.
lub
Wzrost temperatury oleju w zwalniaczu w jednostce czasu musi przekraczać pewną określoną wartość.

Temperatura EECU
W warunkach ekstremalnych może się zdarzyć że temperatura EECU przekroczy określoną wartość graniczną, w
wyniku czegi EECU zażąda włączenia wentylatora.

Dodatkowe informacje o wpływie poszczególnych parametrów na obroty wentylatora, patrz Specyfikacje grupa 20.

Copyright to this documentation belongs to the Volvo Group. No reproduction, copying, change, amendment or other similar disposal is entitled without prior written consent by
the Volvo Group
Informacje, które zostały tutaj podane są aktualne w czasie pierwszej dystrybucji, jednak mogą ulec zmianie. Należy pamiętać, że kopie drukowane nie są kontrolowane.

10 / 10