قوانين الدولة العثمانية وصلتها بالمذهب الحنفي PDF

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit


!"
#
!$#%
("") &'#
,-#+ *#
' ./ 0
12 34


"# ()( ! )

*# 1 +2
-!
! ./0 *!+!$ $ %& ' * +,
& * 1#4 %45 - +, *#
6$ + 40 7+!0 , 3
%#
+ "# +#!! :4
! 8+ *9 8+!$ 1!- *4 ! .
#9 '

! %# 4 7
! %#
*4 ;*# 4
< * 6 (
)
3
9 8+
- * 0 * 8+ = >
& = $
"2
!$ *!1 *! 3? @
*3 4 * 3 ! *4
? .
6 +, *6 *4
& - #! + *!+!$ %# ?$
. 34 6 +< >$ 8+ A! "2
*4 % /5 %3 D
EF $
! +!0 "2 C9
!$
' G+
$ H +1 %#I
? 8 ! #! , –
!
+#
! # $
!# C9
83 8 1 "İYEM"
* , *# >
+$ %
>+, %3
*4 ,1
.
9
..
9 * K A4
.
()
>


..................................................................................................... % %

. ,5
................................................................................................................................
.............................................................................................................
-!

L, ...................................................................................................... : !
14
8 .................................................................................................................C9#
.........................................................................................................................
...................................................................................................
:
?!9
....................................................................................... :
! .................................................................................... :
) .............................................."#& '& ( ' $% :"#
!, ................................. "#& '& (
'" *" '%+ :#
,2 ........................... - ./ " + 0./ 1 0+ :$
3 ................................. '1 "+ "#& *" * :"#

3! ............................................................................... !
- "3 : 1!
3! ........................................................................ /I? %N - '
3! :$
32 ...................................................................................... - %
A : 6
2 .................................................. "#& *" * :
2 ................... O! I# P"0 %#
:0 #I
23 .................. O! I# 1 *4 P% 6 %#
:*6 #I
24 .....................0 # I# 1 *4 P%66 %#
:H6 #I
% *4 % - :/?5 3 %#
P%3
%#
:K
#I

5! ................................................................ (: &! 3) % 63

5, ........................%
9 :/9! 8$ :N ? *! % #?0 - :0 Q

54 ...........................................................
N :+9$ *! - :*6 Q


RS ...................................................................... 6" *" 7 "+ :"#
4 .......................................................................... % 3 :0 #I
RT ........................................................................ % ??9 :*6 #I
4! ................................................................ (E ) . # :0 Q

43 ............................. :
4 $
4 "# 7
? :*6 Q

42 ............................................................................................ E :$
44 ...................................................................................................... : : 6
4) ........................................................................................................... 7.
:66
4 ................................................................................................. :3 ! :3
4 ................................................................................................. : :9
) .................................. % 3 : E#3!! *! U3 :H6 Q

) ........................................ %?9 %
3 : %-#3! :$
) ............................. % ?! : "2 7D3 %?9 : 6
)! ............................... % ! : "2 7D3 %?9 :66
), '- '( .+ 9 "#& ( 6" *" 8 $( :#
............................................................................... "; *"
)2 ................................. "#& ( 6" *" 8 $( :
)2 ..............................................%
5 V &! "2 % % :0 #I
)4 ..................................... %

%
& :*6 #I
)) ...................... 1 4 7 +9$
3
D
! :0 Q

....................................................... , ! %
3! :-3 &! :*6 Q

2 .................................................................... % D- 7 E -! :H6 #I
% /5 %3
E4 ! - %D- %

@ - ! :K
#I
................................... %-I ,$ #I "# .W "N# :0 Q

................... (%4
% $ % ) %
- .N2 :*6 Q

7

I#
X % 6 - %- - ! :H6 Q

...................... .#= "#& ( 6" *" 8 < .+ :"#

! ........................................................... %! ' ,0 :0 #I
! ..............................................................................%
0 E I! :$
! ....................................1I 7- : /? ! &! : 6
, ......................................0
?2 *4 %
% D- % #3 1! :66
3 ....................................I# 7;
- 3 %
- 3 :3
3 ............................................1! ! 1! *! - %

'
3! :9
5 ................................ % 63 %! "# %!
!
6Y :*6 #I
) ....................... "; *" "#& 6" *" - :#
5 ........................ "#& '& ( 6" *" & >? :$
4 ........................................ *@ * 6" *" >? :
) ..............................................% /5 %3
! "# C
:0 #I
! .......................................... % *$ ,+ ! "# C
:*6 #I
!, .......... A
90 , + *4 % 1- :,! U3 7! :H6 #I
!, .......................................................................................... KD
+ :0 Q

!5 .........................................................................................?! :*6 Q

, ............................................... Z/?! $ %#
O? :H6 Q

S[\ ...................................................................: 3 '
0
! :K
#I
S[] .............................................A% * 6" *" >? :"#
S[^ .............................................. 1 # :. *! 0 :0 #I
S[^ ........................................................................................ .!45 %-
I :0 Q

S\_ ............................................................................. - %-
I :*6 Q

S\_ ........................................................ "# %
0
?2 :$
S\T ....................................................
0 * : /? %3
?2 : 6
S\[ .................................. %
! %N# % - 0
?2 :*6 #I
Z
S\R .......................6" *" 1% ( *AA% B& %" :#
S`S ................. "#& '& ( "- *"- "A "& :C
S`[ ...- B1 :"#& "- *"
A & :

Sà ................................ 7D D *4 %3 V &! K :$
Sà .....3 K E -! 8
3 * 8
5 *3 * &! '
?! : 6
S`R ................... % %1 D

3! D
:-3 ! :66
S`R ..................
! & (%
) %
0 *
0 %-#3! - K :3
Sa_ ........*"#& *D- 6" *" * <DE 6% 68+ :"#
SaT ......'( G#H I- 9'F 6" *" $% A :#
SaT .................................................* 2 :0 #I
SaR .................... ! *4 ,
/5 b %V :*6 #I
SaR .......................................... % 63 % *4 /5 b %V :0 Q

Sa] ......................................................................./5 b : /? :*6 Q

Sa^ ........................................... ! *4 /5 b
:H6 Q

SRT '8/" B& 9 & 6" *" 8 *@ :C
............................................................ .& ( .#+
SR[ ................................ & 6" *" 8 *@ :
SR\ ........1?4 % 3 $ #! U
:0 #I
SR\ ................................................. O! I## :0 Q

SR` ..................................................................... ( 6) 6 F :$
S]_ ........................................................ ………........……(*, ) *I# - : 6
S]T ........................*6 I## % 63 % 4
3 - ! :*6 Q

S]R ........................................... >
6 I 9 # I# :H6 Q

S^_ ........................................................*- # I# :K
Q

S^_ ................................................................................. *6 :$
S^[ ...........................................................................( 6) 6 F : 6
I
Sâ ...........................% *$ 5 ,+ % 63 - %/ :*6 #I
S^] ............................ & 6" *" J/" B& :"#
S^^ .............................................................: 3 E#3! 4 + :0 #I

T__ ..............................................% :/3 E#3! 4 + :*6 #I
T__ ......................................................................................3
%
:
c $
T_S ..............................................................................
9
9 %
: 6
T_\ ...................... *4
'/!9 % *4 X! H
! :c66
T_a ..............................................................................................% %
:3
TSS .................................................................
3! *4 + :H6 #I
TSS ............................................................................................... *4 + :$
TSa ..................................................................................1!-
3! D
: 6
TT[ ...................G& *" ( "#& I"" #+ :#
TT` ...................... .........................................................: ?! dD! ,$ %!9
TT] ..........................................................................................K

?
14
T\S ......................................................................... % #5 %N# %
C9#
8
"# $% !
1K

IE"8 L *.+
<%
1 + - <1 A
>-
L G+ " ;* ,+ 1!#? %; 63 % " Q %
:!
:*# ?4 %! /9
H *4 :*, H %3

$ 4 :! %
# 1! /9 0 ? :#3
%L L "# %
0 ! %X *9
!
Ie :
3! 0
*L4 *L63 L13 % *4 *1- K
! :! *6 H *4 ,3 % 63
: K
H *4 *63 13 *4 1!? ?
1$ :! H6 H
.%#
,+ % *$ ,+ % 63 % ! $
,
L?2 %L 63 %L L !
4 :! -4 *6 ? $
:, 6 *4 G+ 1 $
KL
$ "L2 1! ,
?2 % 63 % !
4 :! 0
:/?5 3 0 # I# 1 >1 O! I# :

.(: &! 3) % 63 % *4 % -
.% 63 % Q $ 4 :! -4 *6 $
14 L,$ %L 63 % *4 K4 4 : -4 H6 ? $
:*, H %6/6 *4 !#3 % I - 1!#? A
G
' ,$ :! *6 *4 % 63 % *4 K4 4 :! 0
%L 63 L L %#L? A : H6 *4 % 63 % *4
.% I -

*L63 13 *4 - %3 CD?9# 4 :
-4 K
? $
*6 *4 H CD?9 :
+ 0 *4 :H %6/6 *4 G+
. %
*4 U3 d : H6 *4 H
%L6/6 *4 G+ *63 -# %

?3 :! -4 9 ? *4 $
*L6 *4 *63 *I# - ! *! %3 ?f :
3! 0 *4 :H
:6! H6 *4 63 I/# *4 '/!9 $ :

.1 4 7
6V :I# 1!@ ? K
! %
U3 % 3 - *5 # 4 :

-4 ? $
L
6$ A G+ :!9 6 >
@ * ,+ G+
- 1 % - I! +
.7
?3 - *4 % 3
%L %-! : % 63 % $ %

>+, /9 * !
L :L L1$ GL+ % %
%N? - >+, :+9$ ,
? "2
.%
5 :V *4 :-I
0 * : /?
S
:

4$ # "I? * 8 "# / 7/? 3

:3 $ #! 7/?

$ $ * =>/ *4 =
()(
- g-#9 .* hi j2) :"3! -
3 % *$ ,+ * D

:9k
*! % 63 % - % # ?! %

H
*4 ,
6$ % 63 %# 3 1 % "# .#3
6 3! -
& *4 %
14 *4 % 30 %
*4 G+ !, $ 2
()
1 &! K *4 % 63 % :$ +2 13 * ,+
%3
:-6 *! - >+, "# :
-!
0 * % : /?
*
*- :9
4 %
% K
! ?$ ,?- % /5
+ I *4

1/9 :3 % %D! 7 1 .- % %#
% %
C '
& :39 %
K
! ?$ : *! %#? %2
- >+, :3 : G+ %3 I % %3 # 5 %
- >+, C? : %
#& K4
:3! : *! :/
"# :-I 12 E I! 6 K! 1$ % 63 % .# :3
$ 2 1 , .- % %

! *4

:3 K U
$
K! H 0
I! % : ! :
N!
I!! : - >+,
K :# 3 *4
?! +2 *- # I# 1 *4 7
+ :N#
.% 5 V
: .+
:*! *4 1?9$

0 %# *4 %
% ,$
1&!
$ %L 1-4 : . ,

?2 % 63 % ! %
,$ %
I!
! =S
.%#!9 : *4 ,
@$ %
2
. ()

.( ) "#$% &'* +#
,- !/ ! ()
T
.% /5 %4/9# %

9F *, *! % 63 %#
"# . 0 I#! =T
L1
! %3
/9 !$ 1 ! ' *! '3 7-
! =[
.*3
! *1- 1! 3? "#
% DL- % 3
L! "L *4 */5 - -!
6$ % 3 %0 :6! =\

L13 *L4 *L L- -! + /I # K! & "# &
.*63
& G+ 6 # A H 1! % 63 % % =`
:L ! 1$ @
0 6
&$ 3 '
3
@ 1

.
K EI "# - K
: -A%
:% ! %#D0 "# ! %

:.
l,
?2 1 ! H % 63 % 1 :
*!
=S
l H % 63 % CD?9 =T
l% 63 % *4 ' ,$ K4 =[
:&' ( $)*

.*63 13 *4 ,
?2 ! %
O ! *4 %@
=S
:34 *! 0 H % 63 % *4 % ,$ Z =T
*! %
:V H 1! 1!X
I$ H 13
.1- -! *4 :1$
= %
! "! = %
3 %N# *4 7 % 0 :
:! %# =[
.%
% */5 - 1!#? A % 63 %
:
) )
!L
*L4 @
$ 8+ "# Q +1 7
:
"# '$
L! L!! L !L1 c 1 %- :
*4 H *4 *1
[

#$ +9! 13 $ :4 : >+, 1 :
I *! %-
I :-
A
L9$ L!
L
@ ,
+
9Y 13 : G#! ! *4
E +, *4 ?! *! :! U3
$ *# 4 *D Q :6!
:1

$ +!0 :' X! " 'D- "#& 6" *" " % : 0A
7X + % 63 - U
3! : # %3! *4 % >+, K-! EF
- - >+, %#?
H * K
! Z
%-
I 1
%
L- HL L % >+, :4$ % 1- , + >
@ *
.% - 1!/ #! 1# !
: "# 8! "% - 1!/ #! % 63 - %" * -8
'
L3 EL- ,
? , ! % 63 E- '
3! H!

.%
1!/ #! , - Q $ >
3 %9 K H O!
? *4 - H! "#

L "# 0 % 3 %
- : 0 $ %6/6 :!
b K 1- 0 : # 0 () 1- ()
*#m g
:
.% 63 %N# % #?0
: $ %9 8! H *6
? "# -8
L 1 0 % :*6 % 3 %
- :0
%L :9 1
% :K
1
% :H6
. $ !
1 *#m g
L $
? # +, *6 0 # d1 ! # -8
:*6 % 3 %
- :0 $ % 6 :! # I#
%L :KL
1

% :H6 1 0 %

L %L : 1
% :9 1
$
.1 % :6 *#m g
% :K 1
"=@$
"==>
2 34 5 6
! "7 8$ 9 , ! $%2 ;' <7 * :$1 0 ()
."
2"
.B$ ,A ,# ()
\
L$ %L9 :! 1!

%
% 3 - I-4 H! $ -8
%
% :
U3 ":
3" 84$ 3 *0 A!4 :0
%
L3 L- :HL6 L %L 3 - :*6 "*g >m m "L
L %L 63 %L %L % - :K
E :

%L
%L 3 L- 1L$
"# %#!9 : :9
.() %
:/

I#L
L? *L4 K$ : C C * -8
.*- #
*L6 #
?3

# I#
? *4 - U3 $ -8
.*6 # I# $ 3
$ %3! H
H $ # +, *4
7
!4 % H 4 &/ *# -8
.H6
? H6

?
L$ L # +, H! H II
7
!4 n
-#
! $ -8
.7
! >+1 %?9 - 0 "I? 0
(%
! %N#) F '
! +!f 9A $% N :"# 0A
: L3 '
3 /5 G
!0 E- #! 0 D

K
L! ,+L9$ /Le G
L!0 EL! *6 H! G
!0
1! +2 % 63 % %-/ 7
!4 H! /5 3 */5
3 ! *6 - : &! "! 1!X 7
!4 H! 0 - :
L@$ >
LI! */5 K
! @$ $ ! "# +9V : &!
.% 63 % G+
+!0
o #9
! +!0 ! +, '$ 9A $% N :# 0A
.E- : # *4 ;
# *4 ! +, EF $
!
L1
3! EL- b
L! ! $ %9 ! -8
$ /5 G
!0 E- b
! #! 0 - *4 1! ,$ 1$
,
I$ ,
? /5 3 G
!0 E- b
! #! 4 *6 - *4
. 4 <># , $ <># " * : 4 "C ()

`
: ,3 : ?$ % % D %

5 E- *# ?! Z

.%
L0
L40 EL-) : $ %3 :! %?9 E- #! "# -8
.(%?9 % 7
! % g H
:/D3

Li pL
! +!0 ! +, '$ A $% N :$ 0A
+L, :
i g 1 i 7
! 7+!0 g $
! +!0 Gg$
"2 : &! 7
!4 ! $ 2 *4 - ! *2 !
L */L5 K
! "2
$
?3 #X ! +,
% # *4
: *4
, K! *4 -
*,+ H
.7
-$ %3 *4 E-
! +, 'X! 9*"#& "1 & L
' :C 0A
L & % 1 H! , G 2 #9
! +!f H$ 7
%L ,+ U
3! ! $ n
- &/ % 3 d1 - :- I!
%3
L :"L2
$ ,
I! - *4 >
% 63 % *4
.% -
7L ! +, 'X! 9E $8 / "#& :$ 0A
H! , G 2 #9
! +!f S^^T S^\[ * :
:-
HL! % 63 % *4 K! ?! b
! %
%/3
%L *4
3 b
! /5 *4 %
: &! :- I! % I5
L .% 63 % "#
N :
6X! % 63 % *4 - b
! % 63
L "L# L
L! $ &/ $ %#!9 %$ *4 :- >+, :

*L4
c
3 8+ * ,+ % 63 %
@$ *9
!
.+q D! '
3 O! #! % 63 %
L
!L ! +, '$ 9 "#& ( ? ;8 A :*# 0A
"L#
G
!0 E- b
! "2 ! *4
$ 8+ F
&/ - +2 % D %0 : 6! % ?$ % D E-
L3 : % D ?0 *4 ! ,$ * - @$ ! $
.*/5 - *4 1??!9 3 +1 6 .V, @2
a
*L- L2
! +!f 9 "#& ( -& IH :$ 0A
%L *L4 % #3
X! % #3
"2
$ 8+ *#
$
! 1 4
! *! 1 4 %
7
!
>+, ! % 63
L ! #3

U3 ! *! %9 *-


.%I# *4 ,
% .# %4
3 ! +,
' XL! L ! +, 9 "#& ( ;A
P" :%& 0A
0 *4 H! $ %3
$ ! *#
$ *- 2 +!0
+L9! *L4
L
+1 +, ! 1
LD
= &$
% & *6 *4 H! % *4 % :

-
%L *L4
L?3 '#!9 *4 % & H! H6 *4 =.

%
& #! K
*4 % % 9 #- %
D % 63
.!! ; 1! ,$ 1! ,
% '$ # ! +, 9IP" :%1 Q 0A
#!L %
1 7
!4 % "2 % /?5 : &! % !i -4 1
.1 4 :V U3 % % ,
! +!f 9 "#& R-1 "; IH I #S :%1 "# 0A

$ "L2
L 7
,L& >+,
40 4 ! U
3! *#
i V4

L KL ,
, ,
1& *4 :
I! % #-! ! % 63 % :V
.% 9
! :
E6 */5
"2 : ! +,
9(!!V3!2) "#& '& (
D T% H N :%1 # 0A
1!X %V >+, % 9
! %
! +, 3 :
- *? $ ' X!
L,
I! % 63 %9 %V X! % 63 %# % 9
! % #9 !
. # *4 ! +, K- /5 r 7
"L
L " ", */" >V 9
- 6" *" :%1 $ 0A
O! U3 "2
$ 0 # I# ! ! +,
. 4 *1- K
! H ! $ I-4 - C 4 !
$

!# 9( -- ) *#1 = 6" *" X :%1 C 0A
. - %? :/ #! U3 - C !
$ $
-
R
( 1 ; D "" C :%1 C 0A
L
!L ' X! :*" 9%1 C %1 C *" D "#&
%L
G+ *63 13 *4 1! &! %
5 ,0 %
4

7L : .?5 U3 K 13 G+ *4 ! ! E
I !
! & * #

.Q G+ *4

:*! "# ?4 %! H +, %I9 !!
:

.*9
!
I5 :0 H
.*63 13 % *4 *1-
! :*6 H
.*63 13 *4 1!? ?
1$ :H6 H
.%#
,+ % *$ ,+ ! $ :K
H
'1 "+ . K "#& *" * :"#

.,
?2 % 63 % !
:0 H
.% 63 % Q $ :*6 H
*" '- '( .+ 9 "#& ( 6" *" 8 $( :#
";
.% 63 % *4 K4 :0 H
.% 63 % *4 ' ,$ :*6 H
.% I - % 63 %#? A :H6 H
"#& '& ( 6" *" & >? :$

. H CD?9 :0 H
. H CD?9 :*6 H
. %
*4 U3 % :H6 H
"#& '& ( "- *"- "A "& :C

. #! U
:*63 *I# - ! *! %3 ?0 :0 H
]
. 63 I/# '/!9 $ :*6 H

.1 4 7
6V :I# 1!@ ? K
! % :H6 H
.#+ '8/" B& & 6" *" 8 *@ :C
.& (

.% 3 - *5 :0 H
.% 3 - % - I! + U3 :*6 H
.7
?3 - *4 % 3
6$ :H6 H
: 8'"
%L #3 7 %@ ? *I! *# #! d1 K 7 ?

*? d1 ! =
.1!

DL UL3 *4 * - *63 - U3 %

- "# 3 =
.=G+ $ = A
90 , + %
*4 %
I
&L# G+ 1 7 P% 3 D

%! *4 % 0 '
0 "# %&4 =
.%
>+, 1 2 '1! *! % 4
3 % - "#
.%
0 %3 *4 #3 :
% # : #3! ! =
*L4 7
% H 0 d
9! % Y

+ K ,
"2 % F
- : Y 2 =
L !;
9 2 2 5 : ! ,$ *4 $ ? *4 H <4 H
.=G+ $ = H %
*4 H .# .
F c
6Y !
‫" !م ا* ) ( أ&ء‬#‫ وآ‬،%L 63 ‫ ا ت ا اردة ا او‬-
.- "‫ ذ‬1(‫ ( أ‬- ‫ه‬.‫ ان و‬,‫و‬
‫ا‬#‫ ( < إآل ه‬3‫ إ‬:;‫ ( و‬6 19‫ وا‬, 34& 5‫ ا‬6‫ إ‬3 8‫ أ‬،‫و ا*م‬
6 F &‫ وأ@ وأ‬،‫ن‬9‫ وا‬C) ( > ‫ت‬DE‫ وإن أ‬،3; 8 ( > ?4@‫ن أ‬A ،B4‫ا‬
.<‫ رب ا‬5 ‫ د ا أن ا‬EH‫ و‬، &‫ء وا‬4I‫ ا‬F8E
^
+ !(

a.g.e. : E
?
AÜHFD : 7
-$ %3 = E- % # %#

AÜHFY : 7
-$ %3 = E- % # :

AÜİFD. : 7
-$ %3 = %3
% # %#
bk. :
&
BOA. : 7
%D
*63 '
0
bs. : %3I
c. : #
Çev. :
!
DİA : % /5 % (% /5 V 7
2) %
! '0 %V
dip. : p1
EI. : % /5 %
Fak. : % #
haz. : 2
HÜİFD : =
%3 = %3
% # %#
İ.A. : (%
! 7
:
:3I) % /5 %
ktp. : %!
md. : 7
MEB : (:
) %
! 7

M.Ü.S.B.E: =% 5 : # = 7

%3
MTM. : % - :3! %#
s : %?
Sülm. Ktp. : % # %!
sy. : 3
TD. : b
! %#
TOEM. : *63 b
! % %#
trc. :
!
TTD. : % # ED6

!
!4
TTK. : *
! b
! %V
vd. : >3
vr. : %

Yay. :

S_

,- ,!#
) ,(
:

"( / :,- .

" " "
# # :" .
" " 0#! #! * :. .
) % # "* $% 2 $)* :1 .

SS
,- .
"( /

ST
"( / :,- .

L3! L2 % 63 % /5 % *4 7
! $ 7 7
4 -! 7
4 !
"L2 %
?3 '#!9 *4
4 %
b
! 7 3 %-
"2 !!
AL *4 :!!
% - $ j2 1! V j& 1

*L4 :L L % 4 %# % : + 3 % ! +2
?3
1! /?
L > *
% /5 %3
4
? % 4 () *63 */5
?3
>1! XI9 */5 Q;
?3! %#? 7 #3 '3! XI9
.Q
1 - % % # 80 % 3
G+ #3 %3
-# I!
*4 : >+, ! # .1- % /5 %

? '#!9 *4
: /?
0 * "I$ %
% -4 $ #3 %
% % 1- !
%L .L %
O? *4 %I# >+, 9! * % 3
! %I# *4 %3
.% /5 %3
K U! - H! %
ED
I

&
' # "+, -

) * ! " # $ % & '(
." / ! &0 $ & 12 3$! # $% . / * , . *
()
7! &6' # "" , ()"5 ''" , ()"5 /" , ()"5
)@
*! ? ' .
8 / '' 5
9 :# #!; <2= >%(
)#9 # 2- 0 38.
#
)# A@ / :8' "/ 3"'
! " "# $% $& '(/

()
=.(* )
=(bk.Atsız, Aşıkpaşaoğlu Tarihi, 2bs, İstanbul, 1992, s, 25.)
.&
, - &0 ) $ ()

!2 , 3 4 $% 54 664 $ ,7 $ &&6 (2& $ (1)
., 54 &6 <" 89 (%: ; (
$% 8 @ A (84 ;B C8 84 &6 ) $ '> & ? (*)
.?6, 5 $% D :6 E4 4
:! $% ?4 : 4 C $H '! " G9 (84 !& 8 $ (F)
.$&

S[
()% #* . 3 "# & 0C :8'8 ; 8 & * B 3 8. !
()
5+, +- ; 8 & "@ D @ F
)#9 D"
9 E! 2"
0 .
8' '( G "@
! *
( , - E / . 808 8# ' I/ 1 ( 6 G )# !H 12

() ()
& 9
8 J/ @, " &"
9 "*( #! . I! 12 J 1
!!" " #$ %& ( /

) ()
4$ 56 ., ( 3
) "&" & '! *+ $#,- .0" 1#"!
" :>4 5" .? $?- 17&8 19: + ;4$ ." <! .: =6
- &- # .! " "B *+ . .!" ", A - , 1 * .!

( E/E ) *" #- %#:" :D) ." ... ;# # - $
.(J K J I H) GE :# <# F (.F *" & !)
I) 33 M 1F # F # "& L#9
=.(E
=bk.Alince, Curt, Moğol Kanunları, (ter.Coşkun Üçok), AÜHFD., C. XI., sayı, 1-2, İstanbul,
1954, s, 527.
# !) !" ($K ) % *- # ()
$# % *- # .( O JI) ' 1"9 N! # (*< #
? .(JGOJI H) GJ ' . # (P# QF !) %&'
.(
EI H) 3 ' < # $)% *+ ( ($) .&6
- ' $)% *+ ( % ,' ($ 3) # #& # NS: *&R
.(GOE I KH) ' < # .
'$, @8 '* '
'(*1K) I 4 (,& '$&: (1)
.(11M ' L) '*KF '?
*" 5& # 5" "&- L, U: *&+ .,- (KG/ ) < T # $ ()
Q- ;?X L, *+ .!W 1# S! *&9 ," # 1! * (V<& )
*+ 1A .Z& Y- >4 Q! S:- $ "1# 1"" " :S 19 56 N! L# !
# *" :D) .L4 1& " N# 0, N#" :S [#8
$/% \ 1 .( 3I H) GE3 ' 7" "9 # KF $
.( K
I
H) ' *9 ]! B6 # (0
S\
()

@ , $ 9* &8, &'8 9% I/ " 8!$ ' " =?' '
() 1 ()
*' () %( ! @, " ()"
. '( ) '8 7! ()% F ! ' ! %( !

1& *+ "!& 1&9 1#" *? 1<" ^ T # *" # T # $ ( )
:D) .$ KE 1& *+ *+! : ? N Q!+7 '!& $ J
*" !) ! 1 ($K )T # T 1$ & *" & *- &
8 ? .(J
I JH) GGE O $ G ' < #= = F (%:
]! B6 # F (%: *"!) 2 ' ($) .&6 B#< - D+
.(
I 3H) GEE ' *9

1F 'N6 '9& ) <H &) , '1 '
'8 4 '$ ()
.(M) '(*/
'" C8&) !4 8O '@P P N &8 'B $% ? &" A (1)
=.(1F1 & ;B F & ( ? '(-A %9 (
=(bk. Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, 2bs., Türk Tarih Kurumu
Yay., Ankara, 1970, s, 174,175,179 ;Yuvalı, Abdulkadir, "Gazan Han", Türkiye Diyanet Vakfı
İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1996, 13/429 .
'"&0 "8 '; # $% R6 $ - Q& 3 - $% N ? (*)
4 @ U U 'U ( 'U 5) ?" 'Q "T""
$% 0) Y U , '5, 8 W: X '(*FF) U P 5) V8
4 4 '8 " .(Q[M 'L) ' '
8 :2&) .7&#
'? ': '(Y 4B 564 ) ' ' '([/[)
.(\Q1M 'FL) '*
- ;B ? '(1[ & ;B ? '(FK & $% : $% 8 ?H9& 0 (F)
;B ? '-0 :& U $% '(1[ & $% &
8 '(9
=.(F\ &
=(bk.Uzunçarşılı, Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, s, 293.)
(-A 5& U C& > LC -" '&" A 84 8 '(1K*/\K1) " C] ()
< V @6 > R ) >, ( ( '((F) & $% "" 4 C]" >!& ;
Y '@ $
_ !&4 8 '(-A 9& $% 9& > 8 0 'P ^)
' & ;B &" A >, ?6 ' 4 C $% -A ?G
R) 2&) ." 4 O 84 8 >& <, 'C $% % C0 ) $%
.(5
S`
<68 0 '(

8 & "8$ L, %#* . I/ " !$K8
()
I/ * # I! 9 #, I/
/ ' *, M , I/
8#
."8 /
()GL %L ./L L ()( I ) G $ $

: 1# ()8! '
$ I# % ()E %
7L :L %L
@ % +
2 K I! ! + : *4 c! % !

L- 'L?! *4 (Stephan Dusan) !
? G# 13 *! - 6 G +F
"L# L- >+, : G+ ()
N, G# 1 *! -
K

.*
0 D
% %
0 %-#3! #@0
L %L D
7 G, H '
& >+, *4 : % 63 % ;$ 2

L! ! $ *3 I % 63 %# 7
: 1# F 7
+
(1) bk.Uzunçarşılı, Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, s, 242 .

W! (0 (
'8 $% C8 $% '( (*\[ / [[1) " &0 5#" ()
,9 :H (84 ?&8 '& ?&8 'C ;B 6& U , ' 4
=. -A
=(bk. Akgündüz, Ahmed, Osmanlı Kanunnameleri, Fey Vakfı Yay., İstanbul, 1990, 3/216.)
/\*K) ? 84 '& 8 ?&8 '(*\/FF) 6 6 # (1)
> b `
' 4 (Maraş) â ` 84 $ '((F/11'[
U ) '> & &0 U 3- C $% ?,7 '(Elazığ) CC, ` '(Malatya)
bk. Akgündüz, 7 /151.) .U 3- > & &6 ? % > ?9
(Kanunnameler,
5C U 0 @ (O ? '6 (84 ?4 8 5C (3) 5)& (*)
=.6& &
= Ocak, Ahmet Yaşar, " Bozok", DİA., İstanbul, 1992, 6/321.
?&8 ': '(*/K) X2 X 4 X0 <9 $8 (F)
> 'c-& c& -
c ) c8 8 ' > '@4 (V2, %4 > 84 N%
.([[M 'FL) ' '$ 8C :2&) .?" $% ;
(6) bk.Heyd, Uriel, "Eski Osmanlı Ceza Hukukunda Kanun ve Şeriat", (trc.Selahaddin Eroğlu),
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakultesi Dergisi, Ankara, 1983, c. XXVI, s, 639. ; Barkan, Ömer
Lütfü, "XV ve XVI Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali
Esasları", Kanunlar, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul, 1943, c.I, s, LXIX .
Sa
*4 % /5 7
b
! *4 0 K0
0 %
! %? : 1 %-
*L- L&#
,L Z G+ *4 6 U3 K
g - -!
1L! L1 !
L %!L
6$ % 63 %

! "2 *63 */5
L- HL ,

!L ,
I! 1! "# &4 1!& *! -

*L!6 7L 6 3 (İsmail H. Uzunçarşılı) *#
$ *- 2
r
V
CL?9 %L
N :V
+ " :- H % 63 :
0 *4 %

" %LI#N %LDI9
L4$ "# #? >
@ (Hammer)
;, 6$ % 63 %
*63 b
! ! #3 ? *$ &$ : E$ $ " : *4
!
+, *4 = *$ %! % 8 ! 6 Y ED6# %
H 3
7
L %L >+, <4 G+
@ % I
40 U3 ? j2 i: =C?9
:
L H/6 "2 , :;! :
! % I$ %
%
I
5 3 % &3
%-/L %L E
L!! I!! 1j$ j2 :?
6 @
1II .6$ *4
$ :I!L ! '
I0 1! -! @

! 9 %
I
2
KL!
L- L3 j2 % I- E-! + :
$ 6 %9 1 $ "# '-!
EI! $ :I! 13 K *! 7 -3 < 1 2 1!
& - 1!-6 G+

% %$ % #-! 73 3 /
c :
! *! I . +!
? "# . 0 I# $ c- V <4 ()"1 4 '3 h $ "2 1$ *4
= L- KL *4 = Y "! % 63 % 1 *4 8
b
!
.% /5 7
b
! *4 c %1 %#
*,
(1) Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinde Saray Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara,
1984, s, 4.
SR
" .
" " "

# 1

S]
" " "

# 1 :" .
9, & :# B%, I- "

9 "* 0 D 38.
?K P & = # 12O &#
8 ) * # 8=2 *" G
8 "!* #!; 3 12# &0 " 38. , 8 . =
:=2 6

9 # 0 !' 6' 3# & :=28 8 & D"
9 ()3 *
3 5* ()"8=2 9% 8* :=2 D"
# 0 . 8 "8=2 G

! & ! 3
! & 3 # $% I- 96 &
#
8 8=2 3 $; , ()&0 " 38. ) * # & B 9 :#
2= ' 12# "
9 3'
8 )8# !' * Q 9 & # #
.0 "/ & 58', 3#8 >"
-" :3. 7! E% & / R 5! & 8$ P <#2 3
, =
6 I/ " . / D"
9 @ I- 588' * 2= & D"
9 >- .
M I/ = "*
' 2" 9T E% 8 D/ 1 )0# I- 38
8 $ Q E%
8 () "6 0#, B 9 G & !
@, UP- ... R 5! 1 ( :=2 & 2 ' '!'8 I' U
& $ <2= 0O , 1 $ <2"8 = :=2 <F 9! &8, :=2 #
! 5* 2%, &"
9 #9 V * , ! ! )8# # &"
9 #9
8# 1= , * 2= I/ DW 8 V$8 /*( *! 8*'
.() V@ 3#8 0/ 3O . & 2 ' '!'
'F '@ 4 ', ) ? '@ 4 , ) '!"#$

% & ' 4 '$&: ()
.(*KM) '[1 '& '( 6 ' '' ()* +* ' 4 'U X7" .(1M)
@4 564)' "
#* *,- . , # 'I $ (4 4 'X ()
) '!"#$
' 4 (,& ' & .(M) '1[F 'N6 '! , '(@"
.(\FQ\M) 'P '<0 NC '0,
' 4 '$&: .(*M 'L) '59 '( 6 '% #$ & ' 4 ;!: '0C (1)
.(1*Q11 M 'L) '\ '59 , ) '' ()* &
(<:) .(1M 'L) '()* & '$&: (*)
=.([ M) '* '/0* 1 ' !#$ ' 4 'L (F)
= Cin, Halil /Akgündüz, Ahmed, Türk Hukuk Tarihi, 3.bs., Osmanlı Vakfı Araştırmaları Yay.,
İstanbul, 1995, 1/160.
S^
"L# .L!45 .- 3! ! *3

!
! $ *63 13 $
13 .6$ ;
! .- .!45 3! +, % D
2 % % $ :42 -!
.#3 ;0 G+ % 63 %# =() 1 = 8
1 *4 ()
*63
7L 3 1!I9 % K! 3 $ G+ "2 '$ +, .$

'
L3 %
& 13 :! 7
6 :/ % :1 -4 %#!9 -! : 9
.6 F *4 1!&/ H K I! () 7
% ,$ 73
! A!4 A! ! : -4 K! *4 *1- K

! :- I! H $
=AL! ! :
6 0 >+, 0 % - I! % #3 %
60 /5 b
()
%L 9
!! A!4 E K4
:
I! = % 7
! >+, : *!
()*L
L
L94 b L# ()"L0 !L" () %L AL! :
1&
(1) Aydın, M.Akif, Türk Hukuk Tarihi, 4.bs., Beta Yay., İstanbul, 2001, s, 95.
;&, $H 'Y6 'U $&, '% 8 " " ' ()
A ?6 >% " : ' !: 4 8 'R 3C Y )
'
@, 8 6% '$&
>!: ' $ > d ,9 B $%
=.(2
= bk.Hüseyin Efendi, Hazerfen, Telhisu'l - Beyan fi Kavanin-i Al-i Osman, (Haz.Sevim
İlgürel), Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1998, s, 55-74.
(3) Cin /Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/169, 170.
>&B :0 '" @ ; 3& >! '(1[*/\[) & ;% $!&4 >6! "3- (" (*)
( ,) '2 '&" 'N" '$& 4 V % R ) '% C
;!: '! " $)4 :2& ) . @ ; N9 @ (
'4 -
.([ M 'L) '(/*1 '? ' , @8 '1 2). '(K\) I
$% 9 @8 > '((*1/[\) XCC 9 '"X
_ 8 4 4 2%4" (F)
;!: 4 " $ (: 'C X89 :2&)."CC T!" 9 T!
Edebiyat Fak '(?% $4: 4 564) 3%
% /#) '(F/[)
.( M) '[F/*KF '&B 'Basımevi
.(\M) @8 4 :! 2& ()
.(\M) > ) 2& (\)
T_
KL
L,$ 3! ! *! % 1 A! ()84$ 3 *0 ()
":
3 "
!/L %L3 K! K ' !! A! ;0 ()
! *4 $ *! % 1-
L1! L E#I >3 *- 1! X - +, 0

!
L N!
" 7 "# .W
! c "- K!
I!
I! K 1

L
7
!4 j$ "# *63 13 "2
& j$ # ()"0
N! 0
()
L0 $ %L 63 %
9$ ' #
N
?3 .#3
6 *
()
*1-
! ! *4

/5 b %V G+ 3 "# A
9$
- : 6! *4 % %
%
*4 s
6$ % 63 % 1 *4 % #3 !- I!
.*
:L *L! :/3 '

0 "# % ! :!# -4 G+ "2
()
H "2 134 .1-
! "# U
4

6$ K! "# $
I!
/5 b A!4 ,
$ D G#! 6 d3! A!4 : 1! :
1&4 1 *

=.$&&6 7 $ X&% , $ (-A 9 T% (7 '?7, ()
=bk.Akgündüz, Osmanlı Kanunnameleri, 4/ 35.
8 '$!&4 >6! $ , (-A 9 X , $ 8 ;!: 4 $4 ()
Y ;B 6& (
'Y $% , > , '&
, $% (-A D9 9
N $ 8 $70 @:& $% (
'376 $% , 6& , '&B $%

$% (-A 9 @:& X&% , 7! (, 9 U , '?&
! : ' 0 ?!G > 8 '(F\*/\) >% ;4 >"9 $% '&
,
(84 $% "?7, " T! ) '"(8 6 C ;B ( 6, 9B" ; ,
8 > 8 <, 8 'U ] '$7 '<0 'U8: $% V > '&6
=.$&&6 C $% ?,7 $ &6 ? ) R7 $%
= bk.Akgündüz, Ahmed, md:"Ebussuud Efendi", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,
İstanbul, 1994, 10/365.
.(* M 'L) '% #$ & '0C (1)
.(11M) '!#$
% & '$&: .1 'N ' % .
, (*)
.(11FM) '!#$
% & '$&: .(\M) '' ()* +* 'U X7" (F)
.Y " :! $% (-A 9 G E4 $H ()
.(KQKF M) '' !#$ 'L (\)
TS
VL "# ! =#@0 "#= A! ! : ()84$ 3 $ ()

:L# CN *4 E 1 4 % .1- % 1-4 $ "# !
!
()
6X! "2
$ #9 7
>+, j$ - >+1 - D I-! % 1-
*L4 % 1- , + U3
! $ ;$
+ G+ - "# *!
I!

,+# H +, ()1 4 X *! %D ,+ '; ! %X "2 3 % 3 :D
13 % 7
5 % % .- *4 7
7
9 ! +1 *
()
>L!
L6 $ :3! 7
>+, $ O! I# 1 "! *63
L3 EL! 7L 6
? K 1#$ *!V! :$ *3
!
!
.*D-
.(1M) > ) 2& ()

(2) Milli Tetebbu'alar Mecmuası, İstanbul, 1331, sayı 1/49 -112. ; Demir, Abdullah, Ebussuud
Efendi' nin Osmanlı Hukukundaki Yeri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), M.Ü.S.B.E.,
İstanbul, 2004, s, 196.
'Y& H9& 8 ' 9B > : '$ 9A $ 74 $ ' 4 4 (1)
370 % $ '50 2 & > 8H% : ;B >) 'e ) ( '"G % % 8
'" '$ 8C :2&) ." 6 " >8 9 '(*K/[K['N6 $% NH)% $% '8
.(11KM '1L
'$, E 34B '* '
& # '(*K/[K[) 4 4 ' " (*)
.(*F\M 'L) '?
'NA 4 (0 '&
, : " '&&6 W% '$&
W! 4 (F)
>C)&f '?P N ) 8 ' , ?2& ( , @4 8 'N9 "
Y " H9&
+"* '- @89 :2&) .*[/[[ & $% W! $% '> "
.([F M) 'KK '? '
8 ' ' 3%
TT
. .
" " 0#! #! *

T[
" " 0#! #! * :. .

9$ & "* B 9 I- 0 "/ & &"
9 5*
: 8;
/8 "
9 3' & 8 *; ';
/ 7! $%
D"
9 # 38 B 9 I/ & $. 2= & "8 " & "
9

I/ &0 " & = 9, & 9T J8 J/ & 5 $, 5
9 3* &
# , 36 #; 0!8 , / ) 8 9T <2= 0# K :F;
:"9$ 9$ ", " 9'
(X^\_/[\[) &9! & 8/ 8 8/ / 5
9 7 ! ( (X
:" 3 $; Q 9 & ) / $ +$ ()1 88 "
0# D"
9 8 # L2 () ; :# I/ " 5! U,
' & :# / 8 %' * () 5/ & ! J8 5 5/ = /
.3 8'- & (X`\[/X^X_)
:# 2= ()D"
9 B 3 8
8 M = ()!8 * I/ 5! U:
.X[ab . ! (Fatih) V9 '. & ' 8# & *
.(*FM) ' % /#) 'C X89 :2& ()

'>6% '(1K/\K) $!&4 $!& 4 4 I 2%4 ?8 $ ( A 9 ()
.&0 4) '& - "<& ";B >& '!&4 36% 8 8 '( 8 '! $:
.(1M ' L) '$4 ,% '48 .(\M '*L) ' '$ 8C :2&
=.([F M 'L) '1 2). '! " $)4 (1)
=bk.Atay, Hüseyin, İslam Hukuk Felsefesi, 2bs., Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yay.,
Ankara, 1985, s, 149.
(F/*) 37 $ @ ,
$ 4 '$ O "& ;6 4 R ) " (*)
'L) ' '$ 8C .(FM 'L) '1 2). 5! " $)4 :2&) .!&4 3 8
.(\FM
.(*FM) ' % /#) 'C X89 :2& (F)
T\
8 ()G, & (XdX`/`cX) &9! 5

9 &
; :. P 3@9 (c
' "'', & ' & E 8 , 8 <$/ D/ I/ & 5$! D"-
&
; P ()/ & $% I / & / # G, & ()
% ,
$ J8 5 5* & / 8
# 38
E 8 #

:"
()
* . X[_ # :# 2= "
" 8 I' , " )$ :# " (,
8 5
& 59, . X\c[ . ! ،(Fatih) V9 '. & ' 8# &
.# 8 , 5 # :# 2=
& ' 8# & * . ^_ # :# 2= () "3=6 " (:
$% 3 !; 5
3 / 3#8 :# \^b . ! (Laleli) & '.
0 0 8 Q 8 * > G
! M# >
30
.X\\X / 3 8'- & 8 < /,
&9! ' &@. 88 " 8/ 8 3'- 8 ! 8 P (^
3! 0 " E I- . () ' . & @. < 8, # ()(XdX_/`X`)
3#, P ( )&
< 18 " "/ / I
$ I-
.( nicaea 6& ) ; ?&8 'N 4 $09 (5&C) N4 ; R6 &C & ?&8 '5&C ()
$% '<8 b &8 3 & 8 8 (
W! '"U&C" N (), $%
'
,% '() I ?0 'X 4 :2&) .11 % ?& "
=.(M 'L) '? '8!
=(bk.Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, 3bs., Türk Tarih Kurumu, Ankara, 1972, 1/522.)
'( , 4 8 '" " @6g '(1/\1)
" ()
+* '- @89 :2&) .>: & $% $% ' ? $%
.(F\M) ' 3%
.(1*M) ' % /#) 'C X89 :2& (1)
.(1*M) ' % /#) 'C X89 :2& (*)
.(M 'L) '$4 ,% '48 :2& (F)
=.(FKM) ' % /#) 'C X89 :2& ()
=bk.Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, 3bs., TTK., Ankara, 1988, s, 228.
bk.Uzunçarşılı, İlmiye Teşkilatı, s, 228. .>& & ;B 0 NP: N ( '& (\)
N8 >!&: 'N6 $% '([) $!&4 9 U <, 4 4 ([)
.(FM 'L) '$4 ,% '48 :2& .98
T`
&@. :$ I I- *

5#- 8 ()&88
59$ # ()<$/ D@ D"
/, / "
0 ! e'9 # #'/
:5
9 3* & "=, ) / 9$ 5 () <$/ & "* * f8 5, I/ 3
(
L KL) K D 4 K % 1- Q
*4 ()":
5 'DI" ($

+L,
L KL !
! ?4 !
()% () ()
!9
*L *4 % # %! *4 Y , %
T[` 8! ' X!
'DLI Z
L *L4 1! " # Z
`\_
:! (Yeni camii)
.":
5
1 (
)L 3 $ ( )& '; 3 $ 5 * " $9 *" :# (:
&# $% 5 ' "- @ @, # 2! "'
I/ I ; / ' 3 $9 L ! $ 8, # (
?64 X $& "(1[*/\[) $ 4 8 4 4 9 ()

': 3 8 8 '$!&4 >6! X: 8 Q8 T4B Q"(7
."XC : d9" '$!& "& d9 $% & " '!&4 $ "8 >6! d9" '>!&:
.([M 'L) '$4 ,% '48 .(*M '\L) 5 5$ 8C :2&)
.()

: ()
=.(&&) $$% " # !
=Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/362.
(3) Danişmend, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, Türkiye Yay., İstanbul, 1947, I/162.;
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/366 .
.(FFM 'L) '1 2). .(FM) ' % /#) :2& (*)
@8 6 :2&) .[*/[1 '$!&4 $ : 4 I ) 7! $ (F)
.( ' '8! '. *&
%* *&-
.(1M) > ) (6 '$!& 2%4 ?8 $ ( A 9 ()
'$!&4 $4 ,9 L <, '(B I ( h ' V $% 0 (\)
:2&) .\1 & 4 $% $% 0 'N)
6 3 8 '>% $% < "
.(*M 'L) '$4 ,% '48 .(KKM 'L) '1 2). '! " $)4
@8 & N, <&: > '(1*/1) $&9 ) 4 4 4 ([)
.(1\M ' $ 'X&8 :2&) .T 376 V % " '" &9 :!"
$% 0! 84 % R ) '" , :!" <G '(\/\K) 8 $ (4 , ()
.(FM) ' $ 'X&8 :2&) .?- ,
Ta
5 D0, :# 2= , . 3 .8 #! D@

& 3'
D@
:8 & 9! &8, :=2 & $% = #' &@. :$
()9 )@
#! L , & :# 2= V8$, 5- Q * 3"' 12
.()/ 8 %' :# 2= *

2= 58 &
*" 8 E" :# 3 , & * "B 9 *" 5 (>
F , #! '. & ' 8# & ) * . XbX # T
.dbb . ! (Hekimoğlu)
()
# (Xd^X/`^d) &9! & L9 ! 8 )! 8 ! E (d
"* = () #! 8 * 2 D : ; & 5 P
3$! 3 , E D@
& 5" B , ():=2 % / & <$/
() % & )0# $ 5 ()0 & '( P :$ I/
:12
. 5
9 3 $, & ) 9 9T " 3 $, & 8 3 $" (,
( 3 $! L 8 3 $, ; 5 * ' 00 596 G'
.(
) :# / 8 %' * ( ) =F :*! 8 $% L
=.(FM 'L) '1 2). :2& ()

=Cici, Recep, Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları, Arasta Yay., Bursa, 2001, s, 103.
.1KK 'C , ()
/#") :2&) &! 6 ( $ (7, 0 B 'X&! 8 & 3i $% %-" )& (1)
@& "i j, '(bk.Uzunçarşılı, İlmiye Teşkilatı, s, 228.), 3 ( $ .(M) ' %
.(\FM) ' $ 'X&8 .( M) '/#) :2&) .&! ,&: ;B &! 8
.(\M 'L) '1 2). :2& (*)
.(\*M) ' $ 'X&8 :2& (F)
=.(FM) ' % /#) :2& ()
= bk. İpşirli, Mehmed, " Klasik Dönem Osmanlı Devleti Teşkilatı ", Osmanlı Devleti Tarihi,
(Editör Ekmeleddin İhsanoğlu), Feza Gazetecilik, İstanbul, 1999, 1/269. ; Özel, Ahmet, Hanefi
Fıkıh Alimleri, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara, 1990, s, 93.
.(\*M) ' $ 'X&8 .(M) ' % /#) 'C X89 :2& (\)
.(1 M) ' % /#) :2& ([)
. ) $% '[ '&B $% R ()
TR
# M 2= ()"! 3@, 2= ()"*' J9 I/ M" (:
& ' 8# & P' ) / 5 * ()0 & g% 3#8 "
.XX[ . ! (Giresun) '* '.
/ 2%, (Xd_b/`_d) &9! & 5 8 8 ! 3@9 ( (_

$ $ . #
8 5! * ()<#2 G8' 1 8 / <
:" ) /
$ #!, I/ :# 3 "5#!, $ & $ ":# (,
0# & # % #2 :# 3% 9! :=2 I/ V82

$ & "
9 #!; * :# 2= # 3 3 5'
.() G
! Q 8 :# 588 & "
9$ 5 8 h * ()L ()" 1 9! " I/ 5! (:
.( ) B%,
/ # (Xdab/àd) & $ & &9! 5
9 R 8/ 8 I! % P (a
& k/ / / j! 5 & @, & &i i ) 8 ' =
:!V ()>3 I/ (
)0 I# 1
'$!&4 X&) 9 4 4 L ( h 'X&) jV% 7 6 ()
?49 > ?
8 '!&4 & 9 'E 5 , @8 (KK/F)
.(*\M 'L '1 2). :2&) .?:"
.(\*M) ' $ 'X&8 .(*M) ' % /#) :2& ()
(3) bk.Uzunçarşılı, İlmiye Teşkilatı, s, 22.
.(KKM 'L) '1 2). .(*M) ' % /#) :2& (*)
. '? ' -A V9 ' '(^8 V 564) '8 @8 :2& (F)
.*[ & 'O $% ?, ()
6 $% ^ '(\/) $!&4 XC 4 8 $ 4 C (\)
.(FL 'L) ' % 0 ,% ' 'Y8 :2& .>6! $% U !4 > 'R
.(1\*M 'L) '1 2). :2& ([)
'\ & $% > R '&
, - R '(*K1/[KF) C ( ()
+"* '- @89 :2&) .@4 $% > > U $ '6: $&, (
.(FM) ' 3%
.(M 'L) '1 2). .(*\M) ' % /#) :2& (K)
T]
I## $ $ " () ' ?

+ " % A! *4 0 ! "! ($
()
% #L %! *4 ! " ]R^ % ،(Edirne)
X O!
.^_
:! / ،(Molla Çelebi) *# "j *4
*L4 L0 ! " ! 3 X! A! D ! ()" ut D
4" (

Kara ) > *#
*4 % # %! *4 ! "% A!
.SRR
(Çelebizade
*IL 8
, 3 *# ./ - H
5 (R
%L
*L4 L () (S\R_/]R`) "G?"L '
3 * *
6 8
1
N! "G?"L -
9 : # A2 I %3! %
*,
,
6 :
, *4 Q

! X %
%N# - "3 +, %6 K ' ?!
"!L # *4 :? :3! ' ?!
6 cI ?

"2
:!V () %
%
3
%N# V ! +, () ".

% ?"
9F " I/ %i!" ! ($
()
"L# 8L! O! I#
#I "# .W %

+L, *L- 2 *
! r
V '?
+
"2 > ,$ OD?
, ( ) " % " %
% *4 : *! ! !
`\Saa[
L ،(Esad Efendi) 8L4$ 3$ *4 % # %! *4

L (Şehid Ali Paşa) L *L# 1 *4 A
9$ %9 $
.ST/TR^R
.(M 'L) '1 2). ()

.&B @] ;B R6 " & $ '>& ()
.(**M 'L) '1 2). (1)
.(M 'FL) ' '$ 8C '(1M) ' % /#) :2& (*)
.(*M) ' % /#) :2& >!G (F)
.(1\M 'L) '1 2). .(*M) ' % /#) :2& ()
<,
8 8 'U k " '- -7% C 8 (*\*/[\) 9 4 (\)
=.) Y 3& (0 '?0: (V
= bk.Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 48, 52. ; Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinin Merkez
ve Bahriye Teşkilatı, 3bs., TTK, Ankara, 1988, s, 128.
(8) Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 2/ 630 .
T^
>

9 $ *4 $ () - *4 "0 "$ " 0 " ! (
L
:L! (Esad Efendi) 8L4$ 3L$ *4 % # %! *4 %9
.\S/[a[S
8
,L- L6 *L
3 3 # , * 4 * (]

L L *L4 %L 4
L 6 *g 0 P* 4
1 (S\R\/]R^) *
8 L 8
L b 6 >
? .#
#3 +9$ ()
()
*! !V
6$ *I -
%3
$ *I ,
@
- ?0 H
! *4 7
6 ' ?! () :
?!9 1@
" ! ()
? % %
2 :1! $ "2 %9 % & ,
@
L1&2 *L4 & !" ()"7

1 , + *4

Z
!
- ?X %-#3! !V &3 $ &/ - ?$ *4 ,/ ()"0

L 1! $ K4 #-! 1! 1 * *! 6
1$
( )
*L4 " 7LN "# 7- ' " ! */5 K
! "# % >D 2
%L *L4 (
)" 0 E "2 1
G# ' " Q

.%

.(1FM 'L) '1 2). :2& ()

8 '$8 >6% ': X
_ 8 '> <,% )4 8 '@)4
()
$% " %9 " '4& $% " %8 " '>!&: '(*/*) 59 $% $% ', 3 ,
.(M '*L ' '$ 8C :2&) .">6! :" " '<:
2%4 B 8 ' N6 $% H9& '(FKF/) $ X7" 8 $ 4 (1)
9 " '"#6 ( $% 6A " >8 '<&: KK 4& > '@8 @6 8 ' "G
.(1KM '1L ' '$ 8C :2&) ."V2&
.(\[ M) ' $ 'X&8 .(FM) ' % /#) :2& (*)
.(FKM 'L) ' '$ 8C :2& (F)
.(F1 M 'L) '1 2). :2& ()
8 '"% " 6 '(11) 9 B '$& .(KK*M 'L) '1 2). :2& (\)
8 $% N) "& .(K[M 'L) 'FF '&B ' , $% ) <,
.*\1 (0 ?4 (Ayasofya) %: # (0 $% &
.(K[M 'L) '% 6 .(K[M 'L) '1 2). :2& ([)
.(K[M 'L) '% 6 :2& ()
[_
(S\]_/]]`) "
L9 "L "L '
3 * *
*#
4 (^
()
>
@ 8
1 ,
b #3 +9$ ()
* #! *?$ -4
L1 *4 7
?
3
? % II- *4 .- #!
! "!
? 6 O! I# "2 % & >+, *4

! ()*6
I#

I#L L %?9 % : !4 "! ? +, *4 *- /5 b
UL3 " ()" % $ +," :D
-
9! 8+ 9
*4 :? ! 7 G
! ! ? !2 *4 %#!9 $ *4
:G+ ()- ?0
7L
Z
L *L4 ?0 7F
" *4
6 " ?0 # "2 ? 7
" ($
L1 ;!L, L! L4$ 3 () 7
6 :

-! * # "?
%L
*4
! *! - ?$ ! %
9X!
.( ) QI ! () % 63
.(1KM) ' $ .(M) ' % /#) :2& ()
8 ' 8 ! 8 '*\/[K , $% 'X $%4 4 4 ( ) ()
.(M '*L '$4 ,% :2&) .(1K/\) $&C! , N -
N9 $&
8 & ; 'W! 4 ' 4 (1)
59 $% N) ?4! (0 E4 '8 N% , &
, $&
YG 6 '&
% '*F/[FF & $% $% 'Y ) 3& '3 , ( , >4 %, 8 '@P
ı, Osmanlı Tarihi،1/434 .(\\ M) 5 "3% +* '- @89 :2&).>:k & $%
(Uzunçarşıl
.([ M) ' % /#) :2& (*)
'L) '% 6 .(1K1M) ' $ 'X&8 .(M) ' % /#) :2& >!&: (F)
.(F[M
.(F\M 'L) '1 2). :2& ()
(7) Uzunçarşılı, İlmiye Teşkilatı, s, 22.
.([K /1K[ '&B '&
, %4: 89 >, ([)
[S
()
G+ ?0 *4 * !! 3 "O ! Z
"# O #! " "# % (
.() QI ! ()% 63
*4
! *! !
L L, "0
@ Z
*4
"> 8+
" 0
@" (
%L
L *L4
Z
! * - *4 7
9X! !

%L L *L4 L L3 $ 3
3 ()% 63
L! () *L # .#3
6 ! ()% 63
.A
9$ :? G+ ()QI
(S`[\/^\_) " L L "L '

3 # $ %/3 (S_
#3 +9$ % 63 % .#

3 ( )* *
/5 b
L L6

? ()*/I- " (
)*I " 1 >
? .#
6L! >
&4 .#3
$ - 7
,- ()0 # I# K
3#
/L5 b L L? L "! / %?4 # 1$ 3
V 8 '(" - ) C! '$,%9 $&C! , , -, ()
& $% Y" $% % '% $% '&0 ;B U& , '5& ,
.(M '\L ' '$ 8C :2&) .1[/\
(2) bk.Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 204.; Akgündüz, Kanunnameler, 4/663.; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 22.
(bk. Hüseyin Atay, İslam Hukuk Felsefesi s, 162.) .? )
-
$% ' 1K & $% R (1)
(4) Hazerfen, Telhisu'l -Beyan, s, 225-243. ; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 22.
(5) İnalcık, Halil, " Osmanlı Hukukuna Giriş ", 2bs., Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul, 1996, s, 341.;
Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/149.
.(M 'L) '1 2). :2& ()
.1\ '%4: &
, 89 (\)
.(*M) ' $ 'X&8 .(1\\M) ' % /#) :2& ([)
$% ': 3 ; 0 '(*F/ KK) $0 I < ; 7! (, ()
> 4 > V7% > N
8 '?!&: j, > '
Y T4B ;B 6& (
'&H E4
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, II /660 .(\M) :/#) :2& .*F/KK & ( '>&0
(
' : '( 3 ( , " '(*/K) $&-6 ;!: W : 9 (K)
.( *M '/#) :2&) .X:& @ $ ) % '&&6 $% ;% '8 $70
@4 '
, ] >9& '0 8 ( 8 '$&
C ()
8 ' >& 89 Y4 '4 5V64 ; R ' " 8 '3 3 ,
:2&) .FK/ & $% ( $% ' 4 <, ( B 8 @& Y4
(Hezarfen , Telhisu'l-Beyan , s , 184. .(1*M) ' 3% '- @89
[T
:LV L 7
% ()!4 "! %9 *4
! (S`T`/^[T)
13 ()%
%D6/6 "# ! 1#3 7 4 *4 7
6 D
:?
()
j2 4 $ # ":I 3 ? G+
@ 13 %I
()0 #L I# 1 *4 &! *4

()"'? 4
:!V

.()?0 *4 ! , "O -!
N!" ($
.( )QI , () - *4 "Z 5 Z/?5 " (
"L! % IIL- (S`\^/^à) * *# ,

2 ,
2 (SS
H L
L! %L
3 L#3 L (
) O! K %I9 %5
L
L!9 8
L- DL 4 K "
0 "-!# " ! : .
-
OL?$ L! +L, %L 1 7+ K D U3 2 '$ %
Z
L L # :
6
9X!
!3 , %
1
7
1L ! () > *9 "
10 K"Z
G+
.(*1 M) ' $ 'X&8 :2& ()

'L) 'KKK '? '8! '"* ) '(F) 4 ' :2& ()
.([M
& $% (0B , $% '" 8 V" &, , >!G !G 1 9 ?) 4 R ) (1)
=.1
=(bk.Sayın Dalkıran, İbn-i Kemal ve Düşünce Tarihimiz, Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yay.,
İstanbul, 1997, s, 60. )
.(\ M 'L) 'N6 ': @8 ' % 0 ,% ' < 'Y8 (*)
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 3/7, 308.
'& 8 $% ) .(*1M) ' $ 'X&8 .(1\M) ' % /#) :2& ()
.FK :(0 '%:# (0
'W% (0 '& 8 $% ) .(*1 M) ' $ .(1\ M) ' % /#) :2& (\)
.*[F :(0
.KK\ ' , @8 ([)
.(FM 'L) '$4 ,% '48 .(M 'L) '(- '$ 8C :2& ()
<, 'C $"9 '$ 8 4 4 >6! 564 9 (K)
.(11M '1 L) ' '$ 8C :2&) .8 $76 '(\/K\[) X&%
[[
%LN# "L2 %L 63 % .#

! ()% 63 %
*4
! *!
>L
! :
H$
! U3 # $ ":4 " 3 % 63
.()
U3 K QI ! +, ()%
:N# U3 "2
L#3!
! *4 % *$ ,+ % 63 % *4 .1- "!

.%0 K ,.
F 1,+ %D$ .
F 34 1!V #@$ *4 -!
1 %- % H

! % 63 % $ *, 1 # '- $ %1 %I- ,
AL! : N :! % >+, :3! 1 X! 63 % *,
L (Mehmet İpşirli) *
2 8$
()O#?
*4

.#3
%L# L $ +, p : 3 K4
! @ *4 I#
.#3
%L 63 % *4 : %# "#
O#? #3 () 13 +, *4 : !
L+ L-! L *63 13 /9 : % 1-4 7

6 +2 G+ '9 K 2
.1 V .$ 13
(1) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 22.

Özel, Hanefi Fıkıh Alimleri, s, 115. .(1M 'L) '0 ,% :2& ()
.(* '1M 'L) '\ '? ' , @8 '; , ' (, # :2& ()
(5) İpşirli, Mehmet, "Osmanlı Uleması", Osmanlı, (Editör. Güler Eren), Yeni Türkiye Yay., Ankara,
1999, VIII/76.
[\
1 .
) %

# "* $% 2 $)*

[`
) % # "* $% 2 $)* :1 .
KL 13 U
$ $ 73 % 63 % *4 * ,+ !
:*! "# %# *
,+ 1

: "
" :
8$
O
! ()
,+ 3 ,+ ! E
0 * *1- 1! ;
$
,+L *L4 8$
3# "2
$
?2 >
@ "# *
,+ .
Y
L QL 7
: >+, : 2 () %3 %#? $ 0
N! %

9F
L L -! .- " C $ +, " %# "
3! (): &!
?
L3 *I#
0
? +2 G+ " :% '
! 6 ()" % 3 : ??9 .6!
L3 $ L E /4
?3 %#? E4$ E4
$ 1 % 3 %X *4 8$

L L $ %# *4 ()"4/9 + 1! G+ 8$
*4
9F 1! 8$

3 - 3 #
$ $ ! +2 $ :
+ 'D& 1
.() !9 3 -4
$ 2 %L# % 34 % % :%3

$ 7
1 , + $ #3
EL4 L
XL 7- * ,+ , % 63 % *4 %

6$ ,+
'6% 8 ' 0

" ". '( *FK) @4 4 $ 4 'X ()
'KKK '? '8! ' '* ) '(F) 4 ' .(\ '\FM)
@8 '($&4 $ % '@,) .
, 7) . '$ '4 .(M 'L)
.(F*M '*L) '? ' ,
.(\ M 'L) '% #$ & '0C ()
") ( ?% $ '&
, $% ?2 $ &6 WV (2& ) $ :? 2& (1)
4 C $H '[\ ( ;4 [1 ( $% ) $% U (>&" 8
.e7
.[K :N ' % .
, (*)
(1\'M) ' % .
, (F)
'*L) '". "
, 7) . '$ '4 .[K :N d9 ' % .
, :2& ()
.(F*[M
[a
"L# L
? E
3 *4 # %
$
@ * ,+
.A
9$ , +
$ %XL ?4 0 4

9F ,+ "2 ! A $ %X K-!
L U +2 $ 3
4 3 ,+ U +<4 1,+ E4 A

$ EL? 6 ,+ 3
- 1,+ .# 3 4 ,+ G+

L ,+L 8$
+ ! (
0 *) I#
$ +2 $ >+ * *- V
L3 *4 .- ! 63 I/
$
0 34
? , +
"L# L& ()D U3 *4 A
90 % 1- , + 8$
+90 K * ,+
8

L ! H 2 5 $ *-

-! :6 "# % 3
! 7
()
7 7- "2 %1 ": .
" *4
6 $ +,
! /34 % - 7 *4
%L 15 *,
0 G! # *- ) :? %4 " - " b *4
AL Q!L *L4 L- Q
'
8 Q
$ .
2 *4
OL?$ "L2 L?! *N % %D0 .
$ 1 4 '#!9 D *4 K! ?
.()(
,
' 3 1 $
&

-!
4! 10 %#?# %
%1 ,+ ! %X4
A
L90 , +L "L#
! 1$ 2 % ,+ :4/9 % D- " %
X =
= *? *? 2 ,+ 4/9 : 3 *4 1 2 :X
L$ *L4 $ .- A! *4 * ,+ :

4
I0 K *4 % 63 %
E L! "L2 L!
0 %- - *4 / +, () 1, + "# %

! -4 : 3
+2 $ # = +2 G+ :6! %
:/ ED6 0
6$ C !
Akgündüz, Kanunnameler, 4 / 33. .(F*M '*L) '.

, 7) . '4 $ ()
W : ! $H .4-: '!2 >) @P $% & 7 8 6
$ :N3 ()
.(\:M)
(3) Kanun-i Cedid, MTM, II/ 326. ; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 113.
M) ' '? '- ( , ' ' % %)* 89 '$4: '$&: 4 (*)
.(
[R
U
L () %
*4
9F ,+ *-# D ; 3g = % :!
*L ,+L 7- 3 % .$ K *4
c,+ * ,+
* "2 3g 7
,- # *4 G+ % % *4 * *# *34

L
L EI 6 : U3 *4 *34 U 3 *34 U * 7-

()
.*34 ,+ Q!$ 1 4 0 I-4 ' ?
/L5 b "!4$ :4/!9 " *,+ /N!

! K $ 2
L5 ? G+ A
90 , + E4 $
?2 7- K 84$ 3 $
0 +, ()" 6 O 4 $ ??9 " :-4 K
;
H
:L KL *4 0 EI U3 *4 2 *- C *4 . K
()

- *4 $ !, Q $ *!Y *- # I#
4
G L
$
$ ?
!2 7 "2 " :?
-4

$ L3
? 2 8+ *- "# U
$ :
*#m g
0 .
$
$
L1 $ % ,L %LDI :
7
? * *4 % 34 7-
1! % 1 $ % @ $ %- - '
3! $

D ,
@ DN
UL L3 7
? * *4 /4 ,
N , #! %# %- "2
Q! '
*4 *9
!
9X!
+ * 8
$ :
?X4 *34

L- #
0 +, "!- 3 *4 QI 8
X ! & *4 *4 3
(1) Sahillioğlu, Halil, "Bursa Kadı Sicillerinde İç ve Dış Ödemeler Aracı Olarak Kitabu'l-Kadı ve
Süfteceler ", Türkiye İktisat Tarihi Semineri, Ankara, 1975, s, 123.
(2) Beyazıd ktp.,Veliyuddin Efendi, no: 1969, vr .52 vd. ; Başbakanlık Arşivi, Mısır Mühimmesi, No: 5,
s, 91.
8 & 8 '8 59 @&) $% ,6 '" 0 & :<8 :4 '8
. # (0 (
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 4/39.
W% '& * >& ? '
# - (2 8 '( (*)
&0 R7 '59 &&6 48 - N $% Y R ) ;& ' 2, ?4!
'- @89 :2&) .(F & $% $% '$ -A R ) 4 (2& ] $%
.(FM ' 3% +*
[]
'/L9 3 &3

! I ! 1 3 #4 34 7 2
.()"^\[ %
TR
.'
8
$
0L %L-#3! DL *L4 ? * ,+ % 63 % G!
.DN E#3! E/I E
! % ?9

:
:
7
4 "# = 8/ K!
- '?! 3 %?9 = */5 3
-! $ 3
*L$
L !9 %XL #3! , ! # % 1! : 0
I! -! #-!
% 3 % *4 7- * % & ' $ "! '
3 , .-# '
.L#3 L?$ 3 ' $ %# *
,+ % *$ ,+ O?$
..- % & *4 % *$ # *4 3
+
L6 %L *L$ ,+L L6

H
+, ! + %-/ . G+ 3
%L $ L %L *L$ ,+ 3 7- %-/ 1 *4 3
*L4 7L-
3 * /5 b 3! % : H
5 +, :6
% 63
.()% 0 %-I
*4
! *! d, ! $ "#
% .# $ : *6 /9
+, :- #3! * :
! >+, "# $ % !

.
Y ! $ *4 - *4 % *$ .
F "# % 63 % :!
.1- % I
3 A
90
(1) Beyazıd ktp., Veliyyuddin Efendi, no: 1970, vr . 125/ b.=

.6 8 @] $% R6 (U& C @8 >& >: &B) N8
(2) Yazıcıoğlu, Sait,"Osmanlılar ve Sünni - Hanefi Anlayış",Türkler, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2002,
11/110. ;Lekesiz, Hulusi,"Osmanlılarda Sünni - Hanefi geleneğin Oluşmasında Ulemanın Rolü",
Osmanlı, Yeni Turkiye Yay., Ankara, 1999, VIII / 81.
[^
: %&

!# $
@ A$ +, % 1!X % *4 % 63 % #?! + .#3 $ :
%L
L9 "2 1! + .#3 : *4 % *$ ,+ ,
!9
.% .# 8 $ "# 1!
;!$ #3 #I

L .# "0 %
*4 % 8
9X! ! 7- !
? : :
%4L5 +, % 63 % .#3 $ 3
! : $ ()
1 .

O! I# 1 "! $ .- A! *4 % *$ ,+ 1 ! "2
b L "%L 1 "L! (S_[R/\T]) "8
-
?!9"! :K
>+, ,$
*#? *0 "
!9 " ! (SS^R/`^[) * @
,
/5
"EDL L"! *! "
1 "-!#
K "! *
%3
L
L? e " % 1 D *4 %
% " ! *#
.() 0
L %L 1 "L# Q

*4 #@0 *4 % .# :
:
L *L ,+ "#
9X! .# 0 %3

? % *# ED
* L L L5 ! "# "0 %
#@0 "# ,!3
1 .

:V K %
-
1 .
:V ! % 6 %
*4 1!
(]_`/S]^)
.() A
90
!
9 / >
? *4 /5 b # 3 '$ O! I# 3
+L, " 0
@ Z
*4
" > ! +1

'$ 6 " 0
@"
() %# I 7 % *4 ! ! % 63 % *4 $ 3
O?$ !
1 3
*# ,
2 e "
0 "-!# "3 # I# 1
!
% ,+ *4 7
9X! ! 4$ 3 % 63 %# () 7-#
(1) Cici, Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları, s, 363.=

.( & 8 8C - '& 3 =
(2) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 115, dipnot: 1, s, 173.
(3) Cici, a.g.e., s, 347.
(4) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/ 149. ; İnalcık, Osmanlı Hukukuna Giriş, s, 341.
(5) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 115, dipnot: 1., s, 173.
\_

"# ""-!# " ! *
- 3 % 1- ! ' ?! !
?! G+ 3

L 90 ! +, %?9 *4 3# $ 7+9! A! K 2
.1! D# Q
7-#
% 63 % *4 % - %
()
K
I#
X ""-!# "! $ *, 1 $
%1 %I- ,

()% 63 % *4 7
0
3
O?$ (Sa]R =Sa\]) b
!
$ GL+ "L# %
L L0
@ 8 *- K
+, $ *1
"L# ,
! *63 '
0 *4 ED6 :

- *, *! %
:/
>+, "2 ()- ! 6$ ! +, *4 7
%
0 E I! + !
AL!4 %?9 .#3 7-#
9F 3
G+ A! % ! : 7
+ !
.() ,
@ 84$ 3 $ /5 b
L L %L 63 %L %-/ %- 6 % 4-6 % #3 % 9

! %/3# :
/5 19
G
! ;0 c-
$ % *$ ,+
!9g $ *3 I
.% *$ ,+ , 1 ,+ +9!
()% *$ ,+ "# 0 K! % #@$ % 63 X! 9 *4 :
.,+ +,
!9 1 / +, %3 I
*4 7
7
9 ! 7- * - ' $ "! $ + % *$ ,+ $ :
'
, /,V ,+ #3 () % *4 % :/3 7
5 .- A!
.% 63 % *!
.% *$ ,+ % 63 % ! 1

1 0 >+, X G
'- @89 :2&) .(1 ?& Y " >, " , ;, I > 4 $% '(B ()
.(M) ' 3% +*
(2) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/149.; Aydın, M.Akif, " Osmanlıda Hukuk", Osmanlı Devleti
Tarihi, (Editör: Ekmeleddin İhsanoğlu), İstanbul, 1999, 2/415.
(3) Akgündüz, Ahmet ve Türk Dünyası Araştırma Heyeti, Şer'iye Sicilleri, İstanbul, 1988, 2 /91, 142.
Barkan, Kanunlar, I/XXXIV. .(M 'L) '% #$ & '0C (*)
(5) Lekesiz, Hulusi, "Osmanlılarda Sünni - Hanefi Geleneğin Oluşmasında Ulemanın Rolü", VIII/81.
(6) Panaite, Viorel, "İslami Gelenek ve Osmanlı Milletler Hukuku", (Çev.Özgür Çınarlı/Gülçin Yatin),
Türkler, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2002, 10/261.
\S

" ,!#
,
2*
:

. , :,- .

. &* :" .
\T
:4 2
5 :
:() "2 - 6

:

!"# $
% & '
( ) "* + ' + "
# 1' -, ./ +
" 0 '
.2-'
" 5$ 6+ 7 8 ( ( :4

.9 8
;
+ +$ ( < =+ >5 + "
)
:1 + ?"+ & )

+ 5
:

:
:6#+0 = :F 1 8 CD

E A B+ :1@
5 &
>
8 !H HI$ 1+ () 5 $ +
=$ +
GH9 / : * *
()K#0 " "=*. * : 5 +% /
J"*

. 4 ; H 4+
: 3 -# <4 Z/I? *4 $
.()% ! I
&! *! - % *3 3 "3 :0
(1) Hamidullah, Muhammed, İslamın Doğuşu, (ter.Murat Çiftkaya), Beyan Yay., İstanbul, 2002, s, 275.
.(<:)
'9& & 8 '(" 4 564) '7: *& '()8 $ 4 'XC ()
': '5<% 5(\) (8 4 '2& . (FK M) 'F '?
.(1*[ M '1 L) '?
.(FM) '\F '? '- ( , '*'' ()* $
'$4: '$&: 4 (1)
7& '/"
% 1 #
% 1 #
%
& '(,& 'X (*)
" " ". #* ' 'CC, 4 '(6 :(1M) ' '? ',
.(\M) ' '$& , ' ' %
\[
%I#L 13L! *! % 5 - % $ 7 *3 C9 "3 :*6
CL9 >3 - $ '
3! /9 O! () 3
$ &! % 3
!
. 3
$ &! '1 % 5 '?!
#$ :!"


* !*
) ' ' (& %&$ '
()
0, . /0 1& !$ 23 , .3 (3+ -,
+
0, 13 563 + 7+ 8
4
+$ ' * %+
8 7 1=
' 9 ' 7+ ;
< 2
.() 1,
)
$ # #5 #+

GH9
+ "* D+
) $ ( $ 2' H9
() ()
1# #5 !"#+ 5 ; H " 7" 1 + H5 4'
#+ D #. J+/ 14 "' " 8
' 7 5 " "* "J% *"
# 2#-' + 1 -5 1+'$ 18 5 >
8+ "
& MI /" :1=
.()"... "#5 . .I"#+ I+ ; $ %0 . + " ' '
.(\M) '. #* ' '(6 .(M) '' ()* $

'$&: 4 :2& ()
=.([*M) ' % . #* ' '(6 ()
=Özbilgen, Erol, Osmanlı Hukuku'nun Yapısı, İstanbul, 1985, s, 104.
.([* M) '. #* ' '(6 .(\ M) '' ()* $
'$&: 4 (1)
& $% $% '> , 9 ': < % 8 '& YV 9 'I 4 (*)
'$ 8C :2&) .! ! '"&6 @8" U '@8 ';9 ( $% N
8 ?!G > '*[
.(*M 'L) '
>, U ;B @& '(*FK) X <, 'X: @4 4 $ 4 (F)
'(8 $,%9 >6! $% ) @4: '! : >6! $% c B 8 ' 3
$% "e&0A" '"U " '" NC &0" '"& (84" :<&: > .376 $
'1L) '" " '8 " :2&) .> Y& R!& '@ >6! : $% <&: '@
.(1\M '*L) ' '$ 8C .([M
'6% 8 ' 0
" ". '( *FK) @4 4 $ 4 'X ()
.(1FM)
\\
()
# 2#-' + 1 -5" :D . J+/ "' " 5
$ (
+ 4$ 5 1+"+ 5 "
I 9H ; H ()"..."5 ; $ %0 . +
#+ #I #5 8 + >' % + 5 5 ; H H/" :+ 6(+
.()"...

+ 3
?
< $& < 0
%

()
"+
& % + " @)
% " " .* : B C " 1 "
3
"+
()

D %+

%C "1"
" %$ ! 5 %+

E
&) <
F8
%+ 1
1&
#2 %"+ 1?3 E B 1* G% % B 0C '6
.
*
& p 1!
N6 % &! $ " :*3 *63 K
! *4 -
%
L D U ! .#3 .1- %
%I#

*L4
L? L14 # % %3 C9! *! O? :9 :
?!9 1 2
.()" %3
# '9
@ 8$ *
*4
3 -
$ 7
L?!9 7
L? %- 1 13 % - 0 O -! $ +, !
L
4
0 *
X /5 b A!4 "2 ! % 1 3
*L4
3 - ,
@ *D * 8
5 - : *4
> '376 @:& $ 'e! : $% : ( '$ &4 XP 3! 4 4 ()
'L '" '$ 8C :2&) .">6! : $% !8" '"& (84" :& 'N
8 <&:
.(M
'KKK '? ' , @8 ' 0
. '(*F[) 4 4 ; , '3! ()
.(1\M)
.(1\M 'L) '
& # ' " (1)
(4) Özcan, Abdülkadir, " Osmanlı Kanunnameleri ", Osmanlı Ansiklopedisi, Ağaç Yay., İstanbul, 1993,
2/20. .(\ M '' ()* $
'$&: 4 )
(5) Devellioğlu, md: "name", Lüğat, s, 804.
(6) Kanunname, İstanbul Üniversitesi, 1807, vr.1/b.
\`
"L- " "'

3 " %# :#3! () E $ E $ "
.() 7
% 63 13 *4
:
:

L$ . L %L - :3
L! 0 U3 % /5 %3
"!! $
%0 $ %3 %#? / 1 # %
%? .< 3 $ 12 ,
?
L %L
@ $ % /L5 %3
L 0 %9
@ : %1 A
90
.() %3 %#? 3 E -! 1 '1 *

LI2 *4 %
$
! % /? I# $
0 * Q
"I$
UL3 I/L .1-
?$ G+ 0 3 E E -! P%

$ :

2 ! 4 %3
?- % %

: .
5 &!
0
%L L %L#!9 : L :+9$ : .
5 >+, $ &/ : !$ :
%3
L 7! 0 % :*, -4 # 1 7
? % /5
.?- % # : % /5
"L# .L % /L5 % *4 1 3# - >+1 2 *4

0 * !
L .* "# - $ 1 &! %

$
! *3! % %# %
%
L-4 % 15 %3
! 3 E -! *0 14, 7
5 8$ ()x#y?g
.()"! %-
I ?$ #3 ?! %- - "# % #" :8

(1) Barkan, Ömer Lütfi, md: "Kanunname", İslam Ansiklopedisi MEB., İstanbul, 1977, 6/185. ; Barkan,
Kanunlar, I/ XXI . ; İnalcık, Halil, md: "Kanunname", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,
İstanbul, 2001, 24/333.=
&0 e& e& > & 5 '"e& " ;&, $H 8 P $% "5" '> & 5 5=
C $H . '8, 'A $% ,% R& (84 !& :$&, '> &
.\ 'M :! $% W : 4
(2) Tursun Bey, Tarih-i Ebu'l-Feth, (haz.Mertol Tulum), Baha matbaası, İstanbul, 1977, s, 12.
.(*M) ' . /0 '(0 (1)
.(K\M 'L) '<% '2& (*)
'(() 4 564) =
: '((KF[/ *FK) X: 4 $ 4 'X (F)
.(K M) '[ 'P
\a
"L2
$ 3 /34 " % X - - -
EL ! ()"*
3 2 3$ Z/?
1
%#?
0 $ 13 *! % + ! %
5 - :*3! %
% $
*4 0
Y %
%2 %0 O? & 14, %3
# %-4

"L#3 $ 8
C9 () 1 EI! $ C? G#! 1 :. . /
:% ! I- *4 !
0 * : /?
+ z $ Q! <4 %0 '# # K$ 7

-! ?$ "# & :
PL EL- # >+9$ ? % O$ %1
. % %0 #9

A3! /4 %? 3! "! ! ?9 KI

! 0 + ! :
.#& '3 &
L0 *L4
! p 3 *4 '
?!
+ % % :
. $

N! F
'/L!2 L >L E- &! G1! "3!

?! %2 :

.G/1!
1 4 1! 7
N . 0
&! "! P%34 7- %3 73
N6 ?! :
. ,3 $ # 1 4 $

"L3! E - P%+ *4 9 $ # "! 7 3 /5 1 :
.# "# >
1&2 *4
.' '9
@ 1! ? Q
$ "# :? .* % :
:L *L4 34

!-! '

@ : *4 E! I3
-! :
.
9X! 4 -!
.(1 M) ' . /0 '(0 ()

.([1 M) '. #* ' '(6 .(1 M) ' . /0 '(0 ()
\R
P L0 1 2 # 0 1 2 U 4 .? #-! .0 .! :

.%& .0 0 P%I 7. 0 !
"# 3 %# % U1 P 0 O?!

0 %4

$ :

.() O? pN 0 9 -4 7 $ 7+# /@! U !

:L? %3
L 1 :. *! 0 "#
?!-! %
% <4 #
*L >+9! 7 K4 $ %#? # 4 3 E-

$ ! !! 1 #
1!L %3
L ?- -4 >! * Q
# C
0
.%3
%
L %L 7
? 2 *, % 63 <4 -! "# .
%I#L
L0 *
$ */5 - 0 P*/5 *1- K
! . ! :3
1- I! %
0 U3 $ %0 %#? E -! *4 %3 %
-!
1! 0 % %#? :! +2 Z
$ ' 3 - 3
X $
!L " :$ "# C! *! K
! % U1! *! 7- "!- /
c %
3 E -! , % 63 K 0 '14 ()" 14 2
.%
% ?- *, *! %#?
L13 *4 % /5 % % + %

% "# % 0 :
1&
1!L "# %
:
$ :
1& %1! *4 %1! *4
8

LiN '3L$ % %3 *
! : E
! "# = / # = G+
*L4 ()
9

$ X! : # 4 Q
4 KI E
"#
*N! % %5 % 15 %
% $ "# L % ! - L +,
.() %
*
1
.([ '\ M) ' 0

. '; , .(\ 'M) ' 0
. 'X ()
' ()* >:& '$4% '$& .(FM 'L) '% #$ & '0C ()
.(*[ M) '[ '? ' G ' '.
.(F '* M) ' . /0 '(0 (1)
7":? " ") '((1[/\[) (- ?8 4 $6 ' (*)
.(F M) '1 'j 'G 8 '( 4 9 564) ' '
\]
E ?
$ +14 1$ U3 *4 %
%
.#9 !
L
L +, 7
9Y *4

1 +$ % I# E
= *
=
E

9 1 4 Q %
E;
4
9 : E
= *
=I9
L L
? $
E# %
>
? *4 ! C *$ 3
?

L # L
H #- $ %? $ G+ . ! % >
*

"$ 1 $ '
&
N! F
- #N! /
%L? UL3
! *

$ 8
() &# H/6 E/I
K "2 :34 % O? %0
$
! "2 %4 () K4

? G+ 1D
& UN Q
'9
0 G+ K
.() 1 $ *4
! "# ?! 7
! E
I "#
3
L - L?0 '9! % : :
$ %
% $ G+ 1
D $ . 3! ?$ # 3! 1<4 C U
3! %

L
L 6 L- ! *4 3 O? 3 "2 :4, %9 : $
%L L- L3 ,
@ % .1-4
+ G+ "# %D- ,
.() %
0
.('F M) ' . /0 '(0 ()

'^) (6 ' 564 5 , 2!4 R7 : ()
.(1\ M) ' 0
. '; , .(M) ' 0
. 'X :2&) . ,
.(1 M) '/0* 1 ' !#$ 'L (1)
Sülm, Ktp. Hacı Mahmut, no: 1914, ) (*)
\^
,- .
. ,
:

.8# /) , 4 756 :,- $/
.8# /) 2 " 4 7 :" $/
.,- 0 ) /) 2 " 4 7 :. $/
"
9! 7 :1 $/
.( < )
`_
: , :,- .
,
?2 - ! % % 63 % 1 6 U3 $ &/
: *! : &! 7
!4 *4 (): &! 3 : &! : !#
"2
: ()% 1- ! , Q
1 4 *! % / 7
!

:L-3 "# %#! %
3 % 1 %
5 %
$ &! *4 3 %

L2 "! *- # I# 1 *4 7
+ "2 - >+, :#? :
3!
.*- # I# -
1 4 ? -4 % 63 % '3

7
!4 *, : &! 3 7
!4 $
%-L %L 7
L! *4 :-I *! :#I : '#!9 *4 K
!
%L 63 %L Z/L?5 POD # D
U3
?2 "# 7
! >+, *4 :
?!
% #9 %
9 : P7D4 G+ %
Z/?2 ,+-2
.()3 4 1D1! :! 1432 "2 :$ *!
H/6L
L % 63 %
?2 ! $ "2 6 U3 ,+
7
!L : L O! I#
? "! % 63 % % *, :"0 :

L3 :%66 0 # I# 1 "! O! I#
? :% 6 %
!
.()0 # I# 1
K
L
L L ,
?2 % 63 % ! <4 H
& %1
:% ! I *4
>+, U

(1) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/ 148 .

(2) Cin/Akgündüz, a.g.e., 1/149.
(3) Cin/Akgündüz, a.g.e., 1/151.
(4) Özbilgen, Osmanlı Hukuku'nun Yapısı, s, 99.
`S
:8# /) , 4 75- :,- $/

()
L1
= O!L I# 1 "2 8N 6 I# 1 $! %#
*,
>3 . 0 8N 6 I# 1 *4 :
? *! % - 0 *, =
.>$ >$ I/

HL () %-/L % *
N6 ,$
0 % *4 63
>+, *4 % :
:! I K "# %3 EI *4 3
"L $ E %
G+ "2 ' 3
0 % DN "# 7
!
13DL !X +
! +9V! %
%
$ *,= " "L
8L@ 6 X! 3 = % 63 % 7 : 73 >+, 13 E "2
KL ! L 7LD3 %
G+ ()* %
>+, K .#3# !
!
8L@ 6 ; = $ % 63 % +, = ()"%
!" *
0
%L
! % - D >+, Q!
$ () ! 3 ()

! ? .$ ! Pc
I @4:H X6 C 8 '&

, Y '(1/\) P
()
@4: '36! ; $% " 8 eC '" @4 ')9 8 '( > I ; :
" +"* '- @89 :2&) .$ >6! ; 9 & LC '(0! ( 3 ,
.(*M) ' % /#) 'C X89 .(FFM) ' 3%
(2) Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/103.
(3) Aşıkpaşaoğlu Tarihi, s, 23-26. ; Berki, Ali Himmet, Büyük Türk Hükümdarı İstanbul Fatihi
Sultan Mehmed Han ve Adalet Hayatı, Kurtuluş Basımevi, İstanbul, 1953, s, 106.
$7 &, 5& 7 M:" $&, ' $7 89 89 $ (*)
, 3C) R% 6 NB ' 4 ] )B 6, !2 '(8,) 6
=.&
, 0 ) 8 $7 (2& . 78
=(bk.İpşirli, Mehmet, "Osmanlı Devlet Teşkilatı", Osmanlı Devleti Tarihi, Feza Yay., İstanbul, 1999,
1/239.)
U Y % '( j ! ) '$ 'j @4: ' @4: (F)
& $7 $% , Y& ' 7 R ) <2 N '664 j
=.4 $
=(bk.Üçok, Coşkun, Türk Hukuk Tarihi Dersleri, 5bs., AÜHF Yay., Ankara, 1972, s, 129.)
(6) Aşıkpaşaoğlu Tarihi, s, 26.
`T
L$ () %L 63 %# % 4

3 - &! % 7
! >+, ;3 $ 13 *!

L!3 1$ H 7- '
2 :! 4 ! % # %I#
$
!
%L
$ % %I# *4
5 : I9 $ *4 7
5 $
.().#3 7
! :

:

- $ , = 9

$ I# 1
! 8@ 6 1 $ *! 1 >+,
% ? "# .W %
3 %
5 % #3 :V 7
4 :9
! >1 *4 =I#
P.L#3 L A
L # 6
2 # ()1!
! .#3 %? $
" ./0 .#3 1#
7
+9! % 7
2 *4 1D
F !
! ()8
? - :6 >
? .# %9 1 4 !I# *4 %
$
*4 1$ ./ , 9
$ I# 9$ $ A
() 0 ./ ()8

%L#!9 D *4 : - >+, (S[TR=S[T]/RT]) 1 ! %
?2
L! *L4 %L
! : - 1 p :V *
0 D
:6
.() ED6
(1) Tursun Bey, Tarih-i Abu'l-Feth, s, 12.

Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/106 .(FQ* M) ' % /#) 'C X89 ()
(3) Berki, Fatih Sultan Mehmed, s, 103-104.
E4 ! : 3 ; 0 '(1FK/\F) $& 6 X:6 4 4 (*)
_ '( ;B R) (
'>& C 3 8 ' 6& 6, ( , $% e ':
.(\M ' % /#) 'C X89 :2&) .&
, $% ?& $%
?9 '>6! $% e '
8 V9 ( , :4 ': 3 ; 0 'X8 L (F)
:2&) .C : (
'Y $% >&8 " >& X:6 ? '> V7%
.([M ' % /#) 'C X89
- $% 0 '" >)" 0 " ( & 9 (1\/[KK) 3- 7! (, ()
'0 d9 > 3&
$% <&: '5&C $% Y ; '( ;B ; (
'(),
' "% /#") 'C X89 :2&) .0 @8 W7 ?-89 4 %4 @8
.(M
(7) Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, 1/16.;İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", Osmanlı
İmparatorluğu, s, 324.
`[
:()(#$
) !
"

: %L L QL! K K

! *4 %1 :/ 3! :
$ 7
! >+, *4
() DLN A
L0 8
L3 & %-#3! - :3 %
! *
0
L I#L 1 *4 % >+, :
! $ % ! % #3 :V :$

UL3 Lj2 -! % : = 1= 13 +, *4 8$ 0
.() 7-
$ % - D 6 D U3 %
! -
1 :! *4 #N 63 I/ $ 7

! >+, *4 &/
L1! % :#I! -4 % - D U3 & +, K () #?
. '
&
I/L L :L &! %L "2 % 63 % % $

+

"L2 !L .L#3 !! = % /5 %3
E I! "# 1?
= 63
I#L %? 3 2 A!
!3! () % V
! *4 % 1- -
>+9$
.
2 "# G+ 1! , %
%? +9X! P1 #
.()
&
(0 '( , ?4! ) @4 5 , '- ) 2 & 8 '" ()
& '@: R 8, , '6 - W% '>& $% <9 E4 39&f
& 9 $%% )&" >&,% ;4) 4 j& '@: ; 0 3-9 ;
@6 'I (" I &, % 8 '"8&"" .(1[
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, .(M) ' "3% " +* '- @89 :2&)= =.
(1/256.
(2) Berki, Fatih Sultan Mehmed, s, 111. ; Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/173. ; Akgündüz,
Kanunnameler, 2/128.
(3) Kanun-i cedid, MTM, sayı., 326.
(4) Uzuncarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/179 vd.; Emecan, Feridun, "Osmanlı Siyasi Tarihi", Osmanlı
Devleti Tarihi, Feza Gaz., İstanbul, 1999, 1/22.
.(F M) ' % /#) 'C X89 (F)
.( M) ' 0
. 'X ()
`\
:8# /) 2 " 4 > :" $/
L Q! 3 % 7

2 :V# - K 7

O! I#
3
6 %- *4
& /9 G+ O! %?9 % II- O!4 %
7 HL "LL '
3 "I?
$ G+ "# . () >
? *4 :3 *!

()
+L ! G+ 6! 1!
> $ DF % %
! - K $ "*3 !

! # #
"# ." :%- *4 7 H - H I#
0
.()"
:*, O! I# 1 *4 1 2 7

5 %1 I- H/6 %&/
L1 # Q/LI5 O! I# '

< 1 !
! - K 3 $ :$
+L, %? . % :! +2 1 4
& 72 1!3

L?$ +L, % %

! %
#3 4
$ "#
.L -4 1 3 "2
$ $
$ 6 F % $
L1 3 $ +, *3 () " 3 Y $ , *4 "? %- *4
. 1 *4
H O! I# "2 % 63 % "2

& %1 :
N! % II- O!4 3 : 6
%L L-! '9 G, %4 #? c%4 # Z
4
> H - H %- *4 . G+ "# 1! 7 % 63
L$
& - G#
?
/ O!4" :O! I# *3 !
# %4 I9 X () "%I# '
- 3 %
%L# % V *4 K 19 %
$
& O?$ 3 *4
(1) Kanunname-i Al-i Osman, (haz.Abdülkadir Özcan), Kitabevi Yay., İstanbul, 2003, s, 4.; Akgündüz,
8 '($)&9&) 9& 4 8 >& : ! '? > 6 > & &0 H9& X $)&9& ()
( bk. Akgündüz, Kanunnameler، 1/313) .>:"9 47 ? , d:O
.(1\M 'L) '>!& : (*)
.(1\M 'L) '>!& : (F)
``
L&0 I#L " : $ %- *4 C

E V G+ %

I# 9
I# 9 I# I# 3 *4 % #9
%L# >+, " % #9" &# EI , ()" !I# ; $ ! ; $ = 9
!I *# D % #9 %6 2
& X # C9 "3 1

I# E! "# K-! :?$ *! 7
% V "# +, () % O?!
.% II- O!4 3 %
$ O!
L 7
L3 >+, O! I## ( 6) 6 F %- *4 :66
/
c
8$ 3 #4 $ * 8 *0 >+," :> I9 1!
I#L L 8@ 6 4 1! ' c #X! +2 ()" 3
$ L! %L *4 $ 8$ , O! I# - - -! 9
$
L? *4 +,
1& - %9
+ ,/4 - %9
>+L, QL! "L# U H (`_) 7 *4 O! I# *4 K

+L, L$ L $ *6! " :1 4 . H 1!9 %
+ -
c6F + ; $ - +, "# A3! "# +3 K -
L 0 :L1 ! >+L, 6 .()"K # - "# #3 - +,
: /? +, 3 Q
'9 2 1 3 5 7
?
.%3 %#? E -! $
0 *
+, 0 %
%I 7

- #3 "2 = *4 = % 1 *4
QL! Q
L# Q!
0 * %I %I4 () %
"#
0 * E 3
.% 4
3 -#
% %" D3

3 !3 B? % H 0 ) 3 C H 13 %2
!
, B? .& 1 % 0, (JK) (
" (?
$% >& <, 8 '&&6 W% , 4! 8 0 '$664 &, Y & ! " ()
.&
, ;B %-" G ? 6& ( (
.(*FM '*L '[M 'L) '*& @
* ) ' ()
.([ M) ' 0 . '; , .([1 M) ' 0
. 'X (F)
à
% E % ) @ M3 . N

) D 1+
% ? 0 ' <8 @
! 0C ' " :/0 .& !
.1F3* M) 1+2 1& B? @ O* .& ! 0C ()",
5* ) $ B? ( 6) "& !9 1

()
M2 " 3 %" N3 & % H+3 P % 1
()
" %"+ %+ /0 8 O)3

3
. , + 0C $ /0 .,
243 ()B?
33
O) 8 .,
&) !
! $3 "1 "3
()
&$ ) % H0C

3 3 !3
&$ ) % !)
.()% '
3"3 (& P+
@) +
C .& B? 6 1
E % ) /0 .& ! !* "& & ' & ' +)
% /0 ()"+ C '+ + 5F C '4 -$ " :% %
.( )+ HQ '4 -$ $ 1=
+
&$ 1 ,

'&
, 4 ; 2%4 e% '(*[) > N% , R $ 'W! ()
& 'N
8 ?4-:f (0 $% '( , >4 %, 8 ' $% 5& N ;
.(FM ' 3% +* '- @89 :2&) .F/[ & $% '@4O &0
.,6 3 'O XB C8 $&, '"5)&" R ) 5)& (1)
.(1 M 'L) '>!& : (*)
=.9 (84 N: ) (84 ?0 $ :9 ?-) (F)
=(Uzunçarşılı, İlmiye, s, 116.).
(6 ) Karal, Enver Ziya, "Yavuz Sultan Selim'in Oğlu Şeyhzade Süleyman'a Manisa Sancağını İdare
Etmesi İçin Gönderdiği Siyasetname", Belleten, TTK., Ankara, 1942, c.VI, sayı. 21-22, s, 37.
(8) Üçok, Türk Hukuk Tarihi Dersleri, s, 146. ; Akgündüz, Murat, Osmanlı Devletinde
Şeyhülislamlık, Beyan Yay., İstanbul, 2002, s, 248.
`R
.,- 0 ) /) 2 " 4 7 :. $/

()
* 0 # I# % V : 63 "2 %4/9
-! 3
:$ () %4 # 2 - *4 O?$ "

9" " # % #9"L
I#L 9 # I# % #9" % *4
%? >+, !!

H *- # I# 1 *4 %?9 %? >+, :
()"9
:?$ ()" # %4/9" ""&3 %5 " "A
%4/9 " -0 >+, K 9!
.() I# %4/9
*L4 %?9 %#

,+ >+9! % *$ ,+ % 63 % !
()
*L ,+L *! ! /5 r K 0 # I#
%L 1 % 7
2 V *4 %?9 %3 , !4 *4 !3 1<4 G+
$ L L KL *4 .W = % : ,3 -4 = %
9 % #9 %
'L *L0) "
L9 L!"LL %
? "2 3
1<4 1 &!
.() ,
@ (.L,S]^ * e)

m (.L,S]T
% A
90 % /5 E! % Q! $ % 7
! >+, :1
:3
! ! "2 G+ A$ % %
5 1!
: % 63
.%- K$ = H = 1#3
.& 5 ,& & O '&7 ? 90& %-" H ()
(2) Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 2/ 305, 306.; Emecan,"Osmanlı Siyasi Tarihi", Osmanlı Devleti
Tarihi, 1/ 32.
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 3/ 442.
(4) Emecan, "Osmanli Siyasi Tarihi", 1/32.
$&, Q 9 X H B 9 ?) 4 , (84 ) YV >B 9 8 $ 5! (F)
=. P (84 >!: ' R ) ! " W: Q &
,
=(Yümni, Sezen, " Osmanlı'da Din - Devlet İlişkilerinin Teorik ve Teolojik Bağlarıyla Uyumu ",
Osmanlı, 6 /49.)
.X&% , ' 8 'C $!9 :
'(-A D9 8 N! $% C ()
(7) Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 108, 174. ; Panaitie, "İslami Gelenek ve Osmanlı Milletler Hukuku",
10 /263.
`]
7
! >+, *4

84$ 3 *$ >+ #! /5 b $ G
.() /2 r *#?0 ,
"2 - &! *4
L-4 7
! >+, *4 : E I! "# C
0 # I# $ &/
I#L L +2 () : % 7c
? *- # I#
$

L = 0 # I#
X () ( ) ,
E *4
$ G +F *-
.% :
3! %
:-3 E I! = : /9
G+L #I "# . :/ 3! U3 "# $

I

K
1 !L L! () %L :! G+ Q
'
3# 1!9 P13 .N2 !
.() I# %
X Q
# %9
@ -
'
L3
N! ! % 63 % $ :*, $ 1 2 :!5 %1 %X ,
L2 L1!! *! # $ EI *4 7 %34 D
$
$ %
73 $
% E I! ! H () ! 3!
N! *4 *
! #$ :9!
.%3 %#? ./! -
L1 % 63 % 7 :! 9! : *! / $ "2 7
5
!
%L ./ G $ EI! H 0 E
/
>+L, :L#& -4 8! *# I# % EI! : H
? *4 G
.() % 63 % 12 "! 3 %
%- -
(1) Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 45-174.;Akgündüz, Kanunnameler, 3/307.;Demir, Ebussuud Efendi'

nin Osmanlı Hukukundaki Yeri, s, 222.
.8 @] $% R6 " & (1)
.KK 'M $% & !" @ &6 P 4 :! 2& (*)
(5) Barkan, Kanunlar, I/ LXV.; İnalcık, Halil, "Adaletnameler", Osmanlı'da Devlet Hukuk Adalet, Eren
Yay., İstanbul، 2000, s, 78 vd.
(6) Barkan, Kanunlar, I/ LXV.
(7) Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 638. ; Barkan, Kanunlar, I / LXIV.
`^
L6! 1 P # I# *4

& 0 6 3 $
L! &L/ ()*- # I# %- ? %-#
:L ! '
L& L L,
N! ,
L?
6X! U3 K 13
L1$ "2 % :#? *- I# 1 *4 $ &/ ()%#?

.() % ,0 s
I! G+ 3
% 'V *4 1!3 6 F - :! : %#

>+, *4 :
1&
L !1 .#3 U3 - 7
- -
- K $ #3
$ *- >
8+ - $ , V 1
0 1# $ %
-
L- *-
$ D %
!? C- C9 ! *4 -
:L <L4 EL "# . !# V - +, K 3 3

'1 ! :3 7
? %
$ *, C9 : *! % -
:*# %#
>+, *4 G+ %#6$ ()$ *?9
84$ *# $ "* "L "

!4 %?/9 *4 6 F " ($
-
?!9 , $ %3 ! 1 ' X! +, (Sa_^/S_S])
% 63 %
$ = E = : . # :
! *
$ & X
- "# = 3 8+ ! *4 =
'V $ &/ ! G+ "#
*! :/?5 %
! *
$ K ! & %?9 *
0 Q %-#3!
.() 1 4 :
$
C 9#! " % *, 13$ -! ' X! *4 %?9 % - : ,$ (
()84$ 4

m (SaR`/S_]a) % *4 1$ *! "6 F *4
,
+ $ C :
% - - 7
% ! +, -4
(1) Pulaha, Selami/ Yücel, Yaşar, I. Selim Kanunnamesi, TTK., Ankara, 1988, s, 14.
.[\ M '2& ()
(4) Barkan, Kanunlar, I/ LVI. ; Barkan, md: "Kanunname", 6/187.
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 9/ 28. ; İpşirli M., "Ayn Ali Efendi ", DİA, 4/258.
3 8 '((\ Q\/ K[) "%C4 " 9 X8 A !,) 4 ()
4 , 8 ' " $% P9 '> > , 9 'R 4
'?0-" '<: '8 '! " ?O) $% ?!&: > '&B $% $% 'R
.@ ' ?G 'NA '
a_
*4 6 F :! +, 1 # ! *! - 7

?!9 7
?
7
2 X %#!9 84$ *#
m $ "*
m "L "
!4 %?/9
:V 1 ?- =":/ ! "
.#3 *4 :
G :-I () *I# () " '?Y " O! I## = %
5

S`][ % U
j$ 'V %- 1 ()

Z
() > /
$ "# % - ? G
j! 8 "G# b
! O -! " 3 ?
% 63 C9# K >? '? &34 ()
%
k
x ! ' X! +, '?
0 +1 84$ 4

m 6!4 7D 3!
- K % # , # 4 I# %3!
D
.() ,
/?$ 7
$ 13 C9 : *! $ %1 % % ! (
>+, %
*4 %# I 7 $ ! 1g % 7
.()*- # I## *63 -# !
! &! ! %
$% < @8 'C ?4-: ?) $&, '> & <:# 'C $&, <:# 8 :> & <:# ()
'>) C ?4-: 'NC &0 $% ?7 & '9 )
=.(. '&C" '! ' R >%: !8
=bk.Hezarfen, Telhisu'l- Beyan, s, 266- 274.; Akgündüz, Kanunnameler, 4/258, 276.
'" ( '" C : (F/\K) , 9 $! C ()
$% !2 '6% 2& &
, %-" @&) ;B <6 ( 9 $! '$&&6
j, > ': 3 4 , 8 '$&&6 - $% , 8 '%-" "
=. >6! $% ?!G
=bk.Bursalı Tahir, Osmanlı Muellifleri, (haz. Mustafa Tatcı) Bizim Büro Basım Evi, Ankara, 2000, III
/132. ; bk.Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, II/548 .
:& '?!G j, > '(F\/\F) $)&9& >)6 <, '$,0 -) ;!: (1)
') '"1 2"). :2&) .B 'U ?) U ?6 '- Y& '> & ?
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 2/671. ([*M
(4 ) Hazerfen, Telhisu'l -Beyan, s, 20.
(Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 14.) .X&% C (F)
(6 ) Hazerfen, Telhisu'l - Beyan, 37 vd. ; Barkan, Kanunlar, I/XXIV.
(7 ) bk.Barkan, Kanunlar, I/XXV.
aS
.()A
9$ %?9 % : !
E I! %# I 7
!4 ,

! % 63 % ! 84$ 4
I

L 4
L0 K *4 % /5 %3
"2 1D 1 1! 8
*L4
L ,
.#3 % ,0 () *4 1 :! % 7
< E#3!

L&0
L L- #- % 7
2 V *4 1!
1# 1!

.() "#$ /5 b : ??9 U3 *4 "!
'"X&% $ " 7 'X&% I 'X&% ;4 'X&% $V (-A 9 T% U ()
protocol) ?!9 (2& $% &0 "X&% $ ,& " ' ?G $% :" &&0 ? )
=.(
= bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/101. ; Demir, Ebussuud Efendi, s, 233.
(2) Hazerfen, Telhisu'l - Beyan, s, 45.
(3) Hazerfen, Telhisu'l - Beyan, s, 197.; (M) '/0* 1 ' !#$ 'L
aT
"

9! 7 :1 $/
:( < )
%L#
1! L! L *! %#
/?4 jI9 %#
>+, .
!

8+ : &! $
? %#
>+, $! 7 %#
% 9 % % /
*L6
L! [ b
L!
? ()"%9# , I9" $ ": &!
4"L *
IL0 *4 D , %#
>+, :
! (L,ST`` 3 Ta) (S][^
4)
.() : &!
? %#
>+, ! S^T_ "2 S][^ %3
()
L! '
I9 /< % - :/?5 >+, :$ :9# , I9
- * 1 I9 A! () I# K S][^ % 9# *4
?
L 7 L 1 L$ 1L
$ #L
@ # $ & E#3!! *!
L $ * L1 IL9 *L4
()/?$ 7 - >+, : ()%

..." :'
I9 % *4
+ H %3
Qj! ,
! II *4 * D

:3L %
- >+,
!! %
- ! *! G *4
C
L %9# , I9 $ &/ ()"I-4 %j#x G#g % . 2 0
>&" 8 " $% ?: &8) . N: 8 $ ' " <9 " " " ()
=.(.">&" 8 " " $ U Q &B $% 6& ( Q "
=bk.Devellioğlu, Ferit, md:"hatt-ı hümayun", Osmanlıca Türkçe Lügat, Aydın Kitabevi, 21.bs.,
Ankara, 2004, s, 342.
(2) Karal, Tanzimattan Evvel Garplılaşma Hareketleri, Tanzimat, 1/14.: Cin/Akgüdüz, Türk Hukuk
Tarihi, 1/259.
. N: >8 U $ (1)
4 ,7 O & 8 '$&
4 (([) ) (*)
' $% ? 2& , 'N
8 ?4-:f (0 '?6 R )
.([[ M ' 3% +* '- @89 :2&) .$&
4
(5) Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, "Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat", Tanzimat, 2bs., MEB.
Yay., İstanbul, 1999, 1/174. ; Akgündüz, Bilinmeyen Osmanlı, s, 245. ; Abadan, Yavuz," Tanzimat
Fermanının Tahlili ", Tanzimat, 2bs., MEB Yay., İstanbul, 1999, 1/51.
(6) Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi, II /358.
(7) Velidedeoğlu, " Kanunlaştırma Hareketleri ", Tanzimat, 1/173.
a[
+L, L L % 7

! >+, *4 %3
F
- 0 %# 7
"#
.() 9 *4 :1 U3
$ c
-
:L ! "L# .W E -

? 3 %#
>+, *4 -
?2 K!!
%L
9 L % "# U
4 13 %
9
6X! %

.() %
! :
!4 *4 :3 7 %34 &! 7 - >+,
L KL *4 %
9 :1 % 63 % "# IN $ ,$
:*# 1!
L L1 % % 63 % : E $ H

N *4 8
! (S
: (S]`_) % 7
! *4 I

0 K 1? 0 %3
.%
7
! U3 %
!
@
6XL! L % :
3 K! Q 9 '1 8+ *#-3 ,+
! (T
.

.() % ?! % ! % 7 *4 %3

:
N! ([
*L 'L 1 1! I9 Q! X %

N : .; (\
.*
.% 1 % *4 1? : #0 /N! : #0 E- :

3 K4
(`
.% 63 % '3 7! (a
: - & E "# .
:- *. / *+,

,$

:#$
& '
:*, - >+,
4 $6 3$9 8 '$89 (H (Heidborn) 8 :7 >6 $% 9 ? $2!4 ()
(Velidedeoğlu, "Kanunlaştırma Hareketleri" , Tanzimat, 1/174, Dip: 2.). .5 ;
(2) Velidedeoğlu, "Kanunlaştırma Hareketleri ", Tanzimat, 1/175.
(3) Velidedeoğlu, a.g.e., Tanzimat, 1/165.
a\
:= 29;</ 672345 0
1-
-
%D , !$ 7 3
$ /?4
%6/6 %!9 %- - +, !
%L 3 0 # .#3
+ ! .
?9 3
$ %3
$ 1
%L9 $ !! 1$ , ! 7
C? d!! %
$ U3

L- %9 "# %!
! %
3! :-3 "# - +, 8! %
f

L =L = 0L /95
! % I# %1 D

% $ /!9 :- :& 11 7
?!@ %,5 !
"2 7 K *4 $ $ %
3! D
10 ? *4
1 "# !/ %#3 10 :- "2 U
3! C?- %-
% N0 ( 5 ) % !- :- *4 7

3! :- 7-
%L-4 " %L L!- " + ! I
! % & ? b ! *
L C?- + ! "# C
% ,$ "# - *4
#
I#
"# "! *
C?- + " :*# G+ "# .
!-
%45 - 3!
3! :-
N! $ "2
$ - %!9 *4 ."
!-
.() # 2
:=2942/67235> -

-
L- *L4 C L !5 P% 3 f "#0 # >$ 8+ - +,
L0 0 L? *L4 :& 7 3
$ H/6 ?4 %6/6 ! E
D
L HL6 *L6 ? *4 % C90 %1 D
%-#3!
L- "L# - +, ! %I#!9 7
? U
3 %1
: 'I9
! ! !- Q $ U3 X :- "# D ! *4 E
L3 6! % % E - - +,
-
p
!
.()
3! #0 H
(1) bk.Karaman, Hayreddin, Mukayeseli İslam Hukuku, İrfan Yay., İstanbul, 1974, s, 164. ; bk.
Akgündüz, Ahmet, Mukayeseli İslam ve Osmanlı Hukuku Külliyatı, Dicle Üniversitesi Hukuk
Fakültesi, Diyarbakır, 1986, s, 805, 809, 820.
(2) Velidedeoğlu, "Kanunlaştırma Hareketleri", Tanzimat, 1/179.
a`
$ "L2 %
L? %- *4
$
3! :- &! " - " "!
%L!6 $ U
3 % %-#3! C?- *4 %
0
S^/S) :%L ! L *4 C?- :- "2 - : +,
N!
N!!
/L9 %
L? (SS/[ S`/T) :%L ! *4 :- + ! "2 (SSS[

1!IL2 L3 %1 >+, % #
@ : -!
N - C?
.A
9$ 0 G+ () - ! *4 :
*! C?- %X
:=2949 / 67 23>; ?
$
-
L-
L L !1! % 63
6$ $ H %
/9
L % X! + +, *4 7
7
9 !
7- $ *
0
*L K
! %-#3! 0 K 1 %
: ! *
0 & - I$
*
0 *4 c
c?- S]`]/STR\ % : &! 3 - +, $
.1!3
!
() %L!9 7 6/6 !6 %D $ %6/6 %- - +, !
%3
L "L2 - +, ?$ ! H !@ ? *4
8$ %
N :
6X! 3#!
:L *L!
0 1
6 *4 3 - +, ()% /5
L3
O?$ : *4 "! - +,
, 1$ 1#!! 1 U3
+, *4 84$ 3 $ >
? /2 b + 8+ 1 4 "2 7
5
! $
.() > !4 !
9X! $ G
:(=29>5)
=!@$
- -
$ E
I :D$ : &! 1
6 % 3 0 %# 3! $
*
! 2 7 %34 %
! :
!4 *4 ,
?2 ! %
9 :
6X!
L2 L
73 %# ! !
(S]Ra/S]a^) : K /9
b L "L# 1
! H Q ! 7 %D $ %- G+ 6 3
(1) Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, s, 165. ; bk. Akgündüz, Külliyat, s, 821-831.
(2) bk.Arazi Kanunnamesi, (haz.Orhan Çeker), Ebru Yay., İstanbul, 1985, s, 13-73.
(3) Velidedeoğlu, "Kanunlaştırma Hareketleri", Tanzimat, 1/180 vd. ; Karaman, İslam Hukuk Tarihi,
4bs., İz Yay., İstanbul, 2004, s, 303. ; .( 'M) 'R9 ! % '$&: 4
(4) bk. Akgündüz, Kanunnameler, 1/96.; Demir, Ebussuud, s, 227.
aa
:&/ >+1 %# :+9$ 6 1 # 1!&/ X4 1!@ ? 3 .#3
/5
L! L *L4 +, *
,+ ! 6 1- ?! I# "# 1
! 6
' '3 *4
60
$ %#!9 %# ! ! *4
!# %#
L K U
$ "# !-- 8+
Z G+ %# 7
4 U
3

*4 %# %D , .$ () : $ Z $ "2 7
5 *N ()1
: +2 7
! >+, *4 %
N - U3 % 63 % :
6X! %# ' X!
: $ - *
* - EI $ *4 @
! =IN %= % G,
%LN# "L2 %
- %
! *4 %@
C90 U3 +, 0...":
.()" % & *4 1 $ %
!
- +2 * ,+ "2 ! */5 3 *4 * $ %# >+, 3!

$ *, *! 0 :;
% %D0 1 4 '#!9 D *4 " : : $
()" % *$ ,+ %# *4
9 " : $
+ ()" %#? E -! C "2
EL- U
L 'DL& :% ! : *4 6!! "# "%# " 8!!
%L! A
L90 VL : :65 0
40 : /? %3
.% /5 %3
# %# # 0
L$ C
L C L#-! K! V &! %1 - ,
+ *! -
7
L! >+L, *4 1 !
! 1 &! D
*
9 IN %
N :/9!
.() %
(1) Aydın, M. Akif, "Mecelle'nin Hazırlanışı", İslam ve Osmanlı Hukuku Araştırmaları, İz Yay.,
İstanbul, 1996, s, 78, 79.
'& " $% P9 '-7% 8 'P $% & O $% '$ B ()
'N ?!&: > '> , 9 <, 8 ', NC (
'NC $% '@:& $% (6
' ) 9 &
Q8 Q $% @8 > 'Q , Q #6 R ) $% :-" :&
.(K[ M 'L) ' '$ 8C :2& .[F & $% &B $% $%
(3) Velidedeoğlu, a.g.e., 1/187.
(6) Aydın, "Mecelle'nin Hazırlanışı", İslam ve Osmanlı Hukuku Araştırmaları, s, 69.
aR
:C $
,
#
@$
%B
A@
-
b
L! " 7
L0 L$ " *4 j& $ = %D =

3
% ?9 0 *4 % 3 0 %# !
! 8+ z
f S^SR /S_/T`
*
L ! Z/?! "2

! 2 % K! 8+

.() % /5 %3

? >
K
Z ! *4 :. *! %
f ! 7
%#D3 E-

L (%LD)

$ &/ %- 7 9 3 %D 8!! E/I !
:! +2 $ 1! 1! A
90 , + .
F ! I-4 * - "2 !
% ?9 0 *4 (%D)

$ ,
+ $ G+ %3 %#?
%
L? % 1 :/D3 E- &! "2 E
I! I-4 % /5 7
0 V &
c
-! !
6$ (%D/ )

-
! '0 K %# % & *4

9 IN % 7 :9 :
3 S^S^ % *4 *N$ -4
"L! L *L4 3 %
3 *4 %# I 7
!
D & 9
.()Y
:E +
*D

:
& '
GL, : $ &/ %

- %?9
N - >+, :+9$
*L4 :
?!9 G, 1# - U3 +9V! +, 0 - >+1 %-
C : + G
!! 1 +9V 1<4 */5 Q
'9! : +2 1!
!
: - >+, () %- *4
: '
C -
-
:L! %L 63 %# 8
! - *4 ? *
8
! - 92
*L
7
! ()
! +2 4 XI9 -3
@ 4
?! &! Z/?5
3
L" L *L6 "*L3 8
! - " :0 # *4 S]`_ %
(1) Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, s, 225. ; Aydın, M.Akif, " Osmanlılarda Aile Hukukunun
Tarihi Tekamülü ", İslam ve Osmanlı Hukuku Araştırmaları, İz Yay., İstanbul, 1996, s, 177 vd.
.6 : ()
(3) Velidedeoğlu, "Kanunlaştırma Hareketleri", Tanzimat, 1/196.
.( M) '()* $
'$&: 4 (*)
a]
7
2 'DL& V & " S]a_% *4 0 :! 1 2 ' $ 6 "/45
L!
L "%
! % ?$ " S]aS % *4
9Y "7
!
.() C- $ ?
?!9 "?$
?!9
:S]a\ @
C -
-

%L
7
L! 7! :- $ %
7
! c-#3! -
+L, %L&0 L- * *4 , #6 % ??9 % 3 :- $
*L5 *
- A
9$ *
-
!9 +2 D-! -
.() ,
@ *N!

:=2949/6723>; B
1-

-
KL
$ L!D /?4 6/6 6 $ %6/6 %- - >+, !!
*4 *14 1- I! %
0 ,3 :
6$ 7 !
L& *L4 S]S_ %L *

*D -# %D %
! -
13
&
:/ 3! 1 # :#9$ +1 1 3 ' '
3 - D
@ *,
9Y U3
+L,
L9 L :4L5 U3 : $ G+ "2 U3 G
! ! 7
6
L 8+ : *4 %3
-! H - +, $ ()-
.1 ! 3! I!

%L '3L L$ ,$ : : &! 3 $ E %?/9
.G+ *4

%
9 :
6X!# ,
% 63
L
6XL! 8$ G, % /5 %3
# %-4 - :3
0 $ *4
"L#
LN 1 !
! 1 &! *4 . - >+,
?2 *4 %
9
L, L-6! %9 : ,
3! 7 E $ 6
4 1$
$
L9 L . L IN : :
G, '0 K % 63 %
L L- V
0 % 1 *4 ,
! % '32 D 9
(1) bk.Velidedeoğlu, a.g.e., 1/196. ; Karaman, İslam Hukuk Tarihi, s, 303.

(2) bk.Velidedeoğlu, a.g.e., 1/196, ; Karaman, a.g.e., s, 303.
(3) bk.Velidedeoğlu, a.g.e., 1/198. ; Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, 166. ; Akgündüz,
a^
*! - 0 "

! 1
% 4
%
!
! 13
N
10 1 $ : *! % 1- ! E4 $ #3 7-
N 1 !$
.%1 >+1 .- 1! ! %3
+ 3 I!
L N! %I "# %

N - 9! "2 + C
7
! >+, *4

Q 0 .#3 3 % K I? "! P1# - U3
2 ,
L "# #? +, 0 A
9$ %1 %4/9 -
2 %1 c

:L- U3 *4 1 % >+, &/! %
1 % %4/9 3
L3" :S^[^ %L L!- *4 : *& - H %
1 /2 3 :! *!
L "L-! $ ! E/I $ %
N
! :?$
LI2 L :#9 7

I : 0 :
9 7
?3 *4 :
.()"1 % !!!
$ % 6 :. . E- >+,
?3 E-

R_
" .
4 &*

:

. 4 : ,- $/
. !!( 4 :" $/

RS
:4 &* :" .
: 6 "2 1

! % 63 % -!

.% 3 :0
.% ??9 :*6
:% ! I *4 - >+, Q $ H !
: 4 :,- $/

$! *! % 1- % 4
3 0 8! %3 Q +,
K *4 3 8
P()! - =#@0 "# =*1!! :-3 -
3 4 :3! O! I# 1 *4 - >+, :$ % .$
*4 , 6 1$ : - Q +, O! I##
=()*, - 1 6 %
5 & :V E#3! 8+ ! +
0 # I## *6 I## =*I#
- $ - *63 K
! *4 "! 4 *- I# $
%3 - >+, ?! *!X % 63 % 4
3 - $ ()*, - $ '
.%
Q 1!#? 1! ,0 G+ ? *4
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 1/356, 3/108, 112, 4/322.

.$&
, '(84 >,7 X &6 (1)
RT
: !!( 4 :" $/
:: H/6 "2 1??!9 $ "# - >+, -!
:(A-
) 0

:#$
& '

(. # ) "% "$ "E "L % 63 % *4 '
3 ,
% 1 *4 %#-!
!4 *4 ! 8+ "%# "L '
3 - +,

"2 G+ % 3 % "2 ! - Q +, %- - *4 () 9# 5
.()
8+ % ! $

!4 $
= % $ = E 2

!4 $ *63 -# % 4
3 0 %
#3
. # *4 D
*
0 & *4 %
% # : 3 '
3 "# . . #
3 +9X! 10 (E) . # &! *4

% # : 3 '
3# +2
.() EI $ '
& '/!9
!
=E &! "2 :34 *! %#!9 %?9 0 U3 G, :

*4 %
/64 %4 % - %
Q "#
6V! : *! =. #
8+ ()% &
9 ()%-
9 G+
@ !
! %

O!4 % "# G+ !3 +2 P
? "2 %S_ % U
0 % !2 !6!
6 ()! %
9 U
0 % ' ! '#!9! $ %, G+ "# U
0
(1) Uzunçarşılı, Medhal, s, 242.

(2) Uzunçarşılı, Medhal, s, 242. ; İnalcık, "Kanunname", DİA, 24/334.
(3) Barkan, Ömer Lütfi, "Kanunname", İslam Ansiklopedisi, MEB Yay., İstanbul, 1977, 6/193.;
Akgündüz, Kanunnameler, 1/91.
% '$ 4 8C) .Y Y "
'4 6 l& ; ( A j! (*)
.(1[* M 'N6 ', 7& ' '
" '$ 4 8C) .% eC e& 4 ;B & j ; ( A >7! (F)
.(1[1 M ' ' %
@8 ' '() <** (: ( '(F[\) ', 8 3- '$&8 ()
Akgündüz, Kanunnameler, 1/91. .(1 M ' L) '[ '? ' ,
R[
+1 0 U

$ 6 %
%
9 U
$ ()(Girit) :
U
$
% ' ! # #
@ 1#,$
6$ *! *#m g
% '/!9
'&
9 *3! =()"2" = %
9 U
0 *3! = " !" :6 % # .X
.() # 1#,$
6$ *! 0 *
$ =

.()C9f 8?! *! K "# !3 % %
'/!9 G+
%- %D9

-! : : E $ #3
3 7+4 !4 ()* 1 # E? 6 % ! $
!4 .$ ,3
() ()
. 9
!4 *4 1 &! 1 # E ?!
*6 I#
? *4 :$ - >+, "0 + K *4
K! "2 ? # I# 1 *4 ( ) : K
$ >1 *4 :
6/6 !6 $ 6/6 "2 ? +2 *- I# 1 *4 3 +, :
.(
)%
.(&& NC)) .)B 4 $% R6 ?8 NC) ()

=.$ ` k O $% ] "H <2 L" ()
=(Akgündüz, Kanunnameler, 1/175.)
(3) Barkan, "Kanunname", İA, 6/195.; İnalcık, "Kanunname", DİA, 24/335. ; Akgündüz,
Kanunnameler, 1/91.
(4) Barkan, "Kanunname", 6/194. ; Miri Arazi ile ilgili Fetvalar, Sülm., ktp., Carullah Efendi, no: 968,
vr. 3b- 6b .
. '&
, &6 @8 (F)
(Devellioğlu, md: "defter-hane", Lüğat, s, 171.) .X6, ) NV ()
$% R6 " & ) ' 0 O . 0 '( '7& '$ ` k :$ ?O ([)
.(7&
(9) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 2/28, 3/5, 5/15. ; İpşirli, Mehmet, "Osmanlı Devleti Teşkilatı", I/
233. ; Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 212.
R\
: :

% >+, - $ / 3i!

4 %! I#
$ 2
Q 1 K "! : *4 %#!9 V %-#3! :
4 8!!
% 3 :$ 3 C9X E#3! #@0 "# - >+, 6

.*
?! :
>+, : % 3 :$
9# 5 I#

$ "3 % 63 %
O#I? 3!

' ?! *N () '
$ '

$ $ " () A
90 %
!
:> ! ? "2
%3
1!9 *! K
! % /? "2 ! 7
? $ ! , :#$
:/ *4 '? +,
+
% + ! %I## D
!? $ I## % /5
*4 .
Y 8$
O
! !
$ I# -4 ":

0 " %

%& - !
$ .
5 3! $ *
.
2 X! $ %
%X
"2 11 4 1 &! *4 E *! : *4 1 1 C 9#! "# .
1&! %?9
!4 *4 %3 $ %
:/ *4 %66 : >+, ()*-
% D

? 3! !2 . 7
D :#34 #6 1! .-
D 7
D
%
:/ % *4 !! 13 %?9
!4 &! +<4 *63 *- &#
$ : * , ! P%#- :/ *4 !!
9F I *4
.()%?9 % % ! 1$
=.(\KM '[ L) ')' : @) A: 'X&96 6 ()

=Uzunçarşılı, Medhal, s, 199. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/93.
(2) Kütükoğlu, Mübahat, md: "Ferman", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, 1995,
12/401.
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 1/93. ; Kütükoğlu, "Ferman", DİA, 12/401.
(4) Akgündüz, a.g.e., 1/93.
R`
$ 3! X
40 1! *! I# 7
? 7.
$
, :*6
1 8+ * &! '
?! %?
*, %9 3! $ % & !
.() 0 '? *4 #6 %3
*4 %?9 EI $ :# %& 0 >+, :3


A "# % - : >+, :+ %

@ $ %
7
? :
1 "# : -$ $ % 3 - *4 1 %-#3! : *4 :
$ .
-
*4 = - *4 *, *! = ? :
: *!X! % %
E!4 %?9 0 # *6 O! 13 % D

? %-
.() %4
*4 8
-3 * 3
!4 *4 %66
%? %
?? : :
% - 0 Q +, 6 2
73! Q $ "2 :
>+, Q!! ()1 # I# E ?!
13 :

:1 73! $ H
+ 1
: A :
%& *,
0 K E *4
3 - *4
0 *$ : /? ,$
%# "0
*4 ()Q
= %#?# – 1 2 % 7D
0 *4
%9 $ Q
%9 *4 :-3# %! % - 0 : % 63
()" E "L % %
3 %
5
0 *4 % 3 % I# % &!
$
$ / ! = % D :4/!9 @
= 12 -
E '#!9! () % 63 % : *4 :
1& *! E
:% !
0 *4 A
90 E
(1) Uzunçarşılı, Saray Teşkilatı, s, 281. ; Akgündüz, (Heyet), Şer'iye Sicilleri, 1/39 vd. ; Kütükoğlu, md:
"Ferman", 12/401.
(2) İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", Osmanlı İmparatorluğu, s, 339. ; İnalcık, "Kanunname",
24/334. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/ 93.
(3) Kütükoğlu, "Ferman", 12/ 405.
.(FM 'L) '% #$ & '0C (*)
Ra
$ ()"* * " " '& " E "L +2 .
< '# 2 =2
7 # 14 *- ()"*g" $ "*g? "L ()"G E"L
.() 1
0 E#3!
- *i *
G+ % 3

0 8
K$ 3 & + ! E : &3 =T

E : $ K
! *4 -
0 * %

.() . # $ E *4 %
5
0 !
! C!9!4
E ,

-! +
1! *4 : /? G# * * =[
.() G+ G# /4 E '
?! $
: " A"6

E $ +2 .

2 "2 * * 8+ , :0 Q
$
? E
X E#3! Q +2 E *4 /?$ 8+
.()"!3 D- - " 3
V 4 4 E
#I "# . % 3 % $ = E = 8! 8+ , :*6 Q
$ .
2 E +5 .
5 * * '#
$ !
.( ) E I! *4 % /? * * 9! + !
:*! "# : H " E "L E 2 #9 !

.> & &0 ] "> & 5" !&B 3)f (6 X <2 '(Yasakçıkulu) $0 $)0 ()
.3 <: '(Sancak Beği) U 5)& ()
8 '^) V0 '& (2& 2!4 G <2 '(Subaşı) $9k '$9k: (1)
"$9" & '"$9k" $% 8 $% 2! .$76 <: ?4 ,
$&9 (8 4 4 '
:2&) .8 8 $6 &, 2! P R
'[L) '*F '? ' , @8 '($76 I 564) ''+* . '(1K)
=.(KM 'L) ' '
8 .(1M
=bk.Uzunçarşılı, Medhal, s, 407. ; Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 103.
(4) bk.Anhegger, Robert / İnalcık, Halil, Kanunname-i Sultani Ber Muceb -i Örf-i Osmani, 2bs., Türk
Tarih Kurumu, Ankara, 2000, s, XVI.
(6) bk.Anhegger / İnalcık, Kanunname-i Sultani Ber Muceb -i Örf-i Osmani, s, XVI.
(7) bk.Anhegger / İnalcık, a.g.e., s, XVI.
(8) bk.Anhegger / İnalcık, a.g.e., s, XVI. ; Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 130.
RR
.1# N! 7
< %-#3! - (S
.1# N! (O#
9! ) :j# 7
< %-#3! - (T
.1 ! -
%-#3! - ([
.k- G
%&X %-#3! - (\

.%

% ! %-#3! - (`
.() % % 9 :
U3 % %-#3! - (a
: * :
I# 1 *4 7
$ : Q $ 3! :

! : b ! 0 # I# 1 *4 3 4 *6
:-3 E I! 1 4 ,
+ I# %
5 :D 1 : "2 :
4
:
3! C!9! 2
3! ! *,
0 1 1 -! "# %

.6$ *-
I
! 0 # I## :
+ O! %
E I! *-
()7
- % - 7 %

%-3 E I!
: : .
5 >+, : +2 % 7
2 + ! "# , 3 0 0 >+,
% /? %
% "2 8
- *- - ?0
.I# D
:

.

:
-(% * #+ , )($ #% &' # #% " # :!
' (Urial Heyd) (1 2 ( )
* / 0
: ( )()
,3 1 43 5 ($ #% &'
(1) bk.Anheger /İnalcık, Kanunname-i Sultani, s, XVI, XVII .

(2) Akgündüz, Kanunnameler, 3/192 md:3.; İnalcık, Halil, "Adaletnameler", Osmanlı'da Devlet
Hukuk Adalet, Eren Yay., İstanbul, 2000, s, 121.
(3) Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 636, 646.
R]
() Q
'9 +, <4
5 $ 7 "2 : :#
$ $ (S
# *-
j2 %- 8$ + ! ! $ E
! +, :4
.I# 6
0 :

7- A 7 /?$ *, 1! + *4 % 3 -# C 9#! : $ (T

G+ 3 "# A
9$ 7
1 2 1
5 % G, +, "# .
%
0 E I! : ,
+! "2 $ 7
5
.%
3!
"L# 8!! : H 0 # I# 1 *4 . : +
()

L
$ 1 % 3 -# C 9#! 1X ! () %- 7 7
K!
:*, D
% $ $
%9 "2
. X %-#3! D =S

.!- X %-#3! D =T
.%
X %-#3! D =[
. "# . ! X %-#3! D =\
. A
- *4 (E
I KI) %
%-#3! D =`
L1

L @
7$
K +2 " :(`) 7 *4 . , %#6$
4 ! K =
9F ?9 C9 ! +2 " :(a) 7 " Q
3 3! $ 4
L<4 %
L

L! C9 "# :6 +2 " :(R) 7 "C?- * "#34 =I

= 7 %/3 A <4 = ; = H; $ C9 "# :6 +2" :(]) 7 "3g
# - <4 ! $ $
$ $ $ $ $ >$ C9 ! +2" :(S\) 7 = %N
.()"Q

.1 'Fatih' ) 'X&% ()

=., , & (0 '! " (F) (0 8 6% 'R) $% (0 $% H" ) ()
=Akgündüz, Kanunnameler, 3/191, 193.
(3) Karal, "Yavuz Sultan Selim'in Oğlu Şeyhzade Süleyman'a Manisa Sancağını İdare etmesi İçin
Gönderdiği Siyasetname", s, 38, 40.
(4) Akgündüz, a.g.e., 3/192.
R^
:C0

:
!
+! $ % & ! N *4 %! %! %- 6 *, 7.

1 *4 3 : .
Q +, * * $ ()3 : /?
:
3 4 E EI *4 #0 +1 3
! %?9 "0
*4

: .
*4 7- : /? : %-#3! %4 % - 0
+ "# 73
% *4 % - : *4 Q +, 7
6 : .
! () 1 2 %1
.% 63
:*
:

*4 Q
1!
2 :!
5
X I# :3 !
E-! %-3 + ! %- 8$ +!
N 0 *- "2 0
%
#& K4
% D- 7 E -! G+ U
N ()$9k 3 <:
+, "# *63 K
!
? ,$ 3! "0
*4 7
? K ! :
/9 1?$ $ 19 :-4 *! E "# '
3! $ 4
.() %
:/ *4 ,
6$ %# K ! "# : *! :

*- # I# 0 # I# 1 3 % - 0 >+, :$
!4 *4 %!6 % # % ??9 E % 3 -# $ !

.()

! ()
I
: *
:
3! . *4 - E# - -!

0 * 13 *! % - & *,
E - '9 14
?! %
"# 1!I# % %I# #6 &
(Devellioğlu md: "amil",Osmanlıca Türkçe Lügat, s, 31.) .@V7 $) ' , ()
(2) Anhegger/ İnalcık, Kanunname-i Sultani, s, XV. ; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 111.
(3) Anhegger/ İnalcık, a.g.e., s, XVII.
.6, &, ?-) % (F)
]_
$ - >+, :

0 #?! #&# 7
? &#
3
.():
$ / % - OD #
*! " : ?" " : " ()" " :6 % - 0
!
$ I0 E
%-I % - *4 *
& *4 % ! :

% /5 *4 %D- %
:V G+ () :
1& % *, !
#& K $ & %3
& 3
:6 % 3 % +
?! : *! 7

+! %!
0 G+ () #& A Q &
()
*
:1X 8-#- 14
3 H : 6! *,
? *4 G $
% V $ %
X ,
+! # % *& "2 1 I# !
3
- 13 /?4 /?4
"# $
-! :
+ >+, : ()-
9$ 14 14/9 $ 1

9 1 3 DN#
1N#
.()- X 7 7I >-#
' ! *4 %6! Q E#3!! % 63 % *4 : #@$ $ &/

*4 *- ! : ( )*63 - %3
'9! : *! % 4
3
(1) İnalcık, "Adaletnameler", Osmanlı'da Devlet Hukuk Adalet, s, 75,78.

@8 $&, '3 8 ( W! "> &" '9B 4:& &, % 8 "&" ()
Y!& XG "> & ?4:&" U8 '4:& @8 4:& " &, "> &&" ' )
=.;&,
=Devellioğlu, md: "pend- name", Lügat, s, 858.
(3) İnalcık, "Adaletnameler", s, 75.
(4) İnalcık, "Adaletnameler", s, 76.;=
'? ', 7& ' '' B0* .$ CD) '-) 4 '<9 =
.( 'M) 'K
& $% '$,%9 X: Y, @9 X&96 6 4 4 $ 4 ' (F)
.(K\KM 'L) '1 2). .(*M 'L) '% 6 '2&) .[
.(\ ' '[F M '1L) ')' : @) A: 'X&96 6 ()
.(KF M '1 L) '@) A: 'X&96 6 (\)
(8) İnalcık, a.g.e., s, 80. ; Akgündüz, a.g.e., 3/457.
]S
X!#

I#
"# 1 $
- $
Vg %
:/
.()1 %9 "# ? $
$ "# Q! : G+ ,+ !
% *4 7
N - $ *4 % ! % - & : '#!9!
7
: : $ 2 % 74 K! : " : "L % 63

+ !
"2 %1
0 *$ 8$ %
%I#
?! %!
$ $
$
#& "2 G+ 8V 4 % ?
@ 7
? + $ + ! -! + -
,+ ! %
- 0
5
+! : -!4 %

,!! - Q
# %9 :4
?! *4 $ %
#& *4 Q 13!
.()-! 3 %2 ! , ! K K# #6! 2 -3
. *- A

H :G
& '
V
! *4 '
?!
0 * :
$ % /5 %3
<4 -
$
73 % - & E#3! - Q +, K 1!#? E4 4 %0
*4 $ 9 % 63 % *4 % ! $ % ?! $ %
3 :#
:*! "# *, %
%
(1) İnalcık, a.g.e., s, 122. ; Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 129.

]T
:,
!
*-

:
: -
$
! C9 p V
! C!9! *,
A
-
7
:6 %34 7- %3 73
N6 ?! % I !
:& .()"Gg
g "L ()E/40 %
5
'?


.()
0 * "I3 K
! E / >+,
:,
*-
J K CB
,

:
- : U3 K $ % #9 $ I# : : /?
% *4 :&i #6 % %0 V O? d3! *! % ?!
: :j# 3 C9 4 *6 I# O! I#
.() 14/X (% ) ! :& %0 O?
! G+ % :

:-
*-
J K CB
,

:
%- O! *, :D U3 %??9 - % >+,
.()"i *!
$"
N :6 % ! 1$ 1! 3 1 $
] ( '& 5& $% :" 4 ; ^, ?&8 'Y& !V ( '5-% ()
e-6 B (@4) !& 3&
^) (&A) ! " ? " H 3OG (6 '
C) O "X !" ; 6 C) (& "G ?&8 '( 4 $% U >9 )
(bk. Akgündüz, Kanunnameler, 1/494.) .7 " !" U 'YG ;
4 $% '4 8 $% N6 ] V0 ( '8 ) $% ^, V9 4 ( 'Uk ()
V% ( 'e-6 ) d-:f 6 ' 6 $8 4 ?0 4! )
bk. Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 275. .4 ]
(3) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/494, 3/132, 4/459. ; Özbilgen, Bütün Yönleriyle Osmanlı, s, 275.
(4) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/98, 378.; Kütükoğlu, Mübahat,"Osmanlı İktisadi Yapısı", Osmanlı
Devleti Tarihi, 2/565.
=. <:&H8 ( " ;B : (
': $% @4 T ( (F)
=(bk. Akgündüz, Kanunnameler, 1/459)
][
. ,!#

" 4 ? 1
/+
! @ *
:

. " 4 ? 1 :,- .
. " 4 ? A* :" .
. /+
4 ! @ :. .
]\
,- .

. " 4 ? 1
:
. B 0 < 5C ? :,- $/
. ,? 0 ? 2 <# :" $/
. D'
E F
:. $/
F
D
2 G
,) :1 $/
. 9)
]`
. " 4 ? 1 :,- .

L L KL "L2 % 63 % *4 I/ : K4 G, $ G
:% ! I *4 K4 >+1 H U
3!
: B 0 < 5C ? :,- $/

*L4 %L
XL %?9 %
5
! +9! *4
0 * E /5 "I$
L *L4 */5 b
! *4
! >+, +
6 %3 %#? .
O!L L I#L $ % 63 %

-! 3 % 63 % % /5
L&! %L :L : G+ *4 % $ "2 %45 %I#
$ &! 7

%L
5 *4 % % ! *! I
:3
! %
5 V
! %- *4 > H >
+ -! "# %
3 % D- %
% & :!4 :
! ..." "... %I#

O! I# "! " :
L %
% % II ... " "... %I#
O!4 c??9 !I# $ *4 7
6
$
1? ! !4
!4 *4 %I &3 > $ *4 %- - !

! # #
"# .W
- 3 +, ,XX4 %
6X!

1!D4 3! "! I Z/I? ! K Y $ "2 1 *4 1 3
.()"...

D = I# = > /-
% ! *! DF *4 7+4 % - - ! $ &/
*N - +, *4 ! /? O!
1 1? X4
L,
@ 73 '
3 %3 %#? "2 c! %
5 :V X -
% /L5 %3
:! %
5 & >+, $ <4 K *4 % 3!
?
/Le %L9
L @ %L
! '
0 %1 % 3 % *4
.()A
9$ %1 % # % % 9# 5 %
1!
2 1# % :V X! &! % 0 O! I# "I$
I# 1!/ &! ? K ! %
3
!
5 V &!

(2) Uzunçarşılı, Madhal, s, XI.
]a
L&! GL+ 1!

1! 1! /? E#3! 7- !
1 4
%L! L $ "# % 7
2 "# '
5 I# !

%
5 & >+, 6
? : # %c # %c
1
$ % 7
L % I# : .
5 >+, 3! () %
% ! % 7
2 *4 %
3

I#L L ! : ! : 2 ! 4 %
?-
:
L! %L
5 V &! *4 >3 I/# c+ O?$ +1 O!
.I/
.( M) ' 0

. '; , .(1 M) ' 0
. 'X ()
]R
: ,? 0 ? 2 <# :" $/
L1 % N 5 3

% /5 %3
# % 0 ' ,0
$ %
7 p 3 $ 2 E 3 # %
90 % 73 E -!
>+L, EL- .L *63 $ *4 G
9Y "#
6X! !
K!!

+, 0 I## % /5 %3
!
! 8+
I5 *4 .
N %3
# ' ,0
%L
E- O? &
5
"# %
%I# %6 - :
.
5 #& : ! c3
- %# I/ &! % 0 0

L '
L?! $ %L I! D
L U
4 $ *3! % D :-3 E I!
*L4 *L- CL . ()'
3 ,$ %3
'9 '
?! *?9
L +2 " : L- EL I! I *4 *-
c ? +, *4 " C 9#!"
%1 $ 0 , 3! $ '
3 ,$
- <4 #& - *-
EL I! "L# D I## /6 . *-
"#
!4 ()" 7-
EL- "# %&4# I# 9 V *4
& - 0
.%
Z/?
L- &! # I# - % 3 %- *4 &/ G+
()
! & $
1- ! 13!! 3 +2 8 *$
N
" :- H
- 3 +, 0 .
% *4 : *! %
#& , *4
()
8

5 & * E ()*
# - $ *!
< ,& % 63
+L, "L# .W %
0 *
0 D
V *, *? ()*
(84 8 '"e9 " : Y $! $768 ,9
8 $&
, &6 $% ()
(Akgündüz, Kanunnameler, 1/87.) ."<, " &&6 ?6 !& !2 A
(2) Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 203.
. !P 4 :W4: ': $% 8 (1)
.O $ @6 (*)
.3 <: (84 (F)
.O $% ?6 YV ()
]]
L<4 c#& 7 #I ,$ ! % *4 %

D
K -
.()"- +, "# !3 #3 $ 1 # c $ c- E!
L-
?2 : $ %
E- &4 %- >+, *4 &/ ,
L3 %L
L #& K4

5 7
X! - >+, :.

I#L L!
L LX I# $ #& !
0
.()5 3 $ !+ *4 #
K4
I#
:*# %
#& K4
% 63 % 1!+9! *!
! D
: C1
D =
=
EB
?
@ :#$
& '
L1 cD (* & )

$ %
' ! $ D
?!
*L4 L1 # CL? % 0 2 #?$ *4 , *63 13 "2 *
L L 7!L D

- .$ *4 '/!9 &/ % /5 %3

L +, *4
0 * % /5 %3
1! *! : /? 73 '
3
: D
"2 % 63 - *4 7
% 0 ' ?!
*L63 K
L! *L4 A
9$ 7
3 $ %
' ! $ D
:#$
=
"L2 !! *# ?! 1$ % 1- ! : *! D

*, %

%
L L0 >+, c $ %
0 13 ! 8
*/5 K
!
D
L ?- *63 K
! b
! *4 3! / %
:#&
N!# %#
@
I# *4 . G+ 6
3 %
% 7
9 :%

+9V @0 3! $ %
% - 7- - "# .W " :? *6
L-# %L-I
L !
% " :c $ ()(D 7) , "# .W
L
!! "! %
%#? 7
% : $ *4 G ()"Q


(2) Kanun-i Şahinşahi, Süleymaniye ktp., Es'ad Efendi, No: 1882/2., vr 91/a -135/a.
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2 / 352 md: 1-6, 1/397 md: 1-5.
(4) Akgündüz, .a.g.e., 2/183 md: 23.
]^
L$ *L4 "L! : G+ %

' ! ,
@ 7 % *4 G+ *g
.()%

!! "! :0
:9 % ! * K!4 % 4

3 D
$ :% 4
3 D
:
=
D
L L "2 % 4
3 D
:
4 % :3! 1! ! ! %3

%#1 3! 7 0 7
6 : 3! % /5 % Q! 3 %

L % X! %#
*4 " D
>+, K "2 % :!4 E *4 :
!L () " 0
-!
! %
%
# 7
"2 % I#
L H 1! 1! .1- $ "2 D
>+1 *
?X! *4 *63 -
GL# %L
LN6
6! "2 c
-! I c2
+2 2" :()*I
+2 e#4 1 "2 : :3!
: /9
I0 K!
& 2 6 :

1& $ "2 *4 1 c 4 >
. @0 "# '& $
pL 2 "L2 C ?9! 8V / G+
@
6 :/N "# G+ ' &! *4
6 - 2 ?- ? X ' H
6 / # K- G+ #-
A
$ 4 % - <4 '/9 1 *4 : Q! 0 +,
L
:
L? 5 % :#I & G+ 5 3 <4
,& , %#?
HL % 63 % *4 % /5 *4
0 +, ()"
./ ! %

L L L +L %
- % 4
3 D
U3 I# K
L 7
5 U3 ;$ 2 ()% '
,
- '#!9
5
.()/ &! 3 $ +9X G+ #N!
(1) İnalcık, Adaletnameler, s, 84.

" ="
/& $1 ,%* 1 * '@4 4 $ 4 'X ()
.(K\ M) '[\ '? ', ( , '( 7 564) '5=

:>!G '$: >6% '(1[[ /\K) $9 9 $8 '$&P ; (B (1)
.(.[ M 'L '$4 ,% :2&) .(:O '(84 : $% ?6%
.(M 'L) ': 'T8 ) 8 ':*- '(\K) 54B '$9 (*)
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 3 / 220, 3/487 md: 1-18, 3/492 md: 1-14.
.(FKM) ' ) ' ()
^_
L- *L
0
L
! .L6$ L
5 % # %
9 $ *4
"# % 42 D

*
0
2 7 %

@ : .
<
L L 8L
- #- +, ,

, 1
$ G
! / K4 /
O j$
- %#3
0 * %I ! $ D
>+14 ()>
?

%
"# #& K- H
- %-3 . 0 % % ! $ 1 4 /!
()
*L! D
" : H ">1 " ! *4 *
2 b 2
$
"L# %L ' L! 7 4 %
% 3 9 K !! $ %
"# !
!!
'3L ;0 1 L# E; %3! 1 # / *4 >4
-! K "4!! %

%L
$ p '3 "2 8V I# 'N I# '3 "2 8V *
.()"3 7 % '3 "2 8V 1# >+, '3
% 63 % 1!+9! *!

! 0 :3 - >+14 c-
+

! " : " $ %?9 1!9 1 4 7 D

!
rL! : #3! :1 ! I$ ()1 # &4 #3
5 7-#
*L4 7
L- %L - +9V! "! (): 0 *4 K "2 1
2 b
KL- 1 /! $ - >+, ! %3 1 4 7 -
L#&#
V $ * 3 G+ :6 +2 *! $ %
*4 #& #
&) , 'F\ '' " 2). 3E? '( [*F) $ 4 $6 'XC6 ()
.(*FM) 'N6 '9& ) <H
8 ': X8 @ $,%9 '(/FK) $ (4 9 YB ; ()
( ;B >) (
'(), 3 c,0 8 ': $% c9 c"G c%, c
$% &
, 7& 59 @&) 54 '(8A ] " C > 8
j, > '(8 ) # O &0 $,7 '8 $70 @:& $% >& (
>8
# @8 '?9 ?9
'8 ', '! P V ?!&:
' "% /#") :2&) .! >8 9&9 &0 '9 $% @8 '!
(bk.Uzunçarşılı, İlmiye, ) . (KFM 'L) '% 6 .([1M ') '1 2). .(1*M)
s, 152
(3) Kanun-i Şahinşahi, Sülm., ktp., Es'ad Efendi, No: 1882 / 2 vr 91 / a -135 /a.
(4) İnalcık, "Adaletnameler", s, 78 vd.
(5) Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 640.
^S
.* 8$ +9X *# O , D

K O G+ +9$
.()% 1 " :!
()
%L 7
2 ;$ L
@F . L *L4 $ 1 " :G 2
+ H

9 : +2 7 +9$
-! %

@ 0 1 X! + : % 63

,
g 7
6
0 +9V $
!4 " : *4
+ ()" -
L N 3 '& 0 U3 *4

@$ .
*4 7
1I %3
# E4 +,
Y 3 - Q
# %9
3 "# 7 +9X A
9$ $ *4 %
"
L L ()"- '

Q

3 +9V $ 3 $
: *4 . % %-3 " c c - 9 +
5
%c %- ! I-4 ? 3! " :G+ "# (S_S]/Sa_^)
K! #& 83! 1& %
%#? :3 - >+14 ()" +3 $
.() 0 U3 :# %3 c6
:7@ 1
*
=L :
& '
1! L
40 Z/?2 , :-3 U
N4 K!# % :-3 :

7
L-
@ $ 7
- 2 :-34 U
N %-3 E -! $ /4 G+
:
L CL?- L () % *, Q
% 7
-4
:3 1# ! $ ,
N! *4 E $ 80 7 1!-34 H

I#L L *4 . G+ 6 3! $
N! / *4 :-3 >+,
E K! D :3! U3 *4 j$" :1 4
H %3
7 *4 *6
(1) İnalcık, "Adaletnameler", s, 84. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/372 md: 21.

$% &
, N ?4 ? " NC) ' 4 $% R6 '&& NC) $ ()
=.([ & ;B ( $% ? 2 '*\K/[\F & $% W! 4
=Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, II/38.
(3) İnalcık, a.g.e., s, 89.
(4) Akgündüz, a.g.e., 7/502 md: 9-10.
(5) İnalcık, a.g.e., s, 157.
(6) Barkan, Kanunlar, I/XXII.
.(1\ 'F M) 'FF ': '$, @8 ' ' %) %* 'CC, ' (\)
^T
L- E -! 3 :3! +, 6 E

! :

1 4
1&

:*6 I## % 3 - TR 7 *4 . ()"
9
"#
;$ " "# O ;
+, ()"C?- # -
9$ ?9 C9 ! +2"
.7
- %
:-3 *4 :
@ $ :

*- $ e %; %
3! :-3 G#! *14 7
-
@ :-3 $

} L
3! *4" :=
= :!# b - H 7
|
;- h| 1 4
*L4 L .* 1 4 -
@ . . "# . V $ |K
L X! Q
>? %#?
& >D
P1! *4 1; *4 1
/ L! c
L 3! L3 .V14 " :% ! /5 b - ()"3 E

2
c
L 6 +<4 !# *4 + G+ 7
6 "# * >

- c X!
"L# L L +<4 + "# / # +2 '/9 %-3 *4
L 3 4 >
N? +
"# G+ h-g '/9 !- *4

*L? $ 7L 7$
L 2 U
3! 3
6$ ,$ . U
3!
.()"
:3L %L 63 %L *4 %

3! :-3 >+, $ ! H /9
>+L, :L L1!9 L ,+ ! 7- "#
0 * ,
- 1!
G+ 6 1- I! % 1 4 O;g : K "2
! b! % - :
$ %
3! %- +! -! "# %- + ! % *4 E -! 3 " :*#
$ %L 0 7$
L - $ () ?-
9F
9 8+ ()" +, 8
$ D 3!!
(1) Akgündüz, a.g.e., 2/232 md: 4.

(2) Akgündüz, a.g.e., 2/43 md: 27.
.(1* M) '? '59 '\ ' ' %) C # ' ' 4 '? 9 (1)
.(M) ' ) ' (*)
(5) Akgündüz, a.g.e., 2/232 md: 4.
'*K/ '$&
C > & &0 $% .\ :N '1*[/ 'W! 4 > & &0 ()
.* :N '[/1 ' ( > & &0 $% . :N '**/ ' :N
. :N '1 /*'$&&6
^[
%L-3 ( ;L- ) % I

;3 $ ()Q / 7$

$ ()
9F C9 %

()
L9 # *4 # $
9 K $ () *4 O Ag %
3!
( )L
N '+ $ ()?- 7/? G
! $ ()
3! $ ()
71$
L L *4 ' I! $ Q 9 $ A
90 K# 6 %3I0 *4 pN $

'$&
C > & &0 $% . :N '1*[/ 'W! 4
# > & &0 ()
C > & &0 $% 24-) .* :N '[/1 ' ( > & &0 $% .[ :N '*K/
.(^4! ,! :6 P: $: ') &) N 6 R N $%
.\ Q[ :N '\/* '$&&6
> & &0 $% N 8 3) 6% .[ :N '[/1 ' " ( > & &0 ()
. (
$ B # > & ? $% 7 ' :N '*1/ '$&
C '&
, %, &6 (1)
94% ,! " 8 B " :>% 8 :" 'F :N '$&
C (Aydıneli)
?6, 7 , 6, ./ '" R ) W7! >!& R6 '>
$% .(M 'L ,0 (-B ) .1[ : 'NV N ( I O
c 8& ) i @) C,
> & &0 $% 3) . \ N '/1 '* :N '/1 ( > & &0
4 > & &0 $% N 8 ( . N '1/* ' N '1KK/* '
.W!
' ( > & &0 $% .* :N 1/ '$&
C '&
, %, &6 (*)
> & &0 $% N 8 ( . :N '1K/* '$&&6 .F :N '/1
.W! 4
' ( > & &0 . :N 'F/ '$&
C '&
, %, &6 (F)
:N '11/* 'F :N '1K1/* ' > & &0 $% 3) .1[ :N '1/1
.W! 4 > & &0 $% N 8 ( .1 :N '*\K/ '
'11/* ' > & &0 $% 3) .* :N '1/1 ' ( > & &0 ()
.$&
C 'W! 4 > & &0 $% N 8 ( .1K :N
1/1 ' ( > & &0 $% .\ :N '/ '$&
C > & &0 (\)
8 ( .[ :N '11/* 'F* :N '1K1 /* ' > & &0 $% .* :N
.W! 4 > & &0 $% N
. :N /1 '6% ( > & &0 $% N 8 3) ([)
^\
L340 G+ ()% 0 7$

# E,
% $ ()%D 7 % I#9
/ L! cL X! c
3! 3 .V14
3! D
9! A
90 %
.
:L-3 L *L4 %

3! :-3 %-#3! D *63 K
! *4 &/

+2 % 3

! % *4 5 "2 ? "%
" L " %
*L $ L $
L $ () *3 %

! !-
L L ()%#? I# 8$
"# .W $ %
3! %- 3
()
L? *4 ? %X >+, O ! ! *- %$ +9V %

c ! 13 % 63 % *4 :-3 Q +1 &! +, *6
!L *L- 2 :-3 >+, +! #& %# # "#
U ! :-3 >+1 + , '
3 ,$ ()*- :6

%- 6 2 + !
.D
>+, !

4 %-3 ? E -! G+ *# *-
'1\[/ '\QF : '1F/ 'W! 4 @4O &0 $% 8 3) ()
( > & &0 $% .Q : '/ '$&
C > & &0 .*Q :
.1KQ\ : '1/* '$&&6 > & &0 .*Q : '\/1 '
> & &0 . :N '[ /1 ' ( > & &0 $% N 8 3) ()
C 'W! 4 > & &0 $% N 8 ( . :N '[ /* '$&&6
.$&

(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2/ 44 md: 36, 3/92 md: 29.=
' '" @#*
7) (, '(K\[) $ 8 4 4 'C $"9=
.(1KM '*L) '* ' .(11M 'L) '[ '? ' , @8
.1 'W% '& 8 ' ) 'X&% .(K\M) ' . /0 '(0 (*)
.7% '&
, $% 6& N4 :)0 (F)
(6) Akgündüz, a.g.e., 2/259 md: 41- 42.

^`
: D'
E F
:. $/
U
N %! %34 0 ,$ : % D- 7 $ *4 G
L0 *L4 L !# L!! %4 " .12 *4 :4/9 G+
% ! K $ 8 ! #0 % :#,$ +2 K %1 *4 % 1

-!! K! 7 0 !
,&
1& % D- 7 E -! $ G
# 2 1! & - >+, K 3! *4 % %
G+

!
%? "2 8V -

-! *3! % D- 7 1DI 1$
4f %
%L 63 : + 7
%#1 E
I n
I '/!9 8$ .12 K! &!
.- :V *4 " .
Y 3! K G+ E : *4 % .
$
.A!
>VL + % *$ ,+ *- I# "j +<4 " : -
L1! % /L5 %3
'9 % ?3 *4 ,
0 0 ()">
@ ,+
XL "L! $ L1- I! %

0 U3 - $ I## O */5
5 %I 7- "# ()%3 %#? G+ :! +2 c
' 3 - 3
L I %
*4 7- - K 1 Q
'9
KL
7L- :-! %-#3! % - 0 $ G+ 6 ,! 7- U3
CL +, *4 7 c$ K H L, ]]\ % O! I# 1 "2 9
!
+9$ ! *4 1 1!4/!9 7
6 7-
! 2" :*# *-
+L, & G+ >
@ E!3 Z C?9 (H
%) % - *4 7
.()"-
L " :%L? %

*4 - +2 K- V - +, X
>+, '/!9 *
?0 ,
@
? +,
$ 4 V
$
&
L !L 4 0
. *4 &
$ 14/!9 s# *! %! 0
!L 4 %4 ' *4 '/!9 G+ 6 %4
, 7

>+L1
XL $ VL
$ A$
#4 ..." "... A
9$ % *4
1 % *4
.(M 'L) '* ) ' ()

.(M 'L) '% #$ & '0C ()
(3) İnalcık, "Adaletnameler ", s, 106, 107.
â
L *4 "$ G+ *4 V

$
& 6 "! *4 2 K4
!4 %#!9
% 0
L! G+L ! 4/9 .- "1 c # 3 1# 8+ $
%
()
"L# 'L &! *L4 $
$ V
$ ;$ #4" :
9F K *4 .b2 "3
()
"! ?0 :62 G+ ! %#3 'D&
0 A
- E !


L13 1#L4 2 7
*4 1! 1 14
% & 2
+9X
L@ %L 9 L0
f 7
%
# Z/? G+ *4 $

.()"3
+2 *3
?3 "2 7
>+, b
! ! 2 63 % .- 7 !
"L# XI 3! G e

, U
-4 K- %
I :
L U3 :! ,3 "! 7- * ? ' $
!9 % /5 #
C
L L, G+ *4 (),+# 3! c 1 3 , + % /5
L0 %L@
$ % E
I 1X - :4/9 3 "#
:9! #0 +, :
I *! % 63 % "2
0 ? $ "2 % 1- , +
%L *L4 % DL- 7 I *4 % *4 % D- 7
5 *4 % 1 >+,
:*! "# "2 % 1- ! :!
(]]`/S\]_)
L9 / ! Z
! ! %3 %#?# c- -! '/9# =2
L$ 3
+2 O! I# 1 *4 "0
@ Z
*4
"
.() %
*4 % 63 %# * -
*# ,
5 "
0 "-!#" ! ! ! *- # I# 1 *4 3 4
%LN# "2
0 "-!# !
! ,3 %
*4 "
" !

% *4

O?X4 K
I#
X ":4 " 3 %
!
.( M) '$ 8 4 4: $% R!6 ()

'KL) '<"% " '2& :2&) . '@, $% '5 'R ) 5 ()
.(\M) '7: *& 'XC .(M
.(1 M) '5 R) (1)
.( M) ' %)* 89 '$&: 4 (*)
(5) İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", s, 324. ; Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/149.; Panaite,
"İslami Gelenek ve Osmanlı Milletler Hukuku", 10/263.
^R
7L AL! %L G+L :L! () Sa]R "L2 Sa\] % % 63
8L4$ 3 $ /5 b G+ "2
$ - *4 O?$ ":
3 "L
%# 7 ? I# 7
"# U
3 <4 3 $ " :- +2 %- *4
0 %L14 %/ 0 *!
0 /5 b 2 :*!X 7.


"L# U
L L =
= 3 *$ 7
4$
L1! U3 X 3 $ ..." "... 3
% #9 I#
L & .! D U3 *4 = 3$ 1 # "3!
= %D$
"L# L3# U
0 *L4 +L4 *I#

?4 %# $ &! %
1# :
3 : ()" 7- /5 7 7 3
?4 >

@
L ,+L *L4 ' 3 8$
$ * ,+ *4 %#!9 .
Y O
8$
2
.() 7

>
@ ,+ !- *
8$
$
?3 : !
EL4 L! %L *L$ ,+

!9 7- % D- 7# % ?
L 0 *#m g

*4 %?9 14/$ d1 3! G +F , (),+
,+L# 7L

?! 0 K : G+ % *$ ,+ "# 1 4 % #@$

L %7- " :1 4 ? %X $ *! *- O %3 #
D
'L#!9 DL *4 % %D0 $ O?0 K!! 3 #3 %
0
:
NL?
NL? d L! (: ) G? :/ %! *4 4
?! 1 4
L- D *? ? DN ! $ I
H
%
.()" %4 %
- ? + ! %0
,

2 3 ,
@$ : *4
3 -
;3 G+ M3
3
0 $ K *4 %
*4 1 3 8

0 *
*4
3 - U! 0 % I#
0 &3 *4
- Q

L#- /L *L4 % - : 3! ! *3 % *4 *

(1) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 115. dip: 1. ; Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/149. ; Özel, Hanefi Fıkıh
Alimleri, s, 115.
(4) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 83, 173. ; Ebul'ula Mardin, md: "Fetva", İA, MEB Yay.
(5) Tevkii Kanunnamesi, MTM, II /541.
^]
%L %L - 7L >+L, O! H % I#

0 *4 4?
6
$ :/L *4 - +, 7
? ! G # *- 1 $ :$" :(L,^Sa)
*L4 7
L 7L45 $ +, 6 ()" ,-! 1 # &4! $ 1 3!
L 8
L /4 " :G+ V (S`\a/^`[) %LL = *I#
0 =


L13 $ %1 % % ! ()" - - - Q
'9 .*
!
! %!
%& % *, = %
*4 %# I 7 $ 1g U
XL (
L?!9) 'V - H = *- # I## *63 -#
%
L 0 .
< # 7- '
3 $ :

" :% - !
%L3! 7L- # % 4
3 %
0 +<
X 10 % 63 -
%
L D *4 % 1- ! %3! # #6 % 4
3 D *4 % - D

L %L
3! :L-3 % - D *4 % 4
3 - "
!
CL *! D *4 7
!3 %
%0 73 % 1- 7- / p
*4 C-
1& 63 I/
X +, *4 7
6
6F :
1 4
L %L DL
%
*4 *# /9 :34 7
!3 19
;!3g c c
? G+ :34 % #?0 %9 *4 1!
$ 6 % I#
$ % 4

.()"
'3 7
!4 "! % 63 % *4 %
:/ :- I! 1
% - 7
+ 7- 7- +! : % - 0 $ K
!
.()
! 3 - >+, +9V! 13
! % '3 3 $ 2
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 2/132 md: 7.

(2) Ali Emiri, Kanuni, BOA., 157.
(3) İstanbul Üniversitesi, Türkçe Yazmalar, No: 1807 vr 1/b.
(4) Heyd, " Kanun ve Şeriat ", s, 648.
^^
F
D
2 G
,) :1 $/
: 9)
L1 ! : % 63 %# %! "2 :34 *! 0
$

%L : 1 4 7D - %! : K K 3! 7

%
,$ - % $ %6/6 "# 7D '
0 - >+, % 63
:*! "# 7

?
%L O!L! 73 *4 O

#7 E J 0N J+ ! :#$
& '
L
L 6 *L4 L$ 2 % # 1 -
D "- 3
N *4 EI % 63
%-L 1
N! I# I EI G#! *,$

K 0

L? G+ ,$ K !! - 1!! 1 N#! % :4
#& 1 4
1 L :L N$ H 4 (c
N# %?) 4? *,$ H G+ 6
19
! K
1 0 ()EI >+, *4 7 % 63 - :! %-
KL %
- 1 4 7D D
% : H (S_S\/^Ra) D? G# 1 "2
% L 3 1L$ K !! .V1 %? % 63 - :.4 % 63 -
.()%- 1
N! % 63 % I C
*,$ .!! 3 G+
AL! +2 :(6

) = -

0+ K :
& '
*L4 %L 3! : %

# #& ! $ %3
'9! %- > U3 $
%L 4
3 L- L! *4 C9 C?9 % %# O ! 63 '

"%L4
% *4 " ? * H *6 I# 13 *63
D
L
*4 7 +9$ "2 1 4
()T\` "2 T[_ !
L
D
*4 7 +9$ ; *63 K
! 0 % /5 %3
'9! *!
*L4 7 - >+, :$ . % :! "N#! : - >+, 6 %
*I 13 : - *! %
= % 63 % 7 :! :#9 *!
N
:L *L! L- U3 $ = %3
'9! %
"# #& ! 1

(2) Barkan, Kanunlar, I/LXX .; İnalcık, "Adaletnameler", s, 79.
S__
! 7- "2

! : : $ "! %- % /5 *4 7
G+ 6 %3
# %-4 7 - ,
N! 1-I *4 %
X E#3!
%L % %X "2
+2 (Sà^/^RR) "2 19
! K
*! (
@F)
*L4 " :EL L "# C %- % *4 : *4
134
%6

()"%3 - %3
d1 "!- #3! $ %# $ %4 *4 %
.,
-
0 % *4 7 - +, *4
+
:C ?
E@
P

#

:G
& '
"IL? 7 / /

? ! ! G+ 6
G+ ()'
3 Q
'9! %
"# D ! :
? *4 G 0
.%3 %#? %
& # G+ '1 -# / *4
(1) İnalcık, "Adaletnameler", s, 88 vd.

(2) Barkan, Kanunlar, I/LX vd.
S_S
" .

.H " 4 ? A*
:

4 A- :,- $/

4 52 I :" $/
S_T
:4 A- :,- $/

L "L# H /9 ,
6F % 63 %! ' ,$ C 9#!
:*!Y
:
=!@$
A :

'
L! %
0 E I! "# C
! *14 G+ % /2 % % 63 %
C 9#! " *4 "84$ 4
"
+ .
N %3
%
1 4 G+ "#
%L L?0 , 2 "# % % V " : +2 "6 F *4
"L# L % 63 % C
G+ ! Q
4 % ()" Q
4
0 " :*# (Sà^ /L,^RR) % % - A2 *4

- I! %
()"%L3 L- % /5 %3
d1 3 X %# %4 *4 % *4 %3
: : E - K % 63 % .# 1! .
AL :L L- >+, 1?$ % /5 %3
7! %3 %#?# c-4
%L-#3! L- = *4
3 - $ ! /9 G+ % /5 %3
# ?!
+L, O! 4 %
0 K 1
3! 3 1 "?$ + =% '
3
. 4$ "# 1- I! % .
N %3
# %9 . - &! $ #
:? C?
*@., @ =!@
# =L :
L 7- : /? I *4 3 &! ' ,$ ,$
*4 ?0 - .
< 7- ~$ , % ? % $
?
:*L#
H G+ "2 % 7
2 *6 I## 0 %
: /? :-3 %2 $ +, "3 ()"*- #3 2
3 "
a` 7L *4 % 3 - *4 C H - 1D
< *3 , *-
L#
L N $ 3 $ $ $ '
3 ,0 " :*- # I##
L %L : .
2 *4 9 1 '
3 ,X + +4 ()"*-
(1) Hazerfen, Telhisu'l -Beyan, s, 197.

(2) İnalcık,"Adaletnameler ", s, 88.
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2/ 184 md: 33, 34.
(4) Akgündüz, a.g.e., 4/305.
S_[
+ ! # I-4 , '

3 ,$ # *,4 *-
X + ! A 1 #
L10 "0 %
7- I9! % C? G, ()7- 7
? 0
1 $ !$" :(
9 E ) *4 . %
5 710 *4
c $ V
L L
L9 3! : 1! : X! :- -! -! X 7-

L % /L5
D3 +9V G+ 3 % ?3 !
8$
i g
%
1! %
3! %- # -! %
3! %-3 E! +2 g E! +<4 *N
L? 8$ L9 *L- L %

!
% .6$ K ()" % X!
XL 2
%3 $ Z
E/I2 8$ E % *1!! "! *
9
*L4 9L! O 9! $ * # "! E % D- D *4 ()*-
+L! L
6 *- #
2 *- V .-
0 ()*L- 3 - Q
%9 *4 1- I! *4
?-! $ 1!9 3
%
% *4 1- "!- % ,
?! I# 7
- %-I
.%3 O? %

:=!@$

,K
B?

# :
: .
L5 1L! %L 63 L &! % # 2 '1! : ,$
%
$ H : Q
$ *4 ?9! %1 "2 8V % D-
%L/ $ L,
+ 1 E- ?$ : + %#? *4 ;?
?
L L0 + ! %
%
0 E I! %1 % 63 % - : .
5
L : .
< 12 A ,m
$ - H
N 6
&$ :! &!
7.L % % #,$ - >+, K!!!
N %
- % 63 % *4 %

L L3
$ *4 %- E- % 3 E I! *4 % %
.L- *L4 ? %
<4 6 .V1 % ! Q!
*-! $ I
8+L
L60 %I
1 %
5 1& *4 % 3 7. %
:-3 E I!
(1) İnalcık, a.g.e., s, 115.

(2) Akgündüz, a.g.e., 2/232 md: 4- 3.
S_\
L0 *L4 %L

:3 U9 "2 A$ % V 12 *4 G+
!
L ?
9X! -
! O - 4 ()% 63 % *4 %3
.'3
? *4 "! ?9!
:
CQ #'

#
? :


L/! L "L2 = E %42 = K % 63 % :4,
13L
@ *4 12 %#!9 '
& *4 c- :
? 9! -
- !4 0 - %./ #&
! "2 8V I# #
L3 %

@ 9! K I# %? 1! 6! % - : *4
$ I# !? E 8X 3

!4
0 * %?
L L +, " :G + %- *4 O! I# / 1 - I! !3
*L4 7L!3 1j$ %- - "# !? ()" $ * 8 *4/$ *$
L ;$ L 4
L+ c

L L
$ 0 # I# #! G+ E I!
%L L :3! j# G ()3 8
"- ()
?
% *4 !
L %

L :/ L3! U3 .
2 $ - "# 7 :42 "2 :!
.
0 * 7
- *4 %
- 9!
:@ =!@

R :
%L3 L1 KL4

, % 63 1#0 :3 *! % D
' ,0

L2 %L-
I *L4 c +, *- *
1! 1-
L AL! # #3! :
4
? I# +2 % 63 % *4 -
L
L E 0 *4 K!
:? "#!
0
6 *4
%L3
/9 - %
%9 "# ? $ C9 8$ E %

(2) Akgündüz, "Kanunnameler", 1/ 317.
& :, ? 6& (
(>&) & 0 &
, : ?&8 N 4 @0 R6 & $ (1)
.8 T4B i $ '((*F1/ [F) & 4% , &B ;B
(4) Barkan, İhtisab Kanunları, TTV., c.1 sayi, 5, s, 328 vd.
S_`
L# L1/2 : I

cI
()8
s# - % 7
D 8$
: +, "# % - 7
3 :. E 0
*4 ! G+
+L, ()"K$ $ # "# : C9 8$ - G+ 3 >+, : #3! $"
L - E I! & E- %-
I >+1 /5

.- 1 %4
3 % % V
1! E- Q
% #L? %
4 ' ,$ "2 %42 %# % 63 %! ' ,$
$ >+,
*L4 L?! L1# ' ,0 >+14 ,
+ - K! %?9 - %-#3! ! 7
>+L, EL -! AL $ & 7 *! 0 ! % %
%#?
L KL "# :!
! *!
6Y *4
& /9
1& 4 K U
$ "# ' ,0
.% 63
(1) Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 635. : İnalcık, "Adaletnameler", s, 122.

(2) İnalcık, a.g.e., s, 122.
S_a
: 4 52 I :" $/

c
L6F :L
! % : "# 1 &! - K ;$ *4 ;G
L,
D %-
I % *4 :
6$ 1j$ jV : '#!9 *4 %
%?9 % 63 % *4 8
5 3
I! *4 :1$ % - 0 E I! :#;1

%#L? EL -! % 3
*4 %
"# % '
2 %
0 E I! *4
XL *L$ 2 ,
? %3? 1!
6
@ ;?
6Y 3! %3
: !# !I- *4
6Y >+, 2
:S@, #!

=!@$
A ? M
8+ % '

% /5 %3
0 c-4 % 63 % :
L- E I! %# %

4 # .W %3 %#?# '1 %
f c9
()(L
L0 *$
3 I$ 3 I$) :"3!
0 * %I
L &!
6F ,$ 4 5 "# 1- I! : 7- #I
.1 ! 0 E I! +, "#
:
# T- L ? - - ME
&L # K! % + 7

5 3 % $ 63 K! % +
L, *L- &L D ! ! - 0 # * & 2
%L-34 %L .L1!
+2
% V

"# % % -! "! %+ 7.
?0 0 !#I %
L L

L KL '
X 1 2 K
g % #3 >+1 %I % 3

%
L L0 +L<
X 7-4 - ! 0 E I!

!
*L4 %L - D
%
D *4 % 1- ! %3! 1# % - -
L L %L!
6F
$ +, % 3 E -! %# G+ 4 % 4
3 D
.% 63
.F :i '3& N ()

S_R
. .
. /+

4 ! @

S_]
. /+
4 ! @ :. .
* 8
2 & K "2 %D % 8X % 63 % :! 1 X! % *4
:6 %
5 :V# $ c
? 3! %#
:LV .
L0
$ ()7
?
3 * 7
1

% , %
5 : - :6 %
3 :V '0 :6 *!
G
L L L :L :L6 % ?! :V ()E ()j#
%
3 :6 % ! :V ()%
! :6 %
:V
.7
U3 '/9 % /5 %#

1 6 8
5 & +14
()
8
5 L& +, ; +4 3 3 :/! % /5 7
$ 6
"# 1- I! *
%
f & % /5 %3
$ E6 *-
L > % 63 % *4 8
5 *- & "2
& E +,
:LV >+, .4 %# % 8

& +, X! 1! *4 7 :I#
L %L %
L %L : 0 P% : $ ,$
+ %Y
.()b2 ... %
3 % .- 7
5
!L! L L1 2 %L % Q! K Q!! :V >+,
I!!
1L? "# - # V %
% #9 I$ Q
4 %3 %#?
. # /5 %#? E- >1! $
%
0 E4
.( & $% 3C V (6 >

(6 :; 2, NC '; 2, N: 'N: ()
?, 6 ? " G 0 ; 5 % R (
'^) ! ( :(Musellem) (m k ()
. 6 $ 8, ? " j, 6 '@V7 !,% !& 4 $% ^) $%
(& P ) T:& $ <&: ( '8, ;&, (P ) 8 : :(Voynuk) 5& (1)
&8 ',6 4 $% ; A '!& 4 $% N6 &) " $% , (:"
.8, ( " 6 $% @V7 C) !,
$% ( C) $ '
8 OB '

$7 :(Zeamet) C (*)
.(M")
.(* '* M) '[F '? 'T ' '' #% '5 9 $ :2& (F)
.( M) '=
: 'X ()
S_^
LI! KL +, "2 :#? 2 7 %34 % 63 % ;!
()
I#L L13 $ "2 .*I % : ! -4 K!! !! : +2
O!L4 L3 8$ >L1 *L4 *L
6 F ! $ 8+ O!
7
L4 L XI9 *4
! K$ : +, "2 !
9X! % II-

%L
I
5 +9X - >+, ?$ $ % :V :
!
9L "! %- *4 c *#
$ *- 2 *
! r
V - % I
+L
L! U3 .I9$ 'i! "!" : X! " % 63 % & "2
OL!! "! % I %
I
5 7+9X % 63 % :V ?$ ;$
*! 1! .2
? H E ! *4 % % % V
*4 1!#
1DLI9$ AL % 63 % X! : 1!
$ 1# 1 ?$
":*, $ %1 %I- "2
"%?- %,; dD! 2 #? 4 13!
L "L! %4 .I9$ *4 5 K- % 4 %
C ! H $
K % 0 % :
6X! ! %I3 G
!! $ # H
+L % 63 % :V
? %# , .I90 >+, *4 1 <4 '0
EDL6 >+L,
'0
!4 E#3! :
ED6 3!! 1!
%L # % # G+ % 3 % 1$
"# %- % /5 :V
L : :
N! 2 % 63 % :V
? $ % 0
GL+ L L $ ?
N .I90 >+, *4 3 c# %; 7

!
.()" c?-
7
2 1 4 <4 O! I# 1! *! %- *4
&
2
L XI9 1 c? G+ 1# 1?! - >+,
? "2 %
L +, " : *4 O G+
1& 4 c- 1- *4 % # 7

."... $ $ * 8; *$
L @ $ 7
L % & %
5 & *4 . %#-! :
6X! ! +, K
4 c?- $ *63 *4 c +, 3 :/ :4-6 :
7

+, X /4 %#? E- %0 9 % /5 %3
n U
3 j$
(1) Barkan, Kanunlar, I/ LXIV.

(2) Uzunçarşılı, Osmanlı Devlet Teşkilatına Madhal, s, IX, XIV. (@8 6 <:)
SS_
*L L %L I %L L- L ! 0 8$ *4 *3
I9
>+9$ #3 , */5 b
! "2
&
!
3 0 +9$ 6 %#3
& = *
=
%L :LV % H
! $ 8

G+ ()% :V

"2
8$ % I % :6
+2 % 0 % :#34 6 %-
"2 (M.Fuad Köprülü) *#
V4
$ ()% 0 *4 % I %
6X!
.()% 63 "# % I %
6X! "2
8$
*L4 %L
5 :V ,$ U
3!
! U- *4
L @ $
L $ . % I % I!
8$ 1 4
1& *! % 63 %
:6 8+ 8
*/5 1- U
3! /9 *# G+
1&

::V >+,
$ %- % /5 1I!
1!?$
.(0
1
UB ) =L
1
:
/L5 , *F

- C :6 +2 /5 :6! : %V >+,
L #-! $ "L# +, ()(... *#,$ c
* 3$ ) :/ # " "#
? *4 I9
4 $ /5
? *4 c c
D .

*L
.
3! ! % 3 % .W ! 1 *

*0

"2
?
! % /5 ,
@ % 0 % # % 1!3! O
9
$ I# 1 .W ! % 63 %# 0 13 + 7 : %V >+, $
.L# L L3 $ .L#3
L #@0 "# () !
! ,. :
+
? *4 j0 % 63 % *4 U ! 7
- ? +, ()%
,$ $ +, 0 %
$
! *4 I# I# $ % #9
.(Q[ M) ' .$ CD) '<9 .(1FM) ' 0

. 'X ()
(2) Uzunçarşılı, Osmanlı Devlet Teşkilatına Madhal, s, XI.
(3) Köprülü, M.Fuad, Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, 2.bs., Akçağ Yay.,
Ankara, 2004, s, 175.
. i '> N (*)
(5) Aşıkpaşaoğlu Tarihi, s, 166. ; Hezarfen Efendi, Telhisu'l -Beyan, s, 185, 192.
.(KM) ' % /#) 'C X89 ()
SSS
*L4 3I % #9 h-! ()

9

$ 2 $ 4 #3 %
>+L ! L3
$
?$ +<4 % 7
2 # U
3 % 7
2 V K
.>+ !
O!L4 L3 8$ O! I# 1 *4 :$ %V >+, ;$
!

O! I# $ 2 % 1 % , E ;
1& j$ 2 ()% II-
L+ H *
O &0
: : /? & $ ,
.
L $
$
c $ #3 " ::/ ! :V *4 "0 7 *4
L1#
L0 *4 E#I , K $
! , &0
, .
0
L-! cL3 ,
& &0
%

!4 = % $ *3 = * $
.()"%!
- # *4 1 #
%
%
5 :V &! *4 ! O! I# $ G
.%3 %#? 73 '
3 %- % /5 "0
9!L 3 4 *- # I# 1 *4 &0

& 9! &/
c L ();

$ "&0
? " -# +, "2
L cL-#I /
%
L L
I2 *4 3! $ G+ I# j6! ! .
2 -4 I#
.3 O? "# -# %
?- E -! -
.(M) ' 0

. '; , ()
(2) Köprülü, a.g.e., s, 52, 56.
(4) Hüseyin Efendi, Telhisu'l-Beyan, s, 84. ; Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinin Merkez ve
Bahriye Teşkilatı, 3bs., TTK., Ankara, 1988, s, 228.
SST
. !
? :
%-/L .W *63 13 %V >+, "2

!
?4 G+
L,
+ *L! >+1 :
6X! % 63 %4 G () 0 G 0
L () % II- O!4 3 :$ %V >+, $
! c-

L 3! ! ()* *
#9 j/g % 63 % *4 8
* $ ;$ G+
.0
I# 1 *4
c
L c L %L 63 % *4
3 7 (S\]_/]]`) "2
6 (
3 7) 3 O?$ % 3 7
6 % K! K 3 4 c
"L2 ,L K!
% K! K # I# 1 *4 *#m
# U f U
*L4 (G +LF) 3 *
- 3
3
* 1 # E#I$ 7 %6/6
L E#9 # ? $ 8
3 *- *4 *N ()(

) F %
L "L2 7
L 0 A *- C 0 ()%
#3
I#L L *4 (T_ :7 ) *4 . 2 ! %
0 E#3! 4 1
7Li L L!
XL '
Q
A g$ g!i!..." :O!
- %
A D *4 1 *4
& ()"
3
%V >+, :
i+ j$ 2
*4 I# G
G+ C9 p %;?9
I#L L L *# ?! O! I# *4 7
0
L 1 %D , .$
+g &0
? 3 !
! *!X O!
I# %66 7 *4 . .
3 ? *!X % '
g
=.(*M ' L) '@) A: 'X&96 6 .(*FM '\ L) ' # ' " ()
=Uzunçarşılı, Madhal, s, 387.
(2) Köprülü, Bizans Müesseseleri, s, 66.
; 9 > , ' 3- >6! - > 8 ' " - 7! (, (1)
/\*) '&
, $% c 2 cC (
' 8, $70 @:& (
'376 @:&
.(K ' M) ' % /#) 'C X89) .((11
=.(F[M) ' % /#) (*)
= Hazerfen Efendi, Telhisu'l-Beyan, s, 75 . ; Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, s, 229.
Hazerfen Efendi, Telhisu'l-Beyan, s, 203. . (\ 'M) ' % /#) (F)
SS[
*L,f KL *L Q! ? +2 1 ,X I#!9 " :O!
.()"

!4 ,3
3 7 6 $ .
# 4
7L 'L &! L 3! - % D- %I# D

, *D- &
&0
? '
I
3 * 3!
K
- "2 =E = . #

.()/5 b %-4 3! O?$ G+ 3
. -
:
L
L! O!L L I# *4 7

0 *
+

>+L, "L2 E
I!L ()% I % % $ %V >+, $ *4
!
.()%
>+, 9 ? H6 H *4 ?! $ %V
:(
/
C
V
)

:

L "LL *
I9
1 *4 "! : %V >+,
;$ ". ! " 0 %-/ ()"
9 " 3 1 *4 " 0
.()"G 8

!4" % 9# 5 % !9! 8+
3! :
!94 % 63 %
% % () % % *, %

% : ,$ '
3 ,
% *&
N6 @
! p # 2 % -! 1!V ,$ 3!
%#? E -! /5 X + 7 : 7- >+, ( )= % !! % = % .
.1!4
? %
! E -! 1 '1
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 1/ 318 .

(3) Köprülü, Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, s, 71.
.\ Q1 'M :2& (*)
.( Q M) ' 0

. 'X (F)
(6) Uzunçarşılı, Medhal, s, 95, 214.
.(K\ M) '2& 'X .( M) '=
: 'X (\)
'L) '? '8! ' ' "# A*" 7) '([)4 8 '( ([)
.( M) ' .$ CD) '<9 .(\M
SS\
L3 %L1 0

I# 1 *4 : % 63 % *4 % %V $
.%V >+, 6 % % G, : % Q! K j0 () #9 /
+, %- % /2 "2 ,

+ !! 7 : %V >+14
1&
L "L# +, ()"logothete" % %V >+, ;$
! U

.
?# 1!
*4 1!
:,.
1!LV . *4 :
% 63 % ;$ "2 C#9 >+, !
/9
%- % /5 *4 1! -! %
5 :V4
! %# ? 1$ :
>+, % %N '
:
N!
& UN 1 %1 $ 1#6 !
"2 73 # H
% # % 9 5 % # % 3 % *,
.
! 34 % I % "2 >+,
*4 % *4 % #3
:1$ -4 % 63 %# 8
H
"2 %42
*L4 1
! /9 ,! %! :
9 ?$
>+, /I 0 1!V .
:
!V .#3 :
"2 %42 A
90 :
0 "# 1/jI #3 #I
ED-L *L4 > 8
LI
+ % 63 % 7
*4 -3! : *! % #3
"L2 %4L2 .#3 , 1 4 %;1 ? ?$ % 7-4 G+ ()% 3
:LV .L *L4
:1$ *! %
% *4 :j$ *! !i
:
2 :V : '
$
9X E#3! ! >+,
4 %
.W L ! >+, U3 4 :! 8+ "2 >3
1 % /5
L L-! GL, j$ 2 c-
+ *63 - *4 %1 K

>L3 /5 - + +, %#!9 :
:4-6 %
5 :V
'L9 +L, I ( )
%#-! :
6X! 6 >
2
$ c
L cL! +, ;3g %3 %#? 7

:! "! % /5 %3

. c? $ c,
! % I % :V
c !
(1) Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, s, 228.

(2) Köprülü, Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri, s, 75.
(F '* M) ' % /#) (1)
SS`
*L4 % /L5 %L %2 $ * b

! *4 H 3
+2
:V *#3 *#3 A! "# 1 4 :
j6$ %
0 7
*4 :1$ 0
L4 H
6 1 "2 ! '
3 #& "I
$ b
! %
5
.L#3 L2 IL L *63 - % 63 %
5 :V $ c #3

!3L 8+L *
0 ! I & X4 ()1!,
0
L "!
$ *4 4
3 +, &! % 63 % /5 %
L
$ *L4 3 3 8
84$ 3 $ /5 b & 8+ *
0
1!LV /L9 L % a__ % 63 % .- () $ 3
;3 %

% - I! 7
!4 % 63 % 1
! %-I - 1 ! % - %
5
3! *1- ' ! :
5 :V A! "# % /5 %
% *4
.: K *4 */5 -# c - I!
!9 7
! >+,

(2) Demir, Ebussuud Efendi, s, 229.
SSa

1 ,!#
" " 4

JD!(
:

.' . 4 JD!( :,- .
., . 4 JD!( :" .
.4 2 " K :. .

SSR

,- .
.' . 4 JD!(
:
. 9) 0+6 52 J : ,- $/
.# "* $% 0+6 52 J : " $/
.@(- $% "

# ?6 K E#)6 : . $/
. A2- 2 : 1 $/

SS]
: 9) 0+6 52 J :,- $/

'+ *
(! ) '%& "#$ %!
'0& "#$ -0(
! " '-.+# ) /" ',)

(+ !
- 2 -+ 3& !! )
1 ) "2
7& '5& 6 ) "2 '
') 4)
( 0
& + )9 :0 ;. + '1 *8! + 0
&
& & (
- 1 < ! 8 '%
@ )!
# 2& 0 1 < -> ( ? = '
28 & ' )) 2 5 % 7 6 ) 5 ) '())
+ % 7 '1 + (
! & + '2
4B )! % 7 ' *8! + ) A1 + .
& ) AC '?# . =2" ' 1
.
) 6 +
'0 .! ! E ! % 7
)
0!(
'8+ % 7 0!! ! I ( " :+ % 7 F )(
> 7
?#+! =! )(
5& - '()"A J+ 4( 9
'()"+( C ) ( .8 + 4)! 6 8 7" :6
"2 # ) 'B B! + 8 -L@2 ! )! + K5 ) "2
!6 % 7
) '% 7 - )
1 /! M) ?
.! % )) (
(+ ! ( -N '>(
4)
)> L %
- /" 6 '# & '()6 .
()
((! ) '* 457
" :6 4)
6 )9 8++ (Aydın-eli) +
4)
'()"J & ". 0 & '" *
7 !6 "
(1) Hazerfen, Telhisu'l -Beyan, s, 112, 197, 203.

(2) Serkiz Karakoç, Dosya I, Belge No: 6092, 1.
(3) Hazerfen, Telhisu'l -Beyan, s, 37.
.(K1 M) '2& (*)
.8 @] R6 & $ (F)
SS^
4 4) 0

5& '()"?( %+ (
'!( )& =! " " :5&
: % ( 66 # 4) '6 )9 8++ + )> %
'()"0 (" :% 7 )

" '()"J = & "
,2& M) + ) + 8+ % 7 # 4)

( L " + 4)) 9 ! ( (!" :( ?
- O '1
! ) 46 "2
+6 '()"2 0! )$! ) /" '4 )$!
.2
8+
) ( J = & P7
)5 ! ! '6 )

( F7! ). L
4)
1 Q"2 6 8+

) 6 '+(
7( 5
Z M
" :+ ? " WTXY/STU R 8+ R .
4)
+ ) & " : ?#+!
- '()")( ( ( J A#
1 < % 7 8 & )7 '()"% J. ) ' 2 ) ')
[ ) ( "2 '7 & 8++ ' 9 %! 7
! '
)0!L 8! O % 7
(
'()1
\ '
& 7 3$ 6 )
L '%+ -N '%(. =!
66
49 )7 8+ " L !.C & 45( )& & 1 < 7 %+ *)
2@ 8+ "2 2) ! 4)1 & . & Q"2 .
'-!
1
.( )% + M!
) )
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 2/170 md: 27, 4/299 md.16.

(2) Akgündüz, Kanunnameler, 2/44 md; 35, 2/170 md: 14.
(3) Menteşe Sancağı Kanunnamesi, Nuruosmaniye Ktp.,No: 4094, vrk 41/ a – 43/b.
(5) Ali Emiri, Kanuni, BOA., s, 157.
' " .(1\1 '1\ M '*L) '%F ? '(6 .(1 M) ' . /0 '(6 (\)
.(1\ M 'L) ' #
(8) Akgündüz, Ahmet, Osmanlı Kanunnamelerin Şer'i Sınırları, (editör.Kemal Çiçek - Cemal Oğuz),
İstanbul, 1999, 6/408.
ST_
:# "* $% 0+6 52 J :" $/
* ,+ *4 .
Y O?$ E4 # % 63 % *4 7- '#i
% 3
! 7 "# & . *- >
!9 1! 8$
3
7L- "2 %1 ": .
" *4
6 $ +,
! *-

-! :6 "#

*, L
0L G! # *- " :%4 " - " b *4 7
A Q! *4 - Q
'
8 Q
$ .
2 *4 % 15
1 L$ O?$ "2 ?! *N % %D0 1 4 '#!9 D K!! ?
:*L# L %-L 7L *4 >
+ -! V
9F K *4 $ () "...1 3
*L4 % %D0 $ O?0 :6! 3 #3 %
0
(7- )"
NL? d ! (: ) G? :/ %! *4 4

?! 1 4 '#!9 D
*L? ?! DN ! $ I
H
% :
N?
.()"%4 %
- ? + ! %0 - D
.
F L ! $ = % ! - U3 $ = % 63 % .1-4 2
L
9 * ,+ .
! 1<4 = 0 +, 2 = A
90 , +
%L- - *4 %- U3 "2 A$ +, $ G !# $ #4 1,+
I2
L "2 !! 7
>+, 2 % 63 % *4 7 7
4 3 ,+ ! $
L 1 :I$ *! 0 '
& 7
,& >+, :
%- % /5
"L2 3
1
!3! *! :/ %3 1,+
9 8$

!9 $
.1,+ ! # 3?0 %-
I
% *$ ,+ 1! 7

? :
V >+, *I3! % D- D *4
:1
(1) Kanun -i Cedid, MTM., II/ 326 . ; Mardin, Ebul'ula, md: "Fetva", İA.
(2) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 113. ; Gökbilgin, Tayyib, " XVI. Asırda Mukataa ve İltizam İşlerinde
Kadılık Müessesesinin Rolü ", IV. Türk Tarih Kongresi Ankara, 10-14 Kasım 1948 Kongreye
Sunulan Tebliğler, TTK Yay., Ankara, 1952, s, 433.
STS
% *# ,
2 e "
0 "-!#" "
N
"
9 / ! 3 ($
7L- "L# 1 % 63 % *4 %
*4 %
.1! 1 2 Q

*$ ,+ "# ! 1<4 /5 b A!4 #I +2 % #9 $ E V (

8$
L " :*! V
?! 1<4 I# 1#I *! A! % *4 7 %
.() "2 G+ 3 A! !! 6 ()" l %X >+, *4 % *$ ,+
:E7D
@Q-
0
W
H D$
K $ 8

$ = 0
N! G+ *4 = &/
$ ,+L *4 %;
: .
Y U3 =
– 84$ 3 $ /5 b
OL?! I#L L K ! c $ A
90 , + *4 .
Y "2 K
3 $
ZL -3 % ,+ *4 Z *4 * +2 I

! G+ "# 64 % $
O
L 8$
+, A
() 1 +2
N ,
; 6 $ :
%N %#3 7

d L! Z - - ()*- I# 1 "2 % 63 % *4
()
+2 L#I *L- C 0 * +2
N 7- :
N?
7-# K4! : Z
$ *6 I# *4 $ "! *
$ L3 $ 7- #3 !
N? d ! $ *- C +, () I-4
A!4 :
? K! *4 ! % ! :! $ * +2 I
!
L 3 !! %3 %#?# 7c
- 84$ 3 *$ /5 b
*4 . H Z *4 * +2 I
! , ,+ *4 ' 3 - "2 0 O?$
(1) Süleymaniye Ktp. Atıf Efendi, no: 1734, 179/b - 80/a. ; Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 108 vd.;
Uzunçarşılı, İlmiye, s, 201.
.5 : ()
'8! ' '() <** (: ( '(F[\) , 8 3- '$&8 (1)
7") " " '([FF) 4 4 4 '$&, .(1*\M 'L) ' '?
.(F\*M '*L) 'K '? '8! ' '
(4) Ebussuud, M'aruzat, 4/38.
(5) Tevkii Kanunnamesi, MTM ., II / 541. ; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 113.
(6) Akgündüz, Kanunnameler, 2 / 60 md: 126, 2/258 md: 32.
STT
+<L 2 Z #- X

X 7- %D K! 9 A2 %" ::
3
.()"*
()
7L
'L *L$ - 84$ 3 $ /5 b +9$ %- % *4
OL?$ ' *$ - 3 C?9 +1 " ::
3 *4
+ %3 %#?#

%0 %0 +, ()" %D K! 9 K % K

1 *4 c
4
%L#!9 0 3 $ /5 b +9$ %
?-# 7
% ! %
.(),+ *4 % 3 "!

(6k :e9 $% '6 '(6 ;&, '(0 R7 R7 ( :P $% ' 6 ()
:2&) .-0 > ? O > 0 I (& q 4
r 8 6 .
> n0 % )k o p m4
'KL) '8! ' " 7) % '(\[) 4 4 4 8 '$
.(1[1M
(4) Demir, Ebussuud Efendi, s, 231
ST[
@(- $% "

# ?6 K E#)6 :. $/
L A
90 , + *4 % 3
!
? 1 *4 % 63 % :!
:*# G+

:TB
D
:#$
& '
K ()%# G+ *4 1

% 1- 1!I! *4 % % KD
+ 3
(),
L @ L
L6$ 1 #3! 1 KD
+ ; 7 +9X
% $ #3
7- % /5 %3
:. - ()% - I! % # K KD
+ ?X4
5 0 G+ "2 % V D .
8$ :
.
% V KD
+
L1&! L5
?! *! :4
?! U3 G, G+ 4 $ Z/? d!
8VL :,! *4
3< ?
N $ ?- "2 *! 1 ,
L L 1 2
& 13 / 7
6 : 0 I/!9 $ :N E
2 "2
KD
+ 7- % /5 %3
:. %3 %#? .% Q *4 c
()
:$ %6/6 "2 KD
+ 7 *4
-
.
9 %? % 9 3 %
K > "# K$ :X
%L 15 : +L ; "# $

! ?0 ; K > "# K$ :X
.c-!
'\ 'N6 '$, 8! '1 '!"# B4G B: !* = ' 4 'NC ()
.(11M)
'? ' G ' '!#$ : , '(8 'C .(11*M) '= 'NC ()
.(FKM) '[
'KL) '? '8! '<H 7) 8, '(\) <9 $4 8C 'X& (1)
'L) '@8 ( '/"$ 8 / '([*)YB 4 '$%6 .(KM
'2"& A, % 2:' '([[F) 4 $ 'X .(11M
.(*FKM 'FL) '$, E 34B
?!&: > '[* & $% $% ' X: '$: >6% '$8 $%6 YB 4 (*)
:2&) .N" ':! W6& d9 '5! e& $% 5 & :
': >6! $% )
.(F '*M 'L ' '$ 8C
ST\
: +2 $ 71

N 13 H % 0 7$
"2
& 6 4 #!9 :
.() "2 8V 3 +, 0 3 "# E! +14 71
OL % "# 7

3! K %3 %3 "2 8V KD
+ ; $
13
! %
$ N! I p@ $
+, 6 *4 /! K
L! . E .2 $ ,

3 K4
U
N U3 *4 1D92 %
!
$ 1 8
! &! % ?! /! G+ I I
L- % F
- *4 7 KD
+ 7 ?$ .K! *4
! D!
'L L $ ()(#
L N 4 + ;! ) :"3!
L
L L K c '? K ! :6 +, *4 7
6 %?
. b2 # : .- c : ! Z I9
. $ $ *4

KD
+ <4 -!
L?$ %L $ +9X % 63 % .# $ "2 K
KD
+ % 63 % .#
:
L *L ""1!
?!9 " ! A 1,+
9 % 1-4
1 $ "# % 63 % .# +#!! + r 0 ()% 63 % *4 # :! *!
()*!
L L $ (L,RSa) *
'
* !! 3 6$
1D
L 1
6X! ,
? .#
6 $ *4 G ()"1!
?!9 Z

1 1 $ "# $
% 1- 1!# ! *4

1 % 1-
L L *4 "KD
+ " % 1- %0 >+,
6F $ ! % 63 % .#
L "# %#60 % 63 %
*4
8+ ! +, "2 K
! % 63
KL L D #?$ K 4 %#60 U3 H
+ 7
6 *4 KD
+

! ! %?9 % G, $ G+ I "#
4 %3!

3X
.(\ ' M '1 L) '/$ 8 / '$%6 ()

.K[ i '(,& N ()
(4) İpşirli, Mehmet, "Osmanlı Uleması ", Osmanlı, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 1999, VIII/73.
.([F1 M ' L) '1 2). (F)
ST`
C9" :*- C *4 . % 1 3! + ??9! %; :

30
.()"*- %4
3
3 !
L
5 .
: ;3! >-! E $ p !! %1 :
EL#3! L !1 $
5 "# " :- *4 . $ ! K

.()"! - .* Q "!
30 -! "# ?
$ %
X
"L2 8V .* c 3 .*4 %# *, %3

+ : +2 G+
+2 " :%9 7 *4 ,
E *4
+ G+ ()
;3

L1 ?- ()"% % %-3
# - % $ 7$
K 7#9 *4
$
:*L- C *4 . G+ 6
"2 8V! *! D %
3! %-3
KL! $ L# ..." "... .L 1 u3! *! .
! K "
L3 - "2 +2 :
I
- *4 . : $

*4 D 1 D , +, '1 ()"%
3! %-3
3 >
+! 3
L?
L & 7-
5 % 63 % *4 % 1
:L3 + () 7
c 3 3 +, "2 8V! 10 % 1 "#
"L# G+" :*- C *4 . +2 ! c3 % *& 1 % 63 -
.*L $ %0 % @ *4 7
+ % *4 '

$ Q! .0

+! +, ()" ,
4 8$ +9V 73 ! > O?$ "#
L1D
L L?- 1 >+, 6 0 O? # "# .
-! KD
+
KL
0 %- - *4 + >+,
6 % 63 *4 &/ .7

% : /?
I2 *4 %3 O? # .

2 %#? I# K $
0 0 % /5 %3

0 *
.Q
'9
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 3/ 110 md: 153.

.(11M) '= 'NC (1)
(4) Akgündüz, Kanunnameler, 3/192
.([M 'L) '? '%, '0 '(*[1?) 4 8 '$" ()
(7) Akgündüz, Kanunnameler, 1/ 372 md: 21., 2/ 312 md: 26.
STa
:E@,
:
& '
()
* 4;
Q
*4 # *3 ?! 1 4 '#!9
?
L " :, $ ()" :6 , .- $ * "# 3 ! " :-
L?$ L /L?$ L3 ?! ()" & 0 *4
$ .-
L6$ % %# % 3 ?! ()1! '/!9 K % 1- I!

*L4 :L6
L @ u :65 / O#? ():6 $ * *4 . %
,& % 34
.L
*L4 8$ ():65 K4 *4 / O#? 4 % .1- 8$
?0
"L# *3I - * $ :6 DN 7 /6 D K *4
N!
%L L 3 . ?! %!6 ! $ 3 !
! -! /4 !
. % 63 % *4 1!
6 %0 >+,
"2 ,
$
!
UL3 L9 HL *, #?$ *4 E#3! 4 ?! % ,$ 2

$ : 3 '
0 *4 7 % - :V U3 % - 0 :#I?
L- .% 63 "2 % /5
@ $ % /5 %! /# % - & *4
Q L$ UL3 %L# *L
! L1 %6
%
5 :V U3 :
!
L1!9 I
*63 - & *4 %
% - 0 U3 D

(
') @6 R6 )&C 8 ',%9 36% '$&)&C @9 4 4 ()
e! l" :
?!&: > 'F & $% P ;B P " % 9 'P
.( M '\L ' '$ 8C :2&) .d4: W6& ': ;
'(W: @ 4 564) ' ': @
8$ I&* '(F) 4 4 '$&)&C ()
.(\ M) '1[ '? ' G
M 'L) ': W: 8 'A9* @
A
* 7) '(\1) , '$&C! (1)
.(K
'j '$ -A @8 ' '. : .' '(1) < 4 $ 'X i (*)
"
: '(K) 4 4 "% 'XC .(1M '*L) '1[\
.(KM 'L) ' '? ' G '($& , ) > 564 )' '!#$ :
.([ M) '= 'NC
.([ M) '= 'NC (F)
'N6 '$ -A @8 '/F . 7) /# * '(\*1) $
'$, C ()
.(FM '\L) ' 7) % '$ .(1\ M '*L) '11
STR
L0 %L9 L I

+, *4
?! / %
f
$ "GL
! L" $ 9 "7
" !
? $ . %

.()
2 "2 1! *! I $ 8I9
*L4 %L-D4 % ,$ 1 ?! % ! : *! ?! Q $ ,$

:*63 *- &
:! J ! 0K M2
L L "L# .* .-2 7- >+, *3! ?! "! 7- >+,
L '
L3 , - C9 $ G+ 6 4/9 "#

L L L
1j$ % 8$
: $ * X #3g >
9 KI- u
K4 # K *4 E & *- $ 7- %
7L4 7L ! 7 ! ! +2 %- -! *4 >$ ! %-
%L 63 % *4 %?9 % ,$ 1 %X >+, ()!6
-
CL;?9 +L %# I % 7
90 1 KI-! : 7
! 1#
0
! " *4 I# c

2 - :
3 *4 c?9 c 84$ 3 $ b
L-# - +2" :6 % 1- D U3 - +, 4
+ ()"-
% 7 3 +4 c -34 > 3 "# 7-
- /4 4
A
L9$ DL *L4
+ G+ ".*
3! +2 6 K
X .
0 7-
$ +9$ "#
: $ , DN +9$ %
9 +2 :%X "
8$ ()"> Q$ A # &4
- : l
9Y
$ !

? G+ .G+ :6 "! ;* $ "# DN C9 K 3!
()*L- #L I## *6 *4 "- E#3!! %?9 $ " L
.%- 7-# ! - >+, :3
(1) İnanlcık, Halil, "Türk -İslam Devletlerinde Devlet Kanunu Geleneği", Osmanlı'da Devlet, Hukuk,
Adalet, Eren Yay., İstanbul, 2000, s, 30.
.(*[M 'L) ' 7) % '$ ()
(4) Akgündüz, Kanunnameler, 4/46 mes'ele: 28, 29.
ST]
:Y #1

M3
L -
! , G G# U - , - 3 G 8+ #3 ,
+ L ()% 1- ! $ "! *4 , %

0
6 .1- # "
$ %
L D " : *4 . -4 *4 7- >+1 %#6$ H

8L 0 ()">
L9$ :3I- +2 - 8 6 7 c
4$

L! "!
*4 !6 "# E *4
0 :6 c/?$ c
.>

! > *4 cj Hg p
9 QI- G+
:D
C0
#,$
MZ
*3! %+ 7.
()>0 7+9X *, % 1- - ,$ 7- >+, 3!
L?0 *L4 2 %+ 0
9F E %N
@ ()%? %D
C9 %+ $
'# G+ .> "# ,
$ % *!X $ # +, '/9 * %D

*L4 %L?9 % 63 *4 1! 7- >+, % ,$ A % *
,
L $ KI!L %

9F c2 2 1! +2" :G+ 6 :-3
"L# % 2 %+ 7.
, ?0 0 ()"%
3! %- 3 <4 > "#
L '
%
%
*4
, C90 $ X C " +2" :1 *
L +2 C# / +9X *- <4 %
%
- %
1! C9
L1 +L9X CL# "L# %L1!
!4 %
>+1 !
1! "# :6
c 6 ()"*-
*
L L
$ *N " : *4 . ,
9F
()
+2 E#! %1! 8$ .
G+ #3 -! !, c4
3 c
! c $ (9 ?)
(1F*M) 'KK* '59 '( 6 ' ' #$ # ' 4 $ 'X& ()
'(8 4 CC, 564) '1 B) '(\K) (B , C ' ()& (1)
.(FM) '[ 'N6 'RC 9& 89 $ 4 G
.(K* M) '59 '( 6 ' #$ # 7) ' 4 4 '0C (*)
'KL) '<"% " .(M) '7: *& :2& .C& 5&! &, '% 8 " (\)
.(11M
ST^
"#34 G+ E-! "! # " "# %

:6! "! * / +9V /4 1! !
.()"E
E 9 ?
:@V
0$
#,$
M;
L0 *L4 L

! "# *!X "! %5 .* *4 ?0 $ *3
L3 L L
9! G, %5 % *4 ()
! 1 4 ?0 7;

. L0 L
6 ! :
:X "# %5
?!-! G
!
>+L, "# % 63 % : - .: 3 :! : : :6
0
*L4 :L! %
7
*, 8 i9 7
" :G+ "# 6 % - D
6 7-
L?$ 0 ()"L *14 7
>+,
6 " ?0 *4 % *,
L- *4 A
9$ c
? 7- >+1 1;
%5 7
>+,
6
*4 I#
4
?" :*- C *4 . -4 :
-3 %-#3! A 6
O!4 K 1/@2 :
3 :
-3 %-#3! O!4 O X ^`R %
O!4 72 <4 H
' %-#3! - $ % S`

3 - U3
.()" 8$ *4 % -
:/L L-
!L4 L&! ()LI K G+ "# %#60
()
U
L3! *! D
Q $ U3 "8
#4 " 6 %#3 .$
N! $ ()%

. L0 *L4 ?0 7 "# -! %
5 :/ 3! : &! >+, ...b2 Q

.13 *

$ G, j0 %5
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 4 / 369 md: 33.

.(K M) '? ' , @8 '1 B) '() 8 $ 4 '$ ()
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 1/368 md: 1-22.
(6) Akgündüz, Şer'iyye Sicilleri, 1/13.
(7) Barkan, Kanunlar, s, I/LXIX.
S[_
:[.,
#
S ,
:G
& '
7L
2 ()I5
! 3 C 1 *! *, %#
O?
.% /5 %3
*4 *$ ?- O?

#N! %
! $ 4 3! % - *4 3I
$ A3! +2 G+ 6

3L0 *L4 9! 5 $ I# "# 4 O
*4 7 %3# "2 %
7
L9 L,$ 7

3! !
K4
*4 KD %
3 $
()
8+ '
H "# ! % >

3! $
+
()7
?
UL-
;3g , ;2" :# # "#?
1 -4
3! %? 4 #I
L 4 5 A$
+2 2 - U
3! $ *N /4 3# E 6 0 ()"E
I
?- "# .W ()
30
! /! "! %
E- % & %#?
: .
L5 UL3 :+L9! % 63 % *4
N! A!
N!
:L#3 L
3! *4 - U3 :3 G#1! d! E- 7

I# S\`[ % !2 O!4 3 % 63 % *4
3! E I! $ -4 7
4!
L! L1 K % $

?$
3! %-#3! - U3 O!
Q
L +$ S]a_ % % 1 "2 +, "#
! pN ! ./N
:L %0 "#
9 % ?! 7 3! %3 %#? %3
+ O!4
3!
:% 3
@ % 3 0 *4 - >+, 6 K 0 U3 G,
.(1M 'L) ':-

: 'XC ()
8 (X)& 4 '564)' 'J*$ 8, '(\[) ( 4 4 ' ()
'? ' '/ '(\K) C '()& :'(KM '[L) 'j '
(1KM '[L) '%,
34B ' @#*
7) (, '(K\[) 4 4 '( ) C $"9 (1)
(\ M 'L) '* ) ' .(F*[M 'L) '$, E
'e @8 $% X '(\ M '1L) ', $% @ '?)A @8 $% (*)
.W4: 4 E4 :X 0 '(KF M '1L) ', $% 3) @
8 '(d CC, 564) '' '(\[) ( 4 4 ' (F)
.(F*[M 'L) '" @#*
7) (, 'C $"9 .(*\M) '\ '59 '
(\ M 'L) '* ) '
S[S
*L4 L #
3$ &! K
*4 $ '
9 O+ :% 3 :
3
9 ' G I G
9
3$ '
9 K

.()
KL4
"L2
L! X#
I O 34 % Q 6 :% 3
@ :

L % *4 1g
! >+, +9!4 "# %- G
30

!
+3! $ %D0
: *4
0 G+ '
'9
L .()% L %L
*4 :
N! * 9! % 3 I 0 KD
"! %
3! :-3 1 # -! -# 9 %3 %
- !
-! 1!9
3! % > X! #! 84$ 3 *$ b A!4 A2 *4
I#L# *4 . ()- K! ! $ 2
3! %- '9 "#
'
L L $ () L! X
? '
7
?" O!
"# U
- :, L G# >+$ L .- 8
'
X *3
%
! %3 3- 1$ .
K *4 I
'
,$ $ % 3 X# *
p !! 1 *4
& 3 7
3! K! $ :
G+ "# . 1! 3 4

L1 OL
C ?9! 7 "# 1!#! %# 7 "# %4
,$ $
(E !)
:*!X 4
+ 8+ "#
%#6 : <4 #

9 $ #6 * b# ?- # b# /6 =S
.
N ! 3 # *4 E
9 $
$ Q
7
3! K 3 *4 # U
3 ? *4 : +2 =[
.# K K Q

"L# '9 8+

3 I#9 / 3 3 N I#9 =\
.*#3 *

(2) Öztürk, Temel, "Osmanlılarda Narh Sistemi", Türkler, Yeni Türkiye Yay., Ankara, 2002, 10/862.
(3) Düzdağ, Ertuğrul, Şeyhulislam Ebussuud Efendi Fetvaları Işığında 16. Asır Türk Hayatı,
İstanbul, 1972, s, 160.
(4) Akgündüz,Kanunnameler, 1/378, 379.
S[T
.()" +, "# #3
L,$ .L#3 % % - 0 >+, K % 1- ! :

$
:#L? .()*L3 * /
$ * 6 ? *4
6$
&
%L-#3! L1 $ ;3! *6 I# 1 *4 1$ "2 %
+ H %#
%#? G#1! E- 7
G+ *# ?! % +@0
:XL L! L
7L- #3" :!2 % \` 7 *4
Q
+L $ L $ *4 C- 8$ :6 +2 E
! :

%L
L! E %
- ; ()"1 ! $ ! "#34
L1 3 %L /L9 G+ ! .1/N!
! :/3 ,
3! % 7
L I#L#

L-! K4
! 1!
!
;3! E $ K!! I#
.8

%L $ :
?$ 3 "# :&4 % 63 %
9F
()
L3! +2 %
?-# %-4 - >+, : %3 %#? 1 %?9
L %L ,+ :6 % - 3 %?9 % "2 1# N! 3 >+, % #
(%L
) L-
*4 ;
L? 2 % Q! " :G+ 6 1! %#3

-!
GL+ '
L!- + 3 %
9 ,3 1+9X 4
9t 13 O
.()",9 %# *- - 6 %
4 ;
? !#
()
L-3 ! K % A

1 ! ' $ K E#3! 4 $
U
$ ! "2 ' $ ,+4 % $ 7

: *4 ' $
(1) Akgündüz, a.g.e., 1/378, 379.

.(1K*M) ' % /#) ()
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2/294. ; Akgündüz, Kanunnameler, 3/110 md: 153 .
(5) Anhegger /İnalcık, Kanunname-i Sultani, s, 67.
'(^ 4 564)'. 7) @
F ) '(1K?) % 4 '$0 ()
.(M '*L) '? '8!
S[[
L 1/L?2 ,
I! ' X Q! G+ '1 ()A
9$ U
X '
%! *
$ $ Q! 1 ! C 9
6 13 1/N! ' X /! "!
*L - A! % 63 % .# +9$ %
?$ 1 %
()
A
L9$ U
X %4 %
- ! > !4 A2 *4 $ 8+ (S\R\/]R^) N#I

>+, 6 ! b "!4$ %
? *
0 U
0 G#! $ ! #4
! K 3 % 63 % .# "!4$ I# +5 I
! : !
. $ "2 ()
I9
$ > .!45
K +, "# . '

5 ! $
-3 K 3 "!4$ 84$ 3 $ /5 b
%#?# %
' $ % G+ ()(S`\\/^`S) b
! I#
2
.%3
'8! '( $4 " 564) ' '0 '(*[1) $ 4 4 '$" ()
.(1\M 'L) 'KKK '?
W) " :& 'N
8 <&: @4: '$!&4 >6! X: I P 0 (6 ()
NC)B "'"jV! $% : , )" '" !&4 ?6 $% () L "'"X6 ; W4:
.(M '[L) '$4 ,% '48 .([KM 'FL) 5 '$ 8C :2& .] "e0A
(3) bk.Akgündüz, Ahmed, Vakıf Müessesesi, 2bs.Osmanlı Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 1996, s, 381.

S[\
: A2- 2 :1 $/
'
3 3 % 3
!
?
? = '
3 , = 73 '
3
L! L *L3I CL 4 4 % % % 1- ?0 /?$
L !-#! -3 : 1 %1 *4
-! " :X '
3 ';
3g ()%

'
L3 L 'L?! ().#3 U3 '
! 73 '
3 "3 2 ()"-
%L :0 "L# 6 *# *& '
"2 - % H 4 :$ "2 73
%L *L4 L- 'L "L# ! :*6 "# 6 D - "# ,
"3
L *4 D , 3 '
3 "2 -
H ()% 63
EL! () L3 QI $ 3 *4 8
, C9 '
3 3 * &
%?9 73 '
3 $ () -
? %3 73 '
3 $ #
()

L? L- /L - D- 8$
% 3 0 %# :
1 4 '#!94
*L4 #9 %
$ A
G+ ?9 $ '
3 $ . 1? -#
*4 u -
? >
! ( )> "!4X4 C9 '
3 "2 !
?
%?9 1! *4
? #9 , (
)G " !
5 E *4 % 63 %
CL 4
4 %
D *4
? 73 '
3 !

-
.(11 M) '= 'NC ()

'(X: 4 ^ & 564)
. <*. '(K1); @ 6 'X!8 ()
.(\ M) '[ '? ' G
.(1M) '1 B) '()& (1)
(4) Akgündüz, Vakıf Müessesesi, s, 216.
.(F1M) '!#$ : , 'C .(1M) '1 B) '()& (F)
(6) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/170 vd.
.1 :N ' % .

, (\)
.(K1M) '1 B) '()& ([)
>) ; O '3&8 '6 >) ; ?&4 : )H 8 ; 5 'U8 ()
NC ' - G9 <0 NC ' #$ :2&) .> 8 &: ?Os8 '6
.(M '1*L) '8 <0
S[`
*L4 7L3 '

3 *3 %jg 73 " :C G+ %# :
*

.()"*
:62
+9) :%
% Y "2 ! %3
# 3!
? 73 '
3 .1- !
L14 # >F
" : * H ()( #, U
$ '
3
$ 3
L? 3! *63 - *4 73 '

3 $ K *4 ()"
L! L- QL?! -34 ! Z/?! "# >! 1 # ! *!
= *L&# '
L3# *L-
L60 %# : 73 '
3 %

L L "2 :# *3 ?$ G
!! $ 2 "# C *63 - *4 =*1
"3
? *4 ' *4 "
&" %# KI 7- >+1 / ()73 '
3 #
'#!9 "*! " "3 $ @
%
3 / *4 "
& "L "*! " % ! ! "*! "
CL 0 %# ! -4 *#3 '
3
6$ $ *63 - *4 "
& " "3
$ ()I
:6 '
3 :6 " ()"C 3! '
3 3! " :$ "#
.()"*
:6 '
3 :6 " :*9

:-#
? 73 '
3 ! I

L0 @ *4
!
& ,+9$ $ 7
! 7
? 1 3 8$ %#N
jI =S
.( )'
3# 8
?3 , +14 '
3
#
! /4 2 % 3
.1 :N '

, ()
. i '< N ()
.(1[KM '1L) '>8 $% (84 :(1\M'L) '& $% 4 :2& (1)
N
8 E4 , <,7 & O '-: E4 @8 3$9 $% % ) ( :$V-, 0
:2&) .> %0 >& ;, I $7 , I 0 &B 'G <98
.(1 M '1 B) '()&
.*F :N ' % .
, (F)
.(FKM '1L) '0 '$" ()
.(FM '1L) '5 R) (\)

.(M) '1 B) '()& ([)
S[a
:/6L 3! G+ 2 7D *, *- 3! *4 % 73 '
3 2 =T
D '
3
! +9V *63 13# %
:/ $ ' : -!
"# %6 '
0 .
2 /4 # -! 3 13 G+ *4 D-
. - 3!

. 73 '
3 E I! U4
I
! $ O
?! =[
1L! I
-#
? 3!4 /5 Z
73 '
3 %9 =\
.()-3 %
0 K
: *4 '
3 %/ 1 *! I- ,$ H
+
L N! +<4 : G+ *4 %D 7 $ '

"2 ! ?9 C +2 (S
,+ lD 8+ '
3 $ C d! 14 C 2 ! 8+ '
3 G+
'
L3 7L
L! 'L $ 5 19 C 3 "2 1!
6$
*
L CL ! 34 ' *$ 8$
*63 - O
()73
.()'
3 ! D '
3 "2 !
%L - &L *4 $ 1! '

$ *4 7 :#I? U3 :#9 (T
U3 D
Q $ 6 % /5
@ $ % /5 %! /# - 7
L! +, *4
'
3 / % 63 "2 % - 0
!
? $ . %
0 %9 I
%! :V f
1L! *! I $ G
! $ 9
.()
2 "2
%L?9 A
9$ / .$ K *4 8
! % 63 % :3 ([
% Q!
& 1 4 %I- E
0 % % ??9 *
! : 0
% -#3! - '/!9 '
0 : 3 '/!9 0 0 3!

Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/169. .(*KM 'L) '. '4 $ ()
(3) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/169.
(4) İnanlcık, Kanunname, EI, IV/562-563

S[R
+L ! # %

7 1 4 *! % %
! O!
.() - >+,
%L?9 - U3 %#? E -! % 63 % :& : *4 (\
1!L 3 1 XL %L-#3! %L- L :! :34 :D U3

()E/L4$ % ()G
()
N 1 % ! 1$
.()=*#g

*4 A
? %-#3! - $= #
(1) İnalcık, md: "Kanunname ", IA.

(2) Anhegger/ İnalcık, Kanunname-i Sultani, s, 39 . ;Akgündüz, Kanunnameler, 2/383.
. 6& 'N6 ] '&
, ) $% ^, V9 4
_ t (1)
'T:& &8 8 '*1/[\ & &
, ; '& 09 6& $ (*)
'L) '
8 O & $% N (- <, :2& .&
, , ?&8
.(FM
S[]
" .

, . 4 JD!(
:

.4 2 ? " , - :,- $/
. L
0 - !C :" $/
S[^
:4 2 ? " , - :,- $/
L L3! : #4 7

% ,$ : + : 1$ 2 $ 7 +9! - ;
+, *4 !9 Z 7- 7# c# - $ 1 %
0
()1! %
# %
- # $ O! I# 3

L cLD - +, '9 " :%X >+, O! L,]^[ % % - 7 >+14
.()"-3 !3# c-! c+ 3
L&! 7
6@K :!-
I :3! % 63 % - % # CD?9 %1
*,
0 * : /? 9! *! -
- "# A!
: ! "# .W :& +2 0 >+, 1 3 %-
I K %1! ,

! %-
I *4
=:*! "# *, %
M:0V
:#$
& '
L, *L! .L!45 "# 7

- % 63 % *4 /5 b :? ,$ 2
%3
L %L$ "L2 Q
L # %
3 D# %
# K 8+ 1!
b L I## *
4 ()"0 %
* ,+ *4 7
!3 % /5
#I "# .W %
%$ % 7
? A! >+, A! , ! >
@ /5
L0 *L4 %L - :L L$ ! 3 E#3!! D I#
! %
A! #I % I# 7
5
!-! "! A! ! /4 % 1!
=: 6 ,
$ *
81! X *4 %1 A! >+,
L34 () =L- =

,
' X 3 *$ A!4 *4 . :#$
A!4 $ *3 %c 4 63

$ G+

? I# "# U
3
L-4 # 1
3 $ 1 # !? I#

2 > $ #! 3 *$
.c# c c
$ :
?
(1) İnalcık, "Kanunname", DİA .

(2) Akgündüz, Kanunnameler , 1/ 357 md: 68.
(3) Uzunçarşılı, İlmiye , s, 173.
(4) Akgündüz, Vakıf Müessesesi, s, 216 .
S\_
%
L3 U
0 l%
9 U
0 :%X" %
A! G#! :

. 6 ?! !# l' Q

"-X4 O! 1#,$ % #$ $ % @ 1

$ -4 %# 5 O!4 +2 :E
-
7L # "# % % & X G+ %

U
$ *14 1 $ *4 1
$ 5

A$
+<L4
3 K 4 /
c ?$ # "#
9 K % %3
9
U
0 L1# c 1
$ "# ,
$
,
X O! 3 1#,$
1- $ 5
GL#!4 1L
$ "# "% &" % 1 # K4 1! 1 6 1 $ *4 *!
L
4 73# "3
3 *4 X G+
1$ *4 !
9 *, % &
: ,
9 K /4 1 /
c ,$
.% %0
- '&
9 :0
"L! U
0 L! L L3 16 $ %#? %#N
%-
9 :*6
*L0 L - :
3 "L %4
3 % - :/ G+ ()1?
()
. +1 84$ 3
M:
:
& '
EL4 L 0 >+L, *L4 -! *4 %3! %-

I# %1 %-
I ! - :
&! : % ?! % ! '
& - D %3 %3 %#?
=:1
? 7 "#
0 +5 $
6$ 6!
#! J
=!@$

,K =
1 3# / 1! 2 "# - ! *4 7
0 ! % 1-
:$ 7 "# - Q +, &!
% X :N ? :'

E! C

=!@$
- M
EL G % ./ &3" G+ "# 6 3! $
N!
:L! HL ! + "# 1!@ ? :!
- 8+ F
? *4 !
?
D
L ,
@ E
I KI
9
%
%-#3! 0
(1) Topkapı Sarayı, Revan, 1935, vr 1/a .

(2) Akgündüz / Hey'et, Şer'iye Sicilleri, 1/66. ; Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 641.
S\S
L" :G % ./3 . C 6 ()% "#

LN L I
E-!! ?
@ 2 c4
$ c
:6
7
L %L9
N 4
I
E-!! c? 2 %,+ 7
%6/6
L *4 0 "0 ? *4 % ! + ()"%,+

L&3 *L4 L +, "# :N ? %
c$ &/! $ K I!! 6 F
3" :L,^S[ % *6 I# *4
:/6 ()
()" ; E!4 G+ # :6 +2 :

8+ C9 X!
L2 ,L +2" :*L- # I# *4
C G+
"L# I
E-! 3
# - c
:6

.()"%$ 'X
@ D # <4 *

Y D \
+
T %'
E! C !D =!@ ME
%L-#3! %
L 0 %4 6 F :! :7 7- U
*4 7
% " $ %+ ,$ V

9 1
9 U
0
3
0 >+, : ,
, .0
N! K ()* - :?
! + *4 ()Gj
" :G+ 6 c
-! '? ! 1$ %
7
6
( )
*L4 L %
%

0 %

* '&
9 ,
."%-
9 -
(1) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 6 / 226 md: 1-54. , 7/156 md: 1-58.

(3) Akgündüz, Kanunnameler, 3/88 md: 1-36. , 4/296 md:1-66.
(4) Akgündüz, Kanunnameler, 2 / 232 md: 3-4.
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 4 /296 md: 1.
'*K ' ? '@8 ( ' ': (, '(\) 4 4 I '$&9 ()
=(1K M)
=Hazerfen, Telhisu'l-Beyan, s, 112.: Akgündüz, Kanunnameler, 2/464 md: 3, 3/330 md: 123-125
(bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/172) .&
, $% (6 LC 'U& ;&, (\)
="O" 6 L" T" @:& @ 3C 3 u N"H :4 ? 6 ([)
=(bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/177)

S\T
I# $
0 * : /? : P '
/
S- M]
L %L3 %#? "# G+ *4 !3 % 3 %X *4 c 1-4 c $
O
$
L L
L N! 7
L N! % 1! 0 0 : ! '
&
8$
O
L! ()L- ' %X *4 (RR`/S`])
L4 5 8$
O
!

.()%- % *4 ' *$ 5

- % %-#3! - *, : $
*@.,

,K :
>+, 6 ! *4 0 4 1!- 7
@ %
3! :-3
L 9L! *L! ,
- % 4
3 D
Q $ U3 G+ "2 :-3
L % /5 %3
:$ -4 "" 7 E %
6
0 * : /?
L 1!LV %L 7
2 *4 %-#3! - G+
0 * "2 4 C
%L
5 :LV X -
0 * %I : /? $ #3
*L0
# + %

:!
?$
c! %I#
$ &! 'D& 1 4 I# 1!/ 1!

L %L 3!
? ,
@ 73 '
3 - 7c
%3 %#? "2
L Q +, *4 1! /? 63 I/ >
@ O! I#

'/!9L '#!9!
0 7 %D0 $ ;$ "#" :? +1 *I - -
%L L! : '
9 ! "2 ! G+4 0
-
?0
.()" 0 U3 *4 :

.p % :V 7
2 % :/ ! - Q +, :! 9
.L#3 4 0 $ -

?2 *4 - E

I!
L L- *6 - ! *4 7 % 1-4 D 7
.13 *4 .#3
! 1!V &! *4 % %
(1) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/198. ; Akgündüz, Vakıf Müessesesi, s, 216 .
(2) Akgündüz, Kanunnameler, 4/ 57.=
.% "#$
!
: .=
.([M 'L) ': 'T8 ) 8 ':*- '(\K) 54B '$9 (1)
S\[
: L
0 - !C :" $/
! " ! !

+- ! ./ !&! ' ! ( )
* ) * '+, ()$% #
5
23 4, !# '+*
0 )
! .
&1 1! *

()

90! !# *
.
0
7* * 08! !6 5
233
=1 7
0
<6
*
;6 7* !0 * + 9 %
6
!:
> !
! ;?6
* )
0
!* !
:* = 7
= !6 !A B
* ) /6 =1@ +- 6 ' @ !&!
C;6 6 = # C ()
* ) !0 ! 7* 6 6
.
!:
=1 '+ "
!&@ D
; ) D; D%
8

L *3 I +, = %
! = % 63 %N# %@ ? :! G+ 3
L!! $ L % 8$ -4 '
3 , K! *4 % ! %3 %N# %-4
KL! %L9 L- L '1 $ I K! %1 ! G+ 1#,$ %N#
4 I- 3 1
9! E
I 8X4 " : - O? 7

.()" %9 :
%L L >L O! I## %9 0 + 3! +2
()*3 L! > *6 $ "! K ! "! 1
#X # %@ ?
L
! L# #
"# .W
- 3 +, XX4 " : %- *4 -
(1) Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye, Turan Neşriyat Yurdu, İstanbul, 1971, s, 651.
(2) Uzunçarşılı, OT., 1/ 22 . ; Uzunçarşılı, Medhal, s ,90, 281.
(3) Berki, Fatih Sultan Mehmed, s, 110.; Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, s, 655.; Akgündüz,
Bilinmeyen Osmanlı, s, 42 .
.(*M) ' . /0 '(0 (*)
>& '()&9&) 9& 4 8 >& : ! '? > 6 > & &6 H9& X $)&9& (F)
=.>:"9 47 ? , d:O 8 '> 6 ? > & &0 H9&
=Akgündüz, Kanunnameler, 1/313.
S\\
"L! I5 Z/I? ! K Y $ "2 1 *4 3
.()"

D (I# ) > /- !D4 3!
%L1 %#1 ! $ 1 4 "

%@ ? $ E C
1& 4
%L L ZL %L @ *4 - ! . +1 *0 C $ %# 7 3

.() -! >+, 3 %1 : +, "# %@ ?
%
:# *4 :9! % - %6 %
! %N# :# "2
EIL "L2 0 # I# ! 3 ()8!@ %
N $ %
4
%LN# "L# %L
3 %LN#
6X! 7 &/ % 63 % 7 :! 19 %
3
:G+ 6 %
3 %
! :#I? U3 ! ! %@ ? *4 % 63
"F" %# ()(8
6 $ *@) %
3 %N# ,3 3 ()
%
! %N# "8" %#
%-I 9 "# :!
! *!
6Y ()%
3 %N# ( ) %# 3 %
! %N#
L!! : 3 %
3 %N# :- %! % 63 % 7 :! %
3
EIL >+L, *4 /?$ %! % - %
C? G+ ()%
%
!

F . ?!" :6 %?9 1!#I? K 1 "# :
!
F . # %#? - >+, "3 8$ ( )">
- >

L U3 .! 1 "# 1!#I? :
! (
? G#) 8! I#
L *L4
! 9! G+ 0 14 %
L1 L
! H -# %
3 EI %
! %N# 1 8+ I

Kanun ve Şeriat", 643. (\M) ' G '"' !"#$ #* , ' '$ 4C ()
Heyd,"s,
.09 8 ?) 7 , X]) P P (1)
(4) Akgündüz, Kanunnameler, 1/347 md: 1, 2/40 md: 1.
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 3 / 88 md: 1.
(6) Akgündüz, Kanunnameler, 2 / 41 md: 9 .; Akgündüz, Kanunnameler, 3/89 md: 5.
(7) Akgündüz, Kanunnameler, 3/307, 442, 487, 496.
(8) Amid Sancağı Kanunnamesi, BOA ., TTD, 64, s, 1-3.
S\`
()
L&3 0 %
! %N# #@0 "# A! %@ ? : *4 1!N#
. %
! %N# -! -# 0 *4
%L
:L# # :#! K %
! %N# % 7 6
X
:%
4

"ve bir kasabın (?- ) elinde ne kadar dükkan( ) varsa, narh verdiklerinde
bir dükkanda et eksük olursa, muhtesib(!) let urub habs() ede."
KL L3 *4 # ?- U

3 +2" :*# % - 7 >+, "34
%L# 7L >+L, *4 %
3 :# &/ ()"
$
7
3!
":L" (
3! ) "r
"L %
:# $ "" "!" "" "?- "
.%
(#
)
(1) İpşirli, Mehmet, "Osmanlı Devlet Teşkilatı", Osmanlı Devleti Tarihi, 1 /185, 226.
S\a
. .
K
.4 2 "

S\R
.4 2 " K :. .
=%L 63 %L *L4 % # % CD?9

+ 3 = O!
L "# ' ;
O +, *4 % /5 %3
- >+1 O I!

LI! + U3 pX % 63 % %
*4 3I $ G $
$

" :% ! */5 K
! :! *! 1 % 63 % "#
$ GL ()"KD4
14 $
G# $
.0 +1
I# : % 63 %
L 8L?! $ r
V %? A # + 6 U3
$ %3
% /5 #3 % #?$
? ?! $ %- :#3 1
%
L L#3 *4
6 ?- ??!9 *4 #
? 1
%L
*L4 U9 ,+9! ' c# %D 1 7
4 1 A
90 :
::/ >+, - :/ U3 1 % 63 %
:L GL+ "# %# ?$ % /2

? %3
*4 ,
? ! -
()
! :! U3 "# ! 7
?3 %
@ : #@0 "# % I
1I#9 - !/ - :/I? *4 %?9 % 1 .I9$ *4 3 1@
.# 1X ! 1! : *4 %
H 0 : Y
, $ XI9 C? 14 #?0 %3
.# $ 1 %3
*4
. ? "#34
C?# 1!.
/9
0 ;* % : /? ;$ 6 .V, $ -
%L? -L?$ 8$ %L L ?4 %3 XI9 1 !! %-
()
:L6 %L 6
! :
L3 U3 I#N 114 /9 % 63 % % #3
8 '(X4 ) 564) '0

'(\)( I 4 '0 ()
.(F\M) 'E C
(2) Barkan, Kanunlar, I/XX vd. ; İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", Osmanlı İmparatorluğu, s, 320.
(3) Barkan, md:"Kanunname", İA., 6/ 185,186.; İnalcık, Halil, "Şeri'at ve Kanun, Din ve Devlet",
Osmanlı' da Devlet, Hukuk, Adalet, Eren Yay., İstanbul, 2000, s, 42. vd.
S\]
" ()"
9Y 2 ,$ - 9$ I# " ()" % %
"
.()"
G# $
()
%L 4
3 -
?2 *4 3! % 63 % I/ $ 6 .V, -
: % #3 %? ! : % 4
3 - G#! $ % /5 %3
c 3

$ L L "L# ()% - - : + 7 %
- +9X! ,

L- HL
9 +, - 0 8
? 81 9
6X! " ,
$" E
!
*4

9F *
,$ % 63 % A - " :9
()"%L 5 (&4L)*L % V :! *4
3 7- *

O
? C 1 :X "! - >+, $

! $ %- -
.%3
# %9 7

: *14 % F
- *4
*L

@ :; % $ * "

" $ A
$ -
:L %? ! 10 7- $ %
:/3 *4 c$ !
()%
5 :V
5 I## % 7
4 *I3! : 2 % -
% L
7
L4 L V 7
>+,
"G 2 #9" $ &/ A
9$ %
.( )% 63
L#3
! : *! % #3
#! "
*I
" <4 G+ -
"

" :! O! (
) 6 0 E # .8
#X %

L *#3 - ! :! G#! '1 $ V >
@ !V *4
. * 0 1 *
! 3#
.(KM) 'C F 'X ()

.(**M) '0
'0 ()
.(F\M) '5 R) (1)
(4) Heyd," Kanun ve Şeriat ", s, 634.
(5) Barkan, Kanunlar, I/XVI. ; Barkan, md: "Kanunname".
(6 ) Heyd," Kanun ve Şeriat ", s, 634.
(7) Barkan, Kanunlar, I / XVI, XXII.
(8) İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", Osmanlı İmparatorluğu, s, 327.
(9) Barkan, Kanunlar, I/XVIII.
S\^
+2 "GL 2" 1 () 6 0

.
Y *4
! G, $ &/ -
'
3 G 9
$ I# <4 (Togan) "@!" 8$
" :!- A2 *4 -
L EL %L L$ "EL " (türe) ">
!" 2 % &
'L0
!L4 *4 6 /9 " :- 4 "@!" >
+ "G 2"
()"%3


7
5 7L1$ *4 0 "@!" / *4 %N D 7
! G#! :#!
$ %
L L - "L# .W ED6 & =.#3 *3 = c?9$ %

L!- U "G 2" A
9$ %- *4 .()".#3 : .
%
%L - :L >+," :"G 2" - +2 cF "@!" Z
?
%-
L,
!3
9F / % /5 %3
%#? 8$ 1 I-4 I# 7
2 "2 !!
"L# *L, %L- - ()"% - %
! 73 $ % #-! %

!5
1L? *L!-! %0 1! *! - H! I# 0 G+ U -
L- % CD?9 U
3! -! % /5 %3

.%
N %# %D
6 .V1 %- -# '9 % 63 %
>I
$
$ % 63 % ?- # *
! b
! % ,$ j# -
&L L- I
7
6 : :
+, 0 ()/5 G
!0 b
!
6Y :! G#! C?9 /5 G

!0 b
! (:/ ! " ) %
5
.()A
9$ %1 N "2 %1 "I F "2
2 6
! U3 * 1 *63 K
!
? 2
+L, *L4 XI9 Q */5 K
!
? 1! + *, *63 -
?
+2 %# *4 3 , , *4
3 - 1 $ '
3 %#
, Q
(1) Heyd, "Kanun ve Şeriat", s, 635 vd.

(2) İnalcık, "Osmanlı Hukukuna Giriş", Osmanlı İmparatorluğu, s, 324 .
(3) İnalcık, a.g.e., s, 324 .
(4) İnalcık, "Kutadgu Bilig'de Türk ve İran Siyaset Nazariye ve Gelenekleri", Osmanlı' da Devlet,
Hukuk, Adalet, Eren Yay., İstanbul, 2000, s, 21, 22 vd.
(5) Heyd, Uriel, "Modern Türkiye'de İslam'ın Yeniden Canlanışı", Türk Hukuk ve Kültür Tarihi
Üzerine, (trc. Ferhat Koca), Ankara Okulu Yay., Ankara, 2002, s, 215. ; İnalcık," Şeri'at ve Kanun,
Din ve Devlet", Osmanlı' da Devlet, Hukuk, Adalet, s, 42 vd.
(6) Köprülü, M.Fuad ," Orta Zaman Türk Hukuki Müesseseleri ", Belleten, TTK., Ankara, 1938, c.II.,
sayı, 5/6, s. 58, 68 vd.; Barkan, Kanunlar, I/XX vd. ; İnalcık, "Kutadgu Bilig'de Türk ve İran
Siyaset Nazariye ve Gelenekleri ", Osmanlı' da Devlet, Hukuk, Adalet, s, 21 vd.
S`_
L0 %- - *4 % #3 K % /5 %3

#
N .* *4
3 - $ &
F
- *4 7c ! $ I
! : >+, 6 %
% ?-
- - *4 c :#I? U3 !
N! K %
KL :-! 2 % #
4$ d! 1$ $ Q
c 3 :3 X -

:L&" :(Schacht) ":L " - >+, 0 :
0 U3 *4 % #3
U
L3!! $ I
% 0 1!
! *! :
N6 f! % 4
3 %
.%3 % ! 2 *, ":" - >+, <4 +, "# ()"13
(1) J.Schacht, md: "mahkeme", İslam Ansiklopedisi.

S`S
( ,!#
"/)
!

" "
:

K2 :" "/)

0 " ,!- :,- .
,
/9) 4 A9(6 4 4?* :" .
EB /) G ! 4 1 # :. .

S`T
, K2
,- .
:" "/)
0 " ,!-

S`[
. :

:

L& $ *, *! = % /5 %3

*4 *- - Q
2 :% - % 3

*L- - Q
L >
L N !3 % 15 7
5 8$ / , =*63 *-
7
eL %L-4 %L - 0 3!
? 1 2
& "3!
@ $ O ?

8+L
"3! , *- - "3 *63 *- & *4 Q
4 % 15
. % %
*4 % 15 0 s#
L1 . 13 *! - : /?

0 *$ Q
O
EDL6 *L4 L #
L1& % 63 % *4 I/
$ #6! +,
.%4 # .#9 1 X +1 1?

$ -4 ()%
0
L0 +L ! L &! $ "'

3 ,$" $ "
0 *$"L 7 #3 %I##
"L# . %D- % 1! .
Y 3 1! $
O
! $ (% 3I- ) %

-! $ 1 4 C *! D *4 8$
I! .1- K! $ %3 %#?
%
% - - : - 1 :9 *! %3 % /? "2 ! % - &
*L$ 7 #3 %I# : 34 7! % &! :4
?! $ % 1! 0 $
L$ 7! 1 ()"%
% " $ " - " $ "*4
3 - "L
0
CL? "L# ! -! "# 2 *4 I# $
0 * 0 $ %1 %3

%0 V &! >

-! *4 I# E C? >+, >
-! %3

.()% *4
9 3 E -! 0 ,
!
L 4 (>L ) I#L 63 '

*4 $ 5 %I 4 # .

3 I$ 3 I$ F + 1 $ ) :%
% Y D 4 C
L K +2 %3
%3 %#? '1 +2 ()(
0 *$
.0 &
, 5V
8 >% ?,7 X &
, <9 & :6 ()
" "1 "# " ' 4 & '$ .(\ ' M) ' ) ' (1)
.(KM) '\ 'P ' , ' ''
.F i '3& N (*)
S`\
.L#3 7
! "% "$ "*4
3 - " :! C? !
.,
!
0 * 9 *! D *4 1#3
"% % "L ! *4

"# ." :*- C *4 .
0 *$
$ ! $
4 4 C 4 %
d A2 73 % 1- !

'L I# I!L L -
7
1I %3
# %-4
- %# #
L- %LI %3
+2 ()" 14 # >F
" :H #
L
3 I$ 3 I$) :'
E6 D 4 C 4 % I#

L9 E L0
L! ( %
L) L %

:6 ()(
0 *$
.L#3 L32 7
?
3 1!
N6 %??9 %
0
%L& %L
I
L !
$ *
0 :6 0 .
-4 3I2 /0
.()"

$ &!
L- L$ L! /L9 8$ % 63 % *4 % /? >+, %

/9
L& L! *L! % /L5 %3
# 1!9 $ 1 "?$ :+ *4
3
L L U3 %- *4 :
&/ $ "! % 63 % "# 1 *-
Q
L# L1!-4 L-
! %
:
$ I# " :6
L 0 L&3 *4
- Q
3
0 $ K *4 ()"'

! *3 % 63 % *4 *
*4
3 - U! 0 % I#
>+, 6 % I#
0 *4
6 #- / *4 3! % - :
'9 u A
/4" :S`\a/^`[ % =*I#
0 =
*4 7
745
.()" - - - Q

%3
L# L1!-I i:L6i! *! %- *4 7
3 >+14 G+ "2 %45
"L# U
3! : % D1 %N ? ,
?2 1!! 3 ;$ g jV! .
N
.>)" (6 ()

.F i '3& N ()
(3) Kanunnâme-i Hümâyun, İÜ. Ty. No: 1807, vr. 2/a.

(4) Osmanlı Kanunnameleri, MTM, sayı, 1, Mart-Nisan, 1331,s, 49 -112 .; Velidedeoğlu," Tanzimat",
s, 162.
(5) BOA, Ali Emiri, Kanuni, nr. 157.
S``
!L? %3
# 1!9 X! 1 *4 $
+90 (*! ) /5 b
E I! *4 c
60 c?
0 : % 7
? % 63 % ;$ # +2 ()1 #
:/L L- ! 3 "*
4
6 "- H G+ *4 E i'9 % /5 %3

"L2 7L3 L63 "! C9 "# XI9 $ O ?" :% 63 %# %


"L2 L3
1VL &! *4 * 1 # *! % /5 %3
E I!
.()" * 34$ % F
- : Y
L1!
2 %L %L *4
D
0 *
F !
."3 +1 % 63 % I/
3! O!
%
L L0
?2 "#
?!-! = % 3
! %I# =
0 * : /? 2
>+L,
L @ ! A!4 1! .1- .
F "# %? $ - /34 7
# 7
! % : &! .
2 % /?
0 *0 % /5 %3

-! % /?
%3
L %LN *L4 #L0 +1 - K *4
0 *$ % /? "! A

%L " $ "
0 *$ "2 %
0 " $ "%I# E" $ "
0 * 8$
" % /5
:L *4 $ :#3! -4 *63 K
! *4
3! >+, 3! K "%

$ (3 & )"3 & $
$" :6 :
%?9 8
5 - *4 7
.()"%I#
$"
-
?2 *4 % 63 % I/ 1
*! : ,$
+ Y
:*# *, -! . *4 1!3
!
(1) Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, "Hukukta Tarihçilik ve Medeni Kanunlarda Değişme Zorunluğu",
Ankara Barosu Staj Konferansı, 6 Sayılı Baro Dergisi Eki,7.
(2) bk: Panaite, "İslami Gelenek ve Osmanlı Milletler Hukuku", Türkler, 10 /262 .
" ="
/& $1 ,%* 1 * '@4 4 $ 4 'X (1)
=.([ M) '[\ '? ', ( , '( 7 564)' '=

=Berki, Ali Himmet, Büyük Türk Hükümdarı İstanbul Fatihi Sultan Mehmed Han Adalet ve
Hayatı, Kurtuluş Basımevi, İstanbul, 1953, s, 101.
Sà
:C1B-
#B

^
=L
T? :
L % 3
L! Q
%4 E#3!! +, *4
0 *0 % % /? 2
DL *L, 7D D 7D D *4 1 I
% /5 %3
1!
*L4 K $
0 K
0 * . "# 1
! $ 1#34 Z *! %


.()%3
# %9
@ : - +, $ %I2 # "# D >+,
EL " % & K

! 1! /? *63 K
! *4 I/
-
0 *0 1 &! G

! : *4 %3 %#?# 3 $
$ !! *! "
:L %L-#3! %L&0 $ %L 9 9 L ?! :6 %3 O?
*L
0 L&! G
L :/ (-
) - % &! %

% 3
! : /? $ *4 G ...b2 %# 7D3 3 %

N %
#
%#L? "L2 !L! E # *-
, : *4 O!
0 *0
EL L1# L KL

@ d ! K - +, %3
.()% ! ,
@
:=
T'
A@ %/ !

/
V

L
R ,
:
%#L? EL -! %4

! +9! # I# 1$
"#
0 *$ 2
L2 %L
X %?9 %
5
! +9! $ % /5 %3
.1-4
- %3
=:*#
! >+, ,$ %3 O? . "#
L E
N! 3

3 A I- 6 :% 3
!
. # :
"2 -!
%
L D
L L 11 % G
?! 6 :%
!
L :V . 2 #3! :9
3 1!
N6 & $ % 4
3
.*!
.(*M) ' . /0 '(0 .(\M) ' 0

. 'X ()
(2) Akgündüz, Kanunnameler, 2 /232 md: 1. ; Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/199 .
S`R
L0
L
N6
7 E
4"
$
! P6 :%
3
!
% ..." :% 63 $ *4
()"
3# 3 A
-

.()"...
?
3 1!
N6
:
? -
=B
-
1
=B
- *
@ :

"L2 1!- 7
@ %
3! D
*4 :-3 ! %X %3
:$
%3 % 63 " "L 0 % D 0 ! 7 D-
0 *
.% 63 % *4 >3 . 1 "2 O! I# 1
: =L (
) $
?
$

T? :

*- & 3! % /5 %3

*4
0 *0 %9 : /? 2
L1#3 8$ = %L# L1 #! *4
9
0 * 7 %! *
0 *4 '
?!
()>
8$
1 &! $ = %3 %#? 1 4 '
?! 3! 6 %
U
$
QI5
$ *
0 !
! Z
I" :? $ *4 G+
3
.()"

$ &!
8$ #L# ' %! *

0 ' % 63 % *4 QLI5 & 2
*
0 1 3 * %
"2 1 4 '
?! E U %# 1!
G#
. ! % 63 %# % %
3 7 # 8
- 3 & +, ()%

% % 4
N *4
! QI5 & % 63 % *4 1 X! $ $
"L# 'L#!9 KL %
3 EI *4
$ 0 *4
.()
3 - 1?0 :
! *
0 >+14 #@0
(1) Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/199, 200.

(2) Kanunname , İÜ., 1807, vr 2/a .
.(FM) ' 0
. 'X (1)
(4) Kanunname , İÜ, 1807, vr 2/a .
@"#*
7") " (, '(K\[)$ 8 4 4 'C $"9 (F)
.(*M 'L) '[ '? ' , @8 ' '
'$
"% '$, C .(*FM 'L) ' @#*
7) (, 'C $"9 ()
.(\M '1L) '11 'N6 '$ -A @8 '/F . 7) /# *
S`]
>+L1 &! "2 K

4 %
*
0 & II9 "3 *$" A!4
$
& :! 6 *- # I#
$ "# . 1!/ ?! 1
4 %X
.()%
> !4 "# %4 %-/ % -
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 4 / 77. ; Barkan, Kanunlar, I/ XLI.

S`^
" .
A9(6 4 4?*
. /9) 4

Sa_
. /9) 4 A9(6 4 4?* :" .
:
.

- M
.% : ! E4 % 3 - 3 I/ K =S
:L-3 L "L0 %6/6 ? *4 0 *4 K G
!! =T

G+ %?9 ?!@
9
%
! '+- %-#3!
L? ! $ %1 E I! *4 %
% :-3
.%

L $ 2 !
! #! Q! *4 K !! % # % =[
.>13 %?9 '
& *4 K! I#
.c $ %
$ %
3 !! :4 %- 2 % 63 %N# :! - K =\
.- 1 *4 : *! - !3
- *6 I# =`
:
.

R.
- ME
!L1 L $ LX L- >

@ O! I# '#!9 =S
.%
5 :V :/ !
.(): %?9 K $ X *6 I# '#!9 =T
L '#!9 Hi! *6 I# *4 K
? *4 =[
.()"%
*4 "L * O! #
*L4 8+ %4
,$ $ *4 K! 0 # I# =\
.()O! *6 I# 1
.%- - K %
-
6$ % ?- %#? "2 !! 0 # I# =`

L?3 '#!9 *4 % 63 - 8
, '/9 $ ! # .W
. 0 8$ *4 A! +,
9 :4/!9 U3

(1) Akgündüz, Kanunnameler, 2 / 27.

(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2 /191, 3 /108 md: 153-200.
SaS

. .
>G ! 4 1 #
EB /)
:

."? , 4 2C :,- $/
.4 " 09) M ))B :" $/

SaT
: EB /) >G ! 4 1 # :. .

!

"
#$ %
&' %( ) $* +
. , -*.
/
:"? , 4 2C :,- $/
6. % 4$ / 2 5. % 1% 23 2

" # 7 $ 8#
1% 9( 5 $ /(
:%7
< / ; :. : /( , : /
, / : $ /( : ; =5> ?$
@5 A ;
@G
% @$
5>" :( 1) 1 B
A * < 2 1/ 3 : : ..." " %
& 2/
<& 3 A< H
/ 3% <
<
7 2 3% =$ I ,
, / 2 <<
(=I ") ,
% 5> 9(9 G 19

/
7;
.()"
% 2I $ ; #
K # % LJ%

;6 , : $ =5> 1
J%
/ 4
5> ()7 > $ : # 7, M&<G N N
K
%
21 2 , #
7 &
=+ 2, > / % G
. $ $ #$ 2 :<

(2) bk.Barkan, Kanunlar, I/ XXII.
Sa[
;
=/5 # $ / O $ ( @ O %
23 : /
.()A ; < P
L1 L *4 7+9! :

- ! %! * :
%L
!
!4L O L?! I# 7.
() 13 % I# :


*L4 *L3 -
! ()- *! '
3 G+ %
%
3 D

L 0 *L4 I# 1#-! + I

5
%
%L :L ! "# .W &! *4 7
% V
()%

.%#? .!
: ! "#

(
''- '() (* +',(!

&! '# &! %"
( 1 # 0' 0
/ .

#
- ()"

()"( 1) # 23 &' 2

4" :
-
"#
<( 2; 4
!( 9! 1
,
9! 7-8 9!

()+( > )# '
-8 / * /
' +! 4!=/
! 9!
<(
*
,
- - (
'
)
')
' 4!) +! 4;
.( )?')-! 0)

( FD-(3 E( (

D(> 2 E
CD
B A %
4C(- "
"4-3
" 4 "-
; % 3

'- E'
"

"+( >
" 4 3/
) (

)
' G1 ! 4-3 E
*- G1 -

.

()
(3) Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, 214, 219. ; Cin/Akgündüz, Türk Hukuk Tarihi, 1/245.
.#$
%
&! "

Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, s, 225 .(01' 010 / -)
(
* +, (')
(8) Üçok, Türk Hukuk Tarihi, s, 143 ; Özbilgen, a.g.e., s, 189.
(9) Akgündüz, Murat, "Osmanlı Devletinde Nişancılık Müessesesi", HÜİFD, IV, Ş.Urfa, 1998, s, 225.
Sa\
B A

1) "1' "+ > +'.9
"( D
( "B * ")'- "8) B A / H% 7 D> 3
'-
.()B A "
./ O
(INLK/IJKL)
:*! d1 K!

?2 % # *4

- ,

2 1- ?! 6 % - OD # * 2 % !
; ()%
7
NI %9
X * :% ! % - 7 C! *
"! 7
NI 1!9 (E )" " 1? $ 3 6 % - 0 #
? 4 ()"%9
!4 "
!4 #! 2
"
!4 " O ?!
&0
7
$ * O ?!
4
: + #-
"# % *4 ! <4 = * = 2
? 6 %
7
NI >!3
$" "2 #
6 : + #- G+ ! "*3
!4 # " :% ! 7
3 >
1&
& O ?!

! ! * 1
% N E-!! ... "
!4
.()"... (* ) > '

% - 0
I2
! % %4
3 3 +$
X
% 3 :, D
? '?! $ #3 4 - :
+ *!
*# 4 ?
! 2 H % D :4/!9 ! % ??9
:O !
Q < 9
"$ ("
I$ 7 :% (
( /5 :5
"23P " R( " " "
(1) Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, s, 226. ; Üçok, Türk Hukuk Tarihi, s, 143 ; Cin/Akgündüz, Türk
Hukuk Tarihi, 1/245.
.5
%
6 7 &,
:$
34
()
.= +
<
3;
:957 (8)
(4) Tevkii Kanunnamesi, MTM, 2/515 vd.
Sa`
: > 5 , O < @ O = (

J% 21 A
.() / I
*63 %- *4 -

?2 *4 I/
C *# 4
()* 1! $ & #@$ *- # I# 1 D $ "2 7D3

: H
"3! >+$ 6! Q! 6 +,

! *63 "
- = ,

= 1
N
8 *$ K - 3! G#

! #& #& > & ! $
+2
&
! 3 *63
#I *, *?
$
E
$ .
$
$ $ $
4
*- -! #& ! <4 *63 - +1 -4
E-

.()" #3 G+ #3 #4 0
* 1 I9

? C +, *4 Z
, ! .#3
V 2
K
! %I#
I2 $ %
%? ! *4 3
!
6$ $ *4 G
.1
0 * 9

0 . ! *! E : 2 :% ??9 (
."*63 - " 7 % 3 - : 1#?$ *4 *, % ??9
%1 >2 3 % 3 %-I *4

! % & % ! $
!4 $ -
73 '
3
!
& +9F "*63 - " %#$ $ K I! -

!
%
D

- E ?
!4 % *4 E %?9

6$ % *4 7
"*63 - " 7
<4 G+ % 4
3
(1) Üçok, Türk Hukuk Tarihi, s, 186,187.; H.A.R. Gibb-Harold Bowen, Islamic Society and the West,
London Volume One Part II, 1957, 85.
:&5 C$ D
E, 9 (0@B'/1'@)<55 9<, >

< , ?$ ()
0H) ) .F
G
C< G
C,
"5! 9 5 C
=.(I/-
=Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 2/671.
Saa
-# *#3 *- I! *, %6 : % ??9 - $ !

7 : *! % # % ?! % ! I
%3I! E *63
.()E *4
*4 "?
!4 " % *4 7 !! +, "# 73 E
? 1
3 6 (E ) 1? 6 *
*4 !! 0
6$
- !9 * - 1 # E? 4 = I# = "> " "# &0
#! % 3I- %?
!4 : ! !! G+ 7
NI 1 # E?
.() - >+, E4 1!

+9! %
%4 %

:F ,
+ *! 0 O % ??9 - +$ *# 4
% ! K

!4 $
U
$ .
"
# O? & - % # ?
!4 $ 2 1X "I?
$ "# . 1 4 "!

9 $ % , $ > C 9
3 $ *63 - - *I#
+9! 9 # I#
.()"> "# U
6 % *4 8$
8$

!
7 *, " E " $ " 7.

" $ "
4" "#
?! *! *, :% 6 $ (
, L< * - 4 -
+ 5 #$ *4 '#!9! 1 7
?
8$ = >L "L# &0
? 1
3 6 * 1 *4 p! KI!
.()G+ % 3I- %
!!4 7
NI * 1!9 1? ,
$ +<4 =I#

(2) Uzunçarşılı, Merkez Teşkilatı, 218 vd. Akgündüz, Kanunnameler, 1/84.
(4)Akgündüz, Kanunnameler, 1/84.
SaR
:4 " 09) M ))B :" $/
%L3
"2 # I# I# "#
3 - * z? $ 3
!9 !@ ? - %? "# /5 b %?
&! /2 %

%L *L4 1!

L /L5 b %V % ,$
$ +, % /5 %3
#

:%1 %V >+, "# '
3! , % 63 % /5
:

=.V
_ ^ :#$
& '

9 / *4 8/
3 /8
1 K

- *4 "/5 b " O#I?
1&
L1# %3L / *4
1 .1- "# E#I #@0 "# ()7
0
7
L *14 -# +, 1 # E#I +2 % ! * N 5 :6 % 1- 1!

%L *L4
L0 L %
%? ! ! % 63 % % !
L I# *4 *
"/5 b "O#I?
7
$ % 63
b " :*!Y "# % ?# !
K
0 O ! - C *4 . H PO!
L&0
? "# / .#3
? , I# #3 .#3 D
, /5
:
L .

D E4 14 Q
"! $ 1 %
1- $
.()"1
?!
*L4 /L5 b %V "# &

! %#!9 %
5 :V "2
>+L, : N$ "! % D :

- *4 c $ c3
8+ % 63 %
% - %

0 : 4 %V >+, X! (S^TT) % %V
.()
3 * %V : /? % #3
*L4 = *!Y *- C U

3 1- O ! %V >+, % ,$ *4
L- %L 3 % >+, *4 #3 " := "/5 b "?4 :! C 9#!
"L&3 7
"#$ +2 $ "3 A
% %!
*4 14 /5 b
0 PL1 "L#$ , 3 : ??9 U3 *4 %
*4 ! 14 0 "#
(1) bk.Uzunçarşılı, İlmiye, s, 174. Akgündüz, Murat, Osmanlı Devletinde Şeyhülislamlık, Beyan Yay.,
İstanbul, 2002, s, 29.
(3) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 153. İpşirli, "Osmanlı Devleti Teşkilatı", Osmanlı Devleti Tarihi, 1/269.
Sa]
L, D
Q
% :$ ?0 , "# % %
$
.()"(I# ) > 1 D
&0
, % D
/5 b
*L# *# "/5 b K 34 % ,$ ! /5 b % :

I!
"# 3 /4 %V >+, % ,0 ()84$ 3 *$ /5 b ()"84$

.
* ? *4 c 2 1$
:=.V
_ *@., :
& '
:3! % V *4 % 3
% % % % ,$ %V >+, ! 3 .$
%LD0 L! 7- 3! /5 b : /? O?$ G+ 1! /?
.()
3 * "!
+V .I9
%L
# $ %
$ I## . .!45 /5 b : /? ,$ .
: "2 A! -! %
D *4
*! ! .
5 I# 1 *!! *! %
D *4 6!! :% 3 A!
%-#3! A! ,
? *! - $ %3
# %c -4 : 2 1 -
*$ ,+ "# . #I! : A! >+, D G+ O#?

>+, *4 % %D0 , .6 3" G+ 6 .()%
.>9 j$ 1 # 7- I## c# A! Q +, ()" l %X
(1) Hazerfen Efendi, Telhisu'l-Beyan, s, 197.

%K %,5*", &
( 0@@/18C) <
, ! , %K
LK ?
()
, 6 <) N$
O5 ? K 7
?
5

?
?%K ! "+5!

$ P
F O5 +5! %K K
LQ (N$
"
& 9 $

% % (,5*
) % (
%K 95! O%

R O, .5
<S "5
T5 ; G R 5U 9 U & 9,
< O R
?
&,R< &
.(II-)
:T5
.N$
(3) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 176, 177. ; Akgündüz, Osmanlı Devletinde Şeyhülislamlık, s, 49 vd.
(4) Hazerfen Efendi, Telhisu' l-Beyan, s, 200 .; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 179 vd.
(5) Uzunçarşılı, İlmiye, s, 201. ; Karatepe, Şükrü, Osmanlı Siyasi Kurumları, İz Yay., İstanbul, 1999,
s, 156 .
Sa^
%XL *L4 c
L c % |C9 #I $ *, :% ??9 A!
.% 3
.L- %#? O
! % 4
3 D *4 .!45 /5 b : /?
1L
L1! DL *L4 %3
()%#!9 % :
5 %
%


b L ; #6 ()% 3
! %I# *4 /5 b 7
%, >+, I## 1 -!
.*- # I## ":
3 " 84$ 3 $ /5
:
=.V
_ :G
& '
13L! %#
*4 % 63 ! *4 O /5 b

*L6 O! 1 *4 1! + *- # I# 1 *4 G+
/5 b , # # *- # 0 # I# 1 *4 !
$ L L ! *4 34

1 +# 84$ 3 *$
%-4 !, 1 */5 3 7
%4/9 % *, % 63 %
/5 b 2" :/5 b *4 . 1!9 % /5 %3
# -
I#L %
% & - %4/9 Z 6 /5 b ()"/5 ,$ 3 b
.% /5 %3
K E4 ! "! ()% 7
2
$ *4
()% 63 %

?2 *4 /5 b %
6 U3 2
?4 "2 ! *! % #3 !
4 X! "3 8+
*I
Z
?
.% 7
2 V *4 9!
,
& %1 4 ()%
:*!Y .V, "#

(1) Karatepe, Osmanlı Siyasi Kurumları, s, 156.

(2) Cin/Akgündüz,Türk Hukuk Tarihi, 1/268 ; Karatepe, Osmanlı Siyasi Kurumları, s, 132.
(3) Hazerfen Efendi, Telhisu'l-Beyan, s, 201.
(4) Üçok, Coşkun / Mumcu, Ahmet /Bozkurt, Gülnihal, Türk Hukuk Tarihi, 10,bs, Savaş Yay., Ankara,
2002, s, 189.
(5) bk.Barkan, md: "Kanunname", İA. ; Heyd, " Kanun ve Şeriat", s, 646.
(6) Barkan, Ömer Lütfi, "Türkiyede Sultanların Teşrii Sıfat ve Salahiyetleri ve Kanunnameler",
İÜHFM, İstanbul, 1946, c.XII, sayı: 2-3, s, 714.
SR_
% 63 % *4 % :V A2 : /5 b %V $ #3

4 "! ! $ c- I! G+ % ? &3 /5 % +
.L#3 %-I $ I
+2 l* -
' 4 O ? 1 $
$
. cF
+ 6 ? *


.L$ L- %L- *L4 ! G0 P>+, ,
! % - C? $
*4 O
?
+ G+ 6
/5 b $ *
# I#
X (S`S]/L,^T\) % *4 ! 8+
% %-
L, +L," :? # I# %- *4
G+
9F 6 ()"0
L1 *L4 84$ 3 *$ 7
/5 b
*4 (% I# )
DL *L, '
Q
# 1!-4 :
!4 9 # I#

N

.()" %D %
:
"
L, "1L$
"# 1
9 $
! 9 *4 . 0 6 #@$
% /L5 %3
# 1!-4 /5 b - E ! 1!V *4 6!
UL3 *4 /5 b () ! *4

/5 b $ V
"L2 'L! A!4 2 7
# (- *!) * K
% - D
$
4 +2 % %9 *4 1 3! E ! "# +, () $ -
1!L? U
L! *L4 E 7- /5 b #4 %3
# '9 *
?
*L4 *I#L
$ K- " : X 84$ 3 *$ /5 b A!4 G+ %

:1 $ 7 :+9! /5 b % - : 3 $
,& ()"*

@ .*
"G/" "~$" ! 6 7c

I#
X - ! :X
. +, "# - ! #@0 "# : U3 *
0
(1) BOA, TTD, 63 nr: 871, s, 3.

(2) Osmanlı Kanunnameleri, MTM, 1/49 .
(3) bk.Barkan, "Kanunname", İA., 6/190.; Butler, Johnstone, Türkler Karakterleri Terbiyeleri ve
Müesseseleri, (trc.Hüseyin Çelik), Ankara, 1996, s, 61. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/85. ; Üçok,
Türk Hukuk Tarihi Dersleri, s, 146.
(4) Heyd, " Kanun ve Şeriat", s, 642.
(5) Heyd, a.g.e., s, 642.
SRS
L!! % I#L 7
5 L3 % : "# 1 &! A! K :X
:
3
@ % 1-4 D 1# :
3 *4 A! X c# %
%?
./5 r U3 A!4 %! *4
b L O
! % 7

% - :
N6 % 1- .
Y O
! :

GL+ :! % 0 - ' *4
4 5 8$
84$ 3 *$ /5
L?2 L#I : U

0 . 2 *4 % *$ 8$
84$ 3 *$ O
!
.()I# +2
N $ , $ *! *
f %I
L L
L?2 *L4 /5 b %1 %34 %# %
% >+14
.1! /2 V % 63
(1) Demir, Ebussuud Efendi, s, 224 vd.

SRT
) ,!#

> 4
"? '
* >

/ ?% K
:

4
"? ' :,- .
4

/ N% K :" .
E!
" 4 * :. .
SR[
,- .
4
"? '

:

.! 4 $* ,? , K2 :,- $/
.# "* 0 $%

92 :" $/
SR\
.! 4 $* ,? , K2 :,- $/
:% ??9 % 3 - :, D

"2 % 63 -!
% /L5 % "2 7 %! U

$ $ #2 8$ E2 :,,

M

U
fL *L- '? I

! - (% j!i) % &
% - & EI *4 : 3 8
'
3
! 3 +9X G+
L-# *L#3 *L- I! *, O?0 "# %?9 - $ "# +,

L 6 % 63 % :& # . %-I *! K # *63
:D E
0 U3 %-#3! - 6 D '#!9 *4 %?9 -
7L- .L#3
L I# : :! *! % I# -
.() b2... '
0 .- #3 %#I A! 'D&
KL! H
- +1 "! $ 2 -! H "2 ! - >+,
. ?!# -
%L 1- % 4
3 0 8! Q +, :

ME
.$ K *4 3 %
: ! - *1!! :-3 - $!
L?$ L3 4 :3! O! I# 1 *4 - >+, :$ %
L6 F L L 1$ P Q +, O! I#
*,L L- L1 6 %
5 & :V , ( 6)
0 #L I# + *6 I#
?$ (*I# )
=: - >+1 O ! *# 4 *- I#
?$
QL +L, L O! I#

?$ :
:
&L :V , ( 6) 6 F 1$ P
.*, - 1 6 %
5
(1) Hazerfen, Telhisul-Beyan, s, 182 -204.

SR`
:() :
L 9L! *L! 1!LV % 63 %# 8

5 & !
%I
! ! A! % %I
@ - >+,
0 * : /?
% 3 :$ 1$ ! %- 7 9 A2 $ %6/6 !! #!

0 ! ()&!
- $
- ,
(S\RR /]]T)
=:% !
H (T^ "2 S) 8! "

0 0 !
" H! :#$
E
% .
0 .
1 %
: /? : 4 !
.% 63 %# %
9 %
0 &# 0
# + %

!4
L %L3 %#? "2 ! *!X 2 %

5 & X - >+,
+L, *L4 ! /L? O! I#
% 3!
? ,
@ 73 '
3
.-
*L4 GL+ "%I#

X %-#3!
: !
! *4" H! :
E
%L-#3! L0
9F "3 1 4 ! H ([^"2 [_)
'
L3 %3 %#? 6 % 3!
? *, 1 *
%I#
X
L- [R
7 *, # 7
6 % 7 :
+, *4 73
L L
L ! #3 " :*# 1 4
-4 I# r$ ! "# C! *!
>L$ +, & & %3 %#? 0 D r0 ! $ 8$ %I#
1 - 6 ' :V!
6 :
6$ 7 >+, ;$ 2 ()".#3
6$
L, $ 1 1 '
!3 /
c ?$ 7 >+,
$ 14 %#!9 '
:*! "# Q +, *4 .

$ : 1 1# X! K
I# - 1 %#? % - % >+, 2 *

:, *# -
(SaT_/LL,S_T^) %L "2 D % - % >+, r! b
! $ A
O!
(1) Fatih Sultan Mehmed "Kanunname -i Al -i Osman", Abdulkadir Özcan, (Tahlil ve Karşılaştırmalı
Metin), Kitabevi, İstanbul, 2003.
SRa
% #?0 %9 % (S\[) L O! I# 74 3 19! $ *3 +,
'
L3
L @ C9 %- *4
+ 7 H " C9 %1
8+ "*# H " ?- +2 >
? *4 ( ) 3jg
+

L "I? >$ 4 O! I# 1
9 $ *4 p

.()"*# H "L
1 7 $ "
" % 3 ED- *4
*L4 7L bL 4 %! *4 7 %9 -4 ! ! G<4 G+
%9L >+, 4 %9 *4 2 7 : 7
+ 7 >+14 % 63 % :
$
"L! 8+L C9 % N# .I90 %D # ? 0 %!

@ %&!
@
* $ #3 +, "# 'V $ ! $ * $ Kj ?
U
L3 L14 7 Q E#3! 4 $ %! *4 !
1 ! .5 #3
1!

DL &$ G+ 3! E
N !
! *! % /5 %3
O
?
, - % /2 % % 63 % l%
>+1 - O $ ,
.L1- $ $ -3 14 c
!5 /5 b "#
'
3
:L, *L# A
% 1 *4 l 7 >+, *6 %/ , 6 l
0 +, 6
%9 $ O! I# 1 %#? %/ E "# .W 7 >+, $ *

.() % ? : 4
L ()L EF $ $
*4 > V G+
@ A
4 () $
- $
>+L, $ L 4 %! *4 7 %9 %? V ,/ . C9 X! 1
``\
%II9# ^` %? . %! 4 *4 % # %! *4 %& %9
%L EL# *4 p 1 K - >+, '
- A.F. L 7
V
:L # ? *4 %9 >+, 7
? $ >

- .*63 b
! %
SaT_/S_T^ %L % 8+ 7
@ *4 %9 >+, :9! # 3
$ %N -
O5
E, ? (K L %K ?%K ! ",%< V " , &
3* ,
5 ?
(0)
5 C 7 %
*

,
C, T
.(80@-)
:T5
.; 3K V ! 3K 5
(2) Berki, Sultan Mehmed Han, s, 142 -146.

(3) Özcan, " Kanunname - i Al -i Osman ", s, XI.
(4) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 1/312.
SRR
84$ r
V ? "! % #3 % "# %4
3 b G, ! 4 %9
%L L?! L! L! *4 SaS\/S_TT % ! D
8+ ()8
. 1
9! %9 "KD KD "L Sa\`/S_`\
%9L %L - % >+, %? :1 : %9 >+,
1&

, G D >+, 3 ().! %
6$ : 4 %9 %
- 84$
7
+L 7# % $
O! I## 1! %? %9 >+, :
$
I# $ "3 & &" 7 *4 7
%# 1 " :$
- - 4
/9 /4 %X >+,
! +2 3 +, j % .- G+ "2
I
L14 3L?
?3 G+ I
%X >+, E +2
?3 3
*L D
14, : N 1 "# :$ %# % % 63 % 0 ()"%X
.()U
0 *4 %# ./2 ,?- % /5 7

r$ $ . *N ,$ 0 % - 7 >+, :& -4 EF $ 8$
"#
* : /? 9 +, c
3! !- %-
9$ "3
9F C9 8$ $ I#
$ ".L#3
L6$ >$ +," :1 7
+ 7 *4
G+ 1 H
0
.%0 & % %/ $ Pr0 "! 7N ! !4$ .#3
'
+, *4 ,! "%3 %#? 0 D r0 ! 2" A
90 .
Y
+L9V! $ L %- % /5 *4 7 : 73 >+, 0 H
! %
:L 0 L %L .- G+ "2 % 0
?3 G+ '
&
! 3
.()%
! 795 % -! "! % 0
:0
W
`D7
6;
, O >5 0X@/ 5 5

< +5,
+5! WD
(0)
.(0'X - 0H

, K U :T5
) .
F
6;
(2) bk.Özcan, Kanunname-i Al-i Osman, s, XV. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/312.

(3) Kanunname-i Al-i Osman, s, XXX, XXXI.
(4) Kanunname-i Al-i Osman, s, XXXIII.
(5) Aydın, Türk Hukuk Tarihi, s, 134. ; Akman, Mehmed, Osmanlı Devletinde Kardeş Katli, Eren
Yay., İstanbul, 1997, s, 159, 174.
SR]
L- %-/ * *4 7

+
@ 1$ 7 >+, *4 G#
6 2
L,$ L L3 8+ "6 F *4 C 9#!" ! O! I#
#4 /
c ?$ ,
4 +2 7 >+, ! +2 % 63 *4 K

7
+ : % >+, *4 % - K $ #3 K ! *4 'V ,
+

L3! 84$ 2 - %3-
@ ? +, *4 7
:/ X! 7 >+, 2
*6 K %/ 1 0 G+ 1 # K - *4 7 >+,
+
.%D : %14 *3I O! "! E ! H "2 ! 8$
+,
X4 =8$
+, $ 6
6 = 7 : 7 >+, $
4 +2
DL
L0 $ r0 ! " % 63 % 7 : 73 >+, $ ,
& :#
7 $ 2 Q
'9 +14 .8
r0 ! , ?- "%3 %#? &# c&
:
1! - +, 7 $ O! I# +, "# %- !
>+L, L *L E H # $ 1 p- $
3! , 7 >+, 6 K O! I# :34 *! 0 *4
& 7
7

? /
c , O! I# $ G l D % !-
%L ! % '
&
I!

% %
0 *4
"L2 :L
3! ,L1 % + %4 %- /9 O!! % 9
! % 1 K!
1! % : "! .

0 795 % G
3 :
%I# "2 ?# :
%L
7
! '? +2 (S\S[ =S\_[) 7
! *4 0 >+, 1!

*!L ()>9$ >$
#? K '! "2 13 *4
0 ? % 63
! >+, .

$ O! I# $ % II- O!4 3 () "#
I# Z
? "2 3
+2 % >+, *4 % - 7 >+1 3
()
L 7 !9 7
"-! H %# 1
I % "2 -
I *4 O!
*4 3? !$

: 1 c
! "*! " 1I9 #g EF %
O5
6 Y (08I1/'10) S

&
%
,
(08I@/'I') G, < (0)
%
97! ?%K ( (0//I@) ?$ S
K N7! % ! G5 %
?%K
Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/142, 367, 376 .(0/@0/I@@)5

(2) Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, 1/328.
.S
,

?%K 6

NU ()
SR^
GL
$ !8 " : "#

"2 $
I
I "2
' L !*!L L " :!2 O!4 -4 "l7
N?
I $ 3? >+, 7
% N " : $ D- , ."1 6 "
2 ?- 2 # /5
- +2 !l *4 7 >+, 6 " ' 4 ()" %# ./2 %/ >+1 "0

I L #! ;<L4 +, *4 i'9 c$ &$ " :()"84$ * >" / %/3

L '
0 P% $ *4 gK! m o 0 Pc%-4 x 1 g? m +2 5
6L$
- % $ # H! " : 3
x#,$
o 4 7x
6
,m.$ 1! ,m1 7 ;$ kG :7
9+ ? *4x m
- ."
gi
L?3 GL+ 6 *4 .V, 0 P1 # 1

$ *4 ! 0
?3 *4
L
m g
m -4 Egi4 G+ +
$ i7 G+ ~+
$
m 9 <4 Egi4
L
! ()" '/!9 g0 :#!9 c- K! c
%L5 % 7
2 *4 I# 1! $ %
% *4 K! !
" $
*4 >9 % *$ + /!4 G+
N!!
N! K4 3
:L!4 L
L! *4 '/!9 ()"#!- $ e #4
9
1&
L5 A$
2 %c !- " $ c
3! !- % Z$ 12 %9 %#?
84$ * > % !- *4 A
90 , + %
- % K! ()G+4 %#?
%L# L& /L95 *L ! "# A! " :- H % ?- % >+, V
0 *$ +2 *4 I
! K 1#34 1!
!4 : *4 "! %! *3
"L# 1! $

83 5 $ $ 3 E-! +, % E
Le L . 3 34
,$ K4 $ # 4 E -!
(1) Kanunname-i Al-i Osman, s, XXXIII .(O

5 )
(", &

$5
S

,U ,
?7, , ?
* ,
,U ()
,
E,, Z 55
? U ", ", Z$ ZQ "5<

C, K

>5 9 0@B'/1'@ 5 &, ! ? U "9,",
.(0@- 0H)

:T5
.G R = 9$
T5 & & ! & !
.801 :
(Fatih) # 5 %
,

5< ( (8)
.(0@ - 0XH) 7
(/)
.(81I- /H) ,K ,
(@)
S]_
j0 ()"3 & $ 3# & ! Q "9 8+ Q! ! *-! 3
L % !-4 G+ 1 3 134
,$ 1 .
$ #
L N!
! 3 +90 K %
"2 ! 8$
+, D 3 Q
. '/!9

K 1-$ % 1!-! " 4 (`S "2 \_) 8! :G
E
*
3! *4 7
? %- :-3 >+, "7
? D
U3 :-3 U
3!
2 .%
C9! 1$ ,
- 7 0 ! *4 O ,
L *4 %
3! % :- 3! 1 D
# %
:-3 *N#! >+,
.%
:-3 + ! I

4 !
1!9 *! V *, %

$ :??9 !
`_=\T !
*4 X %
$ -$ ! 7
90 9 % 7
0 *0 %3

.()
G+
:(!" # ) :
L 8L!- L+$

L? 8+ O! I## *3 *6 - ,
" *- K
! +, A! %?9 >3 >#9 + I/ % #
K
L! % /? 9! *! : E#3!! *! 0 %4 "*, - "
L#3
L @ (,
L?) 1 ! b
! () %#!
@ 7
? : 2
0 *
L 0 *L4 L -4 r! b
! $ .O! 1
9 $ *4 $ !
L- +, % # H :
$ ()(S\]]/]^[) %
9Y 8 "0
:*! "# %- 7 a] ?4 %3
$ ! , ()>

(1) Şeyhülislam Arif Efendi, Siyaset- i Şer'iyye Tercümesi, İstanbul Müftülüğü ktp., no: 2226 vr.1/b-
41/a.
(2) Kanunname - i Al - i Osman, s, 19 vd.; Akgündüz, Kanunnameler, 1/317,332.
(5) Barkan, "Kanunlar", s, 387, 395 ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/346.
S]S
:L-3 L34 %

1 4 ! :(SS7 "2 S) 7 :#$
#,'
:L- "L# ! I

4!! +2 % *4 # %!
! % %
3!
.7#9 -! :- "# %
L !L! :L- L1 4 ! :(S\7 "2 ST) 7 :
#,'

L 3! !! 1<4 '+- 1 4 + *! !! $ ; G+ %#6$ ()!-
L $ HL 9 L EL4 " :
9Y 7
- :- 4
!

+L9X
L 3! :-3 >+, 6 :
;
9Y E- & .()"
4
.
L L1 # EL#I$ *L63 '

L3 *L4 L "# . ! D
2
L1 # *L L3 4 L
$ ;L HL! L 7 *! (7
)"
! "
L I-4 % C?- *4
?! 4 %-3 $ G+ *
3!
:L-I *63 K
! *4 ? +, A
9$ %
3! :-
- $
0 *
7 G+ 6
0 $ 13 %
3! :-
% 3 % C?- !-

L +9V *- G+ :6 >
3 $ ! '! +2 :"$ "# :? H ST
$
d +2 %$ 6/6 +9V
-4 2 :$ 7
@ 2 %$
%L$ '$ ! D # = $
d 8+ = I /3 #I! &3 +2
2 %$ 9 +9V %$ *!D ! 2 %$ %D "
" +9V
6$ $
.()"%$ 6/6
-4
L L $ 1

g +2 " :$ "# :? *! S\ 7#
9F 6
L 2 %L$ !D $ %$ '$ ! D #
p
*4 Z
I4 jg
.()"%$ 94
-4 2 %$ %D4 I!
%, EI! : 10 4 C?- %-3 U

3! - +, <4 !- $
+L9V L C!L- /
! +2" :$ "# :? *! S[ 7 E O!

.(81- /H) ,K ,
.(001- 1H) 7
()
(3)Akgündüz, Kanunnameler, 1/348, 349.
S]T
%D!L ! 2 %$ *!D

6$ $ %$ '$ ! D # 2 %$ %D3
$
7L >+L, :$ ()"
-4 2 %$ 9 G+ 2 %$ %D
.C?- + !
+3! +2 % :-3
9
:- "# ! (TR 7 "2 S`) 7 ! :G
#,'

.
%

*D K
! !! TR "2 S 7 %- %6/6 ? 2
4 ! *4
9F "3 =
3! =
3! :- = 0
6$ *4 = &!
%L
3! :-3 (:-3 ,
@) U
! C?- + ! %/
?3
.
0 * : /? 9! *! %
& H U
0
9 ! ([\ "2 T] ) ! :T

#,'
8+L
3 &! \S"2 [` () '&
9 *, 13 ! "Q
%$"

L 7DL %L 4
D
:??9 `_" \T () %-
9 *3
a] "L2 `T ()= G
g = ;
: %-#3! - :! `S 7
.G
D
#
N 7D % 4
%
9 D
&!
:(
1 ) $% $&% '*
L I# % !! *6 I## % - % >+,

.()1I K ! K 1 *6 I#

3 O!

, * ).& [* [5 & ? U ,5 , ES
?%K P
9Q$ ()
(.8I8- 3
,
Q&5

,) ."
! " 7

\5
?%K E$ ! (8)
.(8I/-
^<
6 $
%5
5 5

^ C5;K
:G] (/)
.<
5K
(5) İnalcık, md: "Kanunname", DİA, 24/335. ; Akgündüz, Kanunnameler, 1/346. ; Özcan, "Osmanlı
Kanunnameleri", Osmanlı Ansiklopedisi., 2/20.
S][
I#L >L 1 * *6 I# $ V
LN
K -" :?
+ -4 % 3 %- *4 *- #
L! $
+2
L!
& 3 *63 - L ,

; L 8 *$ 1
.()"

! #& #& > &

L *4 O! I## % 3 3!
6$ +, 2
:L % :- *, " % ;
g " :- 8!! *4 %
3! :-3
7L 9 6 !D /
c ?4 7
%3 $ %6/6 - +, ! .%
=:%j-g
:?4 %3
$ ! (%
) : :- *4 H! :#$
E
()L %L
:L- !! (SS 7 "2 S 7 ) ! :#$
#,'
L + ! %/

?3 !! *4 %
3! :-3# c ! ? +, !
L L?- # 9$ : "2
9
3! :- % G+
"L2 !! ? +, X4 #@0 "# (] 7 ) % 0 7$
-! $ ()(a :7 )
"L2 7
5 :-! %I :/ 3! U3 K O! I## % - %
.G+
!
!! :- 1 4 :(S] =ST) ! :
#,'
%
L L0 > 8!! O! I# - EI ? +, ()
+9V " :Sa 7 G+ "# 6 5 : /? 9! *!
3! :-
.()" @ 2 %$ !D C!- +2 9$ K#9 $ 3 u4

L :L- L *4 %-#3! *, :(T`"2 S^) ! :G
#,'
L *4 %
3! :-3 ! ? +, ()'3 ?N %

9

.8/I/0 "... 5*
, 97! C, < 7
RU" :' 3
#$
9 5 5 (8)
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 2/41. (0I :3
#$
%
9 5 5
)
S]\
72 $ %LI E
+2" :T_7 G+ 6 E

9
*4 I

4!
">L KI-! ? E
+2 !# 7 %$ +9X
3! *-

:L$ "# :? *! T[ 7 64
9Y E- ! %
3! :-3 * $
+9V >
3 K4 *-
, 9 D
#& +9$ +2"

."7# 7 %$
? +, ()"%
1 4" (\S "2 Ta) ! :T

#,'
+L ! L$ ? +, O! I## % - % *4

%L- G+ 6 c
3! $ % !- $ " %
" L 7 %
:-3
L!6 3
!- () [\ "2 T] *4 G+ *3 %

!
+, A H T^ 7 *4 H; #
3! %- ( [`) 7 *4 -! "#

c L KL! *L4 L4 H L
1! '1 %
3! :-3 Q
L?!# E -! %-#3! :.
5 "# (\S \_ [^ [a) : :#! ()
9t
:L 9L %L
@ % :
3! "# ([\ Ta) :!
"2
:L6
1! % :- # !
! 7$
$ : 'I9 % 9
9Y
L - +2 % 7 : 1$ %
3! :-3 >+, *4 &/ "% # E#"
"L# !L ">
$ E *4 >
1$
," :% *$ ? +, *4 1
"L2 2 "2
H3 +2

1 H O

":L- / D
-
2 :- K$
?3 3 *
@ 2
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 2/42, 44, 3/93, 4/300, 4/368.

- /H) ,K ,
:T5
) .G R %
P
N! U

*<! $5
()
.(8X
, 9, & ,
!" :(/) 3
S
% %
9 5 5 L< G R ? U QP, (8)
=."<! ,Q , *
=( Akgündüz, Kanunnameler, 3/91.)

01ITK C, 0

! "# ! + *K
.(8B8 - )
S]`
*L! 4
1L! ?
0
j+ >
+4
, +, 2
.()"
DL /L9 L ,

L
?3 *4 % - 7 >+, 7!
.U
$ *4 4$ $ E

1 H /5

,+9X L *L! D
L ()*, ?4 %3 ! :
E

: /L? L +L, *4 *
0
: %
*,
:L V O ! () K4! *!
*, %
%/ ! *,
%L - %L *L4
$ H6 +, *
0

>+, %I % - 0 U3 :! H E
! 2 O! I##
:*!Y "# *6 1 ! *! ?
=
L ! L,$ L$ L? *4 H!! (`[ =\T ) :#$
#,'
-
=QI5
*L4 L! *, : /? Z
*4 H!! (R[=`\ ) :
#,'
-
.4
?! :! *! *
0
EL %
L %
%
! ! (^] =R\ ) :G
#,'
-
%L
! L- DN %-#3! % - 0 U3 8!! :
. : "2 -! *!
Gj (:
) '&
9 *4 (S_a =^^ ) :T

#,'
-
= D L 7 " , *63 '
3 *4 = @0
(%

)
L I# *4 ? +,
.A
90 % 4
3 D
U3
.E
! % - > U3 :
+ 2 O!
.(//- 'H)
$ % &
,
(0)
"
9 7 ,
!
Q
S
O ! ,
:(sipahi), ()
. % ,Q 6 < >T K E_
* :T5
.
>T 7
? U
,< $
9 5
`%,
!
(8)
(/XX -) 01'1 3
,
Q&5

,
S]a
L? +L, L! "

0 *4" (ST[ =S_R ) :U
#,'
-
L3
G+ (C 3
3 %I ) Q $
$

3 % %-6 ,$ .0

-!
3 K ! : 3
6
L
L3 KL "!
3 K : ! % - :?
I

.()" $
L $ % 4
3 D
? +, ! (S\[ =ST\ ) :U
#,'
=
7
L
L @ D
L 3! >+, E %
% 4
3 ' ! "
.% % 7

7

!# %#!9 0 "# U
!
7L L EL- L? +, & (SaR =S\\) :T

#,'
=
.1D& (% 9 )

%L L
: E- $ !! :?4 %3 ! :G
E
I# *4 +,

#
@ $ # % 63 % /5
! *! ? >+, E
! % - $ U3 :
+ j2 O!
:*!Y "# H6 1
1! %
E- %-#3! - 4 (T_` =Sa]) :#$
#,'
.*
0 -! % %
! *
0 %-#3! 0
.
,$ 0 c?9 >+, !! (T_^ = T_a) :
#,'
'L? , = ;g3 %-#3! - 4 (TT_ =TS_) :G

#,'
. 3
!9 =7
%LDI %L?9 cL$ L? +L, ! (TTa = TTS) :T

#,'
% *4 ? +, ?$ 1 # 1 H ()% 9 ()G

.()O! I## % -
.G R *<! > ,! ! 6%

&T ,
K <
*< $5 ,! S (0)
.(00- 8H 7
)
.%5 3 = 5

^ C5 ;K !
()
S]R
E/4$ " % $ ? +, !! (TT^ = TTR) :U
#,'
" z
L " EIL *L4 %L?9 L I "# p 3! : %DI , = "
L .L6$ p L# % #9 :9 -! .V, - = #

@ ,

%L 1L +L9V! :L # *4 G+
Q/-
2


L $ "
L# "L G+ V
"# % "8
# " "! %I-
.()E
! O! I# % *4 ? +, $
L?- %4
% O ! 4 (T\` = T[_) :U
#,'
.-3 % '

Q
'9 1
? +, H ()I 4 (T`T = T\a) :T

#,'
%L??9 L- L K

- %3 I#
?- I K % F
.D

.7
5 "5
$; 95 7 (0)
S]]
:() . ' , - :+
I#L L A! #0 %

! G, % 7
?
*4 %!
! 0 # I# $ 2 *6 I# #
L L$ $ - %& : *14 7 % D
"! ?4 $

'#!9 <4 G+
@ $ $ K! -4 *- d1 : #! %
: ! *4 > $
.%4
,X %?9 "# :! :J $
L %L&4
6$ 0 # I# %- - %
- :
L
3 0 # I# <4 G+ K % ?- %#?
.*- # I# O! I#
:*!Y "# 7 % - % >+, !!
*4 %?9 0 O ! %- - (^ =S) J $

*,, -
. %2 I

4!! +2 %
3! :-3 1!2 I

4 !
L!
L D!L : *4 %
3! :-3 "# :! (3;M2<)

-
* *4 7 ! '+- %! 7 $ 2 ()'+- ()%
.
AL3! E *4 7
- %
3! %-3 "# C! *! (TS)
7 G+ 6
"# :;? +2
- 1 4 7
>
@ '+ $ ! $ '+- >
@ !
()
. !# - (%$) % >+, 6 *4 +9X
3!
L?N %
L
9
:-3 %-#3! 0 :! :(Z4 M34)

-
.E
I KI
."a
O" 9,
75
R (0)
(2) Akgündüz, Kanunnameler, 3/90 md: 12,14,18.

(4) Akgündüz, Kanunnameler , 3/ 91 md: 21. (1- /H) ,K ,
S]^
%L % :- *, (%

) 7 :-3 :! :(4<MZ5)

-
:% !Y D
$ !
"# -! %!
([R :7 ) /5 E

N KD "# ./ ! .S
([] :7 )
71 .T

(\_ :7 ) 73 7 .1!2 Z .[
(\S :7 ) c 7/? G
! .\
(\T :7 )
3! .`
(\` :7 )
N %
$ - "2 % 9 .a
(\] :7 )
N '/!2 .R
:L
I
L- *L4 % . : $ . K! .]
(\^ :7 )
G+L # *- %4
3 2 %- D
*4 1! O $ %&/ K
*L4 9 ,
- 1! %
3! :-3 %-#3! >+, K (`_:7 )
.()
* : /?
:6! (%& ) ' &!
9 - -! *! D
:! (9; M42)

-
% L $ :! .
- ' &!
9 %
K4 *6! 8+ '?
L?! $ : L H/L6 1# I3! 1?$ 8 $ %
3 *
0 Q
. +, 1! : %

*L
0 *L4 %-
9 - -! *! D
:! (a;M94)

-
.% 63 % *
$
6$ : *! %

D
L D L 7 " $ @0
! (2<; M a4)

-
L L ,
- '#!9 *! L * "y
m L G/!$
A
90 % 4
3
.K I-
"# 3
%
%
D
U3 "# :! (23;M2<4)

-
*L4 % $ H , 7-
%I
% 4
3 D
U3
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 3/ 93, 94.

S^_
:L! ()ED6
:/ %! "#
f 7i- +9$ D >+, 6
L
: P6
" :% ! A! 1X *4 :. H Z - %
"# $
+2
3 $ Z -
Q
*4 :E
-
"l
3
.()"c
3! /4 Q
!

KL %
L 6 A
90 %
D
>+, :! (23aM23;)

-
.( ) E *4 %3!0
(%L ) ! X %4

,X %-#3! - :! (3<<M2Z<)

-
:L (SaR =S`[ : L ) *L- %L4
3
3! :1 *! !
.(S`` :7 )E %
!
:! : : *! %#6$
%L L $ ,x ,k

$ ":"# :? *! (S^T) 7
:L ?$
$ ":"# :? *! (S^[) 7 "Q .8
7
":"L# :? *! (S^\) 7 " -
,I . $ % & : ! $
$
EL#
,$ $
E# *4 9! 8+ 9! $ j/
$
L L I ! $ .I0
$ ":"# :? *! (S^`) 7 "#
$ ;
G+ % & %1 %
K 4 O 2 "! .I$
! ! K $ ":"# :;? *! (S^]) 7 "1! # .
2 *4 -!
>+, 6 +, *4 $ % % @ *4 - >+, +, " .4 *4
. -
3L /
+ %Y 0 # I## %
!3 $ K I!
%3
E -!
0 * : /? "2 ! :/ 3! U3 K *6 -
*L- # I#
? *4 "0 7
! ! *, ()%-3 *4 ,?-

" &" ! # (@@B)5
> ,
,!
5 +5
(0)
.(8B0-) C, %
O

XXX/0/X0 ( ! >
5 :b)
(2) Kanunname, İU., 1807 vr 60/b .
?%K
(3) Özcan, "Osmanlı Kanunnameleri" , 2/21.
S^S
L ' ?! !

! % '#!9! (S[_ = `_) $ 2 ? !
! %1
I#L *4 H6 *6 ? U34 *6 I#
.()% - % >+, *4 7 ! *6
:() :/#

$ %L?9 % 63 % % 1 *# 4 U
3!
:D 3 % 63 - &! % #3 *,+
?3 3 *- # I#
?
1 $ 0 H
+9! *- # I# ! ! +, %! -
KL *4 1$ 8+
84$ 3 *$ 5
?3 b "# G+ *4 !3
: # 7D3 % ??9 $ 1 % 3 $ %
. 1 ?! 1# 3! -
L! *L
dL
#3 ,X %-#3! - "! 7 "# / E $
.()8
9# ' O #! % 1 7
-
L! L$ 2 > L$ L $ *- # I# '#!9

. &! !
%I#L /!L 3 0 : *- # I#

?$
L
LI! &!
6$ , 7 7 !4 *6 (S`T[/^T^) 7

:, - +, 0 -
:
! , ()(* 1 ) ! :I b U3 *4 "

%L- L "# % 1- 0 U3 !! %- 7 ([T_) /?4 (TS)
L1&3 *L4 L! *! ()7-
% X *1!! % D 0 $!
:*!Y "# ? >+, 0 # I# 1 *4 *! -
(1) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 2/45 md: 42- 168, 168- 252.

.0@BB ? U0@X 5 , 5 /B 3 55
%
5% C
()
(3) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 4/662 md: 1-12.
.% C5 ES
?%K a
$%7 ! "
7
:5, &< (/)
S^T
L D
L *L4 %2 >+, !! :(ST =S) :#
#,'
-
I
!! *4 %
3! :-3 $ I
:#! *4 I #
%L-
I A! *4
+ %- - ! *,
3 <4 %2
*L4
+L! *! D
U3 %
3! :-3 U3 :! 1$ 2 U
3

"D1 ! %-" G+ %#6$ "*6 O! "L %- -
.0 # I# - %3 7 *4 7 7 >+,
- *4 D!
:- ! *, (TR =S[) :
#,'
-
.C?- (Sa :7 ) :6! %
3! :-3 ! H %-
*L, "%L
L" :L- >+, : (aa=T]) :G
#,'
-
%L? L?- 3
?3 %- 6 c3 % % %
3! :-3
+<4 ? z# I

4! *4 %
%- (T] :7 ) 3
9

L! L *4 #? %- ([_:7 )
3! %-3 !4
4!
()
:7L ) L? 7/L? G
! *4 %
3! :- ([R :7 ) %

.(a` :7 ) *- %-4 2 E 4 $ 1!# 7.5 K (`\
.' &!
9 - -! *! ":
" : (ST_ =aR) :T

#,'
-
.
6 %j#N
$
0 *4 (S[T =STS) :U
#,'
-
7 ? +, ! @0 *4 (S[^ =S[[) :U

#,'
-
.%
"# %!
! % 4
3 D
U3 D
(* K!
) "

! >+, (S\\ =S\_) :T
#,'
-
.% 4
3 D
Q +,
L 7
L , "!
! >+, (S\R =S\`) :
#,'
-
*L, .! ?4 /9 * # . '/0 1 4
4!! %D4 %
D&
.% 4
3 D
A
9$ %

,
) . , *

,K ?%K * ! c

$5
5K (0)
.(8X- /H) ,K
S^[
D- (;
) G
$ ? +, & (S`\ =S\]) :T
#,'
-
.% .$ *4 %#!

>+L, L?! %L 3

*4 :(S`^ =S``) :
#,'
-
.%


L3 L
$ >+, !! (Sa` =Sa_) : /@
#,'
-
.()*- ! - +9V! *! %
*,
*L G+L 9

O ! 1 4 (Sa^ =Saa) :
#,'
-
*, U
$ "2 - #3 C9
, (resmi kışlak)""!
"L
*L4 1 Q!/ U
0 >+, *4 - + %
*4 #3
@
9
L?! $ "L2 3 9
%
>+, % ! 3 ().!
$ %-I G#! *4 , ! "# % %/ ;3 4
# - 32 9
L14 L14
$ s!
$ XI9 0 U3 14 U
0
L 71- ;
84$ 3 $ /5 b $ :6 0 uI9 8
,&
7
2 8$ "2 %45 l s! ' 4 ()> !4 "# .W
*4 1-#
.L G+ O G+
@ 3 % !
s! "2 % - *4
! % *4 :$ +9V! $" : 4
H *! *- C *4
+2 L! $ L #I
!4 *4 1# ! #
9
. D
@ - 34
7
14 ()"c
?
L *L, %I %

4 (SRS=SR_) : G
#,'
-
.% 4
3 D

L0 "L# 8!

! 4 (S][ =SRT) : T

#,'
-
.
! ?X %-#3!
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 3/106 md:123. 4/330 md: 314.

(2) Akgündüz, Kanunnameler, 2/158 md: 43. 3/106 md: 122, 418 md: 33.
(3) Demir, Şeyhülislam Ebussuud Efendi, s, 203.
(4) bk: İnalcık, Raiyyet Rüsumu, s, 593.
S^\
%L-#3! L0 %1! '

3! 4 (S]] =S]\) : U
#,'
-
. 1! :1 ?X
pL X %-#3! 4 (T_] =S]^) : U

#,'
-
:L L # ? +, ! 7 D! (%; 9 )
D!

! *4

! E4 >+, 6 :& 1#
/9
.% '
*4 3 , % 1-
L *L4 I# $ ! , (TS] =T_^) : T

#,'
-
.E ?# %?/9 6 , 7
(TTa =TT_) L : 6 T6

#,'
(TS^) 7 :
#,'
-
%L
D
L UL3 L-
$ /? +,
.E
%L %LV L$ ? +, ! ([ST =TTR) :

#,'
-
.KD Q $
! E %

3!
.()1! 7-

! ([T_=[S[) :
/@
#,'
-
:() :
L *- # I# 1 *4 % 63 % 4

3 - *6 - ,
.*- I#
X (S`Ra/L,^R`) * !
?4 &
L %L 6 L$ %L6/6 !!4 >? *! 6 $
:*!Y "# ()/
c ?4
8 L L : D
:- ! ?4 %3
$ ! :#$
E
L *4 3 :
*! : !
! !! > ?4 K :
.*6 I# - A! *, %-

(2) Akgündüz, Kanunnameler, 4/365- 402.
S^`
L
L :L % , *4 :& ?4 %3 ! :
E
*L4 L?! UL3 KL !

! c- 3 :
*! - 1! + *, .%

L 2 :
L$ L GL+ : "2 D3 $ - $ DN Q
%L
! $ .*L +2" :*# G+ *4 ,+9! : .
5 "2 (â ^`)!

+2 L :L '& 3 4 # $ *-
!4 *4 #X $ :
. L?0 G
!g $ : '& %34 # $ # 9 *4 %6
'

L3g %L6
"!$ +2 : '& "2 +D # 4 %6
:X <4
1$ %! 7
<L4 +LD L- L3 *4
3 #
9 %6
+2 1 2
.()" : '& "2 # G+ 3 % 7 , %
! - . ?0
*L4 c-L 3 :

?4 %3 ! %
V C!9 :G
E
:*!X 4 1! +# *6 0 #? *6 H6
*! (SRS) 7

+ C9 : E- %
# ! :#$
#,'
L : H/6 7 U

0 G
! " :1? *4 . +2 %
! *
0 Q :!
.()">
N "I3g U
0
, I +9V + c
:6! *! (T_^) 7

+ C9
,$ $ ! 8+ :
#,'
% *
$ 9 X! $ *4! +2" :1? *4 . H #
@ E-
+2 . L?0 $ %6
7 &! *- %4
3 ! %
! . $ 3 *-
L Q "! c
D +,
4
9F # , +9! $
*L- %4
3 1#X %
! "# &! ! . ?$ $ %6
G, +2 '
I0
L#I C9L .L +2 >
@ $ : '& G+ *4 9! $ F *4
L!4 K C9 G+ g $ %#? 4 "4! # %

K 3 4 %
!
L "LI3 - "# ? ! +<4 I# "2 *- # 8+ %
!

Sâ
: 7 >+, ()" %

! D 7- +9X 1? %
! #! '

.()*6 I# *4 7
.c! *6 -

! *, $ ? % -

L !
! 1#L L, ! *- # I## ( 6) 6 F 2
$ L *L6 L I# ?0 EI 7
? 6! , 1?4
I#L
"2 ! cF :
+ *! *-# "0 % 3
.0 #
*L, *- # I# 1 3 :. *! - b &3 $
+

bL &! >3 I/ "! >1 *4 :3 *! -# %^_ % r!
.()%9 %D E I-4 !2 ! *4 19 s# +2 - >+1 1 %?9

(3) bk.Akgündüz, Kanunnameler, 4/361.
S^R
:# "* 0 $%

92 :" $/
O! H +, 0 #I *4 %3

0 % 63 -# !
/9
L1 $ 1?4 !
! - %-
I *4
N! 8
, '/9 $ *#
*L14 L '
L& % I :/ 3! U3 A %#!9 -!
*4

KL L$ O! I# :# 1 &! %-
I *4 %
!
%L9 L % /5 %3
$ L % - 0 ;$ G+ O!
%-#3! *4 7
- 0 $ %
5 % 4
3 - *,
0 *
LX EL#3! L *L4 . * -
? 1 4 *0 K
4 % 1- 0
L- L %I! *14 D
%
9 $ $
3
3! :-3
DL *L4 %L $ O?0 3 "2 % - U3
! *
L- "L2 Q
L O = 7

= 0 U3 *4 j$ 2 ()% 4/9
L5 L cDL L H
,
' :6 * ,+ *4 ' 3
L @ 8$
*L! %#? *!! %3 D U3 *4 $ 2 ()(S`]/RR`)
4
*L
,+L % *$ 5 ,+ 2 - 4 # * ,+
+, % 63 - K *4 c!
60 ,+ , *! % 63 %#
.1 &! *4 * ,+
? I/ K !

,+L %L 63 %L I!

"2 ?! .* 7
5 :-!
.()% 63 % CD?9 A2 G+
! H *
(1) Tevkii Kanunnamesi, MTM, II/541 . ; Uzunçarşılı, İlmiye, s, 113.

=.(@BX- /H)
,K ,
.(X8- BH)
$ % &
,
()
=Akgündüz, Vakıf Müessesesi, s, 215.
.5
O%
5
V,
6,

$
(8)
S^]
" .

/ N% K
4

:
. F N% :,- $/
. 9 F N% :" $/
. + " N% :. $/

S^^
4

/ N% K :" .
L */L5 L- 1!#L? A U3 H +, !
6X! A "2 ?# , +# %0 U3

+ K
- ??9 * ,+
.*/5 -

:/L3 : L LD- "L2 1 ?! %
0 -! $ #3
1!LV *4 -! +, ! .1- $ +2 % # %;
0 2 :-
9Y . -! +, *3 ! /54 %3 / 1! 2
;L?! +14 :/3 1X : 3 !1 + U3 ,+$ "2
!
*L4 . H 73 1 :!
! 0 >+, 4
6 ,+$ *4 uI9
>L L1# 7L 4 G+L () (L3 2 5 :-#9 ) %
% Y
%L 63 % ! >
"3! 1# 0 ?-
L G+ *4 H K %# :
9F 1 "# 7
?!-
:% ! I /9
.@B d C

R
3 (0)
T__
: F N% :,- $/
$ c 1
! +2 7/? G
! %- G+ 6 1 # 7
- K % : 3 >+,

O
% 63 % *4 - K 4 ().1- % 4/9 %X *, /
c
:

3 7/? G
! !- , 0 PC?9 +1 % 8$
>
!9
L- $" :? 7/? G
! %- % - 7 *4
+ H () $ 7/?
7/? *
! #? 4
3 . 0 *4 p !! L %D$ ! 8XL
*L4 ()"%L c c

g K! *4 Og 7/? G
! "# U-g $
A
L9$ L *4 ()9 : #? "2 $ %3 7/? : $ A
90 U3
? G
!4 ? E#3! 4 $ ()%$ !# -
3! %- :3
L+ . () c
3! V $

1 7 .#3 E!4 !
4
g 2

1 *4 ? 8+ " :- +2 *6 I## % - 7 *4 73 >+,
%1 + 3! : 3 *4 %
3! :-3 Q $ 1# >+, ()"# O
.*63 */5 - :
, ! , %K * ,
:(@0-)
# )* +
. (0B- 8H) '( +5
(0)
XX8 %
O

(+
5,
% $4
,K b) 0 +, -# (/@B)
.(8I8- 0H)
0H) ,K ,
.(/B/- 0H) * -# % ! .* /( (
* 7 ()
.(8@-
(3) Akgündüz, Kanunnameler , 4/323 md: 228.
(5) Akgündüz, Kanunnameler, 3/ 93, md: 41. 4/303 md: 54.
.(8@- 0H) ,K ,
.(@-)
# )* +
(B)
T_S
: 9 F N% :" $/

&$ # ' !% #$ ! "

*
+,- .
- /0 ) # $ (
+,- 708 ! 1
34 5 6 6 1 2 + $
:6
:#
? :X
- - ()% *$ ,+ *4 '/9 /4 .1- % 4/9 %X

3 +, 3
*L H L ! %
3 U
0 *4 2
3 3 *4 $ ()*34 e
L X! $ 4 "3 "*9
()"
3 3 *4 " / 7/? #
L3 1 4 ()(:
6 *# 6) "3! ,
6

+1 1 ! 4 G+4
3 %
U
$ *4 : +2
6 "4
6 !

9 U
$ *4 %!
0
6 *4 <4 .* 1 4 %
9 U
$ *4 :
L L- ()%L $ ()
9
3 7 U
$ *4 K! * ()".*
- H) C, $

$ % (BI0)

,K ,
&
,
(0)
.(/B
@H) 011' C, $

01. % '( (B'B)> , ? +5
()
.(8I- 0H) C, $

2 !3 O7
5,
.(/0-
,K (5U +7,
P
K 5 :< ,

3* O, 3*
O < ,
(
(8)
(I@)%K , ! < ,
.L
3* # e V
G ,
a
.(8/I- 8H) C,

(O7

O b) 4 $
.B1 f
5
3 (/)
.(0B- H) 7
(@)
H) 01I C, ,
O

/5 / (@I')
LK 5
(B)
.(B-
- H) 081@ C, $

6
#( 0 (1@/)
,K , O
(')
.(IX
T_T
L #L $
9 KD 0 .* 4 $ "2 ,+ -4 () % 34#
()
4 % 34# - - ()$ 5 ,+ *4 c-#I
3 4 :-
*
$ : () ,
@ "! $ %
9 $ %
3 U
0 *4 .
3
( %L
9) %L
U

$ L %
3 7
A 4 L 1#@$ %3 % 63 %

AL!4 U3 1,+ '9 2 3
U
$ % %#? G+
>+L, :.L L %X >+, *4 $ 5 ,+ "# ! () G +F ,+ *!
@ "
"$ "7

" $ "3
" :6 %#!9 : :! %

L "
3 ? *4 *- # I# *4
G+
8+L L# %3! 7
" :(S``) 7 *4
H (S`^ =S``) *4 "3
L +9V 73 *4 ()".... #
34 3
9! U
$ *4 4 !
7 %$
- $ !5 3 %0
;-g $ 7 7
:

. +, ()7
!$ $ !
7 %$ $ :
H/6
: 1

? :
L1! *L4 pL 1!3

Q! K % 63 % /5 % 6 A
% *4
7
L! L3 %
0 .V, #
@ # 1! :!
cL 1 % /5 % '-! % !5 : 3 %
D3 %
-!
L-4 # # "# # #
@ 1 # c- c +V
1
! 1 % : + 7
!3 $ >+,
9 #X
9 I3!
!L "L# '
3! , # "#
G+ 1 !
.(/0 - @H) '( +5

(0)
.(8X@- H) 0/X@ C, $

0 !3 (BX) ! , a
,K
,
()
.(8I0- 0H) 2 !3 5,
( 8)
H )0/X C, $

(% b) ' "5 , 5 &,
(/)
.(8X@- H ) !3
,
.(0-
C <
7 g E
!
(R Q
!
h ! " : >K
( , %) $
?! V (@)
(İstanbul Üniversitesi, 1807, ty vr 59/a.) ." G%

R i5 K
" K
(7) Akgündüz, Kanunnameler, 4/ 314 ; Akgündüz, Kanunnameler, 2/58 md: 120- 123.
T_[
L G+ "!

9
9 "#
3 %
1
4 *4 % 63 %
,L&4 .1- % 4/9 %X >+14 % /5 %3

*4 %
>+, "# '
3!
,
9 "# U
! %
! %
$ * ,+ *4 %

L13 ,Lj" : H *
I9
8
! ()
9

L13 ,L " :A
9$ %
*4 " 16$ #$ ,4 1 # :
1 <4
9 2 6 %+ ,$

9
3 +9X $ N# ()"6 !$ +9
% U
3 ,
9!
?3 0 # E *4 % %

+1#4 #
3 # E *4 % %
<4
9 '/9 #9! +2
.()1 +9X
()
L "L!
9
9 "# U
! %
<4
4 ' *$ $
9
3 "# %+ ,$
+2" :?
9 ! *4 ' $
+ H 16$
,$ G+
3 '? 1 +9V ki6 %+ ,$ - %+ ,$ "# G+
9 $
L ()"
3 1 +9V ki6 1 # - G+ <4
9
9
+2

9
?3 9 ,
9 %+ ,$ E *4 -! 1
4
5
.(IB- 0H) 7 8 %
%*
:.X@/ 7
(0)
.(I8- H ) 9/5 /
.(8- BH) (1IIB) j 7
*<
R7! O, 3*
O 9$5 b
*
,K (
()
,K ,! b
*
,K (
&5 !

R7 &, K V " :

< ,

&5U , 9 5 7
*<
R7k 9 K ! K `%, %$= , b
,!
* &5 !
%! K,
&%K C &
l &,
%$ G R %$
5
< ,
."?%KS
,K ,
,U (5U (7d ? U &
l
5!
R7 ,K
a
,K
b
)
. :
; <
= !
(I@) , %K , ! Q$
,!
.(0B- H) C,

(5

. (X@- H) 7
(8)
.(I8- H) /5 / 5
.(IB- 0H)
%*
(/)
/ >L
,K 9 b) 2= 0 (0I)
,U , O > ,! (@)
.(0@X-) 3
V
% *S
,
(
T_\

9
3 ()0 %
*4 () % 34 () * $ 7 ,
*L4 L3 4 '/!9 +, 7
6 G+ /?$ -! , 10
9
L$ L ,+ 2 8$
:-4 "0 > !4 0 84$ 3 *$ /5 b A!4
A
L9$ AL!4 *4 ()"Q

@
9 +9V " :*# $ G+ D

+9$ " :% 6 > !4 *4 H % %#? ' *$ 5 8$
"2 K
%+ ,$ -! *4

9
9 ()" 4 '#!9
9
Q

9
*L4 %L 63 % :
!9 G+ 0 .
K *4 1 3! -! 3
%
L >+, ?! : ,1 : +
4 ' *$ O
! %X >+,
%L - L L * *3! L "

" $ "
9
" :!
L % #@$ -# *#
EI %?9 :
9
9 %
%-#3!
#L "L# cL
3
9 'D I % ! #
@ 1 4
E *4 -!
9 () + A
? %?9 % - : -4 81
+L
,$" :*- I# *4 . G+ 6 3 A
? 1
G+ ()"3 % *4 %
+9V! (*4
) 7
9
34
9

*L4
H %
1 +9V! : %+ ,$
9
?!
! % *4
%L *4
9 %# :!$ +2" :*6 I# *4 % - 7
.( )"% 6 %$
+9V
13
.L G+ 6 % 63 K 1!

+ -4
9 %-#3! - $
8
! %$ KD +9V
9 K % *4" :*6 I# *4
+L, (
)"7L %$ +9V <4 7#
9 8
! . +2 .* +9V
.(I8- H) /5 / 5

(0)
.(@8- H) C, $

)* (0@X) "U , a
,K
()
8H) 0/XX C, P
O
' (II/) a
,K , ,
,U #%$ ,
(8)
.(/I -
(4) Süleymaniye ktp., İsmihan Sultan, 223 vr .30 /b.
(5) Süleymaniye ktp., İsmihan Sultan, 223 vr . 27 /b.
(6) Imber, Colin, Şeriattan Kanuna , (Çev.Murtaza Bedir), TVYY., İstanbul, 2004, s, 54.
(7) Akgündüz, Kanunnameler , 6/545 md: 5.
(8) Akgündüz, Kanunnameler, 2/433 md: 3. 2/508 md: 9.
(9) Akgündüz, Kanunnameler, 2/434 md: 8. 2/508 md: 7.
T_`
*0 , %#? E -! % /5 %3

c
9 3 D
Q

L?3 .L#3 L
6 $ "! *

- !
4 '
.()
6$ 1 $

:

R.
@ P
G
:X

. # H
! *4 % *$ 5 ,+ % 63 % /5 % :!
L OL?0 = K!! 3 = #3 %
0
7- " :*- C *4
L! $ I
H
% *4 1 4 '#!9 D *4 % %D0 $
*L4 13D
L 1! 1!4 % /5 % *4 - #
@ $ ()"DN
% /L5 % *4 -
@ #
@ $ . +2 $ 1 4 H
!
L3 G
! +2 l H
!
'/!9 K 14 % 9 :
l %
! >+, 4 !6
$
() ()
L1$ + $ X! #
@ H
! *4 %# % 8$

L H
L! :6
! I
! 10 ,
:#!9 2 1 4 6
!
L #
@ H
! *!-! *! C? 3 G+ ! #
@
$ C? 3 3 4 1 4 O? Q2 C 1? ?9!

IL L6
! 7L %# ,$ $ ()" "! !# ,$ H
! " 1
HL
! "!- 0 >
@
! $ "# /5
%#L H
!
L6
! #L $ L ()"K E-! "# - 3 4
.:! $ ,
:#!9 . 3 13 H
G+ #
N4 3 13
-) 01I C,

D ) !
>
1 );

,K
* (0)
.(0I1
C, O4

(< b) ?
=1 (BI/)"U , !
O&

(8)
.(0'- 08H) 011/
0H) C, P
,
6 @ ! ! (BX) , a
,K
,
(/)
.(@@@-
.(B- H) (1//) j$
O

5 -# A
(@)
.(/B- BH) !3
,
(B)
T_a
()
H
L! /L4 #L
@ H
! *4
! I
! -4 % $
10 P1 1 4 6
! /5
*4 *+ X!4
'/!9 % *4 ,
0 " : L
L- L L 6
!
'/!9 % *4 7
*4
.()"%?3 KI *4
6V
'/!9

$ !6
3 $
! /5
*4 X! : % *4
>/L "2 !
! K
i! () %# () % 34# - $ *4 ()% 8$
"#34
()(L1#,$ "2 :0 V! $
X 2) :"3! "# .W *4 ## E
.!6
"2 #! >/ "2 !
!
!4 X /5
9 "# .W
()
L

*4 !6
"2 !
!
! X! : +2 ,34 % $
L! 1 2 j#! % /5
"2 !6
*!X "! 5
X "# &4
L3 *6 ? *4 *4 . +2 %X >+, *4 % 8$
*63 -
I# *6 I# * (T_^) 7 *4 " 7
$ C?9 "
L . $ 3 *- % *
$ 9 X! $ *4! +2 " :? *- #
$ +2 . ?0 $ %6
7 &! *- %4
3 ! %
!
+2 '
I0 Q "! c
D +,
4
9F # , +9!g
$ LF *4 *- %4
3 1#X %
! "# &! ! . ?$ $ %6
G,
%L
K 3 4 %
! #I C9 . +2 >
@ $ : '& G+ *4 9!
*L- # 8+ %
!
!4 K C9 G+ g $ %#? 4 "4! #
.(818- 'H)
$ &
,
.(01I- 'H) /5 / 5
(0)
.(8'0- 0H) 1 6; ); ,
()
C, $

(^%K b)
% (0X0) ! N C,
,!
(8)
C, $

6
# 2 (I1')> , +,
.(0I'- H)
.(8B- 8H) 081I
.('B- 0H) '( +5
(/)
.(0B@- 'H) / -#
%
,
(@)
.@I f
L5
3 (B)
.(01'- 'H) /5 / 5
(')
T_R
%L
! #! '
"I3 - "# ? ! +<4 I# "2
.() " %
! D 7- +9X 1?
L H
5 L KL
L '/!L9 <4 % 63 % - 7 >+,
%L L? *!XL "! 1 # & ! ># "2 X! %
!
! X!

71L L#- = % 34# % # c4/9 = % $ % - 7 *4
1& ,+9X
"# 13 A
? 71 ! *! * H X ! 3 13 "# +
.()U3
:1-
? :

!5
4 7+9X %
*, :Q
*4 (). %-! :%N %
.() *4 /5
*4
V

9 :#$
"2 -
9 $ +2
9 * $ *, % 4
"! % /5 % % 39 + #
@ 7+9X $
%
8$
# 1! *! U
0 "# +9V! *! %
*, U
0
9 :
.%

9
+ ,+ "2
! , () #
@ 1#,$ "-! #? $ 7
%L
7
5 L 1I- "! % 63 % X! + % % :
. :
: 1-
E
1!IL9 14
L?! 1! L - *4 %+ ,$ "# -3 % !
.%
3 %9 1D2 /5
*4 ##
(1) Akgündüz, Kanunnameler, 2/ 69, 4/ 395.

.(08@- 0BH) 7
()
.(01'-) %5 = +*

(8)
.('@B- 0H) / -#
%
,
(/)
.b,
6<
(@)
T_]
EL! I
>+, %
7
+ z# -3 :% # ! 4 I
!
"L0 L %L +L9V! % %

,& *4 (), + K *4 1 #
L L L10 ()
b 3 1 # E?! +
I#L L +9$ G+ % 1 # ! /4 !- ,$ 10 . 0

*4 C 9#!" *4
G+ ()"... .
- % +9V! " :? 4 0 #
sL
L @ 7$
"# (% )
9 " :%X >+, !! A!4 "6 F
L @
L - L %LI9 L KI- ,
73# KI- 3- "0
.()"3
:7
1-
*
L +9V! $ ' *$ % % % *4 % !
.()7 7
%
9F *4 !4 % 34 $ ()%
1 I$
"L2 ,
L-! U
- 1 +2 ,
- *4 .1- '#!9 -4 % $
%L 6 *N +9V 4
- "N , %
-! () % 5 8$
( )L,

6
- ,

%3
$ I! ,
3
$
.(
) % 63 !! +,
:1-
&

(0@@) , %K , 5

.(''B- 0H) / -#
%
,
(0)
, (jQK a
,K+5
, <
b) 0 * 6

.(B8- IH) 3
35 , P
=.(0B@- 'H) 9/5 / 5

.(08@-) 2= 0 > ,! ()
=Hazerfen, Telhisu'l- Beyan, s, 112.
. "
e R
!
! 9 5 5" O,
C
.(0BB- 'H) /5 / 5
(@)
.(XX- 0H) '( +5
(B)
.(0BB- 'H) /5 / 5
(')
.(0BB- 'H) b,
6<
(I)
(9) Hazerefen, Telhisu'l – Beyan, s, 112.
T_^
A!4 *4
+ , 7
/5 ,$ I# O#? "
Q
()
%L L E/40 N % +9V 16 8
#4 '$ 6 "*! "
.
$ % *#m g
,/$ % 63 %# :39 *! Q!$ "# U

%
9Y Q

-! ,
%3
$ +9$ # (%$ S^_ %0 3 )
,
\] -
L3 "2 3 ! 8+ = "N
,& *N "# >+, U
!
1
L,
T\ L # 3! I! = $ 'F 7
G# $
L 8+ , I!
1 ,
+9V (% *4 %$ ^_
6$ 3 )
L L,
ST
- 3 "2 3 ! 4 3 N
.(),

1
:D
#7 #-
L 1!L? %L+ ,$ .$ ! "# C

! % 63 % :
%L 63 L & 3 1 # !
! ! + $ 1!
1!
! &
X $ 5 "#" :$ , . +2 .1- U3
G+ !
E4
% +9V! /5 :
9 z# 9 %+ ,$ :? .$
L 1!4$ "! 7 &/ ()"%+ ,$ "# . ! $ I
D
*L!Y L "#
+, O! .1- U3

6X % -
L :L! O!L I# *4 % "# ,
+ . H
()
:*, (
9 7 7
?)
1# %-! %0 L % L

9 K ? $ :(S)C
.* "2 C- /

!4
1! :1! *! U

0 *4
"# (% )
9 K 4 :(T) C
.#

9 +9X
.,R % K ,S

5
3

(0)

.(0X- 0H) '( +5
(8)
(Akgündüz, Kanunnameler, 1/509.) .(0/'B /IIX) O< 9 5 5 F (/)
TS_
1 L# UL-
0 *2 K4
!
1 .$ !! $ :
$ ... :([) C
. $
I-4 D
$
9 +9V $ %
*4
4 : +2 :
$ :(\) C
%
! +9V %
! : #6
4 : +2 :, Y 8
$ <4 !
K +9V

%L
> *4 ! 2 $ .()" ! " G 8+ +9V %
! ! <4 $
:L4$ %
!
9 +9V 4 H
5 %1 D
$ "2 K
4 %
! :

9 6 !

9 .4 "! * +9V
9 %
! '! <4 %
!
.
? D
$ +9V
!4
3 %0
9 * I 4 /-!
!4 ! 7- 1 $ !$ :(]) C6

L9 *L "2 %
4 !! 8+
!4 = %9 = 7
? #!
9 !2
L#3 8
!4 "2
& #4
4 *4 %1 :#? +2 #3# * "2 $ #
!
L #! <4 4
& U
N +1
8
!4 4 4 8+ "#
*!$ "
9 " Z
E4
9 ?! *4 I
4
0 +, 3 I ,-
.
+3 $
+!3 /4 % & %- "2 1
$ 1? 1

N#

"2 = % =
9 * ? +2 ... = :(^) C
L 7 "# D +9X 2 7 %

.V, +9X %
- A
-
$ ... * "2 1#

!4 *4 1#3 = D .$ = ,.
.() !
cL4/9 % 34 ,+ "# ! : %

! % :+9$ % 63 % $
.() % #
,
(+5!
,! N :T5!)."95,", % 9%K >
ES
H
7 ?5 , (0)
Süleymaniye Ktp, Reşid Efendi, nr: 1036 vr 33-41. .5 %

, %! ! C
RU e 5 % 7 C
! P, *<
$5
5K (8)
:T5
.C U 9 R7D
; 9 l, *<
9%K *<
O< , +!
.(X@- 0H) '( +5
.(0BB- 'H) /5 / 5
TSS
:=.V

= @ D
#7 1-

L Q4L *4 %+ ,$ 1$ +<4 % - *4 % U

! F
+
L L % 1 # : #$ 8+ 3 10 1 % I-! /5
()
9
V
+ /5
Q4 *4
+ I-! % $ .1-

()
+$ *4 +# 0 >+, 6 $ *
I9
$ /5

4 %! "I$ +,

" :8
I b
! *4 . -4
L1# 1## ,$ ,
1 1# 1#1
+$ ,$ V
$ I9
L 1!I
"# % V $ "# 13D
1## 1 $ 1$ "# 0
L *4 9! 3! u *4 7$
*? "#
%L# L #L L # A
x 1 # 13 G+ 1 u
% 63 % :! ()" % G#! . K % *4 1
!
"GL " L %?9 1
N# A
? *I! : $ +,
L
L
L @ *4 *
I5
*4 %
$ p 9 %

.()D
3
% /L5 L *L4 #6 % 63 % *4 %

% # %
0 :#&
U
3!! $ '?
%9 7 : &!
? "2 1 X! A
90 %-
L#6 U3 *4 1? % %-#3! %
0 :

N! 8$ "2
L I-4 Sa^_ % 13 ! % ?! *4 Z/?2 ? "% " *4
.() % ? $ "
" ?!# ?9 &
.(81-H) )*

.(//I- 'H) 7
:T5
(0)
.(0@@-)
1 );
* ()
.(8@- 8H) C, %
O

4 B
(80X) < , $< +,
(8)
(4) Kanunname -i Hümayun, vr. 52/b – 53/a.
TST
: + " N% :. $/
*4 :3 %
0 *, *63 *D K
! *4 0 2
"%L
" :L4
g $
3! :- K *4
0 *$ E %3 % D $
*L, :
L&
()
3! $ 1 "3!
%
:
& 1X

L *L4 E "# 7- EI! %3
4 # %-
G
! $ 34
D
! %
0 %
% '#!9! E I! % D

Q 0 >+, % 63 % :! ()
3! D
$ % C?- D
$
"L# 8!! - K
$ %9 . 2 K! %3 E -! D

*4 % :- 1 4
% 1-
? *4 % $ '9!
KL! *L4 %L :L 7- >+, %

? *4 C- + !
%
3! :-3 $ % %-3 +< ! ! 7 3 *4 *63
-! $ D1 !2 :6)
? ! $ + ! *4 A
90
.() (p
! $
:()
:
:
!L %L L D
E I! : = G/ = %# % 63 % 2
CL %L '3 $ E I! *4 #9
1& K
N! $ !
N 1!<
L %L 63 % *4 %
5 -# 3

! 3 8+ L *3 !
Q L$ *L L C?- + ! " :1 *! &0
? 'D& "#
.(/I-)
# )* +
(0)

(
,K , ,
.(BB m/I-)
# )* +
()
.(88 -) 0/' E

(3) Akgündüz, Kanunnameler, 3/89, md: 1- 7 . 4/296, 298, md: 1- 12.

$ % &
,
) .? a 3
,
:
! .65
$ :4%

(/)
.(01@- @H)
TS[
H U
3 ()G+ %-#3! 73! :
0 *4 : # ! ()"%
3!
:*!Y "# + U3
:1
@ (2

7L L 0 L %
!
7 %- % /5 %3
:3

1D- %? 7
0 %/ "# /5 C
8
0 &# G ! A

2
-! ) :"3! - -3 $ 1!
E! A
%
>
!
.()(/
c . %4
.()G# %1 G#

@ "4 - "4 7$

.I :X 1 '

7
2
L !9 K .I 3! :*6 %
%3 :0
%

s 34
? $ c
!3 .I "! G+ "# () ?9
>+L, :L--! +2
L $ - *4 . 4
I / "
E-! K % #,0

?
4!! <4 () % *0 4/9 ()
1 I

.
3!
% ) "3! - %D # :J $

P!- ?
@ * +2
L5 L1 KL L
N! :6
( )( 7# %D 1 #4 *
(1) Tevkii Kanunnamesi, MTM, I/498.

(2) Akgündüz / Hey'et, Şer'iyye Sicilleri, 2/91 vd.
.8 :f
L
P
3 (8)
.(/'- @H)
$ % &
,
(/)
8H) C, %
O

! C ! !( /

,K 3K (@)
.(8I0-
" (@81)
LK ! , +5
.(/'- @H)
$ % &
,
(B)
> K ,! ,
,K ,
.(08I 08'- 8H) 011/ C, %
O

D."
E
, (G ! b)
6; @ ! ! (/B8) a
,K ,
(B'B) > ,
+5
.(0X'8- H) 01IX/0/XX E

.(1/- 0H) XXX /0/0 C, $

01. % '(
.(010- /H)
,K ,
.(/I- @H)
$ &
,
(')
. f
5
3 (I)
TS\
L L$ ()"%L * %D g#

" :# # "#? - ()*34
L? * + $ ()K 4 %#? 1 4 5 A$
+2 2 1 K /4 %
.
, 4
# %# % #,$ #,V 1 %3

$ 71 :0
$ %6/6 %
:6!

(-! )

%3 71 I-! 1 $ X % V
1
.()*34 5 4/9 ' *$ % *$ *4
.:
K
$ *

:*6
.%!
@ 7$
D
- :H6
L - %1 "X $

7
I
2 :6 $ E &/
7
L : *4 :
%2 % 63 % b
! A "#

%
:62 I
I
-4 X
3! %- "2 %1 0
% *4 3 8
8+
- 8+ Y *D - *4 . G+
7
%6/6
N ?
@ 2 4
$
:6 " :% 63
.()" %,+ 7
%9
N 4
? 2 %,+
:L6 L %L *4 $ I +2" :*- I## *D C *4
L +2 %L$ 'X
N cD # <4 c? I

4!! c

L9
LN 4 c
L -4 $ I! +2 %$ %D K
$ 1 # $ !I!
.A
90 *4 :
! 7 : + ()"%$
%
O

0 ! @ ! 4 (/@X) , %K
,! +
(0)
.(X8- 08H) 011/ C,
.# 5, S
F
@/1- H (//0@) j <
O, !; ()
.(@'- 'H) /5 / 5
(8)
, %*
.(X1- /H) ,K ,
. (B@- @H)
$ &
,
(/)

( ,
.(8X- 'H) b $

/ @; ! @"
.(I8 -)

(6) Akgündüz, Kanunnameler, 4/296 md: 1.=
.(0 :3
II- 0H S
% %
9 5 5 =
"$5 C)=
TS`
'
0 *4 ED6 :

- *, *! %
:/ :. G+
= %L

L- C G+ 6 1- I! %
0 >+, + ! % ! *63
L
%/4 7 7$
" := %D3!
3! %
9Y 8
1
XL4 L3 L1! L Q

# "2
+ %-I /4

/L4 1L X4 : #D 4
! /4 %/4 $ (*- )
+
.()/4 /4
:
0
(3
()G *4

$ "6$
$ i "4
.I
.()% *0 4/9 = ' *$ = ? ()$ ()*34
" - "4 !54 '/!9 (&# *4 G

! ) d! '/9 +,
()
L .IL# /L cI "
"4 !5 $ .I ,
3 +,
!
3 +, *4 #!9 # # "#? * %?4
.()"3 14/!9
2 = "6$ $
+ .I $ . 3
"4 .I % *$
$ ? % !- 3

! % *4 $
3! %- # !
!! =

.( )?
@
(1) Bursa Şer'iyye Sicilleri, a/35 vr. 270 /a

.('B- IH) $

!=# 5= % (0m00)a
,K , 7
()

(^%K b)
% -# !7
(08X)K , ! ,

.(80/- /H) C, $
.(0//- /H) 2 !3 5,

.(80B- 0H) '( +5
(8)
) 5 (II@) ! , % , %K +

.(01- 0H) !3
,
(/)
.(0'B - 0XH) C, ,
V

LU
($

.(/1- @H)
$ &
,
.(8/- 'H) /5 / 5
(@)
XXX
D D." = !
5* = +; ?$ 7
(B)
.(1 'X-) C,
.(B8 B- @H)
$ &
,
.(8/- 'H) /5 / 5
(')
.('- /H)
,K ,
.(B8 B- @H)
$ &
,
(I)
TSa
%
% ?? % 8$
:#3 %X >+, *4 1# $ &/
L# "L0 7
L *L4 1 # 3
3! D
%
1!
! I # %
4
7
L % - 7 :? -4 ()
3! !- 1 # 3 :
! +2 % %
N
IL! L 2 %$ %D
N c @ cN *I# 2" :*# "# *I# E *4

.()"%$ 6/6 c
-4 2 %$ 9
%L- L3 %- 1!

E! /4 ,
*4 % .I %
$
8$
+1 () c
#34 2 % *$ ,+ "# .I# % 0 %
3!
- ,
! "!$ " :$ "# C H *- # I# +9$
.()" %$ +9V! 7# - *4
3! #
:=B
0 (Z
() "3 4 E-! 0
3! % D1 !2 ;2
L +L9$ 8$
L +1 () 1
$ 5 ()*34 e 0 $ +,
L ! H (ST) 7 *4 *- # (R) 7 *4 0 # I#
.( ) %
3! %- "# !
! D1 !2
:C
0
=B
- (;
L -! .I 7
#34 X * 34 *4 I

4!! +2
L
L 3! %L- # !
!!4 G+ %
7#9 *- *#3 p
!
*4 . 6 "#34 *4 - +, % :

(1) Düzdağ, Ebussuud Efendi Fetvaları, s, 159.

.(B- @H)
$ &
,
(8)
.(B@- @H)
$ 9 &
,
.(8'- 'H) /5 / 5
()
% -E 2
. (0XX/)
O& , %
.(80'- 0H) '( +5
()
.(I- /H) 01I/ K,% $

2.
.(88 - 8H) ' #%$
,
.(8- 0H) !3
,
()
(8) Akgündüz, Kanunnameler, 3/ 89, 4/ 298.
TSR
%L- L #34 L p

! $ 71 c
N? c ; " :(\) 7 0 # I#
."*- %#? :! 2 %$ 7# 7
3!
7$
L *L#3 $ *- p
! $ +2" :(\) 7 % 6 7
- *4 .
."%$ !# c c
3! E! % 0

3 % 0 7$
3 s /9 +2" : - (a) 7 *4

7 >+, " >
3 z# *4 2 %$ ?
N s
.*6 I# O! I# *4 7 !
$ :L 9 % 0 7$
"# . ! " :1 4 . - %6 7
.()"8
? "# U
3
3! 3
9
.* ,+ '9! &/ D >+, *4 % 63 % 2
: :

D
:- : *3I %4 D
:- % /5 %3
!
:-3 ! % /? :
! 3 & $
40 E- - 6 I!
%I!
%1
*!X % 3 $
I2 *4 =
0 *0 = %D- % 3
! %I## A
90 % -! D
#
L1 4 E ! *N *! */5 *63 K
! %-#3! : %- *4
3!
:% !
*4 G+ H
: 1
R (
L 4 L + "# X! , :

()K X! Q
, %N
3!
L 3! *L4
1 4
% ?3 *4
%
%-3 >+, () 7

.% F
- C ,
-

$ &
,
.(/B/- 0H) '( +5
.(@B0- /H) 0 T5 ,
()
.(81- @H)
.(010- /H) 2 !3 5,
(8)
TS]
%L-3 ,$ -3 8+ *? 0 P-3 :-

0 !L! +2" :(S^) 7 O! *4 . +, V () #
@
.()"
/4
N?
:
X C?- :-3 ,
@ %
3! :-3 '#!9!
L @ *L14 %L
3! :-3 $ 7 % 3 %
3!
@ :-3 $ :#$
"2
& /9
0 . 0 3 , ! 5 "2 ! &
!! % 3
.Q
7
D *I9! I
1!
%

3 1 E *4 %
3!
@ :-3 3 E
0 $ G# :
.()%
3! :-3
:
1 -
=B
-
(E

0 *0 , ! % /5 %3
:
! *! :
"# %!
! :-3 2
'
L?!# %-#I %
G#
0 * 1! 1! *! :-3 %
$
$ L /L5 13 *!
3# -4 :-3 D
! # E +1
: ? "2
+ . "#
3! D
'?!
()
L L1
*! *?3 *, 3I 3 % /5 %3
1!3 34$ (S
D
*4 9! *! :
-! *4
3! D
7
D 9!
: "2
3!
4 L! 1!

3 ?? $ 1 # 3 *! 340 :0 -
V
2 " :8L H
H G+ %3 %#? :! +2 $ 1 4 %

?
:
+2 1!4 ()"# #94
9 ## ! <4 !3!I #
.(B/ B8- 'H) /5 / 5

(0)
(2) Akgündüz, Kanunnameler, 1/ 350, 3/91 md: 20.
.(B'-)
# )* +
.(1/- 'H) /5 / 5
(8)
. P

$ ,
> (/)
.(8I- IH) C&, ,
L L< O, & &,
(@)
TS^
K4L () Q5 %1 # EI # %D

%1 X *4
:L- EL I! % 7
? *63 K
! *4
1&
3! %-
$ L KL
L 3! %L- + ! * "# :- :+ +2
3!
"L# %L KL
3! /! $ &/ G+ %3 %#? :! +2 C?-

L *4 7
0 G+ %#6$ S]`] % *D - *4
1&

4 C!- #4 2 +2" :$ "# C 8+ *- # I## .
.()"
@ $ !D +9V KI-! <4 > KI-! ? E
+2 " ()"$ '$
D
L *L, CL? $ L %- 1
- *! %
340 :*6 -
$ L *L4 pNL

$ 3I Q $ U3
$ $ 6
3!
L340 L G+ () 7
%,5 !
3!
71
Q !1! *! *, % 63 .
3! D
9 G+ 4 %

:
+2" :(T]) 7 6 "# 1 1 ! 1!! 340 >+,
.L1- 1 L L340 G#! 6 *4 7
- %
3! :-3 ()"E 7 :

."%-#I % :-" 63
9L!4 3 & %3 %#?# :3 1 ?0 *4 %

@ 340 (T
%L&$ %L9 %
% %9 :1!#
3! D
,

,
L?! % :3 %
?! : $ 1!#6$ .%
3 - %9

8$ *L4 %L 8$ K ?0 $ K %
,
! %3 %#?#
9 "2
7 % - & G#! *, 1 : 340 >+, Q :! *! -
.()% 63 % *4 "3 E " 1!- *4 " E "
0/X 5P

3K

(5
,K
D b) 8 '(
,U , R5
,
(0)
.(0/8-)
8 K .(008 -)
(2 ) Akgündüz, Kanunnameler, 4/367 md: 14.
(3 ) Akgündüz, Kanunnameler, 4/368 md: 20.=
(0B :3
) 8/1/0#$
%
9 5 5 3
(R R L<=
.(00-)

,
(/)

(6) İnalcık /Anheger, Kanunname-i Sultani, s, 3-85.
TT_
:
1
*
(]
%I#L# GL+ :L
! L %
3! %
%- 3! % /5 %3
2
7L- $
L0 *L$ *4 %#6 L % 3
! %I# $ G+ *3 %D- % 3
!
L *!
3 0 :3 I / :
! L 3!
-! E 9

>+L, %L#6$ .()1 #3 K 1!-
3! D
3! *4 1 3
:% 63 % *4 %-I : *! %
3! :-3

:( )
(
()#$% & ' () *+

"
!"

() ' 12 *+
0 /
*+ .! ,
-

.() "89
3
1 1. " :(56) 3 , 0 ()#$% &
() ?. / >! ! < )= .! <.
0 /
1$% '
:*)

0 /
*+
*> <
9 *+ 1.! ! *+ A' .! @ %. : (
=% 1) C>0

) .! % *0 <
9 B
# ) 1!.(
*+ )E. % / /= $ " := D .! @ )0% / () 3) /0>0 <
F$ $-
. ' / 1) F$ . = )
G) H .=I+ @
J K
.()"1%
.(@0-)
8 K (0)
.(0'I 0''- / H)
,K ,
()
(3) Akgündüz, Kanunnameler, 3/93 md: 36, 4/301 md: 37.
b ) 6
#= 5= % 6
#( 0 (1@/) ,4
a
,K ,!
" O
(@)
.(/8X- IH) XX8 O
K
(C
K *
.(B'-)
# )* +
.(0X- 8H)
%*
(B)
(7) Ceza Kanunnamesi, İ.U., 1807 vr 5/b.
TTS
()

)% F. :L / *> <
9 *+ F. : (
& / F.
/I' L
J F. :*0 L * @!
@0'%
.()
(
0) 3
($
! ' *+ 3' 1.! @ : ! " (

8.(
8
.( *+ 1.! @ 1 .()
% () 3A9 :0
& *+
A9

9" :*! /()) D / *+ 3 ' L / *0
.()".
*L63 K
! *4 "%
@" - ! *4 :-3 >+, "! :
*
(4
O!L I## *D - + %#4 7
? :-I "%
:-"
*L4 L?0 %-3 +9X
3! $ % %
N %
*4 .1- '#!9
L () %#? 4 5 A$
+2 ' *$ $ ! 1$ % *$ ,+
%L %-3 84$ 3 $ '
+2 X +, *4 ' *$ 8$
:+9$
L L4X4 = Q
L L,$ :6
# % 4
3 %-3 , = (E#- ) ":-
L $ :L
4 %L
3! :-3 *- 13
% :-3
"%
" "
" "E#- " :6 %#!9 .X 1
3 C?- K -4
!
.()13
3!
" :L$ "# O! S\ 7 # :? % :-3 6
L! D #
p
*4 Z
I4 jg $ 1

g +2
.(8XB-)

!
8 K ( 0)

. 4" 5&
L %K E, 7%,

T5 .(I8- /H)
." ()
.(/0@- 8H) 0110$
.(X@-)

!
8 K .(I1- BH) /5 / 5
(8)
.(@-)
8 K (/)
,
.(8'0- H) .* /( (
* 7 .(8/@- @H)
$ &
,
(B)
.(Fatih,2319)

+5! 5< ( .(BB-)

(7) Akgündüz, Kanunnameler, 1/126, 4/ 367 md: 14.
TTT
L94
L -4 L 2 %$ %D4 I! 2 %$ !D $ %$ '$
.()"%$
:L-3 *L4 :
1X 1 %- - : ! $ &/
GL+ '1 E 6 *4 O ,

% $ %

.1!I E4 ! 1$ + Q
, 1 % N# -3 E -! ,
:7 %,

* 1 * (5
E!L! D
L L "L# % *4 %-3 >+, :-I :
#+$
.() % 63 % I$ *4 *4 'g 3 16 *!

3!
%L1 :6 % 63 % D :-3 *4 A

9$ %
3! :- !
.() Q
+ E % # C *
:
0
-K 1
* D' * (
CL?- *4 + ! % /? O (*/5 ) *63 K

! $ #3
/L9 L G+ # $ (5 % #9 , > 8$) % ( # %#9) D

O %
? ! :. U
N +, + ! ? ?9 3 & U !
.G+ *4 + ! % /? .
D
"&0
? "
$ = > = I# : /? !4 1 $ %4 %

3! :-3 + ! $
<L4 L *4 # C? $ 2 "&0
? " E#I #
*L %L :- 5 L %
@ %
3! :-3 *4 + ! % /?
()
L? &0
? %I ! L % # C Q
+ *4
@ #
1! % :
N :-3 $ X +, *4 I# %-4 "# ? #

(3) Akgündüz, Kanunnameler, 2/43 md: 29, 34, 2/169 md: 5, 16.
(4) Tevkii Abdurrahman Paşa Kanunnamesi, MTM., 1/499, 500.

TT[
% 63 % *4 % + ! % %I# *V ,+ ! I 4 7

:-3 ,
@

?! %- 6 $

N %- 8$ +! *? E
$ .
0
X
.()Z G+ %4 % 63 - : (% $ /2) *-
E- %-#3! %
3! :-3 E
! %
3! %-3 + ! *N $ 2

% /?
0 * E- ?$ A 1 4 %-3 + ! I!
*! 3
L$
L1 4 -3 8
*! "3! E %-#3! %
3! :-3 1 3
%L
" *L4
G+L () %3 %#? :! +2 1 3 % /?
0 *
L L1
? *!
3! :- *4
9
0 * " :G+ V "%
%
.L 2 L . 2 1,$ A
$ . 2 3 E E %-#3! *

.()"3 E E#3!
3! *4 3
0 * 1 4 % !


.(/ -)
8 K .(BI -)
# )* +
()
(3) Dede Efendi,

! Sülm. Ktp., Fatih, 2319.
TT\
. .
E!
"

*

TT`
:E!
"
* :. .
: "! % - 1!&$ 1!

2
I! ,
,
? *4 % 63 % : !
L!, AL "L# *- # I# - c
@ c
2 I
I#L L + L :4 -# % 63 % 1!$ *! %


*L4
>
*63 13# 1! ED6 3! L *- I "! O!
%L % 1- - C? "2 ,! /9 1!?$ " %45 X +,
.() % 6 ! +2 %

K L4 % V E

! - >+, $ ! H /9
*L4 K! *4 7 $ ,! - >+, % "# . - $
%L "L2
L&! : &
40 >+, 6 9!! %
N :3! !
L L1j0 1 *4 .!
/ E!!
! 8
+ % 63
%L #I 1 $ 1 !4 % 63 % .* K 1 7- % 3
L % -I & -4 %? % 63 - %& 1 ! % 63
%
:/ *4
& /9 *D- & *4 ! +2 %
N
%L #! :D '#!9 */5 3
,& ! % 63 % *4 #
%L 63 - K
! $ $ # +2 G+ *4 %
@ Z %
>+L, *L4 L
@ 4
N 8+ : *4 ()
5 #& %
%
'L#!9 *L4 L-! *63 8
5 *- & % ! % D-
L
$ " >L V +, 7
D %
N - % 63 -
6X!! () :
U3 :
6X! % 63 - $ "# %# D j$ :6$ -4 6 /9 " ,
L6 KL
- *4
N 6
6 A$ () %
N -
. % 63 -
N
6X! "# % 63 - 12 8/

1 *! %
0 :N# "2 % 63 b
6 %3 %
! %

(1) Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi, II /357.

(3) Velidedeoğlu, " Tanzimat ", I /159.
(4) Heyd, a.g.e., s, 639.
TTa
L
L 6 Y ()84$ 4
"6 F *4 C 9#! " !
AL "L# L () %
N :! :
0 *4 % 63 - b :V
L,
@ % 63 - :- 1 4 - >+, !
! 8+ s
60 G+ 1!,
*L4 %L 63 %L - : ! $ +2 ! K
! *4 %
N -

L6 - U3 ! $ *4 (S\RR/ L,]]T) % "2 K
: '#!9
: *! - <4 G / ()(S]__) % K
$ *4 %
! % D -
%L 3 L0 %L# (S]`]) *L
0 - % 63 %# 7
9X! %#
*4
AL! :L
%-L b "# *$ 7!3 : (S]Ra)
"L2 'L
L L6
1 3! *! ()/5 b %V 7
?
:L % /5 7

? '#!9 *4 ! 3 */5 *- H

*L4 . L % $ % 3
U3 *4 3 %
+, "2 - G#! U3
% $ = % /5
?3 %
/9 = ! %
3 $ %

$
*4 %#60 Q
$ :
*! % V 8
5 *- & : ! % 63 % /5
.%
35 O#?0 & 1$ *4 % /5 %3
% /? :62
3< 6,S
%S
F5
,S
C4%
? U & < C C
5 6,, &$ k , (0)
=.,S

E,
=bk.Hazerfen, Telhisu'l - Beyan, s, 34.
G
S
,
E, RU 5
% 9 5 5
L
7 3$
(R C5h ()
k, R V *5 bd ! & U !
75 3K C4 ? U < F5 ? U =
=.", 3< 5$
4%
? U C < F5
E,
=Akgündüz, Kanunnameler, 1/384, 397.
(3) Velidedeoğlu, " Tanzimat ", 1/145 vd.
(4) Aydın, M.Akif, "Bir Hukukçu Olarak Ahmed Cevdet Paşa", İslam ve Osmanlı Hukuku
Araştırmaları, İz Yay., İstanbul, s, 40, 41.
TTR
(
%L "# H 1 4 ' *! %!- %

%3
% >+, 3

1& 1 4 * ,+ K E!5
1& , /# % 63 % /5
= :*! 1 : ?! dD! %

DL : % @ 1 ,
? *4 c %-! % 63 % : =S
.%! % - 0
*L4 :-I
0 * : /? c-4 *
:& -4 - ! H =T
.%
5 :V %

*L4 L1 2 !L! % /5 %3

%-6 % 63 -4 % 3
H =[
%L 1- , + K :! %
% *4 1! % 1- D
.% 1-4 % 3
% *$ 5 ,+ * D
!3! : 2
G+ ,
@ /5 b %V G +F 7 %
:V /9 ! =\
%L XL L- /I % 1- f *#3 E I! 81! *1- G

X 13 */5 *1-
! *4
7
!4 *4 :#9 % 63
.% 3 % 3 '! *1-
!
7+4 : %3 $ %?9 %3 *4

& E ! 3 =`
%L 4
N : -!# c-4 %? :4 %?9 $ % .$ K *4
'
- :1!#6$ G+ $ "# 7+4 : H % %
!
. 4? % #
%L 63 *4 % 3!

? 9! 7
6 c 1-4 c
!9 *63 13 6 =a
.*#
:*! *,

K
X :
% 63 % <4 H
& %1 =R
.O! I# :"0 %#

.O! I# 1 *4 :% 6 %#

.0 # I# 1 *4 :%66 %#

TT]
.(: &! 3) % 63 % *4 % - :/?5 3 %#

:%3
%#

$ , 0 O! I#

2 , K
0
>+, !
L!2
L A
L >1 3 % ! #-4
?2 ! $
.% % K!

:CD?9 : ! = ]
,+L L! % /L5 %3

! "# C
:?
@ ($
L A
L90 , +L *4 % 1- :,! U3 7! ! *
.: 3 '
0
! 7
%
I# #I A!4 "#

?! . ! : :#!
@ (
.% 63 %N#
?! 1$ %# % %N ? "2 ! 6
:*, % 63 % *4 K4 ,$ "2 H ?! =^

%

%
& %
5 V &! "2 % %
%3
E4 ! - %D- %

@ - ! % D- 7 E -!
.% /5
:1 % 63 % *4 ' ,$

+ =S_
1IL 7L- : /L? ! &! %
0 E I!
%
L L- L3 0
?2 *4 %
% D- % #3 1!
.1 1! *! - %
'
3! I# 7
- 3
O : !
% /L5 %! .
65 %
! $ #3 %#I 6 =S
%LN# "L2 % 63 %
! "# 3 7

%
%
! . 2
. 0 #3 %#I 7D E-!! %
3
% /5 :V & :- I! % @ %#

% 63 7
!4 E "# . =T
%L %L
%L %L 3
1 &! 1 7! +, *4
.
! %D/ 7 % *4 13
TT^
*/5 - b
! %1 %- >+, "2 % #3 1#D
*4 6 ! =[
G +LF *L1- !# % ,0 % @ *4 :
9 -
I! %&/
L L DL
2 /64 E I! ?X! E3! :
: +2
@ !- I! '

3 1!- I! #
O? *4 !- I! KD
+

...G+
T[_
1? !

.
F
-
TI _
#!
(L,a[_)*
$
60
.S\S` :
% #3 !
(*- E -!)

!
\I G@
0 $
@ (L,\[_) $ 3 $ *1?0
.S\_` :
*
3
=L
b
'
[ (L,STR_) 1 *Y
.:

T

! SI =!@ #, =!@V
(L,a[S) ' *# 8Y
.S[]R U
*/5

[
(L,R]a) $ *!

.

/D

( L,TR^:) *# " 7
" 8+
!
.:
*
3 H
! . 2
(
9F
$ E -!)
.
? O ? %! S?
J S
[ (L,R^[ )
3 * !!

E -!)TI '
&@ (L,RT]) # $ % !
.U
% ! %! (8
(Z
3 E -!) =.V
@
(L,RT]) # $ % !
.SâR E
%!
:
% #3 !
L
R! (L,S_aR) "I? % #9 *
. S^^T/L,S\S[
"I? E -!) SI @@,
J Y
(L,\_`)
.S^^_ :
% #3 !
(I
-
c

(L,]`T) *# $ $ */-3

.:
%4
3
(* , E- )

G@
E -!) /
S (L,]`T) *# $ $ */-3

.:
%4
3
( I9
T[S
N E -!) SI W J@

(L,\à) 3 $ *#
.T__[ % #3 !
(8
#
, [ #-
E7
(L,^`\) *
N $ I
.T__[ ! 3
(:

E-) #

.:

=- (L,aTa) : 8
.

, [ (L,SS_S) *
9
1
0 0 $
* ( L,a]S) ,
2 $ #9
.S^^\ :

?
( 2 E- ) SI
:
#-
Ì
(L,]_])
#9
.S^]\
( * )
(L,TR`) H30 # $
.

(p # E -!) !

[
(L,ST_S)$ A :
$

.:

E -!) !
[ J
@ (L,ST[_)%4
$ *
.:

(p #
E -!)
-
=!@ -
*
3 $ 8#,
.S[]` 7
,- % # %3I ( I9
'
#, = #,@
(L,a_a)

94 8

.S^^T :
%
%V (* #3
I E -! )TI
%! (
I9 E -!) [@,
(L,aaa)
*$ 8

.S^^` :

]
[ J K ]@
(L,S__\) 1 *#

.S^]\ %I#
.S^]_ :
/# #3
Ì =.$

9 *#

E -!) TI #,$
J & '
c (L,aà) $ *
.L,S[^] :
%
%V (O? $
T[T
*/5 !
AB
1! [ AB@
(L,R\[)*# 6 *3#
.L,S[S[ 7
,-
* #9 E -!)SI
(L,\][) 1 *$ $ *9

.T___ :

(

% #3 !
TI 0'
'@ (L,`[^) ./ $ 8

.S^^\ :

'

(L,`à)* ' - $
? 8

% #3 !
T___ SI ($ '
? E -!) '@
.:

% #3 !
BL
`$
(L,^SS)
*$
*I
.:

.
? A
%
! %! =,
(L,R^_)E2 $ *I
.:

TI =$
(L,S`_)
2 *34
E -!) SI $
# (ST``) *# *
.7
,- 7
? 5 %! (Z/? % 8 *
J [ $
T- (L,S_R])* #
> *9
.S^^] :
% #3 !
SI @$
! SI +,

T-
(L,SR^) $ *
.L,S\_T :

AB
(SàS/â])"I? $
9 *$ ? > 8
I
Basimevi Fak.(:
4 *? $ E -!)

0
.S^]`/S\_` !2 Edebiyat

.T___ :

@
@ (L,ST`T) $
TI
#7 !
(L,\a[) '
$

.S^]_/L,S\__ U
%6 U
%! (G $ E-)
.L,S[^] :

TI #!V
]
(L,]^R)' 8
3
T[[
A _ (L,`RS) %, *# - $

.S^^]/L,S\S^ :

SI (8
*# E -!)

TI

[
(L,]``)$ $ * 3
.S^^_ :


% #3 !

=!@$
(L,\`]) "#3 $ .

.T___ :

$ E -!)

(L,TRa)# $ % !
.H
!# %
,0 %! (8

% /5 %! #@
!
(L,aT_) %
.:

(* E -!) C D

(L,a]\)
2 $ 1 *4
-
.S^^\ :

N
*# ' E -!) V
, J$
S, (L,]TS)*# $ 8-#-
.S^]R E

SI ( I
.! A '
&
A

(L,a]\)
2 $ *4
-
%

!@
A
(L,R`S)8
*$ -
.:
% #3 !
(*- E -!)
('V
I E -!)
=. 8
*$ -
.S^R[ :

.S\_S:

=L
b
' (L,RR\)
2
6
SI (8
*# E -!)

(L,RR\)
2
6
.S^]] :
*
3 H
! . 2
p
E -!) *!
E! (L,S_^[)" $ - $ 8
.S^^] :
%
%V (8
?
TB

E TB,
TB
(L,`]R) 3
*$ ./ *
.S^â :

SI
T[\
*$
0
%
SI '@
=-

B
'
* 8#
.S^^] :

0
R.
S-

R,V
(L,]]`)$ # *# 8

.:
*
3 H
! . 2


:
*/5 ! &
(L,]]\) ,
2 O#
.L,S\__
.:

?
SI E
(L,RSS)

&
S^`R TI +
R! $
\K (L, ]\`)*# $ *-! 8
-
. 7
,-
%
! ' X! % %3I

)SI -
(L,TR[)* - $
.S^^] :

('
3
!
SI
/@
(L,\`_) *# $ 8

.S^^\ :
% #3
.% - 4! %!
=!@$
( L,\`_) *# $ 8

E -!) Y
@, (L,\`_) *# $ 8

.S^]a N (*6

A. 'L
#- L
# (L,\`_) *# $ 8

.S^]R :
%
3 #3
(
E -!) SI Y
Y
(3 V4 E -!) [I &-V

(L,[S^) ,
2
+
.S\_T %
5 7
.%4
3
:
TI AB

@
(L,^R_) ,
2 3
3 E -!) BL
`$
(L,^]_) ,
2 3
.Sâ] 7
,- K !
# >
*# %V (

ED
[ &-
(L,aRa)'
*
*$ 8
.:

:

ED
[ &-
(L,aRa)'
* 8
.T___ /L,S\TS
T[`

TI
S [ (L,a]S) 1
.:

3 '.
I E -!) ]

E! (L,S]T) ,
2 -3 ' $
.7
,- H
!# %
,0 %! ( 3

T[a
M:T-

U
.:

6
SI

_ (T__S) /
$
0
1!3I *4 %# # '

3 %
7 (L,S[[^) 2 *
.S^`` !2 % 1

L

L

= #
(Sâa) 3 8

.:
%
3 %1
A@

SI .V

=L

(S^R^)
*!
. N %I# %
3
.7
,- %
3 %1
.V

(S^R^)
*
% #3 !
(* *14
3!) =!@$
- [ =!@
*#

.:

. #-
SI .V
T
_ (S^][) G 8
9
0'
R.
,$

R.V
(T___) 3 "I? 9
.:
%
%V TI
%V SI =!@

.V
T
dB, (S^]T)*!4 *

.:
%

.E

\I .V
'
%, *#
.%
%V .V
'
- %, *#
.E #-
=
'
#
$ "I?

.E #-
'

[ $

*
3

[I `^
b ` , @ Y (S^^R) 7
, $
.7
,-
.:
%
%V aI '
#, 1-
(S^^])

%
%V =.V

P
D
=!@ (S^]T)

.:

.A
L
.V
'
(S^^\)

T[R
.
*
=- '

%1
TI =.V
`
!'
CP (S^^_)/ '

.:
%
3
.:
E

aI C =.V
(S^RT) :!#

.:
A
SI =.V

#
(S^]`)*# E#

()

.
.E %3 .V
T

#
(S^R^)
*?
.
? *
3 !
.V

1
(S^``) 3

!

(#$!")

.%

%
! ' X! % %3I [I 0+
#B (S^\a)
*#
.7
,-
!
?
.V
B-
T

- 7
.:
% #3
% I
TI
.
# R! (T__S) # 73
.U

.
=!@$
=.V
(Sâa) 3
-
.* %3I SI
.:
*
3 H
! . 2
' ^
=-

%
.
=!@$
-

#3
TI
#

&?$
(SâT)*? *?
.:
/#
/# #3
\I =.V
T
' (S^R`) *? *?
.:

.% ! '0 7
%/ D '0 7
'

.T__\ E #-
aI '

$ *# 8
. N '0 7
%
3 %
1 '
= $ 3

T[]
-:‫اا
اآ‬
-:‫ ا
ت‬-١
Süleymaniye ktp. Fatih, 2319. ‫ا

ا‬

- Siyase Şer'iyye Tercemesi, Sülmaniye, ktp. Hacı Mahmud. no: 1914 .
- Kanun-i Şahinşahi, Süleymaniye ktp., Es'ad Efendi, No: 1882/2, vr 91/a -135/ a
- Şeyhülislam Ebuussud Efendi Fetvaları, Süleymaniye ktp., İsmihan Sultan, 223

vr .30 /b .
- Mısır Mühimmesi, Başbakanlık Arşivi, No: 5, s, 91.
- Ebussuud Fetvalari, Topkapı Sarayı, Revan, 1935, vr 1/a .

Sülm. ktp, Reşid Efendi, nr:1036 vr 33-41.

- Miri Arazi ile ilgili Fetvalar, Sülm., ktp., Carullah Efendi, no: 968, vr. 3b-
6b .
- Kanunnâme-i Hümâyun, İstanbul Üniversitesi, Türkçe Yazmalar, No:

1807 vr 1/b
- Şeyhülislam Arif Efendi, Siyaset-i Şer' iyye Tercümesi, İstanbul

Müftülüğü ktp., no: 2226
M:
E! M3
- Ali Emiri, Kanuni, Başbakanlık Arşivi.

- Arazi Kanunnamesi, (haz.Orhan Çeker), Ebru Yay., İstanbul, 1985.
- Amid Sancağı Kanunnamesi, BOA .,TTD, 64.

- Tevkii Kanunnamesi, MTM, II /541.
- Kanun-i Cedid, MTM, II/ 326.
- Kanuname, İstanbul Üniversitesi, Türkçe Yazmalar, No: 1807 vr 1/b.

- Menteşe Sancağı Kanunnamesi, Nuruosmaniye Ktp.,No: 4094, vrk 41/a– 43/b.
M:T-

MZ
- Akgündüz, Ahmet(1986), Mukayeseli İslam ve Osmanlı Hukuku Külliyatı,

Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Diyarbakır.
- Akgündüz, Ahmed(1996), Vakıf Müessesesi, 2bs.Osmanlı Araştırmaları Vakfı,

İstanbul.
T[^
- Akgündüz, Ahmet ve Türk Dünyası Araştırma Heyeti (1988), Şer'iye Sicilleri,

İstanbul.
- Akgündüz, Ahmed, Öztürk, Said (2000) , Bilinmeyen Osmanlı, Osmanlı

Araştırmalar Vakfı, İstanbul.
- Akgündüz, Ahmed (1990), Osmanlı Kanunnameleri, Fey vakfı Yay., İstanbul,

1-9.
- Akgündüz, Murat (2002), Osmanlı Devletinde Şeyhülislamlık, Beyan Yay.,

İstanbul.
- Akman, Mehmed (1997), Osmanlı Devletinde Kardeş Katli, Eren Yay.,

İstanbul.
- Anhegger, Robert / İnalcık, Halil (2000), Kanunname-i Sultani Ber Muceb -i

Örf-i Osmani, 2bs., Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- Atay, Hüseyin (1985), İslam Hukuk Felsefesi, 2bs., Ankara Üniversitesi

İlahiyat Fakültesi Yay., Ankara.
- Atsız (1992), Aşıkpaşaoğlu Tarihi, 2bs, İstanbul.
- Aydın , M .Akif (2001), Türk Hukuk Tarihi , 4.bs.,Beta Yay., İstanbul.
- Barkan, Ömer Lütfü(1943),XV ve XVI Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda

Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esaslari, Kanunlar, İstanbul Üniversitesi
Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul.
- Berki , Ali Himmet (1953) , Sultan Mehmed Han ve Adalet Hayatı,

Kurtulmuş Basımevi, İstanbul.
- Bursalı, Tahir (2000), Osmanlı Müellifleri, (haz. Mustafa Tatcı) Bizim Büro
Basım Evi, Ankara.
- Butler, Johnstone (1996), Türkler Karakterleri Terbiyeleri ve Müesseseleri,

(trc.Hüseyin Çelik), Ankara.
- Cici, Recep (2001), Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları, Arasta

Yay., Bursa.
- Cin, Halil / Akgündüz, Ahmed (1995), Türk Hukuk Tarihi, 3.bs., Osmanlı
Vakfı Araştırmaları Yay., İstanbul.
- Dalkıran, Sayın (1997), İbn-i Kemal ve Düşünce Tarihimiz, Osmanlı

Araştırmaları Vakfı Yay., İstanbul.
- Danişmend ,İsmail Hami(1947) ,İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi ,Türkiye

Yayınevi , İstanbul.
T\_
- Demir, Abdullah (2004), Ebussuud Efendi' nin Osmanlı Hukukundaki Yeri,

(Yayınlanmamış Doktora Tezi), M.Ü.S.B.E., İstanbul.
- Devellioğlu, Ferit (2004), Osmanlıca Türkçe Lügat, Aydın Kitabevi, 21.bs.,

Ankara.
- Düzdağ, Ertuğrul (1972), Şeyhulislam Ebussuud Efendi Fetvaları Işığında 16.

Asır Türk Hayatı, İstanbul.
- Hamidullah, Muhammed (2002), İslamın Doğuşu, (ter.Murat Çiftkaya), Beyan

Yay., İstanbul.
- Hüseyin Efendi (1998), Hazerfen ,Telhisu'l- Beyan fi Kavanin-i Al-i Osman

(Haz.Sevim İlgürel), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
- Imber, Colin (2004), Şeriattan Kanuna , (Çev.Murtaza Bedir), TVY ., İstanbul.

Kanunname-i Al-i Osman (2003), (haz.Abdulkadir Özcan), Kitabevi Yay.,
İstanbul.
- Karaman, Hayreddin (1974), Mukayeseli İslam Hukuku, İrfan Yay., İstanbul.
- Karaman, Hayreddin (2004), İslam Hukuk Tarihi, 4bs., İz Yay., İstanbul.

- Karatepe, Şükrü (1999), Osmanlı Siyasi Kurumları, İz Yay., İstanbul.
- Köprülü, M.Fuad (2004), Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine
Tesiri, 2.bs., Akçağ Yay., Ankara.
- Özel, Ahmet (1990), Hanefi Fıkıh Alimleri, Türkiye Diyanet Vakfı, Ankara,
- Özbilgen, Erol (1985), Osmanlı Hukuku'nun Yapısı, İstanbul.
- Özbilgen, Erol (2004), Bütün Yönleriyle Osmanlı, 2bs., İz Yay., İstanbul.
- Pulaha, Selami/Yücel, Yaşar, Selim Kanunnamesi, TTK., Ankara, 1988,
- Turan, Osman (1971), Selçuklular Zamanında Türkiye, Turan Neşriyat

Yurdu, İstanbul.
- Tursun Bey (1977), Tarih-i Ebu'l-Feth (Haz.Mertol Tulum), Baha matbaası,

İstanbul.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1984), Osmanlı Devletinde Saray Teşkilatı, Türk

Tarih Kurumu Yay., Ankara.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1988), Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, 3bs.,

TTK., Ankara.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1988), Osmanlı Devletinin Merkez ve Bahriye

Teşkilatı, 3bs., TTK, Ankara.
T\S
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1970), Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, 2bs.,

Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1972), Osmanlı Tarihi, 3bs., Türk Tarih Kurumu,
Ankara.
- Üçok, Coşkun (1972), Türk Hukuk Tarihi Dersleri, 5bs., AÜHF Yay.,

Ankara.
- Üçok, Coşkun/ Mumcu, Ahmet /Bozkurt Gülnihal (2002), Türk Hukuk

Tarihi, 10bs, Savaş Yay., Ankara.
-:‫ اث‬-٤
- Abadan, Yavuz (1999)," Tanzimat Fermanının Tahlili ", Tanzimat, 2bs., MEB
Yay., İstanbul.
- Akgündüz, Ahmed, "Ebussuud Efendi" Türkiye Diyanet vakfı İslam

Ansiklopedisi, İstanbul.
- Akgündüz, Murat (1998),"Osmanlı Devletinde Nişancılık Müessesesi",

HÜIFD, IV, Ş.Urfa.
- Alince, Curt (1954), Moğol Kanunları (ter.Coşkun Üçok), AÜHFD., C,XI.,
sayı, 1-2 , Istanbul.
- Aydın, M.Akif (1999), " Osmanlıda Hukuk", Osmanlı Devleti Tarihi, (Editör:
Ekmeleddin İhsanoğlu), İstanbul.
- Aydın, M. Akif (1996) , "Mecelle'nin Hazırlanışı", İslam ve Osmanlı Hukuku

Araştırmaları, İz Yay., İstanbul.
- Aydın, M.Akif (1996) , " Osmanlılarda Aile Hukukunun Tarihi Tekamülü",

İslam ve Osmanlı Hukuku Araştırmaları, İz Yay., İstanbul.
- Aydın, M.Akif , " Bir Hukukçu Olarak Ahmed Cevdet Paşa " , İslam ve
Osmanlı Hukuku Araştırmaları , İz Yay., İstanbul.
- Barkan, İhtisab Kanunlari, TTV., c.1 sy., 5.

- Barkan, Ömer Lütfi (1977), "Kanunname", İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim
Bakanlığı Yay., İstanbul.
- Barkan, Ömer Lütfi (1946), "Turkiye'de Sultanların Teşrii Sıfat ve

Salahiyetleri ve Kanunnameler", İÜHFM, İstanbul, c.XII, sayı: 2-3.
- Emecan, Feridun," Osmanlı Siyasi Tarihi, Kuruluşundan Kaynarcaya",
Osmanlı Devleti Tarihi.
T\T
- Gökbilgin, Tayyib (1952), " XVI. Asırda Mukataa ve İltizam İşlerinde

Kadılık Müessesesinin Rolü ", IV. Türk Tarih Kongresi Ankara, 10-14 Kasım
1948 Kongreye Sunulan Tebliğler, TTK Yay., Ankara.
- Heyd, Uriel (1983), Eski Osmanlı Ceza Hukukunda Kanun ve Şeriat,

(trc.Selahaddin Eroğlu), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara.

- Heyd, Uriel (2002), "Modern Türkiye'de İslam'ın Yeniden Canlanışı", Türk
Hukuk ve Kültür Tarihi Üzerine, (trc. Ferhat Koca), Ankara Okulu Yay.,
Ankara.
- J.Schacht, md: "mahkeme", İslam Ansiklopedisi, Milli Eğitim Bakanlığı Yay.,

İstanbul, 1977.
- İnalcık, Halil (1996), "Osmanlı Hukukuna Giriş", 2bs, Osmanlı İmparatorluğu,

İstanbul.
- İnalcık, Halil (2001),"Kanunname",Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,

İstanbul.
- İnalcık, Halil, "Adaletnameler", Osmanlı'da Devlet Hukuk Adalet, Eren Yay.,

İstanbul, 2000.
- İnalcık, Halil (2000), "Şeri'at ve Kanun, Din ve Devlet", Osmanlı' da Devlet,

Hukuk, Adalet, Eren Yay., İstanbul.
- İnalcik, Halil, "Bursa Şer'iye Sicillerinde Fatih'in Fermanları", Belleten,
sayı. 44.
- İnalcık, Halil (2000),"Türk - İslam Devletlerinde Devlet Kanunu Geleneği",

Osmanlı'da Devlet, Hukuk, Adalet, Eren Yay., İstanbul.
- İnalcık, Halil (2000) "Kutadgu Bilig'de Türk ve İran Siyaset Nazariye ve

Gelenekleri ", Osmanlı'da Devlet, Hukuk, Adalet, Eren Yay., İstanbul.
- İpşirli, Mehmed, "Ayn Ali Efendi ", Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi,
İstanbul.
- İpşirli, Mehmed (1999), " Klasik Dönem Osmanlı Devleti Teşkilatı ", Osmanlı
Devleti Tarihi, (Editör, Ekmeleddin İhsanoğlu), Feza Gazetecilik , İstanbul.
- İpşirli, Mehmet (1999), " Osmanlı Uleması ", Osmanlı, (Editor. Güler Eren ),
Yeni Türkiye Yay., Ankara.
- İpşirli, Mehmet (1999), "Osmanlı Devlet Teşkilatı", Osmanlı Devleti Tarihi,

Feza Yay., İstanbul.
T\[
- Karal, Enver Ziya (1942), "Yavuz Sultan Selim'in Oğlu Şeyhzade Süleyman'a
Manisa Sancağını İdare Etmesi İçin Gönderdiği Siyasetname", Belleten,
TTK., Ankara, c.VI, sayı. 21-22.
- Karal, Enver Ziya (1999), "Tanzimattan Evvel Garplılaşma Hareketleri",

Tanzimat, Milli Eğitim Bakanlığı Yay. İstanbul.

- Köprülü, M.Fuad (1938)," Orta Zaman Türk Hukuki Müesseseleri", Belleten,
TTK., Ankara, c.II., sayı, 5/6.
- Kütükoğlu, Mübahat (1995), md: "Ferman", Türkiye Diyanet Vakfı İslam

- Kütükoğlu, Mübahat(1999), "Osmanlı İktisadi Yapısı", Osmanli Devleti

Tarihi, Feza Yay, Istanbul.
- Lekesiz, Hulusi (1999), "Osmanlılarda Sünni - Hanefi Geleneğin

Oluşmasında Ulemanın Rolü"، Osmanlı, Yeni Turkiye Yay., Ankara.
- Mardin, Ebul'ula, md: "Fetva", İslam Ansiklopedisi.
- Milli Tetebbu'alar Mecmuası , İstanbul , 1331, sayi 1.
- Ocak, Ahmet Yaşar(1992), " Bozok", DİA., İstanbul.
- Özturk, Temel (2002), "Osmanlılarda Narh Sistemi ", Türkler , Yeni Turkiye
Yay., Ankara.
- Panaite, Viorel (2002), "İslami Gelenek ve Osmanli Milletler Hukuku",

(Çev.Özgür Çınarlı / Gülçin Yatin), Türkler , Yeni Turkiye Yay., Ankara.
- Sahillioğlu, Halil (1975), "Bursa Kadı Sicillerinde İç ve Dış Ödemeler Aracı

Olarak Kitabu'l-Kadı ve Süfteceler ", Türkiye İktisat Tarihi Semineri, Ankara.
- Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet (1999), "Kanunlaştırma Hareketleri ve
Tanzimat", Tanzimat, 2bs., MEB. Yay., İstanbul, 1999.
- Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, "Hukukta Tarihçilik ve Medeni Kanunlarda
Değişme Zorunluğu", Ankara Barosu Staj Konferansı, 6 Sayılı Baro Dergisi
Eki,7.
- Yazıcıoğlu, Sait (2002),"Osmanlılar ve Sünni - Hanefi Anlayış", Türkler, Yeni
Türkiye Yay., Ankara.
- Yuvalı, Abdulkadir (1996), "Gazan Han", Türkiye Diyanet Vakfı İslam

T\\
The laws of Ottoman and its relationship to the Hanifi School of

Islamic Jurisprudence
Prepared by

Orhan Sadık Canpolat
Supervisor
Dr. Arif Abu Eid
Abstract
This study dealt with the topic of "The laws of Ottoman and its relationship to the
Hanafi School of Islamic Jurisprudence". It came in six chapters.
The first chapter is an introductory chapter in which I dealt with four topics; the
historical frame of the transfer of Islamic legislation into law format before the ottoman
state and after, then I dealt with the juriprudential legislation in beginning of Ottoman
Era. Then I talked about the most famous authors and their books during the Ottoman
reign and then I showed why the Ottoman state chose the Hanafi school of
jurisprudence to be the official school of the state.
In the second chapter I dealt with the stage of writing and publishing the laws of
the Ottoman State; before and after the Sultan Mohammad Alfatih, the era of Sultan
Salim the 1st, and the post-reforms of Ottoman State ( Tanzimat). Then I talked about
the types of the Ottoman laws.
In the third chapter I have demonstrated the motives and objectives of Nama laws
in the Ottoman State and its relation to the Byzantine laws.
In the fourth chapter I demonstrated the general characteristics of Nama laws

during the Ottoman reign, in terms of contents and formalities. Also I discussed some of
the arguments of those who suspect the legitimacy of Nama laws.
In the fifth chapter I studied the elements of Ottoman laws; the main principles
which governs the Ottoman Sultanates rules. The similarities and differences in Nama
T\`
laws in it different stages and the process of legislating in Nama laws and effective
authorities.
In the last chapter I have dealt with the content of Nama laws in general, using
some of its samples in comparison with the Hanafi school of thought. Finally I

concluded with showing the effect of Nama laws in contemporary laws.

قوانين الدولة العثمانية وصلتها بالمذهب الحنفي PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

قوانين الدولة العثمانية وصلتها بالمذهب الحنفي PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

' ./ 0

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

"# ()(    ! )     

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

3 ................................. '1 "+ "#&  *" *   :"# 

5! ................................................................ (: &! 3) % 63

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

3 ............................................1! ! 1 ! *!   - % 

S\R .......................6" *" 1 % ( *AA% B& % " :# 

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

"# $%  !       

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

1 + - < 1 A

H *4 :*, H %3

.% 63 %    Q $  4 :! -4 *6 $

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

%L6/6 *4 G+ *63 -# % 

U3 % 3    - *5 #  4 :

%L  %-! : % 63 %    $ %

4$  # "I? *  8  "# /  7/?   3

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

:*! *4 1?9$   

$ %L 1-4 : .  ,

.    ()

.% /5 %4/9# %

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

:% ! %#D0 "# ! %

l% 63 % *4      ' ,$ K4   =[

:& '   ( $)*

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

 L$ %L9 :! 1!

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

. 4 <>#  , $ <># " * : 4 "C ()

: ,3  :  ?$ %   % D   %

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

!  +!f 9 "#&  R-1 "; IH I #S : %1 "# 0A

   ( 1 ;  D  "" C : %1 C 0A

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

:*!  "# ?4 %!  H +, %I9  !!

   : 

'1 "+ . K "#&  *" *   :"# 

"#& '& ( 6" *"  & >? :$  

"#& '& ( "- *"- "A "& :C 

. 63  I/#       '/!9    $ :*6 H

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

%L #3 7 %@ ? *I! *# #! d1 K 7 ?

DL UL3 *4 * -   *63 -  U3   %

&L# G+ 1 7 P% 3 D

+  ! (

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

"(   / :, - .

"  " 0 #!  #! * :. .

   ) % #  "* $%  2 $)* :1 .

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

"(   / :, - .

All Rights Reserved - Library of University of Jordan - Center of Thesis Deposit

' ./ 0

"# ()( ! )

3 ................................. '1 "+ "#& " :"#

5! ................................................................ (: &! 3) % 63

3 ............................................1! ! 1! *! - %

S\R .......................6" " 1% ( AA% B& %" :#

"# $% !

1 + - <1 A

H 4 :, H %3

.% 63 % Q $ 4 :! -4 *6 $

%L6/6 4 G+ 63 -# %

U3 % 3 - *5 # 4 :

%L %-! : % 63 % $ %

4$ # "I? * 8 "# / 7/? 3

:! 4 1?9$

$ %L 1-4 : . ,

. ()

.% /5 %4/9# %

:% ! %#D0 "# ! %

l% 63 % *4 ' ,$ K4 =[

:&' ( $)*

L$ %L9 :! 1!

. 4 <># , $ <># " * : 4 "C ()

: ,3 : ?$ % % D %

! +!f 9 "#& R-1 "; IH I #S :%1 "# 0A

( 1 ; D "" C :%1 C 0A

:*! "# ?4 %! H +, %I9 !!

:

'1 "+ . K "#& " :"#

"#& '& ( 6" *" & >? :$

"#& '& ( "- *"- "A "& :C

. 63 I/# '/!9 $ :*6 H

%L #3 7 %@ ? I! # #! d1 K 7 ?

DL UL3 4 - *63 - U3 %

&L# G+ 1 7 P% 3 D

+ !(

"( / :,- .

" " 0#! #! * :. .

) % # "* $% 2 $)* :1 .

"( / :,- .

*4 : >+, ! # .1- % /5 %

! " "# $% $& '(/

!!" " #$ %& ( /

I 3H) GEE ' *9

<68 0 '(

" " "

" " "

9, & :# B%, I- "

'F '@ 4 ', ) ? '@ 4 , ) '!"#$

"L# .L!45 .- 3! ! *3

! A!4 A! ! : -4 K! 4 1- K

:L *L! :/3 '

.(1M) > ) 2& ()

" " 0#! #! *

" " 0#! #! * :. .

.(*FM) ' % /#) 'C X89 :2& ()

8 ()G, & (XdX`/`cX) &9! 5

&@. :$ I I- *

?64 X $& "(1[*/\[) $ 4 8 4 4 9 ()

5 D0, :# 2= , . 3 .8 #! D@

=.(FM 'L) '1 2). :2& ()

I## $ $ " () ' ?

%N# V ! +, () ".

.(M 'L) '1 2). ()

L1&2 *L4 & !" ()"7

.(1FM 'L) '1 2). :2& ()

? 6 O! I# "2 % & >+, *4

L L, "0

(S`[\/^\_) " L L "L '

#3 +9$ % 63 % .#

.( )QI , () - *4 "Z 5 Z/?5 " (

"L! % IIL- (S`\^/^`a) # ,

.(*1 M) ' $ 'X&8 :2& ()

%LN# "L2 %L 63 % .#

1 %- % H

L+ L-! L *63 13 /9 : % 1-4 7

) %

$ 2 %L# % 34 % % :%3

'6% 8 ' 0

$ %XL ?4 0 4