Professional Documents
Culture Documents
MATEMATİK
Son 20 Yılın
(2021 - 2002)
AYT - YGS - LYS - ÖSS
1
AYT • Matematik
Matematik
SON 20 YILIN
......................................
KONULARINA GÖRE DÜZENLENMİŞ
MATEMATİK SORULARI VE AYRINTILI ÇÖZÜMLERİ
ISBN
978 - 625 - 7648 - 39 - 4
Editör
Mehmet Emrah TEKTEN
Basım Yeri
Grupçağ Webofset
Yayınevi
Ankara Ödev Eğtm Yayıncılık San. Tc. AŞ
İlkbahar Mah. 596. Sokak No: 49/5 Çankaya - ANKARA
Tel.: 0 312 472 72 34
2
20 Yıl Çıkmış Sorular
Matematik
İSTİKLÂL MARŞI
Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Bastığın yerleri toprak diyerek geçme, tanı:
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.
O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı:
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyaları alsan da bu cennet vatanı.
Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl! Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?
Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda!
Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl. Cânı, cânânı, bütün varımı alsın da Huda,
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl. Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.
Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Ruhumun senden İlâhî, şudur ancak emeli:
Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Değmesin mabedimin göğsüne nâmahrem eli.
Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Bu ezanlar -ki şehadetleri dinin temeli-
Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar, O zaman vecd ile bin secde eder -varsa- taşım,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan İlâhî, boşanıp kanlı yaşım,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, Fışkırır ruh-ı mücerret gibi yerden na’şım;
Medeniyyet dediğin tek dişi kalmış canavar? O zaman yükselerek arşa değer belki başım.
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın; Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâsızca akın. Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl.
Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın; Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl;
Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın. Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyyet;
Hakkıdır Hakk’a tapan milletimin istiklâl!
Mehmet Âkf ERSOY
3
AYT • Matematik
......................................
Atatürk’ün
Gençliğe Hitabesi
4
20 Yıl Çıkmış Sorular
Matematik
ÖN SÖZ
.................................
Sevgili Öğrenciler,
İnsanın dönem dönem yaşamı için belirlediği kimi hedefleri olur. Sizlerin, yaşamınızın bu dönemin-
de kendiniz için belirlediğiniz en büyük hedef, TYT ve AYT'yi başarılı bir biçimde atlatarak istediğiniz
bölümlerde okuyabilmektir. Bireyin hedefine ulaşabilmesi için o hedefe giden yolu doğru bir şekilde
yürüyebilmesi gerekir.
2002 - 2021 yılları arasında üniversite sınavlarında sorulan matematik sorularından güncel müfre-
data uygun olanlarının toplandığı bu kitap, hedefinize ulaşmanız için yürüyeceğiniz yolda sizlere ışık
tutmak amacıyla hazırlanmıştır. Sorular konularına göre sınıflandırılmış ve yeniden eskiye kronolojik
olarak dizilmiştir. Her konuyla ilgili AYT, YGS, LYS ve ÖSS sorularına, soruların bitiminde ayrıntılı
çözümlere yer verilmiştir.
Öğrencilere önerimiz, bir konuyu öğrendikten ve yeterince alıştırma yaptıktan sonra ilgili konunun
sorularını çözmeleridir. Kitabın içeriğinin tamamı videolaştırılmış ve İnternet üzerinden öğrencilerimize
sunulmuştur.
Bu çalışmanın, geleceğinize yön vermek konusunda belirleyici rol oynamasını, AYT’de yararlı bir
yol arkadaşı olmasını temenni eder, hepinizin yüzünüzü güldürecek başarılara imza atmanızı dileriz.
Yayın Kurulu
5
AYT • Matematik
Matematik
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM: 7 İntegral............................................................................................................................................... 68
A. Belirsiz İntegral ..........................................................................................................................68
B. Belirli İntegral .............................................................................................................................70
C. İntegralle Alan Bulma ................................................................................................................76
6
20 Yıl Çıkmış Sorular
1. Bölüm
FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR
A) +, +, – B) +, –, + C) +, –, – •
A f(x) = y
D) –, +, + E) –, –, +
Y
(2021 - AYT) A x
0
Y
I
N
L olur.
A
y = f(c$x), y'ye göre simetri alınmış.
R
I O hâlde c<0
•
y = b$f(x), x'e göre simetri alınmış.
O hâlde b<0
a b c
+ – – olur.
a < 0 seçilince sağlamıyor.
Yanıt C
7
AYT • Matematik
2. Bölüm
DENKLEM VE EŞİTSİZLİK SİSTEMLERİ
1. 2x + 2y – z = 1
YGS SORULARI
x+y+z=2
x y z 1 y–z=1
1. 2$3$5 - 22 $3 + 32 $5 = 10
Yukarıdaki denklem sisteminin çözümünde x
olduğuna göre, 6x – 15y + 4z ifadesinin değeri kaçtır?
kaçtır?
A) –3 B) –2 C) –1 D) 0 E) 3
A) 9 B) 11 C) 12 D) 15 E) 18
(2010 - LYS1)
(2012 - YGS)
•
A
Y
2. x, y ve z gerçel sayıları için A ÖSS SORULARI
Y
x$y = 14 I
N 1. A+B=7
x$z = 20
L B+C=9
3x + 2y + z = 24 A
R C + D = 13
olduğuna göre, x kaçtır?
I olduğuna göre, A + D toplamı kaçtır?
8 14 •
A) 3 B) 5 C) 3 D) 4 E) 7
A) 15 B) 14 C) 13 D) 12 E) 11
(2012 - YGS)
(2009 - ÖSS Mat-1)
3. a-1 c
b =a
a b+3
c-2 = a-1 2. 3a – 3b + 4c = 7
A) 8 B) 9 C) 6 D) 3 E) 4 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
(2011 - YGS) (2002 - ÖSS)
8
20 Yıl Çıkmış Sorular
Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri 2. Bölüm
3. a-1 c
& b$c = a 2 - a dır.
A. ÜÇ BİLİNMEYENLİ DENKLEMLER b =a
a b+3
c-2 = a-1 & a 2 - a = ^c - 2h $ ^b + 3h
YGS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ & a 2 - a = b.c + 3c - 2b - 6
& b$c = b$c + 3c - 2b - 6
x y z 1
1. 2$3$5 - 22 $3 + 32 $5 = 10 6 = 3c - 2b bulunur.
x y z 1 Yanıt C
& 30 - 12 + 45 = 10
^6h ^15h ^4h ^18h
6x - 15y + 4z 18
& 180 = 180
Yanıt E
1. 2x + 2y – z = 1 ………… (i)
x + y + z = 2 ………… (ii)
• y – z = 1 & z = y – 1 ..…… (iii)
A
(iii), (i) ve (ii) de yerine yazarsak
Y
A 2x + 2y – y + 1 = 1 –2/ 2x + y = 0
Y x+y+y–1=2 + x + 2y = 3
I
N –3x = 3
L x = –1
A
R Yanıt C
I
•
2.
14
x$y = 14 ise, y = x , ÖSS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
20
x$z = 20 ise, z = x olur. 1. Birinci ve ikinci denklem taraf tarafa çıkarılıp
üçüncü denklemle toplanarak bu denklem siste-
3x + 2y + z = 24 mi çözülebilir.
14 20 A+B=7 A+B=7
& 3x + 2$ x + x = 24 &
–1/B + C = 9 + –B – C = –9
A – C = –2 denklemi elde edilir.
48
& 3x + x = 24 & 3x2 – 24x + 48 = 0
A – C = –2
& x2 – 8x + 16 = 0 & (x – 4)2 = 0 + C + D = 13
A + D = 11 bulunur.
–4 –4 & x = 4 bulunur.
Yanıt D Yanıt E
9
AYT • Matematik
2. Bölüm Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri
2. 3a – 3b + 4c = 7
2a – 6b + 8c = 2
B. İKİNCİ DERECEYE
1. denklemi (–2) ile çarpıp 2. denklemle toplaya
DÖNÜŞTÜRÜLEBİLEN DENKLEMLER
lım.
ÖSS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
–6a + 6b – 8c = –14
+ 2a – 6b + 8c = 2
–4a = –12 & a = 3 olur. 1. a4 – 2a2 = 8 denkleminde a2 = t dönüşümü ya
pılırsa
Yanıt A
(a2)2 – 2a2 – 8 = 0
& t2 – 2t – 8 = 0
/\
–4 2
& (t – 4)$(t + 2) = 0
& t – 4 = 0 ve t + 2 = 0
t=4 t = –2
a2
=4 a2 = –2 olamaz.
a=±2
adR+ olacağı için a = +2 dir.
Yanıt E
•
B. İKİNCİ DERECEYE A
DÖNÜŞTÜRÜLEBİLEN DENKLEMLER Y
A
Y
ÖSS SORULARI I
N
1. a pozitif bir gerçel sayı ve L
A
a4 – 2a2 = 8 olduğuna göre, a kaçtır? R
1 1 1 I
A) 8 B) 4 C) 2 D) 1 E) 2 •
2
cx2 - m $ b x l = x x+ 2
2. 4
(2006 - ÖSS Mat 1)
x2 3x + 2
x4 - 4 x x2 + 2
& 2 $ 3x + 2 = x
x x
(x2 - 2)(x2 + 2) x2 + 2
& x $ (3x + 2) = x
x2 - 2
& 3x + 2 = 1
& x2 – 2 = 3x + 2
& x2 – 3x – 4 = 0
/\
2. x > 0 olmak üzere –4 1
4 x x2 + 2 (x – 4)$(x + 1) = 0
(x 2 - ) $ ( 3x + 2 ) = x
x2 x–4=0&x=4
olduğuna göre, x kaçtır? x + 1 = 0 & x = –1
10
20 Yıl Çıkmış Sorular
Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri 2. Bölüm
1. (x - 1) 2 < x - 1 + 6
AYT SORULARI
eşitsizliğini sağlayan x tam sayılarının topla-
1. a, b, c ve d gerçel sayılar olmak üzere, mı kaçtır?
ax2 + bx + 12 $ 0 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
cx2 + dx + 24 # 0 (2017 – LYS1)
eşitsizlik sisteminin çözüm kümesini bulmak için
6x + 1
aşağıdaki tablo yapılarak çözüm kümesi 2. >1
(x + 1) 2
[–2, –1],[4, 6] olarak bulunuyor.
eşitsizliğini sağlayan tüm gerçel sayıların kü-
mesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) (–1, 4) B) (–1, 6) C) (0, 4)
D) (0, 3) E) (2, 3)
(2017 – LYS1)
-1 -1
A) a- 3, 2 k B) a 2 , 0k
-1 1 1 1
C) a 2 , 2 k D) a 4 , 2 k
1
E) a 2 , 3k
Buna göre, xd[–2, 2] olmak üzere, (2010 - LYS1)
f(x)$g(x) > 0
g(x)$h(x) < 0 1
5. f(x) = m$x – 1 + x fonksiyonu veriliyor.
eşitsizlik sisteminin çözüm kümesi aşağıda-
Buna göre, her x > 0 için f(x) ≥ 0 özelliğini
kilerden hangisidir?
sağlayan en küçük m değeri kaçtır?
A) (–2, –1) B) (–1, 0)
1 1 1
C) (1, 2) D) (–2, –1)j(1, 2) A) 2 B) 3 C) 4
E) (–1, 0)j(1, 2) 1 1
D) 5 E) 6
(2018 - AYT) (2010 - LYS1)
11
AYT • Matematik
2. Bölüm Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri
•
A
Y
A
Y
I
N
L
A
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
R
I 1. x>1
C. İKİNCİ DERECEDEN EŞİTSİZLİKLER • (x – 1)2 < x – 1 + 6
x2 – 2x + 1 < x + 5 & x2 – 3x – 4 < 0
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
(x – 4) (x + 1) < 0
1. Kökleri –1 ve 4 olan ifade de
x=4 x=–1
Kökler toplamı = –1 + 4 = 3
Kökler çarpımı = –1$4 = –4
deneyelim:
–1 < x < 4 / x >1
cx2 + dx + 24 = 0
1<x<4
24 d
c =- 4 c = –6 -c =3 d = 18
x #1 & (x–1)2 < 1 – x + 6
Kökleri –2 ve 6 olan ifade de x2 – 2x + 1 < 7 – x & x2 – x – 6 < 0
Kökler toplamı = –2 + 6 = 4 (x – 3)$(x + 2) < 0
Kökler çarpımı = –2$6 = –12 x=3 x = –2
ax2 + bx + 12 = 0 –2 < x < 3 / x#1
12 b
a = - 12 a = –1 -a =4 b=4 –2 < x#1
a + b + c + d = –1 + 4 – 6 + 18 = 15 O hâlde x!{–1, 0, 1, 2, 3}
diğer denemede sağlamaz. –1 + 0 + 2 + 3 = 5 bulunur.
Yanıt A Yanıt D
12
20 Yıl Çıkmış Sorular
Denklem ve Eşitsizlik Sistemleri 2. Bölüm
6x + 1 6x + 1 1
2. >1& -1 > 0 & 5. f(x) = m$x – 1 + x $0
(x + 1) 2 (x + 1) 2
6x + 1 - (x + 1) 2 mx2 - x + 1
>0 & $ 0 & x > 0 olduğu için
(x + 1) 2 x
m$x2 – x + 1$0 dır.
6x + 1 - x2 - 2x - 1 - x2 + 4x
= 2 >0& >0
(x + 1) (x + 1) 2 & m$x2 – x + 1$0 ise m > 0 ve 3#0 olmalıdır.
3= b2 – 4ac#0
–x2+4x = 0 & –x$(x – 4) = 0
& (–1)2 –4$m$1#0
x=0 x=4
& 1 – 4m#0
(x+1)2 = 0 & x = –1 çift katlı kök
& 1 – 4m#0
Yanıt C
3. x$(3 – x) > 0 (I)
(2x + 1)$(x – 2) < 0 (II)
(I) eşitsizliğinin kökleri 0 ve 3,
1
(II) eşitsizliğinin kökleri - 2 ve 2 dir. •
Ortak tablo yapılırsa A
Y
A
Y
I
N
L
A
R
I
•
Eşitsizlik sisteminin çözüm kümesi (0,2) aralığı ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
olduğuna göre, a = 0 ve b = 2 dir.
a – b = 0 – 2 = –2 bulunur. 1. f (x) = 2 1 - x2 ise f fonksiyonunun gerçel sa-
yılardaki en geniş tanım kümesi için 1 – x2 ≥ 0
Yanıt A
olmalıdır.
1 – x2 = (1 – x)(1 + x) ≥ 0
x = 1, x = –1
4. (2x – 1)$(4x2 – 1) < 0
(2x – 1)$(2x – 1)$(2x + 1) < 0
1
2x – 1 = 0 & x = 2 (Çift katlı kök)
1
2x + 1 = 0 & x = - 2
Eşitsizlik tablosuna göre f fonksiyonunun en ge-
niş tanım kümesi T = [–1, 1] dir.
f fonksiyonu çift dereceden köklü bir fonksiyon
olduğu için görüntü kümesi G = [0, 3) olacağın-
dan,
1
Çözüm kümesi a- 3, - 2 k aralığıdır. TkG = [–1, 1]k[0, 3) = [0, 1] olur.
Yanıt A Yanıt A
13
AYT • Matematik
3. Bölüm
TRİGONOMETRİ
r
3. 0 < x < 2 olmak üzere
A. TEMEL TRİGONOMETRİK
KAVRAMLAR 1 + tan x sin x - cos x
cot x : sin x =2
a d b 12 , 6 l olmak üzere,
r r
• 4.
A
Y x = sin(3a)
A y = cos(3a)
Y
I z = tan(3a)
N
sayılarının doğru sıralanışı aşağıdakilerden
L
2. Dik koordinat düzleminde O merkezli yarıçapı 1 hangisidir?
A
birim olan yarım çember ile B ve D noktaları bu R
A) x < y < z B) x < z < y
yarım çember üzerinde olan OAB ve OCD dik üç- I
genleri aşağıda gösterilmiştir. • C) y < x < z D) y < z < x
E) z < x < y
(2019 - AYT)
14
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
6. Birer kenarları çakışık olan ABC ile BCD dik üç- (sin x - cos x) 2
genleri şekildeki gibi çizildikten sonra oluşan iki 3. cos x + 2 sin x
bölge sarı ve mavi renge boyanmıştır. ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?
1 1
A) cos x B) sin x C) 1
D) arcsinx E) arccosx
(2010 - LYS1)
% ) = m (BAC
m (DCA %)=x
15
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
3. sin x
A. TEMEL TRİGONOMETRİK 1 + cos x sin x - cos x
=2
cos x : sin x
KAVRAMLAR sin x
cos x + sin x sin x - cos x
: 1 =2
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ cos2 x
z<x<y
Yanıt D
•
A
Y r r r r
4. 12 < a < 6 & 4 < 3a < 2 olur.
A
Y tan45° = 1 olup 90° ye doğru sürekli artar.
I
N Sinüs ve kosinüs maksimum 1 olabileceğinden
L tan3a değeri en büyüktür.
A sin45° = cos45° olup 90° ye doğru sinüs sürekli
R
I artar kosinüs sürekli azalır.
• O halde cos3a < sin3a < tan3a dır.
Yani y < x < z
Yanıt C
2.
1
a
1 5.
1 sin x 1
cos x $ cos x $ ]1 - sin xg = 4
| AB | | OC | sin x$ (1 - sin x) 1
tan a = 1 sin a =1 & | OC | = sin a & = 4
cos2 x
| DC |
| AB | = tan a cos a = 1 & | DC | = cos a sin x$ (1 - sin x) 1
= 4
tan a: 1 sin a 1 - sin2 x
A (OAB) 2 cos a
= sin a: cos a = sin a: cos sin x$ (1 - sin x) 1
A (OCD) a & (1 - sin x) (1 + sin x) = 4
2
1
= = sec2 a 1
cos2 a 4sinx = 1 + sinx 3sinx = 1& sin x = 3 = cscx
Yanıt E Yanıt E
16
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
6. |BC| = y olsun.
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
DC
BÿDC'de sin x = y & DC = y$ sin x cot x
1.
tan x + cot x = 4 sin x - 3
BD
cos x = y & BD = y$ cos x cos x
& sin xsin xcos x = 4 sin x - 3
y$ sin x$y$ cos x sin x$ cos x
A (BDC) = 2 = y2 $ 2 cos x + sin x
y y cos x
AÿBC'de tan x = & AC = tan x
AC sin x
& = 4 sin x - 3
sin2 x + cos2 x
y sin x$ cos x
y$ tan x y2 y2 $ cos x
A (ABC) = 2 = 2 tan x = 2 sin x
cos x sin x$ cos x
& sin x $ 1 = 4 sin x - 3
SB A (ABC) - A (BDC) A (ABC)
MB = A (BDC) 1
= -
A (BDC)
& cos2x = 4sinx – 3
& 1 – sin2x = 4 sinx – 3
y2 $ cos x
2 sin x 1 & 0 = sin2x + 4 sinx – 4
= -1 = 2 -1
2 sin x. cos x sin x
y $ 2 sinx = t için
0 = t2 + 4t – 4
1 - sin2 x cos2 x
= 2 = • 3 = 42 – 4$1$(–4) = 32 ve
sin x sin2 x
A
- 4 + 32 -4 + 4 2
= cot2x Y t1 = 2$1 = 2 =- 2 + 2 2
A t2 = - 2 - 2 2 dir.
Yanıt D
Y
I –1#sinx#1 olduğu için
N
L sinx = – 2 + 2 2 olur.
A
R Yanıt E
I
•
Yanıt A
3. (sin x - cos x) 2
cos x + 2 $ sin x
sin 2 x + cos 2 x - 2$ sin x$ cos x 2$ sin x
= cos x + 1
(cos x)
1 - 2$ sin x$ cos x + 2$ sin x$ cos x
= cos x
1
= cos x elde edilir.
Yanıt A
17
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
B. TRİGONOMETRİK ÖZDEŞLİKLER
AYT SORULARI
cos2 (80°) + 5 sin2 (80°) - 3
1.
cos (50°)
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir? LYS SORULARI
A) cot(50°) B) sec(20°) C) sec(40°) 1.
r
0 < x < 2 olmak üzere,
D) cosec(20°) E) cosec(40°)
• sec (x) - 1 3
(2021 - AYT) 2 =
A sec (x) + 1
2. Y eşitliği sağlanmaktadır.
A Buna göre, tan(x) değeri kaçtır?
Y
I A) 2 B) 3 C) 5
N
L D) 6 E) 7
A
R (2017 - LYS1)
I
•
18
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
r
5 6. 0 < x < 2 olmak üzere
3. cosx = 3
olduğuna göre, 1
cotx – 3tanx = sin 2x
I. sinx
olduğuna göre, sin2x kaçtır?
II. sin2x
1 1 1 1 1
III. cos2x A) 9 B) 8 C) 7 D) 5 E) 4
değerlerinden hangileri bir rasyonel sayıya
(2011 - LYS1)
eşittir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
(2016 - LYS1)
-4
7. cos x = 5
(2010 - LYS1)
1
5. cos x$ cos 2x = 16 sin x
1 + cos 40°
olduğuna göre, sin4x kaçtır? 9. cos 55°$ cos 35°
1 2 1 ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) 2 B) 3 C) 4
A) cos20° B) 2cos20° C) 4cos20°
2 3
D) 2 E) 2 D) cos40° E) 2cos40°
(2012 - LYS1) (2010 - LYS1)
19
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
r r
10.
tan 60° 1 3. cos ` 2 + xj = sin ` 2 - xj
sin 20° - cos 20°
ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir? olduğuna göre, tanx kaçtır?
A) 4 B) 2 C) 1 - 3 3
A) 3 B) 3 C) –1
3 1
D) 2 E) 2
D) - 3 E) 3
(2010 - LYS1)
(2008 - ÖSS Mat 2)
4. sin2x = a
olduğuna göre, (sinx + cosx)2 ifadesinin a tü-
ründen değeri aşağıdakilerden hangisidir?
ÖSS SORULARI A) a + 1 B) 2a + 1 C) 2a + 2
|AB| = 3 cm
|AC| = 1 cm •
% A r r 2
m (AOC) = x 5. `sin 12 + cos 12 j
Y
Yukarıdaki verilere göre, sinx kaçtır? A
Y ifadesinin değeri kaçtır?
2 3 3 I
A) 3 B) 4 C) 5 1 3 5
N A) 2 B) 2 C) 2
4 2 L
D) 9 E) 10 A D) –1+ 3 E) 1+ 3
R
(2009 - ÖSS Mat 2) I (2007 - ÖSS Mat 2)
•
cos 2a
6.
1 - tan2 a
ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi aşağıdakiler-
1 den hangisidir?
2. | DC | = 4 | AC |
A) sin2a B) cos2a C) cot2a
%
m (DBC) = x D) 1 + sin2a E) 1 + tan2a
(2007 - ÖSS Mat 2)
20
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
8.
sin 2a sin x
1 - cos 2a ifadesinin sadeleştirilmiş biçimi 3.
=
2: cos x – 2: sin x: cos x
B. TRİGONOMETRİK ÖZDEŞLİKLER
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
cos2 (80°) + 5 sin2 (80°) - 3
1.
cos (50°)
1
64444444444447 4444444444448
cos2 (80°) + sin2 (80°) + 4 sin2 (80°) - 3
=
cos (50°) LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
kas i2
2 - 2 cos i
2. / cos (2kx) = cos 4x + cos 6x + cos 8x = A
= k=2
2 - sas2 i 2 - ]2 - 2 sin i g
istenen
2 (1 - cos i)
= 4
2 sin i / cos2 (kx) = cos2 2x + cos2 3x + cos2 4x = B
k=2
i
1 - 1 + 2 sin2 2
= yarım açı formülünü kullanırsak:
i i
2 sin 2 $ cos 2 cos2x = 2cos2x – 1 ise
i A = cos 4x + cos 6x + cos 8x
2 sin 2 2
=
i i = 2 cos2 2x - 1 + 2 cos2 3x - 1 + 2 cos2 4x - 1
2 sin 2 $ cos 2
A = 2$ (cos2 2x + cos2 3x + cos2 4x) = 3
144444444444444424444444444444443
i B
sin 2 i A+3
= = tan 2 A = 2B - 3 & 2 = B
i
cos 2
Yanıt D Yanıt E
21
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
5 1
3. cosx = 3 ise 6. cot x - 3 tan x = sin 2x
• 4
7. cos x = - 5 ise,
A
Y cos2x = 2cos2x – 1
A
4 2
Y = 2$ a- 5 k - 1
I
N 32 7
4. sin(a – b) = sina$cosb L = 25 - 1 = 25 bulunur.
sina$cosb – cosa$sinb = sina$cosb A Yanıt E
R
– cosa$sinb = 0 I
cosa $ sinb = 0 •
4
& tan x = 3 tür.
1
5. cos x$ cos 2x = 16 sin x
|cos2x| = |2cos2x –1|
& 16$sinx$cosx$cos2x = 1 3 2
= 2$ a 5 k - 1
& 8$(2$sinx$cosx)$cos2x = 1
9
& 8$sin2x$cos2x = 1 = 2$ a 25 k - 1
& 4$(2$sin2x$cos2x) = 1
1 18 - 25 7
sin4x = 4 bulunur. 25 = 25 olur.
Yanıt C Yanıt D
22
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
1 + cos 40° 1 + 2 cos2 20° - 1
9. cos 55°$ cos 35° = sin 35°$ cos 35° ÖSS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
2 cos2 20° 1.
=
2$ sin 35°$ cos 35°
2
4$ cos 2 20°
=
sin (2$35°)
4$ cos2 20°
= sin 70°
\) = 90° (Çapı gören çevre açı)
m (BAC
4$ cos2 20°
= cos 20°
|OA| = |OB| olduğu için
= 4cos20° bulunur. % ) = x olur.
% ) = m (BAO
m (ABO 2
Yanıt C
x x
sin x = 2$ sin 2 $ cos 2
| AC | | AB |
= 2$
| BC | $ | BC |
1 3 6 3
= 2$ $ = = 5 olur.
10 10 10
• Yanıt C
A
Y
A 2.
Y
I
N
L
A
R
I
•
|DC| = 2 cm alınırsa |BC| = 8 cm olur.
& de (30° – 60° – 90° üçgeni)
DKC
|KC| = 1 br ve |DK| = 3 br
tan 60° 1 tan 60°$ cos 20° - sin 20°
10. sin 20° - cos 20° = sin 20°$ cos 20°
(cos 20°) (sin 20°)
|BK| = 8 – 1 = 7 br dir.
BDK dik üçgeninden,
sin 60°
= cos 260 ° $ cos 20° - sin 20° | DK |
$ sin 20°$ cos 20° 3
tan x = | BK | = 7 bulunur.
2
Yanıt B
sin 60°$ cos 20° - cos 60°$ sin 20°
= cos 60°
sin 40°
2 r r
3. cos ` 2 + xj = sin ` 2 - xj
sin (60° - 20°) 2
= cos 60° $ sin 40° & – sinx = cosx
23
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
2
5. `sin r + cos r j
12 12
r r r r
= sin2 12 + 2 sin 12 $ cos 12 + cos2 12
r r r r
= sin2 12 + cos 2 12 + 2 sin 12 $ cos 12
14444444444244444444443 144444444424444444443
1 r Ali’nin kullandığı pergelin kollarının uzunluk-
sin `2$ 12 j
sin 10°$ cos 40° + cos 10°$ sin 40° LYS SORULARI
7. cos 50°$ cos 10° + sin 50°$ sin 10°
sin (10° + 40°) sin 50° 1. ABCD
= = cos 40°
cos (50° - 10°) dikdörtgen
DEFG kare
cos 40°
= cos 40° = 1 bulunur. |DE| = 6 birim
Yanıt E |AE| = 3 birim
|AB| = 12 birim
%) = x
m (BFC
Buna göre, cot(x) kaçtır?
sin 2a 2 sin a$ cos a
8. 1 - cos 2a = 1 - (1 - 2 sin2 a) 1 1
A) B) 3 C) 1
2
2 sin a$ cos a cos a
= = sin a = cot a bulunur. D) 3 E) 2
1 - 1 + 2 sin2 a
Yanıt D (2017 - LYS1)
24
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
2. ABCD bir kare 5.
AE + BF = {G}
|BC| = 6 birim
|DE| = 4 birim
|AF| = 3 birim
m(FG†
E) = x
Yukarıdaki verilere göre, cot(x) değeri kaçtır? Birim kareler üzerinde çizilmiş yukarıdaki
ABC üçgeninin B açısının tanjantı kaçtır?
-1 -5 -3
A) 4 B) 4 C) 8
25 34 40
A) 4 B) 5 C) 9 D) 4 E) 5
-1 -5
D) 8 E) 8
(2011 - LYS1)
(2016 - LYS1)
3.
|AB| = 6 birim •
|BH| = 2 birim A
[BC] + [GF] = H Y
A
m(GH†
C) = x Y
I
N
L
A
Yukarıdaki şekilde, ABCD ve AEFG eş karelerdir. R
I
Buna göre, tan(x) değeri kaçtır? •
1 2 5 3 5
A) 3 B) 3 C) 3 D) 4 E) 4
ÖSS SORUSU
(2015 - LYS)
1. AL = KL
BA // KL
|AL| = 3 km
|BA| = 12 km
|KL| = 21 km
4. ABCD bir kare
K noktasındaki kontrol kulesinde bulunan bir gö-
|BE| = 5 cm revli, yerden 3 km yükseklikte yere paralel uçan
|EC| = 7 cm bir uçağın, A noktasından B noktasına kadar 12
% km lik hareketini radarla izliyor.
m (EAC) = x
A noktasının yerdeki dik izdüşümü L noktası
ve |KL| = 21 km olduğuna göre, radarın tara-
Yukarıdaki verilere göre, tanx kaçtır? dığı AKB açısının tanjantı kaçtır?
4 6 9 5 7 3 4 2 3 7
A) 13 B) 13 C) 13 D) 17 E) 17 A) 7 B) 9 C) 11 D) 13 E) 17
25
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
2.
C. GEOMETRİK UYGULAMALAR
AYT SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
1.
12 7,5
x + 2a = 180°
x = 180° – 2a
6
1 tana = 2 = 3
cotx = cot(a+b) =
tan (a + b)
6 3 1
1 - tan a$ tan b 1 - 6 $ 6 1- 2
= tan a + tan b = 6 3 = 1
6+6 1+ 2
1 tanx = tan(180 – 2a) = –tan2a
2 =1
= 3 3 - 2 tan a - 2$3 3
2 = = = 4 tür.
1 - tan2 a 1 - 32
Yanıt B Yanıt D
26
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
4. Karede köşegen aynı za-
manda açıortay olduğu
ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
için, m(BA†
E) = 45°– x tir.
1. Soruda verilen şekil bir dik yamuktur.
Y
A
Y
I
N
L
A
R
I
•
D. TRİGONOMETRİK DENKLEMLER,
FONKSİYONLAR VE TERS
TRİGONOMETRİK FONKSİYONLAR
AYT SORULARI
5. 1.
3r
0 # x # 2 olmak üzere,
|sin x| = cos(50°)
eşitliğini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır?
13r 11r 3r
A) 18 B) 9 C) 2
31r 20r
D) 18 E) 9
27
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
2. Dar açılı bir ABC üçgeninin iç açılarının ölçüleri 5. Aşağıda, O merkezli yarıçapı 1 birim olan yarım
derece türünden x, y ve z olmak üzere, x > y > z çember ile OAB ve ODC dik üçgenleri gösteril-
olduğu biliniyor. miştir. A ve C noktaları hem OAB üçgeninin hem
Buna göre, de yarım çemberin üzerindedir.
a = sin(x + y)
b = sin(x + z)
c = sin(y + z)
sayılarının doğru sıralanışı aşağıdakilerden
hangisidir?
•
A
Y
A LYS SORULARI
cot (34°) $ sin (44°) Y
3.
sin (22°) $ sin (56°) I
N 1. x ! [0, 2r) olmak üzere,
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir? L cos(5x) = cos(3x)$cos(2x)
A
A) 2 cot(22°) B) 2 cos(56°) R denkleminin kaç farklı çözümü vardır?
C) 4 sin(44°) D) 4 cos(34°) I
• A) 3 B) 6 C) 8 D) 11 E) 12
E) 4 tan(56°) (2017 - LYS1)
(2018 - AYT)
2. cos2x = 3sin4x
olduğuna göre, tan2x ifadesinin değeri kaçtır?
1 3 4 3 4
A) 2 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2016 - LYS1)
28
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
4. 0 < x < r olmak üzere,
sin4x = cos4x D. TRİGONOMETRİK DENKLEMLER,
eşitliğini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır? FONKSİYONLAR VE TERS
3r
A) 2
4r
B) 3
5r
C) 4 D) r E) 2r TRİGONOMETRİK FONKSİYONLAR
(2013 - LYS1) AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1. sinx = cos50°
sinx = sin40°
29
AYT • Matematik
3. Bölüm Trigonometri
x = &0, 3 , 3 , r, 3 , 3 0 x = &0, 2 , r, 2 0
7r r 2r 4r 5r r 3r
x= 8
30
20 Yıl Çıkmış Sorular
Trigonometri 3. Bölüm
sin x 1
sin x$ tan x sin x$ cos x 5. x2 - ^sin ah x - 4 ^cos2 ah = 0
3. = 1 - cos x & = 1 - cos x
3 3
2
denkleminde x = 3 yazılırsa;
sin2x = 3cosx – 3cos2x
1 – cos2x = 3cosx – 3cos2x 2
2k ^ 2 1
a3 - sin ah $ 3 - 4 ^cos 2 ah = 0
2cos2x – 3cosx + 1 = 0
4 2 sin a cos2 a
cosx = t olsun. & 9 - 3 - 4 =0
(4) (12) (9 )
2t2 – 3t + 1 = 0
& 16 – 24sina – 9cos2a = 0
2t –1
& 16 – 24sina – 9(1 – sin2a) = 0
t –1
& 16 – 24sina – 9 + 9sin2a = 0
(2t – 1) (t – 1) = 0
1 & 9sin2a – 24sina + 7 = 0
t = 2 veya t = 1
3sina –7
1 3sina –1
cosx = 2 veya cosx = 1
y
& sin x - 2 = 3
7.
4
4. sin4x = cos4x & sin 4 x = 4 cos 4 x
31
AYT • Matematik
4. Bölüm
ÜSTEL VE LOGARİTMİK FONKSİYONLAR
A) 36 B) 45 C) 63 D) 72 E) 90 A) 40 B) 42 C) 48 D) 54 E) 56
(2020 - AYT) (2019 - AYT)
32
20 Yıl Çıkmış Sorular
Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 4. Bölüm
7. Ada, kullandığı bilimsel bir hesap makinesinde
n#32 olmak üzere, her n pozitif tam sayısı için
LYS SORULARI
log2n değerini hesaplıyor ve her bir değerin ya 1. xln4 – 6$2lnx + 8 = 0
tam sayı ya da ondalıklı sayı olduğunu görüyor.
denklemini sağlayan x değerlerinin çarpımı
Ada; ekranda görünen değer tam sayı ise o sa-
kaçtır?
yıyı, ondalıklı sayı ise o sayının tam kısmını bir
kâğıda yazdıktan sonra yazdığı bu sayıların top- e2 e3
A) e6 B) e4 C) e 3 D) 2 E) 3
lamını buluyor.
(2017 - LYS1)
Buna göre, Ada’nın bulduğu toplamın sonucu
kaçtır?
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22
(2018 - AYT) 4. t bir gerçel sayı olmak üzere,
x = e2cost
y = e3sint
eşitlikleri veriliyor.
Buna göre, her t gerçel sayısı için sağlanan x
9. log4x ve log8 1x sayılarının aritmetik ortalaması ile y arasındaki bağıntı aşağıdakilerin hangi-
1 sinde verilmiştir?
2 'dir.
A) ln2x + ln2y = 4
Buna göre, log16x ifadesinin değeri kaçtır? B) ln2x + ln2y = 9
1
A) 2
3
B) 2
5
C) 2 C) 9ln2x + 2ln2y = 27
D) ln2x + 4ln2y = 28
1 5
D) 4 E) 4 E) 9ln2x + 4ln2y = 36
(2018 - AYT) (2016 - LYS1)
33
AYT • Matematik
4. Bölüm Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
(2016 - LYS1) 1 1
D) ln a 10 k E) ln a 2 k
(2013 - LYS1)
3
A) 8
9
B) 8
27
C) 8
2
D) 9
4
E) 9 f(ex) = x+1
A) 1 B) e – 1 C) e D) e2 E) in2
•
A (2013 - LYS1)
Y
A
Y
7. log4x ile log4(x2) ardışık iki pozitif çift tam sayıdır. I
N
Buna göre, logx4 değeri kaçtır?
L
1 1 1 A
A) 2 B) 4 C) 16 D) 1 E) 2 R 12. log23x + log4x2 = 2
I
(2015 - LYS) denklemini sağlayan x değeri kaçtır?
•
2 3 2 5 2
A) 2 B) 2 C) 2
3 2 3
D) 3 E) 3
-2
8. log8 _log9 ^ x + 1hi = 3
(2012 - LYS1)
olduğuna göre, x kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 5 D) 7 E) 8
(2013 - LYS1)
1
13. 2x = 5
1
3y = 4
9. 9x + 1 + 3x+1 –6=0
olduğuna göre, x aşağıdakilerden hangisidir? olduğuna göre, x.y çarpımının değeri kaçtır?
ln 3 ln 15 ln 5
ln 3
A) ln 2 B)
1 + ln 3
C)
2 + ln 3 A) ln 2 B) ln 2 C) ln 4
ln 2 ln 2
3 + ln 2 ln 2 – ln 3 ln 25 ln 5
D) E) D) ln 3 E) ln 6
ln 3 ln 3
(2013 - LYS1) (2012 - LYS1)
34
20 Yıl Çıkmış Sorular
Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 4. Bölüm
14. 22x – 2$2x – 8 = 0 18. 1’den farklı a, b, c pozitif gerçel sayıları için
olduğuna göre, x aşağıdakilerden hangisidir? 1
loga b = 2 , logac = 3
A) 2 B) 1 C) In2
b2 n
D) In4 E) 2In4 olduğuna göre, logb d ifadesinin değeri
c a
(2011 - LYS1) kaçtır?
3 5 5
A) 2 B) 2 C) 3
D) –6 E) –5
(2010 - LYS1)
A) –3 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
1 1
17. log2 6 + log3 6
2. log49 + log2(a – 3) < 4
ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?
eşitsizliğini sağlayan kaç tane a tam sayısı
1
A) 3 B) 1 C) 2 vardır?
D) log6 2 E) log6 3 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
(2010 - LYS1) (2008 - ÖSS Mat 2)
35
AYT • Matematik
4. Bölüm Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
3. log2(log3(5x + 6)) = 2 x2
2. Çubuğun uzunluğu = 4:lg5x = 10:lg5 c 25 m
olduğuna göre, x kaçtır?
10
x2
A) 6 B) 8 C) 9 D) 15 E) 18 lg5x4 = lg5 c 25 m
Yanıt A
–1
4. f: a 3 , 3k " R fonksiyonu f(x) = log3(3x + 1) ile
tanımlanıyor.
Buna göre, ters fonksiyonu belirten f–1(x)
aşağıdakilerden hangisidir?
3. n = 31, 32, 33, 34 olabilir.
A) f–1(x) = 3x B) f–1(x) = 3x + 1
n=3 ise lg2(lg33) = lg21 = 0 " Z+
x
C) f–1(x) = log(3x + 1) D) f -1
^xh = 3 - 1
3 n = 32 ise lg2(lg332) = lg22 = 1 d Z+
E) f-1 ^xh =
x3 + 1 • n = 33 ise lg2(lg333) = lg23 " Z+
3 A
n = 34 ise lg2(lg334) = lg24 = 2 d Z+
(2006 - ÖSS Mat 2) Y
A 9 + 81 = 90
Y
I Yanıt E
N
L
A
R
I
•
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1. ln(9,6) – ln(0,3) = 2,26 – (–1, 20) 4. lga2 < 0 & 0 < a < 1
0 < lg2b & b > 1 olur.
ln c m = 3,46
9, 6
0, 3 I Doğru
ln(0,5) = ln b 2 l = ln(2–1)
1
= –1$ln2 = –1$0,692
5. V. adımda eln(2+4) = eln6 oysa
= –0,692
eln2 + ln4 = eln2$4 = eln8 olur.
Seçenekleri incelediğimizde,
eln6 ! eln8 olduğundan bu adımda hata yapıl-
C) –0,69 olduğunu görürüz. mıştır.
Yanıt C Yanıt D
36
20 Yıl Çıkmış Sorular
Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 4. Bölüm
64 8.
6. x oranı bir tamsayı ise x, 64 ün bölenidir.
1'den büyük bölenleri 2, 4, 8, 16, 32, 64 tür.
ln 64
Taban değiştirince ln x = log x 64 olarak yazılır.
3x
log33 = log 2
3x
2 = 33
3x = 66
x = 22 bulunur.
• Yanıt E
A
Y
A
Y
I
N
L
A
R
I
•
-1
log22 x + log23 x =1
37
AYT • Matematik
4. Bölüm Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
5. log2 8 4 2 = log2 23 22 2
= log2 2 6 $2 2 2
•
A = log2 28 2
Y = log2 216 $2
A
3 Y
log3 33 + log33 3 log3 3 2 + log33 33 = log2 8 217
2. = 1
I
log3 33 - log33 3 log3 33 - log33 3 2 N = log2 2 8
17
L
1 1 3 1 A 17 17
= 8 $log2 2 = 8 olur.
3
$ log 3 +
1 1
$ $ log 3 2+6 R [
2 3 2 3 3 (3) 1
= 3 = 3 1 I
1 1 •
2 $ log 3 3 - $
2 3 $ log 3 3 2-6 Yanıt C
(3)
1 1
10
= 86 = 10 = 5
8 4
6
6. f(x) = logx(x – k) fonksiyonunda
Yanıt C
2
f ^3kh = 3 ise
2
log3k ^3k - kh = 3
2
log3k 2k = 3
2
3
2k = ^3kh
2 2
2k = 3 3 $k 3
2
3. Inx + Iny = 9
k 33
2 = 2
+ Inx – Iny = 3 k3
2
2Inx = 12 & Inx = 6 1
33
3
k = 2
Iny = 3
32 9
Inx 6 k = 3 = 8 olur.
logy x = Iny = 3 = 2 2
Yanıt B Yanıt B
38
20 Yıl Çıkmış Sorular
Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 4. Bölüm
7. log4x ile log4(x2) ifadeleri ardışık iki pozitif çift tam 10. f(x) = –log2x ise, f–1(a) değeri
sayı ise –log2 x = a
log4x + 2 = log4(x2) log2x = –a
log4x + 2 = 2log4x x = 2–a dır.
2 = log4x (gof–1) (a) = ln2
x = 42 = 16 dır.
g (f –1 ^ah) = ln2
logx4 = log164 = log424 \
2 -a
1 1 g(2–a) = ln2
= 2 $ log 4 4 = 2
log102–a = loge2
Yanıt A
log 2
–a$ log 2 = log e
1
–a = log e
log 10
–a = log e
–a = loge 10
8. 2
log8 _log9 x + 1 i = - 3 1 k olur.
a = –ln10 = ln10–1 = ln a 10
- 2 /3 1
& log9 ^ x + 1h = 8-2/3 = ^23h = 2-2 = 4 Yanıt D
•
2h1/4
& x + 1 = 91/4 = ^3 = 31/2 A
2 2
& ^ x + 1h = ^3 h & x + 1 = 3
1 / 2
Y
& x = 2 dir. A
Y
I
Yanıt A N 11. f(ex) = x + 1 ise, f–1 ^ x + 1h = e x tir.
L
A x + 1 = 2 & x = 1 & x = 1 için
R f ^2h = e1 & f-1 ^2h = e dir.
-1
I
• Yanıt C
39
AYT • Matematik
4. Bölüm Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar
1 1 1
13. 2 x = 5 ise, x = log2 a 5 k ve 16. log35 = a ise log53 = a dır.
= 2$log35
ln 5
= 2$ ln 3
ln 52
= ln 3
ln 25
= ln 3 bulunur. 1 1
17. log2 6 + log3 6 = log6 2 + log6 3
Yanıt D
= log6(2$3)
= log66
•
= 1 olur.
A
Yanıt B
Y
A
14. 22x – 2$2x – 8 = 0 denkleminde
Y
2x = t olsun. I
N
t2 – 2$t – 8 = 0 L
/\
–4 2 A
R
(t – 4)$(t + 2) = 0 I
t = 4 veya t = –2 dir. •
2x = 4 2x = –2 1
18. loga b = 2 ise logba = 2 dir.
x = 2 dir. Q
1
Yanıt A loga b 2 1
loga c = 3 & logc b = 6 & logb c = 6
b2 n
logb d = logb b2 - logb c a
c a
40
20 Yıl Çıkmış Sorular
Üstel ve Logaritmik Fonksiyonlar 4. Bölüm
19. 0 # log2 (x – 5) # 2 3. log2(log3(5x + 6)) = 2
log21 # log2(x–5) # log2 22 & log3(5x + 6) = 22
1#x–5#4 & log3(5x + 6) = 4
6#x#9 ve x–5>0 & 5x + 6 = 34
x > 5 tir. & 5x + 6 = 81
x ! {6, 7, 8, 9} olmak üzere 4 tane x tam sayısı & 5x = 75
vardır. & x = 15 olur.
Yanıt C Yanıt D
1 3
f (x) = log 1 x & f a 27 k = log 1 b 27 l = log 1 a 3 k = 3
1 1
3 3 3
•
olur. A
Y
& f (3) = log 1 3 = log3 3 = –1$ log3 3
–1
3 A
Y
= –1 bulunur. I
Yanıt B N 4. f(x) = y = log3(3x + 1) ise
L
A & x = log3(3y + 1) & 3x = 3y + 1
R 3x - 1
I & 3x – 1 = 3y & 3 =y &
•
2. log49 + log2(a – 3) < 4 3x - 1
f-1 (x) = 3
& log2232 + log2(a – 3) < 4 Yanıt D
2
& 2 $log23 + log2(a – 3) < 4
Ayrıca,
a–3>0
a > 3 bulunur.
25 25
a > 3 ve a < 3 ise 3 < a < 3 aralığındaki tam
sayılar 4, 5, 6, 7, 8 olmak üzere 5 tanedir.
Yanıt C
41
AYT • Matematik
5. Bölüm
REEL SAYI DİZİLERİ
A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10 (2018 - AYT)
(2021 - AYT)
eşitlikleri veriliyor.
Buna göre, a8 kaçtır?
a1 + a 2 + ... + a25 2 1 1
A) 3 B) 3 C) 6
toplamının sonucu kaçtır?
27 27
A) 34 B) 35 C) 36 D) 37 E) 38 D) 8 E) 4
42
20 Yıl Çıkmış Sorular
Reel Sayı Dizileri 5. Bölüm
3. a1, a2 gerçel sayılar olmak üzere, (an) dizisinin 1: a 4
2. n = 4 & a5 = a4 + 2 & a4 = 12
terimleri arasında
an+2 = an+1 + an (n = 1, 2, ...) –a 3
n = 3 & a4 = a3 + 2 & a3 = 24
bağıntısı vardır.
1: a 2
a8 = 6 olduğuna göre, a6 + a9 toplamı kaçtır? n = 2 & a3 = a2 + 2 & a2 = 16
A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 16 –a 1
n = 1 & a2 = a1 + 2 & a1 = 32
(2013 - LYS1) Yanıt D
4. (ak) dizisi
a1 = 40
ak+1 = ak – k (k = 1, 2, 3, ...)
biçiminde tanımlanıyor.
Buna göre, a8 terimi nedir? 3. a1:r6 = a1:r4 + 12:a1:r2
(2011 - LYS1) r4 = r2 + 12
•
A r4 – r2 – 12 = 0
Y r2 –4
A
Y r2 3
I r2 = 4 r2 = –3
N
ÖSS SORUSU L r=2
A
a1 = 2 + 2 = 2 2 a8 = a1: r7 = 2 : 27
1. 2 ve 162 arasına uygun olan 3 tam sayı yerleşti R 1 5 5
I
rilerek 5 sayıdan oluşan bir geometrik dizi oluş
• = 5: 26 = 320
turuluyor.
Bu üç sayının toplamı kaçtır? Yanıt E
A) 78 B) 80 C) 82 D) 86 E) 90
(2009 - ÖSS Mat 2)
2 2 9 2 + 4 + . . . +4
a1 = 7 , r = 7 + 1 = 7
24 : 3 = 8 tane
2 9 56
a7 = a1 + 6r = 7 + 6 $ 7 = 7 = 8 olur.
= 2 + 4$8 = 34 olur.
Yanıt C Yanıt A
43
AYT • Matematik
5. Bölüm Reel Sayı Dizileri
5. a1 = 3r 3. an + 2 = an+1 + an ve a8 = 6 ise,
a6 = a1 + 5r = 3r + 5r = 8r n = 6 için a8 = a7 + a6
a4 = a1 + 3r = 3r + 3r = 6r n = 7 için – a9 = a8 + a7
a2 = a1 + r = 3r + r = 4r dir. Buradan a8 – a9 = a7 + a6– a8 – a 7
a6 = a2$a4 2a8 = a6 + a9
2
8r = 4r$6r 2$6 = a6 + a9
2 = 6r 12 = a6 + a9 bulunur.
1 Yanıt C
r = 3 olur.
a1 = 3r = 3$ 13 = 1 dir.
a10 = a1 + 9r
1 4. ak+1 = ak – k ve a1 = 40 ise
= 1 + 9$ 3 = 1 + 3 = 4 olur.
Yanıt D
•
A
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
Y
1. an = a1 + (n – 1)$r A
Y
a10 + a7 = a1 + 9r + a1 + 6r = 6 & 2a1 + 15r = 6 I
1 N
a9 – a6 = a1 + 8r – (a1 + 5r) = 1 & 3r = 1 & r = 3
L
2a1 + 15r = 2a1 + 15 $ 1 3 =6
A
R Yanıt C
2a1 + 5 = 6 I
1 •
2a1 = 1 & a1 = 2
Yanıt E
Yanıt A Yanıt A
44
20 Yıl Çıkmış Sorular
6. Bölüm
TÜREV
eşitliği sağlanıyor.
1. 1’den büyük gerçel sayılar kümesi üzerinde bir
Buna göre,
f fonksiyonu
I. f(2) = g(2)
f(x) = 3ln(x2 – 1) + 2ln(x3 – 1) – 5ln(x – 1)
II. lim (f (x) - g (x)) = 0
biçiminde tanımlanıyor. x"2
Buna göre, f (x)
III. lim g (x) = 1
lim e f (x) x"2
x " 1+
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
limitinin değeri kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
A) 30 B) 36 C) 60 D) 64 E) 72
D) II ve III E) I, II ve III
(2021 - AYT)
(2018 - AYT)
•
A LYS SORULARI
Y
A x2 $ sin (r - x) + r 2 $ sin (x - r)
1. lim
Y x"r (x - r ) 2
I
N limitinin değeri kaçtır?
L
A A) –2r B) –r C) r D) 2r E) 3r
R (2017 - LYS1)
I
•
45
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
x+5- 5 7. f(x) = 2x – 1
3. lim x
x"0 x 1
g(x) = 2 - x
limitinin değeri kaçtır? f ^g ^xhh
olduğuna göre, lim x - 2 limitinin değeri
x"2
5 2 5 5 kaçtır?
A) 5 B) 5 C) 10
1 3
A) 0 B) 1 C) 3 D) 2 E) 2
D) 0 E) 2 5
(2016 - LYS1) (2011 - LYS1)
8.
lim f(x) = 2
x " 3–
f ^2x - 1h + f ^5 - xh
olduğuna göre, lim limiti-
x " 2+ f ^x2 - 1h
nin değeri kaçtır?
1 3
A) - 2 B) 2 C) 1 D) 3 E) 4
(2012 - LYS1) ÖSS SORULARI
sin 3x 1 - x2
6. lim 1. lim | 1 - x |
x"0 2- 4-x x"1 +
A) 3 B) 9 C) 12 D) 15 E) 16 A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
(2012 - LYS1) (2009 - ÖSS Mat 2)
46
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
2. Z]
]] | x |
, x ! 0 ise
5. f ^xh = ][ x
]]
3 , x = 0 ise
\
fonksiyonu için,
lim f (x) = a
x " 0+
lim f (x) = b
x " 0-
toplamı kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 3
(2008 - ÖSS Mat 2) A. LİMİT
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1. f(x) = 3$ln(x2 – 1) + 2ln(x3 – 1) – 5ln(x – 1)
= ln(x2 – 1)3 + ln(x3 – 1)2 – ln(x – 1)5
•
^ 2 h3 $ ^x3 - 1h2
= ln f x - 1 p
A
Y ]x - 1g5
A
]x - 1g3 $ ]x + 1g3 $]x - 1g2 $ ^x2 + x + 1h2
= ln f p
Y
3. lim
1 - cos x I ]x - 1g5 1
x N
f(x) = ln_(x+1)3$(x2 + x + 1)2i bulunur.
x " 0+
L
A
limitinin değeri kaçtır?
lim e f (x) = lim eln _(x + 1) $ (x 2 + x + 1) 2i
3
R
1 I x"1 +
x"1 +
A) 0 B) 2 C) 1 •
D) 2 E) §2 = lim _(x + 1) 3 $ (x2 + x + 1) 2i
+
x"1
(2007 - ÖSS Mat 2)
= (1+1)3$(12+1+1)2 = 8$9 = 72
Yanıt E
x2 - 4x + 4 x2 - 6x + 9
2. f (x) = x-2 + 2x - 6
]x - 2g2 ]x - 3g2
= x-2 + ]
2$ x - 3g
4. R den R ye x-3
f (x) = x - 2 + 2
Z] 2
]] x , x < 3 ise
] 2-3 1
f ^xh = ][ 3 , x = 3 ise lim f (x) = 2 - 2 + 2 =- 2
]] x"2
]x + a , x > 3 ise
\ 3-3
lim f (x) = 3 - 2 + 2 =1
ile tanımlanan f fonksiyonunun x = 3 nokta- x"3
47
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
II. lim f (x) = lim g(x) & lim ^f (x) - g (x)h = 0 olur. (Payın eşleniği ile çarpılacak)
x"2 x"2 x"2
^ x + 5 - 5 h$ ^ x + 5 + 5h
f (x) = lim
III. Eğer limitleri sıfır ise lim g (x) = 1 olmaz, be- x"0 x$ ^ x + 5 + 5h
x"2
lirsizlik çıkar. x+5-5
= lim
Bu durumda yalnız II her zaman doğru olur. x"0 x ^ x + 5 + 5h
Yanıt B 1
= lim
x"0 x+5+ 5
1 5 5
= = 1 = =
5+ 5 2 5 2$5 10
Yanıt C
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
x2 . sin (r - x) + r 2 . sin (x - r)
= bb l
o
1. lim
x"r (x - r ) 2
4. (gof)(2) = g(f(2)) = g(0) dır.
belirsizliği var. Çarpanlara ayıralım.
g(0) = f(0) + lim f (x)
2 2 x " 0+
x $ sin (r - x) + r $ sin (x - r)
lim = = –1 + (–1)
x " 9r (x - r ) 2 •
(x2 - r2) $ sin (r - x) A = – 2 olur.
lim
x"r (r - x) 2 Y
Yanıt A
1
A
-1 Y
( x - r ) $ (x + r) $ sin (r - x) I
lim (r - x ) $ (r - x) = lim - (x + r)
x"r x"r N
= - 2r L
A 5. lim f(x) = 1 ve lim f(x) = 2 ise
Yanıt A R x"3+ x"3–
I 3 +
3-
• 644474448 E
f (2x - 1) + f (5 - x) 1 + 2
lim = 1 = 3 olur.
x"2 +
f (x 2 - 1)
14444244443
3+
1
2. I. lim olmayabilir. Yanıt D
x " 1 f (x)
1 Y 1
lim = lim olabilir.
x " 1 - f (x) x " 1 f ( x)
+
48
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
7. x 1 1 - cos x 1 - cos 0 1 - 1 0
f (x) = 2x - 1 ve g ( x) = 2 - x 3. lim = = 0 =0
x " 0+ x 0
x 1
f ^g ^xhh = 2$ a 2 - x k - 1
belirsizliği vardır.
2
= x - x - 1 olur. (Payın eşleneğiyle çarparsak)
2
x- x -1 0 ^1 - cos xh $ ^1 + cos xh
lim lim
x"2 x-2 = 0 x"0 +
x$ ^1 + cos xh
^x - 2h $ ]x + 1g 1 - cos2 x
x2 - x - 2 ]x + 1g = lim
lim = lim = lim x x ^1 + cos xh
x " 2 x ]x - 2g
+
x"2 x ^x - 2h x"2
x"0
2+1 3
= 2 = 2 dir. sin2 ^ xh
lim
Yanıt E x " 0+ x $ x$ ^1 + cos xh
JK sin x 1 NO
= lim KK $ OO
x"0 K
KK14442x4443 1 + cos x OOO
+
L 1 P
1 1 1
lim c m = 1 + 1 = 2 olur.
x " 0+ 1 + cos x
Yanıt B
8. x " –3 için y " 2 ve
x " 0 için y " 1 olduğuna göre,
•
lim f(x) + lim f (x) = 2 + 1 A
x "- 3 x"0
Y
= 3 olur. A Z] 2
]]x , x < 3 ise,
Y ]
Yanıt E 4. f (x) = [] 3 , x = 3 ise,
I
N ]]]
x + a, x > 3 ise,
L \
A ile tanımlanan f fonksiyonunun x = 3 noktasında
R limitinin olması için,
I
• lim f (x) = lim f (x) olmalıdır.
x " 3- x " 3+
1+x 1+1
= lim - 1 = - 1 = - 2 olur.
+
x"1
Yanıt A
]Z] | x |
] , x!0
5. f (x) = [] x
]]
3 ,x = 0
\
|x | x
lim f (x) = lim x = xlim = 1 = a ve
x " 0+ x " 0+ "0 x
+
x"b - bb
b Bu durumda
lim f (x) = 3 bbb
+
x"c
a a – b = 1 – (–1) = 2 bulunur.
Yanıt B Yanıt E
49
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
2. Aşağıda, f fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
(2021 – AYT)
•
2. a bir gerçel sayı olmak üzere, gerçel sayılar kü- A
mesi üzerinde bir f fonksiyonu
Y
Z] a - x , x < 1 A
]]
] Y
f (x) = ][ 5x - 4 , 1 # x # 5 I
]]
] ]x - ag2 + 12 , x > 5 N
\ (f + g) fonksiyonu x = 1 noktasında sürekli ol-
L
biçiminde tanımlanıyor. A duğuna göre, g fonksiyonunun grafiği aşağı-
R dakilerden hangisi olabilir?
f fonksiyonunun sürekli olmadığı yalnızca bir I A) y B)
nokta olduğuna göre, •
f(7) – f(0) 2
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
(2019 – AYT)
C) D)
3. Z]
]]10 - x2, x10
]
f (x) = []ax + b, 0#x#3
]]
](1 - x) 2, x23 E)
\
fonksiyonu gerçel sayılar kümesi üzerinde sürek-
lidir.
Buna göre, a + b toplamı kaçtır?
A) 16 B) 15 C) 12 D) 9 E) 8
50
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
Z] 3. x = 0 için 10 – 02 = a$0 + b & b = 10 olur.
]] 1 , x # 1 ise
] 2
3. f ^xh = ][]x + ax + b , 1 < x < 3 ise x = 3 için 3$a + b = (1 – 3)2 & 3a + 10 = 4
]]
5 , x $ 3 ise & 3a = –6
\
fonksiyonu gerçel sayılar kümesinde sürekli & a = –2 olur.
olduğuna göre, a – b farkı kaçtır? a + b = –2 + 10
A) –4 B) –1 C) 2 D) 3 E) 5 = 8 bulunur.
(2012 - LYS1) Yanıt E
B. SÜREKLİLİK
2. lim f (x) = a - 1
x " 1-
a-1 = 1 & a = 2
lim f (x) = 5 - 4 = 1
x " 1+
a = 2 alırsak x = 1 de ve x = 8 de sürekli olur. lim f (x) + lim g ( x) = lim f (x) + lim g ( x) = f (1) + g (1)
Sadece bir noktada süreksiz olması için a = 8 x " 1+ x " 1+ x " 1- x " 1-
51
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
Z] 2. k bir gerçel sayı olmak üzere, gerçel sayılar kü-
]] 1 , x#1
] 2 mesinin birer alt kümesi üzerinde tanımlı ve tü-
3. f ^xh = ][]x + ax + b , 1 < x < 3
]] revlenebilir f ve g fonksiyonları için
5 , x$3
\
f(x) = g(x2) + kx3
f fonksiyonu x = 1 ve x = 3 için sürekli olduğuna
eşitliği sağlanmaktadır.
göre,
fl(–1) = gl(1) = 2
x = 1 için lim1 = lim(x2 + ax + b)
x" 1– x" 1+ olduğuna göre, k kaçtır?
& 1=1+a+b A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 E) –2
& a + b = 0 dır. (2019 - AYT)
& 5 = 9 + 3a + b
& 3a + b = –4 tür.
3a + b = –4
– a+b=0
3. Gerçel sayılar kümesi üzerinde bir f fonksiyonu
2a = –4 & a = –2 ve b = 2 dir.
f(x) = x2 + x – 4
a – b = –2 – 2
• biçiminde tanımlanıyor.
= –4 bulunur.
A Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı ve sürek-
Yanıt A Y li bir g fonksiyonunun türevi olan gl fonksiyonu
A gl(x) = 0 eşitliğini yalnızca x = 2 değeri için sağ-
Y
lamaktadır.
I
N Buna göre,
L
A (gof)l(x) = 0
R eşitliğini sağlayan x değerlerinin çarpımı kaç-
I
tır?
•
A) 0 B) 1 C) 3 D) 4 E) 6
(2019 - AYT)
52
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
2. I. f(x) = x – 1 2. Gerçel sayılar kümesi üzerinde, tanımlı ve tü
II. g(x) = |x – 1| revlenebilir bir f fonksiyonu için f(0) = f´(0)= 4
olduğuna göre,
3
III. h(x) = ]x - 1g2
g(x) = f(x$f(x))
fonksiyonlarından hangilerinin x = 1 nokta-
ile tanımlanan g fonksiyonu için gl(0) kaçtır?
sında türevi yoktur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) 0 B) 4 C) 8 D) 12 E) 16
(2015 - LYS)
1. f ^xh = 71 + ^x + x 2h A
3 4 x = –1 yazalım.
53
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
(x + 3)(x – 2) = 0 1 = –2a + 4
x = –3
x = 2 olur. 2a = 3
Yanıt C Yanıt D
54
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
D. TÜREV YARDIMIYLA TEĞET - LYS SORULARI
NORMAL DENKLEMLERİNİ BULMA 1. a ve b gerçel sayılar olmak üzere, dik koordinat
düzleminde
AYT SORULARI
y = ax2 + bx
1. Aşağıda; doğrusal olan f, g ve h fonksiyonlarının parabolü üzerinde bulunan (1, 2) noktasındaki
grafikleri Şekil 1’deki birim karelere ayrılmış dik teğet doğrusu yeksenini (0, 1) noktasında kes-
koordinat düzleminde, bu fonksiyonların türevle- mektedir.
rinin mutlak değerlerinin grafikleri ise Şekil 2’deki
Buna göre, a$b çarpımı kaçtır?
dik koordinat düzleminde gösterilmiştir.
A) –3 B) –2 C) –1 D) 2 E) 4
(2016 - LYS1)
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
(2019 - AYT)
4. y = x2 + bx + c parabolüne x = 2 noktasında
teğet olan doğru y = x ise b+c toplamı kaçtır?
3. a, b ve c gerçel sayılar olmak üzere,
a A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
y = x+a
(2010 - LYS1)
eğrisine P(a, b) noktasında teğet olan doğrunun
denklemi
-x
y = 8 +c
D) 2 E) 3 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2018 - AYT) (2010 - LYS1)
55
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
2. f(2) = 4 + 2a fı(x) = 2x + a
ÖSS SORULARI
fı(2) = 4 + a = MT
4
x (2, 4 + 2a) geçtiği nokta MT= 4 + a
1. y = 7x – k doğrusu y = 4 - x + 2 fonksiyonu
Teğet denklemi : y – y0 = MT (x – x0)
nun grafiğine teğet olduğuna göre, k kaçtır?
y – 4 – 2a = (4 + a)$(x – 2)
A) –9 B) –8 C) –7 D) 8 E) 10
g(1) = b (1, b) teğet doğrusunu sağlar.
(2008 - ÖSS Mat 2)
O halde b – 4 – 2a = (4 + a)$(–1)
b – 4 – 2a = –4 – a
b = a bulunur.
gı(x) = 3bx2
gı(1) = 3b = MT = fı(2) dir.
3b = 4 + a & 3a = 4 + a
2. (b = a) a=2 b=2
a$b = 4 bulunur.
Yanıt B
•
A 3. Eğri P(a, b) noktasında teğet ise nokta eğriyi
Y sağlar.
Şekildeki d doğrusu, f(x) fonksiyonunun grafiğine A a 1
A noktasında teğettir. Y P(a, b) & b = a + a & b = 2 olur.
I
h(x) = x$f(x) olduğuna göre, hl(–3) kaçtır? P(a, b) noktasında teğet olduğundan x = a nokta-
N
A) –4 B) –2 C) 0 D) 2 E) 7 L sındaki türev doğrunun eğimine eşittir.
A
(2006 - ÖSS Mat 2) x 1
R y = - 8 + c olduğundan eğim - 8 dir.
I
• 0$ (x + a) - 1$a -a
yı = & yı =
(x + a) 2 (x + a) 2
a 1
x=a& - =- 8
(a + a) 2
a 1
- =- 8
4a2
D. TÜREV YARDIMIYLA TEĞET -
a = 2 olur.
NORMAL DENKLEMLERİNİ BULMA
P b2, 2 l noktası doğruya teğet olduğundan doğ-
1
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
ruyu sağlar.
1. Bir doğrunun türevi eğimini verir. Sağa yatık ise 1 2 1 1
2 =- 8 + c & 2 +4 =c
doğru eğimi pozitif, sola yatık ise negatiftir. Şekil (2)
2 de türevlerin mutlak değerleri çizilmiş o yüzden 3
c = 4 olur.
doğruların sola sağa yatık olmalarıyla ilgilenme-
yeceğiz. En eğimli doğru kırmızı çizgi f(x) olur.
a+b+c 2 1 3
En az eğimli doğru kahverengi h(x) olur. O halde 1 + 2 + 4
(4) (2) (1)
y eksenini kestiği noktalara bakarsak,
h(0) < f(0) < g(0) bulunur. 13
4 bulunur.
Yanıt D Yanıt C
56
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
4.
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1. (1, 2) noktası y = ax2 + bx parabolü üzerindeyse
2 = a + b dir.
Teğet noktası A(2, 2) dir.
Teğetin eğimi yl= 2ax + b
y = x doğrusunun eğimi 1 olduğu için fl(2) = 1 dir.
x = 1 için m = 2a + b
f(x) = x2 + bx + c
Teğet doğrusu y – 2 = (2a + b)(x – 1)
& fl(x) = 2x + b
(0, 1) noktası & 1 – 2 = (2a + b)(–1)
& fl(2) = 2$2 + b
–1 = –2a – b & 2a + b = 1
& 1=4+b
3&
2a + b = 1 a = –1
a+b =2 b=3 & b = –3 olur.
Yanıt A &2=4–6+c
& c = 4 bulunur.
2. f(x) = x4 + 1 & fl(x) = 4x3 O hâlde, b + c = –3 + 4 = 1 dir.
fl(a) = 4 (eğim) Yanıt D
4a3 = 4 & a = 1 dir.
b = f(a) = f(1) = 14 + 1 = 2
• 5. y2 = 4x parabolüne üzerindeki A(x0, y0) noktasın
a + b = 1 + 2 = 3 olur. A
dan çizilen teğetin eğimi 1 ise
Yanıt A Y
A (y2)l= (4x)l& 2y . yl= 4 & yl= 2y olur.
Y 2
3. I y = y0 için eğim y = 1 & y0 = 2 ve
0
N
L y0 = 2 için 22 = 4x0 & x0 = 1 bulunur. O hâlde,
A x0 + y0 = 1 + 2 = 3 tür.
R
I Yanıt C
Teğet doğrusu y = 4 olacağı için eğimin sıfır (yani
•
fl(x) = 0 denkleminin kökleri) olduğu noktaları
bulmak gerekir.
f(x) = 2x3 – ax2 + 3
ÖSS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
fl(x) = 6x2 –2ax
0 = 2x$(3x – a) x4
1. y = 7x – k doğrusu y = 4 - x + 2 eğrisine teğet
2x = 0 veya 3x – a = 0
olduğuna göre, değme noktasındaki teğetin eği-
a
x = 0 veya x = 3 olur. mi 7 dir. Değme noktasının apsisini bulmak için
x = 0 için f(0) = 3 olamaz. fonksiyonun türevi alınarak 7 ye eşitlenir.
a a
x = 3 için f ` 3 j = 4 olmalıdır. x4 4$x3
y = 4 - x + 2 & yl = 4 - 1 & 7 = x 3 - 1
a 3 a 2 & 8 = x3 & 2 = x
2$ ` 3 j - a$ ` 3 j + 3 = 4
Apsisi x = 2 olan noktanın ordinatı
2a3 a3
& 27 - 9 = 1 24
(3) y = 4 - 2 + 2 = 4 bulunur.
57
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
2.
F. TÜREVLE ARTAN VE AZALAN
ARALIKLARI BULMA
AYT SORULARI
1. a ve b gerçel sayılar olmak üzere,
f(x) = x3 + ax2 + bx + 1
h(x) = x$f(x) olduğuna göre, polinomunun
hl(x) = (x)l$f(x) + x$fl(x) = 1$f(x) + x$fl(x) olur. • (–3, 1) aralığında artan,
hl^- 3h = f ^- 3h - 3$ f l^- 3h • (1, 5) aralığında azalan,
[ 144424443
4 * • (5, 3) aralığında artan
* fl(–3): f fonksiyonunun x = –3 teki eğimidir. olduğu bilinmektedir.
Teğet doğrusu (–3, 4) ve (1, 0) noktalarından Buna göre, f(2) kaçtır?
4-0
geçtiğine göre eğim -3 - 1
= –1 dir. A) 0 B) 3 C) 6 D) 9 E) 12
hl(–3) = 4 – 3$(–1) = 7 bulunur. (2021 - AYT)
Yanıt E
E. TÜREVİN POLİNOMLARA •
UYGULANMASI A
Y
ÖSS SORUSU A
Y
I
1. P(x) polinom fonksiyonunun türevi Pl(x) ve N
P(x) – Pl(x) = 2x2 + 3x – 1 olduğuna göre, P(x) L
in katsayılarının toplamı kaçtır? A
R
A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 I
•
(2006 - ÖSS Mat 2)
2. Gerçel sayılar kümesi üzerinde tanımlı f fonksi-
yonunun türevi olan fl fonksiyonunun grafiği aşa-
E. TÜREVİN POLİNOMLARA ğıdaki dik koordinat düzleminde verilmiştir.
UYGULANMASI
ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
1. P(x) – Pl(x) = 2x2 + 3x – 1 olduğuna göre P(x)
polinomu 2. dereceden bir polinomdur.
P(x) = ax2 + bx + c olsun.
Pl(x) = 2ax + b olur.
Buna göre; f(0), f(1) ve f(2) değerlerinin doğru
P(x) – Pl(x) = ax2 + bx + c – 2ax – b
sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
2x2 + 3x – 1 = ax2 + (b – 2a)x + c – b
A) f(0) < f(1) < f(2)
a = 2, b – 2a = 3, c – b = –1
B) f(0) < f(2) < f(1)
b – 2$2 = 3 c – 7 = –1
C) f(1) < f(2) < f(0)
b=7 c=6
D) f(2) < f(0) < f(1)
P(x) in kat sayılar toplamı da
E) f(2) < f(1) < f(0)
a + b + c = 2 + 7 + 6 = 15 bulunur.
Yanıt E (2018 - AYT)
58
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
3. Aşağıda, [–5, 5] aralığı üzerinde tanımlı bir f
LYS SORULARI fonksiyonunun türevinin grafiği verilmiştir.
1. Gerçel sayılar kümesinde tanımlı bir f fonksiyo-
nunun türevi olan f' fonksiyonunun grafiği aşağı-
da verilmiştir.
Bu grafiğe göre,
I. f fonksiyonu x > 0 için azalandır.
Buna göre, f fonksiyonuyla ilgili olarak
II. f(–2) > f(0) > f(2) dir.
I. Azalandır.
III. f fonksiyonunun x = –2 ve x = 2 noktalarında
II. f(a) bir yerel maksimum değeridir.
yerel ekstremumu vardır.
III. fm(a) tanımlı değildir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III
• (2011 - LYS1)
(2015 - LYS1) A
Y
A
Y
I
N
L
A
R
2. Aşağıda, gerçel sayılar kümesi üzerinde tanım- I ÖSS SORULARI
lı ve sürekli bir f fonksiyonunun türevinin grafiği •
verilmiştir. 1. Aşağıda, her noktada türevlenebilir bir f fonksiyo
nunun türevinin (fl nün) grafiği verilmiştir.
Buna göre,
I. f(2) – f(1) = –2’dir. Yukarıdaki verilere uygun olarak alınacak her
II. f fonksiyonunun x = 0 noktasında yerel mak- f fonksiyonu için aşağıdakilerden hangisi ke
simumu vardır. sinlikle doğrudur?
III. İkinci türev fonksiyonu x = 0 noktasında ta A) –2 < x < –1 aralığında artandır.
nımlıdır. B) 0 < x < 3 aralığında azalandır.
ifadelerinden hangileri doğrudur? C) x = 1 de bir yerel maksimumu vardır.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) x = –1 de bir yerel maksimumu vardır.
D) II ve III E) I, II ve III E) x = –3 te bir yerel maksimumu vardır.
59
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
2x3 x2
2. f ^xh = 3 - 2 + 5 fonksiyonu aşağıdaki LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
aralıkların hangisinde azalandır? 1. Verilen grafiğe göre işaret tablosunu oluşturalım.
-3 -1 -1
A) a 2 , - 1k B) a- 1, 2 k C) a 2 , 0k
1 1 3
D) a0, 2 k E) a 2 , 2 k
–∞ 1 5 +∞ •
A
fı(x) + – +
Y
f(x) A
Y
I Türevin grafiğine göre,
fı(x) = 3x2 + 2ax + b N
f l^xh = )
3 , x < 0 ise
x = 1 ve x = 5 ekstremum noktalar L
–2 , x > 0 ise
A
fı(1) = 3 + 2a + b = 0 R
& f ^xh = *
3x + c1 , x < 0 ise
fı(5) = 75 + 10a + b = 0 I
• - 2x + c2 , x > 0 ise
–3 – 2a – b = 0
fonksiyonu elde edilir.
+ 75 + 10a + b = 0
I. f(2) – f(1) = –2
8a = –72
–2$2 + c2 – (–2$1 + c2) = –2
a = –9
–4 + c2 + 2 – c2 = –2
b = 15
–2 = –2
f(x) = x3 – 9x2 + 15x + 1
olduğu için I. ifade doğrudur.
f(2) = 23 – 9$22 + 15$2 + 1 II.
= 8 – 36 + 30 + 1 = 3 olur.
Yanıt B
60
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
3. Türevinin grafiğinden yararlanarak fonksiyonun 2x3 x2
2. f ^xh = 3 - 2 + 5 fonksiyonunun artan veya
işaret tablosu yapılırsa
azalan olduğu aralıkları belirlemek için türevinin
işareti incelenir.
2$3x2 2x
f l^xh = 3 - 2 +0 = 0
& 2x2 – x = 0
x > 0 için f(x) in azalan olduğu anlaşılır. (I ifadesi & x(2x – 1) = 0
doğrudur.)
1
x = 0 için f(x) in yerel maksimumu vardır. & x = 0, x = 2
Yanıt A
1
f fonksiyonu a0, 2 k aralığında azalandır.
Yanıt D
•
A
Y
A
Y
I G. MAKSİMUM, MİNİMUM
N
L (EKSTREMUM) NOKTALAR
A
R
I LYS SORULARI
•
1. Gerçel sayılar kümesinde tanımlı bir f fonksiyo-
nunun türevi fl ile gösterilmek üzere, fl fonksiyo-
nunun grafiği şekildeki parabol eğrisidir.
61
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
Buna göre;
I. f fonksiyonunun [0, 4] aralığında mutlak mak-
simum değeri yoktur. Tablodan da anlaşılacağı gibi (–a, a) aralığında
II. f(a) = 2 olacak şekilde a![0, 4] vardır. azalandır. (II doğru)
III. lim ]fofg]xg = 1 'dir. f(a) yerel minimum değeridir. (III doğru)
x " 1-
Ancak f(0) < 0 doğru da olabilir, yanlış da olabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Yanıt D
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
(2015 – LYS)
•
A
Y
A
Y
I
N
L
3. f(x) = x4 – 5x2 + 4 A
-1 1 R
fonksiyonunun : 2 , 2 D aralığındaki maksi- I
•
mum değeri kaçtır?
A) 8 B) 6 C) 4 D) 2 E) 0
(2010 - LYS1)
2.
ÖSS SORUSU
I. [0, 4] aralığında f([0, 4]) = [1, 4) olduğundan
1. f(x) = 2x3 + ax2 + (b + 1)x – 3 fonksiyonunun mutlak maksimum değeri yoktur. (Doğru)
1
x = –1 de yerel ekstremum ve x = - 12 de II. y = 2 doğrusu, grafiği A ve B gibi iki farklı nok-
dönüm (büküm) noktası olduğuna göre, a$b tada kestiğinden 2 tane ad[0, 4] sayısı var-
çarpımı kaçtır? dır. (Doğru)
62
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
3. f(x) in maksimum değerini bulmak için birinci tü
revinin işaret tablosuna bakmak gerekir. Ayrıca H. MAKSİMUM, MİNİMUM
kapalı aralıktaki sınır değerlerini de hesaplamak PROBLEMLERİ
gerekir.
f(x) = x4 – 5x2 + 4 & f´(x) = 4x3 – 10x AYT SORULARI
0 = 2x$ (2x2 – 5) 1. Saatte V kilometre sabit hızla hareket eden bir
roketin 1 saatte tükettiği yakıt miktarı, birim tü-
2x = 0 veya 2x2 – 5 = 0
ründen
5
x = 0 veya x2 = 2
V3
f (V) = 20 - 7 : V2 + 265 : V
5
x= " 2 olur.
fonksiyonu ile hesaplanmaktadır.
Buna göre, bu roketin sabit bir hızla gideceği
100 kilometre yol için tüketmesi gereken yakıt
miktarı en az kaç birimdir?
A) 1000 B) 2000 C) 3000
D) 4000 E) 5000
(2021 - AYT)
1 1
f a- 2 k, f ^0h ve f a 2 k değerlerini hesaplamak ge-
rekir. •
A
1 1 1 5 4 1 - 20 + 64 45
f ` 2 j = f `- 2 j = 16 - 4 + 1 = 16
=
16 Y
(4) (16)
A
ve f(0) = 4 bulunur. Maksimum değer 4 tür. Y
I
Yanıt C N
L
A
R
ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ I
•
1. x = –1 de yerel ekstremum varsa f´(–1) = 0 ve
1 1
x = - 12 de dönüm noktası varsa f ma- 12 k = 0
olur.
f(x) = 2x3 + ax2 + (b + 1)x – 3
63
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24
(2017 - LYS1) 5. Baş katsayısı 1 olan, üçüncü dereceden gerçel
katsayılı bir P(x) polinom fonksiyonunun kökle-
rinden ikisi –5 ve 2’dir.
P(x)’in x = 0 noktasında bir yerel ekstremumu
olduğuna göre, üçüncü kökü kaçtır?
1 3 7
A) 2 B) 2 C) 3
–5 - 10
D) 2 E) 3
2. Dik koordinat düzleminde, iki köşesi xekseni
üzerinde diğer iki köşesi de y = 27 – x2 parabolü • (2012 - LYS1)
üzerinde bulunan ve bu parabol ile xekseni ara- A
sında kalan dikdörtgenler çiziliyor. Y
Buna göre, en büyük alana sahip dikdörtge- A
Y
nin çevresi kaç birimdir? I
N
A) 40 B) 42 C) 44 D) 46 E) 48 6. (1, 2) noktasından geçen negatif eğimli bir d
L
(2016 - LYS1) A doğrusu ile koordinat eksenleri arasında ka
R
lan üçgensel bölgenin alanı en az kaç birim
I
• karedir?
9 7
A) 2 B) 3 C) 4 D) 2 E) 2
(2011 - LYS1)
D) 180 E) 185 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2013 - LYS1) (2010 - LYS1
64
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
2. Her 5 TL lik artışta 50 müşteri azalıyor. O halde
ÖSS SORUSU 5 in x katı kadar artırdığını düşünürsek denkle-
1. A ve B noktaları Ox ekseni üzerinde, C ve D nok mimiz,
taları ise y = 3 – x2 parabolü üzerinde pozitif or y = (40 + 5x):(1000 – 50x) olur.
dinatlı noktalar olmak üzere şekildeki gibi ABCD Şimdi bu denklemin türevini alıp sıfıra eşitleyelim.
dikdörtgenleri oluşturuluyor. yı = 5$(1000 – 50x) – 50$(40 + 5x) = 0
5000 – 250x – 2000 – 250x = 0
3000 = 500x
x = 6 olur.
Demek ki fiyatı 6 kez artırılmış.
40 + 5x = 40 + 5$6 = 40 + 30 = 70 bulunur.
Yanıt D
Bu dikdörtgenlerden alanı en büyük olanın
alanı kaç birim karedir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
(2007 - ÖSS Mat 2)
•
A
Y
A
Y
I
N
L
A
H. MAKSİMUM, MİNİMUM R
I
PROBLEMLERİ •
65
AYT • Matematik
6. Bölüm Türev
= 2x$(27 – x2) 2
= a2 + ^5 - a2h
= 54x – 2x3
değerinin en çok olması için Bu ifadenin minimum olmasını sağlayan a değerini
(54x – 2x3)l = 0 bulmak için türevinin kökünü bulmamız gerekir.
54 – 6x2 =0
_a2 + ^5 - a2h2il
` a2 - ^5 - a2h2 jl=
x2 =9
2$ a2 + ^5 - a2h
2 2
x = 3 olmalıdır.
2a + 2 ^5 - a2h $ ^- 2ah
Çevre(ABCD) = 2$(2x + y) 0=
a2 + ^5 - a2h
2
2$
= 2(2x + 27 – x2)
= 2$(2$3 + 27 – 9) 0 = 2a – 4a(5 – a2)
•
= 48 br bulunur. A 0 = 2a(1 – 2(5 – a2))
Yanıt E Y
A 0 = 2a(–9 + 2a2)
Y
I 2a = 0 veya –9 + 2a2 = 0
N
L a = 0 veya 2a2 = 9
A
R 9
I a2 = 2
•
3 –3
a= 0 dir.
2 2
3. Geziye x kişi katıldığında elde edilen tüm gelir x > 0 koşulu olduğuna göre, a =
3
dır.
2
x$[140 –(x – 80)$0,5] TL dir. b = 6 – a2
1
f(x) = x$[140 –(x – 80)$ 2 ] a = 0 için b = 6 – 0 = 6 ve
2
x - 80x 3 3 2 3
= 140x - 2 a= için b = 6 – c m = 2 bulunur.
2 2
280x - x2 + 80x
= 2 3
b = 2 değeri elde edilir.
360x - x2
= 2 Yanıt A
x = 180 dir.
Yanıt D
66
20 Yıl Çıkmış Sorular
Türev 6. Bölüm
5. P(x) = a$(x – x1)$(x – x2)$(x – x3) polinomunun 7. ABCD dikdörtgeninin
baş katsayısı 1, köklerinden ikisi –5 ve 2 ise, çevresi 72 m ise
P(x) = 1$(x – (–5))$(x – 2)$(x – x3) 72 - 10x
| AB | = | DC | = 2
P(x) = (x + 5)$(x – 2)$(x – x3)
P(x) = (x2 + 3x –10)$(x – x3) tür. = 36 – 5x olur.
Yanıt C
6. (1, 2) noktasından
geçen negatif eğimli
doğrunun eksenleri
kestiği noktalar (a, 0)
ve (0, b) olsun. •
A
Y
A
Y
a$b
Üçgenin alanı S = 2 dir. I ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
N
L 1.
a ile b arasında bir bağıntı bularak değişkenler A
den birini çekip alan formülünde yerine yazaca R
ğız. Benzerlik kullanılarak I
•
b-2 1
b =a
& ab - 2a = b
C noktasının koordinatları (x, 3 – x2) dir.
& a$ ^b - 2h = b
|AB| = 2x ve |BC| = 3 – x2 olur.
b
& a = b - 2 bulunur.
A(ABCD) = 2x$(3 – x2)
= 6x – 2x3 ifadesi maksimum değerini
a$b b b b2 türevinin kökünde alır.
S = 2 = b - 2 $ 1 = 2b - 4 alanının maksi-
(6x – 2x3)l= 6 – 6x2
mum olması için Sl = 0 olmalıdır. 0 = 6 – 6x2
2
2b$ ^2b - 4h - b $ ^2h 6x2 = 6
Sl = =0
^2b - 4h2
x2 = 1
4b2 – 8b – 2b2 = 0&2b2 – 8b = 0&2b(b – 4) = 0 x = "1
4 x = 1 için
b = 4 ve a = 4 - 2 = 2 bulunur.
A(ABCD) = 6$1 – 2$13
a$b 2$4
S= 2 = 2 = 4 birim karedir. = 4 br2 olur.
Yanıt C Yanıt C
67
AYT • Matematik
7. Bölüm
İNTEGRAL
•
A
Y
A f(0) = 1 olduğuna göre, f(2) değeri kaçtır?
Y 3 5 4 -1 -1
Buna göre f(x)’in alabileceği en küçük değer I A) 2 B) 2 C) 3 D) 2 E) 3
kaçtır? N
L (2013 - LYS1)
2 3 5 6 8 A
A) 3 B) 4 C) 3 D) 5 E) 9
R
(2021 - AYT) I
•
3. # 6ff^l^xxh@h2 dx = # 2dx
5
^3 x + 2h
2. # x
dx
eşitliği veriliyor.
1 6
B) 9 : ^3 x + 2h + c
2 6
C) 9 : ^3 x + 2h + c
4. f´(x) = 3x2 + 4x + 3
1 6
D) 3 : ^3 x + 2h + c f(0) = 2
olduğuna göre, f(–1) değeri kaçtır?
2 6
E) 3 : ^3 x + 2h + c
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
(2021 - AYT) (2011 - LYS1)
68
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
2. 3 x+2 = u
ÖSS SORUSU
3
dx = du
1. f: R " R fonksiyonu her noktada türevli ve 2 x
fl(x) = x + 1
1 2
dx = 3 du
f(2) = –1 x
olduğuna göre, f(0) kaçtır? 5
^3 x + 2h
A) –5 B) –4 C) –2 D) –1 E) 0
# x
dx = # u5 $ 32 du
(2006 - ÖSS Mat 2) 6
= u $ 2 + c = 1 $ ^3 x + 2h + c
6
6 3 9
Yanıt B
•
A
A. BELİRSİZ İNTEGRAL Y
A
Y
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ I
N
1. L
LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
A
R 1. f(x) in x = a daki teğeti
y I
(3k, 4k) y – 12x + 14 = 0 & y = 12x – 14 ise,
•
teğetin eğimi 12 dir.
(0, c)
Yani, f'(a) = 12 olur. fl(x) = 3x2 & fl(a) = 3a2
3a2 = 12
a2 = 4
(0, 0) x a = 2 veya a = – 2 (a > 0)
x = a = 2 ise, y = 12$2 – 14
= 24 – 14
= 10 dur.
Türevi doğrusal ve eğimi 1 dir.
Teğet değme noktası (2, 10) olur.
fı(x) = x olsun.
3
x2
f(x) = 2 + c olur. (integrali) f (x) = # f l (x) dx = # 3x2 dx = 33x +c
f(0) = c = 2k = x3 + c
f(3k) = 4k f (2) = 10 & 23 + c = 10
2
9k c = 2 dir.
2 + 2k = 4k
3
4 8 f (x) = x + 2 ise, f (1) = 1 + 2 = 3 olur.
9k2 = 4k &k = 9 , c = 2k = 9 (en küçük değer)
Yanıt E Yanıt D
69
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
02 & f(0) = 0 + 0 + 0 + c
f(0) = 1 ise, 2 + c1 = 1 & c1 = 1 dir.
& 2 = c bulunur. O halde
x2
f (x) = 2 + 1 olur. f(x) = x3 + 2x2 + 3x + 2 dir.
& f(–1) = –1 + 2 – 3 + 2
x $ 1 için f(x) = # f l (x) dx = # 1dx = x + c2 dir.
= 0 bulunur.
Z] 2 Yanıt C
]] x
] + 1, x < 1
f (x) = [] 2 sürekli olduğu için
]]
] x + c 2, x $ 1
\
1 ÖSS SORUSUNUN ÇÖZÜMÜ
lim f (x) = lim f ( x) & 2 + 1 = 1 + c2
- +
x"1 x"1
1 1. f(2) = –1 ve fl(x) = x + 1 ise
& c2 = 2 dir
• 2
1 A
f ^xh = # f l^xhdx = # ^x + 1hdx = x2 + x + c olur.
x $ 1 için f(x) = x + 2 ise
Y 22
A f ^2h = 2 + 2 + c = - 1
1 5
f(2) = 2 + 2 = 2 olur. Y
I & c = - 5 olur.
Yanıt B
N
L x2
f ^xh = 2 + x - 5 olduğuna göre,
A
R
I f ^0h = - 5 bulunur.
• Yanıt A
70
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
4. a bir pozitif gerçel sayı olmak üzere, baş katsa-
LYS SORULARI yısı 1 olan ikinci dereceden gerçel katsayılı her
1. F gerçel sayılar kümesinde türevlenebilir bir P(x) polinomu için
1
fonksiyon ve f gerçel sayılar kümesinde sürekli
bir fonksiyon olmak üzere her x gerçel sayısı için;
# P]xgdx = P]ag + P]- ag
-1
Fl(x) = f(x)
eşitliği sağlanmaktadır.
eşitliği sağlanıyor.
Buna göre, a değeri kaçtır?
F(2) = 7 ve F(1) = 3 olduğuna göre,
A) 2 B) 3 C) 6
2
# F (x) f (x) dx D) 2
2
E) 3
3
1
(2015 - LYS)
integralinin değeri kaçtır?
(2017 - LYS1)
9
Y
A
# f (x) dx = 2
0
2. # 3x - 3
x+1
dx Y 3
I
4
N # xfl(x) dx = 1
integralinin değeri kaçtır? L 0
A
A) 13 B) 18 C) 23 D) 28 E) 33 olduğuna göre, f(3) değeri kaçtır?
R
(2016 - LYS1) I A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
•
(2014 - LYS1)
71
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
(2011 - LYS1)
Yukarıda grafiği verilen f fonksiyonu için
3
x$f l^xh –f ^xh
# x2
dx
1
4
9. # 6x
2x + 1
dx
0
A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 24
(2010 - LYS1)
ÖSS SORUSU
f ^xh = )
3 - x , x < 2 ise 1
10.
2x - 3 , x $ 2 ise 1. # 3x 3 + x2 dx integralinin değeri kaçtır?
0
3
için # f^x + 1h dx integralinin değeri kaçtır? A) 1 + 3 B) 2 – 2 3 C) 2 + 3
1
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 D) 4 – 3 E) 8 – 3 3
(2010 - LYS1) (2007 - ÖSS Mat 2)
72
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
9 9
2. 3 (x - 1)
B. BELİRLİ İNTEGRAL # 3x - 3
x+1
dx = # x+1
dx
4 4
22 9
6 - 3$ 2 = 2a - b =3 #^ x - 1h dx
2a – b = 0 4
9
2a = b 1
4 6
=3 # `x 2 - 1jdx
# f (x) dx = # f ( x) dx
4
3/2
0 2 9
= 3$ b 3 xl
2x
2 4 4 6 4
2 6
Yanıt C
# f (x) dx = # f (x) dx
0 4
2 6
2
# c6 - 32x m $ dx = # ]ax - 2ag dx •
0 4 A
3 2 2 6 Y
c6x - x m = c ax - 2ax m A
2 0 2 4
Y
I
(12 – 4) – 0 = (18a – 12a) – (8a – 8a)
N
8 = 6a L
A
4 8 R
a = 3 , b = 3 olur.
I
4 8 •
a+b = 3 + 3 = 4
3. f(1) = f(2) = 2
Yanıt D
fl(1) = fl(2) = –1
2
# x$f m (x) dx
1
= 20 Yanıt A
73
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
1 x=1&u=3
# (x 2 2
+ bx + c) dx = a + ab + c + a - ab + c 2
O hâlde
-1 1 1 1
x 3
bx 2 1 # ^4 + f]2x + 1gh dx = # 4dx + # f]2x + 1gdx
3 + 2 + cx = 2a 2 + 2c 0 0 0
-1 1444444442444444443
1 b b-1 b l 2
3 + 2 + c - 3 + 2 - c = 2a + 2c
3
1
= 4x | + # f]ug du
2
2 2 0 1
3 + 2c = 2a + 2c 1444442444443
5
1 = ]4 - 0g +
a2 = 3 2
5 13
1 = 4+ 2 = 2
a ="
3
Yanıt E
1 3
a= = 3 olur.
3
Yanıt E
•
A
Y
A
Y
I
N
L
A
R
I
• 7. f(x) in x = a daki eğimi 1 ise fl(a) = 1 ve
f(x) in x = b deki eğimi 3 ise fl(b) = 3 tür.
a
# f l^xh $f m^xhdx
b
74
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
8. fm(x) = 6x – 2 ise
f ^xh = )
3 - x , x < 2 ise
10.
2x - 3 , x $ 2 ise
f l^xh = # f m^xhdx = # ^6x - 2hdx
3
x2 # f^x + 1hdx ifadesinde
= 6$ 2 - 2x + c
1
= 3x2 – 2x + c ve fl(0) = 4 olduğu için
u = x + 1 alınırsa du = dx olur.
fl(0) = 0 – 0 + c & c = 4
x = 1 için u = 2 ve
fl(x) = 3x2 –2x + 4 elde edilir.
x = 3 için u = 4 olur.
f ^xh = # f l^xhdx = # ^3x2 - 2x + 4hdx 3 4
# f^x + 1hdx = # f ^uh du
x3 x2
= 3$ 3 - 2$ 2 + 4x + c 1 2
4
= x3 – x2 + 4x + c ve f(0) = 1 ise = # f^xhdx
2
f(0) = 0 – 0 + 0 + c & c = 1 bulunur.
4
f(x) = x3 – x2 + 4x + 1 olduğuna göre
= # ^2x - 3hdx
f(1) = 1 – 1+ 4 + 1 = 5 elde edilir. 2
Yanıt B
= cY
2$ Y - 3xm
x2 4
2 2
•
A = (16 – 12) – (4 – 6)
Y = 4 – (–2)
A = 6 elde edilir.
Y
I Yanıt C
N
4
L
A
9. # 6x
2x + 1
dx integralinde R
0 I
•
2x + 1 = u2 alınırsa 2dx = 2udu
2x = u2 –1 dx = udu olur.
6x = 3u2 –3 olur.
x = 0 için 2$0 + 1 = u2 & u = 1 ve
x = 4 için 2$4 + 1 = u2 & u = 3 bulunur.
4 3
3u2 - 3
# 6x
dx = # $udu
0
2x + 1
1
u2
3
f ^xh l f l^xh $x - f ^xh $1
= # 3u2 - 3
$udu 11. c x m = olduğu için
u x2
1
75
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
du
u = 3 + x2 & du = 2xdx & 2 = xdx olur.
& # 3$ du 3
u$ 2 = 2 # u1/2 du
3 u 3/2 3/2 1
= 3/2 = ^3 + x2h
3/2 u
= 2$
0
3/2 3/2
= ^3 + 1 2h - ^3 + 0 2h = 43/2 - 33/2
3/2
= ^22h - 33 = 23 - 27 Buna göre, boyalı bölgenin alanı kaç birimka-
redir?
= 8 – 3 3 olur.
17 19 20
A) 3 B) 3 C) 3
Yanıt E
22 23
D) 3 E) 3
• (2021 - AYT)
A
Y
A
Y
I
N
L
A
C. İNTEGRALLE ALAN BULMA R
I x
• 3. Dik koordinat düzleminde, y = 2 doğrusu ile
AYT SORULARI y = f(x) fonksiyonunun grafiği aşağıda verilmiştir.
4
# f (x) dx = 8
0
-1
# f (x) dx = 3
f (0) = 2 4
olduğuna göre, [0, 10] aralığında f fonksiyo- olduğuna göre, boyalı bölgelerin alanları top-
nunun kaç farklı kökü vardır? lamı kaç birimkaredir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8
(2021 - AYT) (2019 - AYT)
76
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
4. c pozitif bir gerçel sayı olmak üzere; dik koordinat 6. [0,6] kapalı aralığında sürekli ve (0,3), (3,4), (4,6)
düzleminde, y = c doğrusu ile y = f(x) fonksiyo- açık aralıklarının her birinde türevlenebilir bir f
nunun grafiği aşağıda verilmiştir. fonksiyonunun türevi olan fl fonksiyonunun grafi-
ği aşağıdaki dik koordinat düzleminde verilmiştir.
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 5 B) 8 C) 12 D) 13 E) 17
(2019 - AYT) (2018 - AYT)
77
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
78
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
3. [–1, 7] aralığında tanımlı bir f fonksiyonunun gra- 6. Dik koordinat düzleminde; y = 3 x eğrisi, x = 1
fiği birim karelere bölünen şekildeki dik koordinat
ve y = 0 doğruları arasında kalan bölge, y = mx
düzleminde verilmiştir.
doğrusu tarafından alanları eşit olan iki bölgeye
ayrılıyor.
Buna göre, m kaçtır?
3 4 5
A) 2 B) 3 C) 4 D) 1 E) 2
(2014 - LYS1)
7
Buna göre, # f]xgdx integralinin değeri kaç-
tır? -1
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
(2016 - LYS1)
5. Dik koordinat düzleminde, y = x2 eğrisi, x-ekse- Taralı bölgenin alanının f–1(x) türünden ifade-
ni ve x = 3 doğrusu arasında kalan boyalı bölge si aşağıdakilerden hangisine eşittir?
aşağıda gösterilmiştir. 2
A) # f-1 ^xhdx
0
2
B) # ^2 - f-1 ^xhhdx
0
1
C) # ^x - f-1 ^xhhdx
0
Bu boyalı bölge, x = a ve x = b doğruları ile eşit
1 2
alanlı üç alt bölgeye ayrılıyor.
Buna göre, a$b çarpımı kaçtır?
D) # ^2 - f-1 ^xhhdx + # f-1 ^xhdx
0 1
A) 5 2 B) 4 3 C) 6 3 1 2
E) # ^x - f-1 ^xhhdx + # ^1 - f-1 ^xhh dx
D) 3 3 6 E) 2 3 9 0 1
79
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
19 23
D) 6 E) 6
•
(2013 - LYS1) A
Y
A
Y 11. y = x3 eğrisi ve y = x doğrusu ile sınırlı (sonlu)
I bölgenin alanı kaç birim karedir?
N
L 1 3 1 2
A) 2 B) 2 C) 1 D) 3 E) 3
A
R
(2010 - LYS1)
I
•
80
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
2.
C. İNTEGRALLE ALAN BULMA
AYT SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1.
c d
Yukarıda verilen taralı bölgelerin alanları sırasıy- a b
la a, b ve c birim karedir.
#0 b ^2x - x2h dx • c c
A # fy (x) dx = 2, f (x)
b
= 2, f (c) - f (b) = 2,
integralinin alabileceği en büyük değer kaç- Y b
tır? A 1 5
f (b) = 2 & f (c) = 2
Y
1 3 5 1 4 I
A) 2 B) 2 C) 2 D) 3 E) 3 d
N d
L # fy (x) dx = - 4, f (x) = - 4, f (d) - f (c) = - 4,
(2008 - ÖSS Mat 2) c
c
A
R 5 -3
f (c) = 2 & f (d) = 2
I
•
4. x2 = 2y 10 10
y2 = 2x # fy (x) dx = 5, f ( x)
d
= 5, f (10) - f (d) = 5,
d
eğrileriyle sınırlanan bölgenin alanı kaç birim -3 7
f (d) = 2 & f (10) = 2
karedir?
5 1 2 4 5 f(0) < 0, f(a) > 0, f(b) > 0, f(c) > 0, f(d) > 0, f(10) > 0
A) 2 B) 3 C) 3 D) 3 E) 4
y
(2007 - ÖSS Mat 2) 7
2
5
5. Şekilde grafiği verilen bire 2
1
bir ve örten 2
d
f : [1, 2] " [2, 4] fonksiyonu- x
x1 a b c x2 x3 10
nun tersi f–1 dir. 1
-2
Buna göre,
3
2 4 - -2
#1 f (x) dx + #2 f 1
^xh dx
81
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
2. 3. y
A
x
y=f(x) y=
2
S (4, 2)
A B
3
D C
x
O 4 6
x2 – 2x = –x2 + 4x
x
2x2 = 6x y = 2 doğrusu x = 4 & y = 2
x=3 4$2
D bölgesinin alanı : 2 = 4br2
3
3 3
A= # ^x2 - 2xh dx = x3 - x2 8
2
2
A+D= # f (x) dx = 8 olduğundan A = 4 br2
0
A = b 3 - 9l - b 3 - 4l = 3
27 8 4
x
y = 2 doğrusunda x = 6 & y = 3
3
3
4x2
3 ]2 + 3g $2
S+A = # ^- x2 + 4xh dx = c -3x + 2 m
0
B + C bölgesi yamuğun alanından 2 =5
0 6
C= # f (x) dx = 3 olduğundan,
S + 3 = b 3 + 2$9 l - 0
4 - 27
• 4
A
4 27 B = 2 br2 bulunur.
S+ 3 = 3 Y
A Boyalı bölgelerin alanları toplamı
27 4 Y A + B = 4 + 2 = 6 br2 bulunur.
S= 3 -3 I
N Yanıt D
23 L
S= 3
A
Yanıt E R
I
•
82
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
4. y 5.
y=f(x)
A+2
c
A
c
C
S A1/2
x
O 2 8
6 1
8
# f (x) dx = 28 A1 + A2 büyük üçgenin alanı
2$2
2 2 = 2 dir.
= A + C + 2 dir. 2
A2 = 2A1 & 3A1 = 2 & A1 = 3
4
# f (2x) dx = 28 x = 1 ve x = 2 arasındaki küçük üçgenin alanı
1 1
2 dir.
2x = u dönüşümü
1 2 1 1
2dx = du S = A1 - 2 = 3 - 2 = 6 dır.
du
dx = 2 1
8
• Aynı zamanda S = # xa dx tir.
A 0
# f (u) du
2 = 28 Y
2 1
1 xa + 1
8
A
Y
S = 6 = a+1 l0 & 16 = a +1 1 & a = 5 tir
# f (x) dx = 56 I Yanıt D
2
N
L
A + 2 + C = 56 A
R
A + C = 54 " dikdörtgenin alanıdır. I
6$c = 54 & c = 9 bulunur. • 6.
Yanıt B
A C
6
# fy (x) dx = A - B + C
0
6
f (x) l = 2$3 - 1$3 + 2$c
0
f(6) – f(0) = 3 + 2c
f(6) – 5 = 3 + 2c
f(6) = 8 + 2c
0 < c < 2 olduğundan 8 < f(6) < 12 olur.
O hâlde f(6) = 10,1 olabilir.
Yanıt C
83
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
c
7. # ^h (x) - g(x)hdx = –(A1 + A2) = –(1 + 3) = –4 LYS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
a
1. Mavi alanların toplamı :
d
# ^f (x) - h (x)hdx = A2 + A3 = 3 + 9 = 12 olur.
b
Buradan –4 + 12 = 8 bulunur.
Yanıt B
3 3
2
# f (x) dx - 10 ile bulunur.
-3
x
1 2 3
3
3
# x2 dx - 10 = x3 - 10
Şekle baktığımızda doğrusal bir artanlık görülü- -3 -3
yor. •
27 -10
= ; 3 - b- 3 lE
A 27
O hâlde istenen integral oluşan yamuğun alanı
Y
olur. 18 - 10 = 8
A
2 Y
# f (x) dx = 2 +2 4 $2 = 6 bulunur. I Sarı alanların toplamı için 6x 9 luk dikdörtgenin
0
N alanından 36 br2 çıkarırsak (beyaz kareleri ve
Yanıt C L mavi alanı çıkarırsak)
A
R Sarı = 54 – 36 – 8
9. y=ax2+b I
y = 54 – 44 = 10 olur.
•
mavi 8 4
= =
sarı 10 5
b
B Yanıt C
A
x
0 2
x=2
2$b
A alanı = 2 =b
B = 3A = 3b olacak. O hâlde
2
# (ax2 + b) dx = A + B = 4b
0
3
c ax + bxm
2
= 4b
3 0
8a 8a
3 + 2b = 4b & 3 = 2b
a 3
& b = 4 bulunur.
Yanıt C
84
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
2. 5.
A + B + C = 6$6 x3 a
x3 b
x3 3
3 = 3 = 3
A + 13 + 4 = 36 0 a b
A = 19 br2 dir. 3 3 3
a b -a 27 - b3
Yanıt B 3 = 3 = 3
a3 = b3 – a3 = 27 – b3
a3 = b3 – a3 & b3 = 2a3
a3 = 27 – b3 & a3 = 27 – 2a3 & 3a3 = 27
7 2 5 7
3.
# f]xgdx = # f ]xg dx + # f]xgdx + # f]xgdx •
a3 = 9 & b3 = 2$9 = 18
3
-1 -1 2 5 A a3$b3 = 9$18 &a$b = 3
9$18 = 33 $6 = 3$ 3 6
]2 + 4g $3 4$2 2$1 Y
= + 2 - 2 - 2$3 Yanıt D
2 A
Y
= 9 + 4 - 1 - 6 = 6 br2 dir. I
N
Yanıt C L
A
R
I 6.
•
4.
kx = x2 & x = k
k
9
16 = # ^kx - x2h dx
0
Taralı bölge 2 eşit parçaya ayrıldığına göre, altta-
9 kx2 x3 k
16 = 2 - 3 0 1$m m 2
ki alan 2 = 2 br ve üstteki alan
3 3
9 k k ]0 - 0g
16 = 2 - 3 - 1
x3/2 mx2
9 k 3 # ^3 m
x - mxh dx = 2 & 3$ 3/2 - 2
1
0
m
= 2
16 = 6 0
3
k = 2 olur.
a 33/2 - m k ^ h m m m
2 - 0-0 = 2 & 2- 2 = 2 & 2 = m
Yanıt A Yanıt E
85
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
8
3B = 2$4 & B = 3 br3 olur.
•
A
A = A(OABC) – 4B
Y
A 8
= 5$5 – 4$ 3
Y
I
32
N = 25 – 3
L
A 43
= 3 br2 bulunur.
R
8. I Yanıt C
•
S1 = 1$5 = 5 br2
+ S2 = 1$10 = 10 br2
S1 + S2 = 15 br2
A = 15 br2 dir.
3
3
B= # ^1 + x2h dx = x + x3 3
1
1
27 1 4 32
= a3 + 3 k - a1 + 3 k = 12 - 3 = 3 br2 dir.
32 45 - 32 13
A - B = 15 - 3 = 3 = 3 br2 olur.
Yanıt B
86
20 Yıl Çıkmış Sorular
İntegral 7. Bölüm
10.
ÖSS SORULARININ ÇÖZÜMLERİ
1. Doğru ile eğrinin kesim noktaları,
4
y = 4 - x2 4 - x2 = 4 - 2x
y = 4 - 2x
4 – x2 = 4 – 2x
0 = x2 – 2x
0 = x(x – 2)
x = 0 ve x = 2 dir.
A = B ise Aralarındaki bölgenin alanı,
a 3
# ^k - ^x2 + 1hhdx = # ^x2 + 1 - khdx 2
# ^4 - x2 - 4 + 2xhdx = # ^- x2 + 2xh dx
2
0 a
0 0
x3 a x3 3
kx - 3 - x = 3 + x - kx x 3
x 2
8 0
= - 3 + 4 - a 3 + 0k
2
0 a = - 3 + 2$ 2
0
a3 27 a3
k$a - 3 - a - 0 - 0 - 0 = 3 + 3 - 3k - 3 - a + k$a
4
= 3 birim kare olur.
0 = 9 + 3 – 3k & k = 4 bulunur.
• Yanıt C
Yanıt C
A
Y
11. A
Y
I
N
L
A
R
I
•
4
y = x3 & x3 = x
y=x
& x3 – x = 0 9 4 7 9
0
= a – b olur.
9 7
= a 2 - 4 k - ^0 - 0h
1 1
# f ^xh dx + # f^xhdx = a + b + c - ^a - bh
0 0
1 1 1
= 4 ve toplam alan ise 2A = 2$ 4 = 2 birim = a + b + c –a + b
Yanıt A Yanıt C
87
AYT • Matematik
7. Bölüm İntegral
3. 1. yol x2
4. x2 = 2y & y = 2 ve
y = 2x – x2 parabolünün grafiği aşağıdaki gibidir.
y2 = 2x & y = 2x olduğundan iki eğrinin kesi-
şim noktaları,
x2 x4 4
2 = 2x & 4 = 2x & x = 8x
& x ^x - 2h $ ^x2 + 2x + 4h = 0
x = 0 ve x = 2 dir.
b = 2 değeri için alan maksimum olur. O hâlde,
b 2
# ^2x - x2h dx = # ^2x - x2hdx
0 0
2x2 x3 2
= 2 - 3
0
x3 2
= x2 - 3 Buna göre iki eğri arasındaki alan;
0
2 2 1 2
23 03
= (22 - 3 ) - c02 - 3 m #c 2x - 2 m dx = 2 $
x2
# x 2 dx - 12 # x2 dx
• 0 0 0
8 A
= 4- 3 3
= 2f 3 p - 2c 3 m
x 2 2 1 x3 2
Y
4 0 0
= 3 br2 olur. A 2
Y
3
I 2 2 1 23
N = 2$ 3 - 2 $ 3
2. yol L 2
A
b
2 R 2 2 $2 2 4 4
x3 = - 3 = 3 tür.
# ^2x - x2h dx = 2$ x2 - 3
b
I 3
0
0
• Yanıt D
x3 b
= x2 - 3
0
3
b
= b2 - 3
5.
3 l 2
cb2 - b m = 2$b - 3b = 0
3 3
& b ^2 - bh = 0
2 4
& b = 0 veya b = 2 olur.
3 3
# f^xh dx + # f-1 ^xh dx
b > 0 olduğu için b = 2 & b - b3 = 22 - 23 2 1
1444442444443 1244444424444443
S1 S2
8
= 4- 3 & S1 + S2 = A(OABC) – A(OFED)
4 = 2$4 – 1$2
= 3 olur.
= 6 br2 bulunur.
Yanıt E Yanıt C
88
20 Yıl Çıkmış Sorular