ALTI AYAKKABILI UYGULAMA TEKNİĞİ ÖZELLİKLERİ UYGULAMA SÜRECİ UYGULAMA BİÇİMLERİ YARARLI YÖNLERİ SAKINCALI YÖNLERİ ETKİLİ KULLANMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER ALTI AYAKKABILI UYGULAMA TEKNİĞİ Edward De Bono tarafından geliştirilen bir uygulama tekniğidir. Ona göre altı şapkalı düşünme tekniği düşünme biçimlerini, altı ayakkabılı uygulama tekniği ise düşüncelerin uygulamaya dönüşmesini sağlayıcı tekniklerdir. Buna göre bu teknikte farklı durumlarda farklı davranış biçimlerini temsil eden altı farklı renkte altı çift ayakkabı vardır. Kişilerin herhangi bir durum karşısında nasıl davranmaları gerektiğine yardımcı olmayı ve problem çözme becerisini geliştirmeyi amaçlamaktadır. ÖZELLİKLERİ *Uygulamada etkin olarak kullanabilecek olan bu teknik olaylara uygun davranışı geliştirmeye imkan tanır. *Uygulama sürecini kapsayan düşüncelerin somutlaşmasını sağlar. *Farklı durumlar için farklı ayakkabılar giyildiği düşünülerek farklı ayakkabılar renklerin psikoloji üzerindeki etkisi göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. *Bu teknik önyargısız olma konusunda bireye yardımcı olur. UYGULAMA SÜRECİ Öğretmen uygulama öncesi bir planlama yaparak örnek olayları, durumları belirler. Tekniği nasıl uygulayacağına yönelik ön hazırlığını yapar ve bireysel mi, yoksa gruplar halinde mi çalışma yapılacağını kesinleştirir. Öğretmen uygulamanın yapılma şeklini belirledikten sonra uygun ortamı hazırlar. Hazırladığı örnek olayı-durumu ve kuralları sınıfa duyurur. Öğretmen öğrencilerin katılımını sağlayarak örnek durumlar için öğrencilerin sorularla görüş geliştirmelerini sağlar. Öğrencilerin katılımı ile hangi olayda hangi ayakkabı uygulamasının yapılması gerektiği konusunda görüşleri alır. Esas olarak iki temel soru yönelterek çalışmayı yaptırabilir.(a)durumu-olayı söyleyip, bu durumda hangi ayakkabı uygulamasına göre hareket etmek uygun olur, neden? Ya da (b)durumu-olayı söyleyip ,…ayakkabıya göre nasıl bir uygulama yapılmalıdır? Bu soruları yöneltip görüşleri alır. Öğrencilerin geliştirdiği görüşler ayakkabı özelliği ile uyuşmalı, öğretmen gerekirse yönlendirme yapmalıdır. Ortaya çıkan sonuçlar öğretmenin katılımı ile değerlendirilir. LACİVERT RESMİ AYAKKABI UYGULAMA BİÇİMLERİ LACİVERT RESMİ AYAKKABI Resmiyeti çağrıştıran lacivert renk prosedürü, kuralları uygulamayı anımsatır. Resmi, rutin durumlarda geçerli kurallara uygun davranış geliştirilmesi gerektiğini düşündürür. Tartışmaktan kaçınır, her kuralı adım adım takip eder. Herkesin kurala uyduğu durumda karışıklık ve kaos yaşanmaz. Kurala dayalı olduğu için yaratıcılıktan uzaktır ve özel durumlarda sıkıntı yaratabilir. Katı kuralcılığı benimsemesi açısından esnek davranmayı engellese de bu davranış şeklinde risk yoktur. GRİ SPOR AYAKKABISI GRİ SPOR AYAKKABISI Gri renk özelliği açısından bakıldığında kesinlik yoktur, uçlarda değildir. Spor ayakkabılar rahattır ve sessizdir. Konuyla ilgili rahat bir durumda, acele etmeden, dikkat çekmeden konuyla ilgili araştırma yapmayı ve veri toplamayı esas alan uygulamadır. Bu uygulama tekniğinde amaç araştırma ve bilgi toplamadır. Nasıl araştırma yapılır ve bilgi nasıl elde edilir konusunda düşünmeye yöneliktir. Bu en önemli hedeftir. İyi gözlem yapar. Abartıya yer vermez ve sessizdir. Bilgi sis ve dumanı dağıtmak için kullanılır. TURUNCU LASTİK ÇİZME TURUNCU LASTİK ÇİZME Ateşin rengi olan turuncunun tehlikeyi ve lastik çizmenin de itfaiyeci çizmesini anımsatması sebebiyle bu çizmenin var olan tehlikeli durumlarda akla geleceği düşünülür. Turuncu lastik çizme tehlikenin tespiti ve çözümü noktasında yer alır. Soğukkanlı ve çözüm odaklı davranış sergilemesi beklenecektir. PEMBE EV TERLİĞİ PEMBE EV TERLİĞİ Pembe renk duygusallığı, insancıl yaklaşımı, empatiyi, sevgiyi; ev terliği ise; sıcaklığı, yakınlığı, ilgiyi, duyarlı olmayı temsil etmektedir. Buna göre olaylara anlayışlı yaklaşmak, empati kurabilmek, insancıl bir tavır takınarak buna uygun davranışlar sergilemek esastır. KAHVERENGİ YÜRÜYÜŞ AYAKKABISI KAHVERENGİ YÜRÜYÜŞ AYAKKABISI Pratik, rahat, esnek olan yürüyüş ayakkabısı; toprağın rengi kahverengi sağlam zemini ifade eder. Buna göre olaylar karşısında pratik bir çözüm üretmek, sağlam biçimde işi şansa bırakmadan akılcı, basit bir çözüm bulmak yapılacak uygulamanın esasları olmalıdır. Faydacılık üzerine kurulmuştur. Durumları anlar, önemli olanı tespit eder ve başarılabilecek olanın üstüne gider. MOR BİNİCİ ÇİZMESİ MOR BİNİCİ ÇİZMESİ Binicilik yetkiyi, üstünlüğü, mor ise; otoriteyi, liderliği temsil etmektedir. Buna göre bir olay- durum karşısında otoritenin yetkisi dahilinde yapılması gereken neyse onun yapılması gereklidir. Başka bir deyişle eğer çözümlenmesi gereken bir sorun varsa sorunu yetkisi olanın yetkisini kullanarak çözdüğü biçimde çözmek gereklidir. YARARLI YÖNLERİ Bir olay karşısında farklı davranış biçimlerini öğretir. Düşünmeyi ve yaratıcılığı geliştirir. Sınıfta uygulandığında öğrencilerin ilgisini çeker, sıkıcılık ortadan kalkar ve aktif katılım artar. Öğrencinin ilgi ve güdülenme düzeyini arttırır. Öğrencinin belirli bir davranış kalıbına takılıp kalmasını engeller. SAKINCALI YÖNLERİ Zaman alıcıdır. Hedeften sapılabilir, konu dağılabilir. Kalabalık sınıflarda kullanımı zordur. Öğrenciler tekniğe alışkın olmadıklarında görüş geliştirmekte zorlanabilirler. ETKİLİ KULLANMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER Tekniği etkili kullanmak için yapılması gerekenlerin başında farklı ayakkabı uygulaması için uygun olabilecek farklı olaylar-durumlar tasarlamak gereklidir. İyi bir planlama yapılmalı, bireysel mi, yoksa gruplar halinde mi ayakkabı rollerinin dağıtılacağına karar verilerek önceden her türlü düzenleme düşünülmelidir. Aksi halde özellikle kalabalık sınıflarda gürültü, zaman yönetimi, konunun dışına çıkılması gibi riskler gündeme gelebilir. SORULAR 1. Derse çok sık geç kalan öğrenci ile ilgili yapılan disiplin kurulu toplantısında Caner öğretmen şöyle demektedir. “Değerli kurul üyeleri, hemen yönetmelikleri uygulamak kolaycılık olur. Ben bu öğrencinin eğer fırsat verirsek bu davranışından vazgeçeceğini hissediyorum. Çok katı olmamamız öğrenciyi kazanmak için yararlı olacaktır. Hemen pratik olarak onu çağıralım kendisiyle bunu bir daha yapmaması konusunda konuşalım, uyaralım.” Bu ifadeye göre Caner öğretmen hangi ayakkabı rolünde bir uygulamayı önermektedir?
A. Lacivert resmi ayakkabı
B. Kahverengi yürüyüş ayakkabısı C. Gri spor ayakkabısı D. Turuncu lastik çizme E. Mor binici çizmesi