Penger

ti
anI
dhaf
ah

Idhofahi
alahsalahsat
udari
tigaisi
m[kat
abenda]yangdij
er_
kan.Sebagai
manadidalam buku
Mat anal
-Ajurumiy
yahdan‘
I
mr it
hyyangdi
ter
jemahkanol
ehK.H.Moch.Anwar,
dit
erangkan
sebagaiberikut
:

‫ﻮﺽ‬
‫ﻔ‬‫ﻤﺨ‬
‫ﻠ‬‫ﻟ‬‫ﻊ‬
‫ﺑ‬‫ﺎ‬‫ﺗ‬
‫ﺔﻭ‬‫ﻓ‬
‫ﺎ‬‫ﺎﻻﺿ‬
‫ﻮ ﺽﺑ‬
‫ﻔ‬‫ﻣﺨ‬
‫ﺮﻑﻭ‬
‫ﻟﺤ‬‫ﺎ‬
‫ﺔﺑ‬‫ﻮﺿ‬
‫ﻔ‬‫ﻣﺨ‬:
‫ﻼﺔ‬
‫ﺎﺕﺛﺛ‬
‫ﻮﺿ‬‫ﻔ‬
‫ﻤﺨ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬

Laf
adz-
laf
adzy
angdi
-j
er-
kant
erdapatt
igamacam,
yai
tu:

Laf
adzy
angdi
-j
er-
kanol
ehhur
ufj
ar,
cont
oh:
ِ‫ﺼ‬
‫ﻞ‬ ْ‫ﻔ‬
َ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬‫ﻓﻲ‬
ِ

Laf
adzy
angdi
-j
er-
kandengani
dhof
ah,
cont
oh:‫ﺪ‬
ٍ
ْ
‫ﻳ‬َ‫ﺏ‬
‫ﺯ‬ُ‫ﺎ‬َ
‫ﺘ‬
ِ
‫ﻛ‬

Laf
adzy
angngi
kutl
afadzy
angdi
-j
er-
kan(
kar
enamenj
adi
na’
at,
athaf
,tauki
d,badal
),cont
oh:

na'
at:
ِ‫ﻴ‬
‫ﻢ‬ ‫ﺮﺣ‬
ّ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬ِ‫ﻤ‬
‫ﻦ‬ ‫ﺮﺣ‬
ّ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬ِ‫ﻢ ﷲ‬
ِ‫ﺑﺴ‬

at
haf
:‫ﺮ‬ِ
ْ‫ﺒ‬
‫ﺤ‬ َ
‫ﻟ‬‫ﺍ‬
َ‫ﻞ‬
‫ﻭ‬ ِ‫ﺒ‬
َ
َ‫ﻟ‬
‫ﺠ‬ ‫ﺍ‬
‫ﻟﻰ‬َ
‫ﺕﺇ‬
ُ‫ﺮ‬
َْ‫ﻧ‬
‫ﻈ‬َ

t
auki
d:ُ
‫ﻪ‬
ُ‫ﻔ‬
‫ﺴ‬ ْ
َ‫ﺪ‬
‫ﻧ‬ٌْ
‫ﻳ‬
َ‫ﺀ‬
‫ﺯ‬َ‫ﺎ‬
َ
‫ﺟ‬

Badal
:‫ﻴﻦ‬
ْ
‫ﻌ‬‫ﻤ‬‫ﺃﺟ‬
َ‫ﻴ‬
‫ﻦ‬ ْ
ِ
‫ﻤ‬ِ
‫ﻠ‬ْ‫ﻤ‬
‫ﺴ‬ُ‫ﻟ‬
‫ﺎ‬
‫ﺕﺑ‬
ُ‫ﺭ‬‫ﺮ‬
‫ﻣ‬

Kat
aNazhi
m:

“
yangmengej
erkani
simt
ersebut
Syar
at-
syar
atMudhafdanMudhaf‘
i
lai
h

di
dalam bukuMatanal-
Ajur
umi
yyahdan‘
I
mri
thyy
angdi
ter
jemahkanol
ehK.
H.Moch.Anwar
,
di
ter
angkansebagaiber
ikut
:

“
Syarat
nyamudhafmerupakanhendakny
at er
bebasdar
ialta’
ri
fdantanwin,
dankr
it
eri
any
a
mudhaf‘i
l
aihmer
upakanhendaknyamemi l
i
hantaraalt
a’r
ifdantanwi
n.”

Cont
oh:
ِ
‫ﻪ‬
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺏ‬ َ
‫ﺘ‬
ِ‫ﺕ‬
‫ﻛ‬ ُ‫ﺃ‬
‫ﺮ‬‫ﻗ‬

"
Say
amembacaKi
tabAl
l
ah[
Qur
'an]
"

ِ
‫ﺔ‬
َ
‫ﺒ‬َ
‫ﺘ‬ْ
‫ﻜ‬
َ
‫ﻤ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬
‫ﻓﻲ‬ِ‫ﻲ‬
ّ‫ﻠ‬
ٍِ
َ‫ﺏ‬
‫ﻋ‬ُ‫ﺎ‬‫ﺘ‬
‫ﻛ‬

"
Kit
ab(
mil
i
k)Al
idi
per
pust
akaan"

Ket
erangan:

Laf
adzy
angber
war
nabi
rui
alah‫ﺎﻑ‬
‫ﻣﻀ‬

Laf
adzy
angber
war
nahi
j
aui
alah‫ﻪ‬
‫ﻴ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬
‫ﺎﻑ‬‫ﻣﻀ‬

Perhatikankeduacont ohdiatas,Mudhofy angberwarnabiru,i

atidakmemi l
i
ki al
iflam dan
tanpat anwin,sedangkanunt ukcaramembacany a[kedudukani'r
obnya]adalaht ergantungkat
a
sebelumny aat aut ergantungkedudukanmudhoft er
sebutdalam kali
mat .contohpadakal imat
pertama, kata‫ﺏ‬
َ‫ﺎ‬ َ
‫ﺘ‬ِ,
‫ﻛ‬ mudhoft er
sebutdibacanashobdengant andanyayaitufathah, kar
enaia
menj adimaf '
ul bih,sedangkanpadacont ohkeduakat a‫ﺏ‬
ُ‫ﺎ‬‫ﺘ‬‫ﻛ‬, mudhoft ersebutdibacar of
a'
dengant andany adhommahi adibacarofa'karenaiamenjadimubt ada'
.

Al-
UstadzAunurRof i
qI bnGhuf r
anmenj el
askandalam bukunya“Ri
ngkasanKai dah-
kaidah
BahasaAr ab”,
bahwai dhof ahialahsusunanduaat aulebi
hisi
my angmeny ebabkanisi
m kedua
harusdibacajarsebabdi sambungdengani si
m sebelumnya.Isi
my angter
letakdiawal kata
di
namakan“ ‫ﺎﻑ‬‫ﻤﻀ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬“
,di-
i’r
abi sesuaidenganletaknyadalam j
umlah(kal
imat),
dapatrafa’,nashab,
danjer.disampingitu,sedangkankat akeduadi namakan"‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﻟ‬
‫ﺎﻑﺇ‬‫ﻣﻀ‬
ُ"yanghar usdi
bacaj ar
.

AdapunAkhmadMunawar i
dalam bukunya“Bel
ajarCepatTat
aBahasaAr
ab”punmenj
elaskan,
I
dhofahial
ahpenyandar
ansebuahkatakepadakatalainny
asehi
nggamemuncul
kanpengert
ian
yanglebi
hspesi
fi
k.

Defisi
-definisidiat
askitadapatmenyimpulkanbahwai dhofahi alahsuatususunanduaatau
l
ebihisimy angkat akeduany a(
‫ﻪ‬‫ﻴ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬‫ﺎﻑ‬‫ﻤﻀ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬)harusdibacajarsebabdi sambungat audi
sandarkan
dengankal imatisim sebel
umnya( ‫ﺎﻑ‬
‫ﻤﻀ‬ ‫ﻟ‬
‫ﺍ‬
),sehinggamemuncul kanpenger t
ianyanglebi
h
spesif
ik.Jadi didal
am idhofahter
sebutter
dapatsebuahsusunany ai
turangkai
anmudhaf
(kal
imaty angdi sambung)danmudhaf‘ il
aih(kal
imatyangmeny ambung).

Cont
oh:

Jal
any
angl
urus‫ﻢ‬
ِ‫ﻴ‬
ْ
ِ
‫ﻘ‬َ
‫ﺘ‬ْ‫ﻤ‬
‫ﺴ‬ُ‫ﻟ‬
‫ﺍ‬ُ‫ﺍ‬
‫ﻁ‬ َ
‫ﺮ‬
ِ
‫ﺻ‬
ُ‫ﺍ‬
‫ﻁ‬ َ
‫ﺮ‬
ِ menj
‫ﺻ‬ adi
Mudhof[
ٌ‫ﺎ‬
‫ﻑ‬ َ‫ﻣ‬
‫ﻀ‬ُ]
,dan‫ﻢ‬
ِ‫ﻴ‬
ْ
ِ
‫ﻘ‬َ
‫ﺘ‬ْ‫ﻤ‬
‫ﺴ‬ُ‫ﻟ‬
‫ﺍ‬menj
adi
MudhofI
lai
h[ِ
‫ﻪ‬
ْ
‫ﻴ‬َ
‫ﻟ‬‫ﻑﺇ‬
ٌ‫ﺎ‬َ‫ﻣ‬
‫ﻀ‬ُ]

Perhatikanmudhofdi atas[ُ‫ﺍ‬
‫ﻁ‬ َ
‫ﺮ‬
ِ]
‫ﺻ‬ ,i
aberharokatdhommaht anpatanwindanal i
flam,karena
keti
kasuat ui si
m[ katabenda]menj adimudhofmakat anwinnyaharusdi
buangdant i
dakboleh
menggunakanal iflam.Sedangkanmudhofi l
aihnyaadalah[ِ‫ﻴ‬
‫ﻢ‬ْ
ِ
‫ﻘ‬َ
‫ﺘ‬ْ‫ﻤ‬
‫ﺴ‬ُ‫ﻟ‬
‫ﺍ‬
],kat
at er
sebutberharokat
kasroh, kar
enasudahmenj adiaturanil
muNahwudal am babi'
robbahwasemuai si
my ang
menj adi Mudhofilaihmakaiahar usdibacajar[
danpadacont ohdiatastandajarnyaadalah
harokatkasr oh].

Sy
arat
-sy
aratMudhafdanMudhaf

‘i
lai
hdidalam bukuMat anal-
Ajur
umi y
yahdan‘
I
mri
thyy
angdi
ter
jemahkanol
ehK.
H.Moch.
Anwar,
diterangkansebagaiberi
kut:

“
Syarat
nyamudhafmerupakanhendakny
at er
bebasdar
ialta’
ri
fdantanwin,
dankr
it
eri
any
a
mudhaf‘i
l
aihmer
upakanhendaknyamemi l
i
hantaraalt
a’r
ifdantanwi
n.”

Cont
oh:

ِ
‫ﻪ‬
َ
ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬َ‫ﺎ‬
‫ﺏ‬ َ
‫ﺘ‬
ِ‫ﺕ‬
‫ﻛ‬ ُ‫ﺃ‬
‫ﺮ‬‫ﻗ‬

"
Say
amembacaKi
tabAl
l
ah[
Qur
'an]
"

ِ
‫ﺔ‬
َ
‫ﺒ‬َ
‫ﺘ‬ْ
‫ﻜ‬
َ
‫ﻤ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬
‫ﻓﻲ‬ِ‫ﻲ‬
ّ‫ﻠ‬
ٍِ
َ‫ﺏ‬
‫ﻋ‬ُ‫ﺎ‬‫ﺘ‬
‫ﻛ‬

"
Kit
ab(
mil
i
k)Al
idi
per
pust
akaan"

Ket
erangan:

Laf
adzy
angber
war
nabi
rui
alah‫ﺎﻑ‬
‫ﻣﻀ‬

Laf
adzy
angber
war
nahi
j
aui
alah‫ﻪ‬
‫ﻴ‬‫ﻟ‬‫ﺍ‬
‫ﺎﻑ‬‫ﻣﻀ‬

Perhatikankeduacont ohdiatas,Mudhofyangberwarnabiru,i
atidakmemi l
i
ki al
iflam dan
tanpat anwin,sedangkanunt ukcaramembacany a[kedudukani'r
obnya]adalaht ergantungkat
a
sebelumny aat autergantungkedudukanmudhoftersebutdalam kali
mat .contohpadakal imat
pertama, kata‫ﺏ‬
َ‫ﺎ‬ َ
‫ﺘ‬
ِ,
‫ﻛ‬ mudhoft er
sebutdi
bacanashobdengant andanyayaitufathah, kar
enaia
menj adimaf '
ul bi
h,sedangkanpadacontohkeduakat a‫ﺏ‬
ُ‫ﺎ‬‫ﺘ‬‫ﻛ‬, mudhoft ersebutdibacar of
a'
dengant
andany
adhommahi
adi
bacar
ofa'
kar
enai
amenj
adi
mubt
ada'
.

Macam-
macam Mudhof‘
i
lai
h

Syai
khSyaraf
fuddi
nYahyaal
-I
mrit
hiymeny atakandalam ki
tabny
a“al
-I
mri
thi
y”y
ang
di
ter
jemahkanolehahmadsunar
to,sebagaiberikut
:

Mudhaf‘
i
lai
hit
udi
pecahmenj
adi
tiga,
yai
tu:

Aday
angmenakdi
rkanma’
nany
afi
i
.

Aday
angmenakdi
rkanma’
nany
alaam.

Aday
angmenakdi
rkanma’
nany
ami
n.

Maksudny
ayai
tu,
Maknadar
iMudhofi
l
aihi
tubi
sadi
takdi
rkanmenj
adi
tigabagi
an,
yai
tu:

Mudhofi
l
aiht
ersebutber
maknaf
ii
/‫ﻓﻲ‬
ِ[
di/
ket
erangant
empatat
auwakt
u],
cont
oh:

ِ‫ﻴ‬
‫ﻞ‬ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬ُ
‫ﺮ‬‫ﻜ‬
‫(ﻣ‬t
ipuday
amal
am)

at
auj
i
kadi
art
ikansecar
agambl
angmenj
adi
:

ِ‫ﻴ‬
‫ﻞ‬ّ
‫ﻠ‬‫ﻟ‬
‫ﺍ‬‫ﺮﻓﻲ‬
ٌ
‫ﻜ‬‫(ﻣ‬
ti
puday
adi
mal
am har
i)
.

Mudhofi
l
aiht
ersebutber
maknal
aam [
ِ/kepuny
‫ﻝ‬ aan/
mil
i
k],
cont
oh:

ّ‫ﻠ‬
ٍ
‫ﻲ‬ِ
َ‫ﺪ‬
‫ﻋ‬ُ‫ﺒ‬
‫(ﻋ‬hambany
aAl
i
)
at
auj
i
kadi
art
ikansecar
agambl
angmenj
adi
:

ّ‫ﻠ‬
ٍ
‫ﻲ‬ِ
َ
‫ﻌ‬ِ
‫ﻟ‬ٌ
‫ﺪ‬
‫ﺒ‬‫(ﻋ‬
hambakepuny
aan[
mil
i
k]Al
i
).

Mudhofi
l
aiht
ersebutber
maknami
n/‫ﻣ‬
ِْ[
‫ﻦ‬ dar
i]
,cont
oh:

ٍ
ّ
‫ﺰ‬
‫ﺏﺧ‬ُ‫ﻮ‬
‫(ﺛ‬baj
usut
ra)

at
auj
i
kadi
art
ikansecar
agambl
angmenj
adi
:

)‫ﺧ‬
ٍ ‫ﺏﻣﻦ‬
ّ
‫ﺰ‬ ٌ‫ﻮ‬‫ﺛ‬baj
udar
isut
ra(