BALANSVERSLAG

VISIE BOEKEN LITERATUUR & CULTUUR II

GELEZEN BOEKEN + LITERAIR COMPETENTIEPROFIEL 1

 Oeroeg (Hella S. Haasse): 3
 De Schaduw van Toet (Lida Dijkstra): 3
 Als je terugkomt (Rebecca Stead): 3
 Het Hout (Jeroen Brouwers): 5

LEESERVARING
Mijn mama raadde me ‘Oeroeg’ aan omdat het zo’n mooi verhaal was. Zoals zo vaak heeft ze gelijk
gekregen. Het was een zeer mooi verhaal waarvan ik de zwaarte die er af en toe insloop, had
onderschat gezien het onder niveau 3 stond. Qua schrijfkunsten was het inderdaad redelijk simpel
maar desondanks zeker mooi. Het voordeel ervan was dat de focus volledig op het verhaal kon
gelegd worden. Doordat het ook doorlopend geschreven was, had ik het gevoel dat ik het niet weg
kon/mocht leggen. Al vond ik dat zeker niet erg.

Over ‘De Schaduw van Toet’ hadden we het even in de les een dat had meteen mijn aandacht
geprikkeld. Eén van mijn andere vakken is namelijk geschiedenis en vanuit dat idee koos ik ervoor om
dit boek te lezen. Uiteraard is alles zeer versimpeld uitgelegd in het boek maar desondanks vond ik
het wel een mooi boek. Zeker vanuit de letterlijke betekenis van het woord omdat de illustraties
werkelijk prachtig waren. Het is een boek dat ik zeker ook zelf wil gebruiken met mijn leerlingen en ik
denk dat het een boek is dat zowel niet-lezers als lezers zal aanspreken door de manier waarop het
geschreven is en de mooie ondersteunende illustraties.

‘Als je terugkomt’ heeft me verrast op vlak van inhoud. Ik had het verloop ervan compleet anders
verwacht en al helemaal de kleine sciencefiction-insteek. Doordat ik eerst een ander idee had van
hoe het boek zou verlopen, irriteerde ik me een beetje dat het maar niet op gang leek te komen.
Achteraf gezien heb ik erg met mezelf gelachen. Hoe fout kan een mens zijn. Desondanks was ik niet
teleurgesteld met het eindresultaat van het boek want Rebecca Stead heeft in haar slot met alle
puzzelstukjes een mooie puzzel weten vormen. Uiteraard blijf ik wel nog met een paar vragen over
maar het kan slechts voer geven voor eigen invullingen of…een ‘vervolg’?

Na ‘Bezonken Rood’ vorig semester wilde ik meer lezen van Jeroen Brouwers waardoor de keuze
voor een ander boek van hem snel gemaakt was. ‘Het Hout’ is een boek dat zijn plek in niveau 5 meer
dan waard is. Zowel het verhaal als het literaire taalaspect zijn duidelijk van een hoger niveau dan de
meeste andere boeken die ik gelezen heb dit jaar. Hoewel het soms meer moeite vergde om te lezen,
heb ik het met plezier gelezen. Nu ja, of plezier het juiste woord is, betwijfel ik. Laten we stellen dat
ik verder wilde lezen want de rauwheid waarmee hij heel het gebeuren beschreef, greep me
meermaals bij de keel. Soms wilde ik een passage overslaan omdat het zo pijnlijk was maar ik beet
ook dan door want hoe ongemakkelijk het ook was, het moest gelezen worden. Kinderen zoals zij
konden namelijk niet gewoon pagina’s overslaan alsof er niets gebeurd was, dus ik zou het ook niet
doen. Het was alsof Jeroen Brouwers dat mee eiste door zijn woordkeuze en ik ben blij dat het
verhaal verteld is maar vooral dat ik het gelezen heb. Moeilijk gaat ook, het moet wel.

CONCLUSIE

1
3 = reflecterend lezen, 4 = interpreterend lezen, 5 = letterkundig lezen

Hanne Janssens Literatuur & cultuur I/III 1

Drie boeken waren van niveau 3 achteraf gezien waardoor ik blij ben dat ik ook een boek van niveau
5 gekozen was. Kwestie dat ik mezelf genoeg uitdaagde ondanks dat de tijd beperkt was. We kregen
dan wel vier maanden de tijd hiervoor maar naast deze vier boeken was er nog stage en waren er
nog al die andere taken van de andere vakken die even goed veel tijd opeisten. Daarom ben ik trots
dat ik me toch nog enige uitdaging oplegde en het me niet al te makkelijk heb gemaakt, als het niet in
de boekenkeuze was, dan wel in de uitwerking van de verwerkingsopdrachten.

NIEUWE ONTDEKKINGEN?
Vooral op vlak van jeugdboeken heb ik ontdekkingen gedaan. De twee gekozen jeugdboeken zijn
zeker boeken die ik op de leeslijst zou zetten van mijn eigen leerlingen. ‘De Schaduw van Toet’ kan
zelfs vakoverschrijdend ingezet worden.

Jeroen Brouwers heeft me enkel verder overtuigd van zijn kunnen en ik ben de schrijver enkel en
alleen nog meer beginnen te appreciëren. Hij schrijft in een toon waarvan ik het niet verwacht had
dat ik het zo aangenaam zou vinden aangezien ik zelf vrij optimistisch en vrolijk in het leven sta.
Misschien is het net die contradictie die me zo aanspreekt.

LITERAIR COMPETENTIEPROFIEL: BEGIN SEMESTER

Ik denk dat ik me nog steeds tussen ‘interpreterend lezen’ en ‘letterkundig lezen’ zou plaatsen maar
misschien al een stapje meer naar ‘letterkundig lezen’. Persoonlijk denk ik dat het voornamelijk komt
door de verwerkingstaken uit Literatuur & cultuur I langs de ene kant en de individuele taken uit
Literatuur & cultuur III langs de andere kant. Deze taken zorgden er elk op hun manier voor dat ik op
bepaalde zaken ging letten waar ik daarvoor minder echt op lette. Voornamelijk het talige aspect,
zoals hiervoor al aangehaald, maar ook de thematieken en de achtergronden van bepaalde boeken 2.
Ik kon zeker wel de thematieken benoemen maar nu dacht ik er veel dieper over na en keek ik niet
enkel naar het hoofdthema. De leesclubs van Literatuur & cultuur I hebben ook mee geleid tot deze
plaatsing omdat je meer en dieper nadenkt over een boek als je er met andere van gedachten over
wisselt. Door dat nog meer te doen, zou ik op termijn me wel volledig plaatsen onder ‘letterkundig
lezen’ qua literair competentieprofiel. (herneming balansverslag vorig semester)

LITERAIR COMPETENTIEPROFIEL: NU
Eerlijk gezegd is er niet zoveel veranderd ten opzichte van vijf maanden geleden. Ik let meer op de
talige kant van een boek en zal hier meer appreciatie voor kunnen opbrengen maar dat is een
groeiproces dat misschien een klein stapje verder staat dat vijf maanden geleden maar van een
spectaculair verschil is er geen sprake. Misschien zou dit anders zijn indien ik de bacheloropleiding
zou volgen en echt jaar na jaar zou kunnen bekijken maar nu is een groeibeschrijving moeilijk. Ik blijf
nog hangen tussen niveau 4 en 5 maar ik weet ook dat de basis hier in de drie opleidingsvakken
omtrent ‘Literatuur en cultuur’ is gelegd om meer boeken uit niveau 5 te kiezen en te lezen. Dat
groeiproces zal nog wel even duren maar ik kijk er alvast naar uit.

2
Waarom schreef de auteur het boek.

Hanne Janssens Literatuur & cultuur I/III 2