МАТЕМАТИКА

2. ГОДИНА
Наставна тема: Кореновање
,,Што човек мање зна, то му
ЧАС 7
се његово знање чини
већим.“ Рационалисање имениоца
Zan Zak Ruso обрада

Школска 2022/23. година

 Рационалисање имениоца

Операције са коренима (𝑎 ∈ ℝ, 𝑎 ≥ 0, 𝑛, 𝑚 ∈ ℕ):

Корен као основа степена

𝑛 𝑚 𝑛
( √𝑎) = √𝑎𝑚

Трансформисати израз тако да се корен у имениоцу разломка изгуби

назива се рационалисање имениоца.

1. Рационалиши имениоце, односно ослободи се корена из именилаца следећих

разломака:

1 1 √5 √5 √5
a) = ⋅ = =
√5 √5 √5 √52 5

1
3 3 √3 3√3 3√3 √3
б) = ⋅ = = =
2√3 2√3 √3 2√32 2 ⋅ 31 2

3 1
15 15 √20 15√20 15√20 3√4 ⋅ 5 3 ⋅ √4 ⋅ √5 3 ⋅ 2√5 3√5
в) = ⋅ = = = = = =
√20 √20 √20 √202 20 4 4 42 2
4

4 4 4 3 4
6 6 √23 6√8 6√23 6√8
г) 4 = 4 ⋅4 =4 =4 =
4
= 3√8
√2 √2 √2 3 √2 ⋅ 2 3 √2 4 21

3 3 3 3 3
𝑎𝑏 𝑎𝑏 √𝑎𝑏 2 𝑎𝑏 √𝑎𝑏 2 𝑎𝑏 √𝑎𝑏 2 𝑎𝑏 √𝑎𝑏 2 𝑎𝑏 ⋅ √𝑎𝑏 2 3
д) 3 = 3 ⋅3 =3 = 3 =3 3 = = ඥ𝑎𝑏 2
√𝑎2 𝑏 √𝑎2 𝑏 √𝑎𝑏 2 √𝑎2 𝑏 ⋅ 𝑎𝑏 2 √𝑎3 𝑏 3 √𝑎3 ⋅ √𝑏 3 𝑎𝑏

5 5 5
6𝑎2 𝑏 6𝑎2 𝑏 6𝑎2 𝑏 6𝑎2 𝑏 6𝑎𝑏 √𝑎4 𝑏 2 6𝑎𝑏 √𝑎4 𝑏 2 6𝑎𝑏 √𝑎4 𝑏 2
ђ) 5 = 5 = 5 5 = 5 = 5 ⋅ 5 = 5 = 5 =
√𝑎6 𝑏 3 √𝑎5 ⋅ 𝑎 ⋅ 𝑏 3 √𝑎5 ⋅ √𝑎𝑏 3 𝑎 √𝑎𝑏 3 √𝑎𝑏 3 √𝑎4 𝑏 2 √𝑎𝑏 3 ⋅ 𝑎4 𝑏 2 √𝑎5 𝑏 5
5
6𝑎𝑏 √𝑎4 𝑏 2 5
= = 6 ඥ𝑎4 𝑏 2
𝑎𝑏