Βασικές ιδιότητες των βιολογικών συστημάτων:

Κίνηση και αναπαραγωγή

Η κίνηση εκφράζει τη βασική ιδιότητα της ζωής που αφορά τη

διεκπεραίωση ενός έργου προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση,
ένα συγκεκριμένο στόχο

Η αναπαραγωγή προκύπτει από την ανάγκη διατήρησης της ζωής

πέραν της διάρκειας του θνητού ατόμου

Η επιτέλεση αυτών των δύο βασικών ιδιοτήτων των βιολογικών συστημάτων

προϋποθέτει κατανάλωση ενέργειας

Η κατανάλωση της ενέργειας γίνεται προς την κατεύθυνση της διατήρησης της
ακεραιότητας του οργανισμού έναντι του εξωτερικού φυσικού περιβάλλοντος
Ο οργανισμός τείνει να διατηρεί την ακεραιότητά του ανεξάρτητα
από το εάν πετά, κοιμάται, κυνηγά τη λεία του, παράγει σπέρματα
ή επιτελεί βασικές σωματικές λειτουργίες

Η διατήρηση της κατάστασης του οργανισμού συνεπάγεται

συνεχή κατανάλωση ενέργειας με στόχο την παραγωγή χρήσιμου
έργου.
Πηγή της ενέργειας που ρέει στους οργανισμούς είναι το ηλιακό
φως, η ενέργεια του οποίου παγιδεύεται από τη χλωροφύλλη των
φυτών και μέσω της φωτοσύνθεσης μετατρέπεται σε χημική
ενέργεια των δεσμών των χημικών ενώσεων, προϊόντων της
φωτοσύνθεσης.
Οι βιολογικές οντότητες διαφέρουν από τις φυσικές, κυρίως επειδή
κινούνται και αναπαράγονται. Ωστόσο, οι βιολογικές οντότητες
στηρίζουν την ύπαρξή τους αποκλειστικά στο φυσικό κόσμο, τα
όρια του οποίου επιβάλλουν τα όρια των οργανισμών.

Η ρύθμιση της ροής της ενέργειας (ή και των υλικών) σε ένα

οργανισμό περιγράφεται από τη σχέση
Ροή = μέγεθος επιφάνειας x διαβάθμιση x επαγωγή,
όπου
διαβάθμιση είναι η διαφορά μεταξύ των επιπέδων της ενέργειας ή
των υλικών του οργανισμού και του περιβάλλοντός του
επαγωγή είναι η ευκολία με την οποία η ενέργεια ή τα υλικά
περνούν το φραγμό της επιφάνειας
Οι οργανισμοί μπορούν να ελέγχουν τη ροή της ενέργειας ή των υλικών
τροποποιώντας μια από τις 3 παραπάνω παραμέτρους.
Για παράδειγμα, η χοντρή γούνα ενός θηλαστικού το χειμώνα εμποδίζει
την απώλεια θερμότητας από το σώμα του ζώου προς το εξωτερικό
περιβάλλον (θερμική επαγωγή) το χειμώνα.
Οι κηρώδεις επιδερμικοί ιστοί των εξωσκελετών των εντόμων εμποδίζουν
την απώλεια νερού από το σώμα τους
Οι οργανισμοί της ερήμου έχουν ανοιχτό χρώμα σώματος για να
ανακλούν ευκολότερα την ηλιακή ακτινοβολία και να ελαττώνουν το
μεγάλο θερμικό φορτίο που θα είχαν διαφορετικά

Οι οργανισμοί μπορούν να μειώσουν την επιφάνεια ανταλλαγής

ενέργειας με μείωση κάθε στιγμή του ποσοστού ενεργής επιφάνειας.
Για παράδειγμα, η ρύθμιση της διαπνοής των φύλλων των φυτών μέσω
των στομάτων μπορεί να ελέγχεται με το άνοιγμα ή το κλείσιμό τους
Η διαβάθμιση των συνθηκών μεταξύ του εσωτερικού του οργανισμού και του
εξωτερικού του περιβάλλοντος εξαρτάται από τις συνθήκες αυτές καθαυτές
Σε ότι αφορά το εσωτερικό περιβάλλον οι συνθήκες καθορίζονται από το εύρος
της θερμοκρασίας του σώματος, τις συγκεντρώσεις των ιόντων αλλά και από
άλλους παράγοντες που ρυθμίζουν τις λειτουργίες της ζωής. Επί πλέον, πολύ
συχνά οι βιοχημικές διεργασίες ξεπερνούν τα όρια της υπάρχουσας διαβάθμισης
προκαλώντας υψηλές ροές. Για παράδειγμα, καθώς οι ιστοί καταναλώνουν
οξυγόνο, μειώνουν την εσωτερική συγκέντρωση του στοιχείου αυτού
προκαλώντας είσοδο του στοιχείου από το εξωτερικό περιβάλλον. Αντιστρόφως,
κατά τη διάρκεια του μεταβολισμού παράγεται CO2 γεγονός που προκαλεί
αύξηση της συγκέντρωσης στο εσωτερικό των ιστών, που με τη σειρά της
προκαλεί ροή του αερίου προς το εξωτερικό.
Η διαβάθμιση μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος μπορεί επίσης
να μεταβάλλεται καθώς ο οργανισμός κινείται σε ένα ετερογενές περιβάλλον,
π.χ. από μια σκιερή θέση σε μια ηλιόλουστη θέση.
Η ρύθμιση των συνθηκών του οργανισμού είναι μιά συνεχής
προσπάθεια εξισορρόπησης – προσαρμογής με το περιβάλλον, η
οποία συνεπάγεται συμβιβασμούς μεταξύ καταστάσεων. Για
παράδειγμα, η χοντρή γούνα των θηλαστικών το χειμώνα
εξασφαλίζει διατήρηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του ζώου σε
συνθήκες ιδιαίτερα χαμηλών εξωτερικών θερμοκρασιών, ωστόσο,
εμποδίζει την αποβολή θερμότητας προς το εξωτερικό περιβάλλον
όταν αυτό αρχίζει να γίνεται θερμότερο.
Κάθε προσαρμογή έχει το κόστος της. Κανείς οργανισμός δεν έχει
απεριόριστο χρόνο, πόρους, ιστούς. Ο,τι ο οργανισμός διαθέτει σε
μια λειτουργία το στερεί από μια άλλη. Τίποτε δεν παρέχεται
«δωρεάν». Εάν δεν προκύπτει όφελος από μια δράση, ένα όργανο,
έστω και μικρό, αυτά τείνουν να εξαλειφθούν.
Για παράδειγμα, οι οφθαλμοί δεν προσφέρουν κανένα όφελος στους
σπηλαιόβιους οργανισμούς. Κατά συνέπεια, επειδή το κόστος της
παραγωγής και διατήρησής τους καθίσταται ασύμφορο για τους
οργανισμούς αυτούς, δεδομένων των συνθηκών, εκφυλίζονται σε
μικρές και αδρανείς δομές.
Είναι προφανές ότι οι οργανισμοί δεν έχουν να αντισταθμίσουν τις
αβιοτικές μόνο συνθήκες του περιβάλλοντος και να προσαρμοστούν
σε αυτές. Εχουν να αντιμετωπίσουν και τη σχέση τους με τους
άλλους οργανισμούς.
Για παράδειγμα, ο χρόνος που αφιερώνεται από ένα οργανισμό στην
αποφυγή των θηρευτών του είναι χρόνος που αφαιρείται από την
αναζήτηση τροφής.
Οι υδατάνθρακες που δεσμεύει ένα φυτό στο σχηματισμό αγκαθιών
για την προστασία του έναντι των θηρευτών του δεν είναι πλέον
διαθέσιμοι για την παραγωγή άλλων δομών, π.χ. των σπερμάτων
τους.