Professional Documents
Culture Documents
những điểm đặc biệt
những điểm đặc biệt
Đường Xoài
Có một con đường trong khu Di tích Phủ Chủ tịch có tên gọi được nhiều người biết
tới qua câu thơ đầy ấn tượng, xúc động trong bài "Theo chân Bác" của nhà thơ Tố Hữu:
"Anh dắt em vào cõi Bác xưa
Đường Xoài, hoa trắng nắng đu đưa"
Con đường rộng 5 mét, dài hơn 200 mét. Hai bên đường là hai hàng cây xoài cổ thụ,
bởi vậy, con đường mang tên “Đường xoài”.
Hàng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường tập thể dục vào mỗi buổi sáng và đi bách
bộ sau giờ làm việc buổi chiều trên con đường này. Đây cũng là con đường Người đi bộ
từ nhà sàn ra tiếp khách ở giàn hoa và Phủ Chủ tịch.
Đường xoài đã từng ghi dấu nhiều kỷ niệm đẹp và cảm động giữa Chủ tịch Hồ Chí
Minh với đồng bào, chiến sĩ miền Nam. Một trong những kỉ niệm đó là bức hình ghi lại
phút giây gặp gỡ đầu tiên giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đoàn đại biểu anh hùng, chiến
sĩ thi đua các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam ra thăm miền Bắc vào ngày 15
tháng 11 năm 1965.
Ao Cá Bác Hồ
Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, hoà bình lập lại, từ chiến khu Việt Bắc, Chủ tịch
Hồ Chí Minh trở về Thủ đô Hà Nội tháng 10-1954. Các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà
nước mời Người ở ngôi nhà to đẹp của Phủ Toàn quyền Đông Dương trước đây, nhưng
Người đã từ chối. Người chọn cho mình một ngôi nhà cạnh bờ ao của người thợ điện đã
từng phục vụ Toàn quyền để ở, từ đó nhà này có tên là Nhà 54. Đến năm 1958, Đảng và
Nhà nước ta đã làm ngôi nhà sàn gỗ phía bên kia ao mời Người sang ở. Ao nước tù này
trước kia vốn bỏ hoang, cỏ dại và hoa súng mọc lan trên mặt nước, đáy hồ ngập rác bùn,
là nơi hươu nai của vườn Bách Thảo xuống uống nước. Sau khi về sống và làm việc ở
nhà sàn, Người đã gợi ý anh em phục vụ cải tạo nơi này thành ao nuôi cá để cải thiện đời
sống và làm cho môi trường thêm trong lành. Vâng lời Bác, anh em trong đơn vị bảo vệ
đã tổ chức dọn hồ. Sau một tuần, công việc nạo vét hồ đã xong. Bác vui vẻ khen ngợi tinh
thần lao động tích cực, khẩn trương của mọi người, sau đó Bác bảo cần làm thêm con
đường quanh hồ nữa. Khi đường làm xong, Bác nói vì phiên hiệu của đơn vị là E600, nên
đặt tên đường là đường sáu trăm. Và từ đó con đường được mang tên này để kỷ niệm
những ngày lao động phục vụ Bác.
Sau khi ao đã được dọn sạch, nạo vét và kè lại bờ thành ao nuôi cá với diện tích 3.320m2,
độ sâu trung bình là 2m, xung quanh bờ phía Đông Bắc xây tường, ở dưới tường xây đá.
Bờ phía Tây Nam xây xi măng thấp ngang với mặt đất, có nhịp cầu cong cong bắc qua eo
nước hẹp, xung quanh hồ có nhiều cây bụt mọc (thuộc họ bách xanh) chạy men theo bờ
nước, rễ cây mọc nổi lô nhô như hàng trăm pho tượng Phật. Cá được thả ở đây là cá rô
phi, chép, mè, trôi, trắm cỏ,... Trong hồ còn phát triển khá nhiều loại trai, nhiều con đã
kết ngọc. Riêng cá trắm phát triển rất nhanh và to, có lần anh em đánh được con cá trắm
nặng 24kg. Vì Bác nói rằng nuôi cá phải chọn loại dễ nuôi, mau lớn và sinh sản nhiều.
Đó là những loại cá có giá trị kinh tế của nước ta. Phương châm đó của Người là một bài
học lớn cho cán bộ ngành thuỷ sản suy nghĩ trong công tác nghiên cứu của ngành mình
gắn với quan điểm kinh tế, đem lại lợi ích thiết thực cho phong trào sản xuất của quần
chúng.
Bác chăm đàn cá rất chu đáo. Hàng ngày, sau giờ làm việc buổi chiều là lúc Bác cho cá
ăn.Trong không gian yên tĩnh của khu vườn, Bác thanh thản ngồi bên cầu ao vỗ tay mấy
lần gọi cá, đàn cá nghe được tín hiệu bơi về tập trung tại cầu ao đớp mồi ăn. Thức ăn chủ
yếu cho cá thường là cám, ngoài ra buổi sáng lúc ăn điểm tâm, Bác để lại một lát bánh
mỳ, cơm được anh em phục vụ phơi khô đựng vào chiếc hộp để cạnh cầu ao. Bác nhớ đặc
điểm của từng con cá chép đỏ nên có lần sau khi đi công tác về, Bác hỏi đồng chí Vũ Kỳ
- thư ký riêng của Bác - xem tại sao không thấy con cá gáy đỏ của Bác về ăn như mọi
khi? Mấy hôm sau Bác rất vui kể rằng con cá gáy đỏ lại đã trở về rồi. Bác còn chú ý bảo
vệ đàn cá, những năm trời rét đậm Bác nhắc anh em kiếm bèo tây về ngăn vào một góc ở
hướng Bắc để che gió lùa và cho cá có nơi trú ẩn. Cá Bác nuôi rất mau lớn, đàn cá rô phi
sản lượng mỗi năm một tăng nên đã góp phần đáng kể vào việc cải thiện bữa ăn. Cứ mỗi
khi có khách trong nước hay nước ngoài được Bác mời cơm thì món ăn “cây nhà lá
vườn” là cá Bác tự tăng gia. Hàng năm cứ vào những ngày lễ hoặc Tết cổ truyền, Bác lại
nhắc anh em phục vụ bắt một số cá lên làm quà biếu các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà
nước, đồng thời tặng anh em trong đơn vị bảo vệ cùng các gia đình trong cơ quan. Từ
ngày Bác đi xa, các đồng chí lãnh đạo của Bảo tàng Hồ Chí Minh và Khu di tích Chủ tịch
Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch cùng với ngành thuỷ sản trực tiếp trông nom ao cá, vẫn giữ
nguyên truyền thống tốt đẹp và cảm động này vào ngày sinh nhật Bác 19-5 hàng năm.
Việc giữ gìn và phát triển đàn cá Bác Hồ vừa có ý nghĩa lịch sử vì nó gắn liền với cuộc
sống đời thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời, vừa là cảnh quan, môi trường
sinh thái hấp dẫn khách thăm quan, vì vậy ao cá đã được tu sửa hàng năm. Ngoài ra, với
sự giúp đỡ về kỹ thuật của Trung tâm nghiên cứu Thuỷ sản Đình Bảng nên sản lượng cá
mỗi năm một tăng. Năm 1987 đã nạo bùn, rắc vôi bột xuống lòng ao. Năm 1993 vét bùn,
sửa hệ thống cống thoát nước, độ sâu bùn lấy đi trung bình 0,60m, phơi hong ao rồi đóng
cọc tre đáy ao, xây bờ rãnh thoát nước ở đuôi ao, kè đá đáy ao và kè bãi bê tông. Năm
1998 dùng máy để hút hết bùn ở đáy ao. Năm 2003 xây lại kè xung quanh bờ, thay lại hệ
thống thoát nước, lắp thêm 2 máy sục khí đáy ao.