De te liet notitia vi COLLATIO I. Pracmittitur tractatio de gratia secundum eius ortum, usumn et fructum. Scuwanwen. — fntroductio, numero 1. 2.— Divisio argunenti, 3. — Pars |. De gratiae ortw. Descendit desursum, b. — Et quidem per Verbion incarnatum, crucifizum et inspiratum, %-7. — Requi- vritur dispositio ail eum et horror peceati, 8. — Pars H. De usm gratine, Debet esse fidelis ait Deum , 9. 10. — Viritis in se, 11. — Liberalis in proximwn, 12. — Pars IIL De fructn gratiae, Aste est tripler, 13. — Primus est remissio peceatorum, 14, — Sccundus, plenitudo iustitiae, V3.— Ter- ius, assecutio eatituiinis acternae, \G.— Hine est triple gratia cum seplem septenariis, 17.18 { Hortanur vos, 1 in eacnen gratian Det Iuotncn. recipiatis *. — Diffuse est gratia in lubits tuis, prom Plerea benedirit te Deus in actermun, Verdun se um nostrum le Psilmo ex. Praemittitur enit jmntur haee verba — Specio~ sus forma prae filis homiman; et subsequitar: Sales tua, Dens, in sueculune saceuli ete. Loquitur go de Christo, qui est Lenedictus, in quo heoedi- ‘cuntur omnes gentes terrae. dn seine tuo benedi- contr ones gertes, dictum est Abrahae*; et qui Christus est Verbue, per quod omnia benedieunti et qui benedicitur de Deo Patre beaedicitur de Chri sto: ideo onmia per Cristom benedicuntur. 2 Dicitur in Ecclesiaste *: Verba ovis sapientis gratia. Verwin est quod seribitur in foanne: Lex pes Moysen data est, gratia vero et veritas per Chri- ‘stun facta est, AM salutem dno stot necessaria, sc et exercitatiovirtutis. Notitia veritatis habetur per Legem, sed exercitatio virtutis abetur per gratiam, « Virtus est bona qualitas rmentis, qua reete vivitur, qua nemo male ntitur, «quan nobis operatur», Lex se habet ad igratiam, sient virts apprebensiva ad! motivam, et sicut instromentam al virtutem operativam. Esto, quod avis haberet aspectam ad videodim eaetum et non haberet virtutem in alis, non posset yolare nec ibi pertingore. Sic, quantumenmque glorietnr Tudaeus Lege, ex quo est sine gratia, nihil est. Artiex., ‘quando habet instrumentom., per quoll operator, nisi uabeat virtutem operativam in manibus, nib ori potest facere. Tudaee perfde, Legem habes in mann, sed nisi lsbeas virtutem operativam, frustra putas, te Legem habere. Meo per Legem nemo salvatur,, hist aust gratia, EL sie patet, quod molto excellen- tior est gratia Dei quam ips Lex. — Alias dixi vobis de lege decal grat is necessaria est nobis gratia quam Lex; ad quam gratian fractuose recipiendam horta- tur nos mater Eeclesia et Apostolus Paulus, principio rogabimus Domiaum, ut verba nostra gra- tiae desérviaat, et intentio mentis nostrae, si gra- tiam habeat, eorroboretur in vevbis, ut possimus liquid dicere, quod sit ad Dei landem et salutem, animarum nosteart 3. Hortamur vos® ete, Apostolus Paulus in isto bevi verbo exeitat nos al divinam gratiam susci= piendan, al susceptam eustodiendam et ad gratiam susceptam et custoditam ultiplicaudam. Hortatur mos, ne ia cacuum gratiam Dei accipiamys, se fruetuose cam revipiamus: ergo vult dicere, “quod simus prompt ad gratiam Dei suscipiendam, eusto- dlendan et rmuttiplicaman. Ut antem ista exbortatio in nobis impleri possi, tria occurrunt nobis sideranda: primo, quis sit gratiae ortus; secundo,, quis sit gratiae re; et tertio, quis Sit gratiae fructus. Nolo hist ploniori ero, ut quilibet caper possit. 4, Primo dieo: si consideremms gratite ortum., Px !.te quaero, quid sit originale prineipinm gratise. Certam *™ est, quod gratia est datum optinn et donum per= fectum, desursurn descendens a Patre luminun. Fa- ‘io argumentum ex Canoniea facobi ?. Pono maiorem universalem alfirmativam sie: Omne dation optimum. et onine onium perfectum desursum est, descen: * bps. Il Cor 6, 1: Adiuvantes autem exhortamar, ne ee Seq. locus Ps. 66, 8, ubi etiam dito: Specosus forma ee ey Ts Sedes tea ‘ete, quae verbo secundum Bebe. 1, 8 eferunur a Chr, ium Del, *Gen, 22, 18. e 96, 6, — Quse sequnntr extibertur sermonis genere ob omissionem plurium sais abrupt, Mem, ries accor [2,28 Sax ces oan 1, we" defame, quae est secundum August, cl 1. os Mager! XXVK 5, Comme 0 * Vile jira opascalum de Decem Pracceps, — Uiina log propos In A brevis contatitur. Epis th Cor. 6, 4. Vide supra nota 1. * Gop. 1h. 0, quo po SotaSousa 438 dens’ a Patre tuminum , apn quem non est trans- ‘mutatio nec vicisstudinis obumbratio;. sed gratia, tf ostendam in sequentibus, est detam optimim et lon perfectam — totum, quod dicam, volo ordi- tare ad probandum istam assumtam — sed si gratia est datum optimam et dooum perfectum ergo est desarsum descendens a Patre tuminntn. 8. Sad qua vin descendit gratia in homines? Quaerit Tob dicens *: Per quam via spargitur ls, ef dividitur aestus super terran? Resporwleo ef ico, quod gratia descent super rmentes ratio- tales per Verbum inoarnadum, por Verbum erneifi- rezum et per Verbumn inspiratum. — Probati. Dicitur in Canoniea lacobi: Voluntarie genuit nos Yerbo veritatis, ut simus initivm aliquod creature eius. er Verbum inearnatum descendit ad nos copia gra- tiarum; unde in loanne: De plenitudine eins nos omnes accepinns of gratin pro gratia. Certum est, quod originale principium, quod est Deus, quando ereavit hominem ai imaginem et similitudi- ‘vem snam in statu innocentise, ita propinquum crea- vit illum sibi, ut per Verbum increattne informabi- lis esset homo ad gratian. Postquam vero homo lapsus est per peceatum, proviit divina sipientia mo- «lam condescensionis per Verbum incurnatum, per ‘quod homo adaptaretur ad gratia. Et quia istud Tactuxn est in utero Virginis gloriosae, ideo dictum ‘st ei: Ave, gratia plena, Dominus tecum*; et Apostolus Paulus suadet volentibus gratiam obtinere , tut accedant ad thronuin gratiae, id est ad Virginem sloriosam. Adeumus, inquit, eum fiducia aut thronuen yratiae eius. — Sic ergo prima facie oecurrit uot Prd origivatio gratiae in nobis, ‘earnatum, O sotelicissimit 4h igratiam habere non possunt. 6. Secundo, descendit gratia in n0s per Verbnm erucifizwm, Non solum eranwns. inepti ad gratiam snscipiendam propler ignorantiam divinorum praece- plorum, immo etiam propter infirmitatem nostram et iimpotentiam et conenpiscentiam terrenorum: ideo vo- luit Dominns povere fuleimenta. Ut sanaret languores nostros, descendit in nos per Verbum crucifirwm, Ende Apostolus ad Ephesios+: Deus, qui dives est in misericordia, propter nimiam caritatem suam, qua dilerit nos; cum essemus mortui peccatis, convivifieavit nos Christo, cuius gratia saloati joe fit per Verbum i ‘goorant istud initia So. locus eat foam, 1,18. Subinde re ams horinem a imaginem et smite 2.9.1.2. "Lue. 4, 2%. — Hebe. 6, 16: Adeamas ergo eum cla ad carom gratne, u miseries conseqaanur ot gaan invenianws in auxio opportino. Dainde allezatar Wi Cor 4, 3 Pater misercoriarwm. — Subinde omcimes.tropositonem, ‘guns mas imate pos in A rept, sf in Boni DE DONIS SPIRITCS S. COLLATIO I. cestis. Nos sumus vivilicati Christo per Christa, quia Christas de morte triumphavit; unde non potuit ipsum mors absorbere, immo fons vitae absorbuit mortem, secundum quod dictum est®: Fro mors tua, 0 mors. Alter sanari et salvari non potwien Code Apostolns ad Galatas: Non abiieio gratiam Dei; si cnim per Legem iustitia, ergo gratis Chri- stus mortuns est; mortaus antem est Christus, ut ‘mortnos resuscitaret ad susceptionem vitae et gra- tise: ergo influitur nobis gratia per Verbum inear~ ‘matum et per Verbum crucifirum. — Et beata Virgo oe Viegas. suscepit istud Verbamn plentem gratia; et egressus est fluvins gratiarum de eins latere, quiThabet efli- caciam pps sanatili 7. Tertio oritur gratia in nobis per Verbom inspiratum. Quantnmenmque Devs misit Fi swum ia carnem , nish eredas ipsam crucifix, toon habebis gratian. Unde Apostolns ad Titum: Non ex operibus iustitiae, quae fecimus mos, sed secine dum misericordiam suam saloos mos fecit per la- vacrum regenerationis et renovationis Spiritus sancti, quem effudit abunde in nos per lesum Christm, Saleatorem nostrum. Carisstit Spiritus sanetns est, qui est dator gratiarum et amor pro- cadens a Patre et Filio, Quidquid igitur agat Pater et patitur Filius, sine saneto nihil est. Ipse nim inngit nos Pari et Fili. Unde Apostolus *: Gra- tia Domini nostri lesu Christi, quantum a secan- dum, et eariias Dei, quantum ad primum, et com- munioatio Spiritus sancti, quantum ad tertinm, sit um omnibus vobis. Amen. 8.1 lis Prineipit et Doni Spiritus sancti, dispone te ad | gratiam. Unde igitur oritur gratia Dico, quod oritur 4 Patre Inminum. per Verborh incarnatam, per Ver- bom erveltixum et per Yerbum snspiratum, Ne influentia, quae a Deo inearnato habet Multum bene deberet eustodiriista gratia; sed per= dis eam per pecestom. Quomodo ansus esses intro- ducere in domum tua meretrieem, quae totum 2 asgortart, quid Dares? Digs temporal; rmulto plus deberes diligere gratia. gus est vita aolerna, per peeatum fit se dignam morte aeterna. Talis maltum debet puniei, Unde \po- stolus ad Hebraeos®: Irritam quis faciens Legem Moysi sine ulla misericordia duobus aut tribus Uestibus moritur, Quanto magis putatis deteriora amereri supplicia, qui Filiwm Dei conculeaverit et + Gap. 2, 4. et 5. Pro Chriato Vulgate in Christ. — Paulo. superias respciar kal 52, 42 Vere languores noweos ince alt ee. Cit. Brevilog. pe Me. 5; ubi de gnorantia ee, # Osee 13, 16. — Seq. loons et Gal 2, 24. oan. 1,18: Verbom.. pent groliae. Gok 6, 6, — Seq locus ext TH. 3, 57. 4 Epis Cor. 18, 13.— Verba ineraata quantum ad. supplevimas x Hone Sopp, Mol. 421. * Cap. 10, 28. et 9, ots ium is ur, si vis habere amorem Fil et origina- Rage caeDE DON! sanguinem testamenti pollutun duzerit, in quo sanctificatus est, et Spiritui grative contemetiam eto. fecerit? Si homo peceat, Filiun Dei conculeat. — De- cenit gitar gratia Dei ad nos per Verbum incar- natu, per Verbum erucfixin et per Vertu inspi- atu, Ita noblissimam iouentian impognat hoo Der peceatum. Pro omnibus rebus de mano non deberet homo eommitere peccatum. Now sine cansa oluit Deus tentari. Dicitur in Ecclesiastico *: Quast 4 facie colubri fuge peccatum. Coluber elfoudens ita peecatum oecilitvitum grate = Patet modo, quis sit gratiae ortus. 9. Videamus, quis sit grate uss. Intelligere Remtive debetis, quod asus gratiae est all hor, quod) nos da- Ferm cat in profectum ; ad hoe autem requiritur, quod itil" ysus gratia sit fielie respectu Dei, viriis in se et liberatis in proximam. — Prima, dio, debet ana at gratine esse felis respect. Dei. Unde Apostolus*: Cum autera complacuit ef qui me segregavit ex utero matris mene et vocavit per gratian suai, conti- nwo non aoquieui arnt et sanguini. Fidelis est qui donum, quod accipit pro alio, non diminuit. Sed quando quieris aliquid prineipalius Deo, non es fides. Meo dicit Apostolus: Non acguievi carni et sanguini, il est, non quaesivi earnalem gloriam, Se sed solum divinam. Sapientes in perspectiva. dicunt, 1 si radins perpendiculariter cadat super corpus tersum et politam ; netesse est, quod per eandem viam repercutiatur, Infuxus grative est sicut radius perpendicularis; dico de gratia gratum faciente, quia tralia gratis data est sicut radius incidentiae esse est igitur, quod qui gratiam Dei vere suscipit, quod gloriam Deo reddat. Unde si ad gloriam tam Dractieas, nihil melins est ti, Super illud Becle- siastae*:"Ad locum, unde exeunt flumnina,, rever- funtur; dit Bernardas, quod « origo fontinm mare est, virtutuin et scientiarum origo est Christus» igitur: Ad locum, unde exeunt flumina , tix Ticet gratiarum, revertuntur, ut ilerum fluant. Sicut enim fons ‘non habet durationem, nisi abeat continnam coniunetionem cum sua origine, nec etiam lux; sic gratia Spiritus saneti_non potest vigere in anima nist per reversionem eius in ipsius originale umn, 40, Istam reversionem et coniunetionem seryat ESSERE humiitas, et dissolvit superbia. Unde in Canoniea SLO lacobi: Deus superbis resist, humiilibus auten dat gratiam. EX quae est ratio? Quis est humilis? * Cap. 21, 25 Quasi fuge peceata, — De tentatione ts Nath. 4, 1. Sea GL 4,15, ef 46. Vulgo plore aut, 2 Cap. 1, 7. — Sententa Bernard babeiar Ser, 13, in antic, ne * cap. by 6 © Cop. 3, 20; Quanlo.. omnibus et caram Deo invenes sratiam, Deut. 32, 27. + op. 13,9. COLLATIO I. rs) Certe, qui omnia bona, quae habet,attribuit suo ori gia principio; sed superbusattribuit omnia sibi ips Humitis cootinuatur eum sua origine, sed suporbus eit: boc non aecepi a te. Et ideo lucifer factus est obscurus, quia recessit a sue origi principio ; sot Christus’ reduxit se in suum originale principium per bumilitatem, et ideo clarus it. — Propler hoe dicitue in Erclesistico *: Quanto tora. magnus es, familia te in omnibus. Es archiepi- scopus vel episeopus; vis nvenire gratia ? Mumitia Aller sums latrones, nisi nos. humiliamus. Si rex ditasset aliquem, et ile non yellet recoguoseere, se recepisse bona ab ipso; esset multum infidelis et deberet lapidari, Videmus aliquos exaltatos per Deum, qui amen erigunt se contra Deum, dicentes: Manus nostra excelsa, et Deus non fecit omnia haee Tales et terram viventinm perdunt et gratiam Spi- ritus san 41. Secunda differentia usus.gratiae est, qu bet esse virilis in se Vode Apostolus aallebraeos?: Optimoxm est gratia stabitire cor, non dicit ven- teem. Aliis temporibus Iaborastis ‘ad stabiliendum corpora vestra. Qui vult habere brachia fortia, opor- tet, quod exerceat se ail opera fortia. Similiter, qui ‘yult habere gratiam stabilientem, oportet, quod exer- ceat se in operibus virtutum. Apostolus®, quando dixit: Gratia Dei sum id quod sum; subst: Abundan- ius omnibus taboravi. Ergo landas. te, Apostole? Non; unite subdit: Non ego, sed gratia. Dei me- ‘cum. Nobile exernplam est, quod aliqui cognoscant virtutem suam et non superbiant de ea. Quam vir- most agunt aliqui cum gratia Spiritus sanctit — ‘Samson eapillatns fortissimus fut; ibatforttud cius Hep. super naturan, Et quare erat fortitudo eius in septem ‘apillis®? Dico, quod septem capills signiicatur se- piiformis gratia Spiritus sancti, per quem roboratur fortitudo eius, Sed quando aecubuit in sinum Dalitae et Capillos non habebat, factus est in viribus sicut ceteri homines. Delis mihi unum sine gratia, qui poset sustinere quod heatus Laurentius sustinuit. Nibil enim potest homo facere sine grat i est ita durum, quo homo non possit sustinere cum gratia. Unde Apostoius®: Omnia posswn in eo qui ‘me confortat. 42. Tertio debet usus gratiae esse lieralis in Ty, st proxiroum. Unde in Matthaeo : Gratis accepistis, ‘gratis date. © sol, quare non vendis lucem tuam? Ft ta, Sequana, quare non vendis guitas aquae ? * plat. 1 Cor. 15, 10, ubi eam duo seqg. lei. * Hodie. 16, 19 Al il Coto} doemire eum fei. ot in sinu s90 recite caput Voewvitque tonsrem et rast sep ines los, et coeplt abigere eum et a se repelere satin ‘enim ab co frindo dscessit. C.Isor, Comment. sive Quest. fn hoi, c. 8 n.7, (cons verbaalegactur in Gloss ordinarin ‘ped Strabum et Lyranum), ubi docel, per Nazarol cries si ‘idea gration Spiritus S.; inka respiciur Dan. 8, 24. 2% Phi, 4, 18. loan, 15,5: Sine me nil pote acer, ™ Cop. 10,460 DE DOMIS SPI Certe, quia gratis aceepit, ideo gratis comnsunica, on sao as miser homo est, qui vendit gratiam sibi colla- iat tat it. fam. Unde intravit prino ista venditio? Cerie a Simone mago, cui dixit Apostolus Petrus: Pecunia tua tecum sit in perditionem. Vertex Apostolorum, eatns Petrus dicit: Unuspwisque ut accepit gra- iam, in allerutrum ministrantes, sicut bout dispen- satores multiforiis gratiae Dei. Dionysius determi- nat nobis usam gratiae in angelica hierarcia et eae- lesti? et dicit, quod si soperiones Angeli continerent se et non vellent influere in inferiores Angelos, tune. ipsi clauderent sibi viam influective Dei, Si bonam , ‘quod habes a Deo, denegas alii et vides pauperem. in vila aut in merito; non es dignns vita aeterna, et vita tua est pessinia et porcina ®, — Difiile est, quod homo sit felis, virilis et liberatis; ideo malti er- rant circa usin grate. 13. Sed quis est fructus omnia istorum 2 Qui plantat vineam plantat eam propter fructum, Tri- plex antem est fructus gratiae, qainonqaam potest reper, nisi in eo qui est in gratia, Primus est remissio culpne, secunins est plenitudo iustitiae, cf tertius est perpetuatio vitae beatae. 14, Primns, dio, fructus gratiae est remissio eudpae. Unde Apostolus a) Romanos *: Fustifoatt per idem, pacem habearnus ad Deum per Dominum nostram Tesum Christum, per quem et habemus ‘accessum per fidem in gratiam istam, in qua stamus et gloriamur in spe gloriae filiorum Dei. Sicnt alt Philosophos, non mntatar quis de vi- sitate al virtutes nisi per assnefaetionem ad con- trarinm habitum ; ita non remittetar calpain. ae- ternum nisi per gratia. Potestne avaruss in. tibe- ralitatem devevire nisi per exercitiom liberallatis ? Philosophas considerat vitiom, in quantim dicit Aeordationem quaniam ; quanto habeo nouitiam de Deo, indie de peceato, quod est offensa Dei; nam per privationen legis Deum inhonoras’; wale ne- esse est, quod subiaceas vindietae Dei, Qui inordinatus "Ack, 20, — So. locus est L Pate 6, 10. 2 Cap, 8. § 2, ubi secunduns altoier Verelensem fa describendo seopohlerrchiae dieu: Ka quad superiors ipsam larialem (divinam) sus ierioribus copiose cum sphere loan, seeudn quod es els diviits consti. Mico ext enim et supeiribus, qui perlunt, et intioribus, qu ab elder percantur, aliquid operart praeienunen sings ordinatum est a Teo, peace pereetionis; quidem ncessaria ‘st is divine ordinationisobservanta ad hee, ut ie suse f- Ticats stan persiant et avina carole ipso deicane per- frunntor et ad pam refamentur Sista culver sinc ‘meat capacitor ; quod sume desderan. Epi 1. oan. 3, (7: Qui abuerg substntom nfs ‘muni ot sidert tice ste necessiaie haber et closet ier sua ab co, quomodo carat Del mavel in eo? Ci. fae. 2, 13 son, *cap.5, 1. seq. — De sententinAriotcs vide ens Sb ‘de Pracdicam. ¢. de Opposite, abi a8 expicandum, quod in ibesiam de vo conrario i lid mato st pssbls, pro- poniturexcmpium de pravo, qui ad mebores exerciasones de- IRITUS S. COLLATIO est in culpa, necesse est, quod subiaceat poenae, — Poecatuun subiacet vindictae divinae; oportet igitur, ‘quod poena sit aeterna, quia offensa est infnita. enim est offensa, Deus est immensus, et maiestas est infinita: ergo et of- fensa est ininita: ergo et poena est inGnita, non inten- sive, sed processive; quia iupossibile est, virtutem cereatamn activam infinitan esse *. Necesse est igitar quod virtus aeterna operetur; sed Deus infnitus est: Reger ergo si ipse matet animam, oportet, quod hoe fiat per aliquam influentiam gratia. Nem , gebenna non iwitttar nisi per gratiam. Vilete igitur , quomodo ‘gratia liberat a servitate peccati et diaboli? 15. Secunlus firnctus gratiae est plenitudo ium seein stitiae, quae consistit in boc, quod! homo sit imstus le: in se ot quoat Dewn et qucal prozimum, scill- Bs vier cet quod homo vitet mala et operetar bonam, Et ‘quomodo? Dicit Apostolus al Titum*: Apparuit gratia Dei Salvatoris: nostri omnibus hominibus, erudiens nos, ut abnegantes impictatem et saecu- aria desideria, sobrie, iuste et pie vivamus in hoe saecula, exspectantes beatam. spem et adventum glo- rriae magni Dei. — Apparuit gratia Dei nostri Tesu Christi ete. Maes est gratia, quae omnia mala expel~ Tit et omnia booa tribuit: ergo in gratia est pleni- tudo ‘ustitiae. Unie in Ecclesiastico diet Sapientia inereata: Ego mater prlerne dilectionis et tinorie ef agnitionis et sanctae spei; in me omnis gratia vine et veritatis; in me omnis spes vitae et virtu- tis; transite a me omnes, qui concupiscitis me, et a generationibus meis alimpleraini. Vas esse pleni gratia et virtute Tramsite al me, stilicet ad Chri- tani stam Et qualiter ? Non possumus boc facere,, supra nos elec; sed aliqna iunpodiunt nos, ne eleveimur supra nos: ideo oportet , quod insurgamus contra ila (quae nos impediunt. tn ista plenttudine gratine noo collocatur, nisi qui insurgat contra se et elevetur supra se et diligat Deum saper omnia et inimicam sicut se ipsum; quia nomine prozimi Acins, si perseverct et semper yrofikal, perecte mutator in coniririum habit eesti. CR. Ethic. 4 99. bi osendia, quod virus assufactione operacnim bonarum aeguiaur. Rom. 2, 22, — Vian, secundum Arist, Vk Phys teal IK (3,8 corupto et resto perfects secundum aturom, Meas h, Ee. & 6, doce, vam consistere aut ia exces, oul in defect. — August.” Epist. 140. (aias 120) 2 ne 4: Qal enim ine se ordinal in yeccalis taste ordi atu in poeuis, Cle. supra pag. 835, nota 2. Car WV, Sent, $6. pHa, tog. fandom, 5, Vide hid, 15. po qe he BL Sort 20. qe 3. seq. ide Mom. 6, 16, sem * Cap, 2, 1143, — De lusise pleitudine ct. supra pg. 424, nol lm, Ml pag. 72K, sow 2, ubi pss par tes indegrateseatbeaur, sl, decinare a malo. foeere bo- um (Ps. 96, 27). * Cap, 24, 24-26. 4 NU. 5, 43, soy. Audits, quia dictum est: Diiges roximum ium, e€oio babebis nimicum tuum. go autemDE ONES SPURT ‘onnis How inteligitur. Mena igitar justia est die ligere Deum super emnia, et hoe est diligere annex hominem, ergo et domesticuan et inimicnmn, Sa) qui faciet, quod howe levetur contra se ct supra se? Corte gratia; dieo, gratia viue ef woritatis, Vidicite st alien, quod ditigat inimieum, nisi per gratiam. Lapis non potest ealefacere jor Se; sed si ponatur insta fornacem ardentem , post pastea calefaeere Si-diligitis qui vos diigunt, quae yeatia®? Dili- ere anienm tanta non est ietus gratiae 16, Tertius fructus gratiae est asseeutio beatitu- s- dinis aeternae. Unite Apostolas al Romans? Stipe die peccati mors; gratia autem Dei vila arterna, {abes plantationem vitw et mort est rita acterna, Quid autem est pecratnn? Corte niil aliud nisi arbor mortis. Hic est arbor mortis, et Vie est arhor vitae; pone te in horto, bi est lignum vi- tae’, Staltus esset qui phintaret arborem mortis: plantastiarhorem, in qua deberes suspend, stultas ‘esses, Mali igitur illam arborem peceati plantant. sio culpae, secundus est plenitudo iustitiae, et est assecutio beatitudinis aeternae, 17, Bt secundun hoe est triplex gratia, sci cet gratia exrans, gratin corroborans et gratia consummans’. — Gratia curans datur in septer ‘Sacramentis contra seplemplicem torbum; in iustis eustoditur per septem exeretia iustitie, de quibus ‘gitar in. seplem Psalmis poenitentialibus, Bt non sine ratione dicantar ill seplem Psalmi_poenitent les, et non ali, nee; mutari possunt nee: muliplicari® em, perfcitur- gratia curans in septem operitus ico vobis: Diigite nimicns vesros ee, Mid, 22, 39: Diges woximum tom sicut te Ipsum. — Augus, I de Doce. ei ‘Mana. 30,1, 22: Manifesto ex omnem hominem prawn ‘ose doputandam. CO. I. Sent. HL. Magistl, d. XXVIML . 3. Mah. 5, 46: St enim digits eos gol vos diiguut, quarn vwercader bebids? sone et publican hoe fiat? ¥ Gap, 6, 2% * Nespiclur Gen. 2, 9% Preduxique Domins.. gnu slam ite in meio paradis,nummue sea bow 4 Ch WV. Sent dtp. hg. Go Hide a. tg. deductur numerus Sacrameniorum ex sepora mort exlpae leriginals, mortals, veiais) et pornae (ignore, inten las, malidae, concpisentia), de qu vile eam sapen Bre- slog, Ps VE 6 3 * Alcuin. et Innocent. WL in Pragfatione expoionis in ‘Es. pocrtendales, umeram borwn Psmorun derivant cx prfectione separa, Alcuin. ait: Noissimwm quippe es, 1 sane Scriptura. magram bere perfecdonem seplenariun a signiieatone vbique nomeram.. qcica proplerpefectam remissionem pecctorum, quam in baptism accepimns, vel ‘am lacrymls confessions et poeitenise, Psst poenenta- les septenario tuner consecribi. Innocent, Idi: « Vee um, es pres sint Psalm poentenakes, ratone tanen my- i fructs grates pins et rani | wali, | ISS. COLLATIO 1 not wnisericoniiae. — Gratix vero corroborans cousistit mbes daobus, Aut enim #0 Habel per medua roctif- Ae cunts, et sic consstit in septem virtutibus; aut se abet per inodum expedients consistit in seplom donis Spiritus sancti®.— Gratia. vero con. summans consist in ducbus septenariis, scilicet gratin consummans in via in septem beatitudini- us, quae tanguntur in Evangelio, cum dcitur 7: Beati pauperes, quonian ipsorum est reguum ceactorina ele; se gratin consununans patriae in septom dotibus, sleet in tribus dotibus ipsius ani- ‘nae, quae sunt visio, fruitio et tenti. Prima re- spondet Gel; seeunda, sped; et teria respondet catitati, Consistit etiam ‘in quatuor dotibus corpo ‘ris, quae in corpas redundant ex beatituine ani mae et sunt claritas, subtilias, agiltas et impas- sitilitas; quae respondent quatnor virtntibas car- dlinalbas, 18. Et sie sunt septem septenari, Dicere de secant splem Sacramentis, de Septem exercitis justitine et de septem operibus.misericordiae esset nimis lon- umn; dicere etiam de septem beatitudinibus et de iplom dotibus ad preesens esse nimis arduum, Bt ideo in medio proponimus nos tenere et dicere de pau. sepler does Spictedfancll, quae sual dome ea: Stale pientiae et intelletus, donum consilid et fortitudi- nis, loon seientiae et pietatis et onan timoris Domaini. Et procelemus non eo moda, quo procedit sais *, sed ing ‘dono timoris Domini; et rogabimus Deminum., quod qui cum Patre et ot regnat ete seri seplem solurmodo sunt except de pleribus, qui appro- alo vorbule pamuleniates dicontur.. Seperate eam twunerus est seratus proplerseptem dena Spin sane» ee. ‘rac hare geveralem ratiovem adit specie: Ideo poenl- wales Pal seplenaro sunt numero compretens, peat, ‘quze sub Lee numero praevaricmdo commiimes, sub eaden ‘nomero poettendo deleamus. Seplem cen sue vita princja- Ia, ex quibus universs preata nascniur. ul et quemadene lum maculse criminern ta te soeclo seem drum hebdo- mada conmabuntur, fa herum septen Fulmerun poestentia Agunuur ete, Ci eam Gregor, Expos. iw VI Ps. poeni. om Wb. XIX. Sora 23. no 38 doce, opera inatie poe nit debere opribus mierivordie: Mle quippe bene agit quae ia sunt, qub sce prins serve quae faa, cll limos rivus misercordiae de fostilae fone frovnis quasi opera iseriordiae hopendunt, sed innate beta non deseruntn. Unde scritum est (Bac. 30, 26]: Mies rere aninae tuae, plcens Deo. — De operitas tsericorlive Wide Nath. 25, 361 36. CR. supra Brevi. p. Vic. $. et 8. Natt. 5, 3. sey. Cl supra’ Brvbog. p. p. Mil 6.7. Cap. 4, 2. et 3,