KB Van 4 December 2012 NL

EC-finale: KB 4/12/2012 : risico-analyse April 2014
EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2014
Is de elektrische installatie
in uw school conform?
© Tecnolec
Tecnolec?
 Technisch kenniscentrum elektrosector
 Activiteiten
 TAD
 elektrische installaties
 Verlichting-branddetectie-inbraakdetectie-bliksembeveiliging
 reglementering (AREI, KB’s, MB’s) en installatienormen
 Vragen: via VORMELEK: Veerle Van Antenhove
(Veerle.VanAntenhove@vormelek-formelec.be)
 Reglementering en normalisatie
 Kennisverspreiding
 Infoavonden
 Nieuwsbrieven/infoflashes
© Tecnolec
 Technische bibliotheek
 Innovatieondersteuning/subsidiemogelijkheden
2
www.tecnolec.be 1
Is de elektrische installatie in uw school conform?

© Tecnolec
Inhoudstafel
 Welzijnswet van 4 augustus 1996

 KB van 27 maart 1998
 KB van 4 december 2012
 Risicobeoordeling – risico-evaluatie
 Bekwaamheid en opleiding van de werknemers (BA-codering)
 Maatregelen
 Rechtstreekse aanraking  Potentiaalspreiding
 Onrechtstreekse aanraking  Overspanning
 Overstromen  Spanningsschommeling
 Thermische effecten  Functionele sturing
 Uitwendige invloeden  Niet-elektrische maatregelen
© Tecnolec
www.tecnolec.be 2
Welzijnswet (4/08/1996)
 Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de

werknemers bij de uitvoering van hun werk (B.S.
18.9.1996)
 toepasselijk op de werkgevers en de werknemers.
 Werknemers
 arbeidsovereenkomst
 beroepsopleiding
 leerovereenkomst
 stagiairs
 de leerlingen en studenten die een studierichting volgen waarvan
het opleidingsprogramma voorziet in een vorm van arbeid die in
de onderwijsinstelling wordt verricht
 Werkgevers: wie werknemers te werk stelt
© Tecnolec
Welzijnswet (4/08/1996)
 Welzijnswet van 4 augustus 1996
 volgende algemene preventiebeginselen

 risico's voorkomen
 evaluatie van risico's die niet kunnen worden voorkomen
 bestrijding van de risico's bij de bron
 vervanging van wat gevaarlijk is door dat wat niet gevaarlijk of
minder gevaarlijk is
 voorrang aan maatregelen inzake collectieve bescherming boven
maatregelen inzake individuele bescherming
 de risico's inperken, rekening houdend met de ontwikkelingen van
de techniek
 risico's op een ernstig letsel inperken door het nemen van
materiële maatregelen met voorrang op iedere andere maatregel
 werknemer voorlichten over de aard van zijn werkzaamheden, de
© Tecnolec
daaraan verbonden overblijvende risico's en de maatregelen die

erop gericht zijn deze gevaren te voorkomen of te beperken
 verschaffen van passende instructies 7
www.tecnolec.be 3
KB van 27/03/1998
 Koninklijk besluit van 27 maart 1998 betreffende de
Interne Dienst voor preventie en bescherming op het

Werk (B.S. 31.3.1998; Errata: B.S. 11.6.1998)
 interne dienst: interne Dienst voor Preventie en Bescherming

op het werk
 dynamisch risicobeheersingssysteem
 de identificatie van de gevaren
 maatregelen voorstellen teneinde over een permanente
risicoanalyse te beschikken
© Tecnolec
KB van 4/12/2012:Minimale voorschriften

inzake veiligheid van elektrische installaties
op arbeidsplaatsen
Toepassingsgebied
 Alle elektrische installaties, zowel oude als nieuwe installaties,
op plaatsen waar een werkgever-werknemer relatie aanwezig is.
 Oude elektrische installaties zijn:
 opgericht voor 1/10/81 wanneer de werkgever niet beschikt
over een elektrische onderhoudsdienst met BA4/BA5
personeel
 opgericht voor 1/1/83 wanneer de werkgever wel beschikt
over een elektrische onderhoudsdienst met BA4/BA5
personeel
© Tecnolec
10
www.tecnolec.be 4
Risicobeoordeling
 Elke voormelde installatie dient het voorwerp uit te

maken van een risicobeoordeling, uit te voeren door de
werkgever die er houder van is.
© Tecnolec
11
Risicobeoordeling
 Minimum volgende risico’s opsporen en evalueren:
 elektrische schokken door rechtstreekse aanraking

 elektrische schokken door onrechtstreekse aanraking
 overstroom
 oververhitting, brandwonden, brand en ontploffing,
veroorzaakt door de elektrische uitrusting
 Ontladingen en lichtbogen (vooral bij HS)
 Veilig elektrisch materieel aangepast aan de aanwezige en
redelijkerwijze te verwachten uitwendige invloeden en
gebruiksomstandigheden
 Potentiaalspreiding (vooral bij HS-aarding)
 vrijkomen van opgehoopte elektrische energie (vb.:
© Tecnolec
condensatoren)
12
www.tecnolec.be 5
Risicobeoordeling
Minimum volgende risico’s opsporen en evalueren:
 overspanningen ten gevolge van inzonderheid, fouten die

kunnen ontstaan tussen actieve delen van kringen op
verschillende spanning, van het schakelen en van
atmosferische ontladingen
 spanningsdaling en het weder opkomen van de spanning
 Niet-elektrische risico’s die te wijten kunnen zijn aan een
fout of een slecht functioneren van een elektrische
uitrustingscomponent, zoals stuurorganen of
stuurstroombanen.
 andere gezondheidsrisico’s (bv gebruik asbest)
© Tecnolec
13
Risicobeoordeling
Minimum volgende risico’s opsporen en evalueren:
 het gebruik van elektrische energie en de werkzaamheden

aan elektrische installaties
 Scheiding op een veilige en betrouwbare wijze bij
werkzaamheden aan de installatie of individuele
stroombanen
 Vereiste waarschuwings-, verbods- en inlichtingenborden
op de gepaste plaats en met de gepaste afmetingen
© Tecnolec
14
www.tecnolec.be 6
Risicobeoordeling
 Rekening houden met:
 de spanningsgebieden
 de absolute en de relatieve conventionele grensspanning
 het systeem van de aardverbindingen
 de uitwendige invloeden
 de eventuele inplanting van de elektrische installatie in een exclusieve
ruimte van de elektrische onderhoudsdienst
 de eventueel aanwezige andere factoren die de ernst van de risico’s
kunnen beïnvloeden, inzonderheid de aanwezigheid van andere
elektrische of niet elektrische installaties en vreemde geleidende delen.
© Tecnolec
15
Risicobeoordeling
 Methoden:
 Fine & Kinney (bv voor machines)
© Tecnolec
16
www.tecnolec.be 7
Risicobeoordeling
 Methoden:
 Fine & Kinney
© Tecnolec
17
Risicobeoordeling
 Methoden:
 Fine & Kinney
 Risicograaf (bv voor veiligheidstoestellen)
© Tecnolec
18
www.tecnolec.be 8
Risicobeoordeling
 Methoden:
 Fine & Kinney
 Risicograaf
 Brainstormen
 Oorzaak - gevolg analyse
 What-if analyses
 Scenario-analyse
 Business impact analyse
 FMEA (Faillure Mode and Effect Analysis) (bv op componentniveau)
 Monte Carlo analyse
 Sil (Safety Integrity Level) (bv in de procesindustrie)
© Tecnolec
19
Risicobeoordeling
 Als vertrekpunt van de risicobeoordeling kan voor oude installaties

het verslag van de eerste controle(voor 2 januari 2014 te laten
uitvoeren door een EO) gebruikt worden.
Dit verslag is niet limiterend.
Verder durven kijken is nodig en belangrijk!!!
 Er wordt geen methode opgelegd, wel de risico’s die minimaal

meegenomen moeten worden.
Boodschap: gezond boerenverstand gebruiken!!!
© Tecnolec
20
www.tecnolec.be 9
Bekwaamheid en opleiding van de

werknemers (BA-codering)
Bekwaamheid en opleiding van de werknemers

 gebruik van/ uitbating van/werkzaamheden aan
elektrische installaties of delen ervan met risico
=> alleen werknemers met de nodige bekwaamheid.
 AREI: bepaalde activiteiten of de toegang tot bepaalde installaties of

delen van installaties met een restrisico
=> alleen toegestaan aan BA4 of BA5 personen
 KB: bij restrisico’s

(risico’s die niet kunnen uitgeschakeld of beperkt worden door
intrinsieke (ontwerp) of collectieve beschermingsmaatregelen)
=> toegang tot deze installaties enkel voorbehouden
aan BA4 of BA5 personen
© Tecnolec
26
Aandachtspunten
Bekwaamheid en opleiding van de werknemers

 BA4 of BA5: artikel 47 van het AREI
 kennis van de risico’s van de elektrische installatie door interne
of externe opleiding of ervaring.
 document opgesteld door de werkgever met volgende gegevens:

 naam van de werknemer
 werkzaamheden
 installaties of delen ervan
 eventueel bijzondere beperkingen
 geldigheidsduur
 voorwaarden voor het behoud
© Tecnolec
27
www.tecnolec.be 10
Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Rechtstreekse aanraking
Aanraking door personen van actieve delen van elektrisch materieel
vb: aansluitklemmen motor
© Tecnolec
31

 bij de constructie zelf van het elektrisch materieel of bij
zijn installatie
 De aanraking van de niet-beschermde actieve delen van
het elektrisch materieel wordt onmogelijk gemaakt of
bemoeilijkt door:
 omhulsels;
 isolatie;
 verwijdering;
 hindernissen
 een bijkomende bescherming door een automatische

differentieelstroominrichting met grote of zeer grote
gevoeligheid
© Tecnolec
32
www.tecnolec.be 11

Afscherming actieve delen

© Tecnolec
d.m.v. specifieke afscherm-

kappen(toestelgebonden)
35

Ontoereikend! OK
Transformator nog genaakbaar Transformator niet meer genaakbaar

© Tecnolec
Afscherming HS/LS transformator Afscherming HS/LS transfor-

met leuning en (beperkte) verwijdering mator met metalen scherm 36
www.tecnolec.be 12

Kunststoffen
handgrepen
© Tecnolec
Gedeeltelijke afscherming open LS bord Volledige afscherming open LS bord

d.m.v. platen uit kunststof d.m.v. platen uit kunststof (plexi)
37

Afscherming
schroefsmelt-
veiligheden
Kunststoffen
moeren of doppen
© Tecnolec
40
www.tecnolec.be 13

Afscherming
secundaire verdeelrail
© Tecnolec
41

Afscherming
aansluitklemmen transformator
© Tecnolec
42
www.tecnolec.be 14
AREI Art. 32.02

 De bescherming tegen elektrische schokken bij

rechtstreekse aanraking wordt verondersteld verzekerd te
zijn door gebruik te maken van Z.L.V.S., zonder dat de
maximale nominale spanning tussen twee blanke
gelijktijdige genaakbare actieve delen de volgende waarde
overschrijdt:
Toestand Gelijkspanning Gelijkspanning
Code Wisselspanning
van lichaam met rimpel zonder rimpel
BB1 Droog 25 V 36 V 60 V
BB2 Nat 12 V 18 V 30 V
BB3 Ondergedompeld 6V 12 V 20 V
© Tecnolec
48

Specifieke eisen m.b.t. een Z.L.V.S. stroombaan
 Verhoogde doorslagvastheid op het niveau van zowel de

gebruikte stroombron als de rest van de stroombaan
(t.t.z. naar L.S. stroombanen)
 Verbod tot galvanische verbindingen tussen actieve delen
van de Z.L.V.S. stroombaan en :
 de aarde
 de beschermingsgeleiders toebehorend aan andere
stroombanen
 de actieve delen toebehorend aan andere stroombanen.
 Verbod tot galvanische verbindingen tussen de massa’s
ondergebracht in de Z.L.V.S. stroombaan en :
 de aarde
 de beschermingsgeleiders toebehorend aan andere
© Tecnolec
stroombanen
 vreemd geleidende delen.
49
www.tecnolec.be 15

Types veiligheidstransformator
Veiligheidstransformator die in een omhulsel omsloten is
Veiligheidstransformator die niet in een omhulsel omsloten is

© Tecnolec
50
© Tecnolec
51
www.tecnolec.be 16

Z.L.V.S.
230 V U ≤ UL/2
PE
© Tecnolec
52
Z.L.V.S. ?
Geen Z.LV.S !
© Tecnolec
54
www.tecnolec.be 17

Geen Z.L.V.S. !
230 V U ≤ UL/2
PE
III III
© Tecnolec
Aansluiting op PE geleider verboden !
55

Geen Z.L.V.S.
! Geen veiligheidstransformator !
230 V U ≤ ZLS
PE
© Tecnolec
56
www.tecnolec.be 18

Bescherming tegen onrechtstreekse aanraking
Onrechtstreekse aanraking
Aanraking door personen van massa's welke ingevolge
een isolatiefout onder spanning zijn komen te staan
vb: behuizing wasmachine met isolatiefout
© Tecnolec
58

 Vermijden isolatiefout:
 veilige constructie
 gepast onderhoud
 Bijkomend
 Passieve bescherming: onderbreekt de voeding niet
 Isolatie: klasse II of gelijkwaardig
 Andere
 Z.L.V.S.
 Veiligheidsscheiding
 Gelijktijdige aanraking onmogelijk maken:
equipotentiale verbinding, verwijderen, hindernissen,
isoleren van vreemde geleidende delen
 Actieve bescherming: onderbreekt de voeding gebaseerd op
© Tecnolec
de veiligheidscurven
59
www.tecnolec.be 19

Passieve bescherming
 Klasse II (of gelijkwaardig)
 ZLVS
 Equipotentiale verbindingen
© Tecnolec
60
AREI Art. 79.01

Actieve bescherming
Netsysteemcodering met twee letters, eventueel uitgebreid
naar drie of vier
1e letter : Relatie tussen verdeelnet (actieve delen stroombron)
en de aarde
2e letter : Relatie tussen de massa's en de aarde
3e en/of 4e letter :
Uitvoering beschermingsgeleider en nulgeleider
© Tecnolec
65
www.tecnolec.be 20

Verbinding sterpunt HS/LS transformator

met de aarde T (Terre)
L1 – L2 – L3
N
Aardgeleider
van het nulpunt
© Tecnolec
HS beschermingsgeleider
67
Bescherming tegen
onrechtstreekse aanraking bij LS
door passieve maatregelen
Gestelsluitingen Contact met massa Contact met massa

verhinderen ongevaarlijk maken verhinderen
Dubbele of Behoud van

equipotentialiteit Omhulling
versterkte isolatie
Plaatselijke equipot.
verbinding Isolatie
Veiligheidsscheiding Hindernissen
(Afscherming)
© Tecnolec
Z.L.V.S. Verwijderen
72
www.tecnolec.be 21
AREI Art. 79.01

De geaarde netsystemen in de praktijk
Uitschakeling voeding gebaseerd

op de veiligheidscurven
TT netstructuur IT netstructuur TN netstructuur
Aarding en onderlinge
Aarding en onderlinge
Aarding v/d massa’s Aarding v/d massa’s verbinding v/d massa’s
verbinding v/d massa’s
/ nulgeleider
Detectie van Bewaking 1e isolatiefout door Detectie van

aardfoutstroom isolatiecontroletoestel foutstroom
1e isolatiefout 2e isolatiefout 2e isolatiefout 1e isolatiefout

© Tecnolec
Uitschakeling door Uitschakeling door

differentieelstroominrichting overstroombeschermingstoestel
74

TT-net: Isolatiefout tussen fasegeleider en massa
L1
L2
L3
N
PE
Ufase = 230 V
In = 300mA
20A
Foutstroom = 7 A
Uf
Uf = 30  x 7 A = 210 V
RN = 1,5  RA= 30 
Differentieel van In = 300 mA
© Tecnolec
Foutlus wordt door diff. schakelaar onderbroken If = 7A = 23.3 x In

bij In ≥ 300 mA
Maximale foutspanning die kan blijven bestaan 75
Uf = 30  x 0,3 A = 9 V
www.tecnolec.be 22

Veiligheidscurve
Volt
565 543
520
500
465
BB1
400
340
300 275
263
253
227
207
200
210 V
170
100 109 87 72
50
50
50
43
25
S 25
BB2
© Tecnolec
12
0,04 sec 0,15 sec
0
0,01 0,02 0,03 0,05 0,1 0,2 0,5 1 5 sec.
76
AREI art 88

Keuze gevoeligheid van de

automatische differentieelstroominrichting
in ondernemingen met BA4/BA5 personeel
© Tecnolec
77
www.tecnolec.be 23

Instelmogelijkheden m.b.t. differentieelstroominrichtingen

© Tecnolec
78

Omvorming van TT naar TN-S systeem

L1
L2
L3
N
PE
20A
© Tecnolec
79
www.tecnolec.be 24

Omvorming van TT naar TN-C-S systeem ?
L1
L2
L3
N
PE
PEN
20A
!
De “nieuwe” PEN-geleider
heeft een
niet reglementaire kleur
(Blauw i.p.v. Geel/Groen)
© Tecnolec
80

Isolatiefout in TN-S net
Rfase= 1 
L1
L2
L3
N
RPE = 2  PE
Ufase = 230 V
Ufase
If = ------------------ 20A
Rfase + RPE(N)
Foutstroom = 77 A
230
If = ----------- = 77 A
1+ 2
Uf
UPE
!
© Tecnolec
Uf = RPE(N) * If
= 2 * 77 = 153 V
81
www.tecnolec.be 25

Veiligheidscurve
Volt
565 543
520
500
465
BB1
400
340
300 275
263
253 Gevaarlijke spanning
227
207
200
153
BB2
170
100 109 87 72
50
50
50
43
25
0,31 25
© Tecnolec
12
0
0,01 0,02 0,03 0,05 0,1 0,2 0,5 1 5 sec. 82
AREI Art. 80.02 + 80.3

TN-net: Actieve beschermingsmaatregelen tegen

onrechtstreekse aanraking
 Eén van volgende beschermingsinrichtingen

moet gebruikt worden:
 Overstroombeschermingstoestellen (TN-C, TN-S)
 Differentieelstroominrichtingen (TN-S)
 Aanspreektijd van de beschermingsinrichting
mag niet groter zijn dan de tijd bepaald door
de veiligheidscurve voor de te verwachten foutspanning
© Tecnolec
83
www.tecnolec.be 26

Automatische differentieelstroominrichting met aangepast
kortsluitonderbrekingsvermogen (TN-S!!)
© Tecnolec
84
AREI Art. 80.05

TN-net: aandachtspunt
In TN-netten verlengkabels met automatische

© Tecnolec
differentieelstroombeveiliging gebruiken !!
85
www.tecnolec.be 27

Oxidatie van aardingsklemmen!!!
Risico op
overgangs-
weerstanden
Opletten met
Krimp- en
persver-
bindingen
© Tecnolec
88

Stopcontacten zonder aarding!!!
Stopcontacten
zonder aarding !
Geen beveiliging van de
aangesloten toestellen
van klasse 1 !
© Tecnolec
89
www.tecnolec.be 28
Bescherming tegen overstromen

Overstroombeschermingstoestellen
 Overstromen ongehinderd tot ontwikkeling laten komen voor zover
inherent aan de normale bedrijfsomstandigheden
Bvb aanlopen van motoren, inschakelen transformatoren
 Overbelastingsstromen onderbreken indien hun stroomwaarde en

duurtijd het elektrisch materieel zou beschadigen
Te hoge thermische belasting
 Kortsluitstromen binnen de kortst mogelijk tijd onderbreken

Zéér hoge thermische en mechanische belasting !
© Tecnolec
90

© Tecnolec
91
www.tecnolec.be 29

Bescherming tegen overbelasting

Leiding I Beschermingstoestel
1,45 x Iz
Overstroom
If Conventionele aanspreekstroom
1,15 x Iz
Inf Conventionele niet aanspreekstroom
Toelaatbare stroom in leiding Iz
Toegekende stroom In
Bedrijfstroom IB
IB ≤ I n < Iz
© Tecnolec
Inf ≤ 1,15 . Iz
If ≤ 1,45 . Iz
92
0
Bescherming tegen thermische effecten

(lichtbogen, oververhitting, brand, verbranding, explosie)
Brandvoorkoming en bestrijding
De beschermingstechnieken zijn gebaseerd op de

© Tecnolec
eliminatie van ten minste één element uit de branddriehoek

100
www.tecnolec.be 30

Principe van bescherming tegen brandgevaar (AREI art 104)

De beschermingsmaatregelen zijn gericht naar :
 Het elektrisch materieel / installatie als oorzaak van brand zowel
bij normaal als abnormaal gebruik en bij incidenten
 De elektrische installatie als oorzaak van branduitbreiding
 De gevolgen van brand naar het elektrisch materieel / installatie
Eisen inzake continuïteit van goede werking van vitale stroombanen
© Tecnolec
101

Materieel geschikt voor montage op brandbaar materiaal

F
M
© Tecnolec
106
www.tecnolec.be 31

Nieuw artikel 104: Voorzorgsmaatregelen tegen brand

25 APRIL 2013. - Koninklijk besluit tot wijziging van de
artikelen 1, 3, 28, 100, 104, 151, 200 en 207 van het
Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
 Gepubliceerd in BS op 4 juni 2013
tl  van toepassing op elektrische installaties en op

belangrijke wijzigingen en uitbreidingen waarvan de
uitvoering ter plaatse nog niet is aangevangen drie
maanden na de publicatiedatum van dit besluit  vanaf
© Tecnolec
4 september 2013
109

Artikel 1. artikel 1 van het Algemeen Reglement op de

Elektrische Installaties het punt 01 vervangen als volgt :
« 01. Algemene voorwaarden
De voorschriften van dit reglement gelden :
 voor alle elektrische installaties bestemd voor productie,
omvorming, transport, verdeling of gebruik van
elektrische energie voor zover de normale frequentie van
de stroom niet groter is dan 10.000 Hz;
tl
 voor vaste leidingen ten behoeve van communicatie en
informatietechnologie, van signalisatie of bediening (met
uitzondering van de inwendige stroombanen van de
toestellen) in het geval van de voorzorgsmaatregelen
© Tecnolec
tegen brand zoals vermeld in artikel 104. »

110
www.tecnolec.be 32

Classificatie van leidingen

© Tecnolec
Van F3 is geen sprake meer in art. 104 van het AREI.

111

Vitale stroombanen
 op basis van een risicobeoordeling door de uitbater of
zijn afgevaardigde
 weergegeven op een of meerdere plannen van het
bedrijf of de installatie, goedgekeurd en geparafeerd
door de uitbater of zijn afgevaardigde alsook door de
vertegenwoordiger van het erkend organisme
 - de detectie-installaties;
- de meldingsinstallaties;
- de waarschuwingsinstallaties;
- de alarminstallaties;
- de deur ontgrendelingsinstallaties;
- de installaties voor rookafvoer;
- de overdruk- en onderdrukinstallaties ter bescherming tegen rook;
- de liften met prioritaire oproep;
- de waterdruk verhogende installaties;
© Tecnolec
- de veiligheidsverlichtingsinstallaties;
- de noodverlichtingsinstallaties;
- ...
114
www.tecnolec.be 33

Vitale stroombanen
 De vitale stroombanen zijn duidelijk geïdentificeerd. Ze
zijn derwijze uitgevoerd, aangelegd of door bouwelemen-
ten afgeschermd dat ze bij een uitwendige brand
gedurende ten minste 1 uur operationeel blijven 
Functiebehoud
© Tecnolec
115

Bekabeling met SA/SD kenmerk (halogeenvrij)

 In de lokalen of plaatsen gekenmerkt door de uitwendige
invloedsfactoren BD2, BD3 en BD4  niet normaal
ontruimbare ruimten.
 gebouwen hoger dan of gelijk aan 25 m,
schouwspelzalen, sportzalen, dancings, scholen,
ziekenhuizen, rusthuizen,...
tl
© Tecnolec
118
www.tecnolec.be 34

Ruimten met bijzonder brandgevaar

Kabels van het type F2
© Tecnolec
119

Ruimten met bijzonder brandgevaar

Kabels van het type F1
bekleed met zelfdovend materiaal
© Tecnolec
120
www.tecnolec.be 35

Brandwerende doorvoeringen door brandmuren en -vloeren

 Behoud van de graad van brandweerstand
Basisnorm brandbescherming
 Test- en aanvaardingsrapport
Volgens de geldende normen
 Uitvoering volgens code van goed vakmanschap
 Installatievoorschriften
 Opleiding van uitvoerders
© Tecnolec
124

Brandwerende doorvoeringen door brandmuren en -vloeren

 Mogelijkheden
 Bouwblokken en -stoppen
 Brandwerende mastiek
 Opvulzakjes ( Sealbags )
 Modulaire systemen ( Pasblokjes )
 Brandwerende mortel en bouwpanelen.
 Zandbak ……...
© Tecnolec
125
www.tecnolec.be 36

Afscherming vlamboog
Afscherming impact vlamboog

d.m.v. kunststof schermen
(polycarbonaat platen)
© Tecnolec
126
AREI Art. 19
Keuze elektrisch materieel en leidingen in
functie van de uitwendige invloedsfactoren
 De eigenaar / beheerder (uitbater) van de elektrische

installaties  de ontwerpers/uitvoerders:
aanwezige invloedsfactoren en de zones
Of ten minste alle gegevens verstrekken teneinde de factoren te
kunnen bepalen
 Plannen – op basis van een plattegrond – waarop de
uitwendige invloedsfactoren
Dit plan behoort bij de technische documentatie van de elektrische
installatie
 Akkoord (Goedgekeurd en geparafeerd) van de uitbater of zijn
vertegenwoordiger en een afgevaardigde van een
erkend organisme (E.O.)
© Tecnolec
 Plannen en handtekeningen niet voor huishoudelijke

lokalen 128
www.tecnolec.be 37
AREI Art. 19
1
C 4
A
2
B
5
3
D
© Tecnolec
Gebouw 102
129
AREI Art. 19
© Tecnolec
• Maak een overzicht van de uitwendige invloedsfactoren die “normaal” zijn

• Bepaal voor elk lokaal en sublokaal de afwijkende uitwendige invloeden
130
www.tecnolec.be 38

Normale uitwendige invloeden

AA AREI art. 144 - 225 1 2 3 4 5 6 7 8
AD AREI art. 84 - 226 1 2 3 4 5 6 7 8
AE AREI art. 29 - 227 1 2 3
AF AREI art. 146 - 228 1 2 3 4
AG AREI art. 147 - 229 1 2 3
AH AREI art. 148 - 230 1 2 3
AK AREI art. 149 1 2
AL AREI art. 149 1 2
AM AREI art. 139 - 232 1 2 3 4 5 6
AN AREI art. 139 - 232 1 2
BA AREI art. 47 - 233 1 2 3 4 5
BB AREI art. 31 - 234 1 2 3 4
BC AREI art. 47 - 234 1 2 3 4
BD AREI art. 101-2 - 234 1 2 3 4
© Tecnolec
BE AREI art. 101-3 - 234 1 2 3 4

CA AREI art. 101-4 1 2
131
CB AREI art. 101-5 1 2 3 4

Uitwendige invloeden volgens het AREI

© Tecnolec
132
www.tecnolec.be 39
Beschermingsmaatregelen tegen
potentiaalspreiding
Elektrisch gescheiden aardverbindingen

 Aardverbindingen die voldoende ver van elkaar
verwijderd zijn zodat de max. stroom, die doorheen één
ervan vloeit, de potentiaal van de andere niet gevoelig
verandert
A en B in orde ; C en B niet in orde

A C B
Aarde
Aardpotentiaalstijging UE
Spanning UBC ( = Spanning UAB )
Verloop
© Tecnolec
aardbodemspanning U
Spanning UAC
134
potentiaalspreiding
Principe van bescherming

 Vermijden dat door een isolatiefout in de HS-installatie
potentiaal-verspreiding via actieve geleiders, via
aardingsinstallaties, of via vreemd geleidende delen
aanleiding geeft tot gevaarlijke contactspanningen
 De continuïteit v/d vreemd geleidende delen die
overgaan tussen de spreidingszone v/d HS-installatie en
de neutrale aardbodem moet onderbroken zijn met
aangepast isolatiemateriaal
© Tecnolec
135
www.tecnolec.be 40
 2.5 m  2.5 m Naar LS-

diepteaardingselektrode
HS-aardingsstrip
LS
(PE)N - lat
 2.5 m
LS-bord
Transfo
cel
Meet
cel
 2.5 m
wapening
Transfo
beveil.
L-profiel uit
metaal
 2.5 m
 1.25 m
Isolerende vloerbedekking
(Asfalt)
Ondergrondse kokers
Vrijstaande cabine
Equipotentiaal geaard werkmilieu
HS-Aardingsstrip Verbinding
naar strip in metalen wand
Uiteinden
Verbinding Verbindingen aardingslus
© Tecnolec
naar vloerplaat naar bewapening HS-Aardingsscheider

v/d fundering en toegangszone
137
www.tecnolec.be 41
Asfalt
Gewapende betonnen vloerplaat
Aarde
Aardingslus
45°
Aardingsstaven Aardingsstaven
onder 45° onder 45°
Verloop
Aardbodemspanning U
US
UE
Aardpotentiaalstijging
overspanningen
 Personen en goederen moeten volgens de

desbetreffende regels van goed vakmanschap
beschermd worden tegen de schadelijke gevolgen van:
1. een isolatiefout die kan voorkomen tussen de onder
spanning staande delen van stroombanen op
verschillende spanningen;
2. overspanningen te wijten aan andere oorzaken,
bijvoorbeeld atmosferische verschijnselen of eventuele
overspanningen bij het schakelen.
 De toestellen moeten derwijze uitgevoerd en geplaatst

worden dat personen en goederen door hun werking niet
© Tecnolec
in gevaar worden gebracht.
144
www.tecnolec.be 42
Beschermingsmaatregelen tegen het

dalen of volledig wegvallen en terug opkomen

van de spanning
 Arbeidsmiddelen waarbij het wederopkomen van de
spanning na een storing gevaar kan opleveren,
moeten uitgerust worden met een
minimumspanningsbeveiliging
© Tecnolec
145
Beschermingsmaatregelen m.b.t. de
veiligheid en de betrouwbaarheid van de
functionele sturing.
Bescherming tegen aardfouten
 Aardfouten mogen niet leiden tot het ongewenst starten
van toestellen of tot het uitvoeren van gevaarlijke
bewegingen
 Aardfouten mogen ook niet leiden tot het niet meer
kunnen stoppen van de toestellen of van de bewegingen
 De stuurstroombaan wordt bij voorkeur langs één zijde
verbonden met de aarde
 Stuurstroombanen die niet verbonden zijn met de aarde
moeten voorzien zijn van een isolatiecontroletoestel
© Tecnolec
(ICT)
147
www.tecnolec.be 43
www.tecnolec.be
© Tecnolec EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012 © Tecnolec EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012
EC-finale: KB 4/12/2012 : risico-analyse
Stuurstroombanen
Stuurstroombanen
151
150
April 2014
44
Beschermingsmaatregelen m.b.t. de
veiligheid en de betrouwbaarheid van de
functionele sturing.
© Tecnolec
156
“Niet elektrische” beschermingsmaatregelen

Val- of struikelgevaar
Losliggende, beschadigde
of afwezige vloertegels
© Tecnolec
157
www.tecnolec.be 45

Asbest
Signaalkabels met
asbesthoudende mantel
© Tecnolec
159

Gevaar bij ventilatoren

Mechanische bescherming
van waaier aan binnen-
en buitenzijde v/h bord
© Tecnolec
160
www.tecnolec.be 46

Inrichting exclusieve ruimten
van de elektrische dienst
 Verlichtingsniveau: 120 lux
 Veiligheidsverlichting
 Brandblusvoorzieningen
 Afzuiging (warmte)
© Tecnolec
161

Inrichting exclusieve ruimten

van de elektrische dienst
 Insijpeling grondwater
© Tecnolec
163
www.tecnolec.be 47

KB Van 4 December 2012 NL

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

KB Van 4 December 2012 NL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

EC-finale: KB 4/12/2012 : risico-analyse April 2014

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2014

Is de elektrische installatie in uw school conform?

 Welzijnswet van 4 augustus 1996

 Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de

 volgende algemene preventiebeginselen

daaraan verbonden overblijvende risico's en de maatregelen die

Interne Dienst voor preventie en bescherming op het

 interne dienst: interne Dienst voor Preventie en Bescherming

KB van 4/12/2012:Minimale voorschriften

 Elke voormelde installatie dient het voorwerp uit te

 elektrische schokken door rechtstreekse aanraking

Minimum volgende risico’s opsporen en evalueren:

 overspanningen ten gevolge van inzonderheid, fouten die

Minimum volgende risico’s opsporen en evalueren:

 het gebruik van elektrische energie en de werkzaamheden

 Als vertrekpunt van de risicobeoordeling kan voor oude installaties

 Er wordt geen methode opgelegd, wel de risico’s die minimaal

Bekwaamheid en opleiding van de

Bekwaamheid en opleiding van de werknemers

 AREI: bepaalde activiteiten of de toegang tot bepaalde installaties of

 KB: bij restrisico’s

Bekwaamheid en opleiding van de werknemers

 document opgesteld door de werkgever met volgende gegevens:

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

 een bijkomende bescherming door een automatische

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Afscherming actieve delen

d.m.v. specifieke afscherm-

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Transformator nog genaakbaar Transformator niet meer genaakbaar

Afscherming HS/LS transformator Afscherming HS/LS transfor-

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012

Gedeeltelijke afscherming open LS bord Volledige afscherming open LS bord

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

AREI Art. 32.02

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

 De bescherming tegen elektrische schokken bij

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

 Verhoogde doorslagvastheid op het niveau van zowel de

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012

Veiligheidstransformator die niet in een omhulsel omsloten is

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

Aansluiting op PE geleider verboden !

Bescherming tegen rechtstreekse aanraking

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012

Bescherming tegen onrechtstreekse aanraking

EC-finale 2014: Risicobeoordeling volgens KB van 4/12/2012

AREI Art. 79.01

Bescherming tegen onrechtstreekse aanraking

2e letter : Relatie tussen de massa's en de aarde

Bescherming tegen onrechtstreekse aanraking

Verbinding sterpunt HS/LS transformator

door passieve maatregelen

Gestelsluitingen Contact met massa Contact met massa

Dubbele of Behoud van

AREI Art. 79.01

Bescherming tegen onrechtstreekse aanraking

Uitschakeling voeding gebaseerd