8o ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤA ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

(ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΝΕΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ )

ΘΕΜΑ Α
Έστω μια συνάρτηση f :    . Δίνουμε τις παρακάτω προτάσεις :
Π1 : Αν η f είναι γνησίως μονότονη στο  , τότε η f δεν θα έχει ακρότατα στο  .
Π 2 : Αν   α , β  και η f είναι συνεχής στο α , β  , τότε η f θα παρουσιάζει υποχρεωτικά
μια μέγιστη τιμή .
Π 3 : Αν το Μ χ 0 , f χ 0   Cf δεν είναι κρίσιμο σημείο της f στο  , τότε δεν θα είναι και τοπικό
ακρότατο της f στο  .
Π 4 : Κάθε τοπικό μέγιστο της f στο  θα είναι μεγαλύτερο από ένα τοπικό ελάχιστο της f
στο  .
Π 5 : Ένα σημείο ασυνέχειας της f στο  , δεν μπορεί να είναι ακρότατο της f στο  .
As

Π 6 : Το μεγαλύτερο από τα τοπικά μέγιστα (ή ελάχιστα) της f στο  είναι και το ολικό μέγιστο
(ή ελάχιστο) της f στο  .
ki

Π 7 : Αν η f παρουσιάζει τοπικό ακρότατο σε εσωτερικό σημείο Μ χ 0 , f χ 0   Cf , τότε ισχύει

so

f  χ 0   0 .
Π 8 : Αν   α , β  , η f είναι παραγωγίσιμη στο α , β  και παρουσιάζει τοπικά ακρότατα στα
po

χ1  α και χ 2  β , τότε θα ισχύει το Θ. Fermat για την f στο  , οπότε θα ισχύει :

li

f  χ 1   f  χ 2   0 .
s

Π 9 : Αν   α , β  και η f είναι συνεχής στο  , τότε το μικρότερο από τα τοπικά ελάχιστα της
f στο  θα είναι και το ολικό ελάχιστο της f στο  .
Π10 : Αν   α , β , τότε οι πιθανές θέσεις τοπικών ακροτάτων της f στο  θα είναι και τα
κρίσιμα σημεία της f στο  .
Π11 : Αν   α , β  , η f είναι παραγωγίσιμη στο  και για κάποιο χ 0  α , β  ισχύει :
f  χ 0   0 , τότε η f δεν παρουσιάζει ακρότατο στο χ 0 .

Π12 : Αν   α , β  , η f είναι παραγωγίσιμη στο  και για κάποιο χ 0  α , β  ισχύει :

f  χ 0   0 , τότε η f οπωσδήποτε θα παρουσιάζει ακρότατο στο χ 0 .
Να χαρακτηρίσετε τις παραπάνω προτάσεις ως αληθείς ή ψευδείς και να αιτιολογήσετε τις
απαντήσεις σας .
( Οι σωστές απαντήσεις των προτάσεων Π1 – Π11 βαθμολογούνται με 2 Μονάδες , ενώ η σωστή
απάντηση της πρότασης Π12 βαθμολογείται με 3 Μονάδες ) Μονάδες 25

Μάνος Μαυρογιάννης
ΘΕΜΑ Β
Δίνεται η συνάρτηση f ορισμένη στο 0 ,  με τύπο : f χ   nχ .

Β1 . Να εξετάσετε αν η συνάρτηση f είναι παραγωγίσιμη στο χ 0  1 , να βρείτε τα κρίσιμα

σημεία της f , τα τοπικά ακρότατα της f και να χαράξετε τη γραφική παράσταση της
συνάρτησης f στο ορθοκανονικό σύστημα των αξόνων Οχψ . Μονάδες 7

Β2 . Να ορίσετε τη συνάρτηση g = f  f . Μονάδες 4

Β3 . (i) Αν η συνάρτηση h είναι γνησίως αύξουσα στο  h , να αποδείξετε ότι ισχύει η

ισοδυναμία : h  h χ   χ  h χ   χ , για κάθε χ   h  h Α  .
Nα εξετάσετε αν η παραπάνω ισοδυναμία ισχύει και στην περίπτωση όπου η συνάρτηση h
είναι γνησίως φθίνουσα στο  h . Μονάδες 3
As


 n nχ  , αν χ  e , 

ki


(ii) Αν h χ   
 1  , να αποδείξετε ότι η εξίσωση : h χ   χ

n nχ , αν χ   , 1
  e 


so

έχει μοναδική θετική ρίζα . Mονάδες 4

po

B4 . Η ευθεία ε  : ψ  α , όπου α > 0 , τέμνει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης f στα

σημεία  ,  και έστω Ρ  κ , λ  το σημείο τομής των εφαπτομένων της Cf στα σημεία
li

 , .
s

(i) Να αποδείξετε ότι οι εφαπτόμενες της Cf στα σημεία  ,  είναι κάθετες μεταξύ τους .
Mονάδες 4
(ii) Να αποδείξετε ότι η παράσταση :   κ 2  λ  α είναι σταθερή (ανεξάρτητη του α ) .
2

Μονάδες 3

ΘΕΜΑ Γ

Δίνονται οι συναρτήσεις f : f χ   e χ1  α  χ , με χ   , g : g χ   nχ  α + 1 , με χ > 0

και α   σταθερός πραγματικός αριθμός . Γνωρίζουμε ότι η Cf δεν βρίσκεται κάτω από τη
Cg για κάθε χ > 0 .
Γ1 . Να αποδείξετε ότι α  0 . Μονάδες 4
Γ2 . Να αποδείξετε ότι οι Cf , Cg έχουν μοναδική κοινή εφαπτομένη , την οποία και να βρείτε .
Μονάδες 7

Μάνος Μαυρογιάννης
 Γ3 . Να αποδείξετε ότι : f  g χ   g  f χ   χ , για κάθε χ > 0 . Tί συμπεραίνετε για τις
συναρτήσεις f , g ; Nα δικαιολογήσετε την απάντησή σας . Μονάδες 6

Γ4 . Θεωρούμε τη συνάρτηση h = f  g . Να μελετήσετε τη συνάρτηση h ως προς τη μονοτονία

και να λύσετε την ανίσωση : e χ  e e  χ  e  nχ 1 , για κάθε χ > 1 .
2

Μονάδες 8

ΘΕΜΑ Δ

Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση f : ( 0 , +∞ ) →  για την οποία ισχύουν τα εξής :

χ 2 + n ( χ + 1)
=• f (1) χ im − 1 , όπου α ∈  : α > −1 .
→α χ −α
 1χ 
• f e ( f ′( χ )
)
+ n ( χ ⋅ f ′ ( χ ) ) =
f  e  , για κάθε χ > 0 .
 
As

 
Δ1 . Nα αποδείξετε ότι : α = f (1) = 0 . Μονάδες 6
ki

Δ2 . Nα αποδείξετε ότι η συνάρτηση f είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0 , +∞ ) και να βρείτε τον
τύπο της συνάρτησης f . Μονάδες 7
so
po

Έστω f ( χ ) = nχ , όπου χ > 0 .

li

Δ3 . Nα αποδείξετε ότι : e χ > χ , για κάθε χ > 0 και στη συνέχεια να αποδείξετε ότι υπάρχει
eχ −χ
s

μοναδικό ξ > 0 τέτοιο , ώστε να ισχύει : ξ = , για κάθε χ > 0 .

χ − nχ
Μονάδες 4

Δ4 . Ένας κυνηγός βρίσκεται στη θέση Κ , σε απόσταση ( ΚΛ ) = 1 + 2e ⋅ n2 (σε δεκάδες μέτρα)
από την αρχή ενός λόφου Λ , ο οποίος παριστάνεται από τη γραφική παράσταση της
συνάρτησης f , για χ ≥ 1 , όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα .

Μάνος Μαυρογιάννης
 As
ki
so
po
li

(α) Να βρείτε τη μεγαλύτερη απόσταση κυνηγού — λαγού κατά την οποία ο κυνηγός έχει
οπτική επαφή με το λαγό . Μονάδες 4
s

(β) Έστω Μ ( 2e , n ( 2e ) ) . Tη χρονική στιγμή που ο λαγός περνάει από το σημείο Μ ,

η τετμημένη της κίνησής του ελαττώνεται με ρυθμό 1 μονάδα / sec . Nα βρείτε το ρυθμό
μεταβολής της γωνίας θ = ΜΟ ˆ χ , τη χρονική στιγμή που ο λαγός διέρχεται από το σημείο
Μ. Μονάδες 4

Μάνος Μαυρογιάννης
 ΛΥΣΕΙΣ 8oυ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤA ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝ. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
(ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΝΕΑ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ )
ΘΕΜΑ Α
Π1 : Ψευδής (αν το   α , β  δηλαδή κλειστό διάστημα , τότε
αν η f είναι συνεχής στο   α , β  από το θεώρημα μέγιστης
και ελάχιστης τιμής θα έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή π.χ η
συνάρτηση f : f χ  = χ 3 είναι ορισμένη και γνησίως αύξουσα
στο   0 , 1 και ισχύει f 0 = 0  f χ   f 1 = 1 )

χ 2 , 0  χ  1
Π 2 : Ψευδής (π. χ η συνάρτηση f : f χ    
1 , χ  0 
ορισμένη στο   0 , 1 και συνεχής στο 0 , 1 δεν
παρουσιάζει μέγιστη τιμή , δηλαδή δεν υπάρχει χ 0  0 , 1
As

τέτοιο ώστε να ισχύει : f χ   f χ 0  )

ki

Π 3 : Ψευδής (διότι θα μπορούσε το  να είναι κλειστό διάστημα

so

και το σημείο Μ χ 0 , f χ 0   Cf να είναι άκρο του διαστήματος π.χ

η συνάρτηση f : f χ  = χ 3 είναι ορισμένη και γνησίως αύξουσα στο
po

  1 , 1 με f  χ  = 3 χ 2  0 το σημείο 1 , f 1  1  Cf δεν είναι

li

κρίσιμο σημείο της συνάρτησης f , αφού f  1  3  0 , αλλά είναι

τοπικό ακρότατο (μέγιστο) της f , αφού ισχύει f χ   f 1 = 1 . )
s

Π 4 : Ψευδής (π.χ η συνάρτηση

  χ 2 , χ  0
f : f χ    2  παρουσιάζει στο χ 0 = 0
χ  2  χ  2 , χ > 0 
 
τοπικό μέγιστο το f 0 = 0 , διότι f χ   f 0 = 0 στο
 , 0 και παρουσιάζει τοπικό ελάχιστο στο χ1 = 1
τοπικό μέγιστο το f 1 = 1 , στο 0 ,  διότι
f χ   χ 2  2  χ  2  χ 1  1  1  f 1 στο 0 , + ,
2

άρα f 0 = 0 < f 1 = 1 .)

Μάνος Μαυρογιάννης
   χ 2 , χ < 0
Π 5 : Ψευδής (π.χ η συνάρτηση f : f χ     . όπου
 e χ , χ  0 
 
το χ 0 = 0 είναι σημείο ασυνέχειας της Cf , αφού
im f χ   1  im f χ   0 , αλλά αποτελεί τοπικό ελάχιστο
 
χ 0 χ 0

της f στο    , διότι ισχύει f χ   e χ  f 0  1 στο 0 , 

.
Π 6 : Ψευδής (διότι μπορεί η συνάρτηση f να έχει τοπικό μέγιστο στο  και να μην έχει ολικό
μέγιστο
 χ 2 , χ  1
 
π.χ η συνάρτηση f : f χ    1  με   
 χ , χ >1 
 
παρουσιάζει στο χ 0 = 1 τοπικό μέγιστο το f 1 = 1 , αλλά
δεν παρουσιάζει ολικό μέγιστο , διότι im f χ    .)
χ 
As

 2 
 χ , χ  1
Π 7 : Ψευδής (διότι η συνάρτηση f : f χ    1 
ki

 , χ >1 
 χ 
παρουσιάζει στο χ 0 = 1 τοπικό μέγιστο το f 1 = 1 , αλλά
so

 2  χ , χ < 1
 
f  χ    1  , οπότε η f δεν είναι παραγωγίσιμη στο
po

 2 , χ >1 
 χ 
li

χ 0 = 1 , άρα δεν υπάρχει η τιμή με f  1 .

Π 8 : Ψευδής (διότι το Θ. Fermat , όταν ισχύουν οι προϋποθέσεις

s

του , ισχύει στα εσωτερικά του σημεία κι όχι στα άκρα του (αν αυτό
είναι κλειστό διάστημα) π.χ η συνάρτηση
f : f χ  = 1 χ 2 ορισμένη και συνεχής στο   1 , 1 είναι
παραγωγίσιμη στα σημεία χ1  1 χ 2  1 με f  χ  =  2  χ , η
οποία παρουσιάζει τοπικά ελάχιστα στις θέσεις χ1 , χ 2 , αλλά
f  χ1  =f  1  2  0 και f  χ 2  =f  1  2  0 .)
Π 9 : Αληθής (διότι από το θεώρημα μέγιστης και ελάχιστης τιμής στο κλειστό διάστημα   α , β 
,η συνάρτηση f χ1  θα παρουσιάζει μία μέγιστη και μία ελάχιστη τιμή , οπότε , αν f χ1  είναι ένα
τοπικό ελάχιστο της f στο  θα ισχύει f χ   f χ1  , για κάθε χ    α , β   χ 0  δ , χ 0  δ , ενώ
αν f χ 2  είναι ένα ολικό ελάχιστο της f στο  , θα ισχύει f χ   f χ 2  , για κάθε χ    α , β  ,
άρα ισχύει f χ 2   f χ1  .

Μάνος Μαυρογιάννης
 Π10 : Αληθής (διότι αν το χ 0  α , β είναι θέση ενός τοπικού ακροτάτου της συνάρτησης f στο
 , τότε ή θα ισχύει f  χ 0   0 , είτε η συνάρτηση f δεν θα είναι παραγωγίσιμη στο χ = χ 0 , άρα
το χ 0 θα είναι και κρίσιμο σημείο της f στο  .)
Π11 : Ψευδής
(π.χ η συνάρτηση f : f χ  = χ 3 είναι ορισμένη και γνησίως
αύξουσα στο   1 , 1 με f  χ  = 3 χ 2  0 και για το σημείο
1 , f 1  1  Cf ισχύει f  1  3  0 , αλλά η συνάρτηση f
παρουσιάζει στο χ 0  1 τοπικό ακρότατο (μέγιστο) , αφού ισχύει
f χ   f 1 = 1 . )
Π12 : Ψευδής
(π.χ η συνάρτηση f : f χ  = χ 3 είναι ορισμένη και γνησίως αύξουσα
στο   1 , 1 με f  χ  = 3 χ 2  0 και για το σημείο 0 , f 0  0  Cf
ισχύει f  0  0 , αλλά η συνάρτηση f δεν παρουσιάζει στο χ 0  0
As

τοπικό ακρότατο , αφού ισχύει f  χ  = 3 χ 2  0 , για κάθε

ki

χ    1 , 1 .)
so
po

ΘΕΜΑ Β
li

 nχ , αν χ  1

Β1 . Ισχύει : f χ   nχ  

nχ , αν 0 < χ <1
s


f χ   f 1 nχ
Για χ  1 , έχουμε im  im  f  1  1 ,
χ 1 
χ 1 χ 1 χ 1

ενώ για 0 < χ < 1 , έχουμε

f χ   f 1 nχ
im  im  f  1  1 , άρα η
χ 1 χ 1 χ 1 χ 1
συνάρτηση f είναι παραγωγίσιμη στο χ 0  1 , η θέση
χ 0  1 είναι κρίσιμο σημείο της συνάρτησης f , καθώς και

 1

 , αν χ > 1
 χ
τοπικό ακρότατο , διότι f  χ   
 και εκατέρωθεν του χ 0  1 η συνάρτηση f 

 1
 , αν 0 < χ <1

 χ

αλλάζει πρόσημο . Η γραφική παράσταση της συνάρτησης f φαίνεται στο παραπάνω σχήμα .

Μάνος Μαυρογιάννης
  nχ , αν χ  1
 
 nχ , αν χ  1
Β2 . Αν θεωρήσουμε f1 χ    και τ1 χ    , με f1 = τ1

nχ , αν 0 < χ <1
 
nχ , αν 0 < χ <1

Παίρνουμε τέσσερις περιπτώσεις :
1η Περίπτωση : Αν f1 χ   nχ , με χ  1 και τ1 χ   nχ , με χ  1 , τότε
Α f τ  χ   /χ  1 , nχ  1  χ  e   e ,   με f1  τ1 χ   n nχ  .
1 1

2η Περίπτωση : Αν f1 χ   nχ , με χ  1 και τ1 χ   nχ , με 0 < χ < 1 , τότε

   1

Α f1τ1     0 ,  με
1
χ   /0 < χ < 1 ,  nχ  1  nχ  1  χ 


 e 
  e 

f1  τ1 χ   n nχ  .
3η Περίπτωση : Αν f1 χ   nχ , με 0 < χ < 1 και τ1 χ   nχ , με χ  1 , τότε
Α f τ  χ   /χ  1 , 0 < nχ <1  1 < χ <e   1 , e  με f1  τ1 χ   n nχ  .
1 1

4η Περίπτωση : Αν f1 χ   nχ , με 0 < χ < 1 και τ1 χ   nχ , με 0 < χ < 1 , τότε

  1 
Α f1τ1      , 1 με

1
χ   /0 < χ < 1 , 0 <  nχ < 1  1 < nχ < 0   χ < 1


 e 
 e
 
f1  τ1 χ   n nχ  .
As

Συνοψίζοντας τις παραπάνω περιπτώσεις παίρνουμε τελικά :

 n nχ  ,
 χ   e ,  
ki




  1

 n nχ  , χ  0 , 
 e 
so



g χ  = f f χ   

n nχ  , χ  1 , e 

po


 1 

n nχ , χ   , 1

  e 

li
s

Β3 . (i) Έστω ότι h χ   χ , για κάθε χ   h  h Α  , οπότε θα ισχύει : h χ   χ , για κάθε

χ   h  h Α ή h χ   χ , για κάθε χ   h  h Α  .
h
Αν h χ   χ  h h χ   h χ   χ  h χ  , άτοπο .
h
Αν h χ   χ  h h χ   h χ   χ  h χ  , άτοπο . ’Άρα ισχύει η
ισοδυναμία : h  h χ   χ  h χ   χ , για κάθε χ   h  h Α  , μόνο στην περίπτωση
όπου η συνάρτηση h είναι γνησίως αύξουσα στο  h , διότι αν η συνάρτηση h είναι
γνησίως φθίνουσα στο  h , έστω h χ   1 χ   , τότε θα ισχύει
1
h  h χ   1 1 χ   χ , για κάθε χ   , αλλά h χ   χ , για κάθε χ      .

 2
 

(ii) Η συνάρτηση h είναι γνησίως αύξουσα στο διάστημα e ,   με h  χ   0,
1
χ  nχ
για κάθε χ  e ,   , οπότε , σύμφωνα με την πρόταση της Β3 (i) θα ισχύει η ισοδυναμία
h χ   χ  n nχ   χ  nχ  χ , όπου χ  e ,   . Θεωρούμε τη συνάρτηση

Μάνος Μαυρογιάννης
 φ : φ χ   nχ  χ , ορισμένη και παραγωγίσιμη στο e ,   με
1 χ
 0 , άρα η συνάρτηση φ είναι γνησίως φθίνουσα στο e ,   με
1
φ χ  = 1
χ χ

 
φ e ,    im φ χ , φ e  1 e < 0 και , επειδή 0  φ e ,   , η εξίσωση
χ  
φ χ   0 είναι αδύνατη στο e ,   .
1 
Η συνάρτηση h είναι γνησίως αύξουσα στο διάστημα  , 1 με h  χ     0 , για
1
e  χ  nχ
1 
κάθε χ   , 1 , οπότε , σύμφωνα με την πρόταση της Β3 (i) θα ισχύει η ισοδυναμία
e 
1 
h χ   χ  n nχ   χ  nχ  χ , όπου χ   , 1 . Θεωρούμε τη συνάρτηση
 e 
1 
τ : τ χ   nχ + χ , ορισμένη και παραγωγίσιμη στο  , 1 με
 e 
1 
 1 >0 , άρα η συνάρτηση τ είναι γνησίως αύξουσα στο  , 1 με
1
τ χ  
χ  e 
As

 1   
   1 
τ  , 1   im τ χ  , im τ χ   1  < 0 , 1 και επειδή 0  τ  , 1 θα υπάρχει
1
 e   χ1 χ 1     e 

e
 e
ki

1 
μοναδικό χ 0   , 1 , άρα , χ 0  0 με τ χ 0   0 .
e 
so

B4 . (i) Η εξίσωση της εφαπτομένης της Cf στο σημείο  χ 1 , α είναι η εξής :

po

1
 ε  : ψ  f  χ 1   f   χ 1   χ  χ 1   ψ  α   χ  χ 1  (1)
li

χ1
Η εξίσωση της εφαπτομένης της Cf στο σημείο χ 2 , α είναι η εξής :
s

1
 ε  : ψ  f  χ 2   f   χ 2   χ  χ 2   ψ  α    χ  χ 2  (2) .
χ2
1
Οι εφαπτόμενες της Cf στα σημεία  ,  έχουν συντελεστές διεύθυνσης λ1  και
χ1
1
λ2   αντίστοιχα . Επειδή η συνάρτηση f είναι 11 σε καθένα από τα διαστήματα
χ2
0 , 1 και 1 ,   θα υπάρχει μοναδικό χ 2  0 , 1 : nχ 2  α και μοναδικό
χ 1  1 ,   : nχ 1  α , οπότε θα ισχύει :
nχ 2  nχ 1  nχ 1  nχ 2  0  n χ 1  χ 2   0  χ 1  χ 2  1 , οπότε
1  1  1
λ1  λ 2        1 , άρα οι εφαπτόμενες της Cf στα σημεία  ,  είναι
χ 1  χ 2  χ1  χ 2
κάθετες μεταξύ τους .

Μάνος Μαυρογιάννης
(ii) Για να βρούμε το σημείο Ρ  κ , λ  λύνουμε το σύστημα των σχέσεων (1) και (2) .


 1  
 1 1  
  2  χ1  χ 2 

ψ  α    χ  χ 1  
    χ  χ 2     χ  χ 1 
 χ  κ 


 χ1  
 χ χ1  
  χ1  χ 2 

,
   2   

 1  
  1  
  χ 2  χ1 
 ψ  α    χ  χ 2  ψ  α   χ  χ 2    ψα +  λ

 χ  
  χ  
  χ  χ 

 2   2   2 1 
oπότε τελικά παίρνουμε :
 2  χ 1  χ 2   χ  χ 1 
2 2

  κ  λ  α       2  , άρα είναι σταθερή (ανεξάρτητη του α ) .

2 2

 χ 1  χ 2  
 χ 2  χ 1 

ΘΕΜΑ Γ
Γ1 . Αφού η Cf δεν βρίσκεται κάτω από τη Cg για κάθε χ > 0 , άρα θα ισχύει f χ   g χ  ,
για κάθε χ > 0 , δηλαδή , e χ1  α  χ  nχ + α + 1 (1) , για κάθε χ > 0 . Έστω η συνάρτηση
κ : κ χ  = e χ1  α  χ  nχ  α 1 . Από τη σχέση (1) έχουμε : κ χ   0 = κ 1 , οπότε η

συνάρτηση κ παρουσιάζει στη θέση χ =1  0 ,  τοπικό ελάχιστο και επειδή η

As

συνάρτηση κ είναι παραγωγίσιμη στο 0 , ως άθροισμα και σύνθεση παραγωγισίμων

ki

συναρτήσεων , άρα και στη θέση χ =1 , από το θεώρημα Fermat θα ισχύει : κ  1  0 (2) .
so

Έχουμε κ  χ  = e χ1  α  και από τη σχέση (2) για χ =1 παίρνουμε :

1
χ
e  α 1  0  α  0 .
0
po

Γ2 . Για α  0 , έχουμε f χ   e χ1 και g χ   nχ + 1 , χ > 0 . Παρατηρούμε ότι

f 1  g 1 =1 και f  1  g  1 =1 , οπότε στο κοινό τους σημείο  1 , 1 η κοινή εφαπτομένη
li

των Cf , Cg είναι η ψ  f 1  f  1 χ 1  ψ 1  1 χ 1  ψ  χ . Ελέγχουμε αν οι

s

Cf , Cg έχουν κοινή εφαπτομένη και σε κάποιο μη κοινό τους σημείο . Έστω  λ , f λ  και

 μ , g μ  τυχαία σημεία των Cf , Cg με λ  μ και f λ   g μ  . H εφαπτομένη της Cf

στο  λ , f λ  είναι η :
ψ  f λ   f  λ  χ  λ   ψ  e λ1  e λ1  χ  λ   ψ  e λ1  χ + e λ1  1 λ   0 (3) . H
εφαπτομένη της Cg στο  μ , g μ  είναι η :
 χ  μ   ψ   χ + nμ (4) . Αν οι εξισώσεις (3)
1 1
ψ  g μ   g  μ  χ  μ   ψ  nμ  1 
μ μ
και (4) παριστάνουν κοινή εφαπτομένη θα πρέπει οι ευθείες τους να ταυτίζονται , δηλαδή να έχει
λύση το σύστημα :
 λ1 1
  
  λ1 1  
  λ1 1 


 e  
 
e  
 
e  

Σ    μ 

 μ 

 μ 


 
 
 
λ1 

 
 .
e  1 λ   nμ , μ > 0 e  1 λ   ne  e  1 λ   1 λ   0
λ1 λ1 λ1

  
   
  

 λ  μ 1

H μοναδική κοινή εφαπτομένη των Cf , Cg είναι η ευθεία ψ  χ .

Μάνος Μαυρογιάννης
Γ3 . Έχουμε : f  g  χ  g , g χ   f   χ > 0 , nχ + 1     0 ,  με
f  g χ   f g χ   e nχ  χ . Eπίσης έχουμε :
 g  f  χ   f , f χ    g   χ   , e χ1  0   με
g  f χ   g f χ   ne χ1  1  χ . Για κάθε χ > 0 ισχύει f  g χ   g  f χ   χ .
Έχουμε : f  χ   e χ1  0 και f συνεχής στο  , άρα f  , άρα και 11 στο  .
Όμοια g χ    0 , για κάθε χ > 0 και g συνεχής στο 0 , , άρα g  , άρα και
1
χ
f 11
11 στο 0 , , οπότε ισχύουν : f g χ   χ  f 1 f g χ   f 1 χ   g χ   f 1 χ  και
g 11
g f χ   χ  g1 g f χ   g1 χ   f χ   g1 χ  , άρα οι συναρτήσεις f , g είναι
αντίστροφες μεταξύ τους .

Γ4 . Με α  0 έχουμε h χ  = f χ   g χ   e χ1  nχ 1 , χ > 0 .

1
As

Έχουμε h 1 = 0 και η h είναι παραγωγίσιμη στο 0 , με h  χ  = e 

χ 1
, χ > 0 και
χ
ki

1
h  1 = 0 . Έχουμε : h  χ  = e χ1   0 , με h  συνεχής στο 0 , , άρα
χ2
so

h   0 ,  , οπότε για χ  1  h  χ   h  1  0 , ενώ για

0 < χ < 1  h  χ   h  1  0 , άρα η h  1 , και h  0 , 1 .
po

Έχουμε :
li

e χ  e e  χ  e  nχ 1  e χ 1
 e e  χ1  nχ 1  e χ 1
 nχ 2 1  e e  χ1  n χ  e 1 
2 2 2

h 1 , χ1
 h χ   h e  χ   χ 2  e  χ  χ   χ  e  0  0  χ  e  1  χ  e .
s

ΘΕΜΑ Δ
χ 2 + n ( χ + 1)
0 , τότε αν h : h ( χ ) =
Δ1 . Επειδή f (1) ∈  και im ( χ − α ) = , έχουμε
χ→α χ −α
h ( χ ) ⋅ ( χ − α ) =χ 2 + n ( χ + 1) ⇒ im  h ( χ ) ⋅ ( χ − =
α )  im  χ 2 + n ( χ + 1)  ⇒ α 2 + n ( α +
= 1) 0 .
χ→ α χ→ α

Θεωρούμε τη συνάρτηση g : g ( α ) = α 2 + n ( α + 1) , α > − 1 , με g ( 0 ) =0 , παραγωγίσιμη στο

1 2 ⋅ α2 + 2 ⋅ α + 1
( −1 , +∞ ) με g′ ( α ) ==
2⋅α + > 0 , για κάθε α > − 1 , άρα
α +1 α +1
g  και 1 − 1 στο ( −1 , +∞ ) , οπότε το α = 0 είναι η μοναδική λύση της g ( α ) = 0 . Με α = 0

χ 2 + n ( χ + 1)  n ( χ + 1) 
έχουμε : f (1) = im − 1 = im+  χ +  −1 =  ∈  .
χ→0 +
χ χ→0
 χ 

Μάνος Μαυρογιάννης
 n ( χ + 1) n ( χ + 1) − n1 χ +1 =ψ
nψ − n1
Ισχύει :=
im im = =
im+ 1 , διότι εκφράζει την
χ→0 +
χ χ→0 +
( χ + 1) − 1 ψ→1 ψ −1
f ′ (1) = 1 της συνάρτησης f με f ( χ ) = nχ , άρα
= (1) 0 .
 f=

Δ2 . Από τη σχέση που μας δίνεται θα πρέπει να ισχύει ο περιορισμός χ ⋅ f ′ ( χ ) > 0 , για κάθε
χ ∈ ( 0 , +∞ ) , άρα f ′ ( χ ) > 0 , οπότε η f είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0 , +∞ ) . Έχουμε
 1χ   1χ 
(
f e f ′( χ )
)
+ n ( χ ⋅ f ′ ( χ ) )= f  e  ⇒ f e
 
f ′( χ )
( ) 1
+ nf ′ ( χ )= f  e  + n (1) . Αν θεωρήσουμε τη
  χ
   
( )
συνάρτηση κ : κ ( χ ) = f e χ + nχ , χ > 0 , η οποία είναι παραγωγίσιμη στο ( 0 , +∞ ) ως άθροισμα

και σύνθεση παραγωγισίμων συναρτήσεων με κ′ ( χ ) = f ′ ( e χ ) ⋅ e χ + > 0 , για κάθε χ ∈ ( 0 , +∞ ) ,

1
χ
άρα κ  και 1 − 1 στο ( 0 , +∞ ) , οπότε από τη σχέση (1) παίρνουμε :
 1  κ : 1−1 1χ>0
κ ( f ′ ( χ ) ) = κ   ⇒ f ′ ( χ ) = =( nχ )′ ⇒ f ( χ ) =nχ + c , c ∈  και επειδή f (1) = 0 ⇒ c = 0 ,
χ χ
As

οπότε τελικά παίρνουμε f ( χ ) = nχ , όπου χ > 0 .

ki

χ → eχ
Δ3 . Γνωρίζουμε ότι : nχ ≤ χ − 1 ⇒ neχ ≤ eχ − 1 ⇒ χ +1 ≤ eχ ⇒ eχ ≥ χ +1 > χ ⇒ eχ > χ (μεταβατική
so

ιδιότητα) . Η συνάρτηση f με f ( t ) = nt είναι συνεχής στο  χ , e χ  και παραγωγίσιμη στο

(χ , e ) χ
, άρα από το Θεώρημα Μέσης Τιμής (Διαφορικού Λογισμού) θα υπάρχει ένα τουλάχιστον
po

( )
f e χ − f (χ ) 1 χ − nχ eχ −χ
(
ξ∈ χ , e χ
) : f=
′(ξ ) ⇒
= =
⇒ ξ , το οποίο είναι μοναδικό διότι
li

eχ −χ ξ eχ −χ χ − nχ
 ( 0 , +∞ ) .
1
f ′( t )
=
s

Δ4 . (α) Αφού ( ΚΛ ) = 1 + 2e ⋅ n2 και Λ =(1 ,0 ) , άρα Κ = ( −2e ⋅ n2, 0 ) . Ο κυνηγός θα έχει
οπτική επαφή με το λαγό μέχρι ο λαγός να φτάσει στη θέση Μ ( χ 0 , nχ 0 ) , χ 0 ≥ 1 του σχήματος
(σημείο επαφής της καμπύλης της f ( χ ) = nχ , για χ ≥ 1 με την εφαπτομένη της στο Μ )
H εφαπτομένη της Cf στο Μ είναι η εξής :
1
ψ − f ( χ 0 ) = f ′ ( χ 0 ) ⋅ ( χ − χ 0 ) ⇒ ψ − nχ 0 = ⋅ ( χ − χ 0 ) (2) και επειδή η οπτική επαφή του
χ0
κυνηγού διέρχεται από τη θέση του Κ = ( −2e ⋅ n2, 0 ) από τη σχέση (2) παίρνουμε
1
0 − nχ 0 = ⋅ ( −2e ⋅ n2 − χ 0 ) ⇒ χ 0 ⋅ nχ 0 − χ 0 = 2e ⋅ n2 (3) . Θεωρούμε τη συνάρτηση
χ0
φ : φ ( χ ) =⋅
χ nχ − χ , όπου χ ≥ 1 , με φ ( 2 ⋅ e ) = 2 ⋅ e ⋅ n2 η οποία είναι παραγωγίσιμη στο
[1 , +∞ ) με φ′ (=
χ) nχ ≥ 0 με φ′ (1) = 0 , άρα η συνάρτηση είναι  και 1 − 1 στο [1 , +∞ )

Μάνος Μαυρογιάννης
 οπότε το χ 0 = 2 ⋅ e είναι η μοναδική λύση της (3) . Άρα Μ ( 2e , n ( 2e ) ) , οπότε

( ΚΜ )maχ =( 2e + 2e ⋅ n2 ) + ( n2e ) ( n2e ) ⋅ 4e2 + 1 μονάδες .

=4e 2 (1 + n2 ) + ( n2e ) =
2 2 2 2

( ΜΝ ) ⇒ εφθ t =ψ ( t ) =nχ ( t )
(β) Από το ορθογώνιο τρίγωνο ΟΜΝ ισχύει εφθ = () (4)
( ΟΝ ) χ (t) χ (t)
Παραγωγίζοντας τη σχέση (4) κατά μέλη και γνωρίζοντας ότι χ ′ ( t ) = −1 μονάδα / sec παίρνουμε

( nχ ( t ) )′ ⋅ χ ( t ) − nχ ( t ) ⋅ χ′ ( t ) ⇒ χ ′ ( t ) ⋅ (1 − nχ ( t ) )

( εφθ ( t ) )′
=
χ2 (t)
1
=
συν 2θ ( t )
⋅ θ′ ( t )
χ2 (t)
⇒

χ ′ ( t ) ⋅ (1 − nχ ( t ) )
⇒ θ′ ( t )
= ⋅ συν 2θ ( t )
χ (t)
2

χ  t 0  1 nχ t 0 
Για t = t 0 παίρνουμε : θ t 0    συν 2θ t 0  , όπου
χ t 0 
2

 2e 2e

As

χ ′ ( t 0 ) = −1 μονάδα / sec , συνθ t 0     ,

 2  e  n 2  e
2 2
4  e 2  n 2  2  e 
ki

Άρα παίρνουμε :
n 2e 1 4  e2 n 2e 1 n2
so

θ t 0      rad / sec ..
4e 2
4  e  n  2  e  4  e  n  2  e  4  e  n 2  2  e 
2 2 2 2 2
po
li
s

Μάνος Μαυρογιάννης