ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

1. Ποια σχέση έχουν τα κύτταρα με τα μόρια και την ενέργεια;

Τα κύτταρα δομούνται από μόρια, δηλ. χημικές ενώσεις. Για να διατηρείται η δομή του κυττάρου και να
πραγματοποιούνται οι διάφορες λειτουργίες, απαιτείται ενέργεια. Η ενέργεια αυτή εξασφαλίζεται από
τη διάσπαση των χημικών ουσιών. Τις χημικές ουσίες που χρειάζονται τις προμηθεύονται από τα
κύτταρα.

2. Με ποιους τρόπους οι οργανισμοί χρησιμοποιούν τις χημικές ουσίες που προμηθεύονται με την
τροφή;

Τις χημικές ουσίες που προμηθεύονται οι οργανισμοί με την τροφή τις χρησιμοποιούν:
- Για να εξασφαλίσουν ενέργεια για τις διάφορες λειτουργίες τους.
-Για να αναπτύσσονται. Για να αναπτυχθούν οι οργανισμοί φτιάχνουν νέα κύτταρα, τα οποία δομούνται
από χημικές ουσίες που προέρχονται από τη διάσπαση των θρεπτικών ουσιών της τροφής.
- Για την πραγματοποίηση διαφόρων διαδικασιών. Σε αυτό βοηθούν ορισμένες ουσίες, όπως οι
βιταμίνες.

- Για να επανορθώσουν φθορές των κυττάρων που οφείλονται στην πάροδο του χρόνου ή σε
τραυματισμούς.

3. Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται αυτότροφοι ή παραγωγοί και ποιοι ετερότροφοι; Σε ποιες

κατηγορίες χωρίζονται οι ετερότροφοι οργανισμοί;

Αυτότροφοι ή παραγωγοί ονομάζονται οι οργανισμοί που συνθέτουν μόνοι την τροφή τους.
Προμηθεύονται από το περιβάλλον απλές χημικές ενώσεις και με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης
συνθέτουν πιο πολύπλοκες.
Ετερότροφοι ονομάζονται οι οργανισμοί που προμηθεύονται τις χημικές ουσίες που τους είναι
απαραίτητες τρώγοντας άλλους οργανισμούς οι ουσίες τους.
Οι ετερότροφοι οργανισμοί χωρίζονται σε:
Καταναλωτές, αυτούς που τρέφονται με άλλους οργανισμούς (με φυτά ή άλλα ζώα).

Αποικοδομητές, αυτούς που τρέφονται με ουσίες νεκρών οργανισμών ή τμήματα τους.

4. Τι ονομάζουμε πέψη; Πως χρησιμοποιούνται τα προϊόντα της;

Πέψη ονομάζεται η διαδικασία κατά την οποία οι ετερότροφοι οργανισμοί διασπούν τις πολύπλοκες
χημικές ουσίες που προσλαμβάνουν με την τροφή σε απλούστερες.

Οι απλές αυτές ουσίες χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό για τη σύνθεση άλλων ουσιών.

5. Τι ονομάζουμε μεταβολισμό;

Μεταβολισμό ονομάζουμε το σύνολο των διαδικασιών με τις οποίες οι οργανισμοί διασπούν την τροφή
τους και συνθέτουν νέες ουσίες που τους είναι απαραίτητες. Ο μεταβολισμός πραγματοποιείται με τη
βοήθεια ειδικών ουσιών, των ενζύμων.

6. Πως τρέφονται οι αποικοδομητές και γιατί είναι σημαντική η παρουσία τους σε ένα οικοσύστημα;

Οι αποικοδομητές τρέφονται με ουσίες νεκρών οργανισμών ή τμημάτων τους. Διασπούν τις

πολύπλοκες ουσίες σε απλούστερες. Οι άχρηστες ουσίες αποβάλλονται στο περιβάλλον από όπου
επαναπροσλαμβάνονται από τα φυτά. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η ανακύκλωση της ύλης στο
περιβάλλον.

1
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

2.1 Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΑ ΦΥΤΑ – ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ

1. Τι γνωρίζετε για τη φωτοσύνθεση;

Φωτοσύνθεση ονομάζεται η διαδικασία κατά την οποία τα φυτά παρασκευάζουν την τροφή τους.
Προσλαμβάνουν CO2 από την ατμόσφαιρα και απορροφούν με τις ρίζες τους νερό και άλλες θρεπτικές
ουσίες που είναι διαλυμένες σε αυτό. Οι ουσίες αυτές συγκεντρώνονται στους χλωροπλάστες και με τη
βοήθεια της ηλιακής ενέργειας παράγονται οξυγόνο, το οποίο απελευθερώνεται στον αέρα και
γλυκόζη, στο μόριο της οποίας εγκλωβίζεται ενέργεια.

ηλιακή
Διοξείδιο του άνθρακα + Νερό ακτινοβολία Γλυκόζη + Οξυγόνο
χλωροφύλλη

Στη συνέχεια η γλυκόζη μεταφέρεται σε όλα τα μέρη του φυτού και χρησιμοποιείται:
- για τη σύνθεση απαραίτητων ουσιών (άμυλο),

- για την απελευθέρωση ενέργειας, που είναι απαραίτητη για τις λειτουργίες του φυτού.

2. Γιατί όλοι οι οργανισμοί εξαρτώνται από τους αυτότροφους οργανισμούς;

Όλοι οι οργανισμοί εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από τους αυτότροφους οργανισμούς, αφού τα φυτά
αποτελούν τροφή για τους φυτοφάγους οργανισμούς και αυτοί με τη σειρά τους τροφή για άλλους
οργανισμούς.

3. Ποια η σημασία της φωτοσύνθεσης για τη ζωή στη Γη;

- Με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης ο άνθρακας των ανόργανων ενώσεων περνά σε οργανικές. Τις
ενώσεις αυτές προμηθεύονται με την τροφή τους οι υπόλοιποι οργανισμοί, λαμβάνοντας έτσι και τον
άνθρακα που είναι απαραίτητος για να συνθέσουν τις δικές τους οργανικές ενώσεις.

- Με τη φωτοσύνθεση παράγεται οξυγόνο, το οποίο αποβάλλεται στην ατμόσφαιρα Το οξυγόνο είναι

απαραίτητο για τους περισσότερους οργανισμούς, γιατί βοηθά στην απελευθέρωση ενέργειας από τη
διάσπαση της τροφής.

2.2 Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΕΨΗ ΣΤΟΥΣ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

1. Πως γίνεται η πέψη στους μονοκυτταρικούς οργανισμούς;

Οι μονοκύτταροι οργανισμοί, αφού προσλάβουν την τροφή τους, τη διασπούν στο εσωτερικό του
κυττάρου τους, κάνουν δηλ. ενδοκυτταρική πέψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αμοιβάδα. Η
αμοιβάδα τρέφεται με άλλους μονοκύτταρους οργανισμούς, τους οποίους εγκλωβίζει στο εσωτερικό
της σχηματίζοντας ψευδοπόδια. Στη συνέχεια η τροφή διασπάται και οι χρήσιμες ουσίες
συγκρατούνται από την αμοιβάδα, ενώ οι άχρηστες αποβάλλονται στο περιβάλλον.

2.3 ΗΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΕΨΗ ΣΤΟΥΣ ΖΩΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

1. Πως γίνεται η πέψη στα ασπόνδυλα ζώα;

2
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

Τα ασπόνδυλα ζώα έχουν ειδικά όργανα (όπως προβοσκίδα ή δαγκάνες) για να προσλαμβάνουν την
τροφή τους. Αρχικά η πέψη γίνεται έξω από τα κύτταρα (εξωτερική πέψη) σε ειδικά όργανα, δηλ. στην
πεπτική κοιλότητα ή στον πεπτικό σωλήνα. Τα μόρια που παράγονται απορροφώνται από τα κύτταρα
και η πέψη ολοκληρώνεται στο εσωτερικό τους (ενδοκυτταρική πέψη).

2. Ποια είναι τα μέρη του πεπτικού συστήματος των σπονδυλωτών;

Τα σπονδυλωτά διαθέτουν πεπτικό σωλήνα, ο οποίος αποτελείται από το στόμα, το φάρυγγα, τον
οισοφάγο το στομάχι και το έντερο. Στα ψάρια και τα θηλαστικά η αποβολή των περιττωμάτων γίνεται
από τον πρωκτό, που βρίσκεται στο τέλος του εντέρου, ενώ στα αμφίβια, τα ερπετά και τα πτηνά από
την αμάρα, την κοινή έξοδο του πεπτικού, του ουροποιητικού και αναπαραγωγικού συστήματος. Στα
περισσότερα σπονδυλωτά το πεπτικό σύστημα περιλαμβάνει και τους προσαρτημένους αδένες
(σιελογόνοι, πάγκρεας, συκώτι ή ήπαρ), οι οποίοι εκκρίνουν ουσίες που βοηθούν την πέψη.

3. Πως χωρίζονται τα θηλαστικά ανάλογα με το είδος της τροφής τους; Ποιες είναι οι κύριες
διαφορές στο πεπτικό τους σύστημα;

Τα θηλαστικά μπορεί να είναι φυτοφάγα, π.χ. η αγελάδα ή σαρκοφάγα π.χ. το λιοντάρι. Στα φυτοφάγα
ζώα ο πεπτικός σωλήνας είναι μακρύτερος, επειδή η τροφή τους περιέχει πολύ κυτταρίνη και είναι
δύσπεπτη. Ορισμένα φυτοφάγα ονομάζονται μηρυκαστικά, επειδή αναμασούν την τροφή τους
(μηρυκάζουν).

2.4 ΗΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΕΨΗ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

1. Ποιες θρεπτικές ουσίες περιέχει η τροφή μας και πως τις χρησιμοποιεί ο οργανισμός μας;

Η τροφή μας περιέχει θρεπτικές ουσίες, όπως πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη, βιταμίνες, άλατα
μετάλλων και νερό. Ο οργανισμός μας τις χρησιμοποιεί για να εξασφαλίζει ενέργεια, να αναπτύσσεται,
να διατηρεί τη δομή του, να εκτελεί τις λειτουργίες του και να παραμένει υγιείς.

2. Γιατί είναι απαραίτητο να λαμβάνουμε ποικιλία τροφών;

Ο οργανισμός μας χρειάζεται όλες τις θρεπτικές ουσίες που περιέχουν οι τροφές. Όμως όλες οι τροφές
δεν περιέχουν σε ίσες ποσότητες όλες τις θρεπτικές ουσίες. Για αυτό πρέπει να καταναλώνουμε
ποικιλία τροφών και έτσι να επιτυγχάνουμε μια ισορροπημένη διατροφή.

3. Από τι εξαρτάται η ποσότητα τροφής που χρειάζεται ο ανθρώπινος οργανισμός; Τι συμβαίνει όταν
προσλαμβάνουμε περισσότερη τροφή από αυτή που μας είναι απαραίτητη;

Η ποσότητα τροφής που χρειάζεται καθημερινά ο ανθρώπινος οργανισμός εξαρτάται από παράγοντες,
όπως το φύλο, η ηλικία, οι δραστηριότητες του. Όταν προσλαμβάνουμε περισσότερη τροφή από αυτή
που είναι απαραίτητη, τότε ο οργανισμός αποθηκεύει την ενέργεια που περισσεύει παράγοντας λίπος.
Αν αυτό γίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα παχύνουμε.

Διάσπαση, απορρόφηση και αποβολή ουσιών

1. Γιατί χρειάζεται η πέψη;

Η πέψη χρειάζεται για τη διάσπαση των πολύπλοκων θρεπτικών ουσιών της τροφής σε απλούστερες,
για να μπορέσει να τις χρησιμοποιήσει κατάλληλα ο οργανισμός.

2. Ποια είναι τα κύρια μέρη του πεπτικού συστήματος του ανθρώπου και ποια όργανα περιλαμβάνει;

Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου αποτελείται από:

3
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

- Τον πεπτικό ή γαστρεντερικό σωλήνα. Περιλαμβάνει την στοματική κοιλότητα, το φάρυγγα, τον
οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο (μαζί με τον πρωκτό).
- Τους προσαρτημένους αδένες, οι οποίοι είναι οι σιελογόνοι αδένες, το ήπαρ (συκώτι) και το
πάγκρεας.

3. Να περιγράψετε τη διαδικασία της πέψης στον άνθρωπο.

- Η τροφή εισέρχεται στην στοματική κοιλότητα, όπου με τη βοήθεια των δοντιών και της γλώσσας
πραγματοποιείται η μάσηση. Με τη βοήθεια του σάλιου, το οποίο περιέχει ένζυμα, όπως η αμυλάση,
ξεκινάει η διάσπαση των υδατανθράκων (αμύλου). Τελικά σχηματίζεται ο βλωμός (μπουκιά).
- Με την κατάποση ο βλωμός περνά στο φάρυγγα και στη συνέχεια στον οισοφάγο, ο οποίος με τις
κινήσεις του τον προωθεί στο στομάχι.
- Στο στομάχι αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό και γίνεται χυλός. Το γαστρικό υγρό περιέχει ένζυμα
και υδροχλωρικό οξύ, που βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών και τη καταστροφή των
μικροοργανισμών.
- Στην συνέχεια η τροφή περνά στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου, το δωδεκαδάκτυλο. Με τη
βοήθεια του παγκρεατικού υγρού ολοκληρώνεται η διάσπαση των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών,
ενώ με τη βοήθεια της χολής, που παράγεται στο συκώτι, γίνεται η διάσπαση των λιπών. Τα θρεπτικά
συστατικά απορροφώνται από τις εντερικές λυχνίες. Από τις εντερικές λυχνίες οι θρεπτικές ουσίες
περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, για να οδηγηθούν σε όλα τα μέρη του οργανισμού.

- Όσα συστατικά δεν διασπώνται και δεν απορροφώνται περνούν στο παχύ έντερο. Εκεί απορροφάται
νερό και από τις άχρηστες ουσίες σχηματίζονται τα κόπρανα, που αποβάλλονται από τον πρωκτό.

Διατροφή και υγεία

1. Πως επιδρά η διατροφή στην υγεία του ανθρώπου;

Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει κυρίως ελαιόλαδο, ψάρια, όσπρια, φρούτα και λαχανικά. Έτσι ο
οργανισμός εξασφαλίζει όλες τις θρεπτικές ουσίες και φυτικές ίνες, που είναι απαραίτητες για την
υγεία. Αντίθετα, η διατροφή που βασίζεται στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος και ζωικού λίπους και
είναι φτωχή σε φυτικές ίνες προκαλεί διαταραχές στην υγεία και αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης
καρδιοπαθειών και καρκίνου του εντέρου.

2. Ποια είναι η σημασία των δοντιών και πως μπορεί να καταστραφούν;

Τα δόντια βοηθούν στη μάσηση, στην ομιλία και στην αισθητική εμφάνιση. Τα δόντια μπορεί να
καταστραφούν από μικροοργανισμούς που ζουν στο στόμα μας. Τρέφονται με σάκχαρα, που
παραμένουν ανάμεσα στα δόντια μετά τα γεύματα και αποβάλλουν οξέα. Τα οξέα καταστρέφουν την
αδαμαντίνη και στη συνέχεια την οδοντίνη των δοντιών και έτσι προκαλείται η τερηδόνα. Επίσης
μπορούν να καταστρέψουν και τα ούλα, προκαλώντας ουλίτιδα.

3. Από ποια μέρη αποτελείται το δόντι;

Το δόντι αποτελείται από τη μύλη, τη ρίζα, την αδαμαντίνη, την οδοντίνη, την οστεΐνη και την πολφική
κοιλότητα.

4. Ποιες κατηγορίες δοντιών αποκτά ένα άτομο στην πορεία της ζωής του; Πόσα και ποια είναι τα
μόνιμα δόντια;

Ένα άτομο αποκτά δύο κατηγορίες δοντιών, τα νεογιλά (τα πρώτα δόντια που σε ηλικία περίπου 6
χρονών αρχίζουν να πέφτουν) και τα μόνιμα. Τα μόνιμα δόντια είναι 32 (16 σε κάθε γνάθο). Το πλήθος
τους ανά γνάθο είναι ως εξής: 4 τομείς, 2 κυνόδοντες, 4 προγόμφιοι και 6 γομφίοι.

4
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ: ΕΝΟΤΗΤΑ 2

Θέματα

1. Να περιγράψετε τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, σε ποια οργανίδια του φυτικού κυττάρου

πραγματοποιείται και ποια είναι τα προϊόντα της;

2. Να σημειώσετε στον παρακάτω πίνακα ένα (+) στα αντίστοιχα κενά κελιά.

Φυτά Φυτοφάγοι Σαρκοφάγοι Αποικοδομητές

Αυτότροφοι
Καταναλωτές
Παραγωγοί
Ετερότροφοι

3. Να χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω λέξεις για να περιγράψετε τη διαδικασία της πέψης στον
άνθρωπο: στόμα, δόντια, σάλιο, οισοφάγος, στομάχι, λεπτό έντερο, πάγκρεας, χολή, παχύ έντερο.

4. Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται αποικοδομητές και γιατί είναι σημαντική η παρουσία τους σε ένα
οικοσύστημα;

5. Γράψτε με τη σειρά τα μέρη του γαστρεντερικού σωλήνα στον άνθρωπο.

6. Ποιοι είναι οι προσαρτημένοι αδένες του πεπτικού συστήματος και ποια ουσία εκκρίνει ο καθένας;

7. Σε ποιες τροφές βασίζεται η μεσογειακή διατροφή και γιατί είναι χρήσιμη για τον οργανισμό του
ανθρώπου;

8. Ποιες είναι οι βασικές ασθένειες των δοντιών; Πως προκαλούνται και σε ποια περιοχή του δοντιού
εκδηλώνονται;

9. Ποιες είναι οι δύο βασικές λειτουργίες του λεπτού εντέρου;

10. Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται αυτότροφοι και ποιοι ετερότροφοι; Ποιες κατηγορίες ετερότροφων
οργανισμών έχουμε; Να δώσετε από ένα παράδειγμα.

11. Να συμπληρώσετε την κατάλληλη λέξη στις παρακάτω προτάσεις:

- Το …………………………………… παράγει τη χολή.
- Το σάλιο διασπά το άμυλο με τη βοήθεια του ενζύμου ……………………………….
- Η απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών γίνεται από τις ………………………….. …………………………

- Τα ένζυμα που περιέχει το γαστρικό υγρό διασπούν τις ………………………………

12. Να γράψετε την αντίδραση της φωτοσύνθεσης.

13. Να χαρακτηρίσετε με σωστό ή λάθος καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις:

- Η κυτταρίνη είναι μια εύπεπτη ουσία στην τροφή των φυτοφάγων ζώων, με μεγάλη θρεπτική αξία.

5
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

- Η τροφή περιέχει πολύπλοκες οργανικές ουσίες, που διασπώνται σε απλούστερες με τη διαδικασία

της πέψης.
- Η γλώσσα είναι ένα μυώδες και ευκίνητο όργανο.

- Το συκώτι παράγει το παγκρεατικό υγρό.

14. Ποιες λειτουργίες γίνονται στο λεπτό έντερο; Σε τι χρησιμεύουν η γλώσσα και τα δόντια;

15. Ποιες θρεπτικές ουσίες περιέχονται στην τροφή;

16. Να περιγράψετε τη συμβαίνει όταν η τροφή φτάνει στο στομάχι.

17. Να αντιστοιχίσετε τα μέρη του πεπτικού συστήματος με τις λειτουργίες τους:

Α Β
Συκώτι Απορρόφηση νερού.
Οισοφάγος Παραγωγή χολής.
Λεπτό έντερο Απορρόφηση χρήσιμων ουσιών
Παχύ έντερο Διάσπαση αμύλου.
Σιελογόνοι αδένες Μεταφορά της τροφής.

18. τι είναι οι εντερικές λυχνίες, που βρίσκονται και τι έργο επιτελούν;

19. Σε ποια μέρη του πεπτικού συστήματος γίνεται η πέψη της τροφής και σε ποια η απορρόφηση των
θρεπτικών ουσιών;

20. Να χαρακτηρίσετε με σωστό ή λάθος καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις:

- Το υδροχλωρικό οξύ εκκρίνεται στο παχύ έντερο.
- Το άμυλο των τροφών διασπάται στο στομάχι.
- Οι εντερικές λυχνίες βρίσκονται στο λεπτό έντερο.
- Στους μονοκύτταρους οργανισμούς γίνεται μόνο ενδοκυτταρική πέψη.

- Τα ένζυμα του γαστρικού υγρού διασπούν τα λίπη.

21. Από ποιον αδένα εκκρίνεται, σε ποιο τμήμα του πεπτικού σωλήνα και ποιες ουσίες διασπά καθένα
από τα παρακάτω υγρά: Χολή, Σάλιο, Παγκρεατικό υγρό, Γαστρικό υγρό.

22. Να περιγράψετε την πορεία της τροφής μέσα στον γαστρεντερικό σωλήνα.

23. Ποια είναι τα μέρη του δοντιού;

24. Να αναφέρετε τη σημασία της φωτοσύνθεσης για τη ζωή στη Γη.

25. Να τοποθετήσετε στον παρακάτω πίνακα τους οργανισμούς: αετός, τίγρης, κουνέλι, πρόβατο,
σπανάκι, ελιά, λιοντάρι, καστανιά, αγελάδα.

Παραγωγοί Φυτοφάγοι Σαρκοφάγοι

26. Να διαλέξετε τη σωστή απάντηση:

- Η χολή παράγεται από:

6
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΨΗ

Το συκώτι – Το πάγκρεας – Τους σιελογόνους αδένες

- Ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου οργανισμού είναι:
Το συκώτι – Το πάγκρεας – Τους σιελογόνους αδένες
- Η πέψη ολοκληρώνεται:
Στο στομάχι – Στο λεπτό έντερο – Στο παχύ έντερο
- Η απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών γίνεται:
Στο στομάχι – Στο λεπτό έντερο – Στο παχύ έντερο
- Κατά τη φωτοσύνθεση παράγονται:

Γλυκόζη και νερό – Γλυκόζη και διοξείδιο του άνθρακα – Γλυκόζη και οξυγόνο

27. Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η τροφή που παίρνουμε; Γιατί παχαίνουμε;

28. Να αναφέρετε τα όργανα του πεπτικού συστήματος ενός φυτοφάγου και ενός σαρκοφάγου
οργανισμού. Ποιες διαφορές υπάρχουν;

29. Τι είναι η πέψη; Πως γίνεται η πέψη στους μονοκύτταρους οργανισμούς;

30. Ποιος ο ρόλος των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων για τον οργανισμό;

31. Τι είναι η αμυλάση, που βρίσκεται και ποιος ο ρόλος της;

32. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα μόνιμα δόντια του ανθρώπου;

7
ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ