KENTİÇİ YOL

ELEMANLARI
(0) Genel
(A) Yaya Kaldırımları
(B) Hareketli Trafik Şeritleri
(C) Duran Taşıt Şeritleri
(D) Dönüş Kurbları
(E) Yeşil Unsurlar
(F) Yatay İşaretleme
(G) Bisiklet Yolları
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(0) Genel
Kentiçinde Yollar
Kentiçi Yol Türleri

Transit Yol
Çevre Yolu
Ana Arter
Toplayıcı Yol
Erişim Yolu

Katlı Kavşak

Karma Kavşak
Sinyalize Kavşak
Öncelikli Kavşak
 Kentiçi Yollarda Yol Elemanı Boyutları
(Taşıt Hızı = 30-50 km/sa)

veya

(A) Kaldırım (C) Otopark (D) (B) Taşıt Şeridi

En az (m.) En çok (m.) Tercih (m.)

(A) Kaldırım 1,75 (1,50*) olabildiğince En az 2,00
(B) Taşıt Şeridi 2,75 (2,50*) 3,25 En çok 3,00
(C) Otopark Cebi 1,80 2,10 En çok 2,00
(D) Kanal / Koruma 0,20 0,30 0,25
* Zorunlu hallerde
Yol Elemanı Boyutları, Kaldırımlı Erişim Yolları
(Taşıt Hızı = 10-30 km/sa)
Mülkiyet arası
Kaldırım arası

(A) Kaldırım (C) Otopark (D) (B) Taşıt Şeridi

Mülkiyet Kaldırım
A B+D C
Yol Tanımı arası arası
(m) (m) (m) (m)
(m)

en 0,25+2,50+0,25 =
2x1,50 -- 6,00 3,00
1-şeritli, dar 3,00
Tek-yönlü,
Otopark Yok en 0,25+3,00+0,25 =
2x2,00 -- 7,50 3,50
geniş 3,50

en 0,25+2,50+0,25 =
2x1,50 1,80 7,80 4,80
1-şeritli, dar 3,00
Tek-yönlü,
1 yan Otopark en 0,25+3,00+0,25 = 5,50
2x2,00 2,00 9,50
geniş 3,50

en 0,25+2,50+0,25 = 6,60
1-şeritli, 2x1,50 2x1,80 9,60
dar 3,00
Tek-yönlü,
2 yan Otopark en 0,25+3,00+0,25 = 7,50
2x2,00 2x2,00 11,50
geniş 3,50
Yol Elemanı Boyutları, Kaldırımlı Erişim Yolları
(Taşıt Hızı = 10-30 km/sa)
Mülkiyet arası
Kaldırım arası

(A) Kaldırım (C) Otopark (D) (B) Taşıt Şeridi

Mülkiyet Kaldırım
A B+D C
Yol Tanımı arası arası
(m) (m) (m) (m)
(m)
en 2x(0,25+2,50) =
dar 2x1,50 -- 8,50 5,50
2-şeritli, 5,50
Tek-yönlü,
Otopark Yok en 2x(0,25+3,00) =
geniş 2x2,00 -- 10,50 6,50
6,50

en 2x(0,25+2,50) =
2-şeritli, dar 2x1,50 1,80 10,30 7,30
Tek-yönlü, 5,50
1 yan
en 2x(0,25+3,00) = 8,50
Otopark 2x2,00 2,00 12,50
geniş 6,50
2-şeritli, en 2x(0,25+2,50) = 9,10
2x1,50 2x1,80 12,10
Tek-yönlü, dar 5,50
2 yan en 2x(0,25+3,00) = 10,50
Otopark 2x2,00 2x2,00 14,50
geniş 6,50
Yol Elemanı Boyutları, Kaldırımlı Erişim Yolları
(Taşıt Hızı = 10-30 km/sa)
Mülkiyet arası
Kaldırım arası

(A) Kaldırım (C) Otopark (D) (B) Taşıt Şeridi

Mülkiyet Kaldırım
A B+D C
Yol Tanımı arası arası
(m) (m) (m) (m)
(m)
en 2x(0,25+2,75)
dar 2x1,50 -- 9,25 6,25
2-şeritli, +0,25 = 6,25
Çift-yönlü,
Otopark Yok en 2x(0,25+3,00)
geniş 2x2,00 -- 10,75 6,75
+0,25 = 6,75

en 2x(0,25+2,50)
2-şeritli, dar 2x1,50 1,80 10,55 7,55
Çift-yönlü, +0,25 = 5,75
1 yan
en 2x(0,25+3,00)
Otopark 2x2,00 2,00 12,75 8,75
geniş +0,25 = 6,75
2-şeritli, en 2x(0,25+2,50)
2x1,50 2x1,80 12,35 9,35
Çift-yönlü, dar +0,25 = 5,75
2 yan en 2x(0,25+3,00)
Otopark 2x2,00 2x2,00 14,75 10,75
geniş +0,25 = 6,75
Yol Elemanı Boyutları, Kaldırımsız Erişim Yolları
(Taşıt Hızı = <10 km/sa)

(C) Otopark (D) (A+B) Yaya Öncelikli Taşıt Yolu (D) (C) Otopark

En az (m.) En çok (m.) Uygun (m.)

(A+B) Yaya Öncelikli Taşıt Yolu (Yaya+Taşıt)

Tek-yönlü trafik + 1 taraflı otopark 3,25 3,75 3,50

Tek-yönlü trafik + 2 taraflı otopark 3,00 3,50 3,25

Çift-yönlü trafik + 1 taraflı otopark 3,75 4,50 4,00

Çift-yönlü trafik + 2 taraflı otopark 3,50 4,25 3,75

(C) Otopark Cebi 1,80 2,00 1,80

(D) Kanal / Koruma 0,20 0,30 0,25

Yol Elemanı Boyutları, Kaldırımsız Erişim Yolları
(Taşıt Hızı = <10 km/sa)

(C) Otopark (D) (A+B) Yaya Öncelikli Taşıt Yolu (D) (C) Otopark

A+B D C Mülkiyet arası

Yol Tanımı
(m) (m) (m) (m)

1-şeritli, en dar 3,25 0,25 1,80 5,30

Tek-yönlü,
1 yan Otopark en geniş 3,50 0,25 2,00 5,75
1-şeritli, en dar 3,00 2x0,25 2x1,80 7,10
Tek-yönlü,
2 yan Otopark en geniş 3,25 2x0,25 2x2,00 7,75
1-şeritli, en dar 3,50 0,25 1,80 5,55
Çift-yönlü,
1 yan Otopark en geniş 4,00 0,25 2,00 6,25

1-şeritli, en dar 3,50 2x0,25 2x1,80 7,60

Çift-yönlü,
2 yan Otopark en geniş 4,00 2x0,25 2x2,00 8,50
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(A) Yaya Kaldırımları

2,10 Yaya Hareketi Genişlik Gereksinmesi

0,75 0,90 1,50 1,20

Yaya Kaldırımı ve Yaya Alanları Boyutları

Yürüme
en az
2 m.
Durma Oyun
en az 4+ m.
2,5+ m.
Örnek Yaya Kaldırımları
Örnek Yaya Kaldırımları
Örnek Yaya Yolları
Ölçü-dışı Yaya Kaldırımları
Ölçü-dışı Yaya Kaldırımları
Ölçü-dışı Yaya Kaldırımları
Örnek Kaldırımsız Erişim Yolları
Örnek Kaldırımsız Erişim Yolları
Örnek Kaldırımsız Erişim Yolları
Örnek Kaldırımsız Erişim Yolları
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(B) Hareketli Taşıt Şeritleri

 Temel Kural

Yol Kenarı Otoparkı

Temel Kural = ŞERİT SÜREKLİLİĞİ

 Şerit Genişliği Belirlemede Yaklaşım
2,75 m.
4,10 m.
4,80 m.
5,50 m.
 1-Şerit, Tek-yön,
Otopark Yok (Kavramsal)

Kaldırım Taşıt Yolu Kaldırım

 1-Şerit, Tek-yön,
Otopark Yok (en geniş ölçüye göre)
3,50 m.
2,00 m. (3,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

 1-Şerit, Tek-yön,
Tek taraflı Otopark (Kavramsal)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Kaldırım

 1-Şerit, Tek-yön,
Tek taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
2,00 m. 3,50 m.
2,00 m. (3,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

 2-Şerit, Çift-yön,
Otopark Yok (Kavramsal)

Kaldırım Taşıt Yolu Kaldırım

 2-Şerit, Çift-yön,
Otopark Yok (en geniş ölçüye göre)
6,75 m.
2,00 m. (2x3,00 m + 3x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

 2-Şerit, Çift-yön,
Çift taraflı Otopark (Kavramsal)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Otopark Kaldırım

 2-Şerit, Çift-yön,
Çift taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
2,00 m. 6,75 m. 2,00
2,00 m. (2x3,00 m + 2x0,25)
2,00
m. m.

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Otopark Kaldırım

Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Tek-yön,
Tek taraflı Otopark (Kavram)

Yaya Öncelikli
Otopark
Taşıt Yolu
 Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Tek-yön,
Tek taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
3,75 m.
2,00 m. (3,50 m + 0,25)

%2

Otopark Yaya Öncelikli Yol + Koruma

Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Tek-yön,
Çift taraflı Otopark (Kavram)

Yaya Öncelikli
Otopark Otopark
Taşıt Yolu
 Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Tek-yön,
Çift taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
3,75 m.
2,00 m. (3,25 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Otopark Yaya Öncelikli Yol + Koruma Otopark

Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Çift-yön,
Tek taraflı Otopark (Kavram)

Yaya Öncelikli
Otopark
Taşıt Yolu
 Kaldırımsız Sokak 1-Şerit, Çift-yön,
Tek taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
4,25 m.
2,00 m. (4,00 m + 0,25)

%2

Otopark Yaya Öncelikli Yol + Koruma

Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Çift-yön,
Çift taraflı Otopark (Kavram)

Yaya Öncelikli
Otopark Otopark
Taşıt Yolu
 Kaldırımsız Sokak, 1-Şerit, Çift-yön,
Çift taraflı Otopark (en geniş ölçüye göre)
4,50 m.
2,00 m. (4,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Otopark Yaya Öncelikli Yol + Koruma Otopark

KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(C) Duran Taşıt Şeritleri

(Otopark Cepleri / Şeritleri)
 Otopark Cebi Boyutları

Paralel Otopark Düzenlemesi Dik Otopark Düzenlemesi

4,8 m.
d
2,0 m.

4,8 m.
6,0 m.
2,4 m.

Otopark düzenlemelerinde manevra derinliği (d),

otopark cebinin enine ve otopark yerine giriş açışına göre değişir.
2,4 m. enindeki dik ve açılı otopark cebine girmek için,
otopark cebinin arkasındaki boşluk (d);
- 90 derece için 6,0 m.
- 60 derece için 4,2 m.
- 45 derece için 3,6 m. olmalıdır.
 Otopark Cebi Boyutları

b1 b2

d2
d1

Otopark düzenlemelerinde manevra derinliği (d),

otopark cebinin (b) eni arttırılarak azaltılabilir:

b1 < b2
d1 > d2
Yol-kenarı Otoparkı Oluşturma

Yol boyunca ortaya çıkan genişlik farkları

yol-kenarı otopark oluşumunda kullanılabilir.
 Yol Kenarı Paralel Otopark Genişliği

Otopark
Şeridi

Otopark
Şeridi
Yol Kenarı Otoparkları
Yol Kenarı Otopark Cebi
Refüjde Otopark Cebi
Yol Kenarı Otopark Cebi
Otopark Şeridi

P
 Motorsiklet Park Şeridi

P
Küçük Taşıtların Parklanması
Küçük Taşıtların Parklanması
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(D) Dönüş Kurbları

 Dönüş Kurbları ve Yaya Hareketi

Dar Kurb (örnek: 1 m.) Geniş Kurb (örnek: 7 m.)

- Taşıtlar düşük hızla dönerler, - Taşıtlar yüksek hızla dönerler,

- Yaya hareketi için güvenli, - Yaya hareketi için güvensiz,
- Yaya hareketi düz hatta devam eder. - Yaya hareketi hattı kayar ve uzar.
 Dönüş Kurbları ve Yaya Hareketi

Dar Kurb (örnek: 1 m.) Geniş Kurb (örnek: 7 m.)

- Yayalar dönen taşıtları görebilmek - Yayalar dönen taşıtları görebilmek

için çok gerilere bakmak durumunda için çok gerilere bakmak durumunda
kalmazlar, kalırlar,
- Taşıtlar düşük hızla döndükleri için - Taşıtlar yüksek hızla döndükleri için
yayalar önceliğe sahiptirler. yayalar önceliğe sahip değildirler.
 Dönüş Kurbları ve Bisiklet Sürücüleri

Dar Kurb (örnek: 1 m.) Geniş Kurb (örnek: 7 m.)

- Bisiklet ve taşıt hızları uyumlu, - Dönüş yapan taşıtlar bisikletlilerin

- Bisiklet sürücüleri için güvenli. önünü hızla kesiyor,
- Bisiklet sürücüleri için güvensiz.
 Yolların Bağlantı Noktaları,
Ara Yol x Ara Yol

2,00 m.

2,00 m.

0,25 m.

Dönüş için
genişletme
~3,50-4,00 m. Ara Yol 3.00 m.

5,00 m.
0,25 m.
Ara Yol

2,00 m.
 Yolların Bağlantı Noktaları,
Ara Yol x Kaldırımlı Erişim Yolu
Erişim Yolu

2,00 m.

Giriş ağzı
~4,00 m.
2,00 m.

0,25 m.

Ara Yol 3.00 m.

0,25 m.

2,00 m.
 Yolların Bağlantı Noktaları,
Ara Yol x Kaldırımsız Erişim Yolu
Erişim Yolu

2,00 m.

Giriş ağzı
~4,00 m.
2,00 m.

0,25 m.

Ara Yol 3.00 m.

0,25 m.

2,00 m.
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(E) Yeşil Unsurlar

Yollara Yeşil Unsurların Yerleştirilmesi

2,00 m.

2,00 m.

0,25 m.

3.00 m.

0,25 m.

2,00 m.
Yollara Yeşil Unsurların Yerleştirilmesi
Yollara Yeşil Unsurların Yerleştirilmesi
Yollara Yeşil Unsurların Yerleştirilmesi
KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(F) Yatay İşaretleme

Yol Çizgilerinde Temel Yaklaşım

Yol Kenarı Otoparkı

Temel Kural = ŞERİT SÜREKLİLİĞİ

Yol Çizgileri
Yolların Çizilmesi

2,00 m.

2,00 m.

0,25 m.

3.00 m.

0,25 m.

2,00 m.
Yolların Çizilmesi

2,00 m.

2,00 m.

3.00 m.

0,25 m.

2,00 m.
1-Şerit, Tek-yön, Otopark Yok (Kavram)

Kaldırım Taşıt Yolu Kaldırım

1-Şerit, Tek-yön, Otopark Yok (Çizgi)

3,50 m.
2,00 m. (3,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

1-Şerit, Tek-yön, Tek taraf Otopark (Kavram)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Kaldırım

1-Şerit, Tek-yön, Tek taraf Otopark (Çizgi)

2,00 m. 3,50 m.
2,00 m. (3,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

1-Şerit, Tek-yön, Çift taraf Otopark (Kavram)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Otopark Kaldırım

1-Şerit, Tek-yön, Çift taraflı Otopark (Çizgi)
3,50 m.
2,00 m. 2,00 m. 2,00 m. 2,00 m.
(3,00 m + 2x0,25)

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Otopark Kaldırım

2-Şerit, Tek-yön, Otopark Yok (Kavram)

Kaldırım Taşıt Yolu Kaldırım

2-Şerit, Tek-yön, Otopark Yok (Çizgi)

6,50 m.
2,00 m. (2x3,00 m + 2x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Otopark Yok (Kavram)

Kaldırım Taşıt Yolu Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Otopark Yok (Çizgi)
6,75 m.
2,00 m. (2x3,00 m + 3x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Tek taraf Otopark (Kavram)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Tek taraflı Otopark (Çizgi)

2,00 m. 6,75 m.
2,00 m. (2x3,00 m + 3x0,25)
2,00 m.

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Çift taraf Otopark (Kavram)

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu Otopark Kaldırım

2-Şerit, Çift-yön, Çift taraflı Otopark (Çizgi)

2,00 m. 2,00 m. 6,00 m. 2,00 2,00

m. m.

%2 %2

Kaldırım Otopark Taşıt Yolu + Koruma Otopark Kaldırım

KENTİÇİ YOLLARDA
YOL ELEMANLARI

(G) Bisiklet Şeritleri / Yolları

- Yaya Kaldırımında
- Taşıt Yolunda
 Bisiklet Yolları
#1. Yaya Kaldırımında Bisiklet Şeridi / Yolu

1. YAYA KALDIRIMINDA BİSİKLET YOLU

1.1. Tek İzli Bisiklet Yolu

- Bisiklet yolunun
yaya kaldırımında ve
taşıt yolu tarafında
bir izli olarak yapılması halinde,
bisiklet yolu iz genişliği
en az 1,5 m. olmalı,
uygulamada 1,70 m.
tercih edilmelidir. (Şekil 1)

Şekil 1 - Yaya Kaldırımında Bir Şeritli Bisiklet Yolu

 Bisiklet Yolları
#1. Yaya Kaldırımında Bisiklet Şeridi / Yolu
- Yaya kaldırımında yapılacak bisiklet yolu, hareket payı yaya kaldırımı tarafına
alınarak, bisiklet yolu şerit genişliği 1,30 m.ye düşürülebilir (Şekil 2.a).
- Her iki taraftaki hareket payları azaltılarak bu genişlik en az 1,10 m.ye
düşürülebilir (Şekil 2.b).
- Yaya kaldırımı genişliği, bisiklet yolu sebebiyle 1,50 m.den daha az
olmamalıdır.

(a) (b)

Şekil 2 - Dar Yaya Kaldırımında Bir Şeritli Bisiklet Yolu

 Bisiklet Yolları
#1. Yaya Kaldırımında Bisiklet Şeridi / Yolu

1.2. Çift İzli Bisiklet Yolu

- Yaya kaldırımında taşıt yolu tarafında yapılacak çift-şeritli bisiklet yolu
şerit genişliği de Şekil 3’de gösterildiği gibi yapılabilir:

a) Normal Genişlikteki Yaya Kaldırımında b) Dar Yaya Kaldırımında

Şekil 3 - Yaya Kaldırımında İki Şeritli Bisiklet Yolu

 Bisiklet Yolları
#1. Yaya Kaldırımında Bisiklet Şeridi / Yolu

1.3. Yaya Kaldırımında Yapılacak Bisiklet Yolunda Refüj

- Yaya kaldırımı genişliğinin müsait olması halinde bisiklet yolu ile taşıt yolu
arasına emniyet için yeşil bant (refüj) konulması halinde uygulanacak
ölçüler Şekil 4’de verilmiştir:

Şekil 4 - Taşıt Yolu ile Bisiklet Yolu arasında Yapılacak Yeşil Bant
 Bisiklet Yolları
#1. Yaya Kaldırımında Bisiklet Şeridi / Yolu

1.4. Yaya Kaldırımındaki Bisiklet Yolunda Enine Eğim

- Yaya kaldırımındaki bisiklet yolunda enine eğim taşıt yolu tarafına
doğru % 2,5 - 3,0 olmalıdır.

1.5. Otobüs Duraklarında Bisiklet Yolu Geçişi

- Otobüs duraklarının olduğu mahallerde durak boyunca bisiklet yolu,
taşıt yoluna çıkmayıp, durak arkasından durağa 2 m.lik mesafe
bırakarak geçmelidir.
 Bisiklet Yolları
#2. Taşıt Yolunda Bisiklet Şeridi / Yolu

2. TAŞIT YOLUNDA BİSİKLET YOLU

- Bisiklet yolunun taşıt yolunda yapılması halinde, taşıt yolu ile bisiklet yolu
birbirinden en az 0,25 m genişliğinde devamlı çizgi ile ayrılmalıdır.
- Ancak taşıt trafiğinden bisikletliyi korumak üzere en az 0,75 m.
genişliğinde ve 0,10 m. yüksekliğinde bir refüjle bisiklet yoluyla taşıt yolu
ayrılmalıdır. (Şekil 5)
- Bisiklet yolu üzerine belirli aralıklarla ve bisiklet yolu girişlerinde zemine
beyaz renkli bisiklet şekli çizilmelidir.

Şekil 5 - Emniyet Refüjü

Örnek Bisiklet Şeridi / Yolu
Örnek Bisiklet Şeridi / Yolu
Örnek Bisiklet Şeridi / Yolu
 Örnek Bisiklet Şeridi / Yolu

P
Örnek Bisiklet Şeridi / Yolu