Ayasuluk Tepesi

UNESCO Dünya Mirası

90 lı yıllarda yapılan çalışmalar sonucu :Bölgede yapılan detaylı araştırmalar sonucunda Ayasluk
tepesinin efes’in ilk yerleşimlerinden biri olduğu ortaya çıkmıştır. Helenistik ve Roma Dönemleri'nde
Efes'te gelişen bizabs döneminde yeniden Ayasluk tepesine gitmiş.

Yani efes’İn hem ilk hem son yerleşim yeri.

Ayasuluk Tepesi’nin güneyini kaplayan İncil Yazarı Aziz Yuhanna (St. Jean) Haç Kilisesi’nin
geçmişi Roma Çağı’na kadar inmektedir. 2. yüzyıl başında ortaya çıkan bir Hıristiyan
geleneğine ve inancına göre, Teolog Yuhanna (St. Jean Theologos) İsa’nın en sevdiği
genç havarisi, aynı zamanda İncil’in (Yuhanna İncili) ve Apokalypse’in yazarıdır. Ömrünü Efes
ve Batı Anadolu’da Hıristiyanlığın yayılmasına adayan havari, yaklaşık 100 yılında ölmüş,
vasiyeti üzerine Ayasuluk Tepesi’nin güney yamacına gömülmüştür. 
3bin 200 yıllık miken heykelciği

tarih öncesi dönemden başlayarak yaklaşık 9 bin yıl kesintisiz yerleşimin bulunduğu
Efes'te ilk yerleşim yeri olarak bilinen Ayasuluk Tepesi, bugün gezilen Efes Antik
Kenti'ne yaklaşık 3 kilometre uzaklıktaki Selçuk şehir merkezinde bulunuyor.

M.Ö. 300'lü yıllarda bugünkü antik kent sınırlarına taşınan Efes, limanın Büyük
Menderes Nehri alüvyonuyla kapanması, deprem ve Sasani akınlarıyla M.S. 7.
yüzyılda yine Ayasuluk çevresindeki bölgeye taşınmıştı.

Ancak Efesliler, evlerini ve şehirlerinin geleneksel bölgelerini terk etmeyi reddettiler, bu yüzden
Lisimahos büyük bir fırtına sırasında şehrin kanalizasyon sistemini kapattı, böylece evleri yaşanmaz
hale getirdi ve vatandaşları taşınmaya zorlad

Güçlü pers kralı Kyros, tüm Anadolu’yu yerle bir etmesine rağmen Lidyalılara bir
şans veriyor ve eğer savunmazlarsa Artemis tapınağına dokunulmayacağını
söylerek tapınağa onlara veriyor.

Son olarak
614 yılındaki şiddetli deprem ile Kaystros (Küçük Menderes) şöyle bir silkelenmiş
ve doğduğu yerden başlayıp döküldüğü yer olan Efes Limanı’na taş, toprak,
alüvyon taşımaya devam etmiş. Bu da Efes Limanı’nın zamanla dolmasına,
bataklık haline gelmesine ve sıtma hastalığının ortaya çıkmasına sebep olmuş. Ve
bunlar sonucu 3. Efes olarak bilinen benim de sunumumun konusu olan bölge
terkedilerek şuanda selçuk olarak bilinen kısma şehir taşınmış

Ayasoluk tepesindeki Geç Miken gömütleri, lyonyalrların gelişi. Bir takım

yerlesme yerlerinin birlesmesi ile Koressos Körfezinde(stadion kuzeyinde)
eski lyon kentinin oluşması. Lidya kralı Kroisos'un kenti ele gecirmesi ve
Efeslileri yapılmakta olan Artemis tapınağının yanında yerleşmeye
zorlaması (eski iyon kenti) Heraklitin yaşadığı dönem. Demokrasınin
getirilmesi. Lidya Krallığının Persler tarafından yıkılması ve Persler'in Efes
egemen- ligini ele geçirmesi. мо 479 Yunanliların Salamis Plataia ve
Mykale deki yengilerinden sonra Efes'in Atina yönetimindeki Attika Deniz
Birliği'ne katılması Mö 431-404 Peloponnes savasları sırasında Efes'in
Isparta tarafina gecmesi. MO 386 Antalkidas Barışı. Yeniden Pers
egemenliğine geçisi мо 356 Artemis tapınağının yanması.Büyük Iskender'in
kenti Pers boyunduruğundan kurtarması O'nun Ölümü den sonra (MO 323)
birkac kez yönetici değistiren Efes'in, kral Lysimacho un eline gecmesi
Lysimachos'un kenti Artemis tapınağı yanından zorla ka dirıp, Panayır ve
Bulbül Dağları arasına kurdurması(hellenistik-roma kent Lysimahos'un
ölümden sonra Efesin Seleukos krallığına geçmesi. Seleukos krallarından II
Antiochos Teos un MO 246 yılında Efes'te olmesir den sonra kentin Misirlı
Ptolemaios soyunun egemenliğine gecmesi. II.Antiochos'un kenti yeniden
zaptetmesi.