M

E
T
R
OL
OG
I
A

Chropowatość powierzchni
makro- i mikroelementów
M
A
ŁG
O
R
ZA
T
AK
M
IO
T
EK
,
WOJ
C
IE
CH
ŻY
ŁK
A
,
TO
MA
S
Z
IW
AN

M
in
i
at
ur
y
za
cj
aur
z
ąd
zeńiwdr
aża
n
ie
no
wyc
hte
ch
n o
l
ogii
st
wa
rz
a
jąko
ni
ec
zno
ść s
to
so
wan
ia
ma
ły
chp
rz
e
kr
oj
ów p
r
ze
wodó
w,
s
t
ądt
e
żr
os
nąwy
ma
ga ni
aiz
apo
t
rz
e
bo
w a
ni
ezwi
ąz
anezes
t
os
o
w an
i
emm i
ni
- i
mik
r
oka
na
łó
w.M
ode
l
epr
ze
pły
w
owe o
r
az
d
ot
y
cz
ąc
ew
ymi
an
yc
ie
p ła
opr
aco
wa
n
ei
spr
awd
zone
dlama
kr
ok
a
nałó
wni
euwzgl
ędn
i
aj
ąz
ja
wi
s
kis
t
ot
ny
c
h wm
ikr
o
ka
nała
c
h,
a
ró
żn
i
caz
wi
ęk
sz
as
ięw r
azz
e z
mn
i
ej
s
zan
ie
m s
ięwymi
ar
uch
a
rakt
e
ry
zuj
ąc
ego p
rz
e
pły
wime
to
dąo
br
óbk
ipo
wi
er
zch
ni
.
Wa
rt
yk
u
lepr
z
ed
st
aw i
on
o p
rzy
k
ła
d
ym i
kr
ou
rz
ądz
eń iwp
ły
w c
hr
op
owat
ościpo
wi
er
zc
hn
imak
ro
-imi
kr
oe
l
eme
n t
ó
w
n
ap
ar
am
et
r
ypr
ac
yu
rządz
eń.

W
p
r
o
wad
z
e
ni
e s
amo chod ow y, lo
tni
c
t w o ,en er
get
y ka, k
tó
rem a j
ą z a s
tosowa ni
e w ró żn y
ch
me
dy cyn
a , a str
o n
o m
ia . Na pocz
ąt ku u
rz
ądz
en i
ach .
Pie
r
w sze k
on cep cj
e dot
ycz
ące mi k
r
o - b
udo w a
ne były re
lat
y
w nie m ałosk
o m -
N
iemo
żna po m in
ąć t
akże p
o stęp
uw d z
i
e-
urz
ądzeń pr
zed stawi
łRi
char
d Fe y
n ma n p
li
kow an
e ur
z ądz e
nia
za w ier
ającemi
k ro-
d
zi
ni
e i
n żynie ri
im edyc z
ne j.B
y lepi
ej
w 1959 r.po dcz a
sswo j
eg
o w y
k ła
d u k
anały:m i
krop omp y
,m i
k ro
za worylu b
z
ro
zumi
e ćp ro ce
sy za
ch odząc e
w or g
a-
„Th
ere'
s Pl
en
t yof Roo
m at t
heBo t
t
o m”. mi
kr
o c z
ujniki.M ik
rok
an ałe m okre
śl
a się
n
iz
miel
u dzkim ,n
a st
ąpiłap o t
r
zeb a z
a-
Jed
nak prac
e w dz
iedz
ini
e mikro
p r
z
e - k
anał, kt ór
e go naj
m n iejs
zy wym iar
s
ymul
owa ni
a p r
ze
p ły
w u krw iw n acz
y-
pły
wó w r
ozpocz ęłys
ięznac
znie wc z
eś- l
i
ni
ow y,
j
e stm ni
e j
s
z y
n iż1 mm ,
a więk-
n
ia
chkr
w i
on o śny
ch ,a także z
b ada n
ia
nie
j
. W 1846 rok ufr
ancusk
i f
izyk Je
a n s
zyniż 1
μm .Jed na
k s
zy bk oz
a częt
oro z-
d
wóchnajbar d zi
ejw y
d ajn
y ch p
roc e
s ó
w
Poi
seui
ll
e st
u diow a
łt e
m atprzepływ u p
ows zec
h niać m i
kro
ka na ły w i
nny ch
wy
mia
ny ci
e p ła i masy za cho
d zących
w kanałac
h o śr e
dni
cy 30
÷ 15 0 µ
m . d
zi
ed zin
ac hn auk i
.Na
st ała p
o trz
ebab a-
wpłu
cach i ner
ka c
h, g
d zieśredn i
ce
Nas
tępną fu
n dam e
ntal
ną p
racą w z
a - d
ani
a b
i
a łek, DN A,od czy n
n i
k ó
w ch e-
k
ana
łó
w o si
ąg a j
ąnaw et4μm [1
4].
kre
si
e mikr
ok
a nałó wopubl
ik
owa łM ar
tin mi
cz
n y c
h iinny c
h .
B u
do w a n
e b y
łyt
ak że
Knudse
n opi
s uj
ąc wni
ejprz
epływ g a
z u mi
kr
o rea
k tory, k t
órem i
e sz
ają zwi
ąz kiKol
ej
ny
m p r
zy k łade
m z
astosow an
ia w me-
prz
ezszkla
ne kap i
la
ryw zak
res
ie p
r ze
jś- c
hem i
c z
ne przed w p
ro w a d
ze ni
em ich d
ycy
ni
e m i
k ro u
rz
ąd zeń są mi
k rowy-
ci
owym o
raz z ak
re
sie swobo d
n e
g o d
o k omo ry reak c
yjn
ej. S zy
b ki po
stęp mi
enn
i
ki ciep ła st
o sow ane w son dach
prz
epły
w u m ole ku
la
rnego. Nast
ęp nie e
le
ktro n
i
k ior az in
for
m a t
y ki
s prawi
ł, że k
ri
oc
hi
rurgicz n ych
. Za po m o
cą tych
W o
lf
g a
n gGa ede prz
eprowadzi
łpie r
w - k
omp o n
en ty komp u
t
e ra (
m i
k r
opr
o ce- s
ondwyk onu j esi
ę ab l
a c
ję g u
zów l
ub
szyeksper
ym ent p
rz
e p
ływu w mi k
r
o - s
or
y) za
c zęły pobie
r
a ć w i
ęc ejmo c y
, l
ec
zyar
y tmię ser
ca .W y
ko nuj
e s i
ę to
kan
ale.Bada
ło n p r
z
epły
w międzyd wi
e - k
tó
rą tr
z
e ba rozpr
a s
z
a ć p o
prz e
z o
p ra- p
opr
zezs c
h ło d z
enie t
k anki dob ardzo
m arów no
le
g łym ipłyt
am iusytu
o w
a - c
owa niew yda j
ny c
h minia tu
ro wychw y- n
is
ki
cht
e m pe ratu
r –c o w e fe
kc
ie p r
o-
nymiw odl
egłości4mikr
om e
trów [
6 ]
. mi
enn ik
ów ciepła.La
se r
y od użejmo cy wa
dzi
do zni
s z c z
eniatkanki.W s
on da c
h,
wy
m ag a
ją za proje
k t
o
w an iaod powi
e d- z
e wz
gl
ęd u n a og r
an i
czen i
a ge ome-
Od tam te
jp ory nast
ęp o
w ał ciągły n
ie
go ro
zm i
aru s y
ste
m ów c
hłodząc
y ch. t
r
ycz
nen ajc
z ęśc ie
j st
osu j
e sięwy m ie
n-
roz
wó jm i
krotec hn
ologi
i.O bejm
o w
a ł S
zy
bk o r
o zw i
n ął s
i
ę t
eż se gme ntmi
k ro- n
ikc
ie
pła Jou l e-
Tho mso n
a. Z a
wiera on
onw i
ele d
zi
e dzin,ta
kic
h ja
k:p rz
em ysł s
ys
te
m ów elektromech
an iczny
c h (
M E
M S)
, k
ana
łyośred n ic
ac
h n
a j
c z
ęśc i
ej
od dzi
e-

D
r
i
nż.
Małg
or
za
ta
Km
io
te
k–P
o
li
t
ech
ni
ka
Rz
es
zo
wsk
a
,W
yd
z
i
ałB
udo
wy M
a
sz
yn
iL
ot
n
ic
t
wa,
dr
in
ż.
Woj
c
ie
chŻy
łk
a–Un
i
wer
s
yt
e
tR
ze
s
z
ows
k
i,
K
o
l
egi
umNa
ukPr
z
yr
od
ni
cz
yc
h
,Ce
nt
ru
m D
yd
ak
ty
cz
n
eN
au
kTe
ch
ni
c
zno-
P
rz
yr
o
dn
ic
y
ch
;P
W S
ZwT
ar
no
w i
e,
Wyd
zia
łP
o
li
te
ch
n
ic
z
ny
,
e-
ma
i
l:
w
o
j
zyl
@op.
pl
,mg
r
in
ż.
T
omas
z
Iwa
n–P
ol
it
e
ch
ni
ka
Rz
e
sz
ow
s
k
a ,
Wyd
zi
ałB
u
dow
yMa
s
zy
ni
Lo
tn
ic
t
wa(
ab
sol
wen
t)
.

22 nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech
M
E
T
R
OL
OG
I
A

siąt ek d o se tek m i
kro metrów , jes t to g
rz ew a j
ąc pal
iw o w kan ałach re a kt
y
w - cz
e n i
a, refl
e ks y j
n ości
, p rzew odni
c tw a
w y
m ie n n
ik p r zeciwprąd ow y ospira l
n y m n
y ch (
inicjuj
ąc i p rzyśp i
eszaj
ąc pr
ze- st
yku , o dp orn o ści n azuży w an ieści
er ne,
ks zta łc ie. C zy nn i
kiem chłod ni
c z
y m j
e st k
sz tałcanie paliw a). O gniw atak i
e m o
g ą zmęc ze n io we itp .[2 3]
.
a rgo n po d aw any pod du żym ciśn ie- b
y ć w yko r
zystyw a
n e jako pom o cni
czy
n iem [ 25]. z
es pó łna pęd ow y. St
ru ktu ra ge o m e tryczna po w i
e r
zc hn i
(
w tym ch r
op o w atość) n iesi
e zapi
s in-
Po st ęp w z a kresie wyt warzania m ikr o- fo
rm ac j
i d otycz ąc yc h:ob rab i
a rki
,na rzę-
C
h r o po w ato ść m ak roe lem e n tó w
ka n a łó w i m i
k rourządz eńu m ożli
w i
a b u- dz
ia , p ro cesu i przedm io tu o b r
abi
a ne-
d ow a nie za a w ansowa n y
ch m ik
r op rz e- go [3 ]. W za l
e żn o ści od w artości sto-
P
o w ierzc hnię o br ob ion ą n ajc zęści
e j
p ływ o m i
e r
z y. M ikro
cz u j
ni
k i w o d ró ż- su
n k u d ług ośc i falinierów no ściS do j
e j
mo żn a sch ar
a kte r
yz o waćj ako zło że
nie f
n ien iu do ich t
rad y
cy jnyc
h od po w ie d- wyso ko śc iR r
o z ró żn i
a si
ę – rys.2 :
d
w óc h profi
li–c h r
o po w atościo ra zfa
li
s-
n ikó w c e
c h u jąs i
ęm o żl
iwo ści
ąm ierz e-
t
ośc i (niektóre p o
w i
e rzch ni
e w y kaz
ują –ch rop o w a
to ść p o w i
e r
zc h ni
,
n ia p rze pływ ó w w k
an al
i
ka ch o b ard z o
t
ak że od chyłkiksz t
a łtu). gdy S / R < 5 0 ,
m ały c h śred n icach (w za k
resieo d 0,1 d o f

5 μm ), d
u żą d okładno ści
ą i czu łośc ią. C
h rop o wa tością p ow ierzchn in azy
w a –falisto ść po w ie rzc hni,
Po m ia r
y na t ęże ni
a p rzepływ u i p ręd - s
i
ę z biór nierów n o ści
, tj
. w zn ies
ień gdy 5 0 ≤S /R < 1000 ,
f
ko śc i pły
n u są w yk
or zyst
y wan e w in- i
w głęb i
e ń na p o wier zchn ir
z e
c zy w i
s
te j
st r
u m en t
a c j
i m edyczne j.Stoso wa n e są p
rz ed m i
o tu o stosu n kow o m ały ch od- –od ch yłk ększ ta łtu ,gdy Sf/R > 1000.
w m a szyn ac h do zni
ec zulenia( b
y zm ie- s
tęp ac h m i
ęd zy w i
e rzcho łkam i
. C h r
opo-
Odk szt ałce ni
a u kła dów O U PN oraz nie-
rz yć i w ym ie szać odp o wi
e dnią d a w k ę wa tość p o wie rzch n iz al
eży p rze
d e
dokła d n ość w y k on ania lub zu życi
e p o-
tlen u , po w ie trza i po dtl
e nku a zotu )
, wsz ystkim o d j
e go obró bki
: ro dza
ju ,
wi
e rzc h nir o bo czy c
h: łó ż, sup o
rt ów
ko n ce nt r
a t
o rac htlen
u (wyk r
yw ając ilo ść war un ków i p aram etrów , a ta k żeo d
iprz yrz ąd ów o bró bko w yc h są w p ro-
w y
d y c han eg o pow ie
trz apr ze
z p
a cje n ta r
od za j
u m a t
e r
iału [
1 7].
ce
s ach o b rób ki skraw an iem pow o
d em
id e cy du j
ąc cz y sy
stem pow ini
en z m n ie j
-
C
h rop o wa tość p ow i er
zc hnip o w s
t
aje pow sta w a nia n i
e rów no ści. O bej
m ują
sz yć p rzep ływ po wi
e trza – u ła
t w iając
ww yn i
ku jedn ocz esn ego o ddzi
a ły w a
nia one sw y m za sięg iem całą l ub zna
c zn ą
w y
d e c h), r
e sp i
ratorach ii
n nych i nstr u-
wielu n i
ez al
eżn yc hc zyn ników ,
z a r
ó w
n o cz
ęść o b ro bi
o n e jp ow ierzc hn i
. Nie
ró w -
m en t a chm e d yczny c
h [1,29 ].
l
oso w ych ,jak i z d
e te r
m in ow a
n y ch [
8] .nośc ite ,n azy w a ne odch yłkam iksz
ta łtu
M i
k ro ka nały sąt akżen iez
b ędne w w ie lu C
h rop o wa tość m a w pły w, m . in.n a ipo łoże nia,c h a r
a k t
eryzu ją s i
ę tym , że
za sto s owa n ia ch ko me rcy
jny c
h. Z na jd u- wsp ółczyn nikt arci
a ,z uży ci
ep ow ierz
ch- i
ch od stęp je st w i
ęk s
zy od ods
t ęp u
ją n p . c
o ra z li
czn i
ej
s ze za s
to s
o w a n ia n
i tr
ąc ych , od po r
n o ść te r
m ic
z n ą, wy- fa
listośc i. W yn ik i
e m cykliczn yc h z
m i
a n
w se k t
o r
z e e nerge t
ycz nym .U żyw a s ię t
r
z y m ałość zm ęcz e
n i
o wąi tp.[3
3 ] . wza jem ne go p o łoże ni
a p rzed m iotuin a-
ich d o bu d o w y reakto rów mikro ka n a- rz
ęd zia , p ow o d o w any c
h zw yk l
e prz ez
N
a chro po wat ość w pływ a w i
e l
e cz
yn-
ło w y c h. Jes t o n na j
c
z ęściejzbu do w a n y dr
g a nia u kład u O U P N,jest po w st
a wa nie
n
ikó w , j
ak :pro cesy d ekoh ezj
i,o d ksz
t
ał-
z r
ó w nol
e g ły ch płyt
ek pok ry
ty c
h k at a- fa
listośc i, t
j. n ieró w nośc i po w i
e r
zc hni
c
en ia plastyczn e w str
e fi
e s
k ra w a
nia
li
z at o rem p o m iędzy kt ór
ym i w y
s tęp u je ch
a rak te ryzując y ch się o d stęp e
m nie-
itw o rzen i
a seg me n tów wióra, t
ar
cie
p rze p ływ. W p orówn a ni
u do s
ta n da r
- ró
w n o śc i zna cz nie więks zym ni
żc h ro-
p
o w ierzch nipr zyłoże nian arzędz ia opo-
d ow y ch r ea k torów są d użo m n iejsz e, pow a to ść, am n iejszym o d dłu gośc
i o d-
wierzc hnięo bro bion ą, t
ar ci
ew i
ó r a opo-
b ard z iejo p ła cal
n e, o si
ąg aj
ą w ięk sz e ci
nk a p o m i
aru fa l
istości o raz k s
zta
łt em
wierzc hnię ob rob i
o ną, bu dowa k r
ys
ta-
sz yb k ości m i
e szan i
a(p op r
z ezz więk sz e- zb
liżo n ym do s inu soi
d alne go . F
ali
sto ść
l
i
cz na m etal
i i
tp . P
o m i
ar, kontr
o la ch
ro-
n ie st o sun k u p ow ier
zch nid oob j
ęt o śc i)
, pow sta je w sku te k o d
d zi
a ływ a niadr
g ań,
p
o w a tości pow i
e r
zc h nim az a z a da
nie
sa m p r
o c
e s pro w adz
o n yjestw ba rd ziej za
ró w n o sw o b od n ych, jak iw ym u-
z
ap ew nienie s
p ełnie nia przez o
b r a bi
any
ko n tr o l
o w a n ych w ar
u n kac
h .M ik
r ore a k- sz
o n ych im o że by će f
e kte m n a k
łada nia
e
lem en t przew idzia nych przez k
on-
to ry d z
ieląs ięn a dwa typy:o po dło żu si
ęn a sieb i
e d rg a ń o różn y ch a
m plitu-
s
tru ktora f
u nkcji,n p .szc zel
n ośc i po
łą-
ce ra m i
czn ym l
u b o p odłożu m eta li
c z- dach , o kre s
ac h o raz p r
ze su nięci
a c
h fa-
n ym . W t a kim re
ak torze w y
s tęp u je zo
w ych [16 ]
. Prz yjm uj
e si
ę, że z mier
z on a
n ajcz ęśc i
e jp o łączeni
e w i
elu wa r
s tw , c o odch yłk a kw alif i
ku je si
ę j ak o f
ali
sto ść
p oz w al
a na ska l
ow an iepr odu k
c ji (p o- gdy sto s un ek od stępu m ięd zy c y
kli
cz nie
p rze z do kła d anie lu b zd ej
m o w a n ie pow ta rz ającym i sięn ieró w no ści
am i d o
o kre śl on ej licz by w a
rs tw). Dzi
ęk i ta kiej j
ego g łęb o kośc i m ieścis i
ęm iedzy5 0 :1
b ud o w ie pr z y zm ian
a c hpr odu k
c yjn yc h a1 0 00 :1 [30 ]
. W niektó rych źródła ch
n ie m a p ot rzeby pr ze
p roj
ek t
o w a n ia f
ali
st ość p rzyjm uje s
ię jak o z bióro kre-
re ak to r
a [25 ,3 1]. so
w o p o w t
a rza jąc ych się n ierówno ści
ch
a rak te ryzując y s i
ę tym , że st
o s
u n ek
Pr zyk ład ow ym zastoso wan i
em rea kt o-
odstęp u m i
ęd zy w ierzcho łkam inie
ró w -
ró w m i
k r
o ka n ałow yc
h jestsy s
tem og n iw
nośc id o i
ch w yso kości j
e st rów n
y co
p aliw o w ych poka za
n y na r
ys u
n ku 1,
naj
m ni ej 4 0
. W przeciw n ym p rz
ypa dk u
kt óre pr o
d u k u j
ąp rąd e l
ektryc
zn y w w y-
ni
eró w n ości s ą z ali
cz a
n e d o chr
o p o-
n iku u tl
e nia nia p al
iwa–n p.w od o
r u.
wato śc ip ow i
e r zch ni[ 1 2]. S k
ład
o w e
G az y o wys o kiejte mp erat
u rze prze p ły-R ys.1 .Pr
zykładzastos
o wa ni
am i
kr
okana łów st
ruk tu ry geo m etryczne jp o w i
erzch ni
w ają p rze z w arstw yn ier
ea guj
ąc e p o d-w o gniwach pa
li
w ow y
c h[ 3
2] pr
z ed sta w iono n a rysunku 3.

nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech 23
 M
E
T
R
OL
OG
I
A

R
A
A

R
B
S
B
S
R

R
y
s
.2
.
Wi
el
ko
śc
i
ch
ar
a
kt
er
y
zu
j
ąc
eo
b
r
ab
i
an
ep
o
wi
er
zc
h
ni
e:
a)
ch
ro
p
ow
a
t
ość,
b)
fa
l
is
t
ość,
c)
od
ch
y
łk
a
ks
z
t
ałt
u[
1
7]

a
) b
) t
o
d s
t
yk
o
wyc
hib
e
z
st
y
ko
wy
c
h,n
p.
o
pt
y
cz
ny
c
h.

P
om iary s
tyko we p
o le
gają nawy
zna-
c
zeniu l
icz
bow ychwa rt
ościpar
am
et
rów
p
rofi
lu chro
p ow a
tościlu b o
dwz
oro-
c
) wa
n i
u gow form i
eprofi
log r
a
m u
ozna-
d
)
n
ym powiększeni
u: pi
o no w
ymi po-
z
i
om y m [
23]
. Podcz
a sm i
er z
e
nia
na
stę-
p
uje styka
nie si
ęele
m e
ntów rob
o
czy
c h
n
arzęd zi
a l
ub prz
yr
z ąd
u z po
wi
er
zch-
n
ia
m im ie
rzon egoprze
d m io
t
u wmi
e j
-
s
cum i
e r
ze
n i
a .W ce
l
u p
rzep r
owa
dz
enia
p
om iaru metod ąst
y
k owąw y
kor
z
ys
tuje
e
)
s
i
ęig łę po
m iarowąo z
nan ej
geo
met
rii
,
p
rzesu waj
ącą s i
ę po p ow i
er
zc
h
niz e
s
ta
łą p ręd
k ości
ą,a p i
ono weje
jp
rze-
mi
esz czen
ia są pr
ze
k sz
tałcanen
asy
g -
n
ał e l
e k
tr
yczn y l
ub o
ptyc z
ny
.S
ygnał
t
enz ostaj
e w kompu te
rze wzmo
c
ni
on y
ipr
z etw o
rzon y n
a w art
o śc
il
ic
z
bow e
R
y
s.
3.El
eme
n
t
yt
op
o
gr
a
fi
ip
owi
er
zc
h ni
:a
)p
ow
i
er
zc
h
n i
a r
z
ecz
y
wi
s
ta,
b)p
o
wi
er
zc
h
ni
ano
m
i
na
ln
a
, z
adan ych pa r
am e
tr
ó w c
h ro
pow
at
ości
c
)
fa
l
is
to
ść +
c
h
ro
p
owa
t
o
ść,
d)f
a
li
s
tość,
e)c
h
ro
p
owa
t
ość [
2
4]
(
r
ys.4 n as
.26 )
.

I
s
tot
n
ym e
l
em e
nt
emka
żde
gopom
i
ar
u m
ożn
a w
y
ek
sp
o
no
w
ać j
ejs
kła
d
o w– P
e o
mi
arybe
zs
ty
k
owep
rz
epr
owa
d
za
si
ę
c
hr
op
o w
at
ośc
ij
es
top
er
acj
af
il
t
row
a
ni
a r
y
s.3
. b
e
zkont
ak
tuel
eme
nt
ów r
ob
o
cz
y
ch
o
cen
i
ane
go p
ro
fi
l
u,k
tó
rama n
ac
el
u p
r
z
yr
ząduz
pow
i
er
zc
hni
ami
pr
ze
d
mi
ot
u
wy
od
ręb
ni
eni
epos
zc
ze
gól
ny
chro
d
za
- P
omi
arm
ik
r
og
e
om
etr
iipowi
er
zciw
h
n mi
e j
s
cumie
r
ze
ni
a.P
omi
ar
yb
ez
s
ty
-
j
ówn
i
e r
ó
wnośc
i[
22
].
Dzi
ęk
it
ej
ope
r
ac
j
imożn
apr
z
ep
ro
w
ad
z
i
ćz apo
m o
cą m
e
- k
o
we mog
ą b
y
ć do
ko
nywa
nep
r
ze
z

24 nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech
M
E
T
R
OL
OG
I
A

k
ea
lma
wy
korzy
s
t
an
ienp
.met
ody opty
cz
ne
j,pn
eumat
y
cz
nej
,

r
i
nt
erf
ere
n
cy
j
ne
j,p
rz
e
kr
oj
u świ
etl
ne
go,r
zu
to
wani
asi
at
ek
p
eri
odyc
z
ny
chiin
ne
. Do po m
ia
ró
w ch
ropo
wat
ośc
i
p
ow i
er
zc
h
nime
t
oda
mio
ptyc
zn
y miu
ży
wan
e s
ą p
rz
yr
z
ądy
d
zi
ała
jąc
en
a z
as
ad
z
i
e ni
eni
s
zcząc
eg
o p
rz
ek
roj
ubad
ane
j
p
ow i
er
zc
h
ni
zap
omo
c
ąpr
omie
niświ
et
l
ny
ch.

C
h
r
op
o
wa
t
o
ść w
m
i
kr
oe
l
e
m e
n
t
ac
h

Wcza
si
eobr
ób
kiza
r
ówn
oma
kro
-j
akimikro
el
eme
nt
ów
p
owst
an
iech
ro
powa
to
śc
ipo
w
ie
rzc
hn
ij
es
t n i
eu
ni
kn
io
ne
.
I
s
tni
ej
ewi
el
er
odz
aj
ówme
t
odmi
kr
oo
bró
b
ki
,taki
chj
akE
DM
(
ob
rób
kael
ek
tr
oer
o
zy
jn
a)
,E
CM(o
br
óbk
ael
ek t
r
o-c
he
mi
cz
-
n
a)
,wyt
ra
wi
ani
e,
mi
kr
of
re
z
owa
ni
e.
Dok
ła
d
ność o
br
óbk
it
y
mi
me
to
dami
waha
si
ęod
0,
01
do5
μm[5
,18
,
27
, 28,
36]
.

O
ilepr
z
epły
w
y wmakr
ok
ana
łac
h c
hr
opo
waty
c
h z
os
ta
ły
b
a
rdz
o d
ob
rze
pozna
ne,
toi
chs
kal
ami
kr
oj
est
j
e s
z
cz
en
iedo
k
o
ńcazb
a
dana
.Poto
,ab
ypr
awi
dło
woz
apr
oj
ek
tow
aćmi
kr
o-
u
r
ząd
zen
i
ak o
n
i
ec zn
ej
es
tzi
de
ntyf
i
kow
ani
epr
a
w f
iz
yc
zn
ych
d
o
tyc
ząc
y
ch p
r
zepły
wupły
nui w
ymi
an
y c
ie
pła
w mi
kr
o-
g
e
o m
etr
i
iuwz
g
lędni
aj
ącme
tod
ęw y
ko
nan
iamik
r
ou
rz
ąd
ze-
n
i
a,c
o wi
ąże
się zok
r
eśl
en
ie
m st
ru
kt
ur
y g
e o
me
tr
y
cz
nej
p
o
w i
er
zc
hn
i m
i
kr
o ka
n
ałó
w [
10
,11]
.
P
rz
yro
zpatry
wa
n
iupr
zepływów(ma
kr
o l
ub m
i
kr
o) w
yko
-
r
zy
st
uj
esię b
ez
wy
m i
ar
ow ą l
i
cz
bę p
odob
ieńst
wa– l
i
cz
bę
R
eyn
ol
ds
a (Re
)
.O
kr
eśl
aona st
os
unek
si
łbe
zw ła
d
no
ścid
o s
i
ł
l
ep
ko
śc
i(dyss
yp
a
cj
i
).Po
zw alao
na o
kr
eśl
i
ć cha
r
ak
terpr
ze
-
p
ły
wu(l
am i
na
rn
yc
zytur
b ul
ent
ny
) o
r
az o
szaco
wa
ćg r
a
nic
ę
s
ta
te
c
znościd
an
e
gopr
zep
ły wu[
2,
4].

P
r
z
yk
ła
d
yb
a
da
ńm
i
k
roe
l
e
m e
n
t
ów

Z
j
awi
s
ka wmi
kr
osk
a
li
różni
ąsi
ęod
ty
ch
wod
po
wi
edn
i
ka
c h
m
ak
ro
skopo
wyc
h.B
ad
aniemek
spe
r
ym
en
t
al
ny
mi
nume
r
ycz-
n
y
m wpły
wuchr
op
o
watośc
inapr
z
ep
ły
wi
wym
i
anęc
i
epła
z
a
j
m u
jesi
ęwi
el
uba
d
ac
zy.
J
ed
n y
mizpie
rw s
z
yc
h b
adań e
ksp
er
yme
n taln
yc
hprz
epływu
wo
d y
w mi
kr
ok
a na
l
eby łe
ks
pe r
ymen
tMa
laiLiw199
9ro
ku [
21]
.
Z
bada
ne z
ost
ałyka
n
a łyośred
nic
yod50 d o2
54μm. Prz
y
c
hr
o p
owat
ośc
i wzg
l
ęd n
ejn apoz
io
mi
e 0,69÷3,
5.Ba
d ani
a
wy
k a
z
ały
,żed l
ast
ałe jo
bjęto
ści
owe
jw art
ośc
ipr
zep
ływ u
,
g
ra
d i
en
tci
śni
enia
by
łw i
ęks
z yn
iżpr
ze
wi
d yw a
ny
.Dl
ama ły
ch
wa
r t
o
ści
li
cz
by Re
yn
old s
aw yni
kie
ks
pe
ry
m ent
al
nes
ąw zgo
-
d
zi
e z pr
zew
id y
wa
n iami l
ite
r
atur
ow
ym i
. P
rz
y wi
ęk
s zy
ch
wa
r t
o
ści
ac
h R
e r
ó
żn
ic aje
st zn
acz
ni
ewiększa,
zwi
ęks
za si
ę
j
es
zcz
e b
ard
zi
e jw
ra
z z
zm nie
j
sza
ni
emsię śr
ed
ni
cykanału
.
Wpły
wnapr
ze
p ły
wz
a o b
ser
w owany
by
łt
a kżewr
azz
ezm ia
ną
ma
t e
r
ia
łu(
bad
a na
by
ła s
ta
lnier
dze
wnai
top i
ona
kr
zemi
o nka
)
o
ra
z j
ego
chr
op ow
at
o ści
ą[21].

Inn
eba d
a
n i
e pr
ze
pr
owadzo
no w 2
0
0 0r
oku w m i
kr
o kan
a-
łac
ho śr
e
d ni
cyhy
dr
aul
i
czne
jw zak
r
esi
eod 30do 344 μm.
Kan
ały z
o
s t
aływy
kona
ne zal
u min
i
um (
ch r
opow a
tość n
ie
prz
e
k r
acz
ała0,
5μm)or
azwaf
l
i kr
zemowy
ch (o
m aks
ym aln
ej
chr
o
p owa
tości2
0 n
m )
.Rel
at
yw nac
h r
o
pow at
ość n
ie prz
e-
kra
c
zała3
% ,li
c
zbaR
eyno
lds
azaw ie
r
ała
si
ęw z
akres
ieo d20
do4000.
B ada
niawyk
az
ałydużą z
g
o d
ność zt
eo r
i
ą (prz
e-
pły
wlami
narny
).
Dla
m i
kr
oka
nałów a
l
u m
in
iow y
chw y
ka zan
o,
żez
m ian
a cha
ra
kt
er
u pr
zep
ły
w u zl
a m
inarne
go nat urb
u-
len
t
ny wy
s t
ępuj
eju
ż p
rz
y Re= 15
00.Z
jaw i
s
ko wystąpi
ło

nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech 25
 M
E
T
R
OL
OG
I
A

j
es
zc
zepełn
eji
nte
r
pr
eta
cj
i ws
zys
t
ki
ch
G
ło
wi
ca O
p
r
ac
owa
ni
es
yg
n
ału K
o
mp
u
te
r
p
o
mi
ar
ow
a el
e
ktr
y
cz
neg
o a
spe
kt
ów za
ch
owan
iap
rze
pływ
u wmi
-
k
ro
sk
ali
.W mod
elo
wani
uprze
pły
wó
w
wt
ej
ska
liwy
ko
rz
yst
uj
esi
ęm.i
n.
m e
to
dy
n
umer
yc
zne,g
dyżo
bl
ic
zen
ioweuj
ęc
i
e,
mo
żebyć p
rz
ydat
nedozroz
umi
eni
a
p
ods
ta
w owe
gopr
obl
emuw mi
kro
s
ka
li
,
p
oni
ewa
ż m o
żl
i
w aj
estjedn
ocz
es
na
a
nal
i
za k
il
kaas
p e
kt
ów t
rudn
ychdo
u
chwy
ceni
a weks
pe
ryme
n c
ie
, w
sk
a-
R
y
s
.4
.
Za
sa
d
ap
o
mi
ar
us
t
yk
o
we
g
oS
GP
p
ow
i
er
zc
h
ni
[2
6]
z
uj
ącpr
zy t
y
m ki
er
un
ekdzi
ała
ń wz
a-

S
0
h h h
S P S P S P
(
a
) (
b
) (
c
)

h h
S P S P
(
d
) (
e
)

R
y
s
.5
.
Upr
o
sz
cz
o
ne
mo
d
el
ech
r
o
po
wa
t
o
śc
i[
1
9]

tr
o
c h ę w cz
eśn
iej
,ni
ż w m a kr
o skop o- watośc
inaw s półczy nn i
k tarci
a ipr
ze- kresie ob r
óbk ip ow i
er
zch n
im ik
r
o -
wy
m św i
eci
e.Aut
orz
y dos
zlid o w n
io s- wodzeni
eci
epła byłz na czący[13]. urząd ze
ńi mi
krok anałów.
ku
, że zj
aw i
s
k ot
om o
żna wyjaśn i
ćefe k-
Bar
dz or
o z
l
eg łe ba da ni
e li
ter
aturo
w e W l
itera
turz
ech ro pow a
to
ść pow i
erz
c
h -
te
m po wie
r
z c
hni
owym, gd yż jest t o
zos
tałop
rzep
r o wad z one w 2 0
13 ro
ku. ni najcz
ęści
ejm o d
elowana je
st zap
o -
sk
ute k w i
ęk
s z
ejc
hropowatości a l
um i
-
Głó
w ny
m cel
em b yło z bad anie
w pły
w u m ocąp rost
yc
h g eom et
ry
czn y
ch ksz
t
ał-
ni
um niżpró
b k
ikr
zemow e
j
,n a k
t óre
jn ie
chr
op o
wato
ści na w spółczyn n
i
k t
ar
cia tów ,n p
.trój
kątó w
, pro
st
o kąt
ów ,kw
a -
za
u w ażono ta
k s
zybki
ejzm i
an y t
y p u
ora
zk r
y
tycz
nąw arto ść l
ic
z byR e
ynold
sa. drató w, el
ip
s , t
rapez
ów [
19 , 3
5].
pr
ze pływu [
34]
.
Bada
n i
ezost
a ło o pa rte o 3
3 a r
tyk
uły Przykładyta
ki
e go uj
ęciapr
ze d
stawio
no
nauk
o we(w s um i
e zostało ze
b r
anych na rys.5 .W a r
tykul
e [19] auto
r
z y
W p raktyce
n i
eje
stm o
żli
w e uz y
s k
an ie
5569 d
anyc
h)d l
a prz epływ ów w mik
ro- sym uluj
ą prz
ep ły w w m i
krokanała
c
h ,
id
ea l
n i
e gła
dki
ejpowie
rzc
h ni c
iałas ta-
kan
ałac
h o r
ó żny ch chrop ow a
tości
ach gd z
ie c
hropo
w at o
ść modelowa naj
est
łe
go zarówno makr
o- ja
k i m i
kro
e le-
ści
an
k i
.Aut
orz y do szlid o w ni
osku,że za pom ocąt
rójkąt ó
w ,tr
apezów, p
ros
t
o -
men tów .Zg
o d
niezw i
e d
zą d o t
ycząc ą
je
śl
iw z
gl
ędna wy sok ość ch r
o p
ow at
ość kątów ,e
li
p s
.
mak r
o syst
em ó
w,gdy w z
ględ na c
hr o-
je
st< 1
% ,ma o
na n i
e wielkiwpływn a
po
w atość j
est mni
ej
szan iż 5 % , jej Ba danarela
ty
w n a chrop
ow ato
ść zaw
i
e -
współc
zy
nnik t a
rcia i krytyc
z n
ą li
cz
b ę
wpływ na wsp
ółc
zyn
n i
k t
a
r ci
a jestz n i
- rałasięw za
kr
e sie od2,5do1 5
% .
Z a
n
a -
Rey
no l
ds
a.Wa r t
ość 1 % została
z as
uge-
ko
m y [13,1 5
].W p r
zyp
a dku m i
kr o- li
zyw ynik
a ,
żech r o
po wat
ość wpływa
na
rowa
n aj
akopr óg roz różnieniagładk
ich
ka
n ałów ,wyni
kie
ksp
e r
yme ntal
n e in u- rozkładli
n i
iprąd u.Z wi
ększ
a si
ęw t
en
ichr
o p
ow a
ty
c h m ik rokan ałów.W r
ze-
meryc zne wyk
aza
ły,że c
h r
o po w a
to ść sposó btar
ci
ei ró żni
ceci
śni
eńp o mi
ęd
zy
czy
wist
yc
h za
s t o
so w an i
ac h nie
jestj
ed-
po
w i
e r
zch n
i ma z
nacząc
y w pływ n a w ej
ściem, aw yjści
em .Pr
zy dużej w
ar-
nak ła
two uz y
ska ć t ak gładką po-
pr
ze pływ iwymi
anęci
epła
. Na p r
z y
kła d tościchropowato ścimożeto p
ro wad
zić
wie
rzch
nięsp
e łn
iając ąt o kry
t e
r
ium [
7 ]
.
ek
sp erym en
t K
andl
i
karawyka zał,żed la do o de
rw a
ni
a p r
zepły
wu w pobl
i
żu
ru
r
k i ɸ0 ,
62m m owz
g l
ędn
e jw y s
o k
o ściD ost
ępny j
es
t j
uż liczn y zbi
ó rdanych ścia
n y iutwo
rz en i
u si
ęstrefr
ec yr
ku
l
a -
ch
ro po wato
ści0,
355
% wpływ c hropo - eks
pe r
yment
a lnych , jedn ak nie m a cyjnych.O d
er
w a ni
e prz
epływu ir
ec
yr-
ku l
acjatonaj
p raw dop o
dobn i
ejgłów
ne
przyczynyzwi
ęk s zonegowsp ó
łczynn
i
ka
tarci
a or
az s
padk u ci
śnie
ni
a.
Wmo
del
ow a
ni
uch
r
op
owat
ośc
iuży
wa
-
n
aje
s
tró
w ni
eżt
eo
r
ia
ps
eudol
os
o w
yc
h
l
i
cz
b[
20]
.I
n n
ypr
z
yk
ła
dwy
gene
ro
w a
ne
j
s
i
atk
is
łu
żące
j d
oob
l
i
cze
ń nu
m er
y
cz
-
n
ych
prz
epły
wuwmi
kr
ok
anal
ep r
z
ed
-
s
ta
wi
ono
na r
y
s.6
.
Wt
ym
pr
z
ypa
d
ku
c
hr
op
o wa
to
ść z
o
st
a
-
R
y
s
.6
.
Pr
zy
k
ła
d
si
at
ki
uży
t
e
jwm
o
d
e
lo
wa
n
i
umi
kr
ok
a
na
łu
ła
mo
de
l
owa
n
ar
ów
ni
eż j
ak
o pr
os
t
e

26 nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech
M
E
T
R
OL
OG
I
A

f
i
gu
ry
ge
om
e
tr
y
cz
ne
:t
r
ój
kąt
y
,pro
sto
kąt
y
,at
ak
że
j
ak
ozb
i
ór
p
s
eud
o
lo
so
w
yc
hp
unk
t
ów s
p
ełni
aj
ąc
ych
war
une
kr
o
zk
ła
d
u
n
or
ma
l
ne
go
(
sy
mu
lu
j
ąc
yc
hre
a
lnąpow
ier
z
ch
ni
ę)
.

Z
n
ac
z
en
i
ec
hr
o
po
wa
t
o
śc
iw
mi
k
rou
r
z
ąd
ze
n
i
ac
h

B
a
d a
n
iadoty
cząc
e c
hr
opo
wa t
o
śc
i
, s
padku c
iśn
i
eni
a o
raz
w
ymi
an
iec
i
e p
ła wm i
kro
ka
nała
c
hpomogły w
o p
r
aco
w a
n i
u
m
i
kro
wymi
enn
ikówc i
ep
ła
.J
e
d ny
mzpr
z
ykładówta
k
i
c h
mik
r o
-
w
ymi
en
ni
kó
w sąpul
sacy
jn
ec
hłod
ni
c
eru
row e
. D
oic
h
p r
od
ukcj
i
w
yko
r
zys
t
ywana j
es
t obr
ób
k
a u
l
tr
ad
źwi
ękow a
, p
o
zwal
aj
ąca
n
aza
c
howa
n i
uc i
en
k i
ej
war
s
tw y
kr
z
emun ażeb
rac
hgr
ubośc
i
4
5 .
μmWys
tęp
u j
ąrożnek
on
f
igur
ac
j
esz
er
o kośc
i
k a
n
ałó
w(naj
-
c
z
ęśc
i
ej
je
dn
a k
w g
ra
n i
ca
cho
d5 0
do
150
μm .

R
ur
o wec
hłodni
c
e p
u l
s
acy
j
nesą u
ży
wan
ew c
el
achkom
er-
c
y
jnyc
h(c
h ło
dze
ni
ek o
mpo
n e
n
tó we
le
kt
r
oni
c
zny
ch),
ja
kiw
c
el
ach m
ilit
ar
ny
ch (o
dpr
owa
d za
ni
e c
i
ep
łaz czu
jn
ik
ów
d
zi
ała
j
ący
ch napod
c z
er
wi
eń)
.W y
ko
rz
ys
t
ywan
e s
ą r
ówn
ie
ż
wast
ro
no
m i
idochło
dze
n
iadete
kt
or
ówas
tr
onomi
cz
nyc
h
(
t
ak
ichj
akt e
l
esk
opAta
cam
a).
Znal
az
łyz
a
st
os
owani
ew t
e
le-
s
k
op a
ch(
te l
es
ko
p J
amesa
W e
bb a
)
,gdz
i
eni
e j
es
t m
ożl
i
wa
w
ym i
an
apłynó
w k
ri
oge
nic
z
n y
c
h .

O
pi
s
ywan
ewym
i
e n
n
ik
ib
ardzomoc
n
oza
zn a
c
z y
ły
si
ęw h
i
st
or
ii
k
r
i
oge
ni
ki
:w19
8
4 r
o
kup
o z
w o
li
ły
os
i
ąg
nąć t
e
m pe
r
atu
rę1
05K,
n
at
omi
as
tda
ls
z
e u
sp
ra
w n
ieni
ako
ns
tr
ukcy
jneo
razzmi
an
a
m
ed
iumpo
zwo
l
iła
o
si
ąg
nąć t
e
m p
er
at
ur
ęo k
oło2
K.Ost
a
te
cz-
n
i
ech
ło
dni
c
e r
u
r o
w
eos
iągaj
ąsp
ra
wno
ść c
i
e p
ln
ą20%(p
rz
y
t
e
mper
at
ur
ze
80K)
[
9,2
7].
Inn y
m z
pr o
bl
e m
ów mikro św iatabyłostwo r
ze
n i
e ło
ży
sk
,
cha r
akte
r
yzuj
ącyc
h się m a łą w ar
tośc
ią o por
ó w ru
chu
.
Do kon
a n
ot e
go s
t
osuj
ąc m i
k rołożys
ka p
ow i
etrz
ne .
W t
ak
i
ch
łożysk
achw s
półp
r
acujące po wierzc
hnieoddzie
lo
n e sąci
en
-
ką w a
rst
wą gazu
.Przyo p r
a cow y
wanium od e
lu t
eg oty
pu
łożysk w
ym a
gane j
est bran i
e podu wagę efe
k t
ów ga
zu
roz r
ze
d z
o
ne go
, w
pływu śc i
śl i
w ości
ichropow a
tośc
i. Wyn
ik
i
po kaz
ały
,
że c
hrop
ow atość po w ier
zc
hn i
znacząc
o wp ływa
na
roz k
ła
d c
i
śn i
en
ia,
nośność, ro zkładpr
ędkościiwspółc z
y
nni
k
tarci
a.Wykaza
n ot
akże, że ef
e ktga
z urozrze
dzone goma
du żezna
czeni
e p
r
zy projekto w anium i
kr
ołożys
k im us
ib
yć
uw zgl
ędn
ianew zakr
esach p rzepły
wu z pośli
z
giem ipr
ze
-
pływ u
p r
z
ejśc
io
w e
go [
9 ,
2 7].

P
o
ds
u
mo
wa
n
i
e

O
b
serwo
w
an
y o
d w
i
el
u la
t p
ostęp wdz
i
ed
zi
ni
ete
ch
ni
ki
d
o
tycz
yw
i
el
uza
gad
n
i
eń, pocz
ynająco
dwy
twa
rz
an
iau
rz
ą-
d
z
eń p
ow
s
zec
hn
ego
użytku,k
ońc ząc
nan
ie
zwy
kl
epr
ec
y-
z
y
j
nychm
i
ni
at
ur
o
w y
c
hu kła
dac
h elekt
r
on
ic
z
ny
ch
,gdz
i
eba
r-
d
z
ow a
żn
a
j
est
do
kła
d
ność i
j
ako
ść powi
er
zc
h
ni
.
P
r
ze
d s
t
aw
io
newa
r
tyk
ul
eprz
y
kła
dyp
o
k a
zu
ją wa
żn
ą r
ol
ę
z
j
awis
k
to
wa
rz
ys
z
ąc
y
c h
prz
e
pły
w
o mp
ły
n
u i
wym i
an
ie
ci
ep
ła
,
a
zwła
s
zc
z
awko
n
te
kśc
i
epa
ram
e
t r
ó
w z
w
iąz
anychzo
b
rób
ką
p
o
w ie
r
zc
h
ni
wma
kr
o
- i
mik
r
osk
a
l
i.
M
ode
lep
rz
ep
ły
wowe
or
azdoty
cz
ąc
ewy
mia
n
yc
ie
płaoprac
o-
w
an
e is
pra
wd
zone
dl
a m a
kr
oka
n
ałó
w n
i
euwzgl
ęd ni
aj
ą
z
j
awi
ski
s
tot
ny
c
h wmi
kr
okana
ła
ch
,ar
óżn
i
caz
w i
ęk
sza si
ę
w
r
az z
e z
mni
ej
s
zan
i
em si
ę wy
mi
aru
cha
ra
kt
e
ryzuj
ącego
p
r
ze
pły
w,a c
hr
opo
wa
tość p
owi
er
zc
h
nij
es
tn aj
częśc
ie
j

nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech 27
 M
E
T
R
OL
OG
I
A

j
edn y
m z kl
ucz
owych p ar
a m e
tr
ów ex
peri
men
tso
n l
i
quidf
l
ow in ro
ught
ubes.O f
i
cy
na Wydawni
cz
a Pol
it
ec
hni
kiRze
-
wpływa
jąc
ych na e
fek
tywn ość pr
ac
y Bu
ll
eti
noft
heP
oli
shAca
dem y o
f S
ci
en
ces.szo
wsk
iej
,Rzes
zó
w 2
0 03
.
ur
ządze
n i
am i
kr
opr
ze
pływow ego. Te
ch
n i
ca
lS
ci
enc
es
,53(4
)(
200 5),
s.3
43
-34
9 .
25.Oh
adiM .
,Choo
. K
.,De
ssi
at
ou
n S.
,
14.Kan
dl
ika
rS.G .
:Hea
t Tra
n s
f
erand Cet
ege
n E.: Ne
xtG e
nera
ti
onMicr
o-
Li
terat
u r
a
Fl
ui
d Fl
ow i
nMinic
han
ne ls a
ndM i
cr
o -chan
nelHe a
t Exc
hanger
s
. Sp
ri
nger
,
ch
an n
el
s.
Els
ev
ie
r,201
4. 2013
.
1.
B i
ll
at
S.ii
n.:
M o
nol
it
hici
nteg r
ati
onof
mi
c ro
-c
h a
nn e
lo n di
sposab l
e fl
ow 15.Kha
dem M.i i
n.
:Nu m er
ica
lsi
mu -26.Pa
w l
usP.
:To
p o
graf
i
a po
wie
rz
chni
,
se
n so
rs for medi
cala pplicat
i
ons.la
ti
onofr
oughne
s s
eff
ec
t so nfl
owand pomi
ar
,anali
za
,odd
zia
ły
w a
ni
e.Of
i
c y
na
Se
n so
rsandAct
uat
ors
,14 5–146,200
7 he
at t
ra
nsf
erinm i
cr
och
a n ne
lsats
li
p -W y
dawni
cz
a Pol
i
tec
h n
ik
i R
ze
szo
wski
ej
,
s.
66 -
74
. fl
ow r
egi
me.I
ntern
ati
ona lCommuni
c -Rze
szó
w 20
0 5.
ti
on
s inHeatand Mas
s Tra
nsf
er
,36 ,
2.
B ło
ński
S.:Ana
li
zapr
zepływ utur
bu- 27.Ra
deba
u ghR
.:Dev
el
o p
mento
f t
he
200
8 ,
s.
69-7
7.
l
entne
go w m i
kr
oka
nale. Ro z
pra
wa Pul
seT
u b
e Ref
ri
ger
ato
rasanEff
i
cie
nt
do
k to
rs
ka,I
PPTP
AN,Wars
zaw a 200
9. 1 6. K
owal
sk
i M.: Me
tod yka wyb
oru andRe
lia
bl
e Cry
oco
o l
er
.Pr
oc.
Ins
t
itu
te
par
ametr
ów ch
ropowat
o ścid oopi
su ofRe
fr
i
g e
ra
t i
on
,96,
2000,s
.1
1-
29.
3.
B or
yc
zkoA .
:Me
todaan
a l
izyczęs
tot
l
i-
wości
ow e
jn i
eró
wnościp ow ier
zc
hnito
po g
ra
fi
ipowi
er
z c
hni
.Ro zpr
a w
a d
ok -28.R
ic
har
dJ.,
Demel
l
a y
erR.
,
M i
c
ro-
EDM-
to
czony
ch w di
ag
nozowan i
u uk
ład
u to
rs
k a
,Po
li
te
chni
kaW r
ocław s
k a
,Wro
c -m i
l
l
ingDev
e l
op
mentofnewmach
ini
ng
ob
r ób
ko we
g o
. Monografie N r42,ła
w2 0
05. tec
hnolog
y f
or m i
cr
o -
mach
inin
g.
Po
lite
ch
n i
kaGda
ńsk
a,Gdańsk2 003
. 1 7.
K r
awcz
ykM.:Metr
ol
o giai k
ont
ro
la Pro
cee
di
ngsofth
e C
I
R P
,6(2
013
),
s.
2 9
2-
ja
kośc
i,wy
dani
e VI
II
,Of
ic yna Wy
daw -296.
4. CengelY.A.
: Fl
uid M e chan
ic
s
Fu
n dam e
ntalsand App l
icati
ons.ni
cz
a P
ol
it
echn
ikiRze
szo w s
kie
j
, Rz
e -29.WangY -
H.ii
n.
: MEMS-
bas
ed g
as
McG r
aw-H
il
lEdu
cat
io
n,New Y
o r
k 2
014
. sz
ów 19
98. fl
ow s
ens
ors.Mi
cro
flu
idNano
fl
ui
d, 6
,
18
.LaiL
.J
.
,Zho
uH .
,Zh
u L
.M .:F
a b
r
ic
ati
on 2008
,s
.333-34
6.
5.
C huW.S
.iin
.:
Hybr
i
d mi
cro -
m ach
in
in
g
pr
o ce
ss
e s
. I
nter
nat
i
onalJ o
u rna
lo fofmic
ro
le
nsar
ra
yo ns
il
i
co
n sur
fac
eusi
ng 30.Wi
ecz
orowsk
iM.,Ce
ll
ar
yA.
,Chaj
da
Pr
ecis
i
on E
ngi
neer
i
ngandM anufact
ur
in
g el
ec
tro
che
m i
ca
lwetst
amp i
n gt
e c
hn
iqu
e .J.
:Nowe k
ieru
nkiw pomi
ar
achchr
o-
–Gree
nTec
hnol
ogy,
1(1
)(2014),s.7
5-
92.In
te
rnat
i
onal
Jou
rnalof
M a chi
neTo
ol
s & powat
ośc
ip o
wie
rzc
hni
.Pra
cena
ukowe
Manuf
act
ur
e,3
64,201
6,s
.4 42-
4 4
5. I
n s
ty
tu
tuTe
c hn
ol
ogi
iM a
szy
niAut
oma-
6.
C ot
taR.
M .,
Knup
p,D.
,N a
v e
ira-C
ott
a,
19. L
al
ega
niF.
, E
ff
ect
s o fdi
ff
er
en ttyz
ac
ji
P o
li
t
e c
hni
kiW r
oc
ławs
ki
ejz
. 24
,
C.
: Ana
lyt
i
calHeatandFlu i
d Flo
w i
n
ro
ug h
nes
s el
ement
s on fri
c
tio
n and 1999
.Zaga
d n
ie
ni
a i
nży
nie
ri
ipo
wie
rzc
h-
Mi
c ro
channelsand M icrosyst
ems.
pr
essu
re dr
op o fla
m ina r f
l
ow in niwob
róbc
e sk
ra
w a
nie
m ,s
.
213-
22
0 .
Sp
ringe
r,2
016.
mic
roch
anne
ls
.Inte
rn
ati
on alJou
rna
lo f31. Wodoła
żsk
iA .
: Mode
lo
wa ni
e
7.
D ai
B.ii
n.
:Ef
fec
tof
surf
ace r
o ughn
es
s Num e
ri
ca
l Me
thodsfor He a
t &Fl
uid syn
tez
y me t
ano
lu w m i
kr
or
eak
tor
ze
on l
iq
ui
d fr
i
cti
onandtra
n s
iti
o n c
ha
ra-Fl
ow,7(
28)2
018,s.
166
4-1 683. pły
to
wym .Pr
zeg
ląd E
le
ktr
ot
ec
hni
czny
,
ct
eris
t
ic
s i
n mic
ro-a
nd m i
n i
-
c han
nel
s,
20.
L uH.
,M.XuM .
,Gong L.
,DuanX.,40,
2014,
s.76-
79.
As
liedT
hermalE
ngi
nee
rin
g ,47,2014,
s.
28
3 -2
93. Cha
i J
.
C.:
,Ef
fe
ctsofsu
rf
a ce r
o u
ghne
s s32. www. f
uel
cel
lst
ore.
com/b
log-
inm i
cr
ochan
nelw i
th pa s
si
ve h
ea tsec
ti
on/c
onsi
der
a t
i
ons-
m i
cr
o-
ele
ctr
o-
8.D u
l-
Kor
zyńs
ka B
.:Obróbka skr
awa-tr
an
s f
ere
nhanc
em e
ntst
ru ctu
res
.In
ter-m e
ch
an
ica
l-
sys
te
m-f
ue
l-c
el
l
s [
d
atad
os
tępu
:
ni
em inarz
ędzi
a.Of
ic
yna W ydawni
cz
a nat
i
o n
alJour
nal o
f Hea t a
n dM a
s s17.
02
.2
021]
.
Po
li
tec
hnik
iRzes
zo
wski
ej
,Rzeszów 20
05.Tr
ansf
er
,14
8(20
20 )
.
33.www.wim2.
utp
.
e d
u.pl
/
dok
/I
ns
truk
-
9.FanY.i i
n.:R
ece
nt Appli
cati
onsof
21
.M al
aG.M.
,L
i.D.
:Fl
ow ch a
r
a c
t
eri
s
ti
c scje
-wy
kla
dy /
W8.
p d
f [dat
a do
st
ępu:
Ad
v an
ce
s i
nMic
roc
han
nel
He a
t E
x ch
ang
er
s
ofw a
teri
n mic
rotu
bes
. Int
ern
ati
on
a l17.
02.
2021
] .
an
d Mul
ti-
S
caleD
esi
gnOpt
imizati
on.
Heat
Jo
ur
n a
lofHeatandFl
ui
d Flo
w ,2(
20 )
Tr
a
n sf
er
Engi
neer
i
ng,
29,
2008,s.461-
474
. 34.XuB.iin
.:E
xperi
ment
ali
nv
es
tig
a-
19
99 ,
s.
142-
14
8.
ti
onoffl
ui
d f
ri
ct
i
o n
forl
iqu
idi
nmicr
o-
10
. Gad
-el
-HakM.
:TheFl
uid M ec
hani
c
s
22
.N o
rmaI
SO11562:
1996 :Geomet
r
ic
a lchan
nels
. Int
. Co
m m. Hea
t M a
ss
of Mic
rodevi
ce
s. J
ournalo f F
lu
id
s
pr
oducts
peci
f
ic
ati
ons(GP S)– Su
rf
ace Tra
ns
fe
r,27
, 2
000,s
.
1 1
65-1
176
.
En
g in
ee
rin
g,121,
1999
,s.5-
3 3.
te
xt
u r
e:P
rof
il
em et
hod– M etr
ol
og
ic
a l
35.Z
hangG.M.,
C h
enY.
,Sh
iM.:
Ef
fect
s
11
.G u
oL.ii
n.
:I
nfl
ue
nc
e of
w all
roughn
es
s ch
ar
a c
te
ri
st
ic
sofphas
e c
o rr
e c
t f
i
l
ter
s—
ofr
oughne
ssele
m e
ntso
n l
ami
nar
flow
mod e
l
sonfl
uidf
lo
w an
d heattrans
fe
ri
n Te
chni
ca
lCor
r
ige
ndum 1
.
and h
eatt r
ans
f
e rinm i
c
roc
han
n e
ls
.
microc
h a
nn el
s.Appli
e d Thermal
23.
N owi
cki
.B.
:Str
ukt
ur
a g e
ometr
yc
z -Chemi
c
a lE
n gi
ne
eri
ng a
nd P
roc
es
sin
g,
En
g i
ne
eri
ng,
84,2
015,
s.
399-408.
na
.C h
rop
owato
ść i
fa
li
st
o ść p
o w
ie
rz
ch -49,
2010s.
1 1
88-
1192.
12
. HebdaM .
,W a
chalA.:Tr
y bol
ogi
a.ni
.W N
T,War
sz
awa 19
91.
36.Z
ha
n gS
.J.
,T
oS.,
W a
ng S
.
J.
,Zh
uZ.W.
:
Wyd a
wn i
ct
w a Na
ukowo -
Tech ni
cz
ne,
24.Ocz
oś K.
,Li
u b
imov V.
: St
r
ukt
ura A r
evi
ew of s
ur
fac
e r
oughn
essgene
-
Warsz
awa1980.
ge
om et
ry
czn
a powie
rzc
h ni.P o
ds
tawy rat
i
on in ul
tr
a-
p r
e
c i
s
ion ma
chi
nin
g.
13
. Ka
ndli
ka
r S
.G.
:Rou
ghness eff
ec
tsatkl
as
y f
i
kacj
iz a
t l
as
em chara
kt
ery
s -I
n t
er
na
tio
nalJo
ur
n a
lofMac
hi
neTo
o l
s&
mi
c ro
sc
ale– reas
se
ssi
ng Nikura
dse
'
s ty
cz
n y
ch powi
erzc
hnik szt
ałt
owy
ch .M a
nuf
act
ur
e ,
91,
2 0
15,s
.76
-95
.

28 nr 1/2021 www.obrobkametalu.tech