Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM

AUTOCAD
DERS NOTLARI

10.BÖLÜM

- BLOCK HAZIRLAMA -

2014

www.aemtem.org.tr Sayfa 1
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

1. BLOCK
Seçilen nesnelerin bloklaşmasını sağlar. Çizim içinde kullanılan standart parçaların her defasında tekrar tekrar
çizilmesi yerine bir defa block oluşturulması ve aynı çizim dosyasında tekrar çağrılması için kullanılır. Draw araç
çubuğunda bulunmaktadır.

Şekil 116: Block Ribbon ve Toolbar Görünümü

1.1. Create Block :Block olusturmak için kullanılır.

Şekil 117: Create Block Penceresi

Block Definition diyalog penceresi şunlardan oluşur.

Name (İsim verme): Block yapmak istediğimiz nesneye vereceğimiz ismin yazılacağı yerdir.
Base Point (Yerleştirme noktası): Ekrana getireceğimiz bloğun referans noktasını soran kısımdır. Burada “Pick
Point” sekmesi ile daha sonra nesnenin neresini referans olmasını istiyorsak orayı seçeriz.
Object (Nesne seçimi): Burada block yapılacak nesnenin seçilme işlemini gerçekleştiririz. Mouse’un sol tuşu ile
block yapılacak nesneleri belirleriz.
Block units (Kabul edilecek ölçü sistemi seçimi): Burada alınan block’un hangi ölçü sistemine göre
kaydedileceği “insert units” kısmından belirlenir.
Behavior: Block nesnesinin nasıl davranacağı seçilir.
“Description” seçeneği ile bu block hakkında herhangi bir açıklama yazılabilir. Bu bloğu kullanacak kişi bu
açıklamayı block ekrana gelirken diyalog sayfasında görecektir.

www.aemtem.org.tr Sayfa 2
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

1.2. Insert Block

Yukarıda oluşturduğumuz bloğu gerektiğinde yine aynı çizim sayfasında bu komut ile çağırabiliriz. “Insert Block”
komutuna iki değişik şekilde erişebiliriz. Draw araç çubuğunda bulunmaktadır.
Karşımıza aşağıdaki gibi bir diyalog sayfası gelir:

Şekil 118: Insert Block Penceresi

Yukarıdaki diyalog sayfasında Name kısmında sizin istediğiniz block bulunuyorsa diğer kısımlara geçebilirsiniz. Eğer
burada istediğiniz block yoksa Name kutusunun sağındaki Browse :Kısmına basarak block çizimini arayabilirsiniz.
Çizimi bulduktan sonra
İnsert point :Kısmında bloğunuzun ekranda yerleştirileceği nokta istenir. Buradaki kutucuktan seçimi kaldırırsanız
sizden x,y,z için koordinat değeri ister. Kutucuğu kapatırsanız klavyeden değer giremezsiniz ama mouse ile ekranda
snap komutlarını kullanarak bu işi yapabilirsiniz.
Scale:Seçeneğinde block olarak çağrılan nesne 1:1 veya başka bir ölçekte ekrana getirilebilir. Çiziminiz iki boyutlu
ise x ve y’de gerekli değişiklik yapılarak çiziminiz sayfaya istenilen ölçekte getirilir.
Rotation :Seçeneğinde çiziminiz ekrana gelirken buradaki vereceğiniz açı miktarınca çevrilerek gelir.
Specify On-screen :Kutucuğu doluysa açı değeri ekranda verilir.
Explode komutu :Insert diyalog sayfasının en alt soldaki ekrana gelen block resmin tek parça veya var olan parça
sayısınca gelmesini sağlar.

ÖNEMLİ: Make block ile yapılan bloklar sadece geçerli sayfada kullanılmaktadır. Kalıcı olmasını
istiyorsak ”WRİTEBLOCK” yapmak zorundayız.

www.aemtem.org.tr Sayfa 3
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

1.3. Write Block w :

Sürekli kullandığımız obje resim proje veya taslaklar var ise
bunları önceden wbolck yaparak çizimlerimizi
kolaylaştırabiliriz.
Command: WBLOCK komutu çalıştırıldığında yandaki
dialog penceresi açılır. Açılan pencerede en üstte ne tür bir
objeyi wblock yapacağımız soruluyor.
Block : Make block olan bir objenin wbolck yapılması için
Entire drawing: Şu an ekranda olan çizimi wblock
yapmak için
Objects: Ekrandaki çizimden bir objeyi wblock yapmak için
Kullanılır.
(eğer bu seçeneği onaylarsak aşağıdaki sorulanları da
cevaplamak durumundayız) Şekil 119: Write Block Penceresi
Base point: Seçilen objenin base point (yerleşim) noktası istenir.
Objects: Ekrandan bir obje seçmemiz istenir.
File name and path: Hazırlanan bloğun adı ve kaydolacağı yer istenir.
İnsert units: Kabul edilecek ölçü sistemi seçimini seçmeniz istenir.
Artık oluşturduğunuz wblock’u aynı pc de istediğiniz zaman kullanabilirsiniz.

1.4. Dynamic Block Oluşturma

Dinamik blok, tek bir sembol üzerinde yarattığımız hareketli noktalarla değişik şekiller yaratmaktır. Bu noktalar
yardımıyla kapının açılma açısını değiştirebilir, kapı genişliğini değiştirebilir (listedeki ölçülerde), açılma yönünü
değiştirebilir ve kapı kalınlığını değiştirebiliriz. Böylece bir kapı üzerinden birçok değişik kapılar oluşturabiliriz.
Mevcut blokları dinamik blok’a çevirebildiğimiz gibi oluşturduğumuz yeni bir blok’u dinamik blok olarak yaratabiliriz.

Ribbon Bar’da bulunan Block editor simgesini

tıkladığımızda yandaki resimde görünen wc sembolünün
sağda bulunan musluğuna hareket vererek, istediğimizde
sola yerleştirebileceğimiz bir dinamik blok oluşturalım.
Alttaki resimde görünen block editör penceresinde bu
işlemleri gerçekleştiriyoruz.

Block editor : Çizimimizde bulunan block’ların listesi

ekrana gelir. Bu blocklardan yanında işareti olan block’lar
dynamic block’tur. İstediğimiz block’u seçip OK düğmesini
tıklayınca;

Şekil 120: Edit Block Definition penceresi

www.aemtem.org.tr Sayfa 4
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Block authoring palettes penceresi açılır.

Block authoring palettes araç paletinin Parameters sekmesinden bir parametre seçmeliyiz. Biz yapacağımız
işleme uygun olan Filp Parameter’i seçiyoruz Komut satırında
Specify base point of reflection line or [Na-me/Label/Description/Palette]: yazısı belirir.
Biz musluğun wc eksenine göre ayna görüntüsünü alacağız. Onun için wc eksenin üstte bir nokta seçiyoruz.
Specify endpoint of reflection line: komutu ile yine wc ekseninde altta bir nokta seçiyoruz.
Specify label location: komutu ekranda beliren Flip State etiketini koyacağımız yeri belirlememiz isteniyor. Uygun
bir yere tıklayıp yazımızı yerleştiriyoruz.

Şekil 121: Block authoring palettes penceresi

Şimdi oluşturduğumuz bu parametreye

Actions:Sekmesinde bulunan seçeneklerden bize
uygun olan action’ı uygulayacağız. Bize uygun
olan action Flip Action’dur. Bu düğmeyi
tıklıyoruz.
Select parameter: action uygulayacağımız
parametreyi seçmemizi istiyor. Flip State yazısını
tıklıyoruz.
Select objects: Obje seç ile musluğun tamamını
seçiyoruz. Başka seçecek obje olmadığından
enter tuşuna basıyoruz.
Specify action location: Ekranda beliren Flip
state yazısını istediğimiz bir yere bırakıyoruz ve
işlem tamamlanıyor. Şekil 122: Block Authoring Palettes Penceresi
Üstte bulunan Close Block Editor yazısını
seçerek kaydedip çıkıyoruz.

www.aemtem.org.tr Sayfa 5
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Artık sayfaya eklediğimiz wc sembolünü tıkladığımızda eksen üzerinde

mavi bir ok belirecek ve bu oku her tıklayışta musluğun yeri değişecek.
Parameters sekmesinde bulunan parametrelerden bazıları;
point parameter =Move action (nesnelerin yerini değiştirme)
Linear parameter = Stretch action (nesneleri uzatma)
xy parameter =Array action (nesneleri çoğaltma) uygulayabiliriz.
Parameter Sets sekmesinde birlikte uygulayabileceğiniz parameter ve
action çeşitlerini bulabilirsiniz. Bunlardan istediğinizi seçerek komut
satırındaki komutları takip edip işlemleri bitirdikten sonra hangi action’ı
uyguladıysanız onu çift tıklayarak, action uygulayacağınız nesneleri
seçmeniz gerekecektir.
Çeşitli denemelerle sembollerinize hareket kazandırabilirsiniz. Tool

Şekil 123: Dinamic Block Örneği Palettes’te bulunan örnek dynamic block’ları inceleyerek nasıl hareket
kazandıklarını bulabilirsiniz.

1.5. Nitelik Oluşturma Ve Düzenleme

Autocad’te Blok oluşturarak kapı, pencere, mobilya gibi birçok sembolleri çizimimize kolayca ekleyebiliriz. Hatta bu
blokları daha da geniş kapsamlı tutabiliriz. Autocad
ayrıca bir bloğun parçası olarak, metin bilgisi
depolayabilmenizi sağlayan ve nitelik (Attribute) adı
verilen özelliği sunar. Yandaki resimde gördüğünüz iki
ayrı blok ile Mahal bilgilerini ve Radyatör özelliklerini
çizimimize ekliyoruz. Bu blocktaki metinler Nitelik oluşturularak girilmiştir. O nedenle her eklediğimiz mahal
bloğunda Oda No, Oda Adı ve metrekaresi bize sorulmaktadır. Aynı şekilde radyatör bloğu eklediğimizde, Radyatör
boyu, Oda No ve Isı yükü sorulmaktadır. Böylece block ekleyip, sonradan patlatarak metinleri yeniden düzenlemek
yerine her block ekleyişte uygun metinler girilmektedir.

Şimdi Radyatör bloğunu oluşturmayı ve nitelik eklemeyi görelim.

Radyatör resmini çizelim. Üst sağ tarafa PKK/400 yazalım (bu metin her blokta aynı olacak, onun için nitelik olarak
yazmıyoruz). Draw-Block-Define Attribute menüsünü tıklayarak veya komut satırına Attdef yazarak aşağıdaki
Attribute Definition iletişim kutusunu açalım. Burada Tag kısmına niteliğe bir etiket ismi veriyoruz (boşluk
kullanmayın). Prompt kısmına Radyatör uzunluğu yazalım. (Bu metin block eklerken bize sorulacak metin). Value
kısmına 1.20 yazalım(bu rakam varsayılan olarak bize sunulacak biz istersek değiştireceğiz). Justification seçeneği
ile metin hizalama seçeneklerini, Text Style ile yazı stilini ve alttaki seçeneklerden yazı boyutu ve açısını seçebiliriz.
OK tuşuna bastığımızda iletişim kutusu kapanacak ve metni koyacağımız yeri seçeceğiz. İlk denemede tam yerine
koyamadıysanız daha sonra taşıyabilirsiniz. Çizimimize bu şekilde iki nitelik daha ekleyeceğiz.

www.aemtem.org.tr Sayfa 6
Block Hazırlama Ahmet Elginkan Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi

Şekil 124: Attribute Definition

İkinci nitelik prompt kısmına Oda No, Value kısmına istediğimiz bir değer (Z06 gibi), Üçüncü nitelik Promt kısmına
KCal, Value kısmına 2500 gibi bir rakam.Bu nitelikleride resimdeki yerlerine yerleştiriyoruz. İlk yerleştirmede etiket
isimleri olan PKKP400 yazısı görünecektir. Olsun telaşlanmayın henüz bitmedi. Şimdi 3 niteliğide eklediysek artık
block oluşturabiliriz. Make Block simgesine tıklayarak block oluşturmada anlattığımız gibi, Radyatör resmini
niteliklerde dahil olmak üzere seçiyoruz ve bloğumuza bir isim vererek kaydediyoruz.

İnsert block simgesi ile kaydettiğimiz bloğu

çizimimize eklemek istediğimizde, bize önce
Radyatör uzunluğu sorulacak, uygun ölçüyü yazıp
enter’ladığımızda, Oda No sorulacak bunuda
yazdıktan sonra KCal sorulacak ve bu değeride
yazıp Enter tuşuna basınca yazdığımız değerlerin
göründüğü block istediğimiz yere eklenecek.
Şekil 125: Enhanced Attribute Editor

Bu şekilde eklediğimiz bloğu çift tıklarsak, Enhanced Attribute Editor iletişim kutusu açılır. Buradan istersek
değişiklikler yapabiliriz.
Edit block simgesi ile block editorünü açıp burada niteliklerden birini seçip, özellikler ''i. simgesini tıklayarak,
nitelikleri oluştururken tanımladığımız bütün özellikleri değiştirebiliriz.
Değişikliklerden sonra bloğu kaydetmemiz gerekir.
Bir otel projesinde, yüzlerce kapıyı bu şekilde niteliklerle oluşturulmuş kapı blockları ile yerleştirdiğimizi düşünelim.
Tools-Attribute Extraction seçeneği ile açılan sihirbaz yardımıyla bütün kapıların dökümünü bir dosya halinde
alabilirsiniz. Bu şekilde otelin kapı ihtiyacı ortaya çıkar.

www.aemtem.org.tr Sayfa 7