Εργαστηριακή άσκηση: Ο νόμος του Ohm

Φύλλο εργασίας
Ονοματεπώνυμο:_____________________________________
Θεωρητικές επισημάνσεις
 Νόμος του Οhm : η ένταση I του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει έναν αγωγό
σταθερής θερμοκρασίας είναι ανάλογη της εφαρμοζόμενης τάσης V στα άκρα του α-
γωγού :
𝑽 𝟏
𝑰= = ·𝑽
𝑹 𝑹
 Ο νόμος του Ohm δεν ισχύει για όλους τους αγωγούς, όπως για παράδειγμα δεν ισχύει
για τον λαμπτήρα.
 Αντιστάτες ονομάζονται οι αγωγοί για τους οποίους ισχύει ο νόμος του Ohm.
 Αντίσταση R αγωγού ονομάζεται το πηλίκο της τάσης V, που εφαρμόζεται στα άκρα
του αγωγού προς την ένταση Ι του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει τον αγωγό.
Απαιτούμενα όργανα και υλικά
- +
Τροφοδοτικό συνεχούς ρεύματος 0 - 12V, αντιστάτης, V/Ω
διακόπτης, δύο πολύμετρα εργαστηρίου, καλώδια σύν-
δεσης, λαμπάκι.
R
Πειραματική διαδικασία Ι
τροφοδοτικό
1. Συναρμολόγησε το διπλανό κύκλωμα.
Α
2. Για διάφορες τιμές της τάσης της πηγής από 1,5V - + Δ + -
έως 9V, σημείωσε τις ενδείξεις του αμπερομέτρου
V
και του βολτόμετρου στον πίνακα Α.
3. Υπολόγισε τη μέση τιμή της αντίστασης R από ΠΙΝΑΚΑΣ Α
τις πειραματικές τιμές της τελευταίας στήλης
του πίνακα Α και κατάγραψέ την (τελευταίο Ένδειξη βολ- Ένδειξη αμπε- V
κελί του πίνακα Α). Ταυτίζεται η τιμή αυτή με R
τόμετρου (V) ρόμετρου (I) 
αυτήν που αναγράφεται στον αντιστάτη Α; (Volt) (A) (Ω)
ΝΑΙ – ΟΧΙ
0 0 -
4. Συμπλήρωσε τις προτάσεις:
Από τις τιμές της τελευταίας στήλης του πί-
νακα Α συμπεραίνουμε ότι το _________ της
τάσης που εφαρμόζεται στα άκρα του αντι-
στάτη προς την ένταση του ρεύματος που
διέρχεται απ’ αυτόν είναι ___________ και
ίσο με την ___________ του αντιστάτη. Η πει-
ραματική τιμή της είναι ίση με R=_________.
5. Με βάση τις πειραματικές τιμές του πίνακα Α Μέση τιμή της αντίστασης R:
σχεδίασε (στο εικονιζόμενο σύστημα αξόνων
της επόμενης σελίδας) τη γραφική παράσταση της τάσης (V) στα άκρα αντιστάτη σε συ-
νάρτηση με την ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος (Ι) που τον διαρρέει.

Ο νόμος του Ohm - εικονικό εργαστήριο | σελ. 1

 Διάγραμμα Τάσης - Έντασης
14

13

12

11

10

9
Τάση V (Volt)

0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
Ένταση ρεύματος Ι (mA)

6. Παρατήρησε την γραφική παράσταση τάσης – έντασης που έχεις σχεδιάσει. Πώς θα χα-
ρακτήριζες τα ποσά τάση και ένταση με βάση το σχεδιάγραμμα; ___________________.
Επιβεβαιώνεται ο νόμος του Ohm; ΝΑΙ – ΟΧΙ
Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. Αντικατάστησε τον αντιστάτη με το λαμπάκι των 6V και επαναλαμβάνοντας την ίδια δια-
δικασία συμπλήρωσε τον πίνακα Β. Σχεδίασε το αντίστοιχο κύκλωμα.

ΠΙ ΝΑΚΑΣ Β Σχέδιο του κυκλώματος

Ένδειξη βολτό- Ένδειξη αμπε- V

R
μετρου (V) ρόμετρου (I) 
Volt A Ω
0 0 -

Ο νόμος του Ohm - εικονικό εργαστήριο | σελ. 2

8. Από τις τιμές της τελευταίας στήλης του πίνακα Β συμπεραίνουμε ότι η αντίσταση του
σύρματος του λαμπτήρα __________ όσο αυξάνεται η ένταση του ρεύματος που διέρχεται
απ’ αυτόν.

9. Αυτή τη φορά επιβεβαιώνεται ο νόμος του Ohm; ΝΑΙ – ΟΧΙ

Να αιτιολογήσεις την απάντησή σου.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Εργασίες για το σπίτι
 Στο παρακάτω σύστημα αξόνων και με βάση τις πειραματικές τιμές του πίνακα Β, κάνε
τη γραφική παράσταση της διαφοράς δυναμικού (τάσης) που εφαρμόζεται στα άκρα
του αντιστάτη σε συνάρτηση με την ένταση του ρεύματος που διέρχεται από αυτόν.

Διάγραμμα Τάσης - Έντασης

14

13

12

11

10

9
Τάση V (Volt)

0
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
Ένταση ρεύματος Ι (mA)

 Υπολόγισε την αντίσταση του λαμπτήρα όταν η τάση στα άκρα του είναι: V1=2V, V2=4V
και V3=6V.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ο νόμος του Ohm - εικονικό εργαστήριο | σελ. 3
Ερωτήσεις
1. Για δύο αγωγούς (1) και (2) με αντιστάσεις R1 και R2
αντίστοιχα οι χαρακτηριστικές καμπύλες των διπόλων
φαίνονται στο σχήμα. Τι μπορεί να ισχύει για τις αντι-
στάσεις των αγωγών;
α) R1 > R2
β) R1 = R2
γ) R1 < R2
δ) Δεν μπορούν να συγκριθούν οι αντιστάσεις των α-
γωγών με αυτά τα δεδομένα.
2. Ποια από τις παρακάτω σχέσεις αποδίδει το νόμο του Ohm;
α) I = V·R β) R = I·V γ) V = I / R δ) Ι = V / R
3. Επέλεξε τη σωστή συνέχεια για την ακόλουθη πρόταση:
Οι αντιστάτες είναι σώματα που εμφανίζουν:
α) αρνητική ηλεκτρική αντίσταση.
β) μικρή ηλεκτρική αντίσταση.
γ) ηλεκτρική αντίσταση που μεταβάλλεται όταν αλλάζει το ρεύμα που τα διαρρέει.
δ) αντίσταση που δεν μεταβάλλεται όταν η θερμοκρασία είναι σταθερή.

ΑΣΚΗΣΗ
V (V) I (A)
Μετρήσαμε στο εργαστήριο την τάση στα άκρα ενός αντιστάτη
και την ένταση του ρεύματος που τον διαρρέει και βρήκαμε τα 0 0
παρακάτω ζεύγη τιμών: 1 1,5
a. Να σχεδιάσετε ένα κύκλωμα κατάλληλο για να πραγματοποι- 2 4
ηθούν οι παραπάνω μετρήσεις.
3 7,5
b. Να κάνετε τη γραφική παράσταση I–V. 4 12
c. Ποια είναι η μορφή του δια-
γράμματος που προκύπτει; Διάγραμμα Τάσης - Έντασης
--------------------------------- 5

--------------------------------- 4

d. Ικανοποιεί ο αντιστάτης το
ΕΝΤΑΣΗ (Α)

3
νόμο του Ohm και γιατί;
2
---------------------------------
1
---------------------------------
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
---------------------------------
ΤΑΣΗ (V)

---------------------------------

Ο νόμος του Ohm - εικονικό εργαστήριο | σελ. 4