ST Manual

IIE Module Guide FAFR6121
EERSTE ADDISIONELE TAAL AFRIKAANS

MODULE GIDS 2021
(TWEEDE UITGAWE: 2019)
This guide enjoys copyright under the Berne Convention. In terms of the Copyright Act,
no 98 of 1978, no part of this guide may be reproduced or transmitted in any form or by
any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any other
information storage and retrieval system without permission in writing from the proprietor.
The Independent Institute of Education (Pty) Ltd is registered with

the Department of Higher Education and Training as a private
higher education institution under the Higher Education Act, 1997
(reg. no. 2007/HE07/002). Company registration number: 1987/004754/07.
© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 1 of 65

DID YOU KNOW?
Student Portal
The full-service Student Portal provides you with access to your academic administrative
information, including:
• an online calendar,
• timetable,
• academic results,
• module content,
• financial account, and so much more!
Module Guides or Module Manuals
When you log into the Student Portal, the ‘Module Information’ page displays the ‘Module
Purpose’ and ‘Textbook Information’ including the online ‘Module Guides or ‘Module
Manuals’ and assignments for each module for which you are registered.
Supplementary Materials
For certain modules, electronic supplementary material is available to you via the
‘Supplementary Module Material’ link.
Module Discussion Forum
The ‘Module Discussion Forum’ may be used by your lecturer to discuss any topics with
you related to any supplementary materials and activities such as ICE, etc.
To view, print and annotate these related PDF documents, download Adobe
Reader at following link below:
www.adobe.com/products/reader.html

IIE Library Online Databases
The following Library Online Databases are available to you. Please contact your librarian
if you are unable to access any of these. Use the same username and password as for
student portal
EBSCOhost
This database contains full text online articles.
https://ezproxy.iielearn.ac.za/login?url=http://search.ebscohost.com
/
EBSCO eBook Collection

This database contains full text online ebooks.
https://ezproxy.iielearn.ac.za/login?url=http://search.ebscohost.co
m/login.aspx?authtype=ip,url,uid&profile=ehost&defaultdb=nlebk
Library Website
This library website gives access to various online resources and
study support guides
http://www.iie.ac.za/IIE%20Library/Pages/default.aspx
LibraryConnect
The Online Public Access Catalogue. Here you will be able to
search for books that are available in all the IIE campus libraries.
https://libraryconnect.iie.ac.za/client/en_GB/iie/
SABINET
This database will provide you with books available in other

libraries across South Africa.
http://reference.sabinet.co.za.ezproxy.iielearn.ac.za/
DOAJ
DOAJ is an online directory that indexes and provides access to
high quality, open access, peer-reviewed journals.
https://doaj-org.ezproxy.iielearn.ac.za/
DOAB
Directory of open access books.
http://www.doabooks.org/
Emerald Insight
Online journals, books and case studies.
https://www.iie.ac.za/IIE%20Library/E-
Shelf/Pages/Electronic-Databases.aspx

Table of Contents
Using this Manual.............................................................................................................. 5
Introduction ....................................................................................................................... 6
Module Resources ............................................................................................................ 7
Module Purpose ................................................................................................................ 7
Module Outcomes ............................................................................................................. 7
Module Pacer .................................................................................................................... 8
Assessments for FAFR6121 ........................................................................................... 10
Learning Unit 1: Letters, klanke en woorde ..................................................................... 11
Inleiding.................................................................................................................... 11
Aktiwiteite en digitale betrokkenheid ........................................................................ 13
Learning Unit 2: Grammatika .......................................................................................... 16
Inleiding.................................................................................................................... 16
Learning Unit 3: Sintaksis ............................................................................................... 25
Inleiding.................................................................................................................... 25
Learning Unit 4: Praatvaardighede ................................................................................. 30
Inleiding.................................................................................................................... 30
Huiswerk aktiwiteite ................................................................................................. 40
Learning Unit 5: Mondelinge kommunikasie en teksanalise ........................................... 42
Inleiding.................................................................................................................... 42
Learning Unit 6: Hersiening............................................................................................. 52
Inleiding.................................................................................................................... 52
Bibliography .................................................................................................................... 59
Intellectual Property ........................................................................................................ 61

Using this Manual

This manual has been developed to meet the specific objectives of the module and uses
a number of different sources. It functions as a stand-alone resource for this module and
no prescribed textbook or material is therefore required. There may, however, be
occasions when additional readings are also recommended to supplement the information
provided. Where these are specified, please ensure that you engage with the reading as
indicated.
Various activities and revision questions are included in the Learning Units of this manual.
These are designed to help you to engage with the subject matter as well as to help you
prepare for your assessments.

Introduction
Welcome to the Eerste Addisionele Taal Afrikaans (FAFR6121) module. In this module
you are afforded the opportunity to develop your literacy skills, namely listening, reading,
writing and speaking, necessary for the educational, conversational and academic use of
Eerste Addisionele Taal Afrikaans, thus enabling you to support the learning of the
language in the primary school classroom. You will also be able to engage in basic
conversations, such as greeting, getting to know people, asking for and giving assistance
etc. at places like the filling station, the taxi, on the streets and workplace.
A task-based Language Teaching Approach has been adopted. Tasks and activities set
are aimed at engaging in functional use for meaningful communication. Grammatical
structures for clarification of the structure of the language are explained. From your side,
your success lies mainly in practising, not only outside, but more in class, through the
tasks and activities set. Your success in achieving these objectives, especially speaking,
will without doubt, have a huge impact on your relationships with Eerste Addisionele Taal
Afrikaans speakers and even more with your learners.
This module is organised into 6 learning units that will be taught over the course of the
semester. The Module Guide was written with the communication needs of teachers and
student teachers in mind. It is not a self-study guide, but is intended for use in a
classroom situation, where the lecturer or facilitator will supply additional information
and explanations, as well as facilitate pronunciation and communication activities.
In the Module Guide, relevant tasks and activities have been added. To enable yourself
to cope with assignments and assessments, you must work from the Module Guide and
prescribed textbook.
Congratulations on choosing this module and good luck.

Module Resources
Prescribed Textbook Peacock, M., Scheepers, R., McLachlan, T. & Gouws, R.
2014. X-kit Essensiële Gids Afrikaans. 4de uitgawe.
Kaapstad: Pearson.
ISBN 9781770259980
Recommended Department of Basic Education. 2011. National Curriculum
Additional Reading Statement. CAPS. Afrikaans First Additional Language.
Foundation Phase: Grades R-3. Pretoria: Government
Printing Works.
Department of Basic Education. 2011. National Curriculum

Statement. CAPS. Afrikaans First Additional Language.
Intermediate Phase: Grades 4-6. Pretoria: Government
Printing Works.
Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th

Edition. Johannesburg: Berlut Books.
ISBN 978062035844
Jy sal nie getoets word op inhoud in hierdie bronne nie,

maar dit sal jou help om baie onderwerpe beter te
verstaan.
Module Purpose
The purpose of this module is to continue the development of the literacy skills
necessary for educational, conversational and academic use of the Afrikaans
language to support the learning of Afrikaans in the classroom. The focus is on the
development and analysis of arguments, as well as synthesising, paraphrasing and
summarising information in a written and conversational context.
Module Outcomes
MO1 Distinguish between both the basic and general rules of the Afrikaans
language.
MO2 Evaluate oral and written texts using the functions and vocabularies
introduced in the module.
MO3 Effectively utilise a variety of discourse functions, including tenses, and their
associated linguistic exponents.
MO4 Engage appropriately and effectively in meaningful formal and informal
conversations and dialogues covering a broad range of topics.

Module Pacer
Code FAFR6121 Hour Sessions 48 Credits 12
Learning Unit 1 Letters, klanke en woorde Notes on this LU
Sessions: 1 – 4 Learning objectives: This unit looks at letter
Related Outcomes: LO1 Articulate the phonetic combinations in
MO1 combinations of letters in Afrikaans, how words
Afrikaans are formed from letter
LO2 Build a vocabulary list of combinations, and how
words that exemplify specific to say those sounds.
phonetic combinations
LO3 Demonstrate competence in
pronouncing contextually-
relevant vocabulary
Learning Unit 2 Grammatika Notes on this LU
Sessions 5 – 12 Learning objectives: This unit looks at parts
Related Outcomes: LO1 Explain the rules related to of speech, grammar
MO1 parts of speech and sentence
MO3 LO2 Apply knowledge of construction, and
grammatical rules to different different tenses.
contexts.
Learning Unit 3 Sintaksis Notes on this LU
Sessions 13 – 24 Learning objectives: This unit looks at active
Related Outcomes: LO1 Apply grammatical rules to and passive voice and
MO1 sentence construction builds up to students
MO3 LO2 Write sentences that are in being able to write
different tenses entire sentences and
LO3 Apply the rules related to paragraphs.
active and passive voice
LO4 Write a short response
demonstrating correct use of
Afrikaans’s grammatical rules
Learning Unit 4 Praatvaardighede Notes on this LU
Sessions 25 – 30 Learning objectives: This unit looks at
Related Outcomes: LO1 Deliver a short formal oral textual analysis and the
MO2 presentation on a given topic speaking of Afrikaans.
MO4
Learning Unit 5 Mondelinge kommunikasie en Notes on this LU
teksanalise
Sessions 31 – 46 Learning objectives: This unit looks at
Related Outcomes: LO1 Select appropriate parts of textual analysis and the
MO2 speech to make meaning speaking of Afrikaans.
MO4 LO2 Compare texts for different
genres

Learning Unit 6 Hersiening Notes on this LU

Sessions 47 – 48 Learning objectives:
Related Outcomes: LO1 Revise major concepts
MO1 covered in the module
MO2 LO2 Practice reading and writing
MO3 in Afrikaans
MO4

Assessments for FAFR6121

Integrated Curriculum Engagement (ICE)
Minimum number of ICE activities to complete 4
Weighting towards the final module mark 10%
Assignments Practicum
Weighting 30%
Duration 10 hours
Submit after LU 4
Learning Units covered LU 1, 2, 3 & 4
Resources required Module Guide
Prescribed book
Additional research
Tests/ Examination Test Examination

Weighting 20% 40%
Duration 1 hour 2 hours
Total marks 60 120
Open/ closed book Closed book Closed book
Resources required Module Guide Module Guide
Learning Units covered LU 1 & 2 All
Assessment Preparation Guidelines

Format of the Assessment Preparation Hints
Assignment This assignment consists of an You need to ensure that you have
(Practicum) oral component, and a written thoroughly prepared your speech, and
component. that you plan your written component
carefully before you complete the final
product. It is highly recommended that
you complete all of the activities in LU 1,
2, 3 and 4 of your Module Guide as
preparation for this assignment.
Test The object of this test is to Apart from having completed the
establish your knowledge of the exercises in the Module Guide, it is
content covered in LU 1. It is a important that you learn the relevant
written test consisting of short- vocabulary and know all the concepts
answer type questions. that are covered in LU 1, 2 and 3. Please
ensure that you have practiced your
vocabulary.
Examination This examination will test your Please ensure that you have completed
knowledge of all Learning Units all exercises in your Module Guide in
included in this module. preparation for this examination.

Learning Unit 1: Letters, klanke en woorde

Learning objectives: My notas
• Articulate the phonetic combinations of letters in
Afrikaans Verwys na pp. 32 tot
• Build a vocabulary list of words that exemplify specific 34 van die
phonetic combinations voorgeskrewe
• Demonstrate competence in pronouncing contextually handboek
relevant vocabulary
Materiaal vir hierdie leereenheid gebruik:
Voorgeskrewe leeswerk
Peacock, M., Scheepers, R., McLachlan, T. & Gouws, R. 2014.
X-kit Essensiële Gids Afrikaans. 4de uitgawe. Kaapstad:
Pearson.
Afdeling 1, Deel 2: Spelling, skryfwyse, klankleer en
woordeskat
Addisionele leesmateriaal
Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th Edition.
Johannesburg: Berlut Books.
Taal – Language
How to prepare for this learning unit:
Lees Deel 2: Spelling, skryfwyse, klankleer en woordeskat in
Peacock et al. (2014).
Inleiding
Taal is klank. Ons maak van klanke gebruik wanneer
ons praat. In hierdie eenheid gaan jy leer om woorde
korrek uit te spreek in Afrikaans. Dit is belangrik dat jy
die Afrikaanse klanke baie goed oefen, byvoorbeeld:
• die y- in ystee,
• die –aa in kleutertaal,
• die j- in jellie of die j- in juwele,
• die –djie in paadjie,
• die –tjie in katjie.
Vra jou dosent om jou te help as jy nie seker is van
die uitspraak nie.
1.1 Fonetiese kombinasies in Afrikaans

Afrikaans is ŉ fonetiese taal. Soos jy dit klank, só spel
en lees jy dit. Dit is belangrik om die vokale te ken,
want alle spelling en lees is gebaseer op die vokale.

Jou dosent sal jou help met uitspraak van die

onderstaande klanke
bv. kas, kwaad, ekstra:
• Daar is geen c’s, q’s of x’e nie (behalwe as die
woord geleen word van `ŉ ander taal, bv. ricotta
kaas)
• As dit klink soos ŉ f- aan die begin van `ŉ woord,
dan is dit eintlik `ŉ v-, bv. vyf, voet, vinger, vriend,
(maar fiets, fout).
• As dit klink soos ŉ -v aan die begin van `ŉ woord,
dan is dit eintlik `ŉ w-, bv. wit, Wetenskap,
Wiskunde.
• Die -d en -t aan die einde van `ŉ woord in Afrikaans
klink dieselfde,
bv. sout, goud, kind
Lees ook pp. 6 en 7 in
1.2 Woordeskat wat in hierdie module Lutrin (2013) vir verdere
gebruik gaan word inligting hieroor.
Dit is belangrik om die woordeskat te leer om die assesserings te doen.

Naamwoord Werkwoord Byvoeglike- Voornaam- Weer Emosie
naamwoord woorde/ titels
Appel Drink Gelukkig Dogter Koud Haat
Voël Eet Lank Vrou Warm Liefde
Boek Voltooi Hartseer Hom Reën Hartseer
Seun Trou Kort Syne Wind Kwaad
Brood Hardloop Vinnig Haar
Motor Siek Stadig Sy
Kat Slaap Vuil
Swartbord Swem Vet
Sjokolade Loop Maer
Klaskamer Wen Dors
Koeldrank Skoonmaak Honger
Lessenaar Gebruik Moeg
Hond Speel Kwaad
Vuur Skop Dapper
Kos
Meisie
Hare
Leerder
Geld
Pen
Potlood
Belofte
Wedloop
Winkel

Onderwyser
Water
Modder/ vuilgoed
Vriend
Bal
Kerk
Jakkals
Bene
Spel
Vloer
Spieël
Mat
Suurlemoen
Heining
Seun
Wenner
Leier
Aktiwiteite en digitale betrokkenheid

Jy kan na die volgende video gaan kyk oor hoe om
sekere klanke korrek uit te spreek in Afrikaans:
https://www.youtube.com/watch?v=znJIvpCr6fs
2.1 Aktiwiteit 1
Kyk na die tabel in die woordelys addendum en vul een
van jou eie woorde by elke blokkie in. Gebruik nou die
woorde wat jy ingevul het en maak goeie Afrikaanse
sinne met die woorde. (Let op jou woordorde.)
Maak seker jy weet hoe om die woorde korrek uit te
spreek.
2.2 Aktiwiteit 2
Maak seker dat jy al die gegewe doelwitte in hierdie
eenheid bereik het. Indien nie, gaan terug en maak
seker jy het, voordat jy na die volgende eenheid
oorgaan.

2.3 Aktiwiteit 3
1. Lees die onderstaande leesstuk:
Hoe dan nou?
Ek het in ŉ taxi geklim en toe ek weer sien, is ek in Ubuntu-kraal. Die bestuurder van die taxi
het net een keer gesê: “ All change!” en al die mense klim toe af.
Ek was ontsteld en ek vra toe: “En wat nou van my?”
“Sisi, lalela, ngi the all change!” antwoord die bestuurder. Toe vra ek: “Wat bedoel jy?”
Een van die passasiers het gesien dat ek nie verstaan nie, toe sê sy vir my: “Juffrou, dit
beteken almal moet hier afklim. Die taxi gaan nie verder nie, hy gaan nou omdraai.”
“Omdraai?” vra ek verbaas. “Het jy gesê omdraai? Maar ek gaan mos Rockville toe! Kyk, dit
is nou amper halfelf. Ek kan nie nou omdraai nie!”
Ek het nie ŉ keuse gehad nie, en het maar afgeklim. Die partytjie by Dorothy gaan om elfuur
begin. Die passasier wat netnou met my gepraat het, was weer daar om te help. Sy het
verduidelik dat ek seker verkeerde handgebare gemaak het, want hierdie taxi gaan nie na
Rockville toe nie.
“Hoe het jy beduie om Rockville toe te gaan?” wou die vrou by my weet.
“Ek het net my wysvinger opgelig” antwoord ek.
“Nee, my kind met daardie teken sê jy mos jy wil Diepkloof toe – soontoe!” en sy wys in die
rigting waar ons vandaan gekom het. “Onthou, hierdie taxi kom van ŉ ander plek af, hy het
klaar deur Diepkloof gery.”
“Tannie, ek kom van Hammanskraal af. Ek het by my tannie Emma in Diepkloof oornag. Ek
ken nie hierdie plek se gewoontes nie,” antwoord ek.
Nou was ek behoorlik in tamatiestraat. Wat moes ek nou doen? ŉ Antwoord het skielik uit my
tweede hart gekom: Jy moet by Dorothy uitkom, anders gaan jy die lekkerste partytjie van jou
lewe misloop!
Van Ubuntu-kraal af moes ek toe ŉ ander taxi kry - die een by die Bara-taxihalte. Om te wys
dat jy Rockville toe wil gaan, moet jy jou voorvinger oplig en ŉ sirkel in die lug teken. As jy
Bara toe wil gaan, moet jy net met albei jou wysvingers ŉ kruisie maak.
Die bestuurder van die Bara–taxi het nie gepraat nie, net musiek gespeel. Die “Local is
lekker”-musiek was so hard, ons kon nie met mekaar gesels nie.
“Hoe gaan hierdie man nou vir my hoor as ek wil afklim?” het ek myself gevra.
“Nee, Gauteng se mense, aikona…”
Toe ek weer kyk, het die taxibestuurder omgedraai en begin om weer terug te ry.
“Wat gaan nou aan? Waarom draai ons om?” vra ek verskrik. Niemand kon my antwoord nie.
Die taxi het net haastig aangery en by Baza-Baza in Orlando-Oos het die bestuurder gesê
ons moet almal afklim.
Ek het gevra hoekom, en een passasier het vir my gesê: “Sisi, thula u khuluma too much. Ha
ifune wena lendaba!” Ek het aangegaan met my vrae en toe antwoord ŉ ander vrou my in my
taal: “Didimala, ga twe o botsa thata. Ga se taba ya gogo.”
Ek was bang! Sal ek ooit by Rockville uitkom? Ek het nog net R1,50 in my sak gehad. Terwyl
ek nog daar staan, sien ek ŉ rooi mini-karretjie. ŉ Vrou van ongeveer dertig jaar het langs my

stilgehou en gevra waarheen ek gaan. Ek het gevoel hier is ŉ goeie Samaritaan. Ek het saam
met haar gery na Rockville.
Toe ons by Regina Mundi kom, het die vrou gesê: “Sisi, badala,” wat beteken “Suster, betaal!”
“Maar jy het my mos genooi, en hoe dan nou?” vra ek.
“Betaal, sisi, of gee net jou skoene!” antwoord sy.

“My skoene? Ek verstaan jou nie!”
Die dame het gebuk en my skoene uitgetrek. Toe stoot sy my uit die kar uit en sy ry weg.
Toe ek by Dorothy se partytjie kom, was almal se oë op my kaal voete.
Dorothy het dadelik gesien hoe skaam ek was.
“Monica, wat het met jou gebeur?” vra sy verbaas.
“Niks,” antwoord ek. “Maar my voete is kaal omdat ek met my skoene moes betaal om hier
te kom.”
2. Gebruik ŉ glimpen (highlighter) en onderstreep

al die dubbel vokale (double vowels).
3. Lees die woorde nou hardop vir `ŉ medestudent
om die uitspraak te oefen. Indien julle nie seker
is nie, gaan vra jou dosent.
4. Berei nou die leesstuk voor vir hardoplees vir jou
dosent. (Die dosent behou die reg om vir die
studente `ŉ leespunt hier te gee).

Learning Unit 2: Grammatika

• Explain the rules related to parts of speech Verwys na pp. 1 tot 31
• Apply knowledge of grammatical rules to different van Peacock et al.
contexts. (2014).
1. Peacock, M., Scheepers, R., McLachlan, T. & Gouws, R.
Kaapstad: Pearson.
Afdeling 1: Woorde, Deel 1: Woordsoorte
1. Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th
Taal – Language
Hoe om vir hierdie leereenheid voor te berei:
1. Maak seker dat jy die verskillende woordsoorte uit ŉ
leesstuk kan identifiseer.
2. Maak seker dat jy die verskillende woordsoorte op die
regte manier in sinne kan gebruik.
3. Lees Afdeling 1: Woorde, Deel 1: Woordsoorte in Peacock
et al. (2014).
4. Lees Taal – Language in Lutrin (2013) met die klem op pp.
8 – 11.
Inleiding
`ŉ Taal bestaan uit klanke wat saam betekenis skep,
as ons dit nie ken nie, kan ons nie `ŉ taal gebruik of
bestudeer nie. Buiten `ŉ basiese woordeskat, moet `ŉ
mens ook die woordeskat hê wat nodig is om
taalbegrippe en taalreëls te verstaan.
1.1 Woordsoorte in Afrikaans

Afrikaans bestaan uit 10 woordsoorte:
• Selfstandige naamwoorde (nouns),
• Werkwoorde (verbs),
• Byvoeglike naamwoorde (adjectives),
• Bywoorde (adverbs),
• Voornaamwoorde (pronouns),
• Voegwoorde (conjunctions),

• Voorsetsels (prepositions),
• Tussenwerpsels (interjections),
• Telwoorde (numerals).
Selfstandige naamwoorde
ŉ Selfstandige naamwoord dui die naam van iets aan
en is altyd óf die onderwerp óf voorwerp in die sin. ŉ
Selfstandige naamwoord het altyd `ŉ meervoud
(plural) en verkleining (dimunitive).
Byvoeglike naamwoorde
ŉ Byvoeglike naamwoord beskryf die selfstandige
naamwoord. Die byvoeglike naamwoord het trappe
van vergelyking en intensiewe vorme.
Werkwoorde
ŉ Werkwoord is die aksie woord in die sin. Daar moet
altyd `ŉ werkwoord in `ŉ sin wees.
Bywoorde
Die bywoord beskryf die werkwoord. Lees pp. 1 tot 31 in Peacock et al.
(2014) vir verdere inligting
Voornaamwoorde hieroor.
ŉ Voornaamwoord (pronoun) word gebruik in die plek
van `ŉ ander naamwoord soos `ŉ selfstandige
naamwoord of om ander funksies in die sin te vervul.
Voegwoorde
Voegwoorde word gebruik om twee of meer sinne
saam te voeg.
Voorsetsels
ŉ Voorsetsel dui posisie aan ten opsigte van iets
anders, bv. Ek sit by die tafel.
Tussenwerpsels
Dui `ŉ bepaalde gevoel aan soos bv. Hartseer/
blydskap/ ens. en daar kom altyd `ŉ uitroepteken na `ŉ
tussenwerpsel bv. Eina! / Sjoe, dit is koud!

Telwoorde
Maak net seker jy weet hoe om getalle korrek in
Afrikaans te skryf, bv. vier, veertien en veertig.
Meervoude
Spelling:
Afrikaanse spelling volg DRIE grondbeginsels:
(a) Sommige woorde word gespel soos dit uit die
Nederlandse tradisie oorgeërf is. Hierdie
woorde klink dieselfde, maar word dan met ŉ –
ei, of -y gespel, of ŉ f- of v-.
Byvoorbeeld:
Die tuinier lei die tuin nat (The gardener waters
the garden).
Maria ly aan ŉ gebroke hart. (Maria suffers from
a broken heart).
Die hengelaar vang vier visse. (The fisherman
catches four fish).
Die soldaat stap fier en regop. (The soldier walks
upright).
(b) Afrikaanse woorde word volgens Standaard
Afrikaans gespel. Dit is soos dit in die
woordeboek voorkom, al hoor ons soms ŉ ander Lees pp. 8 tot 11 in Lutrin (2013) vir
klank. verdere inligting.
Byvoorbeeld:
Ek ruik Ma se heerlike kos. (I smell Mom’s
delicious food).
In plaas van:
Ek ryk Ma se heerlike kos. (I rich? Mom’s
delicious food).
(c) Die beginsel van gelykvormigheid word in
Afrikaanse spelling gevolg. Wanneer ŉ woord op
ŉ –d eindig, bv. mond, is die meervoud daarvan
monde. Die slotklank van mond, klink soos –t,
maar omdat die meervoud monde is, eindig die
woord op ŉ –d.
Ander voorbeelde: land, graad, wond, word
lande, grade, wonde.
Wenk: As jy nie weet of ŉ Afrikaanse woord op ŉ
–d of ŉ –t eindig nie, gee die meervoud daarvan.
Kyk byvoorbeeld na: rat, kat, put: Elkeen van
hierdie woorde eindig op ŉ –t. Dus: ratte, katte,
putte. MAAR: wanneer ŉ woord in ŉ -f eindig word Lees pp. 31 tot 33 in Lutrin
die meervoud –we, bv. staaf word stawe, want (2013) vir verdere inligting.

geen woord in Afrikaans eindig op ŉ –w nie. So

ook: groef – groewe.
Lawrence, D. et al. (2014, p. 357)
Besitlike voornaamwoorde
Dit verwys na `ŉ spesifieke besit, bv. Die pop is
myne/hare/syne en ook:
• Die huis is ons s’n. Dit is ons huis.
• Dit is julle nuwe motor. Die motor is julle s’n.
• Ma het haar handsak verloor.
• Jannie het sy swemklere aan.
• Sannie dra haar nuwe rok.

2.1 Aktiwiteit 1
Wie is ek?
1. Alweer slapeloos! Ja, dis Sondagaand. My voorbereiding is afgehandel, die nuwe

vraestelle is opgestel en my toebroodjies is reeds in die yskas en steeds ontwyk die
slaap my soos ŉ laatkomkind wat heen en weer voor my klas verby drentel. My
gedagtes is deurmekaar gelaai van kinders met of sonder probleme. Ek is
bekommerd oor almal van hulle. Ja jy’s reg. Ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!
2. Soms ervaar ek myself as ŉ fortuinverteller wat in my eie kristalbal kyk. Ek beleef ŉ

Vincent van Gogh vanaf die eerste verhaal. Ja, ek is daar! Ek sien ŉ klein Einstein
erg begeesterd wanneer hy ŉ kopkrapper oplos. Ek is teenwoordig wanneer
Florence Nightingale ŉ blikkie sweetweerder ongemerk in haar maat se tas laat gly
omdat sy verstaan dat hulle dit nie kan bekostig nie. Sy gun eenvoudig net nie haar
maat hierdie eindelose gespottery nie. Ja, ek vertroetel hierdie ontluikende talent
want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!
3. Twee bakleiende seuns haal ek met graagte uitmekaar en verduidelik aan hulle dat
geweld nie die enigste manier is om konflik op te los nie. Twee bakleiende dogters
staan ek eerder terug want dit kan ŉ lelike ding wees. Ek sleep maar na die tyd die
stukke wat oorbly na die noodhulptannie toe. NOOIT!! Ek is nie jou ma, pa, predikant,
sielkundige, dokter, biegvader, slaaf of maat nie, alhoewel ek in elk geval hierdie
rolle moet vervul. Ek wil hê dat dit met jou moet goed gaan want ek is ŉ onderwyser
en dit is wat ek doen!
4. ŉ Bouer bou, ŉ verwer verf, ŉ prediker preek en ŉ leermeester leer. Ek is ŉ meester

in die kuns van verduideliking en verander in ŉ oogwink die begrip “moeilik” na
“maklik” want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!

5. Ek weet wanneer om te antwoord en wanneer om wat te vra. Weet jy? Dis ŉ goeie
vraag nê, wat dink jy? Ek wil hê dat jy moet dink en beleef hoe die denke jou vrymaak
van die boeie van onkundigheid. Ek help jou graag want ek is ŉ onderwyser en dit
is wat ek doen!
6. Ek weet wat jy kan doen daarom maak ek jou doen wat jy doen en is ek nie met
minder as jou uiterste beste tevrede nie want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek
doen!
7. Vroegoggend tik ek die laaste deel van een of ander kennisgewing sonder om die
“spellchecker” te gebruik want onnies maak mos nie foute nie. Gereeld klink so ŉ
kennisgewing dan as volg: “Al die leerders wat Hoerskool (sonder die deeltekens)
toe gaan moet betyds om 735 uur in die vierkant bymekaar kom. Die graad 3, 4 en
56 moet hul histeriese oorsig oor die kaap se slowehondel more ingee”. Omdat ek
self foute maak verstaan ek die foute wat per ongeluk insluip. Ek weet dat alle foute
en mislukkings nie sleg is nie en weet dat die positiewe kant van die munt die
ervaringskat in jou lewe tienvoudig verhoog. Ek kan nie mislukkings en
teleurstellings keer en voorkom nie maar ek is daar om jou te bemoedig en keer dat
dit jou moedeloos maak want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!
8. Eintlik is ek ŉ wegwyser. Ja, ŉ tipe navigator wat die pad tussen baie hindernisse
moet karteer na die fontein van kennis. Al staan hulle langs die fontein, drink almal
nie van sy heerlike water nie, want sommiges gorrel maar net. My grootste uitdaging
is om almal te laat wíl drink, want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!
9. Ek weet wanneer om jou te help en wanneer om jou te los om te sukkel, omdat die
sukkel jou nie doodmaak nie maar grootmaak. Nie dommer nie maar slimmer, nie
luier nie maar flukser. Ek sien dat jy sukkel en ek los jou veilig want ek is ŉ
onderwyser en dit is wat ek doen!
10. Ek weet dat argitekte se skeppings wat mooi beplan word en ingenieurs se projekte
wat afgehandel word vir eeue kan hou. Die werk wat ek doen is iets wat met die
nodige liefde en ontferming tot in die dieptes van die ewigheid sal resoneer. Die
invloed van my werk is oneindig omdat dit nie net die volmaak van ŉ emmer is nie
maar die aansteek van ŉ vuur wat soos ŉ veldbrand versprei. Dit is nie die inpomp
van kennis nie maar die plant van ŉ saadjie wat hunker na eie kennis. Die kind is die
blom en ek is die tuinier want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!
11. Ek het geleer dat ek kan trots wees op my ryke ervaringskat van die verlede, terwyl
my hede ŉ uitdagende, opwindende avontuur bly, gevul met vreugde, omdat ek met
die toekoms werk, want ek is ŉ onderwyser en dit is wat ek doen!

Deur Jan Nel met apologie aan Taylor Mali met taalversorging deur Susan du Toit jan-
nel@live.co.za
Beantwoord die volgende geïntegreerde vrae:
Leesbegrip en taal in konteks:

1. Wat, volgens par. 1 is die oorsaak van die
skrywer se slapeloosheid?
2. In par. 2 verwys die skrywer na Vincent van
Gogh, Einstein en Florence Nightingale. Wat
word daarmee bedoel?
3. Par. 7 het ŉ aantal taal- en spelfoute in. Skryf dit
oor in korrekte Afrikaans (kyk weer na die
grondbeginsels van Afrikaanse spelling hierbo
uiteengesit).
4. In par. 8 beskou die skrywer homself as ŉ
‘wegwyser’. Wat word daarmee bedoel?
5. Sou jy die taalgebruik in die leesstuk as formeel
of informeel beskou? Waarom? Haal voorbeelde
aan om jou antwoord te staaf.
6. Dink jy die skrywer is ŉ gewilde (popular) of
ongewilde (unpopular) onderwyser? Waarom
dink jy so?
7. Haal voorbeelde aan van die volgende
woordsoorte:
i. Meervoude (par. 1 – drie voorbeelde; par.
3 – vyf voorbeelde)
ii. Verkleinwoorde (par. 2 – een voorbeeld)
iii. Werkwoorde (par. 4 – vier voorbeelde; par.
8 – vyf voorbeelde)
iv. Trappe van vergelyking (par. 9 – twee
voorbeelde)
v. Byvoeglike naamwoorde: (par. 11 – een
voorbeeld)
8. Wat beteken dit om slaaploos te wees?
9. Waarvan is die onderwyser `ŉ meester?
10. Dink jy die onderwyser doen meer as wat van
hom/haar verwag word? Gee `ŉ rede vir jou
antwoord.
11. Nadat jy die leesstuk gelees het, dink jy jy sien
kans vir die onderwys? Hoekom sê jy so?
12. Dink jy om `ŉ onderwyser te wees is om net kennis
oor te dra aan die leerlinge of vereis dit veel meer?

Skryf `ŉ kort paragraaf waarin jy sê hoe jy hieroor

voel.
13. Maak `ŉ lys van selfstandige naamwoorde en
werkwoorde uit die leesstuk wat jy nie verstaan nie
en soek die betekenis in `ŉ woordeboek.

2.2 Aktiwiteit 2
Bestudeer die strokiesprent en beantwoord die vrae:

1. Identifiseer watter woordsoort die volgende
woorde is:
a) Lekker (raampie 1)
b) Restaurant (raampie 2)
c) Wat (raampie 4)
d) Gevriesde (raampie 4)
2. Gee die verkleining van die volgende woorde:
a) Kos (raampie 1)
b) Oond (raampie 3)
c) Huis (raampie 3)
d) Handleiding (raampie 4)
3. Skryf die volgende woorde in die korrekte
meervoudsvorm:
a) Kos
b) Stoof
c) Hoender
d) Handleiding
4. Gee voorbeelde uit die strokie van die volgende
sinsoorte:
a) Stelsin
b) Vraagsin
c) Uitroepsin

5. Skryf die korrekte trappe van vergelyking neer:

a) Maklik
b) Honger
c) Moeg
d) Duur
6. Voltooi die sin deur die korrekte voorsetsel in te
vul:
a) Ma dra die skottelgoed ... hande.
b) Die kat lê ... die tafel.
c) Ma staan ... die wasbak en skottelgoed
was.
d) Pa sit sy arm ... Ma se skouer.
7. Wat beteken die uitdrukking “Deur dik in dun” in
die titel van die strokiesprent?
8. Gee jou eie verklaring van die volgende
idiomatiese uitdrukkings:
a) As die skoen pas, trek hom aan.
b) Jou oë is alweer groter as jou maag.
c) Moenie alles wat jy hoor vir soetkoek opeet
nie.
9. Verduidelik watter boodskap Ma in die laaste
raampie aan haar gesin wil oordra.
(Uit: Piekfyn Afrikaans, Afrikaans Huistaal, Gr 12)

Learning Unit 3: Sintaksis

• Apply grammatical rules to sentence construction
• Write sentences that are in different tenses Verwys na pp. 7
• Apply the rules related to active and passive voice tot 9 van
• Write a short response demonstrating correct use of Peacock et al.
Afrikaans’s grammatical rules
(2014).
Kaapstad: Pearson.
Afdeling 1: Woorde, Deel 1: Woordsoorte
1. Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th
Taal – Language
1. Maak seker dat jy woordorde (STOMPI) verstaan.
2. Maak seker dat jy die verskillende tye en die woordorde in
verskillende tye reg toepas.
3. Lydende en bedrywende vorm: Pas die korrekte reëls vir die
verskillende tye toe.
4. Jy het ook op skool van STOMPI geleer om seker te maak dat
die woordorde reg is. Jy kan dit weer by die volgende
webskakel aflaai:
http://www.up.ac.za/media/shared/45/ZP_Files/sintaksis-
lenteseminaar-2015_1.zp68817.pdf
5. Lees Afdeling 1: Woorde, Deel 1: Woordsoorte in Peacock et
al. (2014).
6. Lees Taal – Language in Lutrin (2013) met die klem op pp. 34
tot 35.
Inleiding
Dit is belangrik dat jy woordorde in Afrikaans goed verstaan
voor jy hierdie eenheid doen. Vra jou dosent om dit weer te
verduidelik of verwys na die bladsyverwysings in die tabel
hierbo.

1.1 Lydende en bedrywende vorm

Wanneer ons ŉ formele register wil hê, moet ons die
Lees bladsye 34 tot 35 van
reëls vir akademiese skryfstyl in gedagte hou. Een
Lutrin, (2013) om lydende
manier om dit te doen, is om die bedrywende vorm
en bedrywende vorm
(active voice) na die lydende vorm (passive voice) te
beter te verstaan.
verander.
Gebruik die volgende webwerfskakel om met lydende

(passive voice) en bedrywende (active voice) vorm te
help:
http://taalarsenaal.yolasite.com/resources/Lydende%
20vorm.pptx
Om in staat te wees om sinne van die bedrywende na

die lydende vorm oor te skryf, moet jy baie oefen. Jy
moet ook basiese begrippe verstaan en vrae vra soos:
“Wat is die onderwerp en voorwerp van ŉ sin of in
watter tyd is die sin geskryf?”
Byvoorbeeld:
Bedrywende vorm in die verskillende tye:

Teenwoordige tyd: Die seun lees ŉ boek. Lees ook pp. 20 tot 23 in
Verlede tyd: Die seun het ŉ boek gelees. Lutrin (2013) vir verdere
Toekomende tyd: Die seun sal ŉ boek lees. inligting hieroor.
In die lydende vorm lyk die sinne so:

Teenwoordige tyd: Die boek word deur die seun gelees.
Verlede tyd: Die boek is deur die seun gelees.
Toekomende tyd: Die boek sal deur die seun gelees
word.
Dit is belangrik dat jy Sv1 T O M P v2 I moet verstaan.

Indien jy dit nie verstaan nie, gaan terug na die
webblad wat dit verduidelik of kyk na die diagram en
verduideliking hieronder.
In die lydende vorm ruil die onderwerp (subject) en

voorwerp (object) plekke om. Ons kan Sv1 T O M Pv2
I nou skryf as O v1 T S M P v2 I.

Om dit goed te verstaan, kyk na die volgende diagram:
“Die voorwerp en onderwerp RUIL” (“The object and subject

SWOP”)
O S
Teenwoordige tyd word deur Werkwoord na die
einde met ge-
Verlede tyd is deur
Werkwoord na die
einde met ge-
sal/
Toekomende tyd
wil/
Werkwoord na die einde
moet/ deur
met ge- word
kan/
mag
Hier is ŉ “resep” om jou sinne stap-vir-stap na lydende vorm te verander:

1. Bepaal eers watter woord is die werkwoord.
2. Deur te vra WIE? bepaal jy die onderwerp (subject) en deur te vra WAT? bepaal jy
die voorwerp (object).
3. Ruil nou die twee om en begin met die voorwerp (object).
4. Bepaal die tyd (tense) van die sin.
5. Nou weet jy of jy:
word deur (present tense) of
is deur (past tense) of
sal, wil, moet, kan, mag deur (future tense) moet gebruik.
6. Die onderwerp kom na deur.
7. Die res van die sin bly dieselfde.
8. Die werkwoord skuif na die einde van die sin en kry `n ge- aan.
Voorbeelde:
S v O
Die man brand die papiere op die terrein.
Tyd: Teenwoordige tyd (present tense)
O S v
Die papiere word deur die man op die terrein gebrand.

1.2 Verskillende tye in sinskonstruksies:
Die verskillende tye in Afrikaans:
Teenwoordige Tyd Verlede Tyd Toekomende Tyd

Werk het...gewerk sal...werk
Is was sal...wees
Het het...gehad sal...hê
Wil Wou sal...wil doen
Kan kon sal...kan doen
Moet moes sal...moet doen
Sal sou sal...moet doen
Begin het begin sal begin
Ontmoet het ontmoet sal ontmoet
Herlaai het herlaai sal herlaai
Verloor het verloor sal verloor
Wanneer die klem op die eerste sillabe van ŉ woord val:
trek...aan het aangetrek sal aantrek

haal...asem het asemgehaal sal asemhaal
werk...aan het aangewerk sal aanwerk
maak...vas het vasgemaak sal vasmaak
Die werkwoorde in die infinitief (om...te) verander nooit:
Ek besluit om te bly. Ek het besluit om te bly. Ek sal besluit om te bly.

Leerders leer om Afrikaans Leerders het geleer om Leerders sal leer om
te praat. Afrikaans te praat. Afrikaans te praat.
Die DAWN-reël: Dan, As, Wanneer, en Nou verander na Toe:
Hy speel eers krieket, dan Hy het eers krieket Hy sal eers krieket speel
doen hy sy huiswerk. gespeel en toe sy huiswerk en dan sy huiswerk doen.
gedoen.
As hy dors is, drink hy Hy het water gedrink toe Hy sal water drink as hy
water. hy dors was. dors is.
Wanneer hy klaar is met sy Hy het geëet toe hy klaar Wanneer hy klaar is met sy
huiswerk, eet hy. was met sy huiswerk. huiswerk, sal hy eet.
Hy maak nou tee. Hy het toe tee gemaak. Hy sal dan tee maak.
Bron: Gr 11/12 Learner & Educator AFRIKAANS 1ste Addisionele TAAL Free Study
Guide. Verkrygbaar by: www.proverto.co.za


2.1 Aktiwiteit 1
Skryf die onderstaande sinne in die lydende vorm:
1. Ons maak goeie vordering.
2. Ons sal goeie vordering maak.
3. Ons het al die take vir die jaar ingegee.
4. Jy sal jou gedrag drasties verander.
5. Afrikaans vereis goeie kennis.
2.2 Aktiwiteit 2
1. Skryf die volgende sinne oor in die verlede tyd:
a) Dit lyk of Achmat die bal hoog skop.
b) Ma dra die skottelgoed in haar hande.
c) Ons kan in die restaurant gaan eet.
d) Die Smit gesin het baie kos in hulle huis.
e) Die kat lê en slaap op die tafel.
2. Skryf die volgende sinne in die toekomende tyd:

a) Dit is duur vir `ŉ gesin om in `ŉ restaurant te eet.
b) `ŉ Oond moet baie warm wees om `ŉ lekker koek te bak.
c) Jan se oë is groter as sy maag.
d) Ons kan in die restaurant gaan eet.
e) Ons behoort baie hard te werk hierdie jaar.

Learning Unit 4: Praatvaardighede

• Deliver a short formal oral presentation on a given topic
Verwys na pp.
175 tot 186 van
Peacock et al.
(2014).
1. Peacock, M., Scheepers, R., Mclachlan, T. & Gouws, R. 2014.
X-kit Essensiële Gids Afrikaans. 4de uitgawe. Kaapstad:
Pearson.
Afdeling 5: Luister en Praat
1. Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook and Study Guide. 7th
edition. Johannesburg: Berlut Books.
Mondeling – Oral communication
1. Om vir ŉ mondelinge praatjie voor te berei, moet jy ŉ
onderwerp kies waarmee jy gemaklik is of waarin jy
geïnteresseerd is.
2. Gebruik jou taalreëls wat jy in graad 12 geleer het, as jy jou
praatjie beplan en oorskryf.
3. Onthou: Beplan, skryf en lees jou praatjie hardop vir jouself
of bied jou praatjie voor iemand aan. Maak aanpassings en
gaan weer deur jou praatjie. Herhaal die proses tot jy tevrede
is met jou praatjie.
4. Jy het ook op skool van STOMPI geleer om seker te maak
dat die woordorde reg is. Jy kan dit aflaai by die volgende
webskakel:
http://www.up.ac.za/media/shared/45/ZP_Files/sintaksis-
lenteseminaar-2015_1.zp68817.pdf
5. Lees Afdeling 5: Luister en Praat van Peacock et al. (2014).
6. Lees die hoofstuk wat Mondeling genoem is in Lutrin (2013).
Inleiding
In hierdie leereenheid is die klem op luister en praat,
met ander woorde, mondelinge taalgebruik. Praat is
net so belangrik as wat lees is in Afrikaans. Hoe meer
mens die taal praat, hoe makliker word dit. Oefen in
groepe, gesels in pare. Luister na

Afrikaanssprekendes, veral na Afrikaanse

radiostasies. Kyk Afrikaanse nuus op televisie, asook
na Afrikaanse televisieprogramme. Indien moontlik,
probeer om Afrikaanse films te kyk. Lees vir mekaar
voor uit Afrikaanse tydskrifte en koerante. Dit is
belangrik om die Afrikaanse uitspraak te oefen en ook
om jou woordeskat uit te brei.
Teen hierdie tyd weet jy moontlik al dat jy Afrikaanse Lees ook pp. 175 tot 180
Eerste Addisionele Taal in Afrikaans vir leerders moet Peacock et al. (2014) vir
aanbied. Dit is dus baie belangrik dat jy Afrikaans verdere inligting hieroor.
volgens die riglyne vir Standaardafrikaans kan praat.
Dit is veral belangrik as Afrikaans nie jou moedertaal is
nie. Deur baie te oefen, sal jy weldra logiese en
presiese inligting en idees met selfvertroue aan ander
kan oordra in Afrikaans. Praat is die voorloper vir skryf.
As jy Afrikaans met selfvertroue kan praat en ander
van jou opinie kan oortuig, sal jy ook akademiese
opstelle in Afrikaans kan aanpak.
Volgens Lawrence et al. (2014, p. 115) behoort ŉ

Afrikaanse onderwyser by buitemuurse aktiwiteite
soos redevoering, debat, toneel en so meer betrokke
te raak. Verder beweer die skrywer dat “ŉ goeie
toespraak kan die wêreld verander!” Dit is dus baie
belangrik dat jy as voornemende onderwyser die
vaardigheid om voor ander te praat deeglik inoefen,
soos reeds hierbo genoem. Dit kan lei tot
“professionele kredietwaardigheid” soos (Lawrence et
al., 2014, p. 115) dit noem. Dit kan daartoe aanleiding
gee dat die leerders in jou klas Afrikaans met
selfvertroue praat.

Woordeskat en terminologie (Voeg jou eie

woordeskat by soos jy vorder met die
leereenheid):
Woord Sinoniem Engels

Uitdagings
Vervaardiger
Gemeenskap
Uitgesproke
Redenasie
Vaardigheid
Moedertaal
Hieronder is maniere van groet en uitdrukkings in

Afrikaans. Jy kan dit inoefen.

Mondelinge kommunikasie
Groetvorme (Greetings)
Waarskuwing (Warnings)
Goeie more/goeiemiddag/goeienaand
Ek waarsku jou.
Hallo/haai daar
As dit weer gebeur, is jy gehok/is daar groot
Totsiens moeilikheid.
Mooi loop! Jy moet nou mooi luister na wat ek vir jou sê…
Sien jou more. Wees versigtig!
Hoe gaan dit met jou? Oppas/pasop, jy gaan val!
Goed dankie en met jou/julle?
Ek is so bly om jou te sien!
Bekendstelling (Introduction)
Hulp vra/ Versoeke rig (Ask for help,
Ek wil jou voorstel aan…
make a request)
Bly te kenne.
Ek is jammer om te pla, maar kan jy/u/julle my
Ek is bly om jou te ontmoet. asseblief/dalk/moontlik/miskien met…help?
Ken julle mekaar?
Ma, ontmoet my vriendin, Sandy. Kan u/jy /julle asseblief vir my die volgende inligting
verskaf?
Sandy, ontmoet my ma.
Sandy, dit is my ma, mev. Cronje.
Sandy, dit is my ma Connie.
Uitnodigings (Invitations)
Ek wil jou uitnooi na my partytjie.
Is jy lus om saam met my te gaan fliek?
Wil jy saam met my gaan fliek?
Baie dankie dit sal lekker wees.
Ongelukkig sal ek nie saam met jou kan gaan nie.
Verskonings (Apologies) Aanmoediging/Bemoediging

Ek is so jammer, maar… (Encouragement)
Ek vra om verskoning. Ek belowe dit sal nooit Komaan, ek weet jy kan dit doen!
weer gebeur nie!
Sterkte vir die eksamen/kompetisie/wedloop!
Ek voel vreeslik sleg. Ek is so jammer.
Ek hoop dit gaan sommer gou beter met jou!
Verskoon my asseblief.
Ons glo in jou!
Ek hoop jy kan my vergewe.(forgive)
Ek weet jy kan dit doen!

Mondelinge kommunikasie is ŉ vermenging van

verbale, interpersoonlike en fisiese strategieë van wat
nodig is om met vertroue en doeltreffend met
verskillende gehore te kan kommunikeer. Verskeie
hulpmiddels soos byvoorbeeld grafieke, visuele,
statistieke, oudiovisuele toestelle en tegnologie word
ingespan om die boodskap te help oordra.
Effektiewe mondelinge kommunikasie kan bydra tot:

• Verbetering van akademiese prestasie;
• Beter indiensnemingsopsies;
• Beter professionele vaardighede; en
• Beter redenasievermoëns.
Die waarde van goeie mondelinge kommunikasie word

hoog aangeprys in onderwys, want die onderwyser
moet:
• Inligting effektief en produktief kan oordra;
• Versigtig en akkuraat kan luister;
• Instruksies en verduidelikings duidelik kan
oordra; en
• Kan deelneem aan konstruktiewe redevoering
en ŉ konstruktiewe bydrae kan lewer tydens
vergaderings en gesprekke.
Die elemente van kommunikasie sluit die volgende in:

• Luister en verstaan;
• Duidelik en direk praat;
• Die behoeftes van die gehoor in ag neem;
• Onafhanklike lees;
• Die behoeftes van die
leerders/personeel/gemeenskap verstaan;
• Effektiewe oorreding;
• Selfvertroue en beslistheid;
• Inligting deel;
• Praat en skryf in ŉ taal anders as jou moedertaal.
Navorsing wys:
“In study after study, communication skills
emerge as one of the most important, if not
the most important quality that employers
require of graduates. Possessing good
communication skills is often seen by

employers as an indicator of potential

success.” (Harvey, 1999).
(Vertaling: “In studie na studie het

kommunikasievaardighede na vore gekom as een
van die belangrikste, indien nie die belangrikste
eienskap wat werkgewers van gegradueerdes
vereis. Om goeie kommunikasievaardighede te
besit word dikwels deur werkgewers as ŉ
aanduiding van potensiële sukses gesien.”)
1.1 Hoe om voor ŉ gehoor op te tree /

ŉ mondelinge aanbieding te doen
Die styl van jou taalgebruik tydens mondelinge
kommunikasie:
Styl beteken goeie en doeltreffende kommunikasie. Dit

is ŉ poging om die gewenste reaksie uit te lok deur
korrekte woorde te gebruik. Dit dui op die waarde en
toepaslikheid van die gesproke en geskrewe woord
wat beïnvloed word deur die situasie of konteks
waarbinne taal gebruik word.
Om ŉ goeie skryf- en praatstyl te hê, vereis goeie

taalvermoë en taalvaardigheid, en helderheid van
denke. Verder is dit noodsaaklik om oor kennis van die
onderwerp te beskik.
Vir elke situasie of geleentheid is daar ŉ besondere of

gepaste styl en vir goeie kommunikasie is dit
noodsaaklik dat die korrekte styl vir die betrokke
situasie gebruik word.
Kenmerke van goeie styl:

• Helderheid en duidelikheid;
• Eenvoud;
• Natuurlikheid;
• Bondigheid (moet nie te lank wees nie); https://www.youtube.com/
• Oorspronklikheid; watch?v=1zZ4YEuThRw
• Doelgerigtheid; Debate skill argument
• Logiese samehang; building.
• Versorgde en gepaste taalvlakke.

Register is die term wat gebruik word om die

taalgebruik wat by ŉ bepaalde
omstandigheid/situasie/konteks pas, aan te dui. Daar
is byvoorbeeld verskillende registers wat pas by ŉ
vergadering, in die klassituasie, in ŉ hospitaal of in ŉ
winkel. Register hou veral verband met woordeskat en
woordkeuses binne ŉ bepaalde onderwerp of
vakgebied. Wanneer jy ŉ praatjie voorberei wat in ŉ
bepaalde vakgebied val, sal jy die register of
woordeskat gebruik vir daardie vak of onderwerp.
Debatvoering is wanneer twee of meer

mense/spanne in ŉ redenasie/argument (debate) met
mekaar betrokke is. Dit is gewoonlik ŉ redenasie waar
mense hul standpunt wil stel of ŉ bepaalde
redenasie/standpunt by ŉ gehoor (audience) wil
oorbring. Mense baklei nie, maar lewer eerder bewys
van hul kennis en navorsing oor ŉ bepaalde
onderwerp/vakgebied om:
• Die gehoor in te lig
• Of om die gehoor te oorreed om hul standpunt te
verander.
Formele en informele taalgebruik:
Jou gehoor of teikengroep, bv. kinders, tieners,

onderwysers, dokters, natuurliefhebbers, sportmans
en –vroue, ens. sal bepaal watter register en watter styl
jy vir jou praatjie sal gebruik.
In meeste van ons gesprekke met mense gebruik ons

informele taal, waar ons nie dink oor die bepaalde
register of styl van ons taalgebruik nie. Wanneer jy op
sosiale media met mense gesels, gebruik jy meestal
informele taal (Sien die onderstaande tabel).
Wanneer jy egter voor ŉ gehoor met ŉ bepaalde

teikengroep moet praat of ŉ mondelinge aanbieding
gee, moet jy besin (contemplate) oor jou taalgebruik.
In hierdie geval sal jy formele taal aanwend.
Kyk na die volgende tabel. Dit sal jou help met die
verskil tussen persoonlike (informele) en akademiese
(formele) taalgebruik:

Persoonlik/ Informeel Akademies/ Formeel

• Emosioneel/Kreatief/Beskrywend • Logies en abstrak
• Intuïtief • Redenering, afstandelik
• Subjektief en onpersoonlik
• Bedrywende vorm: “Ek bevind • Objektief
dat…” • Lydende vorm: “Daar is
• Onvoltooide sinne bevind dat…”
• “Verkeerde” grammatika • Volsinne
• Persoonlike voornaamwoorde • Korrekte grammatika
word gebruik – ek, ons, jy, ens. • Geen persoonlike
• Verkortings (ek’s, dis) voornaamwoorde word
• Slêng/ mengeltaal gebruik nie
• Teksboodskappe • Afkortings uitgeskryf
(SMS/WhatsApp) • Moeiliker woorde/
standaardtaal
Informele skryfwerk kom gewoonlik • Min beskrywing: vermy
voor in sosiale media byvoeglike naamwoorde
(WhatsApp/Facebook, ens.) • Vermy idiomatiese en
tydskrifte, koerante en boeke. Die kreatiewe taalgebruik
doel is om die leser te interesseer en • Akademiese/ Tegniese
dikwels te vermaak. woordeskat
In informele skryfwerk gebruik jy
geselstaal, soos wat jy met vriende of Formele skryfwerk sluit in:
familie sal praat. wette, beleide en riglyne,
akamediese, vakkundige
skryfwerk en ook vir
doeleindes waar ŉ toespraak
vir ŉ bepaalde teikengroep
gelewer moet word.
2.1 Aktiwiteit 1
Hier is ŉ webskakel wat jou kan help met die voorbereiding
van ŉ mondelinge praatjie. Dit kan jou ook help met jou fokus
op jou eie mondelinge voorbereiding.
http://www.slimkoppe.co.za/huiswerk-hulp/huiswerk-
hulp/graad-3-hoe-om-vir-n-mondeling-voor-te-berei

2.2 Aktiwiteit 2
Lees die volgende dialoog hardop saam met ŉ
medestudent. Oefen die uitspraak van die woorde om
jou praatvaardighede te verbeter. Die dialoog is ŉ
gesprek wat die aktrise, Themsi Times, wat Maria in
die sepie 7de Laan speel, met ŉ joernalis van die
tydskrif, Sarie, gehad het.
‘7de laan’ se Maria praat oor haar uitdagings in die

Laan
http://www.sarie.com/bekendes/ons-praat-met-
bekendes/7de-laan-se-maria-oor-haar-uitdagings-in-
die-laan/
Sy het met Marguerite van Wyk gesels oor hoekom
sy dit so geniet om dié karakter te vertolk, waarom sy
dink Danie Odendaal is ŉ goeie vervaardiger en
hoekom sy dink dié sepie werk.
Marguerite van Wyk: Noem van die grootste uitdagings as aktrise die afgelope 10 jaar
op die stel van 7de Laan.
Themsi Times: Die grootste een was Afrikaans. Ek het nog nooit so baie Afrikaans
gepraat soos wat ek hier doen nie. Soms wou ek weghardloop!
Maar met die hulp van die dialoog-afrigters voel ek nou baie
gemaklik.
Marguerite van Wyk: Hoekom dink jy wérk 7de Laan?
Themsi Times: Dit is gewild onder swart en wit mense. Baie swart mense wat dit kyk, is
mal daaroor. Dit gaan oor ŉ gevoel van ‘behoort’. Die gemeenskap
– swart en wit – voel dat hulle daarmee kan identifiseer.
Marguerite van Wyk: Wat het dié sepie jou oor jouself en oor toneelspel geleer?
Themsi Times: Geduld. Van vroegoggend tot laataand. Ek weet mense sê dit is die hurry
up & wait-bedryf en ek speel reeds lank toneel, maar geduld is
waaroor dit hier gaan. Soms speel jy slegs in een toneel, maar jy
verlaat die stel eers saans om 19:00. Daar is dialoog-afrigting,
mense wat jou leer hoe om Afrikaans reg uit te spreek. Daar gaan
soveel voorbereiding hier in. Die vervaardigers en regisseurs
bestee soveel tyd aan die fynste besonderhede en daar word van
ons as akteurs verwag om dieselfde te doen.
Marguerite van Wyk: Hoe is dit om saam met Danie Odendaal, die vervaardiger, te werk?

Themsi Times: Danie is soos ŉ pa vir ons almal. Hy verstaan ŉ mens baie goed en
toon altyd begrip. Hy is ŉ goeie man wat regtig omgee vir sy
werknemers en hy is trots op sy produk en almal wat daarby
betrokke is. As ŉ mens sien hoe passievol hy oor 7de Laan is, kan
jy nie anders as om ook jou beste vir hom te gee nie.
Marguerite van Wyk: Hoekom geniet jy dit om die karakter Maria te vertolk?
Themsi Times: Sy is ŉ sterk mama. Sy is soos almal se ma in Hillside. Ek hou daarvan

dat sy so uitgesproke is, maar ook baie lojaal. Sy is nie bang om
haar sê te sê nie. Sy is iemand met wie jy nie sommer mors nie!
Dís waarvan ek hou.
Bespreek die volgende vrae t.o.v. die bogenoemde

dialoog:
a) Wat is die aktrise se grootste uitdaging op die

stel van 7de Laan?
b) Themsi sê dat almal met die sepie kan
identifiseer. Wat bedoel sy daarmee?
c) Die aktrise noem die volgende eienskappe van
haar daaglikse werk:
Geduld, aandag gee aan detail, harde werk, lang
ure en oefen tot jy perfek is. Vergelyk hierdie
eienskappe met student-wees. Is daar, volgens
jou, enige ooreenkomste of verskille tussen
student-wees en om akteur te wees? In
tabelformaat, skryf die verskille en
ooreenkomste neer, byvoorbeeld:
Ooreenkomste Verskille (Differences)

(Similarities)
d) Danie Odendaal word as ŉ pa-figuur vir die akteurs beskryf. Watter eienskappe
verwag jy van ŉ pa?
e) Na jou mening, behoort ŉ onderwyser/-es ook
sulke eienskappe te hê? Waarom?
f) Wat bedoel Themsi wanneer sy sê dat mens nie
bang moet wees om jou sê te sê nie? Stem jy
hiermee saam? Waarom?

Huiswerk aktiwiteite
3.1 Huiswerk Aktiwiteit 1
Dialoog – (Verwys ook na Peacock et al., 2014, op
p. 149).
Skryf ŉ dialoog deur EEN van die volgende opsies te

kies:
Opsie 1 vir die skryf van die dialoog:
Jy sukkel met sekere aspekte (bv. hooflettergebruik,

voegwoorde, lydende en bedrywende vorm) van
Eerste Addisionele Taal Afrikaans en besluit om jou
dosent te gaan sien en aan hom/haar jou probleem te
verduidelik.
Besluit oor die bepaalde woordeskat/register wat jy

gaan gebruik en skryf nou ŉ dialoog van 1 ½ tot 2
bladsye, maak seker van die regte formaat en dat jou
woordorde en spelling reg is.
Rolspeel dan jou dialoog met `ŉ medestudent in die

klas. (Die dosent behou die reg voor om hierdie
dialoog as ŉ assessering te gebruik).
OF
Opsie 2 vir die skryf van die dialoog:
Skryf ŉ dialoog van 1 ½ tot 2 bladsye waar jy met ŉ

vriend/in oor “Ons land, Suid-Afrika” praat. Verskaf
inligting oor probleme in Suid-Afrika of hoe jy die
toekoms van Suid- Afrika sien. Rolspeel dan jou
dialoog met `ŉ medestudent in die klas. (Die dosent
behou die reg voor om hierdie dialoog as ŉ
assessering te gebruik).

3.2 Huiswerk Aktiwiteit 2- Berei ŉ mondelinge praatjie voor

Opsie 1:
Kyk na die onderstaande prente en beplan, skryf en

berei ŉ praatjie van 1 minuut voor oor hierdie prente
(die dosent behou die reg voor om hierdie praatjie as
ŉ assessering te gebruik).
(http://eflclassroom.com/dialogues.xml)
OF
Opsie 2:
Beplan, skryf en oefen ŉ mondelinge praatjie van 1

minuut oor EEN van die volgende onderwerpe:
• ŉ Dag sonder my selfoon.
• Ek wens ek was daar.
• ŉ Dag wat ek nooit sal vergeet nie.
(Die dosent behou die reg voor om hierdie praatjie as
ŉ assessering te gebruik).

Learning Unit 5: Mondelinge kommunikasie en

teksanalise
Learning Objectives: My notas
• Select appropriate parts of speech to make meaning
• Compare texts for different genres Verwys na pp. 175 tot
186 en pp. 236 tot 240
van Peacock et al.
(2014).
Kaapstad: Pearson.
Afdeling 6: Luister en praat
Afdeling 9: Visuele geletterdheid
1. Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook and Study Guide.
7th edition. Johannesburg: Berlut Books.
Mondeling – Oral communication
1. Jy moet in staat wees om verskillende tipes tekste, soos
bv. ŉ luistertoets, ŉ advertensie en ŉ strokiesprent te
kan interpreteer/analiseer. Voltooi die aktiwiteite soos in
jou modulegids aangedui.
2. Lees Afdeling 6: Luister en praat van Peacock et al.
(2014), met klem op pp. 175 tot 186.
3. Lees Afdeling 9: Visuele geletterdheid van Peacock et
al. (2014), met klem op pp. 236 tot 240.
4. Lees Mondeling – Oral communication van Lutrin
(2014), met klem op pp. 92 tot 95.
Inleiding
Hoor is wanneer die brein sonder moeite en toevallig
reageer op klank. Ons word deurentyd met klank
omring en is al gewoond aan sekere geluide om ons,
byvoorbeeld die geluid van ŉ vliegtuig, ŉ hond wat blaf,
grassnyers, die geklink van koppies en pierings en so
meer. Ons hoor toevallig geluide en ons het meestal al
geleer om daardie geluide te ignoreer. Die geluide
word uitgesny wanneer dit nie enige betekenis vir ons
inhou nie, net soos ons geleer het om byvoorbeeld nie
ŉ selfoon wat lui te ignoreer nie.

Hoor: Luister:
• Toevallig • Gefokus
• Onwillekeurig • Willekeurig
• Moeiteloos • Bewustelik
Luister aan die ander kant, is doelbewus en gefokus

eerder as toevallig. Die gevolg is dat dit motivering en
konsentrasie verg met die oog op begrip vir en
verstaan van dit wat die spreker sê. Dit is belangrik om
te kyk na redes vir swak luistervaardighede, asook na
strategieë om meer aktiewe, kritiese luisteraars te
word.
Voordele van luister
Voordat ons hiermee voortgaan, vra jouself wat die

voordele van effektiewe luister is. Skryf jou antwoord
neer. Kliek nou op die volgende webskakel en luister
na, wat volgens Mark Newsome, die voordele van
effektiewe luistervaardighede is:
https://www.youtube.com/watch?v=giWhRgo8EoQ
Effective listening skills: The five major benefits of
developing them! (Vertaling: Effektiewe
luistervaardighede: Die groot vyf voordele om hulle te
ontwikkel!)
Lees ook meer oor effektiewe luistertegnieke:

Uit: StudyPro - Aktiewe Leervaardighede – 2009
http://www.searchzone.co.za/studypro/ebook_afr/learni
ng%20skills/listeningskills.html
Agtergrond
Dis waar dat ons meestal hoor, maar min luister.

Hoor
Ons word daagliks omring deur ŉ groot verskeidenheid

klanke en geluide. Ons neem dit gewoonlik nie in ag nie,
al is ons deurentyd daarvan bewus.
Voorbeeld: Iemand wat naby ŉ besige lughawe

woon raak gewoond aan die geluid van vliegtuie wat
oorvlieg, maar hoor dit later nie meer nie.
Hoor is dus ŉ passiewe luister aksie wat geen

inspanning of aktiewe, doelgerigte aksie van ons verg
nie.
Luister
Wanneer daar geen belangstelling of konsentrasie is

nie, is effektiewe luister nie moontlik nie. Hierdie 2
faktore is interafhanklik van mekaar. Konsentrasie is
baie moeilik indien daar geen belangstelling is nie.
Wanneer iemand oor iets praat waarin ons belangstel

(of wat interessant is) luister ons met groot
belangstelling na wat gesê word, want die begeerte om
meer inligting daaroor te kry bestaan. Indien daar egter
oor ŉ onderwerp gepraat word waarin ons nie belang
stel nie (of wat oninteressant is), maar dit wel
noodsaaklik is dat die inligting ingeneem word
(byvoorbeeld ŉ spesifieke vak), moet wilskrag opmaak
vir die gebrek aan belangstelling – en belangstelling
moet ontwikkel of gekweek word.
Sodra die begeerte en belangstelling om te luister en

dan te hoor aanwesig is, is dit makliker om te
konsentreer op wat gesê word. Gedagtes kan nou aktief
gefokus word (deur soveel moontlik sintuie in te span)
op wat gesê word. Dit help om vrae te vra en om dit wat
gesê word te verbind met moontlike losstaande kennis
of inligting. Deur op skynbaar onbelangrike
besonderhede te let word konsentrasie gestimuleer.
Luisterkonsentrasie kan in verskillende vlakke verdeel

word. Die vlak van luisterkonsentrasie wat bereik gaan

word, word bepaal deur die belangrikheid van dit waarna

geluister word, byvoorbeeld:
1. Is dit bloot ŉ sosiale gesprek?

2. Is dit ŉ bespreking van ŉ belangrike onderwerp
waarby jy ŉ direkte of indirekte belang het?
3. Is dit onontbeerlike, noodsaaklike inligting?
Struikelblokke:
Dwalende gedagtes
Ons gedagtes volg veel makliker beelde as klanke,

omdat visuele waarneming baie meer impak as
klankwaarneming het (vergelyk ŉ TV met ŉ radio as
kommunikasiemiddel). Gevolglik is dit moontlik dat ons
gedagtes kan dwaal terwyl ons na die spreker kyk.
Aannames/Afleidings
Ons hoor net wat ons wil hoor. Dit gebeur dikwels dat
iemand misverstaan word omdat ons sekere aannames
of afleidings maak wat nie noodwendig korrek is nie.
Wenke ter voorbereiding van effektiewe

luistervaardighede:
• Luister aktief vir belangrike inligting;

• Luister vir skakelwoorde en aanwysers. Luister vir
sleutelwoorde;
• Maak kort, bondige notas. Hersien notas so gou
moontlik na die lesing en skryf (brei uit daarop) dit
in jou belangrike inligtingskolom;
• Moenie paniekerig raak indien jy iets mis nie;
• Assosieer nuwe inligting met bestaande kennis;
• Berei vir ŉ lesing voor. Lees soveel moontlik oor
die onderwerp vooraf;
• Lees enige ander toepaslike inligting. Hoe meer jy
weet, hoe beter sal jou begrip van die onderwerp
wees.
http://www.searchzone.co.za/studypro/ebook_afr/learni
ng%20skills/listeningskills.html

Dit is baie belangrik om te leer om meer en beter te

luister. Volgens Lawrence, et al. (2014: 108) behoort
daar met ŉ spesifieke doel voor oë geluister word.
In die klaskamer beteken dit byvoorbeeld:
• Om hoofgedagtes uit ŉ teks te haal;

• Om tussen feite en bewerings te onderskei;
• Om die geldigheid van redenasies te bepaal;
• Om opsommings te kan maak;
• Uitdrukkings en woordbetekenisse te kan
verklaar.
Volgens Niemann, Swanepoel en Venter (2004), in

Lawrence, et al. (2014: 109) is dit ook belangrik om die
wat, sowel as die hoe waarna geluister word te
verstaan. Die wat verwys na die inhoud wat die spreker
oordra en die hoe na die manier waarop gepraat word,
bv. stemtoon, tempo en pouses.
1.1 Verskillende tekste vir verskillende

genres
Lees gaan oor meer as net die lees van leesstukke.
Ons kry ook visuele tekste soos bv. advertensies,
strokiesprente en spotprente. Vir elke tipe genre het
jy ŉ bepaalde vaardigheid nodig.
Aktiwiteite en digitale
betrokkenheid
2.1 Aktiwiteit 1
Skryf hierdie vyf voordele neer nadat jy na Mark
Newsome se video gekyk het.
2.2 Aktiwiteit 2
1. Luister na die volgende luistertoets/video op die
volgende webskakel:
http://mnrvermeulen.blogspot.co.za/2012/05/pa
sella-luistertoets.html

2. Beantwoord die inhoudsvrae (kliek die rooi

woord wat inhoudsvrae sê).
Hierdie webblad het nog

inligting oor leesstrategieë:
http://www.searchzone.co.z
a/studypro/ebook_afr/learn
ing%20skills/makingsummar
ies.html
Uit: Juig. Julie, 2005

Wat is die basiese vereistes van `ŉ advertensie?
• Dit moet die mense oortuig (convince) om `ŉ

produk te koop.
• Dit word geskep vir `ŉ spesifieke groep.
• Die krag van `ŉ advertensie lê in eenvoud
(simplicity).
• Dit moet onmiddellik jou aandag trek.
• Moenie te veel woorde gebruik nie (Mense lees
nie graag nie).
• Moet maklik verstaanbaar wees.
• Lettergrootes en lettertipes is baie belangrik (Dit
moet duidelik leesbaar wees).
• Dit moet al die inligting oor die produk gee.
`ŉ Advertensie berus op die sogenaamde ABBA

beginsel:
• Dit moet jou aandag trek.

• Dit moet jou belangstelling vir die produk wek.
• Die advertensie moet `ŉ begeerte by jou wek.
• Indien die advertensie in sy doel slaag, sal jy tot
aksie oorgaan.
• Die vrae wat?, wie?, waar?, wat alles? moet
beantwoord kan word.
Volg nou die stappe om ŉ advertensie te

analiseer/interpreteer en beantwoord die vrae
hieronder:
STAPPE OM ŉ ADVERTENSIE TE
INTERPRETEER/ANALISEER
PRE-LEES
Kyk net na die advertensie. Gesels met jou

medestudente oor die volgende:
• Wie dink jy is die teikengroep van hierdie

advertensie? Motiveer jou antwoord.
• In watter soort publikasie sal jy verwag om die
advertensie te sien? Hoekom sê jy so?

TYDENS LEES
Bestudeer die advertensie nou aandagtig. Let op die

volgende:
• Die grafika soos foto’s en illustrasies.

• Verskillende lettertipes en – groottes.
• Ander elemente wat die advertensie gebruik om
die leser se aandag te trek.
POST-LEES
Beantwoord nou die vrae oor die advertensie hierbo.
LETTERLIKE BEGRIP
1. Watter voordele het hierdie ontbyt?

2. Skryf `ŉ woord uit die advertensie neer wat
bevestig dat hierdie gereg soggens genuttig kan
word?
3. Waar kan die Nuwe Crèche Guard Breakfast
Bar geëet word?
4. Noem twee bestanddele wat die Nuwe Crèche
Guard Breakfast Bar bevat?
5. Gee `ŉ Afrikaanse woord vir “Breakfast”?
AFLEIDING
1. Dink jy die kinders hou van die Breakfast Bar?

Hoekom sê jy so?
2. Wie is die adverteerder in die advertensie?
3. Niks vervang die ontbyt nie...
Wat is die doel van die ellips?
EVALUERING
1. Dink jy die advertensie het in sy doel geslaag?

Motiveer jou antwoord.

WAARDERING
1. Wat in die advertensie sal jy graag wil verander

as jy die adverteerder was? Hoekom?
Advertensies is daagliks in tydskrifte en koerante.

Versamel nou verskillende soorte advertensies uit
verskillende media en evalueer dit aan die hand van wat jy
nou van advertensies weet.
Kyk of die advertensies aan bogenoemde vereistes voldoen.

2.3 Aktiwiteit 3
Strokiesprente
MEESTER Danie Cronjé
http://daniecronje.co.za/strokies-2/
Beantwoord die volgende vrae oor die

strokiesprent:
1. Wat is humoristies aan die strokiesprent?

2. Waar speel die gebeure af? Gee `ŉ rede vir jou
antwoord.
3. Hoe sal jy die onderwyser se gesigsuitdrukking
beskryf?
4. Dink jy die seun is ernstig oor sy skoolwerk?
Hoekom sê jy so?

Learning Unit 6: Hersiening

Leerdoelwitte: My notas
• Revise major concepts covered in the module
• Practice reading and writing in Afrikaans Verwys na alle
Materiaal vir hierdie leereenheid gebruik: bladsyverwysings van
Voorgeskrewe leeswerk: die voorgeskrewe
1. Peacock, M., Scheepers, R., McLachlan, T. & Gouws, handboek in die
R. 2014. X-kit Essensiële Gids Afrikaans. 4de uitgawe. modulegids.
Kaapstad: Pearson.
Hersien al die leereenhede in jou modulegids:
1. Verwys na alle bladsyverwysings in leereenhede 1 tot
5, soos aangedui.
Inleiding
Hierdie leereenheid gaan jou voorberei vir jou eksamen. Dit
is baie belangrik en tot jou voordeel om al die aktiwiteite wat
in die modulegids bespreek is, te hersien.

2.1 Aktiwiteit 1
Om ŉ mondelinge redenasie te
Goeie lesers: hoor, kliek op
• Lees doeltreffend (doelgerig, met https://www.youtube.com/watc
begrip, krities); h?v=Rlfv80Z0tWo
• Kan hoofpunte in hulle eie woorde
weergee; en
• Integreer inligting met hulle eie idees,
kennis en vorige ervaring.
Die tegniek wat jy kies om vir jou lees te gebruik, sal

bepaal word deur die doel vir jou lees van ŉ teks. Die
doel van die lees van ŉ teks kan vir genot (lekker) of
vir inligting wees, of om ŉ taak te voltooi. As jy ŉ idee
wil vorm van waaroor ŉ leesstuk gaan, kan jy
voorskou lees. As daar na inligting gesoek word, kan
soeklees geskik wees, (bv. ŉ telefoongids). As jy
ondersoek wil instel of hersien, sal vluglees genoeg
wees. As jy begin om intensief te lees, word dit

begriplees genoem. Leesspoed en tegniek word

aangepas, afhangende van die doel van lees.
Goeie lesers:
• Onthou belangrike inligting korrek;
• Lees selfstandig vir navorsing; en
• Dek ŉ breë leesveld vir ontspanning en genot.
Leesstrategieë en kritiese denke
Goeie lesers:
• Identifiseer die hoofredenasie in teks;
• Evalueer hoofredenasie krities;
• Bevraagteken oppervlakkighede; soek vir versteekte
aannames en agendas;
• Identifiseer bewyse in teks;
• Evalueer bewyse volgens geldige kriteria;
• Besluit of gegewe bewyse gevolgtrekkings
ondersteun.
Ons het reeds vier soorte leesstrategieë genoem:

Voorskoulees, Soeklees, Vluglees en Begriplees.
Doel van hierdie leesstrategieë:
Voorskoulees: Die doel van voorskoulees is om ŉ

basis te vorm vir die verstaan van die teks. Dit is die
eerste indrukke wat ŉ verwagting skep oor die
volledige inhoud. Hierdie verwagtinge word bepaal
deur wat ons reeds weet van die onderwerp
(voorafkennis).
Vra en beantwoord die vraag: Wat weet ek oor die

onderwerp?
Soeklees: Dit help ons om spesifieke inligting te soek.

Wanneer ons soeklees, merk ons die inligting wat
uitstaan. Dit word saam met voorskoulees gebruik,
afhangende van die leesdoel.

Vra en beantwoord die vrae: Wie, wat, waar, hoe?
Vluglees: Dit help ons om titels, visuele tekste,

opskrifte, subopskrifte, onderskrifte en grafiese
inligting soos lettertipes, nommers, uitleg, tabelle,
kaarte, foto’s en illustrasies te verstaan. Die doel van
vluglees is om ŉ oorsig oor die leesstuk te kry.
Wanneer ons vluglees, is dit moontlik om die hoofidee
te identifiseer. Vluglees laat ons ook die hoofpunte
kontroleer en is ŉ goeie manier om hersiening te doen.
Vra en beantwoord die vraag: Waaroor gaan die

paragraaf/ leesstuk?
Begriplees: Op hierdie stadium begin ons intensief

lees. Dit help ons om die betekenis van teks baie goed
te verstaan, hoofgedagtes uit te lig, vrae te beantwoord
en betekenis daaraan te gee. Ons lees versigtig,
deeglik en nadenkend. Ons lees krities, vra vrae en
verbind inligting aan wat ons reeds weet.
Vra en beantwoord die vrae: Hoe voel ek hieroor?/

Wat is my opinie hieroor?/ Waarmee verskil ek van
die skrywer?/ Waarmee stem ek saam?
Selfstandige lees
Lees die onderstaande leesstuk en beantwoord die

vrae:
Sukkel jy om te konsentreer? Die volgende artikel gaan

jou dalk help om `ŉ oplossing te vind. Lees dit
aandagtig deur en gesels met jou medestudente in die
klas oor die bewerings en feite wat gegee word.
Slaap min en word maklik vet
Klaas Vakie, die ventjie van die sprokieswêreld wat ons aan die slaap maak, hou dalk die
sleutel tot ons gewig. Wetenskaplikes het nou bevind tieners wat min slaap se kans om
oorgewig te raak, is drie keer groter as dié wat genoeg slaap.
Dit kan direk toegeskryf word aan hormoonproduksie, wat nou saamhang met
slaappatrone. Kinders wat tussen 10 tot 11 uur per nag slaap se kans op vetsug is 40%

groter as die wat 12 tot 13 uur per nag slaap, het navorsers aan `ŉ Amerikaanse en
Kanadese universiteit in `ŉ studie bevind.
Verskeie Amerikaanse koerante en Independent Online in Engeland berig die bevindings

by Laval Universiteit in Quebec, Kanada, die Universiteit van Pennsilvanië en die mediese
skole van die Universiteite van Stanford en Harvard toon dat die veranderinge in twee
hormone wat veroorsaak word deur min slaap tieners se kosinname kan beïnvloed.
Hul metabolisme word stadiger en kalorieë kan dus nie so vinnig verbrand nie. Volgens
Dr. Emmanuel Mignot van Stanford is daar `ŉ regstreekse verband tussen slaapverlies
en `ŉ stadige metabolisme. “Te min slaap verander jou liggaam se verbrandingsvermoë.
`ŉ Mens se liggaam is so fyn gereguleer dat dit vyf tot tien keer per jaar sy liggaamsgewig
verorber (eet) sonder om vetter te word. Die liggaam beheer hoe kos opgeneem en hoe
kalorieë verbrand word om gewig konstant te hou. Maar as jou liggaam moeg is, verbrand
dit kalorieë en voeding (kos) te stadig, selfs al eet jy minder. Só `ŉ persoon sal oor `ŉ
tydperk gewig aansit.”
Dr. George Blackburn van Harvard sê te min slaap veroorsaak groot spanning op die
liggaam. “As jy te min slaap kry, verloor jy jou logiese denkvermoë- jy verander in `ŉ wrak,”
sê hy. “Jy gebruik dan ook nie meer gesonde verstand om gesonde kos te eet nie. Te min
slaap veroorsaak ook `ŉ swakker immuunstelsel en `ŉ negatiewe lewenshouding. Dit
verhoog ook die risiko vir diabetes en kardiovaskulêre (hart) probleme.
Suid-Afrikaanse kinders vaar nie beter nie, sê dr. J.A.P. Nel, hoof van die Sentrum vir
Kinderontwikkeling en Kinetikawetenskappe in Durbanville.
Ons jonges raak vet omdat hulle te min slaap en te gemaksugtig lewe, sê hy. “Navorsing
het bewys dat op die meeste 7% van leerders aan mededingende sport op skoolvlak
deelneem. Die gemaksug maak dat hulle deur die nag baie min energie verbrand. Dit
veroorsaak weer dat hulle saans baie later wakker kan bly en hulle te veel tyd voor die
televisie deurbring of rekenaarspeletjies op die internet speel.
Die laat wakkerblyery gaan gepaard met `ŉ sug (craving) na ongesonde versnaperings,
wat weer kan lei tot oorgewig, diabetes, hartkwale en infeksies. Dié ongesonde kosse
word deel van kinders se lewenspatroon. Ouers hou in elk geval ook nie `ŉ wakende oog
oor hul kinders se eet- en slaapgewoontes nie.”
Dr. S.T.Potgieter, `ŉ loopbaankonsultant en voorligtingsielkundige van Belville, sê tieners

wat nie genoeg slaap nie, se werksvermoë en akademiese prestasie word gekortwiek
(verhinder) wanneer hulle vaak is. “Tieners wat nie genoeg slaap nie, verswak
gevoelsmatig (stadig)- hulle het minder beheer oor emosies en raak neerslagtig.
Kinders leer die slaappatroon van hul ouers aan. Dit is deel van `ŉ moderne lewenstyl om
minder te slaap, en hul liggame pas daarby aan. Daar moenie net gekyk word na die

uitwerking van swak slaappatrone op eetgewoontes nie, maar ook na die uitwerking van
swak eetgewoontes op slaappatrone.
“Dit alles lei tot frustrasie en irritasie, laat in die oggend en in die middag, swak
konsentrasie, `ŉ swak geheue, lusteloosheid en `ŉ gebrek aan energie.”
Dit is dalk tyd dat Klaas Vakie weer sy regmatige plek in ons lewenspatrone inneem - nie
net ter wille van ons slaappatrone nie, maar ook ons algemene gesondheid.
(Verkort en aangepas uit: Rapport, 9 April 2006. Gesiteer in: Vosloo, R, e.a. 2013.
Piekfyn Afrikaans, Graad 12. LB. Pretoria: Best Books. pp. 41 tot 42)
Vrae:
Beantwoord die onderstaande vrae wat volg:
1. Vluglees die leesstuk om te bepaal:
a) Wie die teikengroep van die artikel is.

b) Wat die doel van die artikel is.
2. Soeklees die artikel en beantwoord die vrae:
a) Watter woord in paragraaf 1 beteken om

die antwoord vir `ŉ probleem te hê?
b) In watter provinsie werk dr. J.A.P. Nel?
c) In watter land is die Universiteit van
Harvard en Pennsilvanië?
3. Min leerders neem deel aan mededingende

sport:
a) Waaruit kan jy dit aflei?
4. Verduidelik in jou eie woorde wat met die

liggaam se “metabolisme” en “immuunstelsel”
bedoel word.
5. Soeklees par. 8 vir `ŉ woord wat min of meer

dieselfde betekenis het as “lekker eetgoed”.

6. Wat beteken dit as:
a) Jy jou “gesonde verstand” moet gebruik?

b) Jy “verander in `ŉ wrak”?
c) Iemand “ŉ waaksame oog “ oor jou hou?
7. Waaraan word die swak slaappatrone van

kinders/tieners toegeskryf volgens `ŉ
sielkundige?
8. Watter probleme ontstaan, volgens dr. George

Blackburn, indien `ŉ mens te min slaap? Noem
vier probleme.
9. In die berig word verwys na “vetsug” en

“gemaksug”.
10. Wat is die verband tussen die twee sake?
11. Voltooi die volgende sin: Die nadeligste gevolge

van wakkerbly is .............., .............., en
................
2.2 Aktiwiteit 2
Skool vervang detensie met meditasie
Deur Son Digitaal, Dinsdag, September 27, 2016 15:23
Vra ŉ moerige kind om op die vloer te gaan sit en mediteer, en jy klink soos iemand wat
mal is – dit klink nie na die beste idee nie.
Maar dìt is juis die strategie wat by Robert W. Coleman Elementary School in Baltimore,
in diens is. En dit blyk dit werk!

Sedert die begin van verlede jaar, het die laerskool nie ŉ enkele leerder opgeskort nie.
In plaas van die kinders uit de klas te stuur, of hulle in detensie te sit, word hulle na die
“Mindful Moment Room” gepos.
Stoute leerders word aangemoedig om te mediteer en diep asem te haal, wat hulle help
om te ontspan.
Kirk Phillips, koördineerder van die skool se “Holistic Me”- program sê: “Dit is ongelooflik.
Mens sou nie dink kinders sal in stilte mediteer nie, maar hulle doen.”
Miskien kan Suid-Afrikaanse skole dit probeer.

(Huisgenoot.com)
Beantwoord die volgende vrae oor bogenoemde

leesstuk:
1. Benoem die onderstreepte woordsoorte.
2. Gee die meervoud en verkleining van die

volgende woorde:
a) Program
b) Laerskool
c) Kind
d) Leerder
e) Klas
3. Skryf die volgende sinne oor in die lydende

vorm:
a) Die onderwyser raas met die kinders.

b) Die kinders sal in die klas raas.
4. Identifiseer ŉ sin uit die leesstuk wat in die

lydende vorm geskryf is.
5. Skryf die volgende sinne oor, eers in die verlede

tyd en dan in die toekomende tyd:
a) Dit is Robert, W. Coleman se strategie.

b) Hy stuur die kinders na die “Mindful
Moment Room”.
6. Hou ŉ kort klasbespreking oor hoe julle voel oor

Robert, W. Coleman se siening.
7. Skryf `ŉ opstel waarin jy die voor- en nadele

van Robert, W. Coleman se siening bespreek.

Bibliography
Crèche Guard Breakfast Bar. 2014. Juig! July 2014.
Cronjé, D. s.a. Strokies [Online]. Available at: https://www.litnet.co.za/meester-strokies-

mannewales-in-die-klaskamer/ [Accessed 02 December 2020].
Debate Skill: Argument Building. 2015. YouTube video, added by Reading Pioneers
Debate [Online]. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=1zZ4YEuThRw
[Accessed 02 December 2020].
Department of Basic Education. 2011. National Curriculum Statement. CAPS. Afrikaans

First Additional Language. Foundation Phase: Grades R-3. Pretoria: Government
Printing Works.
Department of Basic Education. 2011. National Curriculum Statement. CAPS. Afrikaans

First Additional Language. Intermediate Phase: Grades 4-6. Pretoria: Government
Printing Works.
Effective listening skills: The five major benefits of developing them! 2014. YouTube
video, added by Mark Newsome [Online]. Available at:
https://www.youtube.com/watch?v=giWhRgo8EoQ [Accessed 02 December 2020].
Harvey, L. 1999. New Realities: The Relationship between Higher Education and
Employment. As cited in Griffith University Oral Communication Toolkit [Online].
Available at:
https://www.bing.com/search?q=Harvey,+L.+1999.+New+Realities%3A+The+Relationsh
ip+between+Higher+Education+and+Employment.&src=IE-SearchBox&FORM=IESR4A
Lawrence, D., le Cordieur, M., Van der Merwe, L., Van der Vyver, C., & Van Oort, R.
2014. Afrikaansmetodiek deur ‘n nuwe bril. Oxford University Press South Africa.
Learn Afrikaans no. 5 Colors and the ‘R’ sound. 2014. YouTube video, added by Learn
Afrikaans [Online]. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=znJIvpCr6fs
Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th Edition. Johannesburg: Berlut
Books.
Pasella Luistertoets! 2015. Mr. V’s Classroom Companion [Blog]. Available at:
http://mnrvermeulen.blogspot.co.za/2012/05/pasella-luistertoets.html [Accessed 02
December 2020].

Peacock, M., Scheepers, R., Mclachlan, T. & Gouws, R. 2014. X-kit Essensiële Gids
Afrikaans. 4de uitgawe. Kaapstad: Pearson.
Pearson Slimkoppe. s.a. Graad 3 Hoe om vir ‘n mondeling voor to berei [Online].
Available at: http://www.slimkoppe.co.za/huiswerk-hulp/huiswerk-hulp/graad-3-hoe-om-
vir-n-mondeling-voor-te-berei [Accessed 02 December 2020].
Proverto. 2016. Grade 11 & 12 Afrikaans [Online]. Available at:

https://www.proverto.co.za
Son Digitaal. 2016. Skool vervang detensie met meditasie, Huisgenoot.com [Online].
Available at: http://www.son.co.za/Nuus/Waarofonwaar/skool-vervang-detensie-met-
meditasie-20160927 [Accessed 02 December 2020].
StudyPro – Aktiewe Leervaardighede – 2009. 2009. Opsommings [Online]. Available at:

http://www.searchzone.co.za/studypro/ebook_afr/learning%20skills/makingsummaries.ht
ml [Accessed 02 December 2020].
Swanepoel, M. 2015. Sintaksis vir Afrikaansonderwysers. Presentation online. Available

at: http://www.up.ac.za/media/shared/45/ZP_Files/sintaksis-lenteseminaar-
2015_1.zp68817.pdf [Accessed 02 December 2020].
The Big Debate (ep. 4, March 10): Can Teachers Fix Education? 2013. YouTube video,
added by SABC Digital News [Online]. Available at:
https://www.youtube.com/watch?v=Rlfv80Z0tWo [Accessed 02 December 2020].
Vosloo, R., Viljoen, H., Prinsloo, B. & Stevens, H. 2013. Piekfyn Afrikaans Graad 12
Huistaal. Cape Town: Human & Rousseau.
Yolasite. s.a. Lydende vorm. Presentation online. Available at:

https://pdf.wecabrio.com/verlede-tyd-examples.pdf

Intellectual Property
Plagiarism occurs in a variety of forms. Ultimately though, it refers to the use of the words,
ideas or images of another person without acknowledging the source using the required
conventions. The IIE publishes a Quick Reference Guide that provides more detailed
guidance, but a brief description of plagiarism and referencing is included below for your
reference. It is vital that you are familiar with this information and the Intellectual Integrity
Policy before attempting any assignments.
Introduction to Referencing and Plagiarism

What is ‘Plagiarism’?
‘Plagiarism’ is the act of taking someone’s words or ideas and presenting them as your
own.
What is ‘Referencing’?
‘Referencing’ is the act of citing or giving credit to the authors of any work that you have
referred to or consulted. A ‘reference’ then refers to a citation (a credit) or the actual
information from a publication that is referred to.
Referencing is the acknowledgment of any work that is not your own but is used by you in
an academic document. It is simply a way of giving credit to and acknowledging the ideas
and words of others.
When writing assignments, students are required to acknowledge the work, words or ideas
of others through the technique of referencing. Referencing occurs in the text at the place
where the work of others is being cited, and at the end of the document, in the bibliography.
The bibliography is a list of all the work (published and unpublished) that a writer has read
in the course of preparing a piece of writing. This includes items that are not directly cited
in the work.
A reference is required when you:

2. Quote directly: when you use the exact words as they appear in the source;
3. Copy directly: when you copy data, figures, tables, images, music, videos or
frameworks;
4. Summarise: when you write a short account of what is in the source;
5. Paraphrase: when you state the work, words and ideas of someone else in your own
words.

It is standard practice in the academic world to recognise and respect the ownership of
ideas, known as intellectual property, through good referencing techniques. However,
there are other reasons why referencing is useful.
Good Reasons for Referencing
It is good academic practice to reference because:

• It enhances the quality of your writing;
• It demonstrates the scope, depth and breadth of your research;
• It gives structure and strength to the aims of your article or paper;
• It endorses your arguments;
• It allows readers to access source documents relating to your work, quickly and
easily.
Sources
The following would count as ‘sources’:

• Books,
• Chapters from books,
• Encyclopaedia,
• Articles,
• Journals,
• Magazines,
• Periodicals,
• Newspaper articles,
• Items from the Internet (images, videos, etc.),
• Pictures,
• Unpublished notes, articles, papers, books, manuscripts, dissertations, theses, etc.,
• Diagrams,
• Videos,
• Films,
• Music,
• Works of fiction (novels, short stories or poetry).

What You Need to Document from the Hard Copy Source You
are Using
(Not every detail will be applicable in every case. However, the following lists provide a
guide to what information is needed.)
You need to acknowledge:

• The words or work of the author(s),
• The author(s)’s or editor(s)’s full names,
• If your source is a group/ organisation/ body, you need all the details,
• Name of the journal, periodical, magazine, book, etc.,
• Edition,
• Publisher’s name,
• Place of publication (i.e. the city of publication),
• Year of publication,
• Volume number,
• Issue number,
• Page numbers.
What You Need to Document if you are Citing Electronic

Sources
• Author(s)’s/ editor(s)’s name,

• Title of the page,
• Title of the site,
• Copyright date, or the date that the page was last updated,
• Full Internet address of page(s),
• Date you accessed/ viewed the source,
• Any other relevant information pertaining to the web page or website.
Referencing Systems
There are a number of referencing systems in use and each has its own consistent rules.
While these may differ from system-to-system, the referencing system followed needs to
be used consistently, throughout the text. Different referencing systems cannot be mixed
in the same piece of work!
A detailed guide to referencing, entitled Referencing and Plagiarism Guide is available

from your library. Please refer to it if you require further assistance.

When is Referencing Not Necessary?
This is a difficult question to answer – usually when something is ‘common knowledge’.

However, it is not always clear what ‘common knowledge’ is.
Examples of ‘common knowledge’ are:

• Nelson Mandela was released from prison in 1990;
• The world’s largest diamond was found in South Africa;
• South Africa is divided into nine (9) provinces;
• The lion is also known as ‘The King of the Jungle’.
• 𝐸 = 𝑚𝑐 2
• The sky is blue.
Usually, all of the above examples would not be referenced. The equation 𝐸 = 𝑚𝑐 2 is
Einstein’s famous equation for calculations of total energy and has become so familiar that
it is not referenced to Einstein.
Sometimes what we think is ‘common knowledge’, is not. For example, the above
statement about the sky being blue is only partly true. The light from the sun looks white,
but it is actually made up of all the colours of the rainbow. Sunlight reaches the Earth's
atmosphere and is scattered in all directions by all the gases and particles in the air. The
smallest particles are by coincidence the same length as the wavelength of blue light. Blue
is scattered more than the other colours because it travels as shorter, smaller waves. It is
not entirely accurate then to claim that the sky is blue. It is thus generally safer to always
check your facts and try to find a reputable source for your claim.
Important Plagiarism Reminders

The IIE respects the intellectual property of other people and requires its students to be
familiar with the necessary referencing conventions. Please ensure that you seek
assistance in this regard before submitting work if you are uncertain.
If you fail to acknowledge the work or ideas of others or do so inadequately this will be
handled in terms of the Intellectual Integrity Policy (available in the library) and/ or the
Student Code of Conduct – depending on whether or not plagiarism and/ or cheating
(passing off the work of other people as your own by copying the work of other students
or copying off the Internet or from another source) is suspected.
Your campus offers individual and group training on referencing conventions – please
speak to your librarian or ADC/ Campus Co-Navigator in this regard.
Reiteration of the Declaration you have signed:

1. I have been informed about the seriousness of acts of plagiarism.
2. I understand what plagiarism is.

3. I am aware that The Independent Institute of Education (IIE) has a policy regarding
plagiarism and that it does not accept acts of plagiarism.
4. I am aware that the Intellectual Integrity Policy and the Student Code of Conduct
prescribe the consequences of plagiarism.
5. I am aware that referencing guides are available in my student handbook or
equivalent and in the library and that following them is a requirement for successful
completion of my programme.
6. I am aware that should I require support or assistance in using referencing guides
to avoid plagiarism I may speak to the lecturers, the librarian or the campus ADC/
Campus Co-Navigator.
7. I am aware of the consequences of plagiarism.
Please ask for assistance prior to submitting work if you are at all unsure.

ST Manual

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ST Manual

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IIE Module Guide FAFR6121

EERSTE ADDISIONELE TAAL AFRIKAANS

The Independent Institute of Education (Pty) Ltd is registered with

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 1 of 65

DID YOU KNOW?

Module Guides or Module Manuals

Module Discussion Forum

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 2 of 65

IIE Library Online Databases

EBSCO eBook Collection

This database will provide you with books available in other

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 3 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 4 of 65

Using this Manual

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 5 of 65

Congratulations on choosing this module and good luck.

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 6 of 65

Department of Basic Education. 2011. National Curriculum

Lutrin, B. 2013. Afrikaans Handbook & Study Guide. 6th

Jy sal nie getoets word op inhoud in hierdie bronne nie,

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 7 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 8 of 65

Learning Unit 6 Hersiening Notes on this LU

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 9 of 65

Assessments for FAFR6121

Tests/ Examination Test Examination

Assessment Preparation Guidelines

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 10 of 65

Learning Unit 1: Letters, klanke en woorde

1.1 Fonetiese kombinasies in Afrikaans

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 11 of 65

Jou dosent sal jou help met uitspraak van die

Dit is belangrik om die woordeskat te leer om die assesserings te doen.

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 12 of 65

Aktiwiteite en digitale betrokkenheid

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 13 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 14 of 65

“Betaal, sisi, of gee net jou skoene!” antwoord sy.

2. Gebruik ŉ glimpen (highlighter) en onderstreep

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 15 of 65

Learning Unit 2: Grammatika

1.1 Woordsoorte in Afrikaans

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 16 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 17 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 18 of 65

geen woord in Afrikaans eindig op ŉ –w nie. So

Aktiwiteite en digitale betrokkenheid

1. Alweer slapeloos! Ja, dis Sondagaand. My voorbereiding is afgehandel, die nuwe

2. Soms ervaar ek myself as ŉ fortuinverteller wat in my eie kristalbal kyk. Ek beleef ŉ

4. ŉ Bouer bou, ŉ verwer verf, ŉ prediker preek en ŉ leermeester leer. Ek is ŉ meester

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 19 of 65

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 20 of 65

Beantwoord die volgende geïntegreerde vrae:

Leesbegrip en taal in konteks:

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 21 of 65

Skryf `ŉ kort paragraaf waarin jy sê hoe jy hieroor

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 22 of 65

Bestudeer die strokiesprent en beantwoord die vrae:

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 23 of 65

5. Skryf die korrekte trappe van vergelyking neer:

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 24 of 65

Learning Unit 3: Sintaksis

© The Independent Institute of Education (Pty) Ltd 2021 Page 25 of 65