You are on page 1of 57

a&qif;pdkufysdK;a&;wuodkvf

pD;yGm;a&;ESifhvlrIzGHYjzdK;wdk;wufa&;twGuf
pdkufysdK;a&;u@\jyKjyifajymif;vJrIrsm;

twGut
f ydkvkyfom;ESifh0,fvdktm;udkjzpfay:ap/

pm;eyf&dum?pufrIukefMurf;xkwfvkyfay;onfhtjyiftjcm;u@rsm;

EdkifiHjcm;0ifaiG\ 44% udk&&dS/

vlrIpD;yGm;a&;zGHYjzdK;wdk;wuf&ef ta&;ygaomu@jzpfygonf/

GDP wGifpdkufysdK;a&;u@\yg0ifrI&mcdkifEIef;avsSmhusaeaomfvnf;?

cefYudkxkwfvkyfay;ygonf/

vkyfom;tiftm;\61%cefYESifhjynfwGif;xkwfukefwefbdk;\39%

vlrIpD;yGm;a&;zGHYjzdK;wdk;wufrItwGuf
pdkufysdK;a&;u@\ta&;ygrI

ekdifiHjcm;&if;ESD;jrSKyfESHrSkrsm;tm;ay;
aiGaMu;u@ajymif;vJrSk-yk*vdubPfrsm;?
FEC xkwf
yk*vduu@OD;pm;ay;
pD;yGm;a&;txl;ZHkrsm;xlaxmif

aps;uGufESifhukefoG,frSkvGwfvyfcGifhjyKjcif;

1988ckESpfaemufydkif;
wHcg;zGifh0g'eSifh jyKjyifajymif;vJrSk
ydkhukefwdk;jrSSifha&;

wHcg;ydwf0g'? oGif;ukeftpm;xdk;

vGwfvyfa&;&jyD;aemufydkif;

zGHUjzdK;wdk;wufrSk enf;AsL[mrsm;

(4) pdkufysdK;a&;tajccHtaqmuftODrsm;
wdk;wuf

(3) EkdifiHjcm;wifydkUa&mif;csrSkydkrsm;

(2) tvkyftudkiftcGifhtvrf;rsm;ay:ayguf

(1) pdkufysdK;xkwfvkyfrSKESifhpdkuf{uwdk;wuf

jyKjyifajymif;vJcJhaomrl0g'tcsdKU

ydkrdk

txGufaumif;txl;txGufwdk;rsdK;aumif;rsdK;oefUrsm;toHk;jyK&ef/
acwfrDodyHenf;uspdkufysdK;enf;pepfrsm;toHk;jyK&ef/
oGif;tm;pk? pdkufysdK;a&tygt0if "gwfajrMoZmrsm;udk tcsdefudkuf? tcsdK;ustoHk;jyK&ef/
rsdK;aph? oGif;tm;pktygt0if tyifpdkufysdK;csdefrS &dwfodrf;csdefxd tavtvTifhqHk;&SHK;rIenf;
atmifaqmif&Guf&ef/
(5) xGuf&SdvmaomoD;ESHtay: wGufajcudkufjyD;aps;uGucf dkifrmatmifaqmif&Gufay;&ef/

(1)
(2)
(3)
(4)

zGHUjzdK;wdk;wufrSK enf;AsL[mrsm;

v,f,majrvkyfudkifcGifhrsm;ay;jcif;/
v,f,moHk;pufud&d,mrsm;ESifh tjcm;oGif;tm;pk yHhydk;ypnf;rsm; jznfhwif;jzefUjzL;&m
yk*vduydkifydkrdkyg0ifaqmif&Gufvmekdifap&eftwGuf tm;ay;aqmif&Gufjcif;/

xkwfvkyfrSkwdk;wuf&ef? jynfwGif;pm;oHk;rSkzlvHk&efEiS fhtydktvsHSrsm;udkjynfyodkUwifydkU&ef/


v,f,mukefxkwfvkyfrSk vkyfief;rsm;tm; vGwfvyfpGmpdkufysdK;xkwfvkyfcGifhjyKjcif;/
v,f,majropfrsm; wdk;csJUazmfxkwfvkyfudkifolrsm;ESifh v,f,mvkyfudkifolrsm;tm;

pdkufysdK;a&;u@qdkif&mrl0g'

pdkufysdK;a&;u@qdkif&mrl0g'

Myanmar

Vietnam

Bangladesh

Indonesia

Thailand

China

Malaysia

India

2006

50
2005

2004

100
2003

2002

150
2001

2000

tm&S edk ifiHt csdKY \wpf OD;usqef pm;oHk ;rIEI dif;,S Ofjcif ;f

200

vkyfrSk\ 90% udkxkwfvkyfjyD;pm;oHk;Muonf/


tm&SEdkifiHrsm;teufjrefrmEdkifiHonfqefpm;oHk;rItjrifhrm;qHk;jzpfjyD;
vlwpfOD;vsSif 220uDvdk*&rf pm;oHk;Muonf/
2000-06ckESpf twGif;qefpm;oHk;rIrSm wajz;ajz;wdk;vmygonf/

jrefrmekdifiHtygt0iftm&SekdifiHrsm;onf urmhpkpkaygif;qefxkwf

jrefrmEdkifiH\pm;eyf&dum (qef) zlvHkrIESifhpm;oHk;rI

250

5 kg/year

qefzlvHkap&ef Self-sufficiency policy udkusifhoHk;/


2000ckESpfwGifwdkif;ESifhjynfe,f(6)ckwGif qefudkzlvHkpGmpdkufysdK;xkwfvkyf/
,cktcg csif;? rauG;ESifhrEav;rSty tjcm;a'orsm;wGifzv
l HkpGmpdkufysdK;/

jrefrmEdkifiH\pm;eyf&dum (qef) zlvHkrIESifhpm;oHk;rI

wdkif;^jynfe,f
csif;
rEav;
rauG;
weoFm&D
&Srf;
&efukef
u,m;
u&if
ucsif
rGef
&cdkif
ppfudkif;
yJcl;
{&m0wD

2006-07({u)
129391
1244838
1074229
458393
1498853
1392319
110182
632934
531657
1105730
1226974
2396584
3369397
4904271

2009-10({u)
138569
922297
1021614
401537
1548332
1395278
112109
670967
675703
1016750
1237476
2275338
3516701
5000031

twdk;tavsSmh
9178
-322541
-52615
-56856
49479
2959
1927
38033
144046
-88980
10502
-121246
147304
95760

wkdif;^jynfe,frsm;\pyg;pdkuf{&d,majymif;vJrI

EIef;rSm(19)wif;wdk;cJh/

15ESpftwGif;pyg;txGuf

wpfESpfvsSif y.r (2.2%)

txGufEIef;wdk;wufrI

{&d,mwdk;wufEIef;rSm
tjrifhrm;qHk; (3.4%)

2005-09wGif y.r pdkuf

pdkufysdK;{&d,mrsm;wdk;csJU?
a&oGif;pdkuf{&d,mwdk;jrifh
vmjcif;aMumifh2006wGif
{uoef;(20)odkUa&muf&dS

wdkif;^jynfe,frsm;wGif

rsm;aomfvnf; txGufESkef;ESifh pkpkaygif;pyg;xkwfvkyfrSkrSm edrfhus


aeygonf/

FFAO (2008) t&jrefrmekdifiH\pyg;&dwfodrf;{&d,mrSm Vietnam xuf

jrefrmEdkifiH\pm;eyf&dum (qef) zlvHkrIESifhpm;oHk;rI

1993
8.6
71.2
111.6
73.0
190.1
354.6
90.3
79.5

Country
Myanmar
Thailand
Vietnam
India
China
Japan
Asia

World

92.0

1999
15.9
91.7
264.8
106.4
252.9
295.7
123.2
88.3

2000
19.6
81.1
278.6
98.4
231.5
300.7
116.2
89.6

2001
9.0
87.2
215.6
102.0
229.4
282.4
116.9

91.9

2002
12.5
87.8
222.1
94.8
258.7
269.6
122.7

"mwfajrMoZmtoHk;jyKrIEIdif;,SOfjcif; (kg/ha)

AD,uferfwGif(28)qausmfydkrdktoHk;jyKygonf/

"mwfajrMoZmtoHk;jyKEIef;xm;rSmxdkif;wGifjrefrm\(9)qESifh

jrefrmEdkifiH\pm;eyf&dum (qef) zlvHkrIESifhpm;oHk;rI

10

2007
10.3
93.9
286.3

yYsrf;rsS22%jzifhwdk;wufcJh
(2007-09umvtwGif;)

pdkufysdK;a&;ydkYukefonf

2003-2006txdtvGef
enf;yg;cJhjyD;jyefvnfjrifhrm;

qefydkYukefwefbdk;onf
mill Ks.

ydkYukefrsm;rSmyJrsdK;pHk?
qefESifhqefxGuf?
ajymif;ESifha&mfbm/

t"dupdkufysdK;a&;

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

2002

2003
Agri Export Value

2001

2005

2006
Rice Export Value

2004

2007

2009

11

Annual grwoth rate

2008

ESpftvdkufpdkufysdK;a&;ydkYukefwefb;dk ?wdk;wufEIef;ESifhqefydkYukefwefb;dk

rmwdum

70
60
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30

% per year

2009wGifwef(8)odef;odkYwdk;jrifhvm/

12

wGifodompGmwdk;csJYpdkufojzifh2007wGifqefwef(4)ode;f wifydkYEdkif/

yk*vdutm;qefudk jynfyodkYydkYcGifhjyKcJhjyD; aemuf2006

2003ckESpf?qefwifydkYrIrl0g'opf

EdIif;,SOfvSsifuGmjcm;csufjrifhrm; (- 91% rS +2286%&dS)

jrefrmEdkifiH\ESpftvdkufqefwifydkYrIwdk;wufEIef;xm;rsm;udk

uGmjcm;csufrsm;aom qefwifydkYrIwdk;wufEIef;xm;

13

pD;yGm;a&;wGufajcudkuf&efESifhaps;uGufcdkifrmrI&dSapjcif;

pufud&d,mrsm;oHk;pGJjcif;

tavtvGifhr&dS&ef&dwfodrf;csdefvGefenf;ynmESifhacwfrDS

xda&mufrSefuefpGmtoHk;jyKjcif;

oGif;a&ESifhoGif;tm;pkrsm;udkpepfwustcsdefudkuftcsdK;us

v,form;rsm;onfrsdK;aphoHk;pGJrSK\ 46%ESifh60%udkESppf Of0,foHk;pGJ)

txl;txGufwdk;rsdK;aumif;rsdK;oefYrsdK;aphtoHk;jyKjcif; (India& Vietnam

acwfrSDodyHenf;uspdkufenf;pepfoHk;pGJjcif;

1/ t&nftaoG;aumif;oD;ESHrsm;xkwfvkyfrIwdk;jrifha&;

pdkufysdK;a&;u@zGHjzdK;wdk;wufa&;enf;AsL[m

14

oD;ESHrsm;ay:csdefaps;EdSrfr&ap&efaps;uGufowif;tcsuf
tvufjzefYa0ay;jcif;/

jynfywifoGif;cGefavSsmhcsrI/

Edkif&efaxmufyHhay;jcif;?

"mwfajrMoZmudk aps;oifhawmfaomaps;ESifh vHkavmufpGmoHk;

aomv,form;i,frsm;tm;vHkavmufaompdkufp&dwfacs;ay;
jcif; (pdkufbPf? or0g,r? tao;pm;acs;aiGtzGJYrsm;)

vHkavmufaomacs;aiGxkwfay;jcif;- t&if;tEDS;rvHkavmuf

2/ v,form;rsm;tm;wdkuf&dkufaxmufyHhtm;ay;jcif;

pdkufysdK;a&;u@zGHjzdK;wdk;wufa&; enf;AsL[m

15

(tjcm;wzufwGifpm;oHk;olrsm;) rufvHk;ay;&ef/

EdkifiHwGifpm;eyf&dumzlvkHrSKtmrcHcsuftwGuv
f ,form;rsm;tm;

aumif;atmifvkyfudkif&efESifhpyg;pdkufydsK;rIrSpD;yGm;a&;wGufajc
udkufap&ef aps;jrifhrm;jyD;pdkufysdK;p&dwfumrdaomaps;EIef;vdktyf/
(aps;raumif;cJhvsSifjzpfovdkpdkufysdK;jcif;?pyg;pdu
k f{&d,mavsSmhjcif;)

v,form;rsm;pyg;pdkufysdK;rIwGiftm;oGefcGefpdkuftxGufEIef;

3/ txGufEIef;wdk;vm&efv,form;tm;rufvHk;ay;jcif;

16

pdkufysdK;a&;u@zGHjzdK;wdk;wufa&; enf;AsL[m

rsm;udk,SOfjydKif&eft&nftaoG;xdrf;odrf;MuD;Muyfay;&efvdktyfovdk
Flexible export policy jzpf&efvnf;vdktyfygonf/

tjynfjynfqdkif&mqefaps;uGufwGift"duyg0ifwifydkYaeaomEdkifiH

udkavSsmhcsjcif;jzifh axmufyHhtm;ay;&ef
(v,form;rsm;tay:oG,f0dkuftcGeaf umufcHaejcif;?enf;ynm
jyefYyGm;&ef t[efYtwm;jzpfaejcif;)

Export tax

wpfavsSmuf Transaction costs rsm;


avSsmhcs&efESifhtcsdefrSDcGifhjyKrIay;&ef (odkYrSaps;uGuf,HkMunfrI&&dSrnf)

Exporting channel

4/ Export-oriented rl0g'jzifhv,form;rsm;udkaxmufyHhjcif;

17

pdkufysdK;a&;u@zGHjzdK;wdk;wufa&; enf;AsL[m

t&nftaoG;aumif;rGef&efrsdK;aumif;rsdK;oefYpdkuf&ef/

aps;wnfjidrfa&;twGut
f ydktvsSHwGufcsufrIrSefuef&ef/

wpf{utxGufEIef;wdk;wufvm&ef/

qeftydktvsHSudkjynfyodkYwifydkYcGifhjyKrl0g'usifhok;H /

2009wGifwif;oef;aygif; (1566) odkhqufwdkufwdk;jrifch Jhonf/


odkYaomfpkpkaygif;xkwfvkyfrSkwdk;wufEIef;onfvlOD;a&wdk;wufrSkESef;
udkumrd&Hkom&dSygonf/

ekdifiH\pkpkaygif;pyg;xkwfvkyfrSkrSm2005wGifwif;oef;aygif; (1327)?

5/ pm;eyf&dumzl
mzlvHkrI?wifydkYrIESifhaps;wnfjidrfaps;qdkif&mrl0g'

18

qefpm;oHk;rIESifhjynfywifydkYrItcsdK;tpm;

aps;wnfjidrfrIaocsm&eftwGuf Buffer stock xm;&ef


&moDOwkazmufjyefcsdefpm;eyf&dumzlvHk&ef twGuf t&efqefxm;&ef

5/ pm;eyf&dumzl
mzlvHkrI?wifydkYrIESifhaps;wnfjidrfaps;qdkif&mrl0g'

19

jynfwGif;aps;EIef;
wnfjidrfrI?
aps;aumif;&&dSrI

odkYOD;wnfjcif;ESifhurmh
aps;uGufodkY qefydkrdk
wifydkYEdkifjcif;

ASEAN Free Trade

pm;eyf&dumzlvHkrI?
qeftydktvSsHxkwfvkyfrI

(twdk;EIef;?EdkifiHjcm;aiGvJvS,fEIef;?tcGeftc)

arc&dkay:vpD

20

1. oifhavsmfaompdkufysdK;a&;a*[aA'qdkif&mZHkrsm;
2. ae&ma'oomvGefrI

tcGifhtvrf;

4. jynfolydkifvkyfief;rsm;ESifh yk*vduydkifvkyfief;
rsm; yl;aygif;aqmif&Gufjcif;

2. aus;vufa'oaiGaMu;axmufyHhrSI tcef; u@
(jrefrmhv,f,m zGHUNzdK;a&;bPf?
pyg;txl;jyKukrPDrsm;? urmhukvor*
zGHUNzdK;wdk;wufrItpDtpOf? tpdk;&r[kwfaom
tzGJUtpnf;rsm;)

2. pdkufysdK;a&;twGufenf;AsL[mopfrsm;toHk;jyKjcif;
(txGufaumif;rsdK;aumif;rsdK;oefhrsm;toHk;jyK
pdkufysdK;jcif;? a&oGif;pdkufysdK;jcif;? pufud&d,m
rsm;toHk;jyKpdkufysdK;jcif;? yk*vdu ydkifqdkifrI
tcef;u@tm;wdk;csJhjcif;? awmifolrsm;tm;
acwfrSDpdkufysdK;enf;pepf rsm;wdk;csJUynmay;jcif;)
3. obm0o,HZmwrsm; toHk;jyKedkifjcif;
(a&? ajro,HZmwayg<u,fjcif;)

1.urmUaps;uGufESifh aps;EIef;rwnfNidrfrI
2.&moDOwkajymif;vJrI

&ifqdkif&rnfhtcuftcJrsm;

21

3. pdkufysdK;a&;u@twGuf roifhavsmfaom
obm0ywf0ef;usif
4. aus;vufa'o tajccHtaqmufttHk rsm;
(pGrf;tif? aus;&Gmvrf;rsm; ponfjzifh)

1.enf;ynm (Oyrm- rsdK;aph? "mwfajrMoZm?


&dwfodrf;csdefvGefenf;ynm)

tm;enf;csuf

1. oD;ESHpdkufysdK;xkwfvkyfrI&SdaomEdIif;,SOfom&nf
(Oyrm- pyg;?yJrsdK;pHk)

tm;omcsuf

pdkufysdK;a&;u@twGuf SWOT Analysis

tcGeftcrsm;

EdkifiHjcm;aiGvJvS,fEIef;

twdk;EIef;ESifhaiGaMu;qdkif&m&if;ESD;jrSKyfESHrI

arc&dkay:vpD

nDaxG jzpfrIonf ta&;MuD;

pdkufysdK;a&;qdkif&m enf;AsL[mrsm;ESifh arc&dkay:vpDrsm;\ vdkufavsm

aps;uGufpD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufrIqdkif&menf;AsL[m

zGHYjzdK;rIenf;AsL[mESifharc&dkay:vpD

22

23

2010-2011 ckESpfwGif tom;wiftjrwfrSm usyfoef;aygif; 2800 cefY&Sdygonf/

(2) v,f,m zGHUNzdK;wdk;wufrI ESifh&if;ESD;jrSKyfESHrIacs;aiG


(3) e,fpyfa'o zGHUNzdK;wdk;wufrI twGuf acs;aiG

(1) &moDtvdkufpdkufysdK;xkwfvkyfrIacs;aiG

10 % jzifhacs;,lNyD; if;rS aiGacs;olrsm;udk wpfESpfvQiftwdk;EIef; 17%


jzifh atmufygvkyfief;toD;oD;twGufacs;ygonf/

jrefrmhv,f,m zGHUNzdK;a&;bPf onf jrefrmEdkifiHawmfA[db


k PfrS twdk;EIef;

wpfckwnf;aom aiGaMu;qdkif&m axmufyHhrItzGJUtpnf; - jrefrmhv,f,m


zGHUNzdK;a&;bPff ukd jynfolydkifbPftjzpf 1953 ckESpfwiG f pwifwnfaxmifcJhygonf/

aus;vufa'otao;pm;aiGacs;0efaqmifrSkvkyfief;

ESpfwkdacs;aiG
12124.19
12740.82
12015.31
20416.25
27382.18
34390.26
44875.80
59627.84
93489.30
190659.89

b@ma&;ESpf

2000-01

2001-02

2002-03

2003-04

2004-05

2005-06

2006-07

2007-08

2009-10

2010-11

6505.51

3779.52

9057.08

7945.18

3261.22

5711.82

1606.07

1088.34

277.48

62.60

zGHYjzdK;a&;acs;aiG

197165.4024

97268.82

68684.92

52820.98

37651.48

33094.00

22022.32

13103.65

13018.3

12186.79

pkpkaygif;acs;aiG

jrefrmhv,f,mzGHYjzdK;a&;bPf rSESpftvkdufacs;aiGrsm; (usyfoef;aygif;)

w&m;0ifzGJYpnf;&efvkdtyf/

tao;pm;aiGaMu;0efaqmifrSKvkyfief;rsm;ukd Oya'pnf;rsOf;ESifhtnD

ta&mif;qkdifrsm;? ukefonfyGJpm;rsm;/
twkd;ESKef;tvGefjrifhrm; (wpfv 10% - 20%)/

jyifyaiGwkd;acs;rSKvkyfief; : aiGwkd;acs;olrsm;? pkdufydsK;a&;ypnf;

tjcm;axmufyHhrSKUrsm;ygjyKvkyf/

25

aiGaMu;0efaqmifrSktjyif aus;vufvlrSKtzGJYtpnf;twGuf vkdtyfaom

twkd;ESkef;-v,f,mzGHYjzKd;a&;bPfxufrsm;-jyiffyaiGwd;k acs;rSKxufenf;/

aus;vufa'o&Sd tjcm;aiGaMu;0efaqmifrSK tzGJYtpnf;rsm;?


pyg;txl;jyKPkrPDrsm;? NGOs & UNDP

aus;vufa'otao;pm;aiGacs;0efaqmifrSkvkyfief;

ykdrkdjrifhrm;onf/
26

yJrsdK;pkHESifhESrf;wkdY\ESdKif;,SOfom&nfonf ESpftvkdufwkd;wufcJhjyD; pyg;xuff

Source: FAOSTAT database

jynfyykdYukefoD;ESHrsm;\ESKdif;,SSOfom&nfrsm; (Comparative Advantage)

1275
Ks/1$

0.63
0.51
0.43
0.37
0.32

1000
Ks/1$

0.79
0.65
0.55
0.48
0.42

Price (USD
250/ton)

0.62
0.51
0.43
0.38
0.33

1000
Ks/1$

0.49
0.40
0.33
0.29
0.25

1275
Ks/1$

Price (USD
300/ton)

0.42
0.34
0.29
0.26
0.23

1000
Ks/1$

0.34
0.28
0.23
0.20
0.18

1275
Ks/1$

Price (USD
400/ton)

27

vuf&SdwGif w&m;0ifaiGvJvS,fESKef;ESifhaps;uGuf&SdaiGvJvS,fESKef;uGm[rSKrsm;/
w&m;0ifaiGvJvS,fESKef;ukd ndSESKdif;jcif;jzifh aps;uGufESifhaps;ESKef;rsm; wnfjidrfapESKdifjyD;
ukefoG,frSKukd tm;ay;/

ykHaoEkdifiHjcm;aiGvJvS,fESKef; ukdjyKjyifajymif;vJ&efpOf;pm;oifh/

Source: Aye Moe San (2008)

3.1
3.6
4.1
4.6
5.1

Yield (ton/ha)

EkdifiHjcm;aiGvJvS,fESKef;\ ESKdif;,SSOfom&nfwGiftuskdK;oufa&mufrSK

28

pkaqmif;aiGESifh &if;ESD;jrSyfESHrSKwkd;jrSifhap&ef tm;ay;apaomrSK0g'rsm;ukd


azmfaqmifoifh?

oD;ESHpkdufysKd;xkwfvkyfrSKESifhukefoG,frSKwkd;jrSifhap&ef?

ykdrkdjrifhrm;vmapEkdifonf/

1/ pyg;txGufeSKef;wkd;jcif;?
2/ t&nftaoG;aumif;jcif;aMumifh aps;ykdrkd&&Sdjcif;?
3/ aiGaMu;wefzkd;avSsmhcsjcif;wkdYjzifh

qefpyg;\ESKdif;,SOfom&nfonf

okH;oyfcsuf

qef;ppfokH;oyfcsuf

jyKjyifajymif;vJrIqkdif&m

jrefrmhrD;&xm;vuf&SdtajctaeESifh

jzpfvmapa&;yifjzpfygonf/

rsm;ukd vkHavmufpGmESifh xda&mufpGmo,f,lykdYaqmifEkdifaomtzGJUtpnf;

tajctaewGif pD;yGm;a&;qefqef,SOfNydKifum c&D;onfESifh ukefpnf

txda&mufqkH;okH;pGJa&;? aps;uGufpD;yGm;a&;rl0g'ESifhtnD ,SOfNydKif&aom

vl? ypnf
n;f ESifh aiGaMu;paom o,HZmwrsm;ukd ravrvGifh tusKd;&Sd

zGHUNzdK;wkd;wufa&;ukd taxmuftuljyK&efyif jzpfonf/ wpfcsdefwnf;wGif

vkHNcHKacsmarGUpGmjzifh o,f,lydkYaqmifay;&if; EkdifiHawmf bufp?kH u@pkHrS

jrefrmhrD;&xm;\ t"duwm0efrSm c&D;onfESifh ukefpnfrsm;ukd

jrefrmhrD;&xm;\ t"duwm0ef

rawmfwqrIrsm; avsmhenf;yaysmufa&;

&xm;rsm; tcsdefrSefuefa&;

&xm;vrf;rsm; ykdrkdawmifhwif;ckdifrma&;

0ifaiGwkd;a&;ESifh okH;aiGavsmha&;

vuf0,f&Sd vl? ypnf


n;?;f ? pepfykdif;rsm;ukd txda&mufqkH;jzpfap&ef BudK;yrf;a&;

pufkH? tvkyf kHrsm; pGrf;tm;jynfhvnfywfa&;

pufacgif;?;? wGJ cRwf,Gif;rIenf;yg;a&;

pufud&d,mESifh t&efypnf
n;f rsm; wDxGifxkwfvkyf wkd;wufatmif aqmif&Gufa&;

(2)

(3)

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(11) rormrI uif;&Sif;yaysmufa&;

(10) 0efxrf;tcGifhta&;ESifh oufomacsmifcsda&;udprsm


rsm; rsufajc rjywffa&;

c&D;onfESifh ukefpnfykdYaqmifolrsm; pdwfcsrf;ajrhtqifajya&;

(1)

jrefrmhrD;&xm;\ &nfrSef;csufwm0ef

pOf

pOf
1
2

jrefrmhrD;&xm;\
ESpftvkduf azmufvkyfzGifhvSpfcJhNyD;aom &xm;vrf;ykdif;rsm;
taMumif;t&m
c&D;rkdif
oHvrf;rkdif rSwfcsuf
1877ckESpfrS 1948ckESpf 1924.75 2674.71
1948ckESpfrS 1988ckESpf
51.60
119.15 (40)ESpf
aygif;
1976.35 2793.86
1988ckESpfrS 2011ckESpf 1668.26 1977.36 (23)ESpf
pkpkaygif;
3644.61 4771.22
azmufvkyfqJ &xm;vrf;ykdif;rsm;
azmufvkyf azmufvkyf azmufvkyf
taMumif;t&m
&rnfh
zGifhvSpfNy;D
qJ
c&D;rkdif
c&D;rkdif
c&D;rkdif
&xm;vrf;pDrHudef;(13)ck 2255.00 435.18 1819.82

oufwrf;
pOf
pufacgif;trsKd;tpm;
(15)ESpf (15)ESpfrS (30)ESpf pkpkaygif; rSwfcsuf
atmuf (30)ESpf txuf
1
'DZ,fvQyfppfpufacgif;
95
37
120
252
2 'DZ,f[kdufaj'mvpfpufacgif; 41
32
61
134
aygif;
136
69
181
386
&mckdifEIe;f
35%
18%
47% 100%

jrefrmhrD;&xm;\
pufacgif;trsKd;tpm;tvkduf oufwrf;tajctae

pOf

&mckdifEIe;f

ukefwGJrsm;

&mckdifEIe;f

vlpD;wGJrsm;

wGJtkyfpk

29%

956

53%

668

11%

356

10%

122

3%

108

4%

49

1%

34

56%

1857

33%

413

ESpfvGefwGJ
(10)ESpf (11-20) (21-30) (31-40) (tok;H
jyKEkdi)f
twGi;f ESpftxd ESpftxd ESpftxd

oufwrf;tkyfpk

jrefrmhrD;&xm;\
vlpD;wG?J ukefwGJtrsKd;tpm;rsm;ESifh oufwrf;tajcjyZ,m;

100%

3311

100%

1252

pkpkaygif;

wGJjyifpufkHrsm;

(1) vlpD;wGJESifh ukefwGJpufkH (jrpfi,f)


(2) e,fvlpD;wGJESifh ukefwGJjyifkH (52)ck

(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)

jrefrmhrD;&xm;\
pufacgif;jyifpufkHrsm;
pufacgif;pufkH(tif;pdef)
'DZ,fpufacgif;pufkH(&Gmaxmif)
Rail Bus Engine tBuD;wef;jyifpufkH
c&D;wdkum;&xm;pufkH
e,fpufacgif;pufkH(22)kH
aejynfawmfpufacgif;pufkHopf
rif;bl;pufacgif;pufkHopf

pufkHwpfckukd jrpfi,fa'owGif wnfaqmuf&efpDpOfvsuf&Sdygonf/

(95.53)oef;teufrS (47.52)oef;ukdtokH;jyK vlpD;wGJESifhukefwGJopfwnfaqmufa&;

wkwfykdYukefoGif;ukefbPfrS twkd;EIef;oufomaom acs;aiG tar&duefa':vm

wGJopfwnfaqmufa&;pufkH (jrpfi,f)

wnfaqmuf&efpDpOfvsuf&Sdygonf/

(94.53)oef;teufrS (47.01)oef;ukd tokH;jyK aejynfawmfblwmBuD;teD;wGif

wkwfjynfolYorwEk
wEkdifiHrS twkd;EIef;oufomaom acs;aiG tar&duefa':vm

jrefrmhrD;&xm;\
&xm;pufacgif;opfwnfaqmufa&;pufkH (aejynfawmf)

&Sdygonf/

ZvDzm;pufkH(6)kHrS wpfESpfvQif uGefu&dZvDzm;wkH;a& (10.2)odef; xkwfvkyfvsuf

&xm;vrf;ykdif;tm;vkH;wGif ZvDzm;wkH;a& (105)odfef;&Sd&m vuf&SdzGifhvSpfNyD; uGefu&d

(3) xyfrHwnfaqmufrnfhpufkHrsm; (3)kH (Aef;armf? oDayg? erfhpef)

(2) wnfaqmufqJpufkHrsm; (2)kH (rif;bl;?;? a&Tanmif)

(1) zGifhvSpfNyD;pufkHrsm; (6)kH (jrpfi,f? >yefwefqm? rkwr ? yckuL ? OoQpfyif? cifO;)D ;)

jrefrmhrD;&xm;\
uGefu&dZvDzm;pufkHrsm;

1989-1990rS 2005-2006xd
wpfESpfysrf;rQ
2006-2007
2007-2008
2010-2011

4929.818

73.09%

0ifaiGESifh
okH;aiG
tcsKd; (%)

2006-2007b@ma&;ESpf 0ifaiGESifh okH;aiGtcsKd;wkd;oGm;jcif;rSm pufokH;qDESifh

33164.626 66382.962 200.16%

27255.841 43656.616 160.17%

pufokH;qD tokH;p&dwfjzpfygonf/

0efxrf;vpm wkd;jcif;aMumifhjzpfygonf/ 2010-2011wGif pkpkaygif;okH;aiG\ (56%)rSm

rSwfcsuf/

6744.572

b@ma&;ESpf

pOf

okH;aiG
(usyfoef;);)

25173.012 37702.799 149.77%

0ifaiG
(usyfoef;);)

jrefrmhrD;&xm;\
0ifaiGESifh okH;aiGtcsKd;

p&dw?f

&xm;vrf;?;?

wHwm;?

qufoG,fa&;pepfrsm;jyKjyifxdef;odrf;onfh

xdef;odrf;p&dwfrsm;? &xm;vkduf0efxrf;rsm;\ p&dwfrsm;jzpfygonf/

&xm;ajy;qGJ&mwGiftokH;jyKonfh pufq?D acsmqD? &xm;pufacgif;?;? wGJ jyKjyifrGrf;rH

&xm;ajy;qGJrItvkdufukefusaomp&dwf

p&dwfrsm;jzpfygonf/

vpmESifh

xlaxmifonfhp&dw?f kHykdif? blwmpma&;? vufrSwfa&mif;?;? vufrSwfodrf;rsm;twGuf

Oyrmtm;jzifh blwm? taqmuftOD? &xm;oHvrf;?;? wHwm;? tcsufjypepfrsm;

&xm;ajy;qGJrIta&twGuftay:rlrwnfbJ ykHaoukefusaomp&dwf jzpfygonf/

ykHaop&dwf

&xm;vkyfief;ukefusp&dwf

ajy;qGJjcif;u pD;yGm;a&;t& ykdrkdwGufacsukdufrnfjzpfaMumif; awGU&Sd&ygonf/

onf ykdrkdobm0usrnfjzpfNyD; c&D;onfESifh ukefpnfxlxyfaomvrf;ykdif;rsm;wGifrl &xm;

&Sdygonf/ xkdYaMumifh c&D;onfESifh ukefpnf enf;yg;onfhvrf;ykdif;rsm;wGif um;vrf;rsm;

BuD;rm;ojzifh &&Sdonfh&xm;cESifh vkHavmufrIr&SdbJ BuD;rm;pGmtIH;ay:Ekdifonfhobm0

enf;yg;onfhvrf;ykdif;rsm;wGif ajy;qGJonfh&xm;wpfpif;twGuf uscH&onfh ykHaop&dwf

twGuf ukefusrIavsmhenf;oGm;onfukd awGU&Sd&rnfjzpfygonf/ okdYaomf &xm;ajy;qGJrI

txufygykHaop&dwfrsm;ukd rQa0uscH&onfhtwGuf c&D;onfESifh ukefpnf wpf,lepf

azmfjyygp&dwf(2)rsKd;\oabmobm0t& &xm;rsm;rsm;ajy;qGJEkdifaomvrf;ykdif;wGif

&xm;vkyfief;ukefusp&dwf

14.81
30.40
3.21
9.81
24.77

2 pufrIqkdif&m jyKjyifxdef;odrf;p&dwf

3 pufokH;qDp&dwf

4 &xm;vkduf0efxrf;p&dwf

5 taxGaxG0efaqmifrIp&dwf

6 wefbkd;avsmhp&dwf

20.63

10.35

3.17

30.64

19.55

15.66

jrefrmhrD;&xm;\ vlpD;&xm;tm;vkH;onf ysrf;rQtm;jzifh ukefusp&dw\


f (42%)cefYukdom
0ifaiGtjzpfjyefvnf&&SdcJhNyD; ukef&xm;tm;vkH;onf ysrf;rQtm;jzifh ukefusp&dw\
f (51%)
cefYukdom 0ifaiGtjzpfjyefvnf&&SdcJhonfukd awGU&Sd&ygonf/

17.00

ukefusp&dwftrsKd;tpm;

oHvrf;?;? taqmuftODESifh tcsufjyqufoG,fa&;qkdif&m


1
ukefusp&dwf

pOf

ukef&xm; vlpD;&xm;
(%)
(%)

vlpD;&xm;ESifh ukef&xm;rsm;\ ajy;qGJrIukefusp&dwf

Staff)

(5) wm0efausNyD; pGrf;aqmif&nf&Sdaom 0efxrf;aumif;rsm;&Sdjcif;

(4) xda&mufaomuGyfuJrI&Sdjcif; (Effective Control)

(3) pepfusaomjyKjyifxdef;odrf;rI&Sdjcif; (Proper Maintenance)

(2) vkHavmufpGmpGrf;aqmifEkdifacs&Sdjcif; (Sufficient Capacity)

(1) aumif;rGefaom &xm;oHvrf;&Sdjcif; (Good Permanent Way)

(Dutiful and Capable

twGuf atmufygtcsufrsm;ukd jznfhqnf;aqmif&GufoGm;&rnfjzpfygonf-

oufa&mufvsuf&Sdygonf/ jrefrmhrD;&xm;\ pGrf;aqmif&nf wkd;wufjrifhrm;vmapa&;

pGrf;aqmif&nfjrifhrm;a&;ESifh ukefusp&dwfavQmhcsa&;rSm tjyeftvSef qufpyftusKd;

pGrf;aqmif&nfjrifhrm;a&;

pGrf;aqmif&nfjrifhrm;a&;twGuf jznfhqnf;aqmif&Guf&efvkdtyfcsufwkdif;onf &xm;


vkyfief;\ukefusp&dwfESifh wkduf kdufqufpyfvsuf&Sdonfukd awGU&Sd&ygonf/ ypnf
n;f t&nf
taoG;?;? 0efxrf;wk\
dY aqmif&Gufr?I uGyfuJrInHhzsif;jcif;wkdYonf p&dwfykdrkdukefusaprnf
jzpfNyD; rdrdw\
kdY pGrf;aqmif&nfwkd;wufonfESifhtrQ ukefusp&dwfusqif;NyD; &xm;vkyfief;
wkd;wufvmrnfjzpfygonf/
txufygpGrf;aqmif&nfrsm; wkd;wufvmonfESifhtrQ ukefusp&dwfrsm;avsmhyg;
oGm;rnfjzpfaomfvnf; vuf&SdaumufcHaeaomc&D;onfvufrSwfcESifh ukefwefqmcwkdYjzifh
ukefusp&dwfukd umrdEkdifonfhtaetxm;r&Sdyg/ okdYyg vuf&Sdc&D;onfESifh ukefpnf
EIef;xm;rsm;ukd wkd;jrSifh&efpOf;pm;jcif; (okdYr[kw)f EkdifiHawmfu xkdtIH;ukd uscHjcif;[laom
enf;vrf;(2)&yfteuf wpfckckudk a&G;cs,foGm;&rnfjzpfygonf/ tdrfeD;csif;EkdifiHrsm;\
c&D;onfESifh ukefpnfykdYaqmifcEIef;xm;rsm;ukd avhvm&mwGif jrefrmhrD;&xm;xuf (2)qrS
(3)qcefYtxd aumufcHMuonfudk awGU&Sd&ygonf/

pGrf;aqmif&nfjrifhrm;a&;

aejynfawmf?

&xm;ykdYaqmifa&;0efBuD;XmekH;okdYzdwfac:

wpfqifhNyD;wpfqifh qufvuftaumiftxnfazmf aqmif&GufoGm;rnfjzpfygonf/

vkyfief;&Sif tusKd;rQwpGm taumiftxnfazmfEkdifrnfh tqkdjyKcsufrsm;&&Sdonftxd

&Sif;vif;yGJrsm;jyKvkyfjcif;?;? tqkdjyKvTmrsm; wifoGif;jcif;?;? trSefwu,f EkdifiHawmfESifh

&Sif;vif;aqG;aEG;jcif;?;? ar;cGef;rsm;ukdajzMum;jcif;rsm; aqmif&GufcJhygonf/ xyfr


H awGUqkH

(26.7.2011)&ufaeYwGif

qifajczkH;&xm;ajy;qGJjcif;vkyfief;ukdvkyfukdif&ef pdwfyg0ifpm;olyk*vd
vu
d vkyfief;&Sifrsm;tm;

EkdifiHawmftBuD;tuJrsm;\vrf;TefcsufESifhtnD jrefrmhrD;&xm; &efukefNrdKUygwfESifh

NrdKUygwfESifh qifajczkH;&xm;rsm;tm; yk*vd


vu
d u@rS
yg0ifaqmif&Gufa&;udp

(2) EkdifiHawmf\vkdtyfcsuft& tIH;cHajy;qGJ&onfhvrf;ykdif;rsm;

(1) tjrwf&&Sdonfhvrf;ykdif;rsm;

atmufygtwkdif;cGJjcm; okH;oyfaqmif&GufaMumif; awGU&Sd&ygonf-

rsm;ajy;qGJay;&onfh tajctaersm;&Sdygonf/ xkdYaMumifh EkdifiHwumwGif &xm;vkyfief;ukd

nDGwfa&;rsm;twGuf vlaeenf;yg;onfha'orsm;wGif &xm;vrf;rsm;azmufvkyfNyD; &xm;

twGufwpfckwnf;r[kwfbJ EkdifiHawmf\vkdtyfcsufESifhtnD a'ozGHUNzdK;a&;? EkdifiHpnf;vk;H

tqifhtxd csdwfqufvsuf&Sdaejcif;?;? &xm;vkyfief;onf aiGaMu;tusKd;tjrwf&&Sd&ef

rsm; aygif;pyfyg0ifvsuf&SdNyD; ,if;wkdYonfvnf; wpfckESifh wpfck cGJxkwf&efcufcJonfh

pufr?I &xm;oGm;vma&;? tcsufjyESifhqufoG,fa&;? aps;uGufjrSifhwifa&; ponfhynm&yf

&xm;vkyfief;onf tajccHtaqmuftODtwGuf t&if;tESD;tvGefBuD;rm;jcif;?;? NrdKUjy?

EkdifiHwum&xm;vkyfief;rsm;\ obm0

&xm;vkyfief;rsm;onf wpfcsdefu EkdifiHykdiftzGJUtpnf;rsm;tjzpf atmifjrifpGm&yfwnf


cJhMuygonf/ 'kwd,urmppf
mppfBuD;aemufykdif;wGif enf;ynmzGHUNzdK;rIESifhtwl armfawmfum;
vrf;rsm;? armfawmf,mOfxkwfvkyfrIrsm; w&Sdefxkd;wkd;wufvmcJhonffhtcsdefwGif &xm;
vkyfief;rsm; arS;rSdefvmcJhayonf/ EkdifiHtpkd;&rsm;taejzifhvnf; &if;ESD;jrSKyfESHrItrsm;pkukd
tjrefvrf;BuD;rsm;wnfaqmufrItay: a&TUajymif;cJhojzifh &xm;vkyfief;rsm;twGuf &if;ES;D
jrSKyfESHrIrvkHavmufrIaMumifhjzpfay:onfhtcuftcJrsm; ay:aygufvmcJhygonf/ NrdKUjyzGHUNzdK;rI
rsm; BuD;xGm;vmjcif;ESifh armfawmf,mOftokH;jyKrIrsm;jym;vmjcif;ESifhtwl ,mOfaMumydwfqkdY
rIrsm;? obm0ywf0ef;usifxdckdufrIrsm;&SdvmcsdefwGif tm;omcsufrsm;pGm&Sdaom &xm;
vkyfief;bufokdY jyefvnfOD;wnfvmMuygonf/ okdY&mwGif &xm;vkyfief;onf t&if;tES;D
BuD;rm;NyD; vl? ypnf
n;?;f ? enf;ynmrsm;jzifh tcsdef,lNyD; t&SdefESifhvkyfaqmif&onfhtzGJUtpnf;
rsKd;jzpf&m ESpfumvrsm;pGm &if;ESD;jrSKyfESHrIrvkHavmufcJhojzifh usqif;aeonfhtajctaersm;
aMumifh EkdifiHwum&xm;vkyfief;trsm;pkonf tcsdefwkdtwGi;f jyefvnfOD;armhvmEkdifjcif;
r&Sdonfukd awGU&Sd&ygonf/

EkdifiHwum&xm;vkyfief;rsm;\ obm0

usqif;vmjcif;

&&SdatmifqGJaqmifEkdifrI

c&D;onf? ukefpnf

b@ma&;
vkdaiGjyrI
rsm;vmjcif;

b@maiG
axmufyHhrI
avsmhenf;jcif;

0efaqmifrI
tqifhtwef;
avsmhusvmjcif;

jyKjyifxdef;odrf;
EkdifrI avsmhusjcif;

EkdifiHwumrD;&xm;trsm;pk\ tqkd;oHo&mvnfrIjzpfpOf

(1) EkdifiHykdiftzGJUtpnf;tjzpf qufvuf &yfwnfrIatmufwGif pD;yGm;a&;qefqef


aqmif&GufEkdifonfh jyKjyifajymif;vJrIrsm;jzifh aqmif&Gufjcif;
(2) &xm;vrf;?;? tcsufjyqufoG,fa&;? taqmuftOD ponfh tajccHtaqmufttkH
rsm;ukd EkdifiHawmfykdiftjzpf qufvufxm;&SdNyD; c&D;onf? ukefpnf&xm;ajy;qGJa&;
vkyfief;rsm;ukd EkdifiHykdifukrPD
P?D yk*vd
vu
PrD sm;okdY pnf;urf;csufrsm;jzifh
d ykdifukrPD
aqmif&Gufapjcif;
(3) &xm;vkyfief;wGifyg0ifaom (u) tajccHtaqmufttk?H (c) c&D;onfykdYaqmifa&;?
(*) ukefpnfykdYaqmifa&;? (C) pufacgif;?;? wGJ jyKjyifxdef;odrf;rI ponfhu@rsm;ukd
pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;tjzpf EkdifiHykdifukrPD
P?D yk*vd
vu
PrD sm;tjzpf oD;jcm;pD
d ykdifukrPD
cGJxkwfzGJUpnf;NyD; pD;yGm;a&;qefqefaqmif&Gufjcif;
(4) NrdKUjyc&D;onfykdYaqmifa&;vkyfief;rsm;ukd yk*vd
vu
PrD sm;\ t&if;tESD;jzifh
d ykdifukrPD
aqmif&GufapNyD; if;wd\
kY tIH;ukdumrdap&eftwGuf &xm;ajr? &xm;blwmkHrsm;ukd
tajccHonfh pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;ukd aqmif&GufcGifhjyKay;jcif;
(5) &xm;vkyfief;wpfckvkH;ukd yk*vd
vu
d u@okdY vTJajymif;vkyfukdifapjcif;

EkdifiHwum&xm;vkyfief;jyKjyifajymif;vJrIqkdif&mykHpHrsm;

jrefrmhrD;&xm;onf vuf&SdtajctaewGif t"dutm;jzifh atmufygpdefac:rIrsm;ESifh


&ifqkdif&vsuf&Sdygonf(1) c&D;onfESifh ukefpnfykdYaqmif&efawmif;qkdrIrsm;ukd tjynfht0rjznfhqnf;Ekdfifao;jcif;
(2) &xm;rsm;\jrefqefr?I tcsdefrSefuefr?I wGJrsm;\t*Fg&yfrsm;aumif;rGefjynfhpkHrIwkdYwGif
tm;enf;aeao;jcif;
(3) 0efxrf;rsm;\pGrf;&nfukdjrSifhwif&efvkdtyfaeao;jcif;?tajccHt&nftaoG;aumif;rGef
olrsm;ukd XmewGif trIxrf;aqmifvmap&efqGJaqmifrIwGif tm;enf;aeao;jcif;
(4) tcsKdUvrf;ykdif;rsm;wGif c&D;onf&&SdrIenf;yg;NyD; wGufacsrukdufaomfvnf; e,fajr
zGHUNzKd;wkd;wufa&;twGuf tIH;cHajy;qGJae&jcif;
(5) c&D;onfESifh ukefpnfykdYaqmifcEIef;xm;rsm;ukd &xm;ajy;qGJ&ef trSefukefusp&dwft&
jrSifhwifoifhaomfvnf; taMumif;trsKd;rsKd;aMumifh rjrSifhwifEkdifjcif;?;?
(6) &xm;vkyfief;taejzifh b@ma&;t& tIH;ay:aejcif;
(7) jrefrmhrD;&xm;vkyfief;onf tm&Sjzwf&xm;vrf;rBuD;pDrHudef;wGif yg0ifvsuf&Sdaomf
vnf; qufpyfajy;qGJ&rnfh &xm;vkyfief;rsm;\ &xm;vkyfief;qkdif&m pHcsdefp
H Tef;rsm;
ESifh ukdufnDEkdif&ef vdktyfcsufrsm;&Sdaejcif;

pdefac:rIrsm;

&xm;vkyfief;uJhokdY

BuD;rm;us,fjyefYonfhvkyfief;tm;

jyKjyifajymif;vJ&mwGif

ygonf/

OD;wnfcsufrsm;csrSwfum ESpf&SnfpDrHudef;tjzpf jznfhqnf;jyKjyifaqmif&Guf&rnf[k ,lq

onf/

qefqefaqmif&GufEkdifonfh tzGJUtpnf;tjzpf jyKjyifajymif;vJvkyfaqmifoGm;&ef vkdtyfyg

txufygpdefac:rIrsm;ukd ausmfvTm;Ekdifa&;twGuf jrefrmhrD;&xm;taejzifh pD;yGm;a&;

tqkdjyKwifjycsufrsm;

umvwkdjyKjyifajymif;vJa&;
(1) jrefrmhrD;&xm;taejzifh vlpD;&xm;rsm;ajy;qGJjcif;rS tIH;ay:jcif;ukd ukef&xm;rsm;
ajy;qGJjcif;rS &&SdEkdifonfhtusKd;tjrwfjzifh jyefvnfjznfhqnf;Ekdif&eftwGuf ukefpnf
ykdYaqmifa&;ukd t"duypfrSwftjzpf xm;&Sdaqmif&GufoGm;oifhygonf/
(2) jrefrmhrD;&xm;\ c&D;onfESifh ukefpnf0ifaiG&&SdrIwGif &efuke-f rEav;&xm;vrf
av;&xm;vrf;ykdi;f
onf pkpkaygif;0ifaiG\ (58%)cefY&SdNyD; rEav;
av;-jrpfBuD;em;&xm;vrf;ydkif;onf(18%)
ESifh &efuke-f armffvNrdKif&xm;vrf;ykdif;onf(4%)cefY&Sd&m ,if;vrf;ykdif;(3)ckaygif;onf
pkpkaygif;0ifaiG\ (80%)cefY&Sdonfukd awGU&Sd&rnfjzpfygonf/ okdYjzpf pD;yGm;a&;
qefqefvkyfaqmif&mwGif tusKd;tjrwf&SdEkdifaomvrf;ykdif;rsm;ukd t"duxm;tokH;jyK
&rnfjzpf&m ,if;vrf;ykdif;rsm; tqifhrDa&;? &xm;rsm; t&SdefjrSifhajy;qGJEkdifa&;? ukef
&xm;rsm; wkd;csJUajy;qGJEkdifa&;? ukefusp&dwfavsmhus 0ifaiGwkd;jrSifh&&Sda&;rsm;
OD;wnfaqmif&GufoGm;oifhygonf/
(3) &xm;vrf;ESifh pufacgif;?;? wGJrsm;onfoufwrf;Mum&SnfNyD;pGrf;aqmif&nfusqif;rSkrsm;
&SdaeNyDjzpf EkdifiHawmf\ &if;ESD;axmufyHhaiGrsm;ukd vrf;a[mif;rsm;jyKjyifa&;?
pufacgif;ESifh wGJrsm; tpm;xkd;a&;? pufkHrsm;tqifhjrSifhwifa&;wkdYwGif ykdrkdtokH;jyK
oGm;oifhygonf/

tqkdjyKwifjycsufrsm;

umvwkdjyKjyifajymif;vJa&;
(4) jrefrmhrD;&xm;taejzifh ,cifumvu acs;aiG&&Sdonfhtay:rlwnf *syef? *smref?
jyifopf? w&kw?f EkdifiHwkdYrS pufacgif;rsm;ukd0,f,lcJh&NyD; jrif;aumifa& (2000)?
(1600)? (1500)? (900)? (500) uGJjym;aeojzifh jyKjyifxdef;odrf;&efcufcJygonf/
vkdtyfonfht&efypnf
n;f rsm; 0,f,lonfhtcgwGifvnf; ta&twGuftenf;i,fpDom
0,f,lojzifh aps;EIef;BuD;jrifhygonf/ xkdYaMumifh t&efypnf
n;f rsm;twGuf ukefusp&dwf
oufomap&ef 0efxrf;rsm;taejzifhvnf; pufacgif;trsKd;rsKd;ukd jyifqif&onfxuf
wpfrsKd;wnf;ukdom tmkHpkdufjyKjyif&jcif;jzifh ykdrkduRrf;usifNyD; pufacgif;csKdU,Gif;rIrsm;
enf;yg;apa&;wkdYtwGuf pufacgif;ESifh t&efypnf
n;f rsm;ukd Standardization jyKvkyfoGm;
oifhygonf/
(5) &xm;vkyfief;ukdpD;yGm;a&;qefqefaqmif&Guf&mwGif &xm;ajy;qGJrIukefusp&dwfrsm;ukd
wpfpdwfwpfykdi;f (okdYr[kw)f tvkH;pkHumrdaponfh 0efaqmifcEIef;xm;rsm; aumufcH
&rnfhobm0twkdif; oifhawmfonfhEIef;xm;rsm; wkd;jrSifhaumufcHEkdifa&; aqmif&Guf
oGm;oifhygonf/
(6) tpkd;&XmetzGJUtpnf;rsm;\ ukefpnfrsm;ukd avsmhEIef;jzifho,fykdYay;&jcif;?;? tpk;&
d ;&
0efxrf;rsm;tm; vlpD;vufrSwfcukd wpf0ufEIef;jzifhcGifhjyKay;&jcif;rsm;ukd y,fzsufoGm;
jcif;jzifh tIH;tcsKdUukd umrdaprnfjzpfygonf/

tqkdjyKwifjycsufrsm;

umvwkdjyKjyifajymif;vJa&;
(7) awmifay:vrf;ykdif;rsm;wGif &xm;ajy;qGJrIonf ukefusp&dwfrsm;jym;NyD; pufacgif;ESifh
wGJrsm;ukd tusKd;&SdpGmtokH;jyKEkdifjcif;r&Sdojzifh vlpD;&xm;rsm;ESifh rjzpfraeykdYaqmifay;
&rnfh ukefpnfrsm;rSty awmifay:vrf;ykdif;ukef&xm;ajy;qGJjcif;rsm;ukd avQmhcsjcif;?;?
vkH;0rajy;qGJjcif;rsm; aqmif&GufoGm;oifhygonf/
(8) yk*vd
vu
d armfawmf,mOfrsm;\,SOfNydKifrIukdxda&mufpGmwkefYjyefNyD; &xm;okdY ukefpnfrsm;
ykdrkda&muf&SdvmEkdifa&;twGuf ukefpnfykdYaqmifcEIef;xm;rsm; tajctaetcsdeftcg
ESifhtnDajymif;vJEkdifrIukd tuefYtowfjzifh cGifhjyKcsuf&&SdEkdifa&; aqmif&GufoGm;oifh
ygonf/
(9) EkdifiHwumukefpnfydkYaqmifrIwGif uGefwdefemo,f,lykdYaqmifa&;onf t"dujzpfojzifh
jrefrmhrD;&xm;taejzifh &xm;vrf;uGef,ufwpfckvkH;wGif uGefwdefem&xm;rsm;ajy;qGJ
Ekdifa&; &nfrSef;csufxm; pwifaqmif&Gufoifhygonf/
(10) ekdifiHwumrD;&xm;vkyfief;rsm;enf;wl &xm;blwmkHtm;tajccHaom pD;yGm;a&;
tcsuftcsmvkyfief;ae&mrsm; ay:aygufvma&;twGuf yk*vd
vu
d vkyfief;&Sifrsm;ESifh
yl;aygif;aqmif&GufoGm;oifhygonf/

tqkdjyKwifjycsufrsm;

umvwkdjyKjyifajymif;vJa&;
(11) &xm;vkyfief;onf ajrykdifqkdifrIaygrsm;onfhtzGJUtpnf;jzpfygonf/ rD;&xm;0efxrf;
tdrf,mrsm;onf wpfxyfajrpkduftdrfrsm;tjzpf us,fjyefYpGmwnf&Sdaeygonf/ 0efxrf;
tdrf,mrsm;ukd txyfjrifhrsm;aqmufvkyfay;NyD; ay:xGufvmrnfhajrukd rD;&xm;0ifaiG
wkd;wuf&&Sda&;twGuf tusKd;&SdpD;yGm;a&;vkyfief;rsm; vkyfukdifEkdifa&; pDrHaqmif&Guf
oGm;oifhygonf/
(12) 0efxrf;rsm;taejzifh rdr\
d vkyfief;wm0efrsm;ukd wefzkd;xm; pGrf;tm;jynfhvkyfaqmif
Mua&;twGuf Muyfrwfaqmif&Guf&efESifh tusifhysuf0efxrf;rsm;tm; xda&muf
jyif;xefpGm ta&;,laqmif&Gufjcif;rsm; vkyfaqmifoGm;oifhygonf/
(13) vkyfief;rsm;wkd;wufrI&Sdvma&;twGuf 0efxrf;rsm;\ t&nftaoG;jrifhrm;a&; tpD
trHrsm; csrSwfvkyfaqmifjcif;?;? kH;vkyfief;rsm;wGif uGefysLwmrsm; xda&mufpGmtokH;jyK
Ekdifa&;? pufacgif;?;? wG?J oHvrf;jyKjyifxdef;odrf;rIvkyfief;rsm;wGif pufud&d,mrsm; ykdrkd
tokH;jyKEkdifa&; jznfhqnf;aqmif&Gufjcif;?;? &xm;ajy;qGJjcif;ESifhrqkdifonfh tcsKdU
vkyfief;rsm; Oyrmtm;jzifh blwmkHoefY&Sif;a&;? wGJrsm;oefY&Sif;a&;? wGJxde;f ponfh
vkyfief;rsm;ukd uefx&kdufvkyfief;tjzpfaqmif&Gufjcif;rsm;vkyfaqmifomG ;oifhygonf/

tqkdjyKwifjycsufrsm;

a&&SnfjyKjyifajymif;vJa&;
(1) EkdifiHawmf\ EkdifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;wkdYukd ykdYaqmifa&;u@rS xda&mufpGm
taxmuftuljyKEkdifa&;ukdOD;wnf enf;vrf;pkHykdYaqmifa&;pepfrsm; tqifajy
acsmarGUpGmcsdwfqufpGrf;aqmifEdkifrnfh
trsKd;om;tqifho,f,lykdYaqmifa&;qkdif&m
rl0g' wpf&yf vkdtyfonf[k tqkdjyKwifjytyfygonf/
(2) tqkdyg trsKd;om;tqifho,f,lykdYaqmifa&;qkdif&mrl0g'\ vrf;TefrIabmiftwGif;rS
jrefrmhrD;&xm;tm;
pD;yGm;a&;qefqefaqmif&GufEkdifonfh
tzGJUtpnf;tjzpfokdY
ajymif;vJEkdifa&;twGuf
&xm;vkyfief;jyKjyifajymif;vJa&;ESifh
zGHUNzdK;wkd;wufrI
qkdif&mr[mAsL[mpDrHcsuf wpf&yfa&;qGJtaumiftxnfazmfoGm;&efvdktyfaMumif;
tqkdjyKwifjytyfygonf/
(3) tqkdyg &xm;vkyfief;qkdif&m r[mAsL[mpDrHcsufESifhtnD EkdifiHawmftpk;&
d;&\ vrf;Tef
csufrsm;jzifh &xm;ykdYaqmifa&;0efBuD;XmeESifh jrefrmhrD;&xm;tzGJUtpnf;wkdYonf
vkyfief;aqmif&GufrIqkdif&m oabmwlnDcsuf wpf&yfukd vufrSwfa&;xkd;aqmif
&GufoGm;&efjzpfaMumif; tqkdjyKwifjytyfygonf/

tqkdjyKwifjycsufrsm;

jzpfygonf/

rl0g'rsm;ESifhtnD &xm;vkyfief;zGHUNzdK;wkd;wufa&;twGuf qufvufaqmif&GufoGm;rnf

tzGJUtpnf;jzpfygonf/ EkdfifiHawmfESifh jynfolw\


kdY tusKd;twGuf jyKjyifajymif;vJa&;qkdif&m

csuf? OD;wnfcsufrsm;twkdi;f Oya'ESifhtnD taumiftxnfazmfaqmif&Gufvsuf&Sdonfh

jrefrmhrD;&xm;onf EkdifiHawmfykdiftzGJUtpnf;jzpfonfESifhtnD EkdifiHawmf\ &nfrSe;f

ed*kH;

aus;Zl;wifygonf

You might also like