Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ......

/ 42
Imię i nazwisko ...................................

2.10.Stany skupienia.Właściwości ciał stałych,cieczy i gazów

1 Wybierz zbiór, który zawiera nazwy substancji będących w temperaturze pokojowej (.../1 pkt)
w stałym stanie skupienia.
A. woda, rtęć, denaturat C. tlen, woda, żelazo
B. powietrze, stal, rtęć D. stal, złoto, żelazo

2 Dla każdej substancji (1–6) określ jej stan skupienia (gaz, ciecz lub ciało stałe) (.../6 pkt)
w temperaturze pokojowej, zaznaczając odpowiedni kwadrat.

Substancja 1. benzyna 2. węgiel 3. gips 4. ropa naftowa 5. powietrze 6. srebro

gaz
ciecz
ciało stałe

3 Wskaż właściwości gazów (A), cieczy (B) i ciał stałych (C). Zaznacz odpowiednie (.../5 pkt)
kwadraty.

Właściwość A B C
1. Przyjmują kształt naczynia.
2. Niektóre odznaczają się plastycznością.
3. Samorzutnie wypełniają całą dostępną im przestrzeń.
4. Mają własny, określony kształt.
5. Są ściśliwe.
4 W strzykawce znajduje się pewna substancja. Przesunięcie tłoka w stronę wylotu (.../1 pkt)
zakrytego palcem okazuje się niemożliwe.
Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Z powyższego faktu można wnioskować, że substancja znajdująca się w strzykawce jest
A/ B/ C.
A. w gazowym stanie skupienia
B. w ciekłym lub stałym stanie skupienia
C. w gazowym lub ciekłym stanie skupienia

5 Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../2 pkt)

Lód i para wodna są zbudowane z A/ B, przy czym odległości między cząsteczkami lodu
są C/ D niż odległości między cząsteczkami pary wodnej.
A. dwóch różnych rodzajów cząsteczek C. mniejsze
B. takich samych cząsteczek D. większe

6 Uzupełnij poniższe zdania. (.../2 pkt)

a) Wybierz odpowiedź 1 lub 2 i jej uzasadnienie A albo B.
Ciecze 1 / 2 zmieniają kształt, ponieważ A / B.
1. łatwo A. oddziaływania międzycząsteczkowe w nich są słabe
2. trudno B. oddziaływania międzycząsteczkowe w nich są silne
b) Wybierz odpowiedź 3 lub 4 i jej uzasadnienie C albo D.
Ciała stałe 3 / 4 zmieniają kształt, ponieważ C / D.
3. łatwo C. oddziaływania międzycząsteczkowe w nich są silne
4. trudno D. odległości między ich cząsteczkami są duże

Grupa A | strona 1 z 3
7 Uczniowie badali właściwości trzech różnych minerałów. Próbka I pozostawiła rysę na (.../4 pkt)
powierzchni próbki II i próbki III. Próbka II zarysowała tylko próbkę III. Zaznacz, jakie
to mogły być minerały.
A. I. talk, II. perła, III. kwarc C. I. kwarc, II. talk, III. kwarc
B. I. perła, II. talk, III. kwarc D. I. kwarc, II. perła, III. talk

8 Wskaż stan skupienia, którego dotyczy opis. (.../1 pkt)

Ma określoną objętość, którą trudno zmienić, ale dowolnie zmienia kształt.
A. ciało stałe B. ciecz C. gaz

9 Zaznacz w tabeli właściwości substancji w poszczególnych stanach skupienia. (.../5 pkt)

Ciała stałe Ciecze Gazy

Łatwo zmieniają swoją objętość.
Odległości między ich cząsteczkami są bardzo małe.
Zajmują całą dostępną przestrzeń, w której się znajdują.
W naczyniach ich górna powierzchnia staje się płaska.
Łatwo w nich zmienić położenie cząsteczek

10 Uzupełnij zdania właściwymi wyrażeniami. (.../2 pkt)

Ciecze są mało ściśliwe, ponieważ A/ B. Z tej przyczyny są też C/ D przewodnikami
ciepła niż gazy.
A. ich cząsteczki nie oddziałują na siebie C. gorszymi
B. ich cząsteczki odpychają się, jeśli chce się je do siebie zbliżyć D. lepszymi

11 Uzupełnij zdania właściwymi pojęciami. (.../3 pkt)

Najbardziej ściśliwe spośród trzech stanów skupienia są A/ B/ C.
A/ B/ C są mało ściśliwe, przyjmują kształt naczynia, lecz ich górna powierzchnia jest
zazwyczaj płaska.
Najmniejszymi odległościami między cząsteczkami charakteryzują się A/ B/ C.
A/ B/ C swobodnie się rozprzestrzeniają, zajmując całą dostępną przestrzeń.
A. gazy B. ciecze C. ciała stałe

12 Zaznacz rysunek, który najlepiej ilustruje strukturę mikroskopową cieczy. (.../3 pkt)

A B C

13 Zaznacz substancje, które w temperaturze pokojowej wykazują dużą kruchość. (.../3 pkt)
A. żelazo B. kreda C. guma D. plastelina E. rtęć F. szkło

Grupa A | strona 2 z 3
14 Połącz linią substancje, które widzisz na zdjęciach, z nazwą stanu skupienia, w którym się (.../2 pkt)
znajdują.

ciało stałe ciecz gaz

15 Na podstawie podanych właściwości zapisz odpowiednie nazwy stanów skupienia. (.../2 pkt)
1. Charakterystyczną cechą tego stanu skupienia są duże odległości między cząsteczkami,
pozwalające na łatwą zmianę objętości. ____________________
2. W tym stanie skupienia cząsteczki wykonują chaotyczne ruchy we wszystkich
kierunkach, przemieszczają się w obrębie całej substancji, ale przy próbie ich zbliżenia do
siebie – odpychają się, nie pozwalając zmienić objętości substancji. _____________

Grupa A | strona 3 z 3
Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 42
Imię i nazwisko ...................................

2.10.Stany skupienia.Właściwości ciał stałych,cieczy i gazów

1 Wybierz zbiór, który zawiera nazwy substancji będących w temperaturze pokojowej (.../1 pkt)
w ciekłym stanie skupienia.
A. woda, rtęć, denaturat C. tlen, woda, żelazo
B. powietrze, stal, rtęć D. stal, złoto, żelazo

2 Dla każdej substancji (1–6) określ jej stan skupienia (gaz, ciecz lub ciało stałe) (.../6 pkt)
w temperaturze pokojowej, zaznaczając odpowiedni kwadrat.

4. ropa
Substancja 1. ocet 2. sól kuchenna 3. gaz ziemny 5. złoto 6. szkło
naftowa
gaz
ciecz
ciało stałe

3 Wskaż właściwości gazów (A), cieczy (B) i ciał stałych (C). Zaznacz odpowiednie (.../5 pkt)
kwadraty.

Właściwość A B C
1. Dają się przelewać.
2. Niektóre odznaczają się sprężystością.
3. W naczyniach wytwarzają swoją powierzchnię swobodną.
4. Są rozprężliwe.
5. Niektóre mogą być kruche.
4 W strzykawce znajduje się pewna substancja. Przesunięcie tłoka w stronę wylotu (.../1 pkt)
zakrytego palcem powoduje znaczne zmniejszenie się objętości zajmowanej przez tę
substancję. Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Z powyższego faktu można wnioskować, że substancja znajdująca się w strzykawce jest
A/ B/ C.
A. w ciekłym stanie skupienia
B. w ciekłym lub gazowym stanie skupienia
C. w gazowym stanie skupienia

5 Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. (.../2 pkt)

Woda i para wodna są zbudowane z A/ B, przy czym odległości między cząsteczkami
pary wodnej są C/ D niż odległości między cząsteczkami wody.
A. takich samych cząsteczek C. mniejsze
B. dwóch różnych rodzajów cząsteczek D. większe

6 Uzupełnij poniższe zdania. (.../2 pkt)

a) Wybierz odpowiedź 1 lub 2 i jej uzasadnienie A albo B.
Ciała stałe są 1 / 2, ponieważ oddziaływania międzycząsteczkowe w nich są A / B.
1. ściśliwe, A. słabe i odległości między cząsteczkami są większe niż w cieczach
2. nieściśliwe, B. silne i odległości między cząsteczkami są niewielkie
b) Wybierz odpowiedź 3 lub 4 i jej uzasadnienie C albo D.
Gazy 3 / 4 ponieważ C / D.
3. łatwo sprężyć, C. odległości między ich cząsteczkami są duże
4. trudno sprężyć, D. oddziaływania międzycząsteczkowe w nich są silne

Grupa B | strona 1 z 3
7 Uczniowie badali właściwości trzech różnych minerałów. Próbka III pozostawiła rysę na (.../4 pkt)
powierzchni próbki II i próbki I. Próbka II zarysowała tylko próbkę I. Zaznacz, jakie to
mogły być minerały.
A. I. gips, II. kwarc, III. diament C. I. diament, II. kwarc, III. gips
B. I. kwarc, II. gips, III. diament D. I. diament, II. gips, III. kwarc

8 Wskaż stan skupienia, którego dotyczy opis. (.../1 pkt)

Nie ma określonego kształtu ani określonej objętości, wypełnia całą dostępną przestrzeń.
A. ciało stałe B. ciecz C. gaz

9 Zaznacz w tabeli właściwości substancji w poszczególnych stanach skupienia. (.../5 pkt)

Ciała stałe Ciecze Gazy

Trudno zmienić ich objętość.
Odległości między ich cząsteczkami są największe.
Trudno zmienić położenie ich cząsteczek.
Ulegają dyfuzji.
Łatwo zmienić ich kształt i objętość.

10 Uzupełnij zdania właściwymi wyrażeniami. (.../2 pkt)

Ciała stałe nie są ściśliwe, ponieważ A/ B. Z tej przyczyny są też C/ D przewodnikami
ciepła niż gazy.
A. ich cząsteczki są zbyt ciasno ułożone C. gorszymi
B. ich cząsteczki nie oddziałują na siebie D. lepszymi

11 Uzupełnij zdania właściwymi pojęciami. (.../3 pkt)

Najsłabiej spośród trzech stanów skupienia przewodzą ciepło A/ B/ C.
A/ B/ C nie są ściśliwe, zwykle mają własny określony kształt.
Największymi odległościami między cząsteczkami charakteryzują się A/ B/ C.
A/ B/ C są mało ściśliwe, ale łatwo można zmienić ich kształt.
A. gazy B. ciecze C. ciała stałe

12 Zaznacz rysunek, który najlepiej ilustruje strukturę mikroskopową gazu. (.../3 pkt)

A B C

13 Zaznacz substancje, które w temperaturze pokojowej wykazują dużą plastyczność. (.../3 pkt)
A. żelazo B. kreda C. guma D. plastelina E. rtęć F. szkło

Grupa B | strona 2 z 3
14 Połącz linią substancje, które widzisz na zdjęciach, z nazwą stanu skupienia, w którym się (.../2 pkt)
znajdują.

ciało stałe ciecz gaz

15 Na podstawie podanych właściwości zapisz odpowiednie nazwy stanów skupienia. (.../2 pkt)
1. W tym stanie skupienia cząsteczki wykonują intensywne drgania, zmieniając swoje
położenie jedynie wokół punktu równowagi. Trudno jest zarówno zwiększyć, jak
i zmniejszyć odległości międzycząsteczkowe. __________________
2. Charakterystyczną cechą tego stanu skupienia jest możliwość dowolnej zmiany
kształtu, oprócz górnej powierzchni, zwaną powierzchnią swobodną. _____________

Grupa B | strona 3 z 3