Klucz odpowiedzi Test podsumowujący rozdz.

3 Ideały, autorytety, idole Liczba punktów 26

Grupa A

1 Odp. Nastała złota polska jesień. Mienią się malowniczo nitki babiego lata, pobłyskując Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
kroplami rosy. Przez różnokolorowe liście przebijają się promienie przymglonego, ale
jeszcze ciepłego słońca. W lesie zakwitły piękne, fioletowe wrzosy. Jarzębiny obsypały
się czerwonymi koralami, a kasztany o połyskliwej, gładkiej skórce spadają z drzew
całymi seriami, bębniąc w chodniki. W sadzie dojrzewają pyszne owoce. Bociany i
żurawie zbierają się już do ciepłych krajów. Rude wiewiórki zbierają orzechy,
przygotowując się do długiej, mroźnej zimy.

b) np. złota – lp., r. żeński, M.; polska – lp., r. żeński, M.; babiego – lp., r. nijaki, D.; 

różnokolorowe – lm., r. nm.-os., B.; przymglonego – lp., r. nijaki, D.; ciepłego – lp., r.
nijaki, D.; piękne – lm., r. nm.-os., M.; fioletowe – lm., r. nm.-os., M.; czerwonymi – lm.,
r. nm.-os., N.; połyskliwej – lp., r. żeński, Ms.; gładkiej – lp., r. żeński, Ms.; pyszne – lm.,
r. nm.-os., M.; ciepłych – lm., r. nm.-os., D.; rude – lm., r. nm.-os., M.; długiej – lp., r.
żeński, D.; mroźnej – lp., r. żeński, D.
Propozycja punktacji:

a) 2 pkt – właściwe wskazanie 16–15 przymiotników, 1 pkt – właściwe wskazanie 14–13

przymiotników, 0 pkt – właściwe wskazanie mniej niż 13 przymiotników

b) 3 pkt – właściwe określenie wszystkich form (dopuszczalne dwa błędy), 2 pkt –

popełnienie 3–4 błędów, 1 pkt – popełnienie 5–6 błędów, 0 pkt – popełnienie więcej niż 6
błędów
2 Odp. ciekawy – ciekawszy, płaski – bardziej płaski, trudny – trudniejszy, sympatyczny – Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
sympatyczniejszy, mały – mniejszy, śliski – bardziej śliski, słony – bardziej słony,
popularny – popularniejszy, wygodny – wygodniejszy, interesujący – bardziej
interesujący
Propozycja punktacji: 2 pkt – utworzenie wszystkich właściwych form, 1 pkt –
popełnienie jednego błędu, 0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak
3 Odp. apaszka jasnozielona, spodnie ciemnogranatowe
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
np. bladoróżowy, jasnoszary, ciemnoszary
Propozycja punktacji:

a) 1 pkt – podanie właściwych przymiotników złożonych i ich poprawny zapis, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak

b) 1 pkt – podanie właściwych przymiotników złożonych i ich poprawny zapis, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
4 Odp. dwoje okularów, sześcioro kociąt, troje nożyczek, sześciu muzyków, dziesięcioro Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
kacząt, pięcioro rodziców, dwoje sanek, czterech aktorów, troje ludzi, troje cieląt, troje
drzwi, dwanaścioro jagniąt
Propozycja punktacji: Propozycja punktacji: 3 pkt – wpisanie wszystkich prawidłowych
form, 2 pkt – popełnienie 1–2 błędów, 1 pkt – popełnienie 3–4 błędów, 0 pkt –
popełnienie więcej niż 4 błędów
5 Odp. liczebniki główne: sto, tysiąc, trzy, dwieście, pięć, jeden; liczebniki porządkowe: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
ósmy, dwudziesty drugi, setny, trzysta piętnasty, dziesiąty, dwunasty, pierwszy
Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwie zakwalifikowanie wszystkich liczebników, 0 pkt
– błędna odpowiedź lub jej brak
6 Odp. 1 stycznia 2000, 12 marca 1980, 13 października 2033, 4 grudnia 2005
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwie poprawiony zapis wszystkich dat, 0 pkt – błędna
odpowiedź lub jej brak

strona
1 z 6
7 Odp. np. naród – narodowy/narody, zawód – zawodowy/zawody/zawodnik, chłód – Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
chłodny/chłodek, opór – oporny, stół – stołowy/stoły, lód – lody/lodowy/lodówka, słój –
słoik/słoje, ogród – ogrodowy/ogrody/ogrodnik, wieczór – wieczorowy/wieczory, miód –
miodowy/miody/miodek

Propozycja punktacji: 2 pkt – podanie wszystkich wyrazów z ó wymiennym na o

(dopuszczalny 1 błąd), 1 pkt – podanie 7–8 wyrazów z ó wymiennym na o, 0 pkt –
podanie mnie niż 7 wyrazów z ó wymiennym na o
8 Odp. Te buty pasują do marynarki jak wół do karety; To najlepszy utwór, jaki wyszedł Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
spod pióra poety; Słyszałem, że tego nowego gitarzystę, od siedmiu boleści, przyjęli
jednak do zespołu; Pal sześć, zgłosiłem się do tego konkursu; Zrób to od razu, nie
zasypiaj gruszek w popiele.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwe poprawienie wszystkich frazeologizmów, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
9 Odp. Gereb był jednym z chłopców z Placu Broni. Zdradził chłopców i zaczął Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
współpracować z obozem Feriego Acza. Uważam, że Boka podjął słuszną decyzję, dając
drugą szansę Gerebowi. Nie przebaczył mu od razu, ale dopiero, gdy przekonał się do
prawdziwych intencji kolegi. Gereb zrozumiał swój błąd i bardzo żałował swojego
postępowania. Przeprosił towarzyszy i zaproponował im swoją pomoc w trudnej chwili.

Propozycja punktacji: 2 pkt – udzielenie logicznie uargumentowanej i poprawnej

językowo odpowiedzi (dopuszczalny 1 błąd), 1 pkt – udzielenie logicznie
uargumentowanej odpowiedzi zawierającej 2 błędy językowe, 0 pkt – udzielenie
odpowiedzi zawierającej więcej niż 2 błędy językowe
10 Odp. np. Plac Broni odrywał wielką rolę w życiu chłopców. Z dala od kontroli rodziców i Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
szkoły czuli się tam wolni. Mogli się tam bawić we wszystko, na co mieli ochotę.
Wyobrażali sobie, że stanowią prawdziwy oddział, z przywódcą i wojskową hierarchią,
kierujący się zasadami braterstwa, wierności ideałom, lojalności, honoru. Odebranie
placu przez czerwone koszule byłoby dla nich największym upokorzeniem, utratą
niezależności. Byli skłonni bić się o plac jak o ojczyznę.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwa odpowiedź, 0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak
11 Odp. Ojciec z wiersza Miłosza studiuje tajemną księgę, która zawiera odpowiedź na Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
wielkie zagadki ludzkości. Jak powstał świat? Co się dzieje z człowiekiem po śmierci?
Jak można dokonać teleportacji? Odpowiedź na te pytania pozna ten, kto dopuści do
wiedzy tajemnej sam Pan Bóg.

Propozycja punktacji: 1 pkt – interpretacja fragmentu wiersza Miłosza zgodna z tekstem,

0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak

strona
2 z 6
12 Odp. Adresatem utworu jest mama. Podmiot liryczny zwraca się do niej, używając Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
czułego określenia mamusiu. Opisuje jej dobre ręce, które otaczały go opieką od narodzin
przez całe dzieciństwo. Towarzyszyły mu od pierwszych chwil życia (przyniosły mnie na
świat), kołysały do snu, podtrzymywały podczas nauki chodzenia (ustawiały na
podłodze). To wszystko robiła dla swojego dziecka matka, która kryje się tak naprawdę za
tytułowymi rękami. Wiersz wyraża wielką miłość do matki, pragnienie podziękowania.
Podmiot liryczny jednocześnie widzi, jak trudno matce jest pogodzić się z dorosłością
dziecka, z tym, że się ono od niej oddala (za słabe / żeby wyprowadzić mnie z tego
świata).

Propozycja punktacji: 2 pkt – rozpoznanie adresata utworu i pełne opisanie relacji, 1 pkt –
rozpoznanie adresata utworu i częściowe opisanie relacji, 0 pkt – brak rozpoznania
adresata lub brak opisania relacji
Załącznik: twardowski_rece.docx
13 A, C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Załącznik: kino.docx
14 Odp.
Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) np. Moim zdaniem mianem ojców kina możemy określić braci Lumière. Ich pomysł
organizowania projekcji ruchomych obrazków najbardziej przypomina koncepcje
dzisiejszego kina, miejsca, do którego przychodzą ludzie, aby obejrzeć jakąś historię.

b) np. Widzowie uciekali z sali kinowej, ponieważ obraz na ekranie był tak realistyczny,
prawdziwy, że przerazili się pędzącego wprost na nich pociągu.

Propozycja punktacji: 2 pkt – sformułowanie obu opinii wraz z uzasadnieniem, 1 pkt –

brak 1 elementu odpowiedzi (opinii lub uzasadnienia), 0 pkt – brak więcej niż 1 elementu
odpowiedzi
Załącznik: kino.docx
15 Odp. Ruchome rysunki. Wynalezienie fotografii. Zbudowanie kinetoskopu. Pierwsza Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
projekcja kinowa. Filmy dźwiękowe.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwe uporządkowanie wszystkich wydarzeń, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
Załącznik: kino.docx
Grupa B Liczba punktów 26

strona
3 z 6
1 Odp. Nastała złota polska jesień. Mienią się malowniczo nitki babiego lata, pobłyskując Autor: Nowa Era
(0-5 p.)
kroplami rosy. Przez różnokolorowe liście przebijają się promienie przymglonego, ale
jeszcze ciepłego słońca. W lesie zakwitły piękne, fioletowe wrzosy. Jarzębiny obsypały
się czerwonymi koralami, a kasztany o połyskliwej, gładkiej skórce spadają z drzew
całymi seriami, bębniąc w chodniki. W sadzie dojrzewają pyszne owoce. Bociany i
żurawie zbierają się już do ciepłych krajów. Rude wiewiórki zbierają orzechy,
przygotowując się do długiej, mroźnej zimy.

b) np. złota – lp., r. żeński, M.; polska – lp., r. żeński, M.; babiego – lp., r. nijaki, D.; 

różnokolorowe – lm., r. nm.-os., B.; przymglonego – lp., r. nijaki, D.; ciepłego – lp., r.
nijaki, D.; piękne – lm., r. nm.-os., M.; fioletowe – lm., r. nm.-os., M.; czerwonymi – lm.,
r. nm.-os., N.; połyskliwej – lp., r. żeński, Ms.; gładkiej – lp., r. żeński, Ms.; pyszne – lm.,
r. nm.-os., M.; ciepłych – lm., r. nm.-os., D.; rude – lm., r. nm.-os., M.; długiej – lp., r.
żeński, D.; mroźnej – lp., r. żeński, D.
Propozycja punktacji:

a) 2 pkt – właściwe wskazanie 16–15 przymiotników, 1 pkt – właściwe wskazanie 14–13

przymiotników, 0 pkt – właściwe wskazanie mniej niż 13 przymiotników

b) 3 pkt – właściwe określenie wszystkich form (dopuszczalne dwa błędy), 2 pkt –

popełnienie 3–4 błędów, 1 pkt – popełnienie 5–6 błędów, 0 pkt – popełnienie więcej niż 6
błędów
2 Odp. ciekawy – ciekawszy, płaski – bardziej płaski, trudny – trudniejszy, sympatyczny – Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
sympatyczniejszy, mały – mniejszy, śliski – bardziej śliski, słony – bardziej słony,
popularny – popularniejszy, wygodny – wygodniejszy, interesujący – bardziej
interesujący
Propozycja punktacji: 2 pkt – utworzenie wszystkich właściwych form, 1 pkt –
popełnienie jednego błędu, 0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak
3 Odp. apaszka jasnozielona, spodnie ciemnogranatowe
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
np. bladoróżowy, jasnoszary, ciemnoszary
Propozycja punktacji:

a) 1 pkt – podanie właściwych przymiotników złożonych i ich poprawny zapis, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak

b) 1 pkt – podanie właściwych przymiotników złożonych i ich poprawny zapis, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
4 Odp. dwoje okularów, sześcioro kociąt, troje nożyczek, sześciu muzyków, dziesięcioro Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
kacząt, pięcioro rodziców, dwoje sanek, czterech aktorów, troje ludzi, troje cieląt, troje
drzwi, dwanaścioro jagniąt
Propozycja punktacji: Propozycja punktacji: 3 pkt – wpisanie wszystkich prawidłowych
form, 2 pkt – popełnienie 1–2 błędów, 1 pkt – popełnienie 3–4 błędów, 0 pkt –
popełnienie więcej niż 4 błędów
5 Odp. liczebniki główne: sto, tysiąc, trzy, dwieście, pięć, jeden; liczebniki porządkowe: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
ósmy, dwudziesty drugi, setny, trzysta piętnasty, dziesiąty, dwunasty, pierwszy
Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwie zakwalifikowanie wszystkich liczebników, 0 pkt
– błędna odpowiedź lub jej brak
6 Odp. 1 stycznia 2000, 12 marca 1980, 13 października 2033, 4 grudnia 2005
Autor: Nowa Era
(0-1 p.)

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwie poprawiony zapis wszystkich dat, 0 pkt – błędna
odpowiedź lub jej brak

strona
4 z 6
7 Odp. np. naród – narodowy/narody, zawód – zawodowy/zawody/zawodnik, chłód – Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
chłodny/chłodek, opór – oporny, stół – stołowy/stoły, lód – lody/lodowy/lodówka, słój –
słoik/słoje, ogród – ogrodowy/ogrody/ogrodnik, wieczór – wieczorowy/wieczory, miód –
miodowy/miody/miodek

Propozycja punktacji: 2 pkt – podanie wszystkich wyrazów z ó wymiennym na o

(dopuszczalny 1 błąd), 1 pkt – podanie 7–8 wyrazów z ó wymiennym na o, 0 pkt –
podanie mnie niż 7 wyrazów z ó wymiennym na o
8 Odp. Te buty pasują do marynarki jak wół do karety; To najlepszy utwór, jaki wyszedł Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
spod pióra poety; Słyszałem, że tego nowego gitarzystę, od siedmiu boleści, przyjęli
jednak do zespołu; Pal sześć, zgłosiłem się do tego konkursu; Zrób to od razu, nie
zasypiaj gruszek w popiele.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwe poprawienie wszystkich frazeologizmów, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
9 Odp. Gereb był jednym z chłopców z Placu Broni. Zdradził chłopców i zaczął Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
współpracować z obozem Feriego Acza. Uważam, że Boka podjął słuszną decyzję, dając
drugą szansę Gerebowi. Nie przebaczył mu od razu, ale dopiero, gdy przekonał się do
prawdziwych intencji kolegi. Gereb zrozumiał swój błąd i bardzo żałował swojego
postępowania. Przeprosił towarzyszy i zaproponował im swoją pomoc w trudnej chwili.

Propozycja punktacji: 2 pkt – udzielenie logicznie uargumentowanej i poprawnej

językowo odpowiedzi (dopuszczalny 1 błąd), 1 pkt – udzielenie logicznie
uargumentowanej odpowiedzi zawierającej 2 błędy językowe, 0 pkt – udzielenie
odpowiedzi zawierającej więcej niż 2 błędy językowe
10 Odp. np. Plac Broni odrywał wielką rolę w życiu chłopców. Z dala od kontroli rodziców i Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
szkoły czuli się tam wolni. Mogli się tam bawić we wszystko, na co mieli ochotę.
Wyobrażali sobie, że stanowią prawdziwy oddział, z przywódcą i wojskową hierarchią,
kierujący się zasadami braterstwa, wierności ideałom, lojalności, honoru. Odebranie
placu przez czerwone koszule byłoby dla nich największym upokorzeniem, utratą
niezależności. Byli skłonni bić się o plac jak o ojczyznę.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwa odpowiedź, 0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak
11 Odp. Ojciec z wiersza Miłosza studiuje tajemną księgę, która zawiera odpowiedź na Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
wielkie zagadki ludzkości. Jak powstał świat? Co się dzieje z człowiekiem po śmierci?
Jak można dokonać teleportacji? Odpowiedź na te pytania pozna ten, kto dopuści do
wiedzy tajemnej sam Pan Bóg.

Propozycja punktacji: 1 pkt – interpretacja fragmentu wiersza Miłosza zgodna z tekstem,

0 pkt – błędna odpowiedź lub jej brak

strona
5 z 6
12 Odp. Adresatem utworu jest mama. Podmiot liryczny zwraca się do niej, używając Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
czułego określenia mamusiu. Opisuje jej dobre ręce, które otaczały go opieką od narodzin
przez całe dzieciństwo. Towarzyszyły mu od pierwszych chwil życia (przyniosły mnie na
świat), kołysały do snu, podtrzymywały podczas nauki chodzenia (ustawiały na
podłodze). To wszystko robiła dla swojego dziecka matka, która kryje się tak naprawdę za
tytułowymi rękami. Wiersz wyraża wielką miłość do matki, pragnienie podziękowania.
Podmiot liryczny jednocześnie widzi, jak trudno matce jest pogodzić się z dorosłością
dziecka, z tym, że się ono od niej oddala (za słabe / żeby wyprowadzić mnie z tego
świata).

Propozycja punktacji: 2 pkt – rozpoznanie adresata utworu i pełne opisanie relacji, 1 pkt –
rozpoznanie adresata utworu i częściowe opisanie relacji, 0 pkt – brak rozpoznania
adresata lub brak opisania relacji
Załącznik: twardowski_rece.docx
13 A, C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Załącznik: kino.docx
14 Odp.
Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
a) np. Moim zdaniem mianem ojców kina możemy określić braci Lumière. Ich pomysł
organizowania projekcji ruchomych obrazków najbardziej przypomina koncepcje
dzisiejszego kina, miejsca, do którego przychodzą ludzie, aby obejrzeć jakąś historię.

b) np. Widzowie uciekali z sali kinowej, ponieważ obraz na ekranie był tak realistyczny,
prawdziwy, że przerazili się pędzącego wprost na nich pociągu.

Propozycja punktacji: 2 pkt – sformułowanie obu opinii wraz z uzasadnieniem, 1 pkt –

brak 1 elementu odpowiedzi (opinii lub uzasadnienia), 0 pkt – brak więcej niż 1 elementu
odpowiedzi
Załącznik: kino.docx
15 Odp. Ruchome rysunki. Wynalezienie fotografii. Zbudowanie kinetoskopu. Pierwsza Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
projekcja kinowa. Filmy dźwiękowe.

Propozycja punktacji: 1 pkt – właściwe uporządkowanie wszystkich wydarzeń, 0 pkt –

błędna odpowiedź lub jej brak
Załącznik: kino.docx

strona
6 z 6