Πως και γιατί καταρρέει ένα κτήριο λόγω ενός σεισμού;

Κατ’ αρχή θα πρέπει να αρχίσουμε από το τι είναι ο σεισμός. Ο σεισμός είναι το σπάσιμο
ενός πετρώματος στο εσωτερικό της γης το οποίο προκαλεί μία διαταραχή-μετακίνηση των
γύρω πετρωμάτων. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα κύμα όπως ακριβώς
δημιουργείται ένα κύμα σε μία ήρεμη λίμνη αν πετάξουμε σ’ αυτήν μία πέτρα. Το κύμα που
δημιουργείται μεταφέρει ενέργεια με ταχύτητα 6-8 Km/s.

Τα σεισμικά κύματα στο εσωτερικό της γης είναι δύο ειδών. Είναι τα διαμήκη και τα
εγκάρσια. Τα διαμήκη τρέχουν πιο γρήγορα από τα εγκάρσια. Έτσι σε ένα κτήριο φθάνουν
πρώτα τα διαμήκη κύματα, οπότε το κτήριο αρχίζει να ταλαντώνεται πέρα δώθε και μετά
από κάποια δευτερόλεπτα έρχονται τα εγκάρσια κύματα που αναγκάζουν το κτήριο να
ταλαντώνεται πάνω κάτω. Αυτά τα κύματα είναι και τα υπεύθυνα για την κατάρρευση του
κτηρίου. Γιατί ενώ τα κτήρια έχουν μεγάλη ελαστικότητα στη ταλάντωση του πέρα δώθε,
δεν έχουν την αντίστοιχη ελαστικότητα στην ταλάντωση του πάνω κάτω.

Για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει με τα επικίνδυνα εγκάρσια κύματα θα πρέπει να

αντιληφθούμε ότι όταν φθάνουν αυτά τα κύματα το κτήριο αρχίζει να επιταχύνεται πάνω
κάτω. Το μέγεθος της επιτάχυνσης εξαρτάται από τη συχνότητα του σεισμού και το πλάτος
ταλάντωσης στο συγκεκριμένο σημείο. Το πλάτος ταλάντωσης εξαρτάται από το μέγεθος
του σεισμού, την απόσταση από το επίκεντρο καθώς και το υπέδαφος που μεσολαβεί από
την εστία, αλλά και που βρίσκεται το συγκεκριμένο κτήριο.

Όταν αρχίζει να επιταχύνεται το κτήριο πάνω κάτω, τότε σύμφωνα με τη θεμελιώδη σχέση
της μηχανικής F=ma είναι σαν να τοποθετεί ένα αόρατο χέρι τεράστια βάρη στην ταράτσα
του κτηρίου. Αν τα βάρη αυτά μπορεί να τα σηκώσει η πολυκατοικία ή όχι , εξαρτάται από
το πόσο γερά πόδια – κολώνες έχει. Συμβαίνει δηλαδή ότι ακριβώς συμβαίνει και με έναν
αθλητή της άρσης βαρών. Τα βάρη τα σηκώνει με τα πόδια. Το πόσο γερές κολώνες έχει η
κατασκευή εξαρτάται από την ποιότητα και την ποσότητα του τσιμέντου καθώς και από την
ποιότητα και την ποσότητα του οπλισμού (δηλαδή τα σίδερα) που υπάρχουν στις κολώνες.
Η ύπαρξη πιλοτής ελαττώνει την αντισεισμικότητα μίας κατασκευής. Αν η κατασκευή είναι
παλιά, τότε αφενός μεν ελαττώνεται το όριο θραύσης του μπετό, αλλά επίσης οξειδώνονται
–σκουριάζουν και τα σίδερα που περιέχουν οι κολώνες και έτσι ελαττώνεται η αντοχή του
κτηρίου. Άρα μία αντισεισμική κατασκευή σημαίνει πολλές και γερές κολώνες με καλής
ποιότητας και επαρκούς ποσότητας σε τσιμέντο και σίδερα.